Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
28 Şubat 2008 Perşembe
 
Kâinatın efendisi
 
  
Sual: Peygamber için niye kâinatın efendisi deniyor? Kâinatın efendisi ve tek hâkimi, onu yaratan Allah değil midir? Peygamber de olsa, bir insanı bu kadar yüceltmek uygun mu? 
CEVAP: Kâinatın efendisi demek,yaratılmışların en üstünü demektir. Peygamber efendimizi öven, yücelten bizzat Allahü teâlâdır. Üç âyet-i kerime meali şöyledir: 
(Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] 
(Senin için bitmeyen, sonsuz mükâfat vardır. Elbette sen en büyük ahlâk üzeresin.) [Kalem 2-4] 
(Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik; fakat insanların çoğu bunu bilmez.) [Sebe 28] 
Hiçbir Müslüman, âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber efendimizin övülmesinden rahatsız olmaz. Rahatsız olmak Müslüman olmamanın alametidir. 
 
Resule uymak gerekmez mi? 
Sual: Bazı kimseler, (Biz sadece Allah’a uyarız, Resulüne uymak zorunda değiliz) diyorlar. Bu doğru bir hareket midir? 
CEVAP: Resulüne uymayan, Allahü teâlâya uymuş sayılmaz. Yalnız Kur’an diyenler, kesinlikle samimi değildir. Çünkü Kur’anda Resulüne uyulması emredilen çok âyet-i kerime vardır Birkaçının meali şöyledir: 
(Allah’a ve Resulüne itaat edin!) [Al-i İmran 32] 
(Resulüme uyun ki, doğru yolu bulasınız!) [Araf 158] 
(Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] 
(Allah’a ve Resulüne karşı gelen, apaçık bir sapıklıktadır.) [Ahzab 36] 
(Allah ile Resullerinin emirlerini birbirinden ayırıp ikisi arasında bir yol tutmak isteyen kâfirdir.) [Nisa 150, 151] 
Sahihayn diye meşhur ve din-i İslam’ın iki temel hadis kitabı olan Buhari ve Müslim’deki bir hadis-i şerif de şöyledir: 
(Bana uyan, Allah’a uymuş, bana asi olan da, Allah’a asi olmuş olur.) [Buhari, Müslim] 
Görüldüğü gibi, yalnız Kur’an diyerek Resule uymayanların sahtekâr olduklarını, Allah ve Resulü bildirmektedir. 
 
Sana âşık olmuşam 
Sual: Mevlid kitabında, (Habibim sana âşık olmuşam) ifadesini, bazı kimseler uygun bulmuyor, hatta, Hıristiyanları seven bazı kimseler, o kısmı değiştirip okuyorlar. Bunun dinen mahzuru var mıdır? 
CEVAP: Sevginin kuvvetli olmasına aşk denir. Aşk denilince illa şehevî aşk anlaşılmamalıdır. Kitap okuma aşkı olur, parayı sevme aşkı olur. Allah aşkı olur, hocayı sevme aşkı olur, dine hizmet etme aşkı olur. Ana babaya yardım etme aşkı olur. Olur da olur... 
Mevlidde bildirilen aşk, Allahü teâlânın habibini [sevgilisi olan Muhammed aleyhisselamı] sevdiğini bildiriyor. Elbette Allahü teâlâ habibini her şeyden, herkesten çok seviyor. Allah için niye seviyor ki denmez. Yani mevliddeki ifade çok yerindedir. 
.

 

İhlas Yayınları

 

 

 

KAİNATIN EFENDİSİ

 

 

HAZRET-İ

 

 

MUHAMMED

 

 

(Sallallahü aleyhi ve sellem)

 

 

 

Mehmet ORUÇ

 


“Her Peygamber, kendi zamanında, kendi mekânında, kendi kavminin hepsinden, her bakımdan üstündür. Muhammed aleyhisselâm ise, her zamanda, her memlekette, yani dünya yaratıldığı günden, kıyamet kopuncaya kadar, gelmiş ve gelecek, bütün varlıkların, her bakımdan en üstünüdür. Hiç kimse, hiçbir bakımdan Onun üstünde değildir. Bu güç birşey değildir. Dilediğini yapan, her istediğini yaratan, Onu böyle yaratmıştır. Hiçbir insanın Onu medh edecek gücü yoktur. Hiçbir insanın, Onu tenkîd edecek iktidârı yoktur. Bu birkaç günlük hayat, eğer O’na tâbi olarak geçirilirse, saadet-i ebediyye, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa O’na tâbi olmadıkça, herşey, hiçtir. Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhırette ele birşey geçmez.
Seyyid Abdülhakîm Arvâsi  "Kuddise Sirruh"
MEHMET ORUÇ
 

Mübarek Ruhu
 
Nurun Yaratılması
Nur'un temiz alından temiz alna geçmesi
Misk kokulu Abdülmuttalib
Zemzem kuyusu
Kurbanlık oğul
Nur'un Amine'ye geçmesi
Fil vak'ası
Semavi kitapların müjdesi
O'nun ümmeti de iyi ahlak sahibidir
Dünya karanlığa gömülmüştü
Zulüm, had safhadaydı...

Dünyaya Teşrifleri

Hoş geldin ya Resulallah
"Ümmetim!... ümmetim!..."
Doğduğu geceki olaylar
Süt anne Halime Hatun
Süt annenin anlattıkları
Mübarek göğsünün yarılması
Muhterem annenin vefatı
O'nun şanı yücedir!
Emanet, Ebu Talib'de...
Bahira'nın beklediği misafir

Gençliği ve Evlenmesi

En güvenilir kimse...
Hazret-i Hadice'nin rüyası
O, bu ümmetin Peygamberi!
Hazret-i Hadice ile evlenmesi
Hacer-ül-Esved"in yeri

Peygamberliği ve Daveti

Güneş artık doğmak üzere!
Allahın adı ile oku
Kavmini azab ile korkut
Danyal aleyhisselamın rüya tabiri
Abdülmuttalibin rüyası
İbret alınacak şey çoktur

İlk Müslümanlar

İlk Müslümanlar ve çekilen sıkıntılar...
Müslüman olan ilk sekiz kişi
Yakın akrabanı dine çağır
Ben Allahın Resulüyüm
Güneşi sağ elime verseler
O'nun düşmanı benim düşmanımdır
Eziyet, işkence ve zulüm...
Ebu Leheb'in elleri kurusun
La ilahe illallah deyiniz
Alay edenlerin hakkından geliriz
Alay edenler cezalarını buldu
Allah'ım, senden gelene razıyım
Demirden gömlek
Hazret-i Erkam'ın evi
Ebu Zer-i Gıfari ve ilk selam...
Bu, akılsızlık değil mi
Kulaklarına pamuk tıkadı
Söyleyecek yalan bulamadılar
Ben Sizin Peygamberinizim
Vallahi bu rüya gerçektir

Habeşistan'a Hicret

Habeşistana hicret
Hz. Hamza'nın iman etmesi
Dengeler değişmeğe başladı
Sıra hazreti Ömer'de...
Yol verin, içeri gelsin
Habeşistan'a ikinci hicret
Onları size teslim etmem
O Allahın Resulüdür

Hüzünlü Yıllar

Hüzünlü Yıllar
Boşuna beklediler
Bütün yazılar yok oldu
Yine sözlerinde durmadılar
Rabbim hidayet versin
Buna, dağ dayanamaz, yıkılırdı
Hüzün senesi
Eli havada kaldı
Vurmayın, Resulullahtır O
Rahmet olarak gönderildim
İki azılı düşman
Kaçırılan büyük fırsat

Mirac

Mirac'a ilk adım
Ey Habibim! Sen üzülme
Bu gelen ne güzel yolcu
Ümmetimi isterim
Resulullahın sualleri
Cennette gördükleri
O söyledi ise doğrudur
Canım feda olsun
 



 
Medine'lilerin Biatları

Senden şereflisi olamaz
Birinci Akabe biatı
Kalblerine ateş düştü
Herkese tatlı dil, güler yüz!
Bütün kalbimizle kabul ettik
İkinci Akabe biatı

Hicret

Hicrete izin verildi
Sana hiçbir zarar gelmez
Resulullaha da izin verildi
Resulullah çok hüzünlendi
Keşke hizmetle şereflenseydim
Allah bizimle beraberdir
Bütün gözler ufukta
Müjde! Resulullah geliyor
 
Medine Devri


Medine devri
El ele, gönül gönüle
Ne derse güzeldir
Mescid-i Nebi'nin inşası
Hurma kütüğünün inlemesi
İlk ezan
Eshabım gökteki yıldızlar gibidir
Eshab-ı suffe
Kim şu açı misafir eder
Öyle bir gün idi ki
Selman-ı Farisi'nin imanı
Nihayet Medine'ye ulaştı
Bütün alametler çıktı
Melekler dinlemeye gelirdi
Birinci şehadetiniz kafi
İlk yazılı antlaşma
Ey Habibim! Mahzun olma
Resulullah barış istiyordu
İlk ganimet
Mescid-i Kıbleteyn

Bedir Savaşı

Bedir Savaşı
Aşkla şevkle yola devam
Savaşta ısrar ediyorlardı
İsrailoğulları gibi yapmayız
Ciğerparelerini feda ettiler
Savaş, artık kaçınılmazdı
Bir avuç insanı muhafaza et
Allah, sabredenlerledir
Bedir'in ilk şehidi
Kara olsun yüzleri
Müjde ya Eba Bekir
Ebu Cehil'in işi tamam
Bana Ebu Cehil'i bulun
Rabbimin azabına kavuştunuz mu
Zafer haberi Medine'ye ulaştı
Evindeki altınları unuttun mu
Vallahi onlar meleklerdir
Ya Rabbi, onları kurtar
Hazret-i Fatıma'nın evlenmesi
Sana müjdeler olsun ki
Kimi bulursan getir
Sakın ona isyan etme
Yahudilerin düşmanlığı
Medine'yi terk ettiler

Uhud Savaşı

Uhud Savaşı
Resulullahın rüyası
Sabır ve sebat edin
Herkes şehidlik için yarışıyordu
Asla yerinizi terk etmeyin
İtaat edenin mükafatı
Bunun hakkını kim verir
Ben, Allah'ın arslanıyım
Duası kabul oldu
Hanzala'yı melekler yıkadı
Etten duvar oldular
Zülfikar gibi kılıç bulunmaz
Anam babam sana feda olsun
Hazret-i Hamza da şehid oldu
Hazret-i Talha'nın fedakarlığı
Allahım, sen de razı ol
Sancak yere düşmedi
Ya Rabbi! Kavmimi affet
Cennet O'na vacib oldu
Öyle yiğitler vardır ki
Şehidleri ölü sanmayınız
Sana yüz çevirenlerin cezalarını ver
Davete katılanlara büyük mükafat
 


Reci ve Bi'ri Maune Vakaları

Müşriklerin kurduğu tuzak
Arıların koruduğu kimse
Hazret-i Hubeyb bin Adiy'in istekleri
İki rek'at namaz kıldı
Bi'r-i Maune vak'ası
Nadiroğullarının suikastı
Dördüncü yılın olayları

Hendek Savaşı

Hendek Savaşı
İlk kazmayı Resulullah vurdu
Hazret-i Cabir'in bereketli yemeği
İran, Şam ve Yemen'in fetih müjdesi
Münafıkların hali bildirildi
O ne güzel vekildir
Cenab-ı Hak zafer vadetti
Allahım, sen onu muhafaza eyle
Hazret-i Ali, Amr'ın işini bitirdi
Sıkıntılar muhakkak kaldırılacak
Savaşın şiddetinden namaz kılamadılar
Ya Rabbi! zafer ihsan eyle
Cenab-ı Hakkın yardımı yetişti
Müşrik ordusu perişan haldeydi
Beni Kureyza Yahudileri
Kayıtsız şartsız teslim oldular
Hazret-i Sa'd bin Mu'az hükmünü bildirdi
Sana afiyet olsun ya Eba Amr
Ey Allahım! Bize yağmur ihsan eyle
Hudeybiye Antlaşması
Müşriklerin kötü niyetleri bildirildi
Müşriklerin hilesine karşı tetbir
Aranızda iken mahvolmaszınız
Böylesine bağlılık görmemişlerdi
Bi'at-ı Rıdvan
Antlaşması sağlandı
Hudaybiye antlaşmasının neticesi
Cenab-ı Hakkın yardım müjdesi


Davet Mektupları

Davet Mektupları
İlk mektup Habeşistan'a
Kul, kula secde etmez
Kabul et ki selamet bulasın
Yalan söylediği görülmedi
Gerçeği söyleyince öldürdüler
Yalan söylüyor
Evet, O bir peygamberdir
Mukavkıs saltanatını tercih etti
Saltanatı kendisine de kalmayacak
Kisra cezasını buldu

Hayber'in Fethi

Yahudilerin sinsi düşmanlığı
Hayber'e sefer kararı
Herşeyin hayrını ve iyiliğini dileriz
Canım sana feda olsun ya Resulallah
Karargahın yeri değiştirildi
Sancağı öyle birine vereceğim ki
Sancak hazret-i Ali'de
Bir darbede kale kapısı yıkıldı
Resulullahı zehirlemek istediler
Yahudiler yola geldi
Umre...(Umret-ül kaza seferi)
Senden hep iyilik gördük
Ya Ömer! Ona mani olma
Artık ayrılık zamanı gelmişti

Mute Savaşı

Mute savaşı
Ya Abdullah! niçin ağlıyorsun
Ahde vefasızlık göstermeyiniz
Tek arzusu şehid olmaktı
Hepsi şehid oluncaya kadar davam
Sancak Abdullah bin Revaha'da
Abdullah bin Revaha da şehid oldu
Bayrak Hz. Halid bin Velid'e
Resulullahın üzüntüsünün sebebi


Mekke'nin Fethi

Mekke'nin Fethi
Geldiği gibi geri döner
Onları, görmez ve işitmez eyle
Müslüman olma zamanı gelmedi mi
Bugün, merhamet günüdür
Hiç kimseyi öldürmeyeceksiniz
Hak gelince batıl gider
Senden sadece iyilik bekleriz
Huneyn savaşı
Allah'ım! Bize yardımını indir
Ya Rabbi, onlara doğru yolu göster
Tebük seferi
Herkes varını yoğunu verdi
Rumlar karşılarına çıkamadı
İnsanların hayırlısı
Mescid-i Dırar'ın yıkılışı


Veda Haccı ve Vefatı

Veda Haccı ve Vefatı
Veda Hutbesi
Hakkı olan gelsin alsın
İstigfar etmek üzere emir aldım
Buluşma yerimiz Kevser havuzudur
Biliniz ki ben Rabbime kavuşacağım
Siz de bana kavuşacaksınız
Aranızdan ayrılmam yaklaştı
Dünya malı ile gitmek istemem
Ya Rabbi! Bana sabır ihsan eyle
Ya Rabbi! Tebliğ ettim mi
Kapıdaki ölüm meleği Azrail'dir
İlk yanıma gelecek olan sensin
Benim endişem ümmetimdir
Şimdi rahatladım vazifeyi yerine getir
Her canlı ölümü tadacaktır
Ya Rabbi! Ümmetim!.. Ümmetim
Ebu Bekir'den başkasına razı olmaz
Peygamberimizin son tavsiyeleri
Ehl-i beyt'i taziye eden ses
Hz. Ebu Bekir'in konuşması
Peygamberimiz kabre konulması
Dinden dönme hareketleri
Dönenlerin ilki olmayın
Kabrinde diri olması
Selama cevap veririm
Sizin için af ve magfiret dilerim


Güzel Ahlakı

Güzel huyu
Faydasız şeyle meşgul olmazdı
Alemlere rahmet olarak gönderilmiştir
En çok sevdiğim dostlarımdır
Kızım, niçin böyle ağlıyorsun
Bütün güzellikler O'na verilmişti
Azabını gönderme, afiyet ihsan eyle
Resulullahın üstünlükleri
En çok ilim O'na verildi
Sen olamasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım
İlk önce O kalkacak
Benim bildiğimi bilseydiniz
Kimseyi üzmedi
Akıllı kimseler için nice ibretler var
 
Mucizeleri

Resulullahın Mucizeleri
O'nun hürmetine duamı kabul et
Seni benden kim kurtarır
Dört gündür açım
Ömrü boyunca titredi
Böyle güzel bir yüz görmemiştim
Her derde deva olan ağaç
Vefatın Merv şehrinde olacak
Cahillik ve inad yoluna gitmeyiniz
Sen beni öldürmek için geldin
Üzülme Allah bizimledir
Gaybı sadece Allah bilir
Allah'ın dilemesiyle cevap verdi
Cabir'in alacaklıları gelsinler
Seninle bir daha görüşemeyiz artık
Kalbine hidayet, diline sebat ver
Kıtlıktan gözlerinin feri gitti
Alay edenler cezalarını buldu
O Cehennem ehlindendir
Hepsi teker teker helak oldu
Rahata kavuştular
Ya Rabbi, şerrinden koru
Vah sana ey Sa'lebe
Resulullahın en büyük mucizesi
Kur'anı kerimi sadece Resulullah anladı


Nasihat ve Tafsiyeleri

Hazret-i Ali'ye nasihatları
İyi kimselerin üç alameti
İnsanların iyisi ve kötüsü
Herkese ikram eyle
Hayvana bile lanet etme
İlim gönlü diri tutar
Ezd kabilesine nasihatları
Mazlumun bedduasından sakın
Yarım hurma bile olsa sadaka verin

Hilye-i Saadet

Hilye-i saadet
Gayet güzel ve sevimliydi
Miskten güzel kokardı
Gölgesi yere düşmezdi
Sana ne oldu dalgın duruyorsun
Methetmekte aciz kaldılar
Kişi sevdiği ile beraberdir
Resulullahı sevmek farzdır
Gece de gündüz gibi görürdü
Ben, sizin işitmediğinizi işitirim
Sözleri gönülleri ve ruhları cezbederdi
Gülmesi tebessüm şeklindeydi
 

 
Dua ve Tesbihleri

Resulullahın dua ve tesbihleri
Zikrin en kıymetlisi
Dilde hafif terazide ağır gelen söz
Yunus Peygamberin duasını okuyun
Doksandokuz derde devâ
Az zamanda bunları nasıl yapabilirim
Kalblerin cilası, istiğfardır
İsm-i a'zam duâsı
Nazar duâsı
Resulullahın çok okuduğu dua
Resulullahın mal varlığı
Resulullahın yüzüğü
Altınları fukaraya dağıt
 

 
Bazı Zevaid Sünnetleri

Bazı zevaid sünnetleri
Resulullah abdestsiz durmazdı
Resulullah efendimizin oturuşu
Resullahın yemek yemesi
Yemeğe Besmele ile başlardı
Bir gün tok bir gün aç olayım
İşte, beni ağlatan da, budur
Bize daha hayırlısını da yedir
Hiç bir yemeği yermezdi
Sirke, ne güzel katıktır
Kötülüklerin başı çok yemektir
Temizlik imanı kuvvetlendirir
Resulullah hurmayı çok severdi
Resulullahın ev içindeki halleri
Her işte örnekti
Alemlere rahmet olarak gönderildi
Hiç kimseyi hor görmezdi
Resulullahın giydiği elbiseler
Elbisenin hayırlısı, " en iyisi" dir
Ka'b bin Züheyr'e verdiği hırka
Necaşi'nin gönderdiği atın yüzük
Peygamberimizin döşeği
Peygamberimizin yanında taşıdığı şeyler
Tertip düzene çok önem verirdi
Resulullahın Hane-i saadetleri
 

 
Bazı Tedavi Usulleri

Resulullahın bazı tedavi usulleri
Bütün hastalıkların kökü soğuktur
Cimrinin yemeği zararlıdır
Acıkmadıkca yemezler doymadan kalkarlar
Hastalıkların başı çok yimektir
Ölüm hariç her hastalığın ilacı vardır
Hasta olmamak için yapılacak dört şey
Allahü teâlâdan afiyet isteyiniz


Hayatından Tablolar

Tecrübeye önem verirdi
Hikmet ile ve güzel nasihat ile beni tanıt
Her türlü sıkıntıya sabrederdi
Güvenilir insan olmaya önem verirdi
Öfkeniz, sizi adaletsizliğe sürüklemesin
Kadınlarınıza eziyyet etmeyiniz
Kıyamette ben onun davacısı olurum
Başkalarının fikirlerine değer verirdi
Çalışıp kazanmaya önem verirdi
Rızkın onda dokuzu ticarettedir
Ben Allahü teâlâdan bereket isterim
Allahü teâlâ sanat sahibi mümini sever
Gençlere önem verirdi
Büyüklerimizi saymıyan bizden değildir
Sen, kötülüğü kötülükle karşılama
Ateşe düşmenize engel oluyorum
Sıkıntı verenler kaybetti
İnsanların anlayışına göre hitap ediniz
Hubb-i fillah ve buğd-ı fillah
İki zıd şey, birlikte sevilemez
Olgun Müslüman olmanın yolu
Ömrü kötülüklerle mücadele ile geçti
İnsanların en cömerdi idi
Her kim ne isterse verirdi




Mübarek Ruhu
 
 
 
nurun Yaratılması
 
Peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, Allahü teâlânın habibi, sevgilisi, yaratılmış bütün insanların, mahlukatın her bakımdan en üstünü, en güzeli, en şereflisidir. Allahü teâlânın medhettiği ve bütün insanlara ve cinne peygamber olarak seçip gönderdiği, son ve en üstün peygamberdir. Alemlere rahmet olarak gönderilmiş olup, her şey onun hürmetine yaratılmıştır.
Allahü teâlâ, bütün peygamberlerine ismi ile hitab ettiği halde, O'na; "Habibim" (Sevgilim) diye iltifat buyurmuşdur, Ayeti kerimede mealen; "Seni alemlere rahmet olarak gönderdik" (Enbiya suresi: 107) ve bir hadisi kudside de; "Sen olmasaydın, sen olmasaydın, mahlukatı yaratmazdım" buyurdu.
Her peygamber, kendi zamanında, kendi mekanında, kendi kavminin hepsinden her bakımdan en üstünüdür. Peygamberimiz ise, dünya yaratıldığı günden, kıyamet kopuncaya kadar, her zamanda, her memlekette, gelmiş ve gelecek bütün varlıkların her bakımdan en üstünü, en faziletlisidir. Hiçbir kimse, hiçbir bakımdan O'nun üstünde değildir. Cenabı Hak, O'nu öyle yaratmıştır.
Allahü teâlâ hiçbir şeyi yaratmadan önce, sevgilisi peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın mübarek nurunu yarattı.
Eshabı kiramdan Cabir bin Abdullah, bir gün; "Ya Resulallah! Allahü teâlânın her şeyden evvel yarattığı şey nedir?" diye sorunca; "Her şeyden evvel senin Peygamberinin, yani benim nurumu kendi nurundan yarattı. O zaman; levh, kalem, Cennet, Cehennem, melek, sema (gökler), arz (yeryüzü), güneş, ay, insan ve cinler yoktu" buyurdular.
Peygamberimizin nuru, Adem aleyhisselamın kalbi ve cesedi şerifi yaratılınca, onun iki kaşı arasına kondu. Adem aleyhisselam kendisine ruh verilince, alnında, zühre yıldızı gibi parlayan bir nurun olduğunu fark etti.
Adem aleyhisselam yaratıldığında, cenabı Hakk'ın kendisine; Ebu Muhammed yani Muhammed'in babası diyerek hitab ettiğini ilham ile anladı ve; "Ey Rabbim! Bana niçin Ebu Muhammed künyesini verdin?" diye sual edince, Allahü teâlâ; "Ey Adem! Başını kaldır!" dedi. Adem aleyhisselam, başını kaldırıp baktığında, Arşı alada sevgili Peygamberimizin "sallallahü aleyhi ve sellem" nurdan yazılmış Ahmed ismini gördü. O zaman; "Ey Rabbim! Bu kimdir?" diye sual etti. Allahü teâlâ da; "Bu, senin zürriyetinden bir peygamberdir. O'nun ismi göklerde Ahmed, yerde ise Muhammed'dir. Eğer O olmasaydı, seni yaratmazdım. Yerleri ve gökleri de halk etmezdim" buyurdu.
 
 
 
 
 
 
 
ur'un temiz alından temiz alna geçmesi
 
Âdem aleyhisselamın alnına nakşedilen bu nur alnında parlamaya başladı. Âdem aleyhisselamdan itibaren temiz babalardan ve temiz analardan geçerek, Peygamber efendimize kadar geldi bu nur...
Bunu Allahü teâlâ ayet-i kerimede mealen şöyle bildirmiştir:"Senin nurun, hep secde edenlerden dolaştırılıp, sana ınkılab etmiş ulaşmıştır."(Şuara suresi: 219)
Hadis-i şerifte ise bu husus şöyle bildirilmiştir:
"Allahü teâlâ insanları yarattı. Beni insanların en iyi kısmından vücuda getirdi. Sonra, bu kısımlarından en iyisini seçti. Beni bunlardan vücuda getirdi. Sonra evlerden, ailelerden en iyisini seçip, beni bunlardan meydana getirdi. O halde, benim ruhum ve cesedim mahlukların en iyisidir. Benim silsilem, ecdadım en iyi insanlardır."
Yaratılan ilk insan olan Âdem aleyhisselam, Efendimizin zerresini taşıdığı için, alnında O'nun nuru parlıyordu. Bu zerre Hazret-i Havva'ya, ondan da Şit aleyhisselama ve böylece temiz erkeklerden temiz kadınlara ve temiz kadınlardan temiz erkeklere geçti. Muhammed aleyhisselamın nuru da zerre ile birlikte, alınlardan alınlara geçti
Âdem aleyhisselam vefat edeceği zaman, oğlu Şit aleyhisselama şu vasiyette bulundu:
"Yavrum! Bu alnında parlayan nur, son peygamber Muhammed aleyhisselamın nurudur. Bunu, mümin, temiz ve afif hanımlara teslim et ve oğluna da böyle vasiyette bulun!"
Muhammed aleyhisselama gelinceye kadar, bütün babalar, oğullarına böyle vasiyet etti. Hepsi bu vasiyeti yerine getirip, en asil ve en kibar kızlar ile evlendiler. Nur, kadın erkek, temiz alınlardan geçerek asıl sahibine ulaştı.
Resulullah efendimizin dedelerinden birinin iki oğlu olsa, yahut bir kabile iki kola ayrılsa, peygamberimizin nuru, en şerefli ve hayırlı olan tarafta bulunurdu. Her asırda O'nun dedesi olan zat, yüzündeki nurdan belli olurdu.
O'nun nurunu taşıyan seçilmiş bir soy vardı ki, her asırda bu soydan olan zatın yüzü pek güzel ve çok nurlu olurdu. Bu nur ile kardeşleri arasında seçilir, içinde bulunduğu kabile başka kabilelerden daha üstün, daha şerefli olurdu.
Peygamber efendimiz bu hususu şöyle ifade buyurdu:
"Benim dedelerimin hiç biri zina yapmadı. Allahü teâlâ, beni, temiz, tayyib, iyi babalardan temiz analardan getirdi. Dedelerimden birinin iki oğlu olsaydı, ben bunların en hayırlısında, en iyisinde bulunurdum."
Başka bir hadis-i şerifte de,
"Mensup olduğum topluluk, ne zaman ikiye ayrılmış ise, Allahü teâlâ beni muhakkak onların en hayırlı olan tarafında bulundurmuştur." buyurdu.
Âdem aleyhisselamdan beri, evladdan evlada geçerek gelen bu nur, Taruh'a, ondan oğlu İbrahim aleyhisselama, sonra oğlu İsmail aleyhisselama geçmiştir. Onun da alnında güneş gibi parlayan nur, evladlarından Adnan'a ondan Me'add, ondan da Nizar'a intikal etmiştir.
Nizar doğunca, babası Me'add, oğlunun alnındaki nuru görüp sevinmiş, büyük bir ziyafet vererek; "Böyle oğul için, bu kadar ziyafet az bir şey" dediği için, oğlunun adı Nizar, yani az birşey manasında kalmıştır.
Bundan sonra da bu nur, sıra ile intikal ederek asıl sahibi olan sevgili peygamberimiz Muhammed aleyhisselama ulaştı.
 
 
 
 
 
 
isk kokulu Abdülmuttalib
 
Peygamber efendimizin babası Hz. Abdullah, Resulullahın dünyayı teşrifinden önce vefat ettiği için dedesi Abdülmuttalib O'nu himayesine almıştı.
Abdülmuttalib'in esas ismi Şeybe'dir. Şeybe, babası Haşim vefat ettiğinde, daha çocuktu. Bir gün Medine'de dayılarının evi önünde arkadaşlarıyla ok talimleri yapıyordu. Onları seyreden büyükler, Şeybe'nin alnında parlayan nurdan, onun şerefli bir kimsenin oğlu olduğunu tahmin ederek hayran kaldılar.
Ok atma sırası Şeybe'ye geldiğinde, yayını gerip hedefe okunu saldı. Ok, tam isabet edince, o heyecanla; "Ben Haşim'in oğluyum. Elbette okum hedefini bulur!" dedi. Onun bu sözlerinden, Mekkeli Haşim'in oğlu olduğunu anladılar.
O sırada Haşim vefat etmişti. Abdü Menaf oğullarından biri Mekke'ye döndüğünde, Haşim'in kardeşi Muttalib'e; "Medine'de bulunan yeğenin Şeybe çok akıllı bir çocuk. Alnında da herkesi hayran bırakan bir nur parlıyor. Böyle kıymetli bir çocuğu yanınızdan ayırmanız doğru mu?" dedi.
Bunun üzerine Muttalib, hemen Medine'ye gitti ve yeğeni Şeybe'yi alarak Mekke'ye getirdi. Mekke sokaklarında; "Bu çocuk kimdir?" diye soranlara da; zarar vermemeleri için "Kölemdir" derdi. Bundan sonra Şeybe'nin ismi, Muttalib'in kölesi anlamına gelen Abdülmuttalib olarak kaldı.
Abdülmuttalib'in mübarek bedeninden misk kokusu gelirdi. Alnında, Allahü teâlânın habibi Muhammed aleyhisselamın nuru parlar, etrafına hayırlar, bereketler saçardı. Her ne zaman Mekke beldesine yağmur yağmayıp kıtlık olsa, Mekkeliler Abdülmuttalib'in eline yapışıp kendisini Sebir dağına çıkarırlar, dua etmesi için ona yalvarırlardı.
O da kimseyi kırmaz, Allahü teâlâya yağmur ihsan etmesi için dua ederdi. Cenab- Hak da, Abdülmuttalib'in alnında parlayan sevgili Peygamberimizin nuru bereketine duasını kabul eder, bol bol yağmur gönderirdi. Böylece Abdülmuttalib'in günden güne kıymet ve itibarı çoğaldı.
Mekkeliler onu başlarına reis seçtiler. Ona karşı gelen olmaz, emri altına giren de rahat ve huzur bulurdu. O devrin hükümdarları da, Abdülmuttalib'in faziletini ve büyüklüğünü tasdik ederlerdi. Sadece İran kisrası çekemez, açık ve gizli olarak ona düşmanlık beslerdi.
Abdülmuttalib, Hanif dinine tabi olup, Müslüman idi. Bu din, dedelerinden İbrahim aleyhisselamın dini idi. Bu sebeple, hiç bir zaman puta tapmadı ve hatta yanlarına bile yaklaşmadı. Kabe'nin etrafında Allahü teâlâya dua eder, ibadetlerini yapardı.
 
 
 
 
 
 
 
emzem kuyusu
 
Dede Abdülmuttalib'e, bir gün rüyasında bir kimse; "Ey Abdülmuttalib! Kalk Tayyibe'yi kaz!"diyerek kayboldu. Ertesi gün; "Kalk, Berre'yi kaz!" dedi. Üçüncü gün de aynı kimse; "Kalk, Mednune'yi kaz!"emrini verdi. Dördüncü gün ise, yine o kimse; "Ey Abdülmuttalib! Kalk, Zemzem kuyusunu kaz!" deyince, Abdülmuttalib; "Zemzem nedir? Kuyu nerededir?" diye sordu. O zat da şöyle cevap verdi:
"Zemzem bir sudur ki, hiç eksilmez ve dibine erişilmez. Dünyanın dört bucağından gelen hacılara kifayet eder. Cebrail aleyhisselamın kanadıyla vurduğu yerden çıkmıştır. Allahü teâlânın, İsmail aleyhisselam için yarattığı sudur. Susuzları kandırır, açları doyurur. Hastalara şifa olur. Kurban kesilen yere git. Sen orada iken kırmızı gagalı bir karga gelir. Gagasıyla yeri eşer. Onun eştiği yerde, bir de karınca yuvası görürsün. İşte orası Zemzemin yeridir" dedi.
Böylece rüyada bahsedilen zemzemin ne olduğunu öğrenmiş oldu.
Peygamber efendimizin dedesi Abdülmuttalib, sabah erkenden yanına oğlu Haris'i alarak gece rüyasında bildirilen yere gitti ve heyecanla beklemeye başladı. Bir ara rüyada söylenildiği şekilde kırmızı gagalı karga gelip, oradaki bir çukura kondu ve gagası ile yere vurmaya başladı. Altından karınca yuvası çıktı. Abdülmuttalib ile oğlu Haris, derhal orayı kazmaya başladılar. Bir müddet kazdıktan sonra kuyunun ağzı göründü.
Abdülmuttalib bunu görünce; "Allahü ekber, Allahü ekber!" diyerek tekbir getirmeye başladı. Başından beri, kuyunun kazılmasını dikkatle takib eden Kureyşliler, yanına gelerek; "Ey Abdülmuttalib! Bu, babamız İsmail'in kuyusudur. Onda bizim de hakkımız vardır. Bizi bu işe ortak etmelisin!" dediler.
Abdülmuttalib ise, "Hayır! Bu iş, sadece bana ihsan edilmiş bir vazifedir" diye cevab verdi. Bunun üzerine Kureyşliler; "Sen yalnızsın. Tek oğlundan başka kimsen de yok. Bu şekilde bize karşı koyman mümkün değil!" dediler.
O zaman içi burkuldu. Tek çocuğu olduğu için üzüldü. Bu üzüntü ile ellerini kaldırarak; "Ya Rabbi! Bana on çocuk ihsan eyle. Eğer bu duamı kabul buyurursan, içlerinden birini Kabe'de kurban edeceğim" diye yalvardı.
Abdülmuttalib, kazı işinin tehlikeli bir hal aldığını, neticede şiddetli çarpışmaların olabileceğini düşündü. Sonunda kazmayı bırakarak anlaşma yoluna gitti. İşin bir hakem tarafından halledilmesini istedi.
Sonunda, Şam'da oturan bir kahinin buna çare bulacağına karar verdiler. Kureyşin ileri gelenlerinden bir grup ile yola çıkıldı. Yolda susuzluktan ve sıcaktan ziyadesiyle bunalan kervan, hareket edemez oldu. Artık bir damla suya can atacak hale gelmişlerdi.
Tek arzularının bu olmasına rağmen, kavurucu çölün ortasında su bulmak imkansızdı. Herkesin ümidini kestiği bir anda, Abdülmuttalib onlara;
- Geliniz, geliniz! Toplanınız! Hem size, hem de hayvanlarınıza yetecek kadar su buldum! diye bağırdı.
Muhammed aleyhisselamın mübarek nurunu alnında taşıyan Abdülmuttalib, su ararken, devesinin ayağı büyük bir taşa takılmış ve taş yerinden oynayınca altında su çıkmıştı. Herkes koşarak geldi, kana kana su içerek yeniden hayat buldu.
Abdülmuttalib'in bu büyüklüğü karşısında mahcub olan Kureşyliler;
- Ey Abdülmuttalib! Artık sana diyecek bir sözümüz kalmadı. Zemzem kuyusunu kazmaya en layık olan sensin. Bu hususta seninle bir daha münakaşa etmeyeceğiz. Artık hakeme gitmeye de lüzum kalmadı, geri dönüyoruz, dediler ve geri döndüler.
Abdülmuttalib, alnında parlayan nurun hürmetine, Zemzem kuyusun kazıp, suyu çıkarma şerefine kavuştu.
 
 
 
 
 
urbanlık oğul
 
Abdülmuttalib'in, Zemzem kuyusunu kazdıktan sonra şanı ve şöhreti daha çok arttı. Aradan yıllar geçti. Cenab-ı Hak, gönlünün derinliklerinden koparak yaptığı duayı kabul edip Abdülmuttalib'e, Haris'den başka on oğul ve altı kız çocuğu ihsan etti. Fakat aradan seneler geçince adağını unuttu. Abdülmuttalib'e, bir gün rüyasında;
- Ey Abdülmuttalib! Adağını yerine getir! denildi. Sabahleyin Abdülmuttalib bir koç kurban etti. Fakat o gece tekrar ikaz edildi:
- Ondan daha büyüğünü kurban et! Sabahleyin bir sığır kurban ettiği halde tekrar, rüyasında;
- Ondan daha büyüğünü kurban et! Emri üzerine, çaresiz kalarak "Ondan daha büyüğü nedir?" diye sordu. O zaman;
- Oğullarından birini kurban etmeyi adamıştın. Adağını yerine getir! denildi.
Abdülmuttalib'e rüyasında seneler önce yaptığı adağını yerine getirmesi bildirildi. O da çocuklarını toplayarak, seneler önce yaptığı duayı söyledi. Sonra oğullarına, adağı gereği içlerinden birini kurban etmesi lazım geldiğini bildirdi. Evladlarından hiç bir muhalefet görmedi. Üstelik onlar;
- Ey babamız! Adağını yerine getir! İstediğini yapmakta serbestsin! dediler.
Abdülmuttalib, kur'a çekerek kurban olacağı oğlunu tesbit etti. Kur'a, en çok sevdiği oğlu, alnında Allahü teâlânın habibi Muhammed aleyhisselamın nurunu taşıyan Abdullah'a çıkmıştı.
Abdülmuttalib, bir an sendeledi, göz pınarları yaşla doldu. Allahü teâlâya verdiği sözü yerine getirmeliydi. Çaresiz bir eline bıçağı, bir eline ciğerparesi Abdullah'ı alarak, Rabbine verdiği sözü yerine getirmek için Kabe'ye vardı.
Gözü yaşlı baba, Abdullah'ı kurban etmek için bütün hazırlıklarını tamamladı. O esnada, Kureyş'in ileri gelenleri, hayret dolu bakışlarla hadiseyi takib ediyorlardı.
İçlerinden Abdullah'ın dayısı;
- Ey Abdülmuttalib! Dur! Biz senin bu oğlunu boğazlamana asla razı değiliz. Eğer böyle bir iş yaparsan, bundan sonra Kureyş arasında adet olur. Herkes oğlunu kurban için nezredip keser. Böyle şeye ön ayak olma! Sen, adağını başka bir şekilde yerine getir!.. dedi.
Sonra; "Bir kahine sor da sana yol göstersin" diye teklifte bulundu. Abdülmuttalib, bu söz üzerine, Hayber'de bulunan Kutbe adındaki kahine gitti ve durumu anlattı. Kahin sordu;
- Sizde bir insanın diyeti ne kadardır?
- On devedir.- O zaman, on deve ve oğlunuz arasında kur'a çekiniz. Kur'a oğlunuza çıkarsa, on deve daha artırarak yeniden kur'a çekiniz. Kur'a develere çıkıncaya kadar böyle artırarak devam ediniz.
Abdülmuttalib, sevinç içinde hemen Mekke'ye döndü ve kahinin dediği gibi yaptı. On deve artırarak defalarca kur'a çekti. Hep Abdullah'a çıktı. Ancak deve sayısı yüze çıkınca, kur'a develere isabet etti. İhtiyat olsun diye iki defa daha çekti. Her iki kur'a da, develere çıktı.
Abdülmuttalib; "Allahü ekber! Allahü ekber!" diyerek tekbirlerle develeri kesti. Etlerini kendisi ve oğullarından hiç biri almadı. Hepsini fakirlere dağıttı.
Bir de İsmail aleyhisselamın kurban edilme hadisesi vardır: Peygamber efendimiz; nesebi İsmail aleyhisselama dayandığı için; "Ben, iki kurbanlığın oğluyum" buyurmuştur.
 
 
 
 
 
 
 
ur'un Amine'ye geçmesi
 
Kurban edilmekten kurtulan, Abdullah, büluğ çağına eriştiğinde, gerek güzel ahlakı, gerekse yakışıklılığı ile insanlar arasında müstesna bir şahıs oldu. Uzaktan yakından herkes, ona kızlarını vermek için yarışa girdiler.
Güzelliği ve şöhreti ta Mısır'a kadar yayılmıştı. İki yüze yakın kız Mekke'ye kadar gelip, ona evlenme teklif etmişlerdi. Abdülmuttalib ise oğluna; zamanın en kibar, asil, güzel, müşrik olmayan, İbrahim aleyhisselamdan beri uydukları "Hanif dini"ne bağlı Müslüman bir kız arıyordu.
Abdülmuttalib, Beni Zühre kabilesinin büyüğü Vehb'in kızı Amine'nin güzelliğini, iffet ve hayasını, dinine bağlılığını işitmişti. Soy bakımından da akraba idiler ve bir kaç batın yukarıda birleşiyorlardı. Her iki tarafa da rüyada yapılan ikazlar ve bu doğrultuda yapılan görüşmeler sonunda, oğlu Abdullah'ı, Vehb'in kızı Amine ile evlendirdi...
Peygamber efendimizin Babası Abdullah'ın evlendiği sene, Mekke'de şiddetli bir kıtlık vardı. Senelerdir yağmur yağmamıştı. Ağaçlar kurumuş, mahsulden eser görünmez olmuştu. İnsanlar dayanılmaz bir sıkıntı içine düşmüş, ne yapacaklarını bilemez hale gelmişlerdi.
Sevgili Peygamberimizin mübarek nuru, hazret-i Abdullah'dan hazret-i Amine'ye geçtikten sonra yağmurlar başladı o kadar yağmur yağdı, o kadar mahsul oldu ki, o seneye bolluk senesi diye isim verdiler.
Amine validemiz hamile iken, kocası Abdullah ticaret için Şam'a gitmişti. Dönüşünde hastalandı. Medine'ye gelince dayıları Neccaroğullarının yanında on sekiz veya yirmi beş yaşında iken vefat etti. Bu haber Mekke'de duyulunca koca şehir üzüntüye gark oldu.
Peygamber efendimizin babası Abdullah, oğlu doğmadan vefat edince melekler;
- Ey Rabbimiz, Resulün yetim kaldı, dediler. Allahü teâlâ;
- O'nun koruyucusu ve yardımcısı benim, buyurdu.
 
 
 
 
 
 
 
il vak'ası
 
Resul-i ekrem efendimizin doğmasına iki ay kadar zaman vardı. Bu sırada Fil vak'ası meydana geldi. İnsanlar her taraftan akın akın gelip, Kabe'yi ziyaret ederlerdi. Buna engel olmak isteyen Yemen valisi Ebrehe, Bizans İmparatorunun da yardımı ile Sana'da büyük bir kilise yaptırdı.
İnsanların Kabe'yi değil bu kiliseyi ziyaret etmelerini istedi. Araplar ise eskiden beri Kabe'yi ziyaret ettiklerinden, Ebrehe'nin yaptırdığı kiliseye hiç itibar etmediler. Hakaret gözüyle baktılar. Hatta içlerinden biri kiliseyi kirletti. Bu hadiseye kızan Ebrehe, Kabe'yi yıkmaya karar verdi.
Bu maksatla büyük bir ordu hazırlayıp, Mekke üzerine yürüdü. Mekke'ye yaklaşınca, Kureyş'in mallarını yağma etmeye başladılar, Abdülmuttalib'e ait iki yüz deveye de el koymuşlardı. Abdülmuttalib, gidip develerini istedi. Ebrehe;
- Ben sizin mukaddes Kabe'nizi yıkmaya geldim. Sen onu korumak istemiyorsun da develerini mi istiyorsun?
- Ben develerin sahibiyim. Kabe'nin elbette sahibi vardır. Onu, O korur.
Ebrehe:
- Bana karşı onu koruyacak yoktur! diyerek Abdülmuttalib'e develerini verip, sonra da Kabe'ye doğru ordusuna hareket emrini verdi.
Ebrehe'nin ordusunda, önde yürütülen ve böylece zafere kavuşulacağına inanılan "Mahmud" adında bir fil vardı. Ebrehe, Kabe'ye yönelince, bu fil yere çöktü ve yürümez oldu. Halbuki Yemen'e çevrilince; koşarak gidiyordu.
Böylece, Mekke'ye yaklaşıp hücuma gücü yetmeyen Ebrehe'nin ordusu üzerine, Allahü teâlâ, Ebabil yani Dağ Kırlangıcı denilen kuşlardan bir sürü gönderdi. Bu kuşların her biri; biri ağzında ikisi de ayaklarında olmak üzere nohut veya mercimek büyüklüğünde üçer taş taşıyorlardı.
Bunları Ebrehe'nin ordusu üzerine bıraktılar. Taşlar, askerleri, başlarından itibaren dikine delip geçiyordu. Taşa hedef olan her asker, derhal ölüyordu.
Ayet-i kerimede de bildirildiği gibi, ordu, yenilmiş ekin yaprağı gibi oldu. Bu durumu gören Ebrehe, telaşlanarak kaçmak istedi. Fakat kaçamadı. Taşlara asıl hedef o idi. Ona da isabet etmişti. Kaçtıkça, etleri parça parça dökülerek öldü. Bu vak'a, Kur'an-ı kerimde Fil suresinde şöyle geçmektedir:
"O kuşların her biri, onların üzerine, çamurdan yapılmış ve ateşte pişirilmiş taş atarlardı. Nihayet Allahü teâlâ onları, güve yemiş ekin yaprağı gibi, yok ediverdi."
 
 
 
 
 
 
emavi kitapların müjdesi
 
Zaman ve mekan içinde, nebiler, resuller geldi... Mukaddes bayrağı birbirlerine teslim ederek gittiler. Gaye, bayrağın bütün zamana ve mekana hakim, Allahın Habibine ulaşmasıydı.
Hepsinin geleceğini haber verdiği biri vardı... Hatta, ümmet olmayı arzu ediyorlardı O'na...
Kainatın efendisi Muhammed aleyhisselamın geleceği, Âdem aleyhisselamdan itibaren her peygambere ve ümmetlerine bildirilmiş; doğması yaklaşınca, olacak hadiselerden pek çoğu müjdelenmişti.
Musa aleyhisselama gelen Tevrat'ta, şöyle yazılıydı:
"O, öyle bir mübarek zattır ki, himmeti yüksek, yardımı ziyadedir. Fakirlerin sevgilisi, zenginlerin tabibidir. O, güzellerin güzeli, temizlerin temizidir. Sohbet ederken yumuşak, taksim ederken adil, her muamelede doğrudur.
Kafirlere karşı sert ve şiddetlidir. Yaşlılara hürmet, küçüklere şefkat eder. Az şeye şükreder. Esirlere acır. Hep güler yüzlüdür. Gülüşü, tebessüm şeklindedir, kahkaha etmez. Ümmidir; hiç bir şey okumadan ve yazmadan her şey O'na bildirilmiştir.
 
 
 
 
 
 
'nun ümmeti de iyi ahlak sahibidir
 
O Allahü teâlânın resulüdür. Kötü huylu, katı kalbli değildir. Çarşı ve pazarlarda yüksek sesle bağırmaz. O'nun ümmeti iyi ahlak sahibidir. Yüksek yerlerde Allahü teâlânın ismini anarlar.
Abdest alarak namaz kılarlar. Namazda safları düzeltir, bir hizada dururlar. Geceleri onların tesbih sesleri bal arısının sesi gibi duyulur. Mekke'de doğar. Medine'den Şam'a kadar her şey O'nun idaresinde olur.
İsmi Muhammed'dir ki, O'na mütevekkil diye isim verdim. Bozuk dinleri kaldırıp doğru olan hak dini yayıp yerleştirmedikçe, O'nu dünyadan çıkarmam. O, halkı Hakk'a çağırır. O'nun bereketiyle görmeyen gözler açılır, görür, işitmeyen kulaklar işitir. Kalblerden gaflet gider..."
Davud aleyhisselama gelen, Zebur'da ise O yüce peygamberin vasıfları şöyle bildiriliyordu.
"O, öyle bir kimsedir ki, eli açıktır. Yani cömerttir. Asla kızmaz. Çok yumuşaktır. Tatlı sözlü, güzel ve nurani yüzlüdür. İnsanların tabibidir. Çok ağlar, az güler. Az uyur, çok düşünür. Yaratılışı hoş ve güzeldir. Sözleri gönülleri alır, ruhları cezbeder...
Ey Habibim! Himmet kılıcını sıyırıp, bütün kuvvetinle kahramanlık meydanında kafirlerden intikam alasın. Güzel bir lisan ile benim hamd ve senamı her yere yayasın. Bütün kafirlerin başları, senin kerametli ellerin önünde eğilecektir..."
İsa aleyhisselama gelen, hakiki İncil'de ona tabi olunması hususunda ikaz ediliyordu insanlar. O'nun hakkında:
"O, çok yemez, cimri değildir. Hile yapmaz, kimseyi kötülemez, hiç acele etmez. Kendi için intikam almaz. Tembel değildir. Kimseyi gıybet etmez..." buyuruluyordu.
Yine İncil'de şöyle yazılıdır:
"Rab tarafından çıkıp gelecek O Münhamenna gelmiş olsaydı, O, bana şehadet ederdi. Siz de şehadet edersiniz. Çünkü öteden beri benimle birlikte bulunuyorsunuz. Ben bunları, size söyledim ki, şüpheye düşmeyesiniz ve sürçmeyesiniz."
Burada geçen Münhamenna kelimesi Süryanice Muhammed demektir.
Bütün bu müjdeler, alametler açıkca gösteriyordu ki, Makam-ı mahmud sahibi, şefaatçıların baş tacı geliyordu!..
Kainatın hocası, varlıkların özü, insanların efendisi geliyordu! Mahşer gününün imdada yetişicisi, peygamberlerin sultanı geliyordu!..
Allahü teâlânın Habibi, sevgilisi, hürmetine yaratıldığımız, alemlere rahmet olan sevgili Peygamberimiz geliyordu!...
 
 
 
 
 
 
 
ünya karanlığa gömülmüştü
 
Fahr-i kainat efendimiz doğmadan önce, bütün alem, manevi yönden müthiş bir zulmet ve karanlık içinde idi. İnsanlar hadsiz, hudutsuz derecede azgınlaşmışlar, Allahü teâlânın gönderdiği dinler unutulmuş; ilahi hükümler yerine, insan kafasından çıkan fikirler, düşünceler yer almıştı.
Bütün mahluklar, insanların vahşet ve zulmünden iyice bunalmıştı. Yeryüzünde bulunan bütün milletlerde Allahü teâlâya iman unutulmuş, huzurun, saadet ve sevincin kaynağı olan Tevhid inancı ortadan kalkmıştı.
Küfür fırtınası, kalblerden imanı söküp atmış, gönüllerde, Allahü teâlâya inanma yerine, putlara tapma fikri yerleşmişti. Musa aleyhisselamın getirdiği din unutulmuş, Tevrat bozulmuştu. İsrailoğulları birbirlerine düşmüştü.
İsa aleyhisselamın getirdiği Hıristiyanlık da büsbütün bozulmuş gerçek din ile hiçbir alakası kalmamıştı. Teslis (trinite), yani üçlü tanrı fikri kabul edilmişti. İncil'in aslı kaybolmuş, papazlar onu istedikleri gibi değiştirmişlerdi.
Her iki kitap da, Allahü teâlânın kelamı olmaktan çıkmıştı. Mısır'da, bozulmuş Tevrat'ın hükmü, Bizans'ta yine değiştirilmiş İncil'in hükmü, yani Hıristiyanlık vardı. İran'da ateşe tapılıyor, ateşperestlerin ateşi tam bin senedir söndürülmüyordu. Çin'de Konfüçyüsizm, Hindistan'da Budizm ve Hinduizm gibi uydurma dinler hüküm sürüyordu.
Arabistan'ın insanları daha da şaşırmış ve sapıtmışlardı. Bunlar, Allahü teâlânın çok kıymet verdiği Kabe-i muazzamaya, üçyüzaltmış adet put yerleştirmişlerdi. Kabe-i muazzama ise, Arş'ta meleklerin ziyaret ettiği "Beyt-i Ma'mur"un aynı büyüklükte bir numunesi idi. Kim Kabe'ye hürmetsizlikte bulunmuşsa, cenab-ı Hak onu, en kısa zamanda helak eylemişti.
Cürhüm kabilesi de zina ve fuhuşta ileri gitmişti. Bu kabilenin çok saygısız ve pek alçakça hareketlerini gören hükümdarları, onlara;
-Ey Cürhümiler! Allahü teâlânın Harem-i şerifini ve Harem'ini emniyetini gözeterek kendinize geliniz. Sizden önce gelen Hud, Salih ve Şu'ayb'ın (aleyhimüsselam) ümmetlerinden her birinin başlarına gelen halleri ve nasıl helak olduklarını biliyorsunuz. Birbirlerinize iyiliği emrediniz, kötülüklerden sakındırınız. Geçici kuvvetinize güvenerek aldanmayınız.
Mekke'de, Hak'tan yüz çevirmekten ve zulümden sakınınız. Çünkü, zulüm, insanların helakine sebep olur. Allahü teâlâya yemin ederek söylüyorum ki, bir kimse bu bölgelede otursun, zulüm yapsın, Hak'tan yüz çevirsin de, Allahü teâlâ onların soylarını kesmemiş, köklerini kazımamış ve yerlerine başka bir kavmi getirmemiş olsun.
Azgınlığına devam eden ve Hak'tan yüz çeviren Mekke halkı için, burada devamlı kalmak yoktur. Sizden önce bu bölgede oturan, sizden daha uzun ömürlü, sizden daha kuvvetli, sizden daha kalabalık ve zengin olan Tasm, Cedis ve Amalikalıların başına gelenleri biliyorsunuz. Onların, Harem-i şerifi hafife almaları, Hak'tan yüz çevirerek zulme dalmaları, bu mübarek yerden çıkarılıp atılmalarına sebeb olmuştur.
Allahü teâlânın, bazılarına küçük karıncaları musallat ederek, kimin kıtlıkla, bazılarını da kılınçla çıkardığını görmüş ve işitmişsinizdir! diyerek onlara nasihat eyledi. Fakat onlar dinlemediler. Neticede Allahü teâlâ onları da, bu azgınlıkları sebebiyle, perişan eyledi...
Artık güneşin doğmasına az bir zaman kalmıştı. Alem, Âdem aleyhisselamdan bugüne kadar, temiz alınlardan temiz alınlara geçerek gelen nurun sahibini karşılamak için hazırlanıyordu. İnsanlara sonsuz saadeti gösterecek eşsiz insan bekliyordu.... Şefkat ve merhamet kaynağı, Rabbinin ahlakı ile ahlaklanmış yüksek insan bekliyordu...
 
 
 
 
 
 
 
ulüm, had safhadaydı...
 
Yeryüzünün merkezi olan mübarek Mekke'de, küfür sel gibi akıyor, Beytullah'ın içine, lat, uzza, menat gibi yüzlerce put doldurulmuştu. Zulüm son haddine varıyor, ahlaksızlık, iftihar vesilesi olarak kabul ediliyordu. Arabistan dini, ruhi, sosyal ve siyasi bakımlardan, koyu bir karanlık, tam bir cahiliyet, taşkınlık, azgınlık ve sapıklık içerisinde idi.
Cahiliye devri denilen bu zamanda, insanlar genellikle göçebe hayatı yaşıyorlardı ve kabilelere bölünmüşlerdi. Devamlı çekişme halinde olan Arab kabileleri, baskın ve yağmacılığı, kendileri için bir geçim vasıtası sayıyorlardı. Zulmün ve yağmacılığın yaygınlaştığı kabilelerden meydana gelen Arabistan'da, siyasi bir nizam, sosyal bir düzen de mevcut değildi.
Ayrıca içki, kumar, zina, hırsızlık, zulüm, yalan ve ahlaksızlık namına ne varsa alabildiğine yayılmıştı. Zulme, güçlünün güçsüze karşı kullandığı en amansız ve tüyleri ürpertici bir vasıta olarak başvuruluyor; kadın, elde basit bir mal gibi alınıp satılıyordu. Bir kısmı da kız çocuklarının doğmasını bir felaket ve yüz karası sayıyorlardı.
Bu korkuç telakki o dereceye çıkmıştı ki, küçük kız çocuklarını, kumlar üzerinde açtıkları çukurlara diri diri yatırıp; "Babacığım! Babacığım" diyerek boyunlarına sarılmalarına ve acı acı feryat etmelerine hiç kulak asmadan, üzerlerini toprakla kapatarak ölüme terkediyorlardı.
Bu hareketlerinden dolayı vicdanları hiç sızlamıyor, hatta bunu bir kahramanlık sayıyorlardı. Netice itibariyle o zamanın insanları arasında şefkat, merhamet, iyilik ve adalet gibi güzel hasletler yok olmuş; insanlar adeta canavarlaşmıştı.
Fakat bu devirde, Arablar arasında, dikkate değer bir husus vardı. O da edebiyatın, belagatın ve fesahatın kıymet kazanıp zirveye çıkmasıydı. Şaire ve şiire çok önem verirler, bunu büyük bir iftihar vesilesi sayarlardı. Güçlü bir şair, hem kendisi, hem de kabilesi için itibar sağlardı.
Muayyen zamanlarda panayırlar kurulur, şiir ve hitabet yarışmaları yapılırdı. Birinci gelenlerin şiirleri veya hitabeleri Kabe duvarına asılırdı. Cahiliye devrindeki Kabe duvarına asılan en meşhur yedi şiire, Muallakat-us-Seb'a, yani yedi askı denilirdi.
O zaman Arabistan'da insanlar, inanç bakımından da, bölük bölüktü. Bir kısmı tamamen inançsız ve dünya hayatından başka bir şey kabul etmiyor. Bir kısmı ise Allahü teâlâya ve ahıret gününe inanıyor; fakat insandan bir peygamberin geleceğini kabul etmiyordu.
Bir kısmı da Allahü teâlâya inanıyor, ahırete inanmıyordu. Diğer büyük bir kısmı da, Allahü teâlâya şirk koşup putlara tapıyordu. Müşriklerin herbirinin evinde bir put bulunuyordu. Bütün bunlardan başka, hazret-i İbrahim'in bildirdiği din üzere olan ve Hanifler denilen kimseler de vardı.
Bunlar Allahü teâlâya inanır ve putlardan uzak dururlardı. Peygamber efendimizin babası Abdullah, dedesi Abdülmuttalib, annesi ve bazı kimseler, bu din üzere idiler. Haniflerden başka bütün gruplar batıl yolda olup, büyük bir zulmet ve karanlığa gönülmüşlerdi.
Alem mahzun, varlıklar mahzun, gönüller mahzundu. Yüzler gülmeyi unutmuştu. Allahü teâlânın, diğer mahluklardan üstün olarak yarattığı insanların, Cehennem'den kurtulmalarına sebep olacak bir kahraman lazımdı.
Çünkü her Peygamberin gelişi böyle olmuştu. Her biri güneş gibi doğup karanlıkları aydınlığa, nura çevirmişlerdi. Şimdi de cahillik, vahşet zirvedeydi. İnsanlar insanlıktan çıkmışlardı. Bu karanlıktan kurtaracak, insanlara insanlıklarını hatırlatacak Resul gelmek üzereydi... Bütün alametleri teker teker ortaya çıkıyordu artık...
 
 
Dünyaya Teşrifleri
 
 
 
 
oş geldin ya Resulallah
 
Yedi kat yer, yedi kat gök, kısaca bütün alem büyük bir hürmet ve sevinç içinde; Seyyid-il-Mürselin, Hatem-ül-enbiya, Habib-i Huda olan efendisini beklemekte artık...
Bütün mahlukat; "Hoş geldin ya Resulallah!" demek için hazır... Hicretten 53 sene evvel Fil vak'asından iki ay kadar sonra, Rebi'ul-evvel ayının on ikinci Pazartesi gecesi sabaha karşı Mekke'nin Haşimoğulları mahallesinde, Safa Tepesi yakınındaki saadethanede hasretle beklenen, Allahü teâlânın nuru "Muhammed Mustafa sallallahü aleyhi ve sellem" doğdu, O'nun teşrifiyle alem, yeniden hayat buldu. Karanlıklar, birden "Nur" ile aydınladı.
Şereflerin en yücesine mazhar olan annelerin en bahtiyarı hazret-i Amine, hamileliğini şöyle anlatır:
O Servere hamile olduğum günlerde, hiç acı ve elem görmedim. Hamile olduğumu hissetmezdim. Ancak altı aydan sonra bir gün, uyku ile uyanıklık arasında bir kimse bana;
- Senin hamile olduğun kimdir, bilir misin? dedi.
- Bilmiyorum, cevabını verince;
- Bilmiş ol ki, Peygamberlerin sonuncusuna hamilesin! haberini verdi.
Doğum zamanı yaklaşınca, o kimse tekrar geldi, dedi ki: "Ey Amine! Çocuk doğunca, ismini "Muhammed" koy!"
Hazret-i Amine validemiz, doğum anını da şöyle anlatır:
"Doğum anı geldiğinde, heybetli bir ses işittim. Ürpermeye başladım. Sonra beyaz bir kuş gördüm, gelip kanadı ile beni sıvazladı. Korku ve ürpertiden eser kalmadı. O anda susamış, sanki hararetten yanıyordum. Yanımda süt gibi beyaz, bir kase şerbet gördüm. O şerbeti, içmem için bana verdiler. İçtim, baldan tatlı ve soğuk idi. Artık susuzluğum kalmamıştı.
Sonra büyük bir nur gördüm, evim o kadar nurlandı ki, O nurdan başka bir şey görmüyordum. O sırada etrafımı sarıp, bana hizmet eden pek çok hanım gördüm. Boyları uzun, yüzleri güneş gibi parlıyordu. Bunlar, Abdü Menaf kabilesinin kızlarına benzerlerdi. Bunların birden bire ortaya çıkmalarından hayret içinde idim.
Onlardan biri dedi ki: "Ben Fir'avn'ın hanımı Asiye'yim!" Diğeri de; "Ben de Meryem binti İmran'ım. Bunlar da Cennet hurileridir" dedi.
Yine o esnada beyaz, uzun ve gökten yere kadar uzanmış ipek bir kumaş gördüm. "Onu insanların gözünden örtün" dediler. O anda bir bölük kuş peyda oldu. Ağızları zümrütten, kanatları yakuttandı. Korkudan terlemiştim, düşen ter damlalarından misk kokusu yayılıyordu.
O halde iken gözümden perdeyi kaldırdılar. Bütün yeryüzünü doğudan batıya kadar gördüm. Etrafımı melekler kuşatmıştı. Muhammed (aleyhisselam) doğar doğmaz, mübarek başını secdeye koydu, şehadet parmağını kaldırdı. Sonra gökden, O'nu bürüyen, beyaz bir bulut parçası indi.
Bir ses işittim; "O'nu mağripten maşrıka kadar her yerde gezdirin. Gezdirin ki, cümle alem O'nu ismiyle, cismiyle ve sıfatıyla görsünler. O'nun isminin Mahi olduğunu yani Allahü teâlâ, O'nunla şirki yok ettiğini bilsinler" diyordu.
O bulut da gözden kayboldu ve Muhammed'i (sallallahü aleyhi ve sellem) bir beyaz yünlü kumaş içinde sarılı gördüm. Yine o sırada, yüzleri güneş gibi parlayan üç kişi geldi. Birinin elinde gümüşten bir ibrik, birinin elinde zümrütten bir leğen, birinin elinde de bir ipek vardı.
İbrikten sanki misk damlıyordu. Mübarek oğlumu leğenin içine koydular. Mübarek başını ve ayağını yıkayıp, ipeğe sardılar. Sonra mübarek başına güzel koku sürdüler, mübarek gözlerine sürme çektiler ve gözden kayboldular."
 
 
 
 
 
 
mmetim!... ümmetim!...
 
Kainatın efendisi doğduğu sırada, hazret-i Amine validemizin yanında Abdurrahman bin Avf'ın annesi Şifa Hatun, Osman bin Ebil-As'ın annesi Fatıma Hatun ve Peygamberimizin halası Safiyye Hatun vardı. Bunlar da gördükleri nuru ve diğer hadiseleri haber verdiler. Şifa Hatun şöyle anlatıyor:
"Ben, o gece Amine'nin yanında yardımcı olarak bulunuyordum. O'nun, doğar doğmaz dua ve niyaz ettiğini işittim. Bir nur çıkıp o kadar ışık verdi ki, doğudan batıya kadar her yer göründü..."
Bundan başka bir çok hadiseye şahid olan Şifa Hatun; "Ne zaman ki, O'na peygamberliği bildirildi, hiç tereddüd etmeden ilk iman edenlerden biri de ben oldum" demiştir.
Safiyye Hatun da şöyle anlatmıştır:
"Muhammed aleyhisselam doğduğu sırada, her tarafı bir nur kapladı. Doğar doğmaz secde etti, mübarek başını kaldırıp açık bir dil ile; "La ilahe illallah, inni resulullah" dedi. O'nu yıkamak istediğimde; biz O'nu yıkanmış olarak gönderdik, denildi.
Göbeği kesilmiş ve sünnet olmuş görüldü. Secde halinde hafif sesle bir şeyler söylüyordu. Kulağımı mübarek ağzına yaklaştırdım. "Ümmeti, Ümmeti! (Ümmetim, ümmetim) diyordu..."
Dedesi Abdülmuttalib, sevgili Peygamberimiz doğduğu sırada, Kabe'de Allahü teâlâya yalvarıp dua ediyordu. Ona da müjde verdiler. Efendimizin doğduğu günde birçok hadiseler gören Abdülmuttalib, bu müjdeye çok sevinip; "Bu oğlumun şanı, şerefi çok yüce olacaktır" dedi.
Abdülmuttalib, böylesine büyük bir mutluluğu kutlamak için, doğumun yedinci gününde Mekke halkına üç gün ziyafet verdi. Ayrıca şehrin her mahallesinde develer keserek, insan ve hayvanların istifadesine sundu.
Ziyafet sırasında çocuğa hangi ismi koydun diyenlere; "MUHAMMED" ismini verdim, dedi. Neden atalarından birinin ismini vermedin diyenlere ise; "Allahü teâlânın ve insanların O'nu methetmelerini, övmelerini istediğim için" cevabını verdi.
Sevgili Peygamberimizin dedesi Abdülmuttalib şöyle anlatmıştır:
"Rüyamda çok büyük bir ağaç gördüm. Bir ucu semaya yükselmiş, dalları doğuya ve batıya yayılmıştı. O ağaçtan öyle bir nur saçılıyordu ki, güneş yanında çok hafif kalır. Bazan gözüküyor, bazan gözden kayboluyordu. İnsanlar ona yönelmişti. Her an nuru artıyordu.
Kureyş kabilesinden bazıları o ağacın dallarına tutunuyor, diğer bir kısmı da ağacı kesmeye çalışıyordu. Bir genç de onu kesmek isteyenlere mani oluyordu. Çok güzel bir yüzü vardı ve ben şimdiye kadar öyle bir yüz görmedim. Ayrıca vücudundan etrafa hoş kokular yayılıyordu. Ağacın bir dalını tutmak için elimi uzattım, fakat ulaşamadım."
Bu rüyasını dinleyen tabircinin yüzü değişti. Benzi sarardı;
- Ondan senin nasibin yok! dedi.
- Kimin nasibi var?
- O ağacın dalına tutananların... Senin soyundan bir peygamber gelecek, her tarafa malik olacak, insanlar O'nun dinine girecekler!
Sonra yanında bulunan oğlu Ebu Talib'e dönerek; "Bu herhalde O'nun amcası olacak" dedi. Ebu Talib bu hadiseyi Peygamber efendimize peygamberliği bildirilince anlatmış ve; "İşte o ağaç, Ebü'l-Kasım, el-Emin Muhammed aleyhisselamdır" demiştir.
 
 
 
 
 
 
 
oğduğu geceki olaylar
 
Resul-i ekrem efendimiz, doğmadan önce ve doğduğu sırada; O'nun dünyayı teşrif etmesine alamet olarak bir çok hadiseler meydana gelmiştir:
Sevgili peygamberimizin dünyaya geldiği gece, bir yıldız doğdu. Bunu gören Yahudi alimleri, Muhammed aleyhisselamın doğduğunu anlamışlardı. Eshab-ı kiramdan Hassan bin Sabit anlatır:
"Ben sekiz yaşında idim. Bir sabah vakti Yahudinin biri; "Ey Yahudiler!" diye çığlık atarak koşuyordu. Yahudiler; "Ne var, bu bağırman nedendir?" diyerek yanına toplanınca, o; "Haberiniz olsun, Ahmed'in yıldızı bu gece doğdu! Ahmed bu gece dünyaya geldi..." diye cevap verdi.
Efendimizin doğduğu gece Kabe'deki putların hepsi yüzüstü yere yıkıldı. Urvet-übn-ü Zübeyr bildirdi: "Kureyş'den bir cemaatin bir putu vardı. Yılda bir defa onu tavaf ederler, develer kesip şarap içerlerdi. Yine öyle bir gün, putun yanına vardıklarında, onu yüzüstü yere yıkılmış buldular. Kaldırdılar, yine kapandı. Bu hal üç defa tekrarlandı. Bunun üzerine etrafına iyice destek verip diktikleri sırada, şöyle bir ses işitildi:
"Bir kimse doğdu, yeryüzünde her yer harekete geldi. Ne kadar put varsa hepsi yıkıldı. Kralların korkudan kalbleri titredi!"
Bu hadise tam Resulullahın doğduğu geceye rastlıyordu.
Medayin şehrindeki İran Kisrasının sarayının on dört kulesi, burcu yıkıldı. O gece gürültüyle ve dehşetle uyanan Kisra ve halkı; yine kendilerinden bazı ileri gelenlerin gördükleri korkunç rüyaları tabir ettirdiklerinde, bunun büyük bir şeye alamet olduğunu anlamışlardı.
Yine o gece, mecusi yani ateşe tapanların bin seneden beri yanmakta olan kocaman ateş yığınları aniden sönüverdi. Ateşin söndüğü tarihi kaydettiler, Kisra'nın sarayında burçların yıkıldığı geceye rastlıyordu.
O zaman mukaddes sayılan Save Gölü'nün de o gece bir anda suyu çekilip kuruyuvermişti.
Şam tarafında bin yıldan beri suyu akmayan ve kurumuş olan Semave Nehri vadisi yine o gecede dolup taşarak akmaya başladı.
Muhammed aleyhisselamın doğduğu geceden itibaren, şeytan ve cinler artık Kureyş kahinlerine hadiselerden haber veremez oldu. Kehanet sona erdi...
Daha nice olağanüstü haller...
* * *
Peygamber efendimizin doğduğu geceye Mevlid Gecesi denir. Mevlid doğum zamanı demektir. Kadir Gecesi'nden sonra en kıymetli gecedir. Bazı alimler, Kadir gecesinden de kıymetli olduğunu bildirmişlerdir. Bu gecede sevgili Peygamberimiz doğduğu için sevinenler affolunur.
Bu gece, Peygamber efendimizin doğduğu sırada görülen halleri, mucizeleri okumak, dinlemek,öğrenmek çok sevabdır. Sevgili Peygamberimiz kendi de anlatırdı. Eshab-ı kiram da bu gece bir yere toplanırlar, o günü yad ederler, okurlar ve anlatırlardı.
Dünyanın her tarafındaki Müslümanlar, her sene bu geceyi Mevlid Kandili olarak kutlamaktadır. Her yerde Mevlid kasideleri okunarak, Kainatın sultanı hatırlanılmaktadır. Her peygamberin ümmeti, kendi peygamberinin doğum gününü bayram yapmıştır. Bu gün de, Müslümanların bayramı olup, neşe ve sevinç günüdür.
Nasıl sevinilmesin? Çünkü, O doğmuştu artık... Allahın sevgilisi, kainatın efendisi, alemlere rahmet olarak gönderilen peygamber... Bütün yaratılmışların ve yaratılacakların vücuda gelişinden murad olan dünyaya geldi...
Sene miladi 571. Nisan ayının yirminci günü. Pazartesi sabaha karşı. Hicri Rebiülevvel ayının 12. günü, Mekke ufukları ağarırken...
 
 
 
 
 
 
 
üt anne Halime Hatun
 
Amine validemiz, nurlu yavrusunu kucağına aldığında, kocası hazret-i Abdullah'ın vefat acısını unutur gibi oldu. Dokuz gün emzirdikten sonra da, Ebu Leheb'in cariyesi olan Süveybe Hatun bir kaç gün süt annelik hizmetinde bulundu. Süveybe Hatun daha önce de hazret-i Hamza'yı, sonra da Ebu Seleme'yi emzirmişti.
O zamanda Mekke halkı, adet olarak, çocuklarını bir süt anneye verirlerdi. Havası iyi, suyu tatlı olan civar yerlerdeki yaylalara gönderilen çocuklar, bir müddet, verildikleri süt annelerinin yanında kalırlardı.
Buna Mekke'nin sıcak havası sebep oluyordu. Her sene bu maksatla Mekke'ye pek çok hanım gelirdi. Bunlar emzirmek için birer çocuk alıp giderlerdi. Çocukları büyütüp teslim edince, pek çok ücret ve hediyeler alırlardı.
Peygamber efendimizin doğduğu sene de yaylalarda yaşayan Beni Sa'd kabilesinden birçok hanım, süt annelik niyeti ile Mekke'ye geldi. Her biri emzirmek üzere birer çocuk almıştı. Beni Sa'd kabilesi, Mekke civarındaki kabileler arasında; şerefte, cömertlikte, mertlik ve tevazuda ve Arapça'yı düzgün konuşmakta pek meşhurdu.
Bu kabileden Halime Hatun şöyle anlatır:
"Çok fakirdik, sıkıntı içindeydik. Bazan üç gün geçmesine rağmen ağzıma bir şey koymazdım. Sütüm azdı. Buna rağmen Allahü teâlâya şükrederdim. Bir gece sahrada uyuyakalmıştım. Rüyamda bir şahıs beni sütten ak bir suyun içine daldırdı ve; "Bu sudan iç" dedi. Kanıncaya kadar içtim. Sonra içmem için yine zorladı. İçtikçe içtim, baldan tatlı idi. 'Sütün çok olsun ey Halime! Beni tanıdın mı?' diye sordu. Tanımadığımı söyleyince; 'Ben senin sıkıntılı halinde ettiğin hamd ve şükrünüm. Ey Halime! Mekke'ye git. Orada sana bir "Nur" arkadaş olur, bereketlerle dolarsın. Bu rüyayı da kimseye söyleme!' dedi. Uyanınca göğüslerimi süt ile dolu bulduğum gibi sıkıntı ve açlığın da beni terkettiğini gördüm."
Kıtlıktan dolayı, ücretle çocuk emzirip sıkıntılarını gidermek üzere, diğer senelere nisbetle; daha çok süt annesi gelmişti Mekke'ye. Hepsi de zengin ailelerin çocuklarını almak telaşı içinde idi. Acele ile gelen kadınlar, birer çocuk almışlardı.
İffeti, temizliği, hilmi yani yumuşaklığı, hayası ve güzel ahlakıyla tanınan Halime Hatun, ise bindikleri hayvan zayıf olduğu için Mekke'ye gelmekte geç kalmışlardı.
Fakat bu gecikme onlara, aradıklarından daha fazlasına kavuşmaya sebeb olmuştu. Kocası ile Mekke'de dolaşarak zengin ailelerin çocuklarının alınmış olduğunu gördüler. Lakin boş dönmek de istemiyorlardı. Bir çocukla dönmek tek arzuları olmuştu.
Nihayet hürmet celbeden ve siması çok sevimli olan bir zatla karşılaştılar. Bu, Mekke'nin reisi Abdülmuttalib idi. İsteklerini öğrendikten sonra, torununu almalarını, bu sayede, büyük devlet ve saadete kavuşacaklarını söyledi.
Abdülmuttalib'in muhabbeti ve yakınlığı onları kendisine çekiyordu. Teklifini hemen kabul ettiler. Sonra yaşlı dede, Halime Hatun'u hazret-i Amine'nin evine götürdü. Nur çocuk uyuyordu...
Hayret içinde kalıp bir anda O Nura, öylesine ısındı ki, gönlü uyandırmağa razı olmadı. Elini göğsüne koyunca, uyandı ve ona bakıp tebessüm etti... Abdülmuttalib, bana dönerek; "Sana müjdeler olsun ki, hanımlar içinde senin gibi nimete kavuşan olmadı" dedi.
 
 
 
 
 
 
 
übarek göğsünün yarılması
 
Süt anne Halime Hatun anlatır:
Server-i alem bir gün sordu:
- Gündüzleri kardeşlerim görünmüyorlar, acaba nerede oluyorlar?
- Koyun gütmeye giderler. Eve, ancak gece gelirler, dedim.
- Beni de onlarla beraber gönder. Ben de koyun güdeyim, dedi.
Bahaneler bulup nice özürler söyledim. Sonunda gönlünün razı olması için; "Peki" dedim.
Ertesi gün mübarek saçlarını taradım. Elbiselerini giydirip süt kardeşleriyle beraber gönderdim. Bir kaç gün gidip geldi. Bir gün süt kardeşi Şeyma kırdan geldiğinde:
- Gözümün nuru oğlum Muhammed nerededir? diye sordum.
- Sahrada anneciğim.
- Ciğerimin köşesi bu sıcağa nasıl dayanıyor?
- Ey anneciğim! O'na asla zarar gelmez. Zira, mübarek başı üzerinde bir bulut, devamlı O'nunla hareket etmekte; böylece güneşin sıcağından korunmaktadır.
Neler söylüyorsun? dediğimde, yemin etti. Ancak o zaman rahatladım.
Yine bir öğle vakti süt kardeşi Abdullah koşarak gelip;
- Anneciğim! Acele koş!.. Kureyşi karındaşımla beraber koyun güdüyorduk. Ansızın gökten yeşiller giymiş iki kimse geldi. Kardeşimi yanımızdan alıp dağın başına götürdüler. Arkası üzere yatırıp bıçak ile karnını yardılar. Haber vermek için geldiğimde oradaydılar. Kardeşimin sağ kalıp kalmadığını bilemiyorum, dedi.
O anda kan başımıa sıçradı. Sür'atle oraya gittik... O'nu sağ gördüm. Hemen mübarek yüzünü başını öpüp;
- Ey gözümün nuru! Ey alemlere rahmet oğlum! Bu nice haldir? Ve başına gelen nedir? Seni kim rahatsız etti? diye sordum. O da şöyle anlattı:
"Evden çıktıktan sonra yeşil elbiseli iki kimse gördüm. Birinin elinde gümüşten bir ibrik, birinin elinde yeşil zümrütten bir leğen vardı. Leğen, kardan beyaz bir şey ile dolu idi. Beni dağ başına götürdüler. Biri, arkam üzere yatırdı. Ben seyrederken göğsümü göbeğime kadar yardı. Hiç acı ve elem duymadım. Elini sokup içinde ne varsa çıkardılar. O beyaz şey ile yıkayıp yerine koydular. Biri diğerine;Kalk, ben de hizmetimi yerine getireyim, dedi ve elini sokup yüreğimi çıkardı. İki parça etti ve içinden siyah bir şey çıkarıp attı. Ve; "Senin vücudunda şeytanın nasibi bu idi. Çıkarıp attık. Ey Allahü teâlânın sevgilisi! Seni vesveseden şeytanın hilesinden emin ettik" dedi. Sonra yüreğimi kendi yanlarında olan latif ve yumuşak bir şey ile doldurdular. Nurdan bir mühürle mühürlediler. Halen o mührün soğukluğu, bütün azalarımda mevcuttur. Onlardan biri, elini yarılan yere koyunca yaram iyileşti. O zaman her biri, elimi ve yüzümü öptüler ve beni burada koyup gittiler."
Baktım, yarılan yer, mübarek göğsünde belli idi.
Sevgili Peygamberimizin başından geçen ve Kur'an-ı kerimin İnşirah suresinin birinci ayet-i kerimesinde bildirilen bu hadiseye Şakk-ı sadr yani göğsünün yarılması, denir.
Halime Hatun, dört yaşından sonra O'nu Mekke'ye götürüp annesine verdi. Dedesi Abdülmuttalib, Halime Hatun'a çok büyük hediyeler verip ihsanda bulundu.
 
 
 
 
 
 
 
uhterem annenin vefatı
 
Sevgili Peygamberimizin, üç-beş yaşlarında bile hususi bir hali vardı. Tekbir getiriyor ve Allah'a hamd ediyordu. Esrarlı bir ciddiyet, ağır başlılık diğer çocuklardan ayırıyordu O'nu.
Akranı olan çocuklar oyun oynar, fakat O, aralarına katılmazdı. Bir kenara oturur, onları gülümseyerek seyrederdi.
Altı yaşında iken, annesi, Ümmü Eymen adındaki cariye ile birlikte, akrabalarını ve babası Abdullah'ın mezarını ziyaret etmek için Medine'ye gittiler.
Burada, bir ay kaldılar. Peygamber efendimiz Medine'de Neccaroğulları'na ait havuzda yüzmeyi öğrendi. Bu sırada bir Yahudi alimi O'ndaki nübüvvet alametlerini görünce, "acaba O Peygamber bu çocuk mu?" endişesi düştü içine.
Ertesi gün efendimizin yalnız bir anını kollayarak yanına sokulup yavaşça sordu:
- Senin adın ne?
- Ahmed...
Tahminin doğru olduğunu bu cevabı alınca anladı. Dayanamayıp haykırdı:
- Bu ümmetin peygamberi işte burada!!! Sanki şuurunu kaybetmişti.
Oradaki Yahudi alimlerinden bazıları da, O'ndaki peygamberlik alametini görmüşler, peygamber olacağını aralarında konuşup anlatmışlardı.
Onların bu sözlerini duyan Ümmü Eymen, durumu hazret-i Amine validemize haber verince, mübarek anneleri bir zarar gelmesinden çekinerek, O'nu alıp Mekke'ye dönmek üzere yola çıktı.
Ebva denilen yere geldiklerinde, hazret-i Amine validemiz hastalandı. Hastalığı artıp sık sık kendinden geçiyordu. Şefkat ve merhamet dolu gözlerini kainatın özü, mukaddes oğlunun nur merkezi güzel yüzüne bakıyor ondan hiç ayırmıyordu...
Mukaddes evlad, ruhunu teslim etmek ve kendisini iki taraflı öksüz bırakmak üzere bulunun Amine Hatun'un başına telaş ve ıstırapla dolanırken, aziz anne, yaşlı gözleri ile başında duran sevgili oğluna bakarak şu sözleri söyledi:
"Allahü teâlâ seni, mübarek eylesin. Rüyama göre, sen celal ve bol ikram sahibi olan Allahü teâlâ tarafından, Âdemoğullarına helal ve haramı bildirmek üzere gönderilen peygambersin. Cenab-ı Hak seni, milletlerle birlikte sürüp gelen putlardan ve putperestlikten muhafaza edip koruyacaktır"
Sonra şu beytleri söyledi:
Eskir yeni olan, ölür yaşayan
Tükenir çok olan, var mı genç kalan.
Ben de öleceğim, tek farkım şudur:
Seni ben doğurdum, şerefim budur.
Geride bıraktım hayırlı evlad,
Gözümü kapadım, içim pek rahat.
Benim namım kalır daim dillerde,
Senin sevgin yaşar hep gönüllerde.
Şiir bitince nur anne, ruhunu teslim etti. Amine validemiz vefat ettiğinde yirmi yaşında idi. Şimdi de anneden öksüz kalıyordu Sevgili peygamberimiz...
Ümmü Eymen, Alemlerin efendisini yanına alıp, birkaç gün süren yolculuktan sonra Mekke'ye getirip dedesi Abdülmuttalib'in yanına bıraktı.
 
 
 
 
 
 
 
'nun şanı yücedir!
 
Peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, sekiz yaşına kadar dedesinin yanında büyüdü. Dedesi Abdülmuttalib, Mekke'de sevilen ve çeşitli işleri idare eden bir zat olup, heybetli, sabırlı, ahlaklı, dürüst, mert ve cömert idi.
Fakirleri doyurur, hatta aç ve susuz kalan hayvanlara bile yiyecek verirdi. Allahü teâlâya ve ahırete inanırdı. Kötülüklerden sakınır, cahiliye devrinin her türlü çirkin adetlerinden uzak dururdu.
Mekke'de zulme, haksızlığa engel olur ve gelen misafirleri ağırlardı. Ramazan ayında Hira dağında inzivaya çekilmeyi adet edinmişti. Çocukları seven ve şefkat sahibi olan Abdülmuttalib, sevgili torununu bağrına basıp gece-gündüz yanından ayırmazdı.
O'na büyük bir sevgi ve şefkat gösterirdi. Kabe'nin gölgesinde kendisine mahsus olan minderine O'nunla beraber oturur, mani olmak isteyenlere;
- Bırakın oğlumu, O'nun şanı yücedir, derdi.
Peygamber efendimizin dadısı Ümmü Eymen'e,
- Oğluma iyi bak! Ehl-i kitab benim oğlum hakkında bu ümmetin peygamberi olacak diyorlar, tenbihini ısrarla yapardı.
Ümmü Eymen demiştir ki: "O'nun çocukluğunda ne açlıktan, ne de susuzluktan şikayet ettiğini görmedim. Sabahleyin bir yudum zemzem içerdi. Kendisine yemek yedirmek istediğimizde; çoğu zaman "İstemem, tokum" derdi."
Abdülmuttalib uyurken ve odasında yalnızken, O'ndan başkasının yanına girmesine müsaade etmezdi. O'nu şefkatle bağrına basar, okşar, sözlerinden ve hareketlerinden son derece hoşlanırdı. Sofrada O'nu yanına alır, dizine oturtur, yemeğin en iyisini, en lezzetlisini O'na yedirir ve O gelmeden sofraya oturmazdı.
O'nun hakkında nice rüyalar görüp, bir çok hadiselere şahid oldu. Bir defasında, Mekke'de kuraklık ve kıtlık olmuştu. Abdülmuttalib, gördüğü bir rüya üzerine mübarek torununun elinden tutarak Ebu Kubeys dağına çıkıp; "Allah'ım, bu çocuk hakkı için, bizi bereketli bir yağmur ile sevindir" diyerek dua etti. Duası kabul olundu ve bol yağmur yağdı. O zamanki şairler bu hadiseyi, şiirler yazarak dile getirmişlerdi.
Abdülmuttalib, bir gün Kabe'nin yanında otururken, Necranlı bir rahip yanına gelerek konuşmaya başlamıştı. Bir ara;
- Biz, İsmail soyundan en son gelecek olan peygamberin sıfatlarının kitaplarda yazılı olduğunu okuduk. Burası, yani Mekke O'nun doğum yeridir. Sıfatları şöyle, şöyledir!... diyerek birer birer saymaya başladı.
Bu sırada, sevgili Peygamberimiz yanlarına gelmişti. Necranlı rahip, O'nu dikkatle seyretmeye başladı, sonra da yaklaşıp gözlerine, sırtına, ayaklarına baktı ve heyecanla;
- İşte, O budur. Bu çocuk senin neslinden midir? dedi. Abdülmuttalib:
- O benim oğlumdur, deyince, Necranlı rahip;
- Kitaplarda okuduğumuza göre O'nun babasının sağ olmaması lazım! dedi. Abdülmuttalib:
- O, oğlumun oğludur. Babası daha O doğmadan, annesi hamile iken vefat etti, deyince, rahip;
- Şimdi doğru söyledin, dedi.
Bunun üzerine Abdülmuttalib, oğullarına şu önemli uyarıyı yaptı:
- Kardeşinizin oğlu hakkında söylenileni işittiniz! O'nu görüp gözetin ve iyi koruyun!..
 
 
 
 
 
manet, Ebu Talib'de...
 
Merhamet deryası Abdülmuttalib vefat edeceğine yakın, oğullarının hepsini toplayıp sordu:
- Artık dünyadan ahırete göç etme vaktim geldi. Tek düşüncem bu yetim... Keşke ömrüm uzun olaydı da bu hizmeti severek devam ettirseydim. Fakat elden ne gelir? Ömür vefa etmeyecek. Şimdi gönlüm ve dilim bu hasret ateşiyle yanıyor. Bu inci tanesini içinizden birine emanet etmeyi isterim. Acaba hanginiz layıkı ile O'nun haklarını gözetir ve hizmetinde kusur etmez?!
Önce Ebu Leheb cevap verdi:
- Ey Arabın efendisi! Eğer bu emaneti teslim etmek için aklınızdan geçirdiğiniz biri varsa ne ala, yoksa bu hizmeti ben görürüm. Abdülmuttalib buna;
- Malın çoktur. Fakat sen katı kalblisin ve merhametin azdır. Yetim kalbi ise yaralı ve incedir. Hemen kırılır, dedi.
Diğer çocuklardan bazıları da aynı isteği tekrarladılar. Abdülmuttalib her birinin özelliklerini söyleyerek kabul etmedi. Sıra Ebu Talib'e geldi:
Ben, hepsinden çok bunu istiyorum. Fakat, büyüklerim dururken, öne geçmek uygun olmazdı. Malım azdır, ama, benim sadakatim kardeşlerimden ziyadedir, dedi. Abdülmuttalib de;
- Doğru söylersin. Bu hizmete layık olan sensin. Lakin, ben her işte O'na danışır ve isteği üzere hareket ederim. Her seferinde de doğru neticeye varırım. Bu hususta kendisiyle meşveret edeyim. Hanginizi tercih ederse o, benim de kabulümdür, dedi.
Sonra sevgili Peygamberimize dönerek;
- Ey gözlerimin nuru! Senin hasretinle ahırete yöneldim. Bu amcalarından hangisini tercih ediyorsun? diye sordu.
Peygamber efendimiz o an kalkıp, Ebu Talib'in boynuna sarıldı ve dizine oturdu. Abdülmuttalib, o zaman çok ferahladı ve; "Allahü teâlâya hamdolsun. Benim istediğim de bu idi" dedi ve Ebu Talib'e dönerek;
- Ey Ebu Talib! Bu inci danesi, ana-baba şefkati görmemiştir. Ona göre bakıp üzerine titreyesin. Seni diğer çocuklarımdan daha üstün görürüm. Büyük ve pek kıymetli emaneti sana havale ettim. Çünkü sen, O'nun babasıyla aynı anadansınız. O'nu kendi nefsin gibi koruyasın. Bu vasiyetimi kabul ettin mi? diye sordu. O da;
- Kabul ettim, dedi.
Abdülmuttalib sevgili Peygamberimizi kucakladı, mübarek başını, yüzünü öptü ve kokladı. Sonra;
- Hepiniz şahid olun ki, ben bundan daha güzel bir koku koklamadım ve bundan daha güzel bir yüz görmedim, dedi.
O zaman Ebu Talib de, babası Abdülmuttalib gibi, Mekke'de Kureyş'in ileri gelenlerinden, sevilen, saygı gösterilen ve sözü dinlenilen bir zat idi. O da, Peygamber efendimize büyük bir sevgi ve şefkat gösterdi.
O'nu kendi çocuklarından çok sever, yanına almadan uyumaz, bir yere gitmez ve; "Sen çok hayırlısın, çok mübareksin!" derdi.
O, elini uzatmadan yemeğe başlamaz, önce O'nun başlamasını isterdi. Sabahları uyandığında yüzünün ay gibi parladığını, saçlarının tarandığını görürlerdi.
Ebu Talib'in fazla malı yoktu. Ailesi de kalabalıktı. Resul-i ekrem efendimizi himayesine aldıktan sonra, bolluğa ve berekete kavuştu.
 
 
 
 
 
 
ahira'nın beklediği misafir
 
Efendimiz on iki yaşlarında iken, Ebu Talib'in Şam'a giden ticaret kervanına katıldı.. Bu, O'nun ilk yolculuğu... Kervan, Busra'da, bir manastırın yakınında konakladı.
Bu manastırda Bahira adında bir rahib kalıyordu. Her sabah manastırın damına çıkıp, kafilelerin geldiği yöne bakar, arayış içinde merakla bir şeyler beklerdi.
O gün Kureyş kervanı uzaktan görününce, üstünde bir bulutun da onlarla birlikte süzülüp geldiğini farketmişti. Kervan konaklayınca, Bahira, Efendimizin altına oturduğu ağacın dallarının O'nun üzerine doğru eğildiğini de görerek iyice heyecanlanmıştı. Hemen adamlarını göndererek, Kureyş kervanında bulunanların hepsini yemeğe davet etti.
Kervanda bulunanlar, sevgili Peygamberimizi, mallarının yanında bırakıp, rahibin yanına gittiler. Bahira, gelenlere dikkatle bakıp;
Yemeğe gelmeyen var mı? diye sordu.
- Evet, bir kişi var, dediler. Çünkü Kureyşliler geldiği halde bulut hala orada idi. Bunu görünce, kervanda birinin kaldığını anlamıştı. O'nun da gelmesini istedi. Gelir gelmez, O'na dikkatle bakmaya ve incelemeye başladı. Ebu Talib'e sordu:
- Bu çocuk senin neyindir?
- Oğlum...
- Mümkün değil... Kitablarda bu çocuğun babasının sağ olmayacağı yazılı.
- O benim kardeşimin oğludur.
- Babası ne oldu?
- Babası, o doğmadan öldü.
- Doğru söyledin!...
Bahira, bu defa, Peygamber efendimize dönüp, putlar adına yemin vermek istedi. Sevgili Peygamberimiz, "Putların ismiyle yemin verme. Dünyada bana onlardan büyük düşman yoktur. Ben, onlardan nefret ederim" buyurdu.
Bahira, bu sefer Allahü teâlâ adına yemin verip; pek çok sualler sorup cevaplarını aldı. Aldığı cevaplar önceden okuduğu kitaplara aynen uyuyordu. Sonra sevgili Peygamberimizin mübarek gözlerine bakıp, mübarek gözlerindeki kırmızılığı farketti.
Kalbinin yakın hasıl etmesi için, mühr-i nübüvveti görmeyi istedi. "Mühr-i Nübüvveti" görünce kendinden geçti. Bütün güzelliği ile doya doya temaşa etti. Heyecanla öptü ve gözlerinden sel gibi yaşlar boşandı. Sonra da;
"Ben şehadet ederim ki, sen Allahü teâlânın resulüsün" dedi.
Sesini daha da yükselterek; "İşte Alemlerin efendisi... İşte Allahü teâlânın alemlere rahmet olarak gönderdiği büyük Peygamber..." dedi.
Bahira, Ebu Talib'e dönerek şu ikazı yaptı:
- Sen bu çocuğu Şam' a götürme! Orada buna zarar verebilirler!
- Bu masum çocuğa neden fenalık yapsınlar?
- Bu, peygamberlerin sonuncusu ve en şereflisidir. Bunun dini, bütün yeryüzüne yayılır ve eski dinleri nesh eder. İsrailoğulları kendilerinden gelmediği için O'na düşmandır. Bunun için korkarım ki, mübarek bedenine bir zarar verirler!
Ebu Talib, Bahira'nın bu sözleri üzerine, Şam'a gitmekten vazgeçti. Mallarını Busra'da satıp Mekke'ye döndü. Bahira'dan işittikleri, Ebu Talib'in ömrü boyunca kulaklarında çınladı. Peygamber efendimizi daha da çok sevdi. O'nu ölünceye kadar korudu ve her işinde yardımcı oldu.
 
 
Gençliği ve Evlenmesi
 
 
 
n güvenilir kimse...
 
O; doğru, doğruların doğrusu... Hiçbir ilahi emre mazhar bulunmadığı gençlik çağında da, insanoğlunun, ruh, selim akıl ve ahlak bakımından en üstünü...
Her bakımdan insanların en üstünü olan Efendimiz, Mekke halkı arasında akranlarına göre çok beğenilmiş; güzel ahlakı, insanlara görülmemiş bir şekilde iyi davranması, sakinliği, yumuşaklığı ve diğer üstün halleriyle sevilmiştir.
İnsanlar bu hasletlerinden dolayı O'na hayran olmuştur. Mekke halkı, gördükleri şaşılacak derecedeki doğru sözlülük ve güvenilirlikten dolayı, O'na "El-Emin" yani kendisine her zaman güvenilir lakabını verdiler. Böylece gençliğinde bu isimle meşhur oldu.
Peygamberimizin gençlik yıllarında, Araplar koyu bir cahiliyyet devri yaşıyorlardı. Puta tapmak, içki, kumar, zina, faiz ve daha bir çok çirkin işler aralarında yaygınlaşmıştı. Sevgili Peygamberimiz onların bu bozuk hallerinden son derece nefret eder, her kötülüklerinden daima uzak dururdu.
Bütün Mekke halkı, O'nun bu halini bilirler ve hayret ederlerdi. Putlardan şiddetle nefret ettiği için asla yanlarına yaklaşmazdı. Putlar için kesilen kurbanların etlerinden hiç yemedi. Çocukluğunda ve gençliğinde kendine ait koyunları, Ciyad dağı ve civarında güder, geçimini böyle sağlardı.
Bu şekilde pek çok bozulmuş olan cemiyetten, uzak dururdu. Bir defasında Eshab-ı kirama;
- Koyun gütmeyen hiç bir peygamber yoktur, buyurmuştu.
- Ya Resulallah! Siz de mi? dediklerinde:
- Evet ben de güttüm, buyurdu.
Sevgili Peygamberimiz yirmi yaşlarında bulunduğu sıralarda, Mekke'de asayiş tamamen bozulmuştu. Zulüm son derece yaygınlaşıp; mal, can ve namus emniyeti kalmamıştı.
Mekke'nin yerli halkı, ticaret ve Kabe'yi ziyaret için gelen yabancılara haksızlık ve zulmediyorlardı. Zulme uğrayan kimseler, haklarını almak için müracaat edecek bir yer bulamıyorlardı.
Bu sırada ticaret maksadıyla Mekke'ye gelen Yemenli bir tüccarın malları, As bin Vail adında bir Mekkeli tarafından zorla elinden alınıp gasb edilmişti. Bu hadise üzerine Yemenli, Ebu Kubeys dağına çıkıp feryad ederek, hakkının alınması için kabilelerden yardım istedi.
Artık zulmün had safhaya ulaştığını dile getiren böyle hadiseler üzerine, Haşim ve Zühre oğulları ile diğer kabilelerin ileri gelenleri Abdullah bin Cüdan'ın evinde toplandılar.
Yerli, yabancı hiç kimseye zulüm ve haksızlık yapılmamasına, zulme mani olmaya ve haksızlığa uğrayanların haklarını almaya karar verdiler. Bu maksadla bir "adalet cemiyeti" kurdular.
Sevgili Peygamberimizin genç yaşta katıldığı bu cemiyete "Hılf-ül-Füdul" denildi. Daha önce Fadl adında iki kişi ve Fudayl adında biri tarafından da böyle bir cemiyet kurulmuştu. Onların önceden kurdukları cemiyete izafeten bu isim verilmişti.
Bu cemiyet, zulmü önleyip, Mekke'de bozulmuş olan asayişi yeniden kurdu. Tesiri uzun müddet devam etti. Resulullah efendimize, peygamberliği bildirildikten sonra Eshab-ı kirama anlatıp;
"Abdullah bin Cüdan'ın evinde yapılan muahedede bulundum. Bana o sözleşme, kırmızı tüylü develere (servete) sahip olmaktan daha sevimlidir. Şimdi de böyle bir meclise çağrılsam icabet ederim. Zira, İslâmiyet hakkın yerine gelmesi ve mazlumun kurtulması için nazil oldu." buyurdu.
 
 
 
 
 
 
 
azret-i Hadice'nin rüyası
 
Sevgili Peygamberimiz yirmi beş yaşlarında iken, Mekke'de geçim sıkıntısı iyice artmıştı. Bu sebeple Mekkeliler, Şam'a gitmek üzere büyük bir ticaret kervanı hazırladılar. Bu günlerde Ebu Talib, Efendimize bir teklifte bulundu:
- Ey sevgili yeğenim! Fakirlik son haddine ulaştı. Kıtlık ve mücadele ile geçirdiğimiz bu son yıllar elimizde, avucumuzda bir şey bırakmadı. İşte, Kureyş kervanı hazırlanmış, Şam'a hareket etmek üzeredir. Hadice Hatun da kervanla mal gönderecek. Mutlaka bu işi yapacak güvenilir kimseler arıyor. Muhakkak ki, senin gibi emin, temiz ve vefakar bir kimseye ihtiyacı vardır. Ne dersin?
Peygamber efendimizin ona cevabı,
- Sen nasıl istersen öyle yap, amcacığım! oldu.
Hazret-i Hadice; güzelliği, malı, aklı, iffeti, hayası ve edebi ile Arabistan'da büyük şöhreti olan bir hanımefendi idi.
Bu sebeple her taraftan kendisine talib olan ve rağbet eden pek çok kimse vardı. Fakat gördüğü bir rüya gereği o hiç kimseye iltifat etmemişti. Rüyasında, "gökten ay inip koynuna girmiş, ayın nuru koltuğundan çıkıp bütün alemi aydınlatmıştı." Sabahleyin bu rüyayı akrabasından olan Varaka bin Nevfel'e anlattı. O şöyle tabir etti:
"Ahır zaman Peygamberi vücude gelmiştir. Seninle evlenir ve senin zamanında O'na vahy nazil olur. Dininin nuru alemi doldurur. En önce iman eden sen olursun. O Peygamber, Kureyş'ten ve Beni Haşim'den olur."
Hazret-i Hadice, bu cevaba çok sevindi ve o Peygamberin gelmesini beklemeye başladı.
Ebu Talib, gidip hazret-i Hadice validemize durumu anlattı. Bunun üzerine Hadice validemiz, Resulullah efendimizi görüp konuşmak üzere evine davet etti.
Efendimiz teşrif edince pek ziyade tazim ve hürmette bulundu. Peygamber efendimizin nezaketini, nezih ve pak cemalini görüp hayran kaldı. Resulullah efendimize dedi ki: "Doğru sözlü, güvenilir, emniyetli ve güzel huylu olduğunuzu biliyorum. Bu iş için hiç kimseye vermediğim ücretin, kat kat fazlasını vereceğim..."
Hazret-i Hadice validemiz, bilgili bir hıristiyan olan amcasının oğlu Varaka bin Nevfel'den peygamberlik alametlerini öğrenmişti. Efendimizin bu ziyaretinde de peygamberlik vasıflarını üzerinde teşhis etmişti.
Sonra develerinden en güzelini sultanlara layık bir şekilde donattı. Meysere'ye şunları söyledi:
"O'nu bu deveye büyük bir hürmet ile bindirip yularını eline al ve kendini o hazretin hizmetkarı bil! O'ndan izinsiz bir iş yapma ve O'nu muhafaza etmek, tehlikelerden korumak için canını esirgeme! Gittiğiniz yerlerde çok eğlenmeyiniz ve çabuk geliniz. Böylece Haşimoğulları katında mahcub olmayalım. Eğer bu dediklerimi harfiyyen yerine getirirsen, seni azad eder ve istediğin kadar da mal veririm"
Kervan hazırlandı, Mekkeliler yakınlarıyla vedalaşmak üzere büyük kalabalıklar halinde toplandılar. Sevgili Peygamberimizin akrabası, amcaları ve Haşimoğullarının büyükleri de orada hazır oldular.
Peygamberimizin halası, Allahü teâlânın Resulüne bu görevi uygun görmediği için çok üzüldü, ağlayıp feryad etti. "Ey Abdülmuttalib!! Ey Abdullah! Kabirlerinizden kalkıp, başınızı bu tarafa çevirip de şu mübareğin halini görün!" diyerek acılarını dile getirdi. Efendimizin gözünden yaşlar aktı: "Beni sakın unutmayın, beni yad eyleyin!" diyerek vedalaştı.
 
 
 
 
 
 
 
, bu ümmetin Peygamberi!
 
Şam yönüne gitmekte olan kervandakiler, alemlere rahmet olarak gönderilen sevgili Peygamberimizin üzerinde, O'nu gölgeleyen bir bulutun ve kuşun (kuş şeklinde iki meleğin) O'nunla birlikte, sefer bitinceye kadar hareket ettiğini gördüler.
Yolda yürüyemeyecek derecede yorulup kervandan geri kalan iki devenin ayaklarını eliyle sığamasından sonra, develerin birden sür'atlenmesi gibi nice hallerini görünce, O'nu son derece sevip, şanının çok yüce olacağını anladılar.
Busra denilen yere vardıklarında, yine oradaki manastırın yakınında konaklamışlardı. Gördüğü bir çok alametlerden, O'nun son peygamber olacağını anlayıp söyleyen rahip Bahira ölmüş, yerine Nastura adında bir başkası geçmişti.
Manastırın yakınına gelip konan Kureyş kervanını seyreden rahip Nastura, yakınında bulunan bir kuru ağacın altına birinin oturduğunu ve o anda yeşerdiğini görünce, Meysere'ye; "Şu ağacın altındaki zat kimdir?" diye sordu. Meysere; "Bu Kureyş kabilesinin Harem halkından bir zattır" dedi. Rahip; "Şimdiye kadar bu ağacın altına peygamberden başkası oturmamıştır" dedi.
Diğer alametleri de gördükten sonra, "Bu, İncil'de bildirilen son peygamber olacaktır. Ne olaydı ben O'nun peygamberlikte emrolunduğu zamana ulaşsaydım" dedi...
Efendimiz, Busra pazarında Hadice Hatun'un mallarını satarken de, bir Yahudi; "Lat ve uzza" adındaki putlara yemin et de inanayım" deyince, "Ben o putlar adına asla yemin etmem! Onların yanından geçerken yüzümü başka tarafa çeviririm" buyurdu.
O'ndaki diğer alametleri de gören Yahudi; "Söz, senin sözündür. Vallahi bu zat peygamber olacak bir kimsedir" dedi ve; "Alimlerimiz kitaplarda bunun vasfını bulmuşlardır" diyerek hayranlığını dile getirdi.
Meysere, Resulullah efendimizde gördüğü ve hakkında duyduğu her şeyi zihnine nakşediyor ve O'na olan hayranlığı git gide artıyordu. Meysere'nin kalbinde, Alemlerin efendisine karşı büyük bir muhabbet hasıl olmuştu. Artık O'na zevkle ve hürmetle hizmet ediyor, en küçük bir işaretini büyük bir aşkla yerine getiriyordu.
Götürülen mallar satılmış, Peygamber efendimizin bereketiyle her zamankinden kat kat fazla kar edilmişti. Kervan dönüşe geçti. Merr-uz-zahran mevkiine geldikleri zaman Meysere, sevgili Peygamberimize, Mekke'ye müjde haberi götürmesini teklif etti. Efendimiz de kabul buyurarak kervandan ayrılıp Mekke'ye doğru devesini sür'atlendirdi. Hadice validemizin konağına geldi ve durumu anlattı. Verdiği müjde ile onu çok sevindirdi.
Bir müddet sonra da kervan Mekke'ye girdi. Meysere, hazret-i Hadice validemize, yolculuk esnasındaki fevkaladelikleri tek tek anlattı. Peygamber efendimizi dili döndüğü kadar medh etti. Hazret-i Hadice, bunları biliyordu, fakat bu sözler onun yakinini arttırdı. Meysere'ye, "Bu gördüklerini kimseye söyleme!" diyerek tenbih etti.
Hadice validemiz, olup bitenleri Varaka'ya anlattı. O; "Ey Hadice, bu anlattıklarından, O'nun, bu ümmetin peygamberi olacağı anlaşılıyor" dedi.
Peygamber efendimiz 12 yaşında iken amcası Ebu Talib ile ticaret için Busra'ya kadar, 17 yaşında iken amcası Zübeyr ile Yemen'e, 20 yaşında Şam'a ve 25 yaşında da hazret-i Hadice'nin mallarını satmak üzere yine Şam'a olmak üzere tam dört defa seyahate çıktı. Bu seyahatlerinden başka hiç bir yere seyahat yapmadı.
 
 
 
 
 
 
 
azret-i Hadice ile evlenmesi
 
Hazret-i Hadice validemiz, Varaka bin Nevfel'den Efendimizin, bu ümmetin peygamberi olacağı müjdesini alınca seygili hanımı olup, hizmetiyle şereflenmeye meyletti. Fakat bu nasıl olacaktı? Kimi aracı yapacaktı?...
Nefise binti Müniyye, bu hali sezip araya girdi. Bu niyetle Resul-i ekremin yüksek huzuruna gelerek sordu:
- Ya Muhammed! seni evlenmeden alıkoyan nedir?
Peygamberimiz cevap verdi:
- Evlenmek için yeterli para elimde mevcut değildir.
- Ya Muhammed! Eğer iffetli ve şerefli, mal ve cemal sahibi bir hatunla evlenmek istersen hizmetine hazırım.
- O hatun kimdir?
- Hadice binti Hüveylid'dir
- Peki, bu işe kim vesile olur? diye sorunca, Nefise,
- Bu işi ben yaparım, deyip huzurlarından ayrıldı...
Doğruca, Hazret-i Hadice'ye varıp müjdeyi verdi. Hadice akrabası Amr bin Esed ile Varaka bin Nevfel'i çağırıp durumu anlattı. Ayrıca Resulullah efendimize haber gönderip belli bir saatte teşrif etmesi için davet etti. Ebu Talib ve kardeşleri de hazırlıklarını yaptılar ve Peygamber efendimizle birlikte gittiler.
Hazret-i Hadice validemiz, evini donatıp süsledi. Bu günün şükranesi olarak bütün zinetlerini hizmetçilerine hediye etti. Sonra onları hürriyetlerine kavuşturdu. Resulullah efendimiz, Hadice validemizin evini amcaları ile teşrif ettiler.
Ebu Talib bir konuşma yaptı:
"Yaradanımıza hamdolsun ki, bizi İbrahim aleyhisselamın evladından ve İsmail aleyhisselamın neslinden eyledi. Bizi, Beytullah'ın muhafızı kıldı. İnsanların kıblesi ve alemlerin tavaf ettiği o mübarek haneyi, her kötülükten koruduğu Harem-i şerifi bize müyesser eyledi. Kardeşim Abdullah'ın oğlu Muhammed aleyhisselam öyle bir kimsedir ki, Kureyş'ten her kim ile kıyaslansa üstün gelir. Gerçi malı azdır, lakin mala itibar olunmaz. Çünkü mal gölge gibidir. Elden ele geçerek gider. Yeğenimin şerefi, üstünlüğü hepinizin malumudur. Şimdi Hadice binti Huveylid'i helallığa taleb ederim." dedi.
Varaka bin Nevfel de bir konuşma yaptı.Sonra, Hadice validemizin amcası Amr bin Esed; "Şahid olun ki, Hadice binti Huveylid'i Muhammed bin Abdullah'a hatunluğa verdim" dedi. Böylece nikah akdi tamam oldu.
Hazret-i Hadice validemiz düğünden sonra, bütün varlığını Peygamber efendimize hediye etti ve; "Bu malların hepsi yüce şahsınıza aittir. Ben de sana muhtacım ve minnetin altındayım" dedi.
Hazret-i Hadice validemiz, evlilik hayatı boyunca, peygamberimiz Muhammed aleyhisselama daima hizmet edip yardımcısı oldu. Peygamber efendimizin bu evliliği, Hadice validemizin vefatına kadar yirmi beş sene sürdü. Bunun on beş senesi bi'setten yani peygamberliği bildirilmeden önce, on senesi bi'setten sonra idi.
Peygamberimiz, ilk hanımı hazret-i Hadice hayatta iken başkası ile hiç evlenmedi. İkisi erkek, dördü kız olmak üzere altı çocuğu oldu. Bunlar; Kasım, Zeynep, Rukayye, Ümmü Gülsüm, Fatıma ve Abdullah'tır.
Erkek çocukları çok küçük yaşlarda vefat etti. En küçük kızı hazret-i Fatıma'dan başka bütün kızları Resulullahtan önce vefat ettiler. Fatıma validemiz de Peygamber efendimizden altı ay sonra vefat etti. Hazret-i Ali ile evlenmişti. Sevgili peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın soyu, hazret-i Fatıma'nın evladları ile devam etti.
 
 
 
 
 
 
özlükte Sıfatları
 
        Bütün peygamberler Allah Teâlâ tarafından seçilip ilâhî elçiler olarak insanlara gönderildiklerine göre, hepsi birbiriyle kardeş gibidirler.
 
 
 
 
Peygamberliği ve Daveti
 
 
 
 
 
üneş artık doğmak üzere!
 
Artık, sevgili Peygamberimizin yaşları kırka doğru ilerlemekte...Nübüvvetin tebliği yaklaşmakta... Alametler de tek tek ortaya çıkmakta...
Gerçekten, alametler o kadar keskinleşmiştir ki, güneşin, doğmadan önce pembe aydınlığı ufaklara binmişti...
Kainatın efendisi, otuz yedi yaşında iken, gaibden;"Ya Muhammed!" diye kendisini çağıran sesler duyar oldu. Otuz sekiz yaşına girince, bir takım nurlar görmeye başladı. Bu hallerini, sadece hazret-i Hadice validemize anlatırlardı.
Muhammed aleyhisselama peygamberliğinin bildirilmesi yaklaştığı sırada, zamanın meşhur ediblerinden Kus bin Saide, Ukaz panayırında, deve üzerinde büyük bir kalabalığa karşı okuduğu hutbede, O'nun geleceğini müjdelemişti.
Sevgili Peygamberimiz de bu hutbeyi dinleyenler arasında idi. Kus bin Saide, bu meşhur hutbesinde şöyle diyordu:
"Ey insanlar! Geliniz! Dinlemeye, bellemeye ve ibret almaya ihtiyacınız var!
Yaşayan ölür, ölen fena bulur, olacak olur . Yağmur yağar, otlar biter. Çocuklar doğar; ana ve babalarının yerini alır. Sonra onlar da gider, Vukuatın duru durağı yoktur. Birbirini takip eder. Kulak tutunuz; dikkat ediniz. Haber var gökyüzünde, işaret var yeryüzünde. Yıldızlar yürür, denizler durur.
Gelen durmaz, giden gelmez. Acaba gittikleri yerden hoşnud kaldıkları için mi dönmüyorlar yoksa orada tutulup uykuya mı dalıyorlar.
Yemin ediyorum!.. Allah indinde öyle bir din var ki, şimdiki dininizden daha aziz daha sevgili....
Yemin ediyorum! Allah, bir Peygamber daha gönderecektir.
Yakında zuhur edecek... gölgesi üstümüze düşmeye başladı.
O Peygambere iman eden bahtlılara ne saadet. O'nu inkar edecek bahtsızlara yazıklar olsun. Yazıklar olsun ömürleri gaflet ile geçen ümmetlere.
Ey insanlar!
Hani aba ve ecdat? Hani süslü kaşhaneler? Hani taş saraylar sahibi Ad ve Semud? Hani tanrılık iddia eden Firavun; ya Nemrud nerede? Onlar sizden zengin ve kalabalıktı.
Toprak onları değirmeninde öğüterek toz etti. Kemikleri bile kalmadı. Evleri ıssız ve kimsesiz.Yerlerini ve yurdlarını şimdi köpekler şenlendiriyor. Aman, aman! Onlar gibi gafil olmayın ve onların izinde gitmeyin.
Her şey ölümlüdür. Baki olan yalnız ve yalnız Cenab-ı Hak'dır. O, doğmamış ve doğurmamıştır. Evvelkilerden nice nice hikmetler geriye kaldı.
Unutmayın ki ölüm ırmağına girecek kıyı çok; fakat kurtulacak yeri yoktur... ister yaşlı, ister küçük, vadesi dolan bir saniye bekleyemeden göçüp gidiyor; bir daha geri gelmemek üzere gidiyor. Bunlar şüphesiz benim de sizin de akıbetiniz.. İyi düşünün, nereden gelip nereye gidiyoruz; niçin varız ve ne olacağız?.."
Bu sözlerden iki üç yıl gibi az bir zaman sonra İslâmiyet bütün insanlığa tebliğ edilmeye başlandı. Yazık ki efendimiz insanlığı hakikate davet ederken Kus'un ömrü bu daveti almaya yetmedi. Ölmüştü... Yıllar sonra, Allahın Resulü sorar Eshabına:
- Aranızda, Kus bin Saide'yı tanıyanınız var mı? O'nun bir zamanlar, Ukaz panayırında deve üzerinde yaptığı, hutbe hiç hatırımdan çıkmaz!
Daha sonra, Peygamberimiz, kendilerini büyük bir aşkla insanlığa duyurmaya çalışan Kus için şu müjdeyi verdi:
- Ümit ederim ki, Cenab-ı Hak, O'nu kıyamet günü tek başına bir ümmet olarak diriltecek ve bana yollayacaktır.
 
 
 
 
 
llahın adı ile oku
 
Peygamber efendimiz kırk yaşında... Ramazanın onyedinci Pazartesi günü, Hira Dağı'ndaki mağarada... Tefekküre dalmış halde... Gece yarısından sonra bir ses işitti.
Başını kaldırıp etrafa bakınca, ikinci defa aynı sesi duydu ve her tarafı aniden bir nurun kapladığını gördü. Arkasından Cebrail aleyhisselam karşısına geldi ve "Oku!" dedi. Efendimiz, ona; "Ben okumuş değilim" cevabını verdi.
O zaman melek, tutup takati kesilinceye kadar sıktı ve; "Oku!" dedi. Yine "Ben okumuş değilim" cevabını verdi. Bir daha sıktı ve; "Oku!" dedi. "Ben okumuş değilim" buyurunca, üçüncü defa sıktı. Sonra bıraktı ve;
"Ya Muhammed! Yaratıcı Allahü teâlânın adı ile oku! O, insanı pıhtılaşmış kandan yarattı! Oku, Allahü teâlâ büyük kerem sahibidir. O, kalemle öğretir bilmediklerini öğretir" mealindeki Alak suresinin ilk beş ayet-i kerimesini getirdi.
Muhammed aleyhisselam da onunla beraber okudu. İlk vahy bu suretle geldi ve bütün cihanı aydınlatan İslâm güneşi böyle doğdu.
Resulullah efendimiz, büyük bir ürperti ve heyecanla Hira dağındaki mağaradan çıkıp, aşağıya inmeye başladı. Dağın ortasına geldiği sırada bir ses duydu. Cebrail aleyhisselam;
- Ya Muhammed! Sen, Allahü teâlânın resulüsün, ben de Cebrail'im, dedi ve ökçesini yere vurdu. Vurduğu yerden su çıktı ve abdest almaya başladı. Peygamber efendimiz dikkatle onu seyrediyordu.
Cebrail aleyhisselam abdestini bitirince, Peygamber efendimize, gördüğü gibi abdest almasını söyledi. Sevgili Peygamberimiz, abdestini bitirdikten sonra, Cebrail aleyhisselam imam olup, iki rekat namaz kıldılar.
Bundan sonra Cebrail aleyhisselam;
- Ya Muhammed! Rabbinin sana selamı var "Sen, benim, cin ve insanlara resulümsün. O halde onları tevhide davet eyle!" buyurduğunu söyledi ve ayrılıp göğe yükseldi. Sevgili Peygamberimiz; böylece Cebrail aleyhisselamı hem görmüş, hem de konuşmuş oldu.
Peygamber efendimiz, yol boyunca her taşın, her ağacın; "Esselamü aleyke ya Resulallah!" dediğini işitti. Evine gelip; "Beni örtünüz! Beni örtünüz!" buyurdu ve ürpermesi geçinceye kadar, istirahat ettiler.
Sonra gördüklerini hazret-i Hadice validemize anlattılar. Bu halleri ve bu günleri bekleyen, buna hazır olan hazret-i Hadice; "Allahü teâlâ korusun. Hak teâlâ sana hayır ihsan eder ve hayırdan başka bir şey dilemez. Allahü teâlânın hakkı için, bu ümmetin peygamberi olacağına inanıyorum. Zira sen, misafiri seversin. Doğru söylersin ve eminsin. Acizlere yardım eder, yetimleri korur, gariplere yardımda bulunursun. İyi huylusun, bu hasletlerin sahibinde korku olmaz" dedi.
Sonra, bu durumu sormak üzere, Varaka bin Nevfel'e gittiler. Varaka, Resulullah efendimizin anlattıklarını dinledikten sonra;
"Müjde ey Muhammed aleyhisselam! Allahü teâlâya yemin ederim ki, sen, hazret-i İsa'nın haber verdiği son peygambersin. Sana görünen melek, senden evvel Musa aleyhisselama gelen Cebrail aleyhisselamdır. Ah! Keşke genç olsaydım. Seni Mekke'den çıkardıkları zamana yetişseydim de, yardımına koşsaydım. Çok yakın bir zamanda tebliğ ve cihadla emrolunursun" dedi .
Peygamber efendimizin mübarek elini öptü. Çok geçmeden vefat etti.
 
 
 
 
 
avmini azab ile korkut
 
Sevgili Peygamberimize, peygamberliği bildirildi ve bu ilk vahiyden sonra üç sene vahiy gelmedi. Bu arada İsrafil aleyhisselam ismindeki melek gelip, bazı şeyler öğretti. Bunlar vahiy değildi.
Bu zaman zarfında, ara sıra Resulullah efendimiz çok muztarip olurdu. Efendimiz üzüldükçe, Cebrail aleyhisselam görünerek; "Ey Habibullah! Sen Allahü teâlânın peygamberisin" der ve üzüntüsünü yatıştırırdı.
Peygamber efendimiz bu günleri şöyle anlatır:
"Vahyin kesildiği zamanda idi. Hira dağından aşağı inerken, ansızın gök tarafından bir ses işittim. Yukarı baktım. Hazreti Cebrail'i gördüm. Yer ile gök arasında, bir kürsi üzerinde oturmuş idi. Bana korku geldi. Eve vardım. Beni bir şey ile örtün, dedim. Hak teâlâ vahiy gönderdi; "Ey örtüye bürünen Peygamber! Kalk da kavmini Allah'ın azabı ile korkut! ¹man etmezlerse, azaba uğrayacaklarını kendilerine haber ver. Rabbini tekbir et. Elbiseni de temiz tut" mealindeki Müddessir suresinin ilk ayetlerini getirdi. Bundan sonra vahyin arkası kesilmedi."
Fahr-i kainat efendimiz, insanları, İslâm'a davete, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını tebliğe başladı.
Cebrail aleyhisselam, vahy getirirken bazan insan şekline girer ve Dıhye-i Kelbi'nin suretinde gelirdi. Bazan Peygamber efendimizin kalbine ilka, telkin ederdi.
Resulullah efendimiz, onu görmezdi. Bazan rüya ile, bazan da dehşet saçan bir uğultu ile gelirdi. Vahyin, Peygamber efendimize en ağır ve çetin geleni bu idi. Bu hallerinde Resulullahın en soğuk günde bile mübarek alınlarından terler dökülür deve üzerinde iseler, vahyin ağırlığından deve yere çökerdi. Yanında bulunan sahabiler de, vahyin ağırlığını hissederlerdi. Cebrail aleyhisselam, birkaç defa kendi şekil ve suretinde geldi.
Allahü teâlâ, meleksiz ve perdesiz, yani hiç bir vasıta olmadan da Peygamber efendimize vahyetmiştir. Bu hal Mirac gecesinde vaki olmuştur.
Peygamber efendimizin, İslâm'ı tebliği yirmi üç sene devam etti. Bu zamanın onüç senesi Mekke'de, on senesi de Medine'de geçmiştir. Kur'an-ı kerim 22 sene 2 ay 22 gün gibi bir zamanda vahyedilip tamamlanmıştır.
Muhammed aleyhisselam ümmî idi. Yani kitap okumamış, yazı yazmamış ve hiç kimseden ders görmemişti. Mekke'de doğup büyümüş, belli kimseler arasında yetişmişti. Böyle olduğu halde, Tevrat'ta ve İncil'de, Yunan ve Roma devirlerinde yazılmış kitaplarda bulunan bilgilerden, hadiselerden haber verdi.
İslâmiyeti bildirmek için, Hicretin altıncı senesinde Rum, İran ve Habeş hükümdarlarına ve diğer Arab padişahlarına mektuplar gönderdi. Huzuruna altmıştan ziyade yabancı elçi gelmiştir.
Bu husus, yani Efendimizin ümmî olduğu Kur'an-ı kerimde mealen; "Sen, bu Kur'an-ı kerim gelmeden önce, bir kitap okumadın. Yazı yazmadın. Okur-yazar olsaydın, başkalarından öğrendin diyebilirlerdi" (Ankebut suresi: 48) şeklinde bildirilmektedir.
Hadis-i şerifte de; "Ben ümmi Peygamber Muhammed'im... Benden sonra Peygamber yoktur" buyruldu.
Yine Kur'an-ı kerimde mealen şöyle buyurulmaktadır: "O kendiliğinden konuşmamaktadır. O'nun sözleri, O'na bir vahiy ile bildirilmekte, öğretilmektedir." (Necm suresi: 3, 4)
Resulullah efendimizin geleceğini haber veren rüyalar, işaretler görüldü. Efendimiz, Peygamberliğini ispat için mucizeler gösterdi.
 
 
 
 
anyal aleyhisselamın rüya tabiri
 
Ka'bul Ahbar anlatır: Buhtunnasar birçok zulümden sonra korkulu bir rü'ya gördü ve gördüğü rü'yayı unutdu. Kahinlerini ve sihrbazlarını toplayıp, rüyasının tabirini sordu. Onlar da rüyanı söyle ki tabirini yapalım, dediler.
Buhtunnasar onlara kızıp, ben sizi böyle günler için tutarım. Size üç gün müddet veriyorum. Eğer rü'yamı bilip ta'bir edemezseniz, hepinizi öldürürüm, dedi.
Bu haber halk arasında yayıldı. O sırada Peygamberlerden Danyal aleyhisselam Buhtunnasarın hapsinde idi. Zindancıya dedi ki: "Buhtunnasara söyle, ben hem rü'yasını hem de ta'birini biliyorum."
Zindancı haber verdi. Bunun üzerine zindandan çıkarılıp, Buhtunnasarın yanına götürüldü. İçeri girince secde yapmadı, Buhtunnasarın huzuruna girince, secde yapmak o kavmin adetlerinden idi.
Buhtunnasar içerde bulunanlar dışarı çıksın, dedi. Sonra Danyal aleyhisselama niçin secde etmedin diye sordu. O da şöyle cevab verdi: Rabbim bana, başkasına secde etmemem şartıyla rü'ya ta'biri ilmini öğretdi. Eğer sana secde edersem o ilmi benden alır. Senin rü'yanı ta'bir edemem ve beni öldürürsün. Sana secde etmemekden dolayı gelecek sıkıntı, secde etmekden dolayı gelecek sıkıntıdan daha kolaydır, hafifdir. Sana secde etmemem hem benim için hem de senin için iyi olacağı için secde etmedim, dedi.
Bunun üzerine Buhtunnasar, Sen Rabbinin ahdine vefa ettiğin için sana itimad edilir. Rabbinin ahdine vefa eden kimse iyi kimsedir. Benim rü'yamın ta'birini biliyormusun dedi.
Bunun üzerine Danyal aleyhisselam ona şöyle dedi: Sen rü'yanda bir put gördün. Üst tarafı altından, ortası gümüşden, uçları bakırdan, topukları demirden, ayakları saksıdan idi. Sen bu puta hayretle bakıp, seyrederken aniden gökden bir taş düşdü. O putun başına isabet edip, onu toz haline getirdi.
O altın, gümüş ve saksı birbirine öyle karışdı ki, insanlar ve cinler bir araya gelseler onları birbirinden ayıramazlardı. Bir rüzgar esse darmadağın olacak haldeydi. Sonra gördün ki, o taş büyüdü, büyüdü ve bütün yer ve gökyüzünü kapladı. O taştan başka birşey görmedin.
O gördüğün put çeşitli ümmetlerdir. Altın kısmı senin içinde bulunduğun ümmet, gümüş kısmı senden sonra oğlunun hakim olacağı ümmettir. Bakır rumlar ve demir Faris ehlidir. Saksı kısmı ise, rumlara ve acemlere padişah olacak iki kadındır.
Gökten inen ve o putu toz haline getiren taş ise ahır zamanda gelecek olan bir dindir. Allahü teâlâ arablar arasından bir Peygamber gönderecekdir. Onun dini bütün dinleri yürürlükden kaldıracak ve bütün yeryüzüne yayılacakdır.
İsrail oğulları, memleketleri Buhtunnasar tarafından istila edilip ve zulme uğradıkları için, memleketlerini terk ettiler. Bunlar arasında Hazret-i Harunun evladlarından bir gurub, Tevrat'ta Muhammed aleyhisselamın medh edildiğini ve Onun Arabistanda hurma ağaçlarının çok olduğu bir yerde bulunacağını okudular.
Bu sebeble Şamdan çıkıp, Yemene kadar bütün beldeleri dolaştılar. Tevrat'ta okuduklarına uygun yer olarak Medineyi buldular ve orada yerleştiler. Muhammed aleyhisselamın zuhur etmesini ve Onu görmekle şereflenmeyi ümmidle beklediler. Fakat ömrleri yetmedi. Evladlarına O'na kavuşur ve görürseniz İman ediniz diye vasıyyet ettiler.
 
 
 
 
 
 
bdülmuttalibin rüyası
 
Sevgili Peygamberimizin dedesi Abdülmuttalib bir rüyasını şöyle anlatır:
Evimde uyurken, bir rü'ya gördüm ve çok korkdum. Ta'biri için Kureyşin kahinine gittim ve anlatmaya başladım: Yerden göklere yükselen bir ağaç gördüm. Dalları doğu ve batıya ulaşıyordu. O ağaçdan daha parlak bir nur görmedim. Güneşten yetmiş def'a parlak idi. Arablar ve acemler ona doğru secde ediyordu. Ağacın büyüklüğü, nuru ve yüksekliği gittikce artıyordu
Bazan gözden kayboluyor, bazan açığa çıkıyordu. Kureyş kabilesinden bir kısmı bu ağacın dallarına sarılıyordu. Bir kısmı ise o ağacı kesmeye çalışıyordu. Onun gibisini hiç görmediğim güzel yüzlü bir genç, gelip ağacı kesmek isteyenlere engel oluyordu.
Bir kısmının arkasından tutup çekiyor, bir kısmının da gözüne ışık salıyordu. Ben o ağacdan nasibimi almak için elimi uzattım ve oradaki gence, "Bu nur kimlere nasib olur?" dedim.
"Senden önce bu ağacın dallarına yapışanlar nasiplenirler" dedi. Sonra korku ile uyandım. Ben bunları kahine anlatınca, kahinin rengi değişdi, "Eğer sen bu rü'yayı gerçekten görmüşsen, senin neslinden bir oğul gelecek, doğudan batıya kadar heryere hakim olacak, bütün insanlar ona itaat edecekdir" dedi.
Sonra Abdülmuttalibin yanında bulunan oğlu Ebu Talibe bakıp,"O sen olmayasın?" dedi. Resulullah zuhur edince, Ebu Talib bu hadiseyi devamlı anlatırdı ve o ağaç "Ebul Kasım Muhammed-ül-Emindir" derdi
Ebu Talibe, öyleyse neden iman etmiyorsun, dediklerinde, "Ayblanmakdan korkuyorum" diye cevab verirdi.
* * *
Sevgili Peygamberimiz yedi yaşında iken şiddetli bir göz ağrısına tutuldu. Ne kadar ilac yaptılarsa da fayda vermedi. Sonunda Abdülmuttalibe Ukkaz panayırında bir rahib var, göz için ilac yapıyor dediler.
Abdülmuttalib, Efendimizi o rahibe götürdü.. Rahibin bulunduğu kilisenin kapısını kapalı buldular. Açtırmak için bağırdılar. Cevab gelmedi. Bunun üzerine Resulullah ile aşağı indiler. O anda kilise sallanmaya başladı. Abdülmuttalib kilise üstümüze yıkılacak diye korkdu.
Rahib içerden koşarak geldi ve "Ey Abdülmuttalib, şu bir gerçekdir ki, bu çocuk bu ümmetin Nebisidir. Eğer dışarı çıkmasaydım bu kilise üzerime yıkılırdı. Bunu götür ve dikkatle koru!" dedi. Sonra göz ağrısı için yaptığı ilaclardan verdi.
 
 
 
 
 
 
bret alınacak şey çoktur
 
Resulullah efendimizin peygamberliğini müjdeleyenlerden biri de Kus bin Sa'de-tül Ebadi'dir.
Bir defasında Resulullahın huzuruna, Iyad kabilesinden bir heyet geldi. Onlara, "Hanginiz Kus bin Sa'deye ulaşmıştır ve onu ?" diye sordu.
"Ya Resulallah, hepimiz onu biliriz" dediler. "Hali nice oldu?"diye sorunca da vefat etti, dediler. Bunun üzerine Resulullah efendimiz buyurdu ki:
"Sanki dün gece gibi hatırlıyorum. Ukaz panayırında bir kızıl tüylü deve üzerine binip va'az eylerdi. Hoş nasihatlar yapar, Hak Sübhanehü ve teâlânın bir olduğunu ve Ona iman etmeye çağırırdı. Birçok beytler okudu."
Bu sırada bir kişi, "Ya Resulallah, ben o beytleri Kus bin Sa'de'den işitmiştim. Müsade ederseniz kuyayım" dedi. Resulullah efendimiz, "Şiir güzeli güzel, çirkini de çirkin olan bir sözdür" buyurdu ve izin verdi.
O kimse Kus bin Sa'denin şöyle söylediğini işittim, diyerek şiiri okudu. Şiirin ma'nası şöyledir:
"Önce gelip geçenlerde bize ibret alacak şey çoktur. Ölüm ırmağının girecek yerleri var ama, çıkacak yeri yoktur. Büyük küçük hep göçüp gidiyor. Giden geri gelmiyor. Katiyyetle anladım ki, herkesin başına gelen benim de başıma gelecek, ben de öleceğim."
* * *
Ensardan biri Resulullah efendimizin huzurunda kalkıp şöyle anlattı: Devemi kaybetmiştim. Aramak için dağlara ve sahralara çıktım. Akşam oldu. Gece karanlığında bir korkulu yerde kaldım. Sabaha yakın bir ses işitdim, şöyle diyordu:
Ey karanlıklarda karar kılıp kalmış kimse,
Şüphesiz, Allah bir Nebi gönderdi Haremde.
O, Beni Haşimden, vefalı, kerem sahibi,
Cennetlerin ebediliğini müjdeledi.
Bunları işitince, ne kadar etrafıma baktıysam da sesin sahibini göremedim ve şöyle dedim:
Ey karanlıklardan bana seslenen kimse,
Bu sıkıntılı zamanda hoş geldin bize.
Allahü teâlâ hidayet versin sana,
Söylediğini iyice açıklasana.
Ben böyle deyince, ansızın yine şöyle diyen bir ses işittim:
"Nur zahir oldu, açığa çıktı. Allahü teâlâ Muhammed aleyhisselamı Peygamber olarak ve her bakımdan en üstün olarak gönderdi. Mahlukatı abes olarak yaratmayan ve bizi İsa aleyhisselamdan sonra başı boş bırakmayan ve bize kıymet veren, en şerefli ümmet olarak yaratan Allahü teâlâya hamd olsun. Muhammed aleyhisselamı bize gönderdi. O Nebilerin en üstünüdür. Ona salat ve selam olsun. Hiç bir topluluk, Ona karşı galib gelemez" dedi.
Sabah olduğunda sevincimden devemi unutmuştum. Yola çıkıp yürümeye başladım. Bir yere geldim. Bir de baktım ki, Kus bin Sa'de bir ağaç altında oturmuş, elindeki bastonunu bir taşa vurarak cenk şiiri okuyordu.
Yanına yaklaşıp selam verdim. Selama cevab verdi. Orada bir çeşme ve iki kabir ve iki kabrin arasında bir mescid vardı.
Bu kabirler kimin kabridir diye sordum. Benim iki arkadaşım vardı. Burada benimle birlikte Allahü teâlâya ibadet ederlerdi ve Ona asla şirk koşmazlardı. Onlar vefat ettiler. Bu iki kabir onların kabirleridir. Ben de burada onlara kavuşma zamanımı bekliyorum, dedi. Bana, son peygambere mutlaka tabi olmamı öğütledi.
 
 
 
 
İlk Müslümanlar
 
 
 
 
lk Müslümanlar ve çekilen sıkıntılar...
 
Peygamber efendimize, ilk vahyin gelmesinden sonra, ilk iman eden hazret-i Hadice validemizdir. Hiç tereddüt etmeden İslâmiyet'i hemen kabul edip, ilk Müslüman olma şerefine kavuştu.
Hazret-i Hadice validimize, Cebrail aleyhisselamın öğrettiği gibi abdest almasını öğretti. Sonra Peygamber efendimiz imam oldu, birlikte iki rekat namaz kıldılar.
Hadice validemiz, sevgili Peygamberimizin her sözüne, her emrine, en mükemmel şekilde, itaat etti. Böylece Allahü teâlânın katında pek yüksek derecelere kavuştu.
Resulullah efendimiz üzülse, inkar edenlerin alay etmesiyle elem çekse, O'nu teselli eder, kederini giderirdi. Derdi ki: "Ya Resulallah! Hiç üzülme, gam çekme. Sonunda dinimiz kuvvet bulup, müşrikler helak olurlar. Kavmin sana itaat eder..."
Hadice validemizin bu yardımlarından ötürü bir gün, Cebrail aleyhisselam gelip; "Ya Resulallah! Hadice'ye, Allahü teâlânın selamını bildir" dedi. Peygamber efendimiz; "Ey Hadice! İşte Cebrail, Allahü teâlânın sana selamını bildiriyor" buyurdu.
Peygamber efendimiz bir defasında da; "Allahü teâlâ bana Cennet'te inciden bir ev ile Hadice'ye müjde vermemi emretti. Orada hastalık, üzüntü ve baş ağrısı yoktur"
Hazret-i Hadice'den sonra yetişkinlerden ilk Müslüman olan, Resulullah efendimizin yakın arkadaşlarından hazret-i Ebu Bekir'dir.
Hazret-i Ebu Bekir, yirmi sene önce bir rüya görmüştü: "Gökten dolunay inip, Kabe-i muazzamaya gelmiş, parça parça olmuş, parçalardan her biri, Mekke evlerinden biri üzerine düşmüş, sonra bu parçalar bir araya gelerek gökyüzüne yükselmişti. Ebu Bekir'in evine düşen parça ise, gökyüzüne yükselmemişti. Hadiseyi gören hazret-i Ebu Bekir, hemen evin kapısını kapamış, sanki bu ay parçasının gitmesine mani olmuştu."
Gördüğü rüyanın tabirini Bahira'ya sordu. Bahira; "Sen neredensin?" dedi. Hazret-i Ebu Bekir, "Kureyş'tenim" diye cevap verince, Bahira; "Orada bir peygamber çıkacak ve hidayet nuru Mekke'nin her yerine ulaşacak. Sen, hayatında O'nun vefatından sonra da, halifesi olacaksın" dedi.
Ebu Bekir bu cevaba çok hayret etmişti. Bu rüyasını ve tabirlerini, Peygamber efendimiz, peygamberliğini açıklayıncaya kadar kimseye söylememişti.
Efendimiz peygamberliğini açıklayınca, Ebu Bekir hemen Peygamber efendimize koşup; "Peygamberlerin, peygamberliklerine delilleri vardır, senin delilin nedir?" diye sual etti.
Peygamber efendimiz cevabında; "Bu nübüvvetime delil, o rüyadır ki, bir Yahudi alimden tabirini istedin. O alim; "Karışık rüyadandır, tabir edilmez" dedi. Sonra rahip Bahira, doğru tabir etti" buyurarak, hazret-i Ebu Bekir'e hitaben; "Ey Ebu Bekir! Seni, Allah'a ve Resulüne davet ederim" buyurdu.
Bunun üzerine hazret-i Ebu Bekir; "Şehadet ederim ki, sen, Allahü teâlânın resulüsün, senin peygamberliğin hakdır ve cihanı aydınlatan bir nurdur" diyerek Müslüman oldu.
Müslüman olur olmaz, arkadaşlarını da getirmesi için izin istedi. Çok sevdiği arkadaşlarını da getirip onların da iman ile şereflenmelerine vesile oldu.
Bunlar Eshab-ı kiramın ileri gelenlerinden ve Cennet ile müjdelenmiş; Hz. Osman, Hz. Talha, Hz.Zübeyr bin Avvam, Hz. Abdurrahman bin Avf, Hz. Sa'd ibni Vakkas, Hz. Ebu Ubeyde gibi yüksek şahsiyetler idi.
 
 
 
 
 
üslüman olan ilk sekiz kişi
 
Peygamber efendimiz, bir gün hazret-i Hadice validemizle namaz kılarlarken, hazret-i Ali onları gördü. O zaman on yaşında idi. Namazdan sonra;
- Bu nedir? diye sordu.
Resul-i ekrem efendimiz;
- Bu, Allahü teâlânın dinidir. Seni bu dine davet ederim. Allahü teâlâ birdir, ortağı yoktur. Seni, bir olan, eşi, ortağı bulunmayan Allah'a imana davet ediyorum... buyurdu. Hz. Ali ;
- Önce babama danışayım, dedi. Resulullah ona,
- İslâm'a gelmezsen, bu sırrı kimseye söyleme! buyurdu.
Hazret-i Ali ertesi sabah, Resulullah'ın huzuruna gelerek;
- Ya Resulallah! Bana İslâm'ı öğret, dedi ve Müslüman oldu.
Hazret-i Ali, Müslüman olanların üçüncüsüdür. Resul-i ekrem efendimiz uğrunda gösterdiği fedakarlık ve O'nu kendine tercih etmesi ise her türlü takdirin üstündedir.
Zeyd bin Harise de, ilk iman edenlerdendir. Hz. Hadice, Hz. Ebu Bekir (ve arkadaşları) ve Hz. Ali'den sonra dördüncü olarak ve azad olmuş köleler içinde ilk Müslüman olmakla şereflendi. Kendisiyle beraber, hanımı Ümmü Eymen de Müslüman olmuştu.
Hazret-i Hadice validemizden sonra Müslüman olan sekiz kişiye Sabıkun-ı İslâm, yani ilk Müslümanlar denir.
Hazret-i Osman, Müslüman olmasını şöyle anlatır:
Benim kahin bir teyzem vardı. Bir gün onu ziyaret etmiştim. Bana; "Sana bir hanım nasib olur. Fakat ne sen ondan önce bir hatun görmüş olursun, ne de o, senden önce bir erkek görmüş olur. O, güzel yüzlü, zahide bir hanım ve bir büyük peygamber kızı olsa gerek" dedi. Ben, teyzemin bu sözüne hayret ettim.
Yine bana dedi ki:
"Bir peygamber geldi. O'na gökten vahy nazil oldu." Ben dedim ki: "Ey teyzem! Böyle bir sır, şehirde hiç duyulmadı. O halde bu sözü açık söyle." O zaman teyzem; "Muhammed bin Abdullah'a peygamberlik geldi. Halkı dine davet eder. Kısa zamanda O'nun dini ile alem nurlanır ve karşı gelenlerin başı kesilir" dedi.
Teyzemin bu sözleri, bana çok te'sir etti. Endişeye düştüm. Hazret-i Ebu Bekir ile aramızda büyük bir dostluk vardı. Birbirimizden hiç ayrılmazdık. Bu mes'eleyi görüşmek üzere, iki gün sonra Ebu Bekir'in yanına gittim. Teyzemin söylediklerini anlatınca, bana;
- Ya Osman! Sen akıllı bir kimsesin. Hiç görmeyip, işitmeyen; bir şeye fayda ve zarar vermekten uzak olan bir kaç taş, tanrılığa nasıl layık olur? dedi. Bunun üzerine ben;
- Doğru söylüyorsun, teyzemin sözü gerçektir, dedim.
Hz. Ebu Bekir, Hz.Osman'a İslâmiyet'i anlattıktan sonra, onu, Resulüssekaleyn, yani insan ve cinlerin peygamberi olan Efendimizin huzuruna götürdü.
Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Osman'a şöyle buyurdu:
- Ya Osman! Hak teâlâ, seni Cennet'e misafirliğe davet eder. Sen kabul et! Ben, bütün insanlara hidayet rehberi olarak gönderildim.
Hazret-i Osman, Resulullah'ın yüksek halleri ve güler yüzle söylediği sözler karşısında kendinden geçip, büyük bir şevk ve teslimiyetle;
"Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh" deyip, Müslüman oldu.
 
 
 
 
 
akın akrabanı dine çağır
 
Resulullah efendimiz, ilk üç yıl, insanları gizlice İslâm'a davet etti. İnsanlar, yavaş yavaş birer ikişer Müslüman oluyorlardı. Bu zaman içinde Müslümanların sayısı ancak otuza ulaşabildi. Onlar da, ibadetlerini evlerinde yapıyorlar ve Kur'an-ı kerimin nazil olan ayet-i kerimelerini gizlice okuyup ezberliyorlardı.
Efendimiz, Müddessir suresinin nazil olmasıyla, insanları İslâm dinine davete başlamıştı. Bu daveti gizli yapıyordu. Bir müddet sonra da; "Yakın akrabanı Allahü teâlânın azabı ile korkutarak, onları hak dine çağır" (Şu'ara suresi: 214) mealindeki ayet-i kerime nazil oldu.
Bunun üzerine Muhammed aleyhisselam, akrabasını dine davet etmek için hazret-i Ali'yi gönderdi ve hepsini Ebu Talib'in evine çağırdı. Önlerine bir kişiye yetecek kadar, bir tabak yemek ve bir tas süt koydu. Önce kendisi besmele ile başlayıp, gelen akrabasına; "Buyurun" dedi.
Gelenler kırk kişi idi. Ancak, konulan yemek hepsini doyurdu ve hiç eksilmedi. Davetliler bu mucize karşısında şaşıp kaldılar. Yemekten sonra Peygamber efendimiz, akrabalarını İslâm'a davet etmek için söze başlamak üzere idi.
Amcası Ebu Leheb düşmanlık ederek; "Biz bu günkü gibi bir sihir görmedik. Akrabanız sizi bir sihirle büyüledi. Ey kardeşimin oğlu! Ben senin gibi şer ve kötülük getiren başka bir kimse görmedim" diyerek, sözlerine hakaretle devam etti.
Peygamberimiz de, Ebu Leheb'e; "Kureyş ve bütün Arab kabilelerinin yapamayacağı kötülüğü bana sen yaptın" buyurdu. Hiç biri Müslüman olmadan dağıldılar. Bu hadiseden kısa bir müddet sonra, akrabasını tekrar davet etti.
Hazret-i Ali yine hepsini çağırdı. Önceki gibi önlerine yemek kondu. Peygamber efendimiz, yemekten sonra ayağa kalkıp;
- Hamd, yalnız Allahü teâlâya mahsustur. Yardımı ancak O'ndan isterim. O'na inanır, O'na dayanırım. Şüphesiz bilir ve bildiririm ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur, O birdir. O'nun eşi ve ortağı yoktur, buyurduktan sonra, sözlerine şöyle devam etti:
- Sizi, bir olan ve O'ndan başka ilah olmayan Allahü teâlâya iman etmeye davet ediyorum. Ben, O'nun size ve bütün insanlığa gönderdiği peygamberiyim. Vallahi siz, uykuya daldığınız gibi, öleceksiniz, uykudan uyandığınız gibi de diriltileceksiniz ve bütün yaptıklarınızdan hesaba çekileceksiniz. İyiliklerinizin karşılığında mükafat, kötülüklerinizin karşılığında ceza göreceksiniz. Bunlar da, ya Cennet'te ebedi kalmak veya Cehennem'de ebedi kalmaktır. İnsanlardan, ahıret azabı ile ilk korkuttuğum kimseler sizlersiniz.
Ebu Talib, bu sözleri dinledikten sonra;
- Ey muhterem yeğenim! Sana yardım etmekten daha kıymetli bir şey bilmiyorum. Nasihatlerini benimseyip kabullendik, sözlerini de gönülden tasdik ettik. Şu anda, burada toplananlar, deden Abdülmuttalib'in çocuklarıdır. Muhakkak ki, ben de onlardan biriyim. Senin istediğin şeye, içimizde en önce ben koşarım. Etrafını kuşatıp, seni korumaktan bir an geri durmayacağıma söz veriyorum. Sen, emrolunduğun şeye devam et. Fakat, eski dinimden ayrılmak hususunda, nefsimi bana boyun eğer bulmadım, dedi.
Ebu Leheb hariç, oradaki akrabaları ve amcaları yumuşak konuştular. Fakat Ebu Leheb;
- Ey Abdülmuttalib oğulları! Başkaları O'nun elini tutup mani olmadan önce, siz mani olun. Eğer bu gün O'nun dediklerini kabul ederseniz, zillete, hakarete uğrarsınız. O'nu korumaya kalkarsanız hepiniz öldürülürsünüz... diye tehditler savurdu.
 
 
 
 
 
en Allahın Resulüyüm
 
Ebu Leheb'in amansız düşmanlığı, Peygamber efendimizin halasını çok üzüyordu... Kendisine çıkıştı:
- Ey kardeşim! Kardeşimin oğlunu ve O'nun dinini yardımsız bırakmak sana yakışır mı? Vallahi bu gün yaşayan alimler, Abdüllmuttalib'in soyundan bir peygamberin geleceğini bildiriyorlar. İşte, o peygamber budur, dedi.
Ebu Leheb, bu sözler karşısında çirkin konuşmalarına devam etti. Ebu Talib, Ebu Leheb'e kızarak;
- Ey korkak! Vallahi biz sağ oldukça, O'nun yardımcısı ve koruyucusuyuz, dedi. Efendimize dönerek de;
- Ey kardeşimin oğlu! İnsanları Rabbine imana davet etmek istediğin zamanı bilelim; silahlanıp seninle birlikte ortaya çıkarız, dedi.
Bu konuşmaları dinleyen Allahın resulü dedi ki;
- Ey Abdülmuttalib oğulları! Vallahi, Arablar içinde benim size getirdiğim, dünya ve ahıretiniz için hayırlı olan şeyden daha üstününü ve daha hayırlısını kavmine getirmiş bir kimse yoktur. Ben sizi, dile kolay gelen, mizanda ağır basan iki kelimeyi söylemeye davet ediyorum. O da; Allahdan başka ilah olmadığına ve benim O'nun kulu ve resulü olduğuma şehadet etmenizdir. Allahü teâlâ sizi buna davet etmemi emretti. O halde, hanginiz benim bu davetimi kabul eder ve bu yolda yardımcım olur?
Kimseden ses çıkmadı, başlarını önlerine eğdiler. Peygamber efendimiz, bu sözlerini üç defa tekrarladı. Her söyleyişinde hazret-i Ali ayağa kalkıyordu. Üçüncü defasında;
- Ya Resulallah! Her ne kadar bunların yaşça en küçüğü isem de, sana ben yardımcı olurum, dedi.
Bunun üzerine Resulullah efendimiz, hazret-i Ali'nin elinden tuttu. Diğerleri hayret içinde dağıldılar. Efendimiz, akrabalarının bu tutumu karşısında çok üzüldüler. Fakat yılmadan, onların Cehennem'den kurtulması, saadete kavuşması için davete devam ettiler.
Bi'setin dördüncü yılında Hicr suresinin 94. ayet-i kerimesi nazil oldu. Mealen; "Ey Habibim! sana emrolunan emir ve yasakları açıkla, hak ile batılın arasını ayır. Müşriklerden yüz çevir!" ilahi emri gelince, sevgili Peygamberimiz, Mekkelileri açıktan açığa İslâm'a davet etmeye başladı.
Bir gün Safa tepesine çıkıp; "Ey Kureyş halkı! Buraya toplanıp sözlerimi dinleyiniz!" buyurdu. Kabileler toplandıktan sonra da;
- Ey kavmim! Hiç benden yalan söz işittiniz mi? buyurunca, hepsi birden;
- Hayır işitmedik dediler.
- Allahü teâlâ bana peygamberlik ihsan etti ve beni size peygamber olarak gönderdi, buyurdu.
Sonra da; "Ey Habibim! Onlara de ki: Ey insanlar! Ben sizin hepinize gelmiş, Allahü teâlânın resulüyüm. O Allahü teâlâ ki, yerlerin ve göklerin sahibi ve idarecisidir. O'ndan başka ibadete müstehak yoktur. Her canlıyı öldüren ve dirilten O'dur..." mealindeki a'raf suresinin 158. ayet-i kerimesini okudu. Dinleyenlerden, amcası Ebu Leheb kızarak;
- Kardeşimin oğlu divane olmuş! Bizim putlarımıza tapmayanın, dinimizden ayrılanın sözünü dinlemeyiniz, diye küfürde direterek bağırdı.
Orada bulunanlar dağıldı ve hiç kimse iman etmedi. Peygamber efendimizin, doğru sözlü, yüksek ahlaklı olduğunu bildikleri halde, yüz çevirdiler ve düşman kesildiler.
 
 
 
 
 
üneşi sağ elime verseler
 
Resulullah efendimiz peygamberliğini tebliğe devam ediyor... Bütün tepkilere rağmen... Bir gün yine, "Buraya geliniz, toplanınız, size mühim bir haberim var" diye seslendi.
Safa Tepesi'nde toplanan halka sordu:
- Ey Kureyş kabileleri! Ben size, şu dağın ardında bir düşman ordusu var, üzerinize hücum etmek üzeredir desem, bana inanır mısınız? Onlar:
- Evet inanırız. Çünkü, sende şimdiye kadar doğruluktan başka bir şeye şahid olmadık. Senin yalan söylediğini hiç görmedik!..
- O zaman beni dinleyin! Ben size geleceği muhakkak olan şiddetli azabın bildiricisiyim. Allahü teâlâ bana, en yakın akrabalarımı ahıret azabı ile korkutmamı emretti. Sizi, La ilahe illallahü vahdehu la şerikeleh, diyerek iman etmeye davet ediyorum. Ben de O'nun kulu ve resulüyüm. Eğer buna iman ederseniz, Cennet'e gideceksiniz. Siz, "La ilahe illallah" demedikçe, ben size ne dünyada bir fayda, ne de ahırette bir nasib sağlayabilirim?..
Ebu Leheb'in dışında bir muhalefet gelmedi. Aralarında konuşarak dağıldılar.
Sevgili Peygamberimiz, bu davetlerden sonra nerede bir kimse veya topluluk görse, onlara İslâm'ı anlattı. Hakiki kurtuluşun; nefse uymaktan, zulümden, haksızlıktan ve her türlü kötü işlerden uzaklaşmakla ve Allahü teâlâya iman etmekle mümkün olacağını bildirdi.
Nefslerinin isteklerine, şehvetlerine uyanlar, zayıfları ezenler ve azgınlıkta aşırı gidenler buna şiddetle karşı çıktılar. Bütün bu bozuk işlerine son verileceğini görerek, Muhammed aleyhisselamın bildirdiklerini inkar ettiler. O'na ve inananlara düşman oldular.
Müşrikler, önce alay ediyorlardı. Sonra baskı ve işkencelerini arttırmaya karar verdiler. Müminleri sindirmek, İslâm davasına zarar vermek istiyorlardı.
Bir gün Utbe, Şeybe ve Ebu Cehl, Ebu Talib'e; "Sen bizim büyüğümüzsün. Biz, sana daima saygı gösterir, hürmet ederiz. Şimdi, kardeşin oğlu, yeni bir din kurdu. Putlarımıza söğüp bizi kafirlikle itham ediyor. Kendisine nasihat et. Bu işten vazgeçir. Şayet vazgeçmezse, O'nun hakkından nasıl gelineceğini biz biliriz..." dediler.
Ebu Talib, onları yatıştırarak geri gönderdi ve durumu Peygamberimiz üzülmesin diye, O'ndan sakladı. Müşrikler, bir müddet sonra tekrar toplanıp, Ebu Talib'e yine geldiler, onları oyalamaya çalıştı. Fakat inadlarında ısrar ettiler.
Ebu Talib, çok sevdiği yeğeninin kırılmasını istemediği gibi, kavmiyle aralarında herhangi bir düşmanlık çıkmasını da arzu etmiyordu. Peygamberimize gelip;
- Ey Muhammed! Bütün kavim sana düşmanlıkta birleştiler ve bana şikayete geldiler. Akraba arasında düşmanlık, iyi değildir. Onlar kendilerine kafir dememeni ve bozuk yolda olduklarını söylemeyip, kötülememeni isterler, dedi.
Bunun üzerine Efendimiz;
- Ey amca! Şunu bil ki, güneşi sağ elime, ayı da sol elime verseler ben asla bu dinden ve onu insanlara tebliğ etmekten, bildirmekten vazgeçmem. Ya, Allahü teâlâ bu dini bütün cihana yayar, vazifem biter; veya bu yolda canımı feda ederim, buyurdu ve ayağa kalktı.
Mübarek gözleri yaş ile dolmuştu. Resulullah efendimizin üzüldüğünü gören Ebu Talib, söylediklerine pişman oldu ve O'nun boynuna sarılarak;
- Ey kardeşimin oğlu! Yoluna devam et, istediğini yap. Ben hayatta oldukça seni himaye edip, koruyacağım, bundan endişen olmasın! dedi.
 
 
 
 
 
 
'nun düşmanı benim düşmanımdır
 
Müşrikler, düşmanlıklarının dozunu gün be gün artırıyorlar... Peygamberimize mani olmak için her yolu deniyorlar... Bir gün müşriklerin ileri gelenlerinden on kişi, Umare bin Velid'i de yanlarına alarak Ebu Talib'e gittiler:
- Ey Ebu Talib! Bilirsin ki, bu Umare, Mekke gençlerinin, en güçlüsü, en ahlaklısıdır. Ayrıca şairdir. Onu sana verelim, kendi işlerinde kullan. Umare'nin karşılığında bize Muhammed'i ver, öldürelim. Sana adam karşılığında adam! Daha ne istersin! dediler.
Ebu Talib, bu söze son derece hiddetlendi.Sabrı taşmıştı artık:
- Siz, önce bana kendi oğullarınızı verin. Onları ben öldüreyim. Ondan sonra yeğenimi vereyim.
- Bizim çocuklarımız, O'nun yaptığını yapmıyor ki...
- Yemin ederim ki, benim yeğenim sizin çocuklarınızın cümlesinden hayırlıdır. Demek, siz oğlunuzu bana verecek, benim ciğerparemi alıp öldüreceksiniz ha!...
Dişi deve bile yavrusundan başkasını özlemez ve esirgemez. Bu iş akıl ve mantıktan çok uzaktır. Artık iş çığrından çıkmıştır. Kim ciğerparem Muhammed'in düşmanı ise, ben de onun düşmanıyım. Bunu böylece bilin ve elinizden ne gelirse yapın! dedi.
Müşrikler, hışımla yerlerinden kalkıp gittiler. Ebu Talib, hemen Haşim oğullarını ve Abdülmuttalib oğullarını topladı. Onlara durumu anlatıp; sevgili Peygamberimize yardım etmeye ikna etti. Resulullah'ı öldürmeye kalkan kollar kırılacaktı. Bu konuda müşriklere karşı birleştiler. Sadece Ebu Leheb katılmadı
Ebu Talib onlara;
- Ey yiğitler! Yarın herbiriniz kılıçlarınızı belinize takın ve benim ardımdan gelin dedi.
Ertesi günü Ebu Talib, Peygamber efendimizin evine gitti. Hep beraber Harem-i şerife doğru yürüdüler. Haşim oğullarının yiğitleri onları takib ediyorlardı. Kabe'ye varıp müşriklerin karşılarına geçtiler.
Ebu Talib, müşriklere;
- Ey Kureyş topluluğu! Kardeşimin oğlunu öldürmeye karar aldığınızı duydum. Bu arkamdaki gençlerin, elleri kılıçlarında sabırsızlıkla bir işaretimi beklediklerini biliyor musunuz? Yemin ederim ki, Muhammed'i öldürecek olursanız, hiç birinizi sağ bırakmam!... dedikten sonra, sevgili Peygamberimizi öven şiirler söylemeye başladı. Başta Ebu Cehl olmak üzere, orada bulunan müşrikler dağıldılar.
Kureyş'in ileri gelen müşrikleri, artık, Peygamber efendimizi yalnız gördükleri zaman, üzerine saldırırlar, hakaret etmeye, hatta dövmeye kalkışırlardı. Eshabına da işkence yapmaktan geri durmazlardı.
Bir gün Kureyş'in ileri gelen müşrikleri, Kabe-i şerifin yanında oturuyorlardı. Peygamber efendimizden bahsetmeye başladılar.
O anda Efendimiz, Kabe'yi ziyarete geldi. Hacer-i esvedi öpüp tavafa başladı. Onların yanından geçerken, müşrikler, Peygamber efendimize hakaret dolu sözler söylemeye başladılar. Resulullah efendimiz buna çok üzüldüler. Fakat bir şey demeyip tavafa devam ettiler.
Üçüncü defa yanlarından geçerken yine de merhamet edip şöyle buyurdu;
- Ey Kureyş! Beni dinleyin! Nefsim yed-i kudretinde bulunan Allahü teâlâya yemin ederim ki, bana, sizin perişan olacağınız bildirildi...
 
 
 
 
 
ziyet, işkence ve zulüm...
 
Bir gün müşrikler Kabe'de toplanıp, Peygamber efendimizin aleyhinde atıp tutuyorlardı. O sırada Resulullah efendimiz orayı teşrif etti.
Müşrikler, hemen Allahü teâlânın Habibinin üzerine saldırdılar. İçlerinde en bedbaht olanlardan Ukbe bin Mu'ayt, sevgili Peygamberimizin mübarek yakasına yapıştı.
Mübarek boynunu nefes alamayacak kadar sıktı. O anda oraya gelen hazret-i Ebu Bekir;
- Rabbim Allah'dır diyen bir kimseyi öldürecek misiniz? Size Rabb-il-aleminden ayet getirdi... diye bağırarak, Resulullah'ı korumak için aralarına daldı.
Müşrikler, Habibullahı barıkıp, hazret-i Ebu Bekir-i Sıddik'a saldırdılar. Mübarek başına yumruk ve tekme vuruyorlardı. Utbe bin Rebia denilen bedbaht, hazret-i Ebu Bekir'in mübarek yüzüne ayakkabılarıyla vurdu ve kan içinde bıraktı. Tanınmayacak hale getirdi.
Teymoğulları yetişip ayırmasalardı, öldürünceye kadar döveceklerdi. Kabilesinden olanlar, bitkin ve perişan bir hale gelen hazret-i Ebu Bekir'i, bir çarşafın içine koyarak evine götürdüler. Hemen geri dönüp Kabe'ye geldiler;
- Eğer Ebu Bekir ölecek olursa, yemin olsun ki, biz de Utbe'yi gebertiriz!" dediler. Sonra hazret-i Ebu Bekir'in yanına gittiler.
Ebu Bekir, uzun bir süre kendine gelemedi. Babası ve Beni Teymliler, ayılması için çok uğraştılar. Ancak akşama doğru kendine gelebildi. Gözlerini açar açmaz ezik bir sesle;
- Resulullah ne yapıyor? O, ne haldedir? O'na da dil uzatmışlar, hakaret etmişlerdi, diyebildi. Annesi Ümm-ül-Hayr'a;
- Sor bakalım, bir şey yer veya içer mi? dediler. Ebu Bekir-i Sıddik'in hiç takati yoktu. Bir şey yemek ve içmek de istemiyordu. Onun derdi başkaydı. Annesi sordu:
- Ne yersin, ne içersin?
- Resulullah ne haldedir, ne yapıyor, sen onu söyle bana?
- Vallahi arkadaşın hakkında hiç bir bilgim yok!
- Hattab'ın kızı Ümmü Cemil'e git, Resulullah'ı oradan sor!
Ümmü Cemil hazret-i Ömer'in kız kardeşi olup, Müslüman olmuştu. Annesi Ümm-ül-Hayr, kalkıp, Ümmü Cemil'in yanına gitti durumu anlattı. O çok üzüldü. Hazret-i Ebu Bekir'in yanına geldiler. Ümmü Cemil, Ebu Bekir-i Sıddik'ı böyle perişan görünce, kendisini tutamıyarak çığlık kopardı :
Sana bunu yapan bir kavim, muhakkak azgın ve taşkındır. Allahü teâlâdan dileğim, yaptıklarının karşılığını bulmalarıdır, dedi. Hazret-i Ebu Bekir sordu:
- Resulullah ne yapıyor, ne haldedir?
- Burada annen var, söylediğimi işitir
- Ondan sana bir zarar gelmez, sırrını yaymaz.
- Hayattadır, hali iyidir. Erkam'ın evindedir.
Hazret-i Ebu Bekir rahatlamamıştı;
- Vallahi, Resulullah'ı gidip görmedikçe, ne yemek yer, ne de bir şey içerim!
Herkes uyuyup, ortalık tenhalaşınca, hazret-i Ebu Bekir, annesine ve Ümmü Cemil'e dayanarak, yavaş yavaş Resulullah'ın yanına vardı. Ebu Bekir'in bu hali, Peygamber efendimizi çok üzdü. Hazret-i Ebu Bekir; Annesinin Müslüman olması için dua talep etti. Bu duanın bereketi ile Ümm-ül-Hayr da hidayete kavuşup, Müslüman oldu ve ilk Müslümanlar arasında olmak şerefine kavuştu.
 
 
 
 
bu Leheb'in elleri kurusun
 
Peygamber efendimizin evi, Ebu Leheb ile Ukbe bin Ebi Mu'ayt denilen iki azılı müşrikin evleri arasında... Bunun için her fırsatta sevgili Peygamberimize eziyet etmeye, sıkıntı vermeye çalışırdı bu iki nasipsiz...
Geceleri hayvan işkembelerini Resulullah efendimizin kapısının önüne atarlardı. Amcası Ebu Leheb, bununla yetinmez, komşusu Adiy'in evinden, O'na taş atarak eziyet ederdi. Karısı Ümmü Cemil ondan aşağı kalmaz, topladığı dikenli ağaç dallarını Resulullah'ın mübarek ayaklarına batması için geçeceği yollara dökerdi.
Ebu Leheb bir gün, getirdiği pisliği, Peygamber efendimizin kapısı önüne dökerken, hazret-i Hamza gördü. Hemen koşup kardeşi Ebu Leheb'i yakaladı ve getirdiği pisliği başına döktü.
Ebu Leheb ve karısının bu eziyetlerinden sonra, onlar hakkında mealen; "Ebu Leheb'in elleri kurusun, zaten kurudu..." diye başlayan Tebbet suresi nazil oldu.
Ebu Leheb'in karısı Ümmü Cemil, kendileri hakkında sure indiğini işitince, Peygamber efendimizi aramaya başladı. Kabe'de olduğunu öğrenince, eline koca bir taş alıp oraya gitti. Hazret-i Ebu Bekir, o anda Peygamberimizin sohbetiyle şerefleniyordu. Ümmü Cemil'i elinde taş olduğu halde görünce;
- Ya Resulallah! Ümmü Cemil geliyor. Çok şerli bir kadın, size zarar vermesinden korkuyorum. Bir köşeye çekilseydiniz de eziyete maruz kalmasaydınız, dedi. Resulullah efendimiz;
- O beni göremez! buyurdu. Ümmü Cemil, hazret-i Ebu Bekir'in başına dikilip;
- Ey Ebu Bekir! Çabuk söyle, o arkadaşın nerede? Beni ve kocamı hicv edip, kötülemiş. O şairse ben de, kocam da şairiz. İşte ben de O'nu hicv ediyorum. Biz O'na isyan ediyor, peygamberliğini kabul etmiyor ve dininden de hoşlanmıyoruz. Yemin ederim ki, eğer O'nu bir görseydim, şu taşı başına vuracaktım... diyerek alçakca sözler söyledi.
Ebu Bekir, "Benim sahibim şair değildir ve seni hicv etmemiştir" deyince, Ümmü Cemil çekip gitti. Peygamber efendimiz;
- Beni görmedi. Allahü teâlâ, onun gözünü, beni göremez hale getirdi, buyurdu.
Peygamber efendimizin, mübarek kızlarından hazret-i Ümmü Gülsüm, Ebu Leheb'in oğlu Uteybe ile; hazret-i Rukayye de öteki oğlu Utbe ile nişanlı olup, henüz evlenmemişlerdi.
Tebbet suresi nazil olunca, Cehennemlik Ebu Leheb, karısı ve Kureyş'in ileri gelenleri Utbe ve Uteybe'ye; "O'nun kızlarını alıp, yükünü hafiflettiniz. Kızlarını boşayın ki, zahmete düşsün. Size Kureyş'ten istediğiniz kızı alalım" diye teklif ettiler.
Uteybe denilen alçak, Peygamberimizin huzur-ı şerifine gelip; "Ey Muhammed! Ben, seni ve dinini tanımıyorum. Kızını da boşadım. Artık ne sen beni sev, ne de ben seni! Ne sen bana gel, ne de ben sana gelirim!.." diye hakaret etti.
Sonra, sevgili Peygamberimize saldırıp, mübarek yakasına yapıştı. Gömleğini yırttı ve hakarette bulundu. Bunun üzerine sevgili Peygamberimiz; "Ya Rabbi! Buna canavarlarından birini musallat et!" diye beddua buyurdu.
Bir kaç gün sonra Uteybe ticaret için sefere çıktı. Kafile, Zerka denilen yerde yatmak üzere konaklamıştı. Uteybe, yüksekçe bir yere yattı. Gece, bir aslan geldi. Kafiledekileri birer birer koklayarak Uteybe'nin yanına vardı. Üzerine sıçrayıp karnını yardı, başını koparttı ve feci bir şekilde Cehenneme gönderdi...
 
 
 
 
 
a ilahe illallah deyiniz
 
Sevgili Peygamberimiz, her türlü sıkıntıya rağmen insanları ebedi saadete çağırıyor... Onları, Allahü teâlânın varlığına, birliğine davet ediyor...Onların Cehennemde yanmamaları için çırpınıyor...
Fakat, müşrikler , "Biz babalarımızın dininden vazgeçmeyiz!" diyerek putperestlikte ısrar ediyorlar...
Peygamber efendimiz, onları insanca yaşamaya, haysiyetli ve şerefli olmaya, kıymetsizlikten kurtulup, yüksek, yüce makamlara çıkarmaya davet ediyor. Onlar ise inadlarında diretiyorlar ve eziyette bulunuyorlardı.
Hakaret ve eziyet edenlerin başında da amca Ebu Leheb...
Bu nasipsiz, Resulullah'ı devamlı takib ediyor, insanları, O'nu dinlemekten vazgeçirmeye, zihinlerinde şüphe meydana getirmeye uğraşıyordu. Toplantı yerlerinde, panayırlarda, Resulullah efendimiz;
- Ey insanlar! La ilahe illallah deyiniz ki kurtulasınız! buyurdukça, o hemen arkasından yetişip;
- Ey insanlar! Bu konuşan benim yeğenimdir. Sakın O'nun sözüne inanmayın, O'ndan uzak durun! diyordu.
Muhammed aleyhisselam bir gün Kabe-i şerifte namaz kılıyordu. Kureyş'in ileri gelenlerinden Ebu Cehil, Şeybe bin Rebia, Utbe bin Rebia, Ukbe bin Ebi Mu'ayt'ın bulunduğu yedi kişilik bir müşrik grubu gelip, Resulullaha yakın bir yere oturdular.
O civarda bir gün önce kesilmiş bir devenin işkembesi ve artıkları vardı. Alçak Ebu Cehl, yanındakilere döndü ve; "İçinizden kim, şu deve işkembesini alıp, Muhammed secdeye varınca iki omuzu arasına kor" diye, çirkin bir teklifte bulundu.
Oradakilerin en zalimi, en gaddarı, en merhametsizi, en bedbahtı olan Ukbe bin Ebi Mu'ayt; "Ben yaparım" diyerek hemen kalktı. İşkembeyi içindekilerle birlikte, secdede iken Peygamberimizin mübarek omuzlarına koydu.
Bunu seyreden müşrikler, katıla katıla gülmeye başladılar. Peygamber efendimiz, secdesini uzatıyor, mübarek başını kaldırmıyordu. O sırada Eshab-ı kiramdan Abdullah bin Mes'ud vaziyeti gördü.
O, bu hadiseyi şöyle anlatıyor:
"Resulullahı o halde görünce kan beynime sıçradı. Fakat, beni müşriklerin elinden koruyacak bir kavmim, kabilem yoktu. Kimsesizdim, zayıftım. O anda konuşmaya bile gücüm yetmiyordu. Ayakta bekleyip duruyor, Resulullahı büyük bir üzüntü içinde seyrediyordum.
Ne olurdu, o zaman kendimi müşriklerden koruyabilecek bir gücüm veya koruyucum olsaydı da, Resul aleyhisselamın mübarek omuzuna koyduklarını kaldırıp atsaydım.
Ben böyle beklerken, Resulullah'ın kızı hazret-i Fatıma'ya haber verdiler.
O zaman Hz. Fatıma küçüktü. Koşarak geldi, babasının üzerindekileri attı. Bunu yapanlara beddua etti, ağır sözler söyledi. Resulullah efendimiz, hiç bir şey olmamış gibi namazını tamamladıktan sonra üç defa; isim isim sayıp hepsini Allahü talaya havale etti.
Resulullah efendimiz, Ebu Cehl'e; "Vallahi sen, ya bundan vazgeçersin veya Allahü teâlâ başına bir felaket indirecektir" buyurdu.
Allahü teâlâya yemin ederim ki, Resulullah'ın isimlerini söylediği bu kimselerin herbirinin, Bedir muharebesinde öldürülüp yerlere serildiklerini, sıcaktan kokmuş bir leş halinde Bedir çukuruna doldurulduklarını gördüm."
 
 
 
 
 
 
lay edenlerin hakkından geliriz
 
Kureyş müşrikleri çıldırıyorlar... Çünkü ne yapsalar kar etmiyor... İslâmiyet çığ gibi büyüyor. Önüne atılan, çalı-çırpı, taş, kaya, kütük vs. de kar etmiyor...Yürüyen dağ gibi ilerliyor.
Bu hali gören müşriklerin başı Ebu Cehil üzüntüsünden ne yapacağını şaşırmış halde... Tertip üzerine tertip kuruyor. Bir gün, Beytullah'da, Kureyşli müşriklere hain emelini şöyle açıklıyor:
- Ey Kureyş topluluğu! Görüyorsunuz ki, Muhammed, dinimizi ayıplamak, putlarımıza ve ona tapan babalarımıza dil uzatmak, bizlere akılsız gözüyle bakmaktan geri durmuyor. Huzurunuzda yemin ederek söylüyorum ki, yarın kolay kolay taşıyamıyacağım bir taşı, buraya gelip namaz kılarken secdeye kapandığında, başına hızla vuracağım. O zaman siz beni, Abdülmuttalib oğullarına karşı ister koruyun, ister korumayın. Ben O'nu öldürdükten sonra, akrabaları bana istediğini yapsın...
Müşrikler arka çıktılar:
- Yemin ederiz ki, biz seni hem koruruz, hem de hiç kimseye teslim etmeyiz. Yeter ki, sen O'nu öldür! diyerek kışkırttılar.
Sabahleyin Ebu Cehil, elinde kocaman bir taş olduğu halde Kabe'ye geldi. Müşriklerin yanına oturup beklemeye başladı. Efendimiz her zamanki gibi Beytullah'a gelip namaz kılmaya başladı.
Ebu Cehil, yerinden kalkıp, elindeki kocaman taşı vurmak üzere, Resulullah'a doğru yürüdü. Bütün müşrikler hadiseyi heyecanla takib ediyorlardı. Ebu Cehil, Resulullah'ın yanına yaklaşınca, birden titremeye başladı. Koca taş elinden yere düştü. Benzi kül gibi olup, büyük bir korku ile geri çekildi. Müşrikler hayretle Ebu Cehil'in yanına varıp;
- Ey Amr bin Hişam! Söyle, ne oldu? diye sordular. Ebu Cehil de;
- Tam O'nu öldürmek için taşı kaldırdığımda, önüme hırçın bir deve çıktı. Yemin ederim ki, ömrümde; öyle yüksek ayaklı, keskin dişli, heybetli bir deve ne gördüm ne de işittim. Eğer biraz daha yaklaşsaydım, muhakkak beni öldürürdü, dedi...
Bir gün de Kainatın efendisi, Kabe'de namaza durmuştu. Ebu Cehil de arkadaşları ile oturuyordu. Yerinden kalkarak, Resulullah doğru yürüdü. İyice yaklaştı. Fakat birden bire eliyle yüzünü silerek kaçmaya başladı. Müşrikler yanına gidip;
- Ne oldu, nedir bu halin? dediler. Ebu Cehil
- Aramızda bir ateş kuyusu meydana geldi. Bazı kimselerin üzerime hücum ettiğini görünce, geri döndüm, diye cevap verdi.
Velid bin Mugire, Ebu Cehil (Amr bin Hişam), Esved bin Muttalib, Ümeyye bin Halef, Esved bin Abdiyagves, As bin Vail, Haris bin Kays gibi müşriklerin ileri gelenleri, Resulullah'ı gördükçe alay ederlerdi.
Habib-i ekremin çok üzüldüğü bir gün, Cebrail aleyhisselam geldi ve bazı ayet-i kerimeler getirdi. Bu ayetler mealen şöyleydi:
"And olsun ki, senden önce gönderilen peygamberlerle de istihza edildi. Onları, peygamberleri istihza edenleri, istihzalarının karşılığı olarak bela ve azab çepeçevre kuşatıverdi." (En'am suresi: 10) "Muhakkak ki biz, seninle alay edenlere karşı kafiyiz. Onlar, o kimselerdir ki, Allahü teâlâ ile beraber başka bir ilah tanırlar. Onlar, yakında başlarına gelecek akıbeti bileceklerdir. Gerçekten biliriz ki, Onların sözlerine, göğsün daralıyor, için sıkılıyor" (Hicr suresi: 95-97)
 
 
 
 
 
lay edenler cezalarını buldu
 
Kureyşli müşrikler, Resulullah efendimizi yolundan döndüremiyeceklerini anladılar... Bu defa taktik değiştirip iftira kampanyasına başladılar... Akıllarınca böylece Müslüman olmalarına mani olacaklardı.
Efendimiz hakkında, ortaya akla hayale gelmeyecek iftiralar edip, edepsizce laflar ediyorlardı. Peygamberimiz bu muamelelerden müteessir oluyor ve teessürlerinin izi mübarek çehrelerinde görülüyordu. Üzüntüleri had safhaya çıkmıştı.
Bir gün Kainatın sultanı Kabe-i muazzamayı tavaf ederken, Cebrail aleyhisselam geldi, "Ben seninle alay edenlerin hakkından gelmek üzere emir aldım" dedi. Biraz sonra Velid bin mugire önlerinden geçti. Cebrail aleyhisselam Efendimize sordu:
- Bu geçen nasıl bir kimsedir?
- O, Allahü teâlânın en kötü kullarından biridir.
Cebrail aleyhisselam, Velid'in bacağına işaret etti ve; "Hakkından geldim" dedi. Biraz sonra As bin Vail geçiyordu. Onu da sorup aynı cevabı alınca, karnına işaret etti ve; "Ona da haddini bildirdim" dedi.
Esved bin Muttalib geçince, gözüne; Abdiyagves'i görünce, başına işaret etti. Haris bin Kays geçerken de karnına işaret edip,
- Ya Muhammed! Allahü teâlâ bunların şerrinden seni kurtardı. Yakında bunların her biri bir belaya uğrar, dedi.
Bunlardan As bin Vail'in ayağına diken battı. Ne kadar ilaç yaptılarsa da derdine çare bulamadılar. Nihayet ayağı deve boynu gibi şişip; "Muhammed'in Allahı beni öldürdü" diye feryad ederek can verdi.
Esved bin Muttalib'in gözleri kör oldu. Başını ağaca çarpa çarpa helak etti kendini. Esved bin Abdiyagves, Bad-ı Semum denilen yerde iken, yüzü ve gövdesi simsiyah oldu. Evine gelince tanımadılar ve kapıdan kovdular. Kahrından başını evinin kapısına vura vura öldü.
Haris bin Kays da tuzlu balık yemişti. Harareti arttıkça arttı. Ne kadar su içtiyse kanmadı. Sonunda çatladı. Velid bin Mugire'nin de baldırına demir parçası battı. Yarası iyileşmedi, çok kan kaybetti feryad ederek can verdi. Böylece her biri yaptıklarının karşılığını görmüş oldu.
Sevgili Peygamberimiz, bir gün Hakem bin Ebü'l-As'a rastladı. Yanından ayrıldıktan sonra Hakem, Resulullah efendimizin arkasından alay ederek; ağzını, yüzünü ve vücudunu oynattı.
Resul-i ekrem, Hakem'in yaptıklarını nübüvvet nuru ile gördü ve öyle kalması için dua buyurunca, vücudunu bir titreme aldı, ömrünün sonuna kadar öyle kaldı.
 
 
 
 
llah'ım, senden gelene razıyım
 
Müşrikler sadece Peygamber efendimize eziyet etmiyordu. O'nun şanlı Eshabına da işkence yapıyorlardı. Bilhassa fakir, kimsesiz olanları tercih ediyor, ellerinden gelen, akla hayale sığmayan baskı ve zulmü hiç çekinmeden yapıyorlardı.
Bunlardan biri de Bilal-i Habeşi idi. Ümeyye bin Halef isminde bir müşrikin kölesi olan hazret-i Bilal, Ebu Bekir-i Sıddik'ın vasıtası ile Müslüman olmuştu.
Ümeyye, on iki kölesinden en çok Bilal'ı sevdiği için, puthaneye bekçi yapmıştı. Hazret-i Bilal, Müslüman olunca, puthanedeki bütün putları secde vaziyetine getirdi. Bu haber Ümeyye'ye ulaşınca, büyük bir dehşete kapıldı. Çağırtıp;
- Sen Müslüman olmuşsun. Muhammed'in Rabbine secde ediyormuşsun, öyle mi? diye sordu. Hazret-i Bilal de;
- Evet. Büyük ve yüce olan Allahü teâlâya secde ederim, dedi.
İşte bu cevaptan sonra, tarihte az görülen akıl almaz işkencelere muhatap oldu hazret-i Bilal...
Hazret-i Bilal'e yaptıkları bütün tehditlerden, zorlamalardan bir netice alamadı müşrikler... Bu defa tehdidi işkenceye çevirdiler... Hem de ne işkence...
Öyle vakti güneş tam tepeye geldiğinde, onu soyup, sıcaktan kavrulmuş taşları, çıplak vücuduna koyarak dağladılar.
Ateş gibi yanan taşların bir kısmını arkasına, bir kısmını da karnı üzerine yığdıktan sonra;
- İslâm dininden dön!.. Lat ve Uzza putlarına iman et, diyorlar... Hz. Bilal ise;
- Allahü teâlâ birdir! Allahü teâlâ birdir! diyerek imanını bildiriyordu.
Ümeyye bin Halef, onun bu sabrını gördükçe deliye dönüyor, dikenler üzerinde süründürerek vücudunu yaralıyor ve işkence ediyordu. Hazret-i Bilal, vücudundan akan kanlara aldırmadan;
- Allahım! Senden gelene razıyım. Allahım! Senden gelene razıyım, diyordu.
Hazret-i Bilal, bu halini şöyle anlatmıştır:
O habis Ümeyye, beni, günün sıcağında bağlayıp, devamlı azab ederdi.
Hıncını almak için, bir gün çok büyük bir kayayı göğsümün üzerine koydu. O anda bayılmışım. Ayıldığımda, üzerimdeki kayanın kalkmış ve güneşin buluta girmiş olduğunu gördüm. Allahü teâlâya şükrettim ve kendi kendime;
"Ey Bilal! Cenab-ı Hak'tan gelen her şey güzeldir, hoştur" dedim."
Ümeyye bin Halef, yine bir gün Bilal-i Habeşi'ye işkence yapmak için dışarı çıkarmıştı. Elbiselerini çıkarıp sadece bir don ile, yakıcı sıcakta kızgın kumlara yatırıp, üzerine taşlar yığmıştı. Müşrikler toplanıp ağır işkenceler yapıyorlar;
"Dininden dönmezsen seni öldüreceğiz" diyorlardı. Bilal-i Habeşi, bu dayanılmaz işkenceler altında; "Allah birdir! Allah birdir!" diyordu.
Bu sırada sevgili Peygamberimiz oradan geçiyordu. Hazret-i Bilal-i Habeşi'nin bu halini görünce çok üzüldü;
- Allahü teâlânın ismini söylemek seni kurtarır, buyurdu.
Evine döndükten biraz sonra, yanına hazret-i Ebu Bekir geldi. Bilal-i Habeşi'nin çektiği işkenceyi, Ebu Bekir-i Sıddik'a anlatıp;
- Çok üzüldüm! buyurdu. Efendimizin üzüldüğünü gören, Hazret-i Ebu Bekir, hemen oraya gitti. Müşriklere;
- Bilal'e böyle yapmakla elinize ne geçer? Bunu bana satın! dedi.
- Dünya dolusu altın versen satmayız. Fakat, senin kölen Amir ile değişiriz dediler.
Hazret-i Ebu Bekir'in kölesi Amir, onun ticaret işlerini yapar ve çok para kazanırdı. Yanında şahsi malından başka, on bin altını vardı. Hazret-i Ebu Bekir'in yardımcısı olup, her işini yürütürdü. Fakat müşrik idi ve küfründe ısrar ediyordu. Hazret-i Ebu Bekir;"Amir'i bütün malı ve paraları ile Bilal için size verdim" buyurdu.
Ümeyye bin Halef ve diğer müşrikler çok sevinip; "Ebu Bekir'i aldattık" dediler. Hazret-i Ebu Bekir, hemen Bilal-i Habeşi'nin üzerindeki ağır taşları atıp ayağa kaldırdı. Bilal-i Habeşi ağır işkenceler sebebiyle çok halsizleşmişti.
Elinden tutup, doğruca sevgili Peygamberimizin huzuruna getirdi.
- Ya Resulallah! Bilal'i, bugün Allah rızası için azad ettim dedi.
Resulullah efendimiz, çok sevindi. Hazret-i Ebu Bekir'e çok dua buyurdu. O sırada Cebrail aleyhisselam; Ebu Bekir'in Cehennemden uzak olduğunu müjdeleyen, Leyl suresinin 17. ve 18. ayet-i kerimelerini getirdi. Ayet-i kerimelerde mealen; "Ziyade takva sahibi olup, malını, Allahü teâlânın katında pak olmak için hayr yolunda harcayan kimse, Cehennemden uzaklaştırılmıştır" buyuruldu.
 
 
 
 
 
emirden gömlek
 
Müşriklerin en çok işkence ettiklerinden biri de Habbab bin Eret hazretleridir. Çünkü o kimsesizdi... Ümmü Enmar adlı müşrik bir kadının kölesi idi. Onu koruyacak bir akrabası olmadığı için, müşrikler toplanırlar, mübarek vücudunu soyup, üzerini dikenlerle tararlardı.
Bazan da çıplak vücuduna demirden gömlek giydirip, güneş altında bekletirlerdi. Güneşte veya ateşte ısıttıkları taşları çıplak vücuduna bastırırlar;
- Dininden dön! Lat ve Uzza'ya tap! derler, Habbab da imanında ısrar eder;
- La ilahe ilallah, Muhammedün resulullah, diyerek onlara karşı koyardı.
Müşrikler, bir gün toplanıp bir meydanda ateş yaktılar. Hazret-i Habbab'ı bağlayıp, getirdiler. Soyarak, ateşin üzerine yatırdılar. Ya dininden döndürecekler veya ateşte yakacaklardı. Ateşin ortasına sırt üstü yatırılan hazret-i Habbab;"Allahım! Halimi görüyor, durumumu biliyorsun. Kalbimdeki imanı sabit et, büyük bir sabır ihsan eyle!" diye dua ediyordu.
Müşriklerden biri ayağıyla Habbab'ın göğsüne bastı. Fakat onlar, Allahü teâlânın inananları koruduğunu bilmiyorlardı. Yıllar sonra bu hadiseyi Habbab'a sorduklarında, sırtını açıp yanık izlerini göstererek;"O ateşi ancak benim etim söndürmüştü" dedi.
Hazret-i Habbab'a dışarıda böyle işkence ederlerken, sahibi Ümmü Enmar da, dininden döndürmek için ateşte demiri kızartır ve başına basarak dağlardı. O, dini için bütün bu acılara katlanır, teklif ettiklerini yerine getirmez ve imanından dönmezdi.
Bir gün hazret-i Habbab, sevgili Peygamberimizin huzurlarına çıktı ve;
- Ya Resulallah! Müşrikler dışarda beni gördükleri yerde ateşte yakıyorlar. Evde, sahibim Ümmü Enmar da kızartılmış demirle başımı dağlıyor. Duanızı istirham ediyorum! dedi.
Sonra sırtındaki ve başındaki yanıkları gösterdi. Peygamber efendimiz, bu haline çok acıdı. Dininden dönmemek için çektiği ıstıraba, yapılan zulme dayanamadı ve;
- Ya Rabbi! Habbab'a yardım et! diyerek duada bulundu.
Cenab-ı Hak, Resulünün duasını anında kabul buyurdu ve Ümmü Enmar'ın başına şiddetli bir ağrı verdi. Ümmü Enmar, başının ağrısından sabahlara kadar inlerdi...
Çare olarak ateşte kızdırılmış bir demirle başının dağlanmasını söylediler. Sonunda Habbab'ı çağırarak, demir çubuğu ateşte kızartmasını ve başını dağlamasını emretti... Habbab da demirle onun başını dağlardı...
Fakat eziyet ve işkenceler de dayanılmaz halde devam ediyordu. Olup bitenleri Kainatın efendisine arzedip;
- Ya Resulallah! Çektiğimiz işkencelerden kurtulmamız için, dua buyurur musunuz? dedi.
Bunun üzerine Resulullah efendimiz;
- Sizden önceki ümmetler içinde öyle kimseler vardı ki, demir tarakla derileri, etleri soyulup kazınırdı da, bu işkence yine onları dininden döndüremezdi. Testere ile tepesinden ikiye bölünürdü de, yine bu işkenceler onları dinlerinden geri çeviremezdi. Allahü teâlâ elbette bu dini tamamlayacaktır. Bütün dinlerden üstün kılacaktır. Fakat, siz acele ediyorsunuz, buyurdular ve sırtını okşayıp dua ettiler.
Resulullahın ruhlara gıda ve şifa olan bu latif sözleri, Habbab'ın acılarını dindirmişti...
 
 
 
 
 
azret-i Erkam'ın evi
 
Sevgili Peygamberimiz, İslâmiyet'in yayılması ve öğrenilmesi için emniyetli bir yer arıyordu... Sonunda birçok özelliklerinden dolayı, bu mukaddes vazife için Dar-ül-Erkam'ı yani hazret-i Erkam'ın evini kendine karargah seçti.
Evin yeri, giriş ve çıkışı, gelip geçenleri kontrol etmek bakımından çok elverişli... Ayrıca hazret-i Erkam, Mekke'nin ileri gelenlerinden, itibarı yüksek bir zat. Habib-i Ekrem efendimiz, bu evde Eshabına İslâmiyeti anlatıyordu. Birçok kimse buraya gelip İslâmiyetle şereflendiler.
Gelenler, Efendimizin mübarek sözlerini, adeta yutarcasına, hiç bir kelimesini kaçırmadan, ezberlerlerdiler. Peygamberimiz, gündüzlerini Erkam'ın evine ayırıyor ve sabahtan akşama kadar Eshabını yetiştirmekle meşgul oluyorlardı. Burası Müslümanların ilk karargahı idi. İlk Müslümanlar burada toplanırlar, böylece müşriklerin her türlü kötülüklerinden korunmuş olurlardı.
İlk Müslümanlardan olan, Ammar bin Yaser de burada Müslüman olmuştu.
Ammar Müslümanlığını açıklamaktan çekinmeyen mücahidlerden biri... Dininden dönmemek için en ağır işkencelere katlanırdı. Müşrikler onu yalnız buldukları zaman, Ramda mevkiine, Mekke kayalıklarına götürürler, elbiselerini çıkarıp, demir gömlek giydirirlerdi.
Bu şekilde yakıcı güneşin altında bekletilir ve işkence edilirdi. Bazan da sırtı ateşle dağlanır, bitmez tükenmez işkencelere uğrardı. Her defasında;
- İnkar et!.. İnkar et!.. Lat ve Uzza'ya tap da kurtul!.. derlerdi. Hazret-i Ammar, bu dayanılmaz işkencelere büyük bir sabırla;
- Rabbim Allah, peygamberim Muhammed aleyhisselamdır, diyerek karşılık verirdi.
Müşrikler buna daha çok sinirlenirler, göğsü üzerine, sıcaktan yanmış kayaları koyarlar, bazan da kuyu içine atarak suda boğmaya çalışırlardı.
Ammar bin Yaser bir gün sevgili Peygamberimizin huzurlarıyla şereflendiğinde;
- Ya Resulallah! Müşriklerin bize yaptığı işkenceler son haddine vardı, deyince, Peygamberimiz, hazret-i Ammar'ın haline acıdılar ve;
- Sabr ediniz ey Yakzan'ın babası! buyurdular. Sonra da, Ya Rabbi! Ammar ailesinden hiç kimseye Cehennem azabını tattırma, diye dua ettiler.
Bir gün Batha denilen yerde, Yaser ailesine topluca işkence yapılırken, Peygamberimiz oradan geçiyordu. Eshabının bu dayanılmaz işkencelerini görünce çok üzüldüler. Hazret-i Yaser;
- Ya Resulallah! Zamanımız hep böyle işkence ile mi geçecek? diye sual edince, Efendimiz;
- Sabrediniz ey Yaser ailesi! Seviniz ey Ammar ailesi! Hiç şüphesiz, sizin mükafat yeriniz Cennet'tir, buyurdu.
Bir müddet sonra, önce baba Yaser'i sonra oğlu, Abdullah'ı sonra da anne Sümeyye hatun vahşice şehid ettiler. Yaser ailesi böylece Cennete uçtular. İşte İslâmda ilk şehidler bunlar...
Eshab-ı kiram, ilk zamanlar rahat ibadet yapamazlar, namaz kılacakları zaman kimsenin bulunmadığı yerlere giderler, orada ibadetlerini gizlice yaparlardı. Bir gün tenha bir yerde namaz kılıyorlardı. O sırada, onları takip eden Ahnes bin Şerik ve bazı müşrikler yanlarına gelip ibadetleriyle alay etmeye, kötülemeye başladılar.
Buna dayanamayan hazret-i Sa'd bin Ebu Vakkas ve arkadaşları, müşriklere hücum ettiler. Hazret-i Sa'd, eline geçirdiği bir deve kemiğini, kafirlerden birinin kafasına vurarak yardı. Müşrikler korkarak kaçtılar. Böylece Müslümanlar ilk defa, müşrik kanı akıtmış oldular.
 
 
 
 
bu Zer-i Gıfari ve ilk selam...
 
İnsanlar, birer-ikişer hidayete kavuşuyordu... İslâmın nuru Mekke dışında da yayılarak alemi aydınlatmaya başlamıştı artık...
İslâmın doğuş ve yayılışı haberi dalga dalga yayılıyordu her tarafa... Nihayet bu haber, Beni Gıfar kabilesine de ulaştı.
Ebu Zerr-il-Gıfari bu haberi işitir işitmez kardeşi Üneys'i Mekke'ye gönderip, durumu araştırmasını istedi. Üneys, dönüşte;
- Vallahi hep hayrı, iyiliği emreden ve kötülüklerden sakındıran pek yüce bir zat gördüm, dedi.
Ebu Zerr-il-Gıfari sordu:
- Peki, insanlar O'nun hakkında ne diyorlar?
- Şair, kahin, sihirbaz diyorlar. Fakat O'nun sözleri kahinlerin, sihirbazların sözlerine benzemiyor. Ayrıca söylediklerini, şairlerin her çeşit şiirleriyle karşılaştırdım. Onlara da benzemiyor. Benzeri olmayan bu sözler hiç kimsenin sözüyle de ölçülemez. Vallahi, o zat hakkı bildiriyor, doğruyu söylüyor. O'na inanmayanlar yalancı ve sapıklık içindedirler!.
Ebu Zerr-il-Gıfari bu haber üzerine Mekke'ye gitmeye ve Peygamber efendimizi görüp Müslüman olmaya karar verdi. Mekke'ye varınca, halini kimseye anlatmadı.
Ebu Zer, Mekke'de kimseyi tanımıyordu. Garib ve yabancı idi. Bu bakımdan kimseye birşey sormadı. Kabe'nin yanında Resulullah'ı görmek için fırsat kolluyor, nerede olduğunu öğrenmek için bir işaret arıyordu.
Akşam üstü bir sokak köşesine çekildi. Hazret-i Ali, Ebu Zer'i gördü. Garib olduğunu anlayarak evine götürdü. Halini sormayınca Ebu Zer de sırrını açmadı. Sabah olunca tekrar Kabe'ye gitti. Akşama kadar dolaştığı halde isteğine ulaşamamıştı. Önceki yere gidip oturdu.
Hazret-i Ali, o gece yine oradan geçiyordu. "Bu biçare hala evini öğrenememiş" diyerek tekrar götürdü. Sabahleyin yine Beytullah'a gitti ve oturduğu köşeye çekildi. Hazret-i Ali tekrar evine davet etti. Bu defa nereden ve niçin geldiğini sordu. Ebu Zer cevap verdi:
- Burada bir peygamberin çıktığını işittim. O'nunla görüşmek ve O'na kavuşmak için geldim.
- Şimdi ben o zatın yanına gidiyorum. Beni takib et, benim girdiğim eve sen de gir. Eğer yolda sana bir kimsenin zarar vereceğini anlarsam, ayakkabımı düzeltiyorum gibi davranırım. O zaman beklemeden beni geçip yürürsün!
Ebu Zerr-il-Gıfari, hazret-i Ali'yi takib etti. Sonunda Peygamberimizin mübarek yüzünü görmekle şereflendi. Ve; "Esselamü aleyküm" diyerek selam verdi.
Bu selam İslâm'da verilen ilk selam ve Ebu Zerr-il-Gıfari de ilk selamlayan kimse oldu. Peygamber efendimiz selamına cevap verdikten sonra sordu:
- Sen kimsin?
- Ben Gıfar kabilesindenim
- Ne zamandan beri buradasın?
- Üç gün üç geceden beri buradayım.
- Seni kim doyurdu?
- Zemzemden başka bir yiyecek, içecek bulamadım. Zemzemi içtikçe, hiç bir açlık ve susuzluk duymadım.
- Zemzem mübarektir. Aç olanı doyurur.
Bundan sonra Ebu Zerr-il-Gıfari, Peygamber efendimize; "Bana İslâm'ı bildir" dedi. Peygamberimiz, ona Kelime-i şehadeti okudu, o da söyleyerek, İslâmiyet ile şereflenip, ilk Müslümanlar arasına katıldı.
 
 
 
 
u, akılsızlık değil mi
 
Ebu Zer-i Gıfari hazretleri, Müslüman olduktan sonra, iman aşkıyla haykırıp herkese İslâmiyeti duyurmak istiyordu... Bu sebeple Peygamber efendimize;
- Ya Resulallah! Seni hak peygamber olarak gönderen Cenab-ı Hakk'a yemin ederim ki, ben bunu müşriklerin arasında açıkça söyleyeceğim, dedi.
Efendimiz "Peki" demedi. Fakat Ebu Zer, içinde yanan iman ateşi ile yerinde duramıyordu. Kabe yanına gidip, yüksek sesle haykırdı:
- Ey Kureyş topluluğu! "Eşhedü enla ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulühu-Ben şehadet ederim ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur. Muhammed aleyhisselam O'nun kulu ve resulüdür!..
Bunu işiten müşrikler, hemen üzerine hücum ettiler. Taş, sopa ve kemik parçalarıyla vurarak kan içinde bıraktılar. Bu hali gören hazret-i Abbas;
-Bırakın bu adamı, öldüreceksiniz! O, sizin ticaret kervanınızın geçtiği yol üzerinde oturan bir kabiledendir. Bir daha oradan nasıl geçeceksiniz? dedi.
Ebu Zer hazretlerini müşriklerin elinden kurtardı. Ebu Zer, Müslüman olmakla şereflenmenin verdiği sevinçle yerinde duramıyordu. Ertesi gün yine Kabe'nin yanında Kelime-i şehadeti yüksek sesle, bağıra bağıra söyledi. Müşrikler bu defa da dövdüler. Yere yıkıldı. Yine hazret-i Abbas yetişip, ellerinden kurtardı.
Ebu Zer-i Gıfari hazretlerine, Peygamber efendimiz kendi memleketine dönmesini ve orada İslâmiyet'i yaymasını emir buyurdu.
Bu emir üzerine kendi kabilesi arasına dönüp, onlara Allahü teâlânın birliğini, Muhammed aleyhisselamın O'nun resulü olduğunu anlattı. Bildiklerinin gerçek ve doğru olduğunu, taptıkları putların batıl, boş ve manasızlığını söyledi. Kendisini dinleyen kalabalıktan, bir kısmı itiraz etmeye başladı.
Bu sırada, kabilenin reisi Haffaf, bağıranları susturdu:
- Durun, dinleyelim bakalım, ne anlatacak, dedi.
Bunun üzerine, Ebu Zer hazretleri şöyle devam etti:
- Ben Müslüman olmadan önce, bir gün Ruhem putunun yanına gidip, önüne süt koymuştum. Bir köpeğin yaklaşıp sütü içtiğini ve putun üzerine pislediğini gördüm. Putun buna mani olacak güce sahip olmadığını yakinen anladım. Köpeğin bile hakaret ettiği puta tapmak nasıl hoşunuza gider? Bu akılsızlık değil midir? İşte sizin taptığınız budur!...
Herkes başını eğmiş duruyordu. İçlerinden biri sordu:
- Peki senin bahsettiğin Peygamber neyi bildiriyor? O'nun doğru söylediğini nasıl anladın?
O, Allahü teâlânın bir olduğunu, O'ndan başka ilah bulunmadığını, O'nun her şeyi yaratan ve her şeyin maliki, sahibi olduğunu bildiriyor... İnsanları O'na iman etmeye çağırıyor... İyiliğe, güzel ahlaka ve yardımlaşmaya davet ediyor. Kız çocuklarını diri diri toprağa gömmenin ve yaptığınız diğer her türlü kötülüğün, haksızlığın, zulmün çirkinliğini ve bunlardan sakınmayı bildiriyor.
Bu konuşmadan sonra, Onu dinleyenler arasında başta kabile reisi Haffaf ve kendi kardeşi Üneys olmak üzere pek çok kimse Müslüman oldu.
Açıkça müşriklere meydan okuyarak hareket edenlerden biri de İbni Mesud'dur. Bir gün, Kabede, ayakta Besmele-i şerifi çekti ve Rahman suresini okumaya başladı.
Müşrikler, üzerine yürüdüler. Yumruk, tekme ve tokatlarla yüzünü, gözünü morartarak belirsiz hale getirdiler... Fakat Abdullah ibni Mes'ud hiç üzgün değildi. Müşriklerin çaresiz hali onu sevindirmişti. Arkadaşlarına,
- Allahü teâlânın düşmanlarını ben bu günkü kadar zayıf görmedim, dedi.
 
 
 
 
 
 
ulaklarına pamuk tıkadı
 
Peygamber efendimiz Mekke'de gece-gündüz insanlara nasihat veriyor; onları, İslâm dinine davet ediyordu... Mekkeli müşrikler, Efendimizin bu gayretlerini boşa çıkarmak için çabalıyorlar; O'nun anlattıklarını kabul edip iman edenlere de, her türlü hakaret, iftira ve işkenceyi reva görüyorlardı...
Resulullahla görüşen, konuşan birini gördüler mi, hemen yanına varıyorlar, O'nu dinlemeyip anlattıklarına inanmaması için her türlü hile ve yalana başvuruyorlardı. Dışarıdan Mekke'ye gelenleri O'nunla görüştürmemek için, ellerinden geleni yapmaktan geri durmuyorlardı.
Müslümanların, sıkıntı içinde olduklarını ve kafirlerden eziyet çektikleri bir zamanda, Tufeyl bin Amr , Mekke'ye gelmişti. Bunu gören müşriklerin önderleri, yanına giderek ikazını yaptı:
"Ey Tufeyl! Aramızda ortaya çıkan Abdülmuttalib'in yetiminin, şaşılacak birçok halleri vardır. Söylediği sözler sihir gibidir. Oğlunu babasından, kardeşi kardeşten, kocayı karısından ayırıyor! Ortaya attığı fikirlerle, ortalığı karıştırıyor, O'nun sözünü işiten oğul, babasına bakmıyor. O'na tabi oluyor. Artık kimse birbirini dinlemeyip, Müslüman oluyor. Korkarız ki, bizim başımıza gelen bu ayrılık belası, seninle kavminin başına da gelir. Sana nasihatimiz olsun, O'nunla sakın konuşma! Ne O'na bir söz söyle, ne de O'nun sözünü dinle! Anlattıklarına kulak asma! Çok dikkatli ol! Burada fazla da kalma! Hemen çekip git!"
Bundan sonrasını kendisi şöyle anlatıyor:
Yemin ederek söylüyorum, bu sözü o kadar çok söylediler ki, artık O'nunla konuşmamaya ve sözünü asla dinlememeye karar verdim. Hatta Kabe'ye girdiğim zaman, ne olur ne olmaz belki sözlerini duyarım endişesiyle kulaklarıma pamuk bile tıkamıştım.
Ertesi gün, sabahleyin Kabe'ye gittim. Resul aleyhisselamın orada namaz kıldığını gördüm. O'na yakın bir yerde durdum. Cenab-ı Hakk'ın hikmeti olarak, okuduklarından bazısı kulağıma çarptı.
İşittiğim sözler ne kadar güzeldi. Kendi kendime; "Ben, iyiyi kötüden ayırt edemeyecek bir adam değilim. Üstelik şairim. Bunun söylediklerini ne diye dinlemeyeyim? Sözlerini güzel bulursam kabul ederim, güzel gelmezse terk ederim" dedim.
Ve bir tarafa gizlenip, Resulullah namazını kılıp evine hareket edinceye kadar orada bekledim. Sonra peşinden gittim. Evine girince, ben de girdim ve;
-Ya Muhammed! "aleyhisselam" Ben bu diyara geldiğimde, senin kavmin bana şöyle şöyle dediler. Senden uzak durmamı istediler. Korkumdan sözünü işitmemek için kulaklarıma pamuk tıkadım. Ama Allahü teâlâ senin okuduklarından bir miktarını işittirdi. Onları pek güzel buldum. Şimdi sen, bana ne söyleyeceksen bildir! Kabul etmeye hazırım, dedim.
Resulullah efendimiz bana İslâmiyeti anlattı ve Kur'an-ı kerimden bir miktar okudu. Yemin ederim ki, ömrümde bundan daha güzel söz işitmemiştim. Hemen Kelime-i şehadet getirip Müslüman oldum.O anda dedim ki:
-Ya Resulallah! Ben, kavmimde sözü dinlenen, itibarlı bir kimseyim. Hiç biri sözümden dışarı çıkmaz. Gidip, onları da, İslâm dinine davet edeyim. Dua ediniz de, Allahü teâlâ benim için bir alamet, bir keramet buyursun! Böylece o alamet, kavmimi İslâmiyete davet ederken bana bir kolaylık, bir yardım olsun!
Bu ricam üzerine Resulullah efendimiz; "Ey Allah'ım! Onun için bir ayet, alamet yarat!" diye dua etti.
Karanlık bir gecede, kavmimin oturduğu su başına bakan tepeye vardığım zaman, Resulullahın duası sebebiyle alnımda kandil gibi bir nur peyda oldu ve ışık vermeye başladı.
O zaman; "Ey Allah'ım! Bu nuru alnımdan başka bir yere naklet! Devs kabilesinin cahilleri görüp de, dininden döndüğü için, Alah, onun alnında ilahi bir ceza olarak bunu çıkardı sanmasınlar!" diye dua ettim.
O nur, hemen elimdeki kamçının ucuna gelip kandil gibi asıldı. Kabilemin yanına yaklaşıp da, yokuştan aşağıya inmeye başladığım sırada, orada bulunanlar, elimdeki kamçının başında kandil gibi parlayan nuru birbirlerine gösteriyorlardı. Bu vaziyette yokuştan aşağıya inip evime geldim. Yanıma ilk önce babam gelip, beni bu halde gördü. Bana olan sevgisinden boynuma sarıldı. Babam çok yaşlıydı. Ona dedim ki:
- Ey babacığım! Eğer evvelki halin üzere kalırsan, ne ben sendenim, ne de sen bendensin!
- Sebebi ne ey oğlum!
- Ben artık Muhammed aleyhisselamın dinine girip Müslüman oldum.
- Oğlum, ben de senin girdiğin dine girdim. Senin dinin benim de dinim olsun!
Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldu. Bundan sonra İslâm dininden bildiğimi ona öğrettim. Sonra, yıkanıp temiz elbiseler giydi. Daha sonra yanıma hanımım geldi. Ona da aynı şeyleri söyledim. O da kabul edip Müslüman oldu.
Sabah olunca, Devs kabilesinin içine çıktım. Bütün Devslilere İslâmiyeti anlattım. Onları da davet ettim. Fakat kabullenmede ağır davrandılar. Hatta çok zaman muhalefet ettiler. Günah ve kötülük olan işlerinden el çekmediler. Daha da ileri gidip göz kaş hareketleri yaparak benimle alay ettiler; faiz ve kumara düşkünlüklerinden sözlerimi dinlemediler. İslâmiyete uymaktan kaçındılar. Allaha ve Peygamberine asi oldular.
Bir müddet sonra Mekke'ye gelip, kavmimin durumunu Resulullaha arz ettim:
- Ya Resulallah! Devs kabilesi, Allahü teâlâya asi oldular. İslâm'a girmeleri için yaptığım daveti kabul etmediler. Onlar için dua buyurun!
Peygamber efendimiz, ellerini açıp kıbleye dönerek; "Ya Rabbi! Devs halkına doğru yolu göster, onları İslâm dinine getir!" diye dua ettiler. Bana da;
- Kavmine dön! Onları güler yüzle ve tatlı dille İslâmiyete davet etmeye devam et! Kendilerine yumuşak davran! buyurdular. Hemen memleketime geldim. Devs halkını İslâma davetten hiç boş kalmadım...
* * *
Dar-ül Erkam'a gidip Müslüman olanlardan biri de Mus'ab bin Umeyr'dir. Bunu duyan anne ve babası, ona da işkence etmeye başladılar. Dininden döndürmek için, evlerindeki mahzene hapsedip, günlerce aç ve susuz bıraktılar.
Her türlü sıkıntıya dini için katlanan Mus'ab bin Umeyr, bir gün Resulullah efendimizin huzuruna gitti. Onun bu gelişini hazret-i Ali şöyle anlatır:
Resulullah ile oturuyorduk. Bu sırada Mus'ab bin Umeyr geldi. Üzerinde, yamalı bir elbisesi vardı ve acınacak halde idi. Resulullah, onun bu halini görünce, mübarek gözleri yaşla doldu. Mus'ab'ın çektiği bu işkence ve fakirliğe rağmen dininden dönmemesi üzerine;
"Kalbini, Allahü teâlânın nurlandırdığı şu kimseye bakın. Anne ve babası onu, en iyi yiyecek ve içeceklerle besliyorlardı. Bunları terk etti. Allahü teâlâ ve Resulünün sevgisi, onu gördüğünüz hale getirdi" buyurdu.
İşte, her türlü akıl almaz eziyete, zulme rağmen imanlarından taviz vermedi bu ilk Müslümanlar...
 
 
 
 
 
öyleyecek yalan bulamadılar
 
Her sene çeşitli şehirlerdeki insanlar, belli günlerde Kabe-i muazzamayı ziyaret etmek için Mekke'ye gelirlerdi... Resul-i ekrem de gelenleri karşılayıp, her gruba İslâmiyet'i anlatır, Allahü teâlânın bir, kendisinin hak peygamber olduğunu ve kurtuluşun bunda bulunduğunu bildirirdi...
Bir gün Velid bin Mugire, müşrikleri toplayarak bir teklifte bulundu:
- Ey Kureyş topluluğu! Yine Kabe'yi ziyaret etme mevsimi geldi. Muhammed'in sesi, aleme yayılmıştır. Arab kabileleri yanına gelip, tatlı sözlerine meyl ederler ve dinine girerler. Buna bir tedbir düşünmek lazımdır. Hepimiz anlaşalım, O'nun hakkında bir şey söyleyerek birbirimizi yalancı çıkarmış olmayalım.
- Ey Abdişems'in babası! İçimizde en ileri görüşlü olan sensin. Sen ne söyleyelim dersen, biz de onu söyleriz.
- Hayır, siz söyleyin ben dinleyeyim.
- Kahin diyelim.
- Hayır! Yemin ederim ki, O kahin değildir. Biz, çok kahin gördük. Doğruyu da yalanı da hiç çekinmeden söylerler. Muhammed'in okuduğu şeyler, kahinlerin uydurduğu şeylere hiç benzemiyor. Sonra biz, şimdiye kadar Muhammed'den bir yalan da işitmedik. Eğer böyle söylersek kimse inanmaz.
Mecnundur, delidir diyelim.
- Hayır! Yemin ederim ki O, bir mecnun ve deli de değildir. Biz deli ve mecnunları biliriz, delilik alametlerinden de anlarız. O'nun ne boğulması, ne çırpınıp titremesi, ne de evhamlanması vardır. Böyle söylersek bizi tekzib edip yalanlarlar.
- O zaman şairdir diyelim...
Velid ona da itiraz etti:
- O şair de değildir! Biz, şiirin her çeşidini çok iyi biliriz. O'nun okudukları şiire hiç benzemez.
- O, sihirbazdır diyelim.
- O sihirbaz da değildir. Biz, sihirbazları ve yaptıkları sihirleri gördük, onları da biliriz. O'nun sözlerinde sihirden eser yoktur. Muhammed'in kelamı bütün aleme galiptir. Bilinmeyen kimse de değildir. Halkı O'ndan ayırıp konuşmalarına mani olamayız. Sonra fesahat ve belagatta, güzel ve manalı konuşmakta akranlarından üstündür... Velhasıl O'nun hakkında her ne söylesek, halk bizim sözümüzün yalan olduğunu anlar...
Kureyşliler, diyecek bir şey bulamayınca;
- İçimizde en yaşlı ve tecrübeli sensin, sen ne dersen biz ona razıyız, dediler.
Bunun üzerine Velid bin Mugire bir müddet düşündükten sonra;
-Yine biz O'na sihirbaz diyelim, dedi.
Kureyşliler hemen dağılıp, Mekke'de başlarına topladıkları insanlara; "Muhammed sihirbazdır!.." dediler ve halk arasına yaydılar.
Fakat, müşriklerin bu hareketleri sebebiyle, silah geri tepti, İslâmiyet'i bütün Arab ülkeleri işitmiş oldu ve zihinlerde putlara karşı büyük bir soru belirdi.
Allahü teâlâ, Velid bin Mugire kafirine acı azaplar tattıracağı hakkında ayet-i kerimeler indirdi. Müddessir suresinin 11. ayet-i kerimesinden itibaren mealen;
"Ey Resulüm! O şahsın işini bana havale et! Ona pek çok mal verdim. Yanına da hazır oğullar verdim. Ömrünü ve makamını yaydım. Sonra verdiğimizi daha da artırmamızı arzu ediyor. Hayır! Çünkü o, bizim ayetlerimize inat etti, inkarda bulundu. O münkiri saud
(Cehennem'de bir dağ) azabına düçar edeceğim..."
 
 
 
en Sizin PeygamberinizimMüşriklerin ileri gelenleri, çeşitli hilelerle ve zulümle insanların iman etmesine mani oluyorlar... Muhammed aleyhisselamın okuduğu ayet-i kerimeleri dinlemelerine engel çıkartıyorlar...
Fakat, ne gariptir ki, kendilerine mani olamıyorlar... Kendileri, geceleri gizlice, Efendimizin bulunduğu evin yanına gelerek bir köşeye saklanıp dinliyorlar...
Sabah olup ortalık aydınlanmaya başlayınca, birbirinden habersiz, gece Kur'an-ı kerimi dinlemeye geldiklerini gören müşriklerin ileri gelenleri, birbirlerini ayıplayıp; "Bir daha böyle yapmayalım" derlerdi. Ancak ertesi gece dayanamayıp yine birbirlerinden habersiz, gidip bir köşeye saklanarak tekrar dinlerlerdi.
Sabah olunca da yine birbirlerini görüp şaşırırlardı. Bir daha böyle yapmamak üzere yemin ederek ayrılırlar, fakat bundan vazgeçemezlerdi.
Ancak nefslerine uyup, üstünlük taslayarak, diğer müşriklerin kendilerini ayıplamalarından çekinerek ve daha birçok boş düşüncelere kapılarak iman etmediler. Başkalarına da mani oldular. Üstelik sokaklarda sözlerine kendileri de inanmadıkları halde; "Muhammed sihirbazdır" diye bağırdılar.
Bir akşam üzeri müşrikler, Kabe'nin etrafında toplanıp; "Muhammed'i çağırtıp bu meseleyi görüşelim! Ta ki sonunda bizi kınamasınlar ve mazur görsünler" diyerek Resulullah efendimize haber gönderdiler.
Bu davet üzerine Peygamber efendimiz Kabe'ye gelip, müşriklerin karşısına oturdu. Müşrikler şöyle bir teklifte bulundular:
- Ya Muhammed! Sana haber salmamızın sebebi, seninle anlaşmak içindir. Yemin ederiz ki, Araplardan senin gibi kavminin başını derde sokan bir kimse görülmedi! Sen dinimizi ayıpladın! Tanrılarımıza dil uzattın! Akıllılarımızı beğenmedin! Birliğimizi bölüp, bizi birbirimize düşürdün! Başımıza getirmediğin kötü iş kalmadı! Eğer sen, bu hareketlerinle ve sözlerinle zengin olmak istiyorsan, istediğinden fazla mal toplayalım. Şan ve şeref kazanmak istiyorsan, seni başımızda emir kabul edelim. Hükümdarlık istiyorsan, hükümdar olduğunu ilan edip etrafında toplanalım.
Şayet tesiri altında kaldığın bir şey varsa, seni ondan kurtaralım. Cinlerden meydana gelen bir hastalık ise, bütün varlığımızı dökerek şifasını arıyalım!..
Alemlerin Efendisi, onları sabırla dinledikten sonra, şu cevabı verdi:
- Ey Kureyş topluluğu! Bu söylediğiniz şeylerin hiç birisi bende yoktur. Ben size getirdiğim şeylerle, ne mallarınızı istemek, ne içinizde büyük şeref ve şan kazanmak, ne de üzerinize hükümdar olmak için gelmiş değilim. Fakat Allahü teâlâ, beni size peygamber olarak gönderdi ve bana bir de Kitap indirdi. Sizin için bir müjdeleyici ve bir korkutucu olmamı, bana emretti. Ben de, Rabbimin bu emrini size tebliğ ettim, size nasihatta bulundum. Eğer getirdiğim şeyi kabul ederseniz, O, size dünyada ve ahırette nasip ve azık olacaktır. Şayet kabul etmez de reddederseniz, Allahü teâlâ, benimle sizin aranızda hükmünü verinceye kadar, bana düşen, cenab-ı Hakk'ın emrini yerine getirmek üzere her güçlüğe göğüs gerip katlanmaktadır...
Ebu Cehil, Ümeyye bin Halef ve diğer müşrikler teklifleri reddedilince işi alaya döktüler... Konuşmalar hayli uzadı.
Anlaşıldı ki, küfürlerinde ısrarlıydılar... Öğrenmede samimi olmadıklarını görünce Efendimiz üzüldü... Kendisine yaklaşacakları yerde böyle büsbütün uzaklaştıklarını gören sevgili Peygamberimiz yanlarından ayrıldı.
 
 
 
 
allahi bu rüya gerçektir
 
İslâma davetin ilk zamanlarında Halid bin Sa'id bir rüya görmüştü... Rüyasında; Cehennemin kenarında dururken, babası onu itip düşürmek istedi. Tam o sırada, Peygamber efendimizin, belinden yakalayıp, Cehennem'e düşmekten kendisini kurtardığını gördü... Feryad ederek uyandı ve; "Vallahi bu rüya gerçektir!" diye söylendi.
Dışarı çıkınca, hazret-i Ebu Bekir'e rastlayıp rüyasını anlattı. Hz. Ebu Bekir ona; "Rüyan hakdır. Bu kimse, Allahü teâlânın peygamberidir. Hemen git, O'na tabi ol! Sen, O'na uyacak, getirdiği dine girecek ve beraber bulunacaksın. O da seni, rüyada gördüğün gibi Cehenneme düşmekten koruyacaktır. Baban ise Cehennemde kalacaktır!" dedi.
Hazret-i Halid bin Sa'id, rüyanın tesiri altındaydı... Vakit kaybetmeden hemen, Muhammed aleyhisselamın huzuruna gidip sordu:
- Ya Muhammed! Sen, insanları neye davet ediyorsun?
Peygamber efendimiz:
- Ben, insanı, eşi ve benzeri olmayan tek Allaha ve Muhammedin de O'nun kulu ve peygamberi olduğuna inanmaya ve işitmeyen, görmeyen hiçbir zarar ve fayda vermeyen, kendisine tapınanları da tapınmayanları da bilmeyen bir takım taş parçalarına tapınmaktan vazgeçmeye davet ediyorum, buyurdu.
- Ben de, şehadet ederim ki, Allahü teâlâdan başka tapılacak ilah yoktur ve yine şehadet ederim ki, sen Allahü teâlânın peygamberisin? diyerek Müslüman oldu.
Onun Müslüman olması Peygamber efendimizi çok sevindirdi. Arkasından hanımı Ümeyye de Müslüman olmakla şereflendi. Hazret-i Halid bin Sa'id kardeşlerinin de Müslüman olmasını istiyor ve bunun için çalışıyordu. Onlardan Ömer bin Sa'id de Müslüman olmuştu.
Şiddetli bir İslâm düşmanı olan babası Ebu Uhayha, Halid'in ve Ömer'in Müslüman olduğunu öğrenince bunları azarlayıp dövmeye başladı.
Halid bin Sa'id hazretleri de;
- Allah'a yemin ederim ki, Muhammed aleyhisselam doğru söylüyor. O'na tabi oldum. Ölürüm de dinimden dönmem! deyince, babasının kızgınlığı daha da arttı. Kırılıncaya kadar sopayla vurduktan sonra;
- Ey yaramaz oğlum! İstediğin yere git. Yemin olsun ki, sana ekmek vermeyeceğim! dedi. Hazret-i Halid;
- Sen benim nefakamı kesersen, Allahü teâlâ elbette rızkımı başka bir yerden ihsan eder, dedi. Babası, öteki çocuklarını;
- Eğer sizden biriniz, onunla konuşacak olursa, ona yapmadığım şeyi size yaparım, diye tehdid etti. Halid'i de evin mahzenine hapsettirdi. Üç gün onu Mekke'nin sıcağında aç, susuz bıraktı.
Halid bin Sa'id hazretleri bir kolayını bulup, oradan kurtuldu. Babası şiddetli bir hastalığa yakalandı. Ebu Uhayha, hasta yattığı yerde İslâmiyet'e olan düşmanlığından;
- Hastalıktan kurtulup ayağa kalkarsam, Mekke'de bulunan herkes putlarımıza tapacak. Hiç kimse onlardan başkasına ibadet edemiyecektir!.. diyordu.
Hazret-i Halid, babasının hak dine olan düşmanlığının sona ermesi ve Müslüman kardeşlerine bir zarar vermemesi için ellerini kaldırıp;
-Ey alemleri yaratan Allah'ım! Babamı bu hastalıktan kaldırma! diyerek dua etti.
Cenab-ı Hak, duasını kabul buyurdu. Ebu Uhayha, hasta yatağından kalkamadı.... Oğulları ve diğer Müslümanlar şerrinden kurtulmuş oldular böylece...
 
Habeşistan'a Hicret
 
 
 
 
abeşistana hicret
 
Resulullah efendimizin Peygamberliğini ilan edişinin beşinci yılı... Müşriklerin işkencelerine rağmen, Müslümanların sayısı artmaya devam ediyor... Fakat müşrikler de işkencelerini günden güne artırıyor; ellerinden geleni yapıyorlar...
Efendimiz, Eshabının tarihte bir benzeri az görülen dayanılmaz işkencelere uğramasına, ayaklarından iplerle develere bağlanıp, aksi istikametlere doğru çekilerek parçalatılmasına çok üzülüyordu.
Bu işkencelerin, her geçen gün daha da şiddetlenmesine, merhamet dolu kalbi, tahammül edemiyordu artık...
Bir gün Eshabını topladı:
- Ey Eshabım! Şimdi yeryüzüne dağılınız. Allahü teâlâ, yakında sizi yine bir araya toplar! buyurdu. Onlar da;
- Ya Resulallah! Nereye gidelim? diye sual ettiler.
Mübarek eliyle işaret ederek, Habeş ülkesini gösterdi:
İşte oraya! Habeş toprağına gidiniz! Çünkü orada, yanındakilerin hiçbirine zulmedilmeyen bir hükümdar vardır. Hem orası bir doğruluk ülkesidir. Allahü teâlâ, içinde bulunduğunuz sıkıntılardan bir çıkış ve kurtuluş yolu açıncaya kadar, siz, orada bulununuz! buyurdu.
Server-i alem efendimiz, böylece Eshabının işkencelerden kurtulmasına ve Mekkeli müşriklere karşı mücadelesini tek başına sürdürmeye karar vermişti.
Doğduğu vakit, "Ümmetim! Ümmetim!" diyen sevgili Peygamberimiz, şimdi de, Eshabının kurtuluşu için, kendisini feda ediyordu.
O'nun bu müsaadesi üzerine, Eshab-ı kiramdan bir kısmı, vatanlarından ayrılarak hicret ediyorlardı!.. Fakat sevgili Peygamberimizden ayrıldıkları için, üzüntüleri de pek fazla idi.
Bu ilk hicrete katılanlar arasında:
Hazret-i Osman ve hanımı hazret-i Rukayye binti Resulullah, Ebu Huzeyfe ile hanımı Sehle binti Süheyl, Zübeyr bin Avvam, Mus'ab bin Umeyr, Abdurrahman bin Avf, Ebu Seleme bin Abdülesed ile hanımı, Ümmü Seleme, Hatib bin Amr, Amir bir Rebia ve hanımı Leyla binti Ebi Hasme, Osman bin Maz'un, Ebu Sebre bin Ebi Rühm ile hanımı Ümmü Gülsüm binti Süheyl, Süheyl bin Beyda, Abdullah bin Mes'ud "radıyallahü anhüm" vardı.
Peygamber efendimiz, hazret-i Osman için;
"Şüphesiz ki, Osman, Lut peygamberden sonra zevcesiyle birlikte hicret eden ilk kimsedir" buyurdu.
Eshab-ı kiramın bir kısmı binekli, bir kısmı yaya olarak, gizlice Mekke'den ayrıldılar. Tüccarlara ücretini vererek, gemilerle Kızıldeniz'den Habeşistan sahiline ulaştılar.
Müşrikler bunu haber alıp, peşlerine düştülerse de, gayretleri boşa gidip, perişan bir şekilde geri döndüler.
Habeş hükümdarı Necaşi, Müslümanlara iyi davrandı. Ülkesine yerleştirdi. Eshab-ı kiram, Habeşistan için;
"Biz burada iyi bir komşuluk ve himaye gördük. Dinimize dokunulmadı, incitilmedik. Hoşlanmadığımız bir söz de duymadık. Huzur içinde, Allahü teâlâya ibadet ettik" dediler.
Müşrikler, hicret eden Eshab-ı kiramın, Habeşistan'a sığınmalarından endişelenip, telaşa kapıldılar. Krala hediyeler gönderip sığınanları geri vermesini istediler. Fakat gayretleri boşa çıktı...
 
 
 
 
z. Hamza'nın iman etmesi
 
İslâmiyetin sesi, her geçen gün kulaktan kulağa yayılıyor... Ötelere daha ötelere ulaşıyor... Bu hal, Kureyşli müşrikleri çıldırtıyor... Bütün gayretlerine rağmen, İslâmiyet'in yayılmasına mani olamıyorlardı.
Bir gün, Peygamber efendimiz, Safa Tepesi'nde müşrikleri imana davet etti. Kafir olan bir cinni putun içine girdi ve sevgili Peygamberimiz için uygun olmayan sözler sarfetti. Fahr-i alem efendimiz üzüldü... Başka bir gün, kendisi görünmeyen bir şahıs, Peygamber efendimize selam vererek;
"Ya Resulallah! Kafir olan bir cinni sizin için münasib olmayan şeyler söylemiş. Ben, onu bulup öldürdüm. Arzu buyurup, yarın Safa Tepesi'ne teşrif eder misiniz? Siz yine onları İslâmiyete davet edersiniz. Ben de o putun içine girip, sizi medhedici sözler söylerim" dedi.
Sevgili Peygamberimiz, ertesi günü oraya gidip, müşrikleri tekrar imana davet ettiler. Ebu Cehil de orada idi. Müslüman cinni, müşriklerin elindeki putun içine girip, Sevgili Peygamberimizi ve İslâmiyeti anlatan güzel sözler ve şiirler söyledi.
Müşrikler, bu sözleri duyunca ellerindeki putu parçaladılar ve Resulullaha saldırdılar. Mübarek saçları darmadağın oldu. Mübarek yüzü kana boyandı. Onların bu eza ve cefalarına tahammül gösterip;
"Ey Kureyşliler! Bana vuruyorsunuz; ama ben sizin peygamberinizim" buyuruyordu... Bir hizmetçi kız, bu hadiseyi başından sonuna kadar görmüştü.
Bu sırada hazret-i Hamza, dağda avlanıyordu. Bir ceylana ok atmak üzereyken, ceylan dile gelerek;
"Ya Hamza! Bana ok atacağına, kardeşinin oğlunu öldürmek isteyenlere ok atsan daha hayırlı olur" dedi.
Hazret-i Hamza bu sözlere hayret ederek, süratle evine hareket etti. Adeti üzere, avdan dönünce, tavaf için Harem-i şerife uğrar, evine sonra giderdi. O gün tavaf yaparken, hizmetçi kız, yanına geldi.
Ebu Cehil'in, Efendimize yaptıklarını haber verdi. Hazret-i Hamza, Peygamber efendimize hakaret edildiğini işitince, akrabalık damarları kabardı. Silahlarını alarak müşriklerin bulunduğu yere geldi:
- Kardeşimin oğluna kötü söz söyleyen, kalbini inciten sen misin? İşte benim dinim de O'nun dinidir. Gücün yetiyorsa o yaptıklarını bana da yap bakayım, diyerek, elindeki yay ile Ebu Cehil'in başını yardı.
Oradaki kafirler hazret-i Hamza'ya saldırmak istediler. Fakat Ebu Cehil,
- Dokunmayınız, Hamza haklıdır. Yeğenine kötü sözler söyledim, dedi.
Hamza , oradan yarıldıktan sonra, Ebu Cehil etrafındakilere;
- Aman, ona ilişmeyiniz! Bize kızar da Müslüman olur. Bununla Muhammed kuvvetlenir, dedi.
Hazret-i Hamza'nın Müslüman olmaması için, kafasının yarılmasına da razı olmuştu. Hazret-i Hamza'nın hatırının sayıldığını, kuvvet ve kıymetini bilirdi. Hamza, Peygamber efendimizin yanına gelip;
- Ya Muhammed! Ebu Cehil'den intikamını aldım. Onu, kana boyadım. Üzülme, sevin! dedi. Sevgili Peygamberimiz cevap verdi:
- Ben, böyle şeylere sevinmem!..
- Seni sevindirmek, üzüntüden kurtarmak için, ne istersen yapayım!
- Ey amcam! Ben ancak senin iman etmen ve kıymetli bedenini Cehennem ateşinden kurtarman ile sevinirim!
Bu sözler kalbini eritti Hamza'nın, hemen oracıkta Müslümanlığı kabul etti ve hazret-i Hamza oldu...
 
 
 
 
engeler değişmeğe başladı
 
Hazret-i Hamza, Müslüman olunca, hakkında ayet-i kerime geldi... En'am suresinin 122. ayeti... Bu ayette; diriltildiği ve nura kavuşturulduğu anlatılan zat, hazret-i Hamza ve aynı ayet-i kerimede; karanlıklarda bocaladığı bahsedilen de, Ebu Cehil'dir.
Hazret-i Hamza, müşriklerin yanına vararak, Müslüman olduğunu ve Allahü teâlânın Habibi Muhammed aleyhisselamı canı pahasına da olsa koruyacağını bildirirdi. Sonra bir kaside okudu. Okuduğu kaside şu manadaydı:
"Kalbimi, İslâmiyet'e, hakka meylettirmiş olduğu için, Allahü teâlâya hamdolsun. Bu din, kullarının her yaptığını bilen, herkese lütfu ile muamele eden, kudreti her şeye galip gelen, alemlerin Rabbi olan Allahü teâlâ tarafından gönderilmiştir. Kur'an-ı kerim okunduğu zaman, kalb ve akıl sahiplerinin gözlerinden yaşlar akar. Kur'an-ı kerim, fasih bir lisan ile açıklanmış ayetler halinde Muhammed aleyhisselama nazil olmuştur. Muhammed Mustafa, içimizde sözü dinlenir, kendisine boyun eğilir, mübarek bir kimsedir
Ey müşrikler! Aklınız başınızdan gidip, gözünüz kararıp da, O'nun hakkında sert, ağır ve kaba sözler söylemeyin. Eğer böyle bir düşünceye kapılırsanız, biz Müslümanların cesedine basıp geçmeden, hiç kimse O'na dokunamaz"
Hazret-i Hamza'nın Müslüman olmasına, sevgili Peygamberimiz çok sevindi. Müslümanlar, onun da aralarına katılmasıyla çok kuvvetlendiler.
Hazret-i Hamza'nın Müslüman olmasıyla, vaziyet değişti. Çünkü, Mekkeliler onun; cengaver, cesur, mert, pehlivan ve büyük bir kahraman olduğunu biliyorlardı. Bunun için, Kureyş müşrikleri artık Müslümanlara, hiç bir sebep yokken, fena muamele yapamadılar. Bilhassa hazret-i Hamza'nın kılıcının şiddetinden çekindiler.
İslâm dini gün geçtikçe yayılıyor, Kur'an-ı kerimin nuru, ruhları aydınlatıyordu. Karanlıktaki insanlar, Allahü teâlânın ihsanı olarak iman ediyor, hidayete kavuşuyorlardı. Eshab-ı kiramdan olmakla şereflenen bu mübarek zevat el ele, gönül gönüle veriyor, Resulullah efendimizin etrafında pervane gibi dönüyorlardı.
O'nun küçücük bir arzu ve işaretini büyük bir emir biliyor, yerine getirmek için yarışıyor, hatta bu uğurda canlarını bile feda etmekten çekinmiyorlardı. Müşriklerin telaş ve endişeleri ise, had safhaya varmıştı. Çünkü parmakla gösterilen kahramanlardan hazret-i Hamza da Müslüman olmuş, Resulullah'ın saflarında yer almıştı.
Bu beklenmedik hadise, müşrikleri, büsbütün çileden çıkardı. Bu sebeple Hattab oğlu Ömer, (henüz Müslüman olmamıştı) bir gün, Resulullah efendimizi, gördüğü yerde öldürmek niyetiyle evinden çıktı.
Sevgili Peygamberimizi Mescid-i Haram'da namaz kılarken buldu ve namazın bitmesini isteyerek, dinlemeye başladı. Efendimiz, El-Hakka sure-i şerifini okuyordu. Mealen;
"O meydana geleceği hak olan kıyamet!.. Nedir o hak olan kıyamet? O geleceği hak olan kıyameti, sana hangi şey bildirdi? Semud ve Ad kavimleri, dehşetinden kalblerin titreyeceği kıyameti tekzib ettiler, yalanladılar. Semud kavmi, azgınlıkları sebebiyle helak edildiler...
Hazret-i Ömer, Peygamber efendimizin okuduklarını hayranlıkla dinliyordu. Ömründe böyle güzel sözler duymamıştı. Dinlediği bu sözlerin belagatına, düzgünlüğüne, derli topluluğuna hayran olmuştu.
Resulullah, surenin tamamını okuduktan sonra, Hazret-i Ömer'in kalbinde İslâm'a karşı bir meyl hasıl oldu. İslâmdan bir kıvılcım geçmişti kalbine artık...
 
 
 
 
 
ol verin, içeri gelsin
 
Hazret-i Ömer, kız kardeşinin evinde merak edip gelen ayetleri okumaya başladı. "Allahü teâlâdan başka ibadet edilecek hak bir ilah, bir mabud yoktur. En güzel isimler O'nundur" (Taha:8) mealindeki ayet-i kerimeyi okuyunca kızgınlığı geçti, kalbindeki düşmanlık silindi. İlk sözü:
- Resulullah şimdi nerede? oldu.
Kalbi, Resulullah'a tutulmuştu. O gün, Efendimiz, hazret-i Erkam'ın evinde, Eshabına nasihat ediyordu. Eshab-ı kiram toplanmış, O'nun nurlu cemalini görmekle, tatlı, te'sirli sözlerini işitmekle kalblerini cilalıyor; sonsuz lezzet, zevk ve neş'e içinde halden hale dönerek ruhlarını ferahlatıyorlardı.
Hazret-i Ömer'in geldiği, Erkam'ın evinden görüldü. Kılıcı da yanında idi. Heybetli, kuvvetli olduğundan, Eshab-ı kiram, Resulullah'ın etrafını sardı. Hazret-i Hamza,"Ömer'den çekinecek ne var, iyilik ile geldi ise, hoş geldi. Yoksa o kılıcını çekmeden başını uçururum" dedi.
Resulullah efendimiz sakindi; "Yol verin, içeri gelsin!" buyurdu.
Cebrail aleyhisselam, daha önce, hazret-i Ömer'in iman etmek için geldiğini ve yolda olduğunu haber vermişti. Resulullah hazret-i Ömer'i tebessüm buyurarak karşıladı,"Bırakınız, yanından ayrılınız!" buyurdu.
Hz.Ömer, Resulullah'ın önünde diz çöktü. Resulullah, hazret-i Ömer'i kolundan tutup; "İmana gel, ya Ömer!" buyurdu. O da temiz kalb ile Kelime-i şehadeti söyledi. Eshab-ı kiram, sevinçlerinden tekbir seslerini göklere yükselttiler...
Hazret-i Ömer, Müslüman olduktan sonraki halini şöyle anlatır:
"Müslüman olduğum zaman, Eshab-ı kiram, müşriklerden gizlenir ve ibadetlerini gizli yaparlardı. Bu duruma çok üzüldüm ve;
-Ya Resulallah! Biz hak üzereyiz? Artık açığa çıkalım. Kavmimiz bize karşı insaflı davranırsa ne ala, yok taşkınlık etmek isterlerse, kendileriyle çarpışırız, dedim.
Kabul buyurulunca, iki saf halinde dışarı çıkıp, Harem-i şerife doğru yürüdük. Safların birinin başında Hamza, diğerinin başında da ben vardım. Sert adımlarla, toprağı un edercesine, tozuta tozuta Mescid-i Haram'a girdik. Kureyşli müşrikler, bir bana, bir Hamza'ya bakıyorlardı. Öyle bir hüzün ve kedere uğradılar ki, belki hayatlarında böyle bir yeise hiç düşmemişlerdi.
Hazret-i Ömer'in bu gelişi üzerine, Ebu Cehil ileri çıkıp;
- Ya Ömer! Bu ne haldir? deyince, hazret-i Ömer hiç aldırış etmeden;
"Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh" dedi. Ebu Cehil ne diyeceğini şaşırdı. Dona kaldı. Hazret-i Ömer bu müşrik güruhuna dönerek;
- Ey Kureyş!.. Beni bilen bilir! Bilmeyen bilsin ki, ben Hattaboğlu Ömer'im... Karısını dul, çocuklarını yetim bırakmak isteyen yerinden kıpırdasın! Kımıldayanı, kılıcımla doğrayıp yere sererim!.. deyince, Kureyşli müşrikler bir anda dağılıp, oradan uzaklaştılar. Resulullah ve yüce Eshabı, saf tutup, yüksek sesle tekbir getirdiler. Mekke semaları, Eshab-ı kiramın; "Allahü ekber!... Allahü ekber!.." nidaları ile çınladı. İlk defa Harem-i şerifte açıktan namaz kılındı.
Hazret-i Ömer Müslüman olunca, Enfal suresinin 64. ayet-i kerimesi indi. Mealen;
"Ey Peygamberim! Sana yardımcı olarak, Allahü teâlâ ve mü'minlerden senin izinde gidenler yetişir" buyuruldu. Artık Müslümanların sayısı gün geçtikçe çığ gibi büyümeye başlamıştı.
 
 
 
 
 
abeşistan'a ikinci hicret
 
Habeşistan'daki Müslümanlara, "Müslümanlar müşriklerle anlaşma yapmışlar!" diye yanlış bir haber geldi... Bu sebeple muhacirler, Habeş hükümdarından izin alarak Mekke'ye geri döndüler...
Peygamber efendimizin huzuruna gelip, Habeşistan'da çok rahat ettiklerini uzun uzun anlatıp, hükümdardan memnuniyetlerini bildirdiler... Fakat Mekke'ye gelince, müşrikler yine eza ve cefaya başladılar. Zulümleri gittikçe arttı. Her türlü işkenceyi hiç çekinmeden yapıyorlardı...
Bir gün hazret-i Osman, Resulullaha gelip tekrar Habeşistan'a gitmeleri için izin istedi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki:
-Tekrar Habeşistan'a dönün ki, Allahü teâlânın ismiyle mahfuz olasınız!
- Ya Resulallah! Eğer siz, orayı teşrif etseniz, onlar belki Müslüman olurlar. Ehl-i kitap olduklarından, çabuk İslâm'a gelirler ve yardımlarını esirgemezler.
- Ben, huzur ve rahata memur olmadım. Hicret hususunda Allahü teâlânın emr-i şerifini bekliyorum. Nasıl emrolunur ise öyle amel ederim!..
Yüzbir kişilik bir kafile ikinci defa Habeşistan'a doğru yola çıktı. Bu kafilenin başına, Ca'fer bin Ebi Talib hazretleri tayin edilmişti. Sağ salim Necaşi'nin ülkesine vardılar.
Mekkeli müşrikler bu durumdan haberdar olunca, Habeşistan hükümdarına iki elçi göndermeye karar verdiler. Necaşi'ye son derece kıymetli hediyeler hazırlardılar. Necaşi'nin çok sevdiği çokça Mekke meşini (deri) hazırlandı. Necaşi'nin din adamlarına, devlet erkanına hediyeler ayrıldı. Bu işe, Abdullah bin Ebi Rebia ile Amr bin As vazifelendirildi. Bu iki elçiye, Necaşi'nin huzurunda neler söyleyecekleri öğretildi. Onlara;
"Hükümdar ile konuşmadan evvel, onun patriklerine ve kumandanlarının her birine hediyelerini veriniz. Sonra Necaşi'ninkini takdim ediniz. Bu işi yaptıktan sonra, oradaki Müslümanların size teslimini isteyiniz. Necaşi'nin Müslümanlar ile görüşüp konuşmasına meydan vermeyiniz" denildi.
Elçiler, Habeşistan'a geldiler. Devlet erkanını görüp hediyelerini verdikten sonra, her birine;
"İçimizde bir takım insanlar türedi. Bunlar, bizim ve sizin bilmediğimiz yeni bir din uydurdular. Bu gelenleri, kendi yurtlarına geri götürmek istiyoruz. Hükümdarınızla, onlar hakkında görüştüğünüz zaman, gelenlerle görüşülmeden bize teslim edilmelerini temin için çalışınız. Bu kimselerle en çok meşgul olabilecek olanlar, onların, öz ana-babaları ve komşularıdır. Onlar, bunları gayet iyi bilirler" dediler.
Patrikler, bu teklifi kabul ettiler. Sonra da Necaşi hediyeleri kabul edip, onları davet ederek bir müddet görüştü. Elçiler, Necaşi'ye maksatlarını sinsice anlattılar:
"Ey Melik! İçimizden bir takım kimseler sizin memleketinize iltica etmişlerdir. Bu gelenler, kendi milletlerinin dinini terkettikleri gibi, sizin dininize de girmemişlerdir. Kendi kafalarına uygun, uydurma bir dinleri vardır. Ne biz, ne de siz, bu dini bilmiyoruz. Bizi size, bunların mensup oldukları milletin eşrafı gönderdi. Bu eşraf, sizin memleketinize iltica eden adamların babaları ve kendi öz akrabalarıdır. İstekleri, gelenlerin iade edilmesidir. Çünkü onlar, bunların hallerini daha yakından bilir."
 
 
 
 
 
nları size teslim etmem
 
Mekkeli müşriklerin elçileri olan gerek Amr bin As, gerekse Abdullah bin Ebi Rebia'nın en çok arzu ettikleri şey, Hükümdar Necaşi'nin arzularına uygun hareket etmesiydi...
Bu arada elçilerin rüşvet verdikleri patrikleri söz alıp, müşriklere destek verdiler:
- Elçiler çok doğru söylediler. Bunların milletleri, onlarla daha iyi meşgul olabilir, onların neyi beğenip beğenmediklerini daha iyi takdir ederler. Onun için siz bu adamları teslim ediniz de, bunlar onları memleketlerine ve milletlerine götürsünler.
Melik Necaşi bu sözlere çok kızdı:
- Hayır! Ben bu adamları dinlemeden teslim etmem... Bana iltica eden, memleketime gelen adamlara hıyanet edemem. Bunlar, beni başkasına tercih etmiş ve benim ülkeme gelmişlerdir. Onun için, gelen muhacirleri sarayıma davet eder, onlara bu adamların söyledikleri sözlere karşı ne diyeceklerini sorar, cevaplarını dinlerim. Eğer muhacirler, bunların dedikleri gibi iseler, onları gelenlere verip, kendi milletlerine iade ederim. Öyle değilse onları korur, üklemde kaldıkça iyilik ederim...
Olayın seyri böylece Müslümanların tarafına dönmüş oldu...
Hükümdar Necaşi, boş insan değildi. Daha önceleri semavi kitapları incelemişti. Muhammed aleyhisselamın gelme zamanının yakın olduğunu, kavminin O'na yalancı deyip inanmayacaklarını ve Mekke'den çıkaracaklarını biliyordu.
Necaşi, Mekkeli elçilere sordu:
- İnandıkları kimdir?
-Muhammed'dir.
- O'nun dini ve mezhebi nedir ve neye davet eder?
- O'nun mezhebi yoktur.
- Mezhebini ve dinini bilmediğim, bana sığınan bir topluluğu nasıl teslim ederim? Meclis kuralım. Onları da getirelim. Sizlerle yüzleştirelim. Hepinizin durumu belli olsun. Onların da dinini bileyim...
Necaşi, Müslümanları saraya davet etti. Huzura girerken selam verdiler secde de etmediler. Necaşi onlara sordu:
- Neden secde etmediniz?
- Biz, Allahü teâlâdan başkasına secde etmeyiz. Peygamber efendimiz bizi, Allahü teâlâdan başkasına secde etmekten men edip; "Secde, yalnız Allahü teâlâya mahsustur" buyurdu.
- Ey huzuruma getirilmiş olan topluluk! Bana söyleyiniz. Ülkeme ne için geldiniz? Haliniz nedir?
Hz. Ca'fer cevap verdi:
- Ey Hükümdar! Ben önce üç soru soracağım. Sorularıma doğru cevap versinler... Biz, yakalanıp efendilerimize iade edilecek köleler miyiz?
- Hayır! Sizler köle değil, hürsünüz.
- Acaba biz haksız yere bir kimsenin kanını mı döktük de, kanı dükülenlere iade edileceğiz
- Hayır, bir damla bile kan dökmediniz.
- Başkasının mallarından haksız yere aldığımız, üzerimizde ödemekle mükellef olduğumuz mallar mı vardı?
- Hayır.
Bu sözler üzerine Necaşi dayanamayıp elçilere sordu:
- O halde siz bunlardan ne istiyorsunuz?
- Onlar ile biz, bir dinde ve bir yolda idik. Onlar, bunları bıraktılar. Muhammed'e ve dinine uydular.
 
 
 
 
 
 Allahın Resulüdür
 
Hükümdar Necaşi, İslâmiyet hakkında bilgi sahibi olmak istiyordu. Hz. Ca'fer'e sordu:
- Siz, bulunduğunuz dini bırakıp, ne diye başkasına uydunuz? Kavminizin dininden ayrıldığınıza; benim dinimde de olmadığınıza göre, sizin inandığınız bu din nasıldır? Hakkında bilgi veriniz?
- Ey Hükümdar! Biz cahil bir millet idik. Putlara tapardık. Leş yer, her türlü kötülüğü işlerdik. Akrabalarımızla münasebetlerimizi keser, komşularımıza iyi davranmazdık. Kuvvetlilerimiz, zayıflara zulmeder ve merhamet nedir bilmezlerdi. Allahü teâlâ bize, kendimizden; doğruluğunu, eminliğini, iffet ve temizliğini, soyunun düzgünlüğünü bildiğimiz bir peygamber gönderinceye kadar bu vaziyette kaldık. O peygamber bizi; Allahü teâlânın varlığına ve birliğine inanmaya, O'na ibadete, bizim ve atalarımızın tapındığı taşları ve putları bırakmaya davet etti. Doğru sözlü olmayı, emanete hıyanet etmemeyi, akrabalık haklarını gözetmeyi, komşularla güzel geçinmeyi, günahlardan ve kan dökmekten sakınmayı emretti. Her türlü ahlaksızlıklardan, yalan söylemekten, yetimlerin malına el uzatmaktan, namuslu kadınlara iftira etmekten bizi sakındırdı. Bize, Allahü teâlâya eş, ortak koşmaksızın ibadet etmeyi emretti. Biz de kabul ettik ve Allahü teâlâdan ne getirmişse hepsine inandık ve söylediklerini yerine getirdik. Allahü teâlâya ibadet ettik. O'nun bize haram kıldığını haram, helal kıldığını helal bildik ve öyle amel ettik. Bu yüzden kavmimiz, bize düşman olup, zulmetti. Bizi dinimizden döndürüp, Allahü teâlâya ibadetten vazgeçirip, tekrar putlara tapmak için türlü işkencelere ve mihnetlere uğrattılar. Bize zulmettiler. Bizi sıkıştırdıkça sıkıştırdılar. Bizimle dinimizin arasına girdiler ve dinimizden ayırmak istediler. Biz de yurdumuzu, yuvamızı bırakarak senin ülkene sığındık. Seni, başkalarına tercih ettik. Senin himayene, komşuluğuna can attık. Senin yanında zulme, haksızlığa uğramayacağımızı ummaktayız..
Bütün bu söylenenleri dikkatle dinleyen Necaşi sordu:
- Sen, Allah'ın bildirdiklerinden biraz biliyor musun?
- Evet, biliyorum.
Hazret-i Ca'fer de Meryem suresinin ilk ayetlerini okudu... Necaşi kendisini tutamayarak;
-Vallahi, bu aynı kandilden fışkıran bir nurdur, dedi. Kureyş elçilerine dönerek;
- Gidiniz, vallahi, ben ne onları size teslim eder, ne de bunlar hakkında bir kötülük düşünürüm, dedi.
Sonra Müslümanlardan Resulullah ve dini hakkında bilgi aldı. Anlatılanları büyük bir sükunet içinde dinleyen Necaşi muhacirlere dönerek dedi ki:
- Sizi ve yanından geldiğiniz zatı tebrik ederim! Ben şuna inandım ki, O, Allah'ın resulüdür. Zaten biz, O'nu İncil'de görmüştük. O Resulü, Meryem oğlu İsa da haber verdi. Vallahi eğer O, buralarda olsaydı, gidip onun eşyalarını taşır, ayaklarını yıkardım! Gidiniz! Ülkemin el değmemiş kısmında, her türlü tecavüzden uzak, emniyet ve huzur içinde yaşayınız. Size kötülük edeni helak ederim. Bana dağ kadar altın verseler sizlerden birini üzüntüye sokmam,dedi.
Hükümdar Necaşi, bundan sonra, Kureyş elçilerinin hediye kılıfında getirdikleri rüşvet için;
-Benim bunlara ihtiyacım yoktur, diyerek hediyelerini iade etti.
Kureyş elçileri, Necaşi'nin huzurundan elleri boş ve perişan halde döndüler. Bahtiyar Necaşi de İslâmiyeti seçmiş, Eshab-ı kiramı da ziyadesiyle sevindirmişti...
 
 
 
 
Hüzünlü Yıllar
 
 
 
 
üzünlü Yıllar
 
Müşrikler, İslâmın kalblere nüfuzunu ve yayılmasını önlemek için durmadan çabalıyorlar... Buna rağmen, her geçen gün Müslümanlar biraz daha çoğalıyor...
Müslümanlara yapılan işkence ve zulümler, onları yollarından döndürmüyor, aksine birbirlerine daha çok sarılmalarına, kenetlenmelerine sebeb oluyor... Hiç birisi dininden dönmüyor... Resulullah efendimizin uğrunda canlarını feda etmekten çekinmiyorlar...
Bu bağlılığı işiten Mekke dışındaki kabilelerin merakları artıyor ve İslâmın nuru daha uzak yerlere ulaşıyordu...
Müşrikler, Habeşistan'a gönderdikleri kimselerin isteklerine kavuşamadıklarını, hatta Necaşi'nin Müslüman olduğunu ve Müslümanları koruyup onlara güzel muamelede bulunduğunu öğrenince, çılgına döndüler.
Bunların acısını fazlasıyla çıkarmak, İslâm'ın kökünü kurutmak için toplanarak, şu korkunç kararı aldılar:
"Her nerede olursa olsun, her nerede görülürse görülsün, Muhammed aleyhisselam mutlaka öldürülecektir!.."
Kafirler bunun için yemin üstüne yeminler ettiler...
Müşriklerin bu kararını öğrenen Ebu Talib, çok üzüldü. Çiğerparesi, mübarek yeğeninin hayatı hakkında endişeye düştü. Kabilesini toplayıp onlara, "Kainatın sultanı"nı Kureyşli müşriklere karşı korumaları için emir verdi. Haşimoğulları akrabalık gayretiyle bu emri yerine getirmek üzere birleştiler.
Bunun için de Peygamber efendimizi ve O'na inanan bütün Eshabını Mekke'nin kuzey tarafında, Beytullah'a üç km. kadar uzaklıktaki tepe üzerinde bulunan Şı'b-ı Ebu Talib'e yani "Ebu Talib Mahallesi"ne davet ettiler.
Resulullah efendimiz, Eshabını toplayarak, Ebu Talib Mahallesi'nde ikamet etmeye başladı. Haşimoğullarından sadece Ebu Leheb, Peygamber efendimizi korumak kararına karşı çıktı, "Ebu Talib mahallesi" ne gitmedi.
O da dahil olmak üzere müşrikler birleşip, Peygamberimizi öldürmek için fırsat kollamaya başladılar.
Müşrikler, Peygamber efendimizin ve Eshabının, Ebu Talib Mahallesi'nde toplandıklarını görünce, tekrar bir araya geldiler. Sonra şu kararı aldılar:
"Muhammed (aleyhisselam) öldürülmek üzere Kureyşlilere teslim edilinceye kadar; Haşimoğullarından kız alınmayacak!.. Onlara kız verilmeyecek!.. Onlara hiç bir şey satılmayacak!... Onlardan hiç bir şey satın alınmayacak!.. Onlarla bir araya gelinip konuşulmayacak, görüşülmeyecek!.. Onların evlerine, mahallelerine girilmeyecek!... Onlardan gelecek bir barışma isteği asla kabul edilmeyecek!.. Hiç bir zaman onlara acınmayacak!.."
Bu karar; iktisadi, sosyal ve ruhi bir boykottu... Çember içine alıp, çaresiz bırakma kararıydı... 
Bu boykot kararını Mansur bin İkrime kağıda yazdı ve mühürlediler; herkesin görüp uyması için Kabe-i muazzamanın duvarına astılar.
Bu haber sevgili Peygamberimize gelince, çok üzüldüler ve dua buyurdular. Duası derhal kabul olunup, Mansur bedbahtının elleri bir anda kurudu. Müşrikler şaşkına döndüler ve; "Bakınız! Haşimoğullarına yaptığımız zulmün karşılığında Mansur'un elleri kuruyup, musibete uğradı" dediler. 
Akılları başlarına gelecek yerde daha da azgınlaştılar. Ebu Talib Mahallesi'ne giden yol başlarına bekçiler diktiler. Oraya yiyecek ve giyecek sokulmasına mani oldular. Mekke'ye gelen satıcıların Ebu Talib Mahallesi'ne girmemesini, mallarını oraya götürmemelerini, gerekirse yüksek fiyatla kendilerinin alacağını söylediler.
 
 
 
 
oşuna beklediler
 
Abluka bütün şiddetiyle, acımasızlığıyla devam ediyor... Böylece Ebu Talib Mahallesi'nde bulunanları açlıktan öldüreceklerini veya Haşimoğullarının pişman olup Peygamber efendimizi kendilerine teslim edeceklerini sandılar... 
Bu hal her sene Kabe'nin ziyaret mevsimine kadar devam ederdi. 
Geleneklere göre bu mevsimde kan dökülmezdi. Bu sebeple Haşimoğulları serbestçe Mekke'ye giderler, alış-veriş yaparak bir senelik ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlardı. 
Onlardan birisi bir tüccarın yanına mal almaya gelse, müşriklerin ileri gelenlerinden Ebu Leheb ve Ebu Cehil gibi müşrikler hemen yetişip tüccarlara;
"Ey tüccarlar! Muhammed'in eshabına karşı fiyatlarınızı çok yükseltiniz. Öyle ki, pahalı olmasından dolayı kimse bir şey satın alamasın! Bundan dolayı mallarınız satılmayıp, elinizde kalırsa biz hepsini almaya hazırız" derlerdi. 
Onlar da mallarına yüksek fiyat söyler, Müslümanlar alamadan geri dönerlerdi...
Bu yolda sevgili peygamberimiz, hazret-i Hadice validemiz, Ebu Bekir-i Sıddik bütün mallarını harcadılar, çocukların açlıktan göklere çıkan feryatlarını dindirmeye çalıştılar. 
Elde avuçta olanlar bitince, otları, ağaç yapraklarını yiyerek açlıklarını gidermeğe çalıştılar. Çocukların ağlamalarını kesmek için, kurumuş deri parçalarını ıslatıp ateşte pişirerek yedirdiler
Başta Peygamber efendimiz ve diğer Eshab-ı kiram efendimiz açlıktan mübarek karınlarına taş bağladılar. Çocukların ağlamalarını kesmek için anneler bir deri bir kemik kalmışlardı. Müşriklerden biri acıyıp da gizlice bir şey getirseydi, onu döverler çok hakaret ederlerdi. Velhasıl geliş-gidiş kesilmiş ve Müslümanlar zor duruma düşmüşlerdi.
Müşrikler, yaptıkları bu şiddetli zulüm ile Haşimoğullarının yola gelip, Ebu Talib'in, Peygamber efendimizi kendilerine teslim etmesini bekleyip durdular. Ebu Talib Mahallesi'ndeki Müslümanlar ise onların bu düşüncelerinin tam tersine Peygamber efendimizi koruyor ve ona zarar gelmemesi için her tedbire başvuruyorlardı. 
Ebu Talib, olabilecek bir suikastı önlemek için, Resulullah efendimizin yattığı yere nöbetle muhafızlar koyuyor veya kendi evinde yatmasını sağlıyordu. Peygamber efendimiz ise hiç çekinmeden, Allahü teâlânın emrini yerine getirmek, İslâmiyet'i yaymak için bir saniyesini boşa harcamıyor, insanlari dine davet ederek onların Cehennem'den kurtulmalarına sebep olmak için uğraşıyor, bu yolda, sabırla nasihatine devam ediyordu. 
O'nu yalanlayan Kureyşli müşriklerin de, açlığın ne demek olduğunu anlamaları için bir gün Resulullah efendimiz; 
"Ey Allahım! Şunlara da, Yusuf'un (aleyhisselam) zamanındaki yedi kıtlık yılı gibi yedi kıtlık azabı vererek bana yardım eyle" diyerek dua buyurdular. 
Bundan sonraki günlerde, gökyüzünden bir damla yağmur yağmadı. Toprak susuzluktan kavruldu. Yerde yeşil bir nebata rastlanmaz oldu. Kureyşli müşrikler neye uğradıklarını şaşırdılar. 
Açlıktan, gökyüzüne baktıklarında her tarafı duman kaplamış gibi görürlerdi. Akılları başlarına gelip, yaptıkları zulmün büyüklüğünü anlar gibi oldular. İçlerinden Ebu Süfyan'ı, Peygamber efendimizin huzur-ı şeriflerine gönderdiler. "Bu felaketin üzerimizden kaldırılması için Rabbine bir dua ediver; Allah, senin yaptığın duayı kabul eder. Eğer böyle bir duada bulunursan, cümlemiz iman edeceğiz!.." diyerek yemin ettiler.
 
 
 
 
ütün yazılar yok oldu
 
Uyguladıkları boykot neticesinde Müslümanların içine düştükleri sıkıntının aynısı kendi başlarına da gelince müşrikler ne yapacaklarını şaşırdılar...
Yaptıkları zulüm ve işkenceleri bir kenara bırakarak, Resulullah efendimize yalvarmaya başlamışlar... 
Peygamber efendimiz, yaptıklarını yüzlerine vurmadı, "iman edeceğiz" sözleri üzerine de mübarek ellerini kaldırarak cenab-ı Hakk'a dua eyledi. 
Allahü teâlâ, Habibinin duasını hemen kabul edip, Mekke üzerine bol bol yağmur göndermiş, topraklar suya kanmış ve bitkiler yeşermeye başlamıştı. Müşrikler kuraklık ve kıtlıktan kurtulmalarına rağmen, verdikleri sözü unutarak küfürde yine ısrar ettiler...
"İman edeceğiz" sözlerinden dönüp yine zulme başladılar. Allahü teâlâ, bir gün Peygamber efendimize vahiy ile; Kabe'de asılı bulunan sahifeye bir ağaç kurdunu (güvesini) musallat ettiğini ve güvenin "Allah" isminin yazılı olduğu yerlerden başka diğer kısımları yediğini bildirdi.
Peygamber efendimiz de amcası Ebu Talib'e;
- Ey Amca! Benim Rabbim, Kureyşlilerin sahifesine ağaç kurdunu musallat etti. Allahü teâlânın isminden başka onda belirtilen zulüm, akraba ile ilişiği kesme, bühtan... gibi şeylerden hiç birini bırakmadı, hepsini yok etti, buyurdu. 
Ebu Talib sordu:
- Bunu sana Rabbin mi haber verdi?
Peygamber efendimiz cevap verdi:
- Evet!..
Ebu Talib:
- Ben şehadet ederim ki, sen ancak doğru söylersin, dedi.
Hemen giyinip Kabe'ye gitti. Müşriklerin ileri gelenleri orada oturuyorlardı. Ebu Talib'in geldiğini görünce;
"Her halde Muhammed'i bize teslim etmek üzere geliyor!.." dediler. 
Ebu Talib, yanlarına vararak seslendi: 
- Ey Kureyş topluluğu! Hiç bir zaman yalan söylememiş olan kardeşimin oğlu, yazmış olduğunuz sahifedeki Allahın isminden başka bütün yazıları bir ağaç kurdunun yediğini haber verdi. Haydi aleyhimizde yazdığınız kağıdı getirin de görelim!.. Eğer bu söz doğru ise, yemin ederim ki, hepimiz ölünceye kadar O'nu korumaya devam edeceğiz. Artık siz de bu zulüm ve kötü davranışınızdan vaz geçiniz!.. 
Müşrikler heyecanla Kabe'nin duvarından sahifeyi indirip getirdiler. "Bismike Allahümme"den gayri bütün yazıların silinmiş olduğunu gördüler. Müşrikler ne diyeceklerini ve ne yapacaklarını şaşırdılar. Üç senedir devam eden unutulmaz acıları bırakarak, gönüllerde derin yaralar açan bu şiddetli muhasarayı kaldırdılar. Fakat düşmanlıklarından bir türlü vazgeçmediler, üstelik daha da sertlik gösterdiler... 
Bütün bu düşmanlıklarına rağmen İslâmiyet süratle yayılıyor; sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, cahiliye devrinin zulmetinden bunalan insanları kurtarmaya çalışıyor ve hakiki saadete kavuşturuyordu. 
Bu saadete kavuşanlar, kavuştukları büyük nimete şükrediyorlar, müşriklerin hakaretleri ve işkenceleri karşısında asla yılmıyorlardı.
 
 
 
 
 
ine sözlerinde durmadılar
 
Peygamber efendimizin mucizelerine bizzat şahit olanlar veya işitenler her gün artıyor... Muhammed aleyhisselamın bu mucizeleri ile nice gönüller İslâm nuru ile aydınlanıyordu.
Bu mucizelerden biri de Ay'ın ikiye ayrılmasıdır. Aralarında Ebu Cehil ve Velid bin Mugire'nin de bulunduğu bir müşrik grubu, Resul-i ekrem efendimize;
- Eğer, sen gerçekten peygambersen, Ay'ı yarısı Kuaykıan Dağı, yarısı da Ebu Kubeys Dağı üzerinde görünmek üzere ikiye ayır!.. dediler.
Resulullah efendimiz de; 
- Eğer bunu yaparsam iman eder misiniz? buyurdu.
Onlar;
- Evet iman ederiz, dediler.
Resulullah efendimiz Ay'ın ikiye ayrılması için Allahü teâlâya dua eyledi. Cebrail aleyhisselam, hemen sevgili Peygamberimize geldi ve;
"Ey Muhammed! Bu gece Mekkelilere, mucizeyi seyretmeleri için haber ver" dedi.
Peygamber efendimiz, ayın on dördü, bedir yani yuvarlak olduğu o gece, Ay'ın ikiye ayrılacağını, ibret almak isteyenlerin seyretmesini bildirdi. O gece, sevgili Peygamberimiz mübarek parmağı ile işaret edince, Ay ikiye ayrıldı. Biri Ebu kubeys, diğeri de Kuaykıan dağı üzerinde görüldü. Sonra tekrar gökyüzünde birleşti.
Resulullah efendimiz, Eshabına; 
- Ey Ebu Seleme bin Abdülesed, Erkam bin Ebi'l Erkam! Şahid olunuz! buyurdu. Yanında bulunan diğer Eshabına da; "Şahid olunuz!" buyurdu. Müşrikler ise gözleriyle apaçık bir mucize daha gördüler. 
Fakat sözlerinde durup iman etmedikleri gibi, başkalarının da iman etmesine engel olmak için;
- Bu ancak Muhammed'in bize bir sihridir! Fakat sihri, bütün insanları da etkileyemez ya!... Bir de başka beldelerden gelen insanlara soralım. Bakalım onlar da aynı hadiseye şahid olmuşlar mıdır? Eğer gördülerse Muhammed'in nübüvvet iddiası doğrudur. Aksi takdirde bu bir sihirdir, dediler. 
Gelenlerden sordular, hatta başka yerlere adam göndererek sordurdular.
- Evet o gece Ay'ın ikiye ayrıldığını gördük! diye herkesten aynı şeyi işittiler. Yine inkar ettiler. İnkarcıların başında Ebu Cehil vardı. İnsanların iman nimetine kavuşmaması için;
-Ebu Talib'in yetiminin sihri, semaya da te'sir etti!.. diyerek, kalbleri ifsad ediyordu. 
Onun bu inkarı üzerine Allahü teâlâ ayet-i kerimeler indirdi. Mealen şöyle buyuruldu; 
"Saat yaklaştı ve Ay yarıldı bir mucize görecek olsalar yüz çevirirler ve; 'Daimi bir büyüdür' derler. Ve onlar, tekzib ettiler, yalanladılar, kendi hevalarına tabi oldular, uydular. Halbuki her iş vuku bulacaktır. Ahd olsun ki onlara vaz geçirecek nice mühim haberler gelmiştir ki, kemale ulaşmış tam bir hikmettir. İnkar edene, yüz çevirene ne fayda. O halde, ey Habibim! Onlara risaletini, peygamberliğini tebliğ et. Ve Hakk'a davetten sonra sen de onlardan yüz çevir.... O gün, gözleri zelil ve hakir olarak (korku ve dehşetten nereye gideceklerini bilmez bir halde) dağılmış çekirgeler gibi, kabirlerinden çıkacaklar. Kafirler, "Bugün bize ne zor ve çetin bir gün" diyecekler." (Kamer suresi: 1-8)
 
 
 
 
abbim hidayet versin
 
Müşriklerin, Müslümanlara uyguladıkları üç senelik ablukanın sona ermesinden sonra, Necran'dan bir grup Resulullah efendimize geldi. 
Bunlar yirmi kadar olup, Habeşistan'a hicret den Eshab-ı kiramdan İslâmiyet'i işitmişler; İslâmiyet'i öğrenmek ve Peygamber efendimizi görmek saadetine kavuşmak için Mekke'ye gelmişlerdi. 
Kabe-i muazzamanın yanında Resulullah efendimizle görüştüler. Pek çok sualler sorarak, arzu ettiklerinden daha güzel ve daha mükemmel cevaplar aldılar. Kureyşli müşrikler de etraftan onları seyrediyordu. 
Alemlere rahmet olarak gönderilen sevgili Peygamberimiz, onlara Kur'an-ı kerimden bazı ayet-i kerimeler okudu. Bundan pek fazla etkilendiler ve gözyaşlarını tutamayarak, ağladılar.
Sonra da Efendimizin daveti üzerine son derece memnun oldular ve büyük bir sevinçle Kelime-i şehadet getirip, Müslüman olmakla şereflendiler. Memleketlerine dönmek üzere izin istediklerinde, Ebu Cehil yanlarına gelip;
Sizin kadar ahmak bir kimse görmedik!.. O'nun yanında bir defa oturmakla dininizden ayrıldınız ve ne söylediyse tasdik ettiniz!.. şeklinde hakaret dolu sözler sarfetti. 
Daha yeni Eshab olmakla şereflenen bu kimseler; 
- Allahü teâlânın size de hidayet nasib etmesini dileriz. Bize yaptığınız bu hakaret ve cahilliği, biz size yapmayız. Gerçi biz, herhangi bir hakkınızı çiğnemiş değiliz. Fakat şunu iyi bilin ki, birkaç cahilin sözüyle; kavuştuğumuz bu büyük nimeti asla kaybetmek istemeyiz, bu hak dinden dönmeyiz, diye karşılık verdiler.
Allahü teâlâ, bu hadise üzerine gönderdiği ayet-i kerimelerde mealen buyurdu ki:
"Bundan (Kur'an-ı kerimden) evvel, kendilerine kitap verdiğimiz nice kimseler vardır ki, onlar buna (Kur'an-ı kerime) inanırlar. Onlara (Kur'an-ı kerim) okunduğu zaman; "Buna inandık. Şüphe yok ki, bu, Rabbimizden (gelen) bir haktır. Gerçekten biz, bundan evvel de İslâm'ı kabul etmiş kimselerdik" dediler
İşte bunlara, sabır (ve sebat) etmeleri sebebiyle mükafatları, iki defa verilecektir. Bunlar, kötülüğü iyilikle savarlar. Kendilerini rızıklandırdığımız şeylerden (hayra) harcarlar. Bunlar, çirkin söz işittikleri zaman ondan yüz çevirirler ve; "Bizim amellerimiz bize, sizin amelleriniz size aittir. Size selam olsun, biz cahilleri aramayız (dostluğunu da istemeyiz)" derler." (Kasas suresi: 52-56)
 
 
 
 
 
una, dağ dayanamaz, yıkılırdı
 
Peygamber efendimizin büyük oğlu Kasım on yedi aylıkken vefat etmişti... Bu acı hadiseden seneler sonra, diğer oğlu Abdullah da vefat etti. 
Resulullah efendimizin mübarek gözlerinden yaşlar aktığı halde dağa dönüp; "Ey dağ! Benim başıma gelen şey, senin başına gelseydi, dayanamaz yıkılırdın!" buyurdular ve üzüntüsünü dile getirdiler. 
Hazret-i Hadice validemiz sordu:
- Ya Resulallah! Onlar şimdi nerededirler?
- Onlar, Cennetteler, buyurdu. 
Resulullah efendimizin oğullarının vefatından sonraki günlerde Ebu Talib hastalandı ve gün geçtikçe hastalığı şiddetlendi. Bunu işiten Kureyşli müşrikler; "Ebu Talib hayatta iken, Muhammed'in himayesine çok gayret etmiş idi. Artık göç etme zamanı yaklaştı. Son vaktinde de olsa bir ziyaretine gidelim. Zira Hamza gibi eşi olmayan bir Arab merdanesi ve heybeti, pehlivanlığı ve korkusuzluğu güneş gibi meydanda olan Ömer Müslüman oldular... Her geçen gün Arab kabilelerinden insanlar gelerek bölük bölük O'na tabi oluyorlar. Böylece Müslümanlar günden güne çoğalıyor ve sesleri alemi tutuyor. Bu vaziyete göre ya bizim onlara tabi olmamız, veya cenge hazır olmamız icabedecektir. Ebu Talib'e varıp durumu anlatalım da aramızı bulsun. O'nun dinine karışmayalım, O da bizim dinimize karışmasın" teklifiyle Ebu Talib'in yanına geldiler.
Ukbe, Şeybe, Ebu Cehil, Ümeyye bin Halef gibi tanınmış müşrikler, Ebu Talib'in yastığı üzerine oturup şöyle dediler:
- Senin büyüklüğüne inanıyor, üstünlüğünü kabul ediyoruz. Bu sebeple sana asla muhalefet etmedik. Korkarız ki, sen öldükten sonra, Muhammed bizimle uğraşır, husumet aramızda devam eder. Bizi barıştır da birbirimizin dinine karışmayalım...
Ebu Talib, Peygamber efendimizi çağırtıp tekliflerini bildirdi:
- Kureyş'in bütün ileri gelenleri senden, onların dinine karışmamanı rica ediyorlar. Bunu kabul edersen, senin emrinde çalışırlar ve sana yardımcı olurlar.
- Ey Amca! Ben onları, ancak bir kelimeye davet etmek istiyorum ki, o kelime ile bütün Arablar, onlara boyun eğerler. Arab olmayanlar da cizye öderler. 
Bu teklife, Ebu Cehil;
- Olur. Onu on misli olarak söyleriz. Ne imiş o kelime? dedi. Resulullah efendimiz;
- La ilahe illallah, derseniz ve Allahü teâlâdan başka tapmakta olduğunuz putları da kaldırıp atarsanız, buyurunca, müşrikler hemen; 
-Sen, bizden, bundan başka bir şey iste!.. dediler. Peygamber efendimiz;
- Siz, güneşi getirip ellerime koyacak olsanız, ben sizden, bu kelimeden başkasını istemem, buyurdu.
Onlar gidince, Ebu Talib, Peygamber efendimize şöyle söyledi:
- Senin Kureyş'ten istediğin şey gayet yerinde idi. Doğru söyledin...
Amcasının bu sözü, Resulullah efendimizi ümitlendirdi:
- Ey Amca! Bir kere; "La ilahe illallah" de! Ta ki, kıyamet günü sana şefaat edeyim.
- Halkın, ölmekten korktu da onun için Müslüman oldu, diyerek ayıplamalarından korkuyorum. Yoksa senin hatırını hoş ederdim, diyerek nefsine ağır geldiğini söyledi ve hastalığının git-gide ağırlaşması üzerine vefat etti.
(Ebu Talib'in, daha sonra diriltilerek iman ettiği, İbni Hacer-i Mekki'nin "Ni'met-ül kübra" kitabında ve "Mir'at-i Mekke) de tafsilatıyla yazılıdır.)
 
 
 
 
 
üzün senesi
 
İslâmiyet yayılıyor; deniz yükseliyor. Fakat, acılarla beraber...
Resulullah efendimizin dert ortağı, yirmi dört senelik hayat arkadaşı olan mübarek Hazret-i Hadice validemiz de, dert ve üzüntülerle geçen üç senelik muhasaradan sonra, Hicret'ten üç sene önce, Ramazan ayının başında, 65 yaşında vefat etti. 
Fahr-i kainat efendimiz, hazret-i Hadice validemizi kendi mübarek elleriyle defneylediler. Üstüne atılan kara toprağa uzun uzun bakıp döndüler. Onun ayrılığından, çok hüzünlendiler. Aynı sene içinde amcası Ebu Talib'in ve hazret-i Hadice validemizin vefatı, Peygamber efendimizi üzüntüye boğmuştu. Bundan dolayı bu seneye "Senet-ül-hüzn" yani hüzün senesi denildi.
Hazret-i Hadice validemizin vefatı, sevgili Peygamberimizi haddinden ziyade üzmüştü. Çünkü en önce imana gelen ve Resulullah efendimizi tastik eden o idi. Ayrıca O'nun en büyük desteği ve teselli vereni idi...
Herkes düşman iken, o, bütün kalbini açmış ve Peygamberimizin muhabbetiyle dolmuş idi. Bütün malını, servetini, nesi varsa İslâmiyet uğruna harcamış, sevgili Peygamberimizin hizmetini görmek için, gecesini gündüzüne katmıştı. 
Resulullahı hiç bir zaman üzmemiş, asla hatırını kırmamıştı. Peygamber efendimiz, bunu zaman zaman anlatır, böylece mübarek hanımının faziletlerini yadederlerdi.
Bir gün hazret-i Hadice, Peygamber efendimiz dışardayken, O'nu aramak için çıkmıştı. Cebrail aleyhisselam insan suretinde hazret-i Hadice'ye göründü, hazret-i Hadice validemiz, ona, Peygamber efendimizi sormak istediyse de, düşmanlardan olma ihtimalini düşünerek geri döndü. 
Sevgili Peygamberimizi evde görünce, hadiseyi anlattı. Fahr-i kainat efendimiz buyurdu ki:
"Senin gördüğün ve beni sormak istediğin o zatın kim olduğunu biliyor musun? O, Cebrail (aleyhisselam) idi. Selamını sana bildirmemi söyledi. Şunu da sana bildirmemi söyledi ki; Cennet'te senin için incilerden yapılmış bir bina hazırlanmıştır. Tabii orada böyle üzüntülü, sıkıntılı, zahmetli ve külfetli şeyler bulunmayacaktır."
Hazreti Hadicet'ül Kübra, gerçekten takva, fazilet ve feragat sahibi bir üstün insandı. İlk iman şerefi O'na aittir. Ki bu şerefi bir başka liyakatle mukayese etmek mümkün olamaz. 
Eşsiz şekilde eli açıktı. Olanca servetini tereddüt etmeden İslâmiyet uğruna feda etmiştir. Sevgili Peygamberimizi tebliğ yaptığı günlerdeki o sıkıntılı anlarında daima destekler ve O'na ümid ve teselli verirdi. Allah Resulü'nün İbrahim hariç bütün çocukları ondan dünyaya gelmiştir. .
Bu ve daha nice kıymetli vasfı ile O, rızayı ilahiyi kazanmış ve Hak teâlâyı razı etmişti. Bu sebeple Cenab-ı Hak dahi Cebrail'le Hadice validemize selam yollamıştır.
Altmışbeş yıllık ömür, işte Hacun Mezarlığı'nda mübarek Ramazan günü noktalanmış; Hadice validemiz cennetteki inciden sarayına gitmek üzere ilk eşikten geçmişti...
 
 
 
 
 
li havada kaldı
 
Sevgili Peygamberimiz, insanların en bahtiyarlarından olan Eshabıyla, bir benzeri daha bulunmayan sohbetler ederek, onların kalblerini nurlandırırdı. 
Gelen ayet-i kerimeleri izah eder, anlatılmayan, anlaşılmayan hiç bir şey bırakmazdı. Bu arada müşriklerin de imana gelmesi için, toplandıkları yerlere gider, bıkmadan ve yılmadan imana davet ederdi. 
Bu duruma, Ebu Cehil ile Velid bin Mugire çok kızar;
"Bu gidişle Muhammed, herkesi kendi dinine çevirecek, putlarımıza tapan kimse bırakmayacak" derlerdi. 
Bir gün, bu işi bitirmenin tek çaresi, alemlerin efendisi olan sevgili Peygamberimizi öldürmek olduğunda karar kıldılar... Ebu Cehil, Velid bin Mugire'yi ve Mahzum oğullarından birkaç delikanlıyı yanına alarak Beytullah'a geldi. O anda sevgili peygamberimiz namaz kılıyordu.
Ebu Cehil, eline aldığı bir taş ile hemen ileri atıldı. Habib-i ekrem ve Nebiyy-i muhterem efendimize, taşı vurmak üzere elini kaldırdığı an, elleri havada hareketsiz kaldı. Hiçbir şey yapamadı ve şaşkına döndü. O hali ile geldiği yere gitti. Müşriklerin yanına varınca, eli eski haline döndü ve taş yere düştü.
Aynı taşı Mahzum oğullarından biri kapıp; "Göreceksiniz! O'nu ben öldüreceğim!.." diyerek, Peygamber efendimize doğru yürüdü. Yaklaşınca, bir anda gözü kör olup, etrafı göremez oldu.
Bunun üzerine, Mahzum oğulları hep birlikte sevgili Peygamberimize doğru ilerlediler. Peygamber efendimize iyice yaklaştıkları an, onu göremez oldular. Fakat mübarek sesini işitiyorlardı.
Sesin geldiği yere yürüdüklerinde, ses arkalarından, arkaya döndüklerinde ise, önceki yerden gelmeye başladı. Aynı hale birkaç defa şahid oldular. 
Sonunda şaşkına dönüp; resulullah efendimize hiçbir şey yapamadan orayı terkettiler. Bunun üzerine, Allahü teâlâ ayet-i kerime gönderip, mealen; "Onların önlerine set çektik. Gözlerini perdeledik. Artık görmezler" buyurdu. (Yasin suresi: 9)
Müşrikler, sevgili Peygamberimizden pek çok mucizeler gördükleri halde, inatlarından iman etmiyorlar, üstelik Müslüman olan çocuklarına, kardeşlerine, akraba ve arkadaşlarına eziyet ve zulümden geri kalmıyorlardı.
Onların gittikçe şiddetlenen bu zulüm ve işkencelerine, sevgili Peygamberimiz çok üzüldüler. Bu defa da Mekke dışına yöneldiler... Mekke yakınlarında bulunan Taif'e giderek, oranın halkını İslâm'a davet etmeyi düşündüler. Bu sebeple, yanlarına Zeyd bin Harise'yi alıp Taif'e vardılar. Taif'in ileri gelenlerinden Amr'ın oğulları; Abdi Yalil, Habib ve Mes'ud ile görüştüler. Onlara İslâm'ı anlatıp, Allahü teâlâya iman etmelerini istediler. Onlar iman etmedikleri gibi, hakarette bulundular, üstelik;
-Allahü teâlâ peygamber göndermek için, senden başka kimse bulamadı mı? Allahü teâlâ senden başkasını peygamber göndermeye aciz mi? Memleketimizden çık git! Nereye istersen oraya git!.. Senin kavmin, söylediklerini kabul etmedi de onun için buraya geldin değil mi? Yemin ederiz ki, biz de senden uzak duracağız. Hiç bir isteğini kabul etmeyeceğiz, dediler.
Resulullah efendimiz, onların yanından üzüntü ile ayrıldılar. Sakif kabilesini bir ay İslâmiyet'e davet ettiler, fakat hiç biri iman etmediği gibi, ayrıca alay ettiler, işkence yaptılar ve yuhaladılar.
Çocukları ve gençleri, geçeceği yol kenarlarına dizerek taşa tuttular ve üzerine saldırttılar.
 
 
 
 
 
urmayın, Resulullahtır O
 
Kendilerine, cenab-ı Hakkın son dinini tebliğ için gelen, onları sonsuz Cehennem ateşinden kurtarmaya çalışan Kainatın efendisini baş tacı edecekleri yerde, Taifliler taşa tuttular. Atılan taşlara, hazret-i Zeyd, vücudunu siper ederek Peygamberimize bir zarar gelmesini önlemeye çalışıyordu. 
Zeyd hazretleri, sevgili Peygamberimizin etrafında dört dönüyor, taşların O'na değmemesi için çırpınıyordu. O'nun mübarek vücuduna bir zarar gelmesin diye kendisine gelen taşlara aldırmıyordu. Canını böyle günlerde feda etmek için fırsat beklemiyor muydu? İşte, alemlerin efendisini taşlıyorlar, eziyet, işkence yaparak yurtlarından çıkarmaya çalışıyorlardı.
Hazret-i Zeyd, Peygamber efendimizi korumak için sağa-sola koşturdukça, taşlar; başına, vücuduna, ayaklarına birbiri peşine değiyordu. Bu sebeple, hazret-i Zeyd'in her tarafı kanlar içinde kalmıştı... Sevgili Peygamberini korumak için varını yoğunu harcıyor, taş atan zalimlere karşı avazı çıktığı kadar;
-Yapmayın!.. Vurmayın!.. O alemlerin efendisidir! Resulullah'tır O!.. Benim vücudumu parça parça yapın, fakat Peygamberime bir zarar gelmesin!.. diye bağırıyordu.
Zeyd bin Harise'yi aşarak, Resulullah efendimize gelen taşlar, Efendimizin mübarek ayaklarını kanlar içinde bırakmıştı.
Sevgili Peygamberimiz, üzüntülü, yorgun ve yaralı bir halde, Utbe ve Şeybe ismindeki iki kardeşin bağına yaklaştılar... Orada, bütün mü'minlerin canlarını feda etmek istediği Resulullah efendimiz, mübarek ayaklarından akan kanları sildiler. Abdest alıp, ağacın altında iki rek'at namaz kıldılar. Sonra mübarek ellerini kaldırıp münacatta bulundular.
Bu hali, bağ sahipleri seyrediyordu... Resulullah efendimizin başına gelenleri görmüşler, garipliğine şahid olmuşlardı. Merhamet damarları harekete geldi. Addas ismindeki köleleri ile üzüm gönderdiler. Sevgili Peygamberimiz, üzümü yerken Besmele çekti. Üzümü getiren köle Hıristiyan idi. Besmeleyi işitince şaşırıp sordu:
-Yıllardır buralardayım, kimseden böyle bir söz duymadım. Bu nasıl kelamdır?
- Sen neredensin?" 
- Nineveliyim.
- Yunus'un (aleyhisselam) memleketinden imişsin.
- Sen Yunus'u nerden tanıyorsun? Onu, buralarda kimse bilmez.
- O, benim kardeşimdir. O da, benim gibi peygamber idi.
- Bu güzel yüzün, bu tatlı sözlerin sahibi yalancı olamaz. Ben inandım ki, sen Allah'ın Resulüsün, diyerek hemen Kelime-i şehadet getirip Müslüman oldu. Sonra da:
- Ya Resulallah! Yıllardır bu zalimlere, bu yalancılara kölelik ettim. Herkesin hakkını yiyorlar. Herkesi aldatıyorlar. Hiç iyi tarafları yok. Dünyalık toplamak ve şehvetlerini tatmin için her alçaklığı göze alıyorlar. Onlardan nefret ediyorum. Sizinle birlikte gitmek, size hizmetle şereflenmek, cahillerin, ahmakların size yapacağı saygısızlıklara hedef olmak, mübarek vücudunuzu korumak için feda olmak istiyorum, dedi.Resulullah efendimiz, tebessüm ederek;
- Şimdi efendilerinin yanında kal! Az zaman sonra, adımı her yerde işitirsin. O zaman bana gel! buyurdu.
 
 
 
 
ahmet olarak gönderildim
 
Taiflilere Peygamberliğini tebliğ vazifesini ifa eden, Kainatın efendisi Mekke'ye dönmek üzere yola çıktı. Mekke'ye iki konaklık bir mesafe kaldığında, bir bulutun kendilerini gölgelemekte olduğunu gördü. 
Dikkatle baktıklarında, Cebrail aleyhisselam olduğunu anladı. Bu hadiseyi sevgili Peygamberimiz, Aişe-i Sıddika validemize anlatır.
Bir gün hazret-i Aişe validemiz;
- Ya Resulallah! Senin başından Uhud gününden daha ıstıraplı bir gün geçti mi? diye sordu. Resulullah efendimiz şöyle cevap verdi.
- Vallahi senin kavminden öyle cefa çektim ki, Uhud gazasında bulunan kafirlerden onu çekmedim. İbn-i Yalil bin Abd-i Külal'e nefsimi arz ettiğimde (yani nübüvvetimi bildirip onu dine davet ettiğimde) kabul etmedi. Yanlarından öyle büyük bir ıstırapla ayrıldım ki, ta Karn-ı Sealib denilen yere varıncaya kadar kendime gelemedim. Orada başımı yukarı kaldırdım. Bir bulutun, üzerime gölgesini saldığını gördüm. Baktım ki, bulutun içinde Cebrail (aleyhisselam) duruyor. Bana nida edip dedi ki: 
"Ya Muhammed! Hak teâlâ hazretleri, kavminin senin hakkındaki sözlerini ve seni korumak istemediklerini işitti. Sana, dağlara me'mur olan şu meleği gönderdi ki, ne istersen ona emredersin." 
O melek de bana nida edip selam verdikten sonra; 
"Ya Muhammed! Hak teâlâ hazretleri, Cibril'in dediği gibi, dağların meleği olan beni sana gönderdi ki, ne istersen bana emredersin; emrine amadeyim. Eğer şu iki yalçın dağın (Kuaykıan dağı ile Ebu Kubeys dağının) Mekkeliler üzerine kapanırcasına birbirine kavuşmasını (ve müşrikleri tamamiyle ezmesini) istiyorsan, emret kavuşturayım!" dedi. 
Ben razı olmadım ve dedim ki: "Hayır! Ben alemlere rahmet olarak gönderildim. Allahü teâlânın bu müşriklerin sulbünden, yalnız cenab-ı Hakk'a ibadet eden ve Allahü teâlâya hiçbir şeyi ortak koşmayan bir nesil meydana çıkarması için dua ederim."
Peygamber efendimiz Taif'ten Mekke'ye dönerken, Nahle mevkiinde birazcık istirahat buyurdular. Bir ara namaza durmuşlardı. Nusaybin cinlerinden bir grup oradan geçerken, sevgili Peygamberimizin okuduğu Kur'an-ı kerim ayetlerini duyunca, durup dinlediler. Sonra Peygamber efendimizle görüşüp Müslüman oldular. Peygamber efendimiz onlara; "Kavminize varınca, benim imana davetimi onlara da söyleyin. Onları da imana davet edin" buyurdu. 
O cinniler, kavimlerine gidip bunu bildirince, işiten cinnilerin hepsi iman ettiler. Bu husus, Kur'an-ı kerimde Cin suresinde ve "Buhari" ve "Müslim" adındaki meşhur hadis-i şerif kitaplarında bildirilmektedir. .
Nebiyy-i muhterem efendimiz, Mut'im bin Adiy'in himayesinde Mekke'ye geldi. İnsanları hak yola davet etmeye devam etti. Bu durum karşısında, müşrikler yine azıtıp eskisinden daha çok işkence ve zulüm yapmaya başladılar.
Bunun üzerine cenab-ı Hak, peygamber efendimize, Kabe'yi ziyaret mevsiminde, ziyarete gelen Arab kabileleriyle görüşüp, onları İslâm'a davet etmesini emreyledi. 
Peygamber efendimizin, yalvarırcasına yaptığı bu davetlere, ne yazık ki, hiç birisi kulak asmaz, bazıları kaba davranır, hakarette bulunur, bazıları da suratını asıp kötü sözler sarf ederdi. Kureyş müşrikeri de O'nu takib ederek gittikleri kabileleri ifsad ederlerdi.
 
 
 
 
 
ki azılı düşman
 
Böylesi görülmemiş... Bunca eza altında, hidayet yolundan dönen, dayanamayan, şüpheye ve kaygıya düşen, iman duygusu gölgelenen, küfre tekrar dönen tek kişi yoktur Eshab-ı kiramdan. 
Eshabının böylesine bağlığının, sadakatinin yanında nasipsiz düşmanları da aksine düşmanlıklarını günbegün şiddetlendirerek artırmaktalar. Bunların başında da Ebu Cehil gelmekte. Diğer bir nasipsiz de Kainatın efendisinin en yakın akrabası Ebu Leheb...
Hadis imamlarımızdan, İmam-ı Ahmed, Beyheki, Taberani ve İbn-i İshak'ın bildirdiklerine göre, Rebia bin Abbad şöyle anlatır:
Genç idim. Babamla beraber Mina'ya gitmiştik. Resul aleyhisselam, Arab kabilelerinin kondukları yere vardı; 
"Ey filan oğulları! Taptığınız şu putları atarak, Allahü teâlâya hiç bir ortak koşmadan ibadet etmenizi, bana inanıp beni tasdik etmenizi, Hak teâlâ tarafından gönderilmiş olduğum vazifeyi açıklayıp yerine getirinceye kadar beni korumanızı size emreden Allahü teâlânın resulüyüm!.." buyurdu. 
Peşi sıra giden şaşı gözlü, örgülü saçlı bir adam da;
"Ey filan oğulları! Bu sizi; putlarımız Lat ve Uzza'ya tapmaktan men edip, kendisinin uydurduğu bir dine davet ediyor!.. Sakınınız!.. O'nu dinlemeyiniz ve O'na itaat etmeyiniz!.." diyordu. 
Ben babama;
- Bu zatı takib eden kimdir? diye sordum. Babam;
- Amcası Ebu Leheb'dir, dedi.
Tarık bin Abdullah da şöyle anlatır:
Resul aleyhisselamı Zülmecaz Panayırı'nda görmüştüm. İnsanların duyması için, yüksek sesle;
- Ey insanlar! "La ilahe illallah (Allahü teâlâdan başka ilah yoktur)" deyiniz de kurtulunuz, buyurarak sesleniyordu.
O'nu takib eden bir kimse de eline geçirdiği taşları ayaklarına atarak;
- Ey cemaat! İnanmayınız!.. O'ndan sakınınız! Çünkü O yalancıdır!.. diyordu. 
Öyle ki, değen taşlar mübarek ayaklarını kanatmıştı da, O hala yılmadan, yorulmadan davetine devam ediyordu. 
- Bu genç kimdir? diye sordular. Birisi;
- Abdülmuttalib oğullarından bir gençtir, cevabını verdi. 
- Taş atan kim? diye sorduklarında;
- Amcası Ebu Leheb, dedi.
Müdrik bin Münib anlatır:
Babamla Mina'ya gelip konaklamıştık. Bir toplulukla karşılaştık. Bir kimse onlara; "Ey insanlar! "La ilahe illallah" deyiniz de kurtulunuz" buyuruyordu. 
Etrafındaki insanlardan bazıları O'nun, o güzel yüzüne tükürüyor, bazıları başına toprak saçıyor, bazıları da küfredip çeşitli hakaretlerde bulunuyordu.
Bu hal öğleye kadar devam etti. Bu sırada bir kız çocuğu elinde su kabı ile oraya geldi. O'nu o halde görünce ağlamaya başladı. O kimse, su içtikten sonra kıza dönüp;
- Ey kızım! Baban hakkında; tuzağa düşürülüp öldürülecek, zillete uğrayacak diye korkma! buyurdu.
Orada bulunanlara "Bu zat kimdir?" diye sorduk:
- Bu, Abdülmuttalib oğullarından Muhammed'dir, yanındaki de kızı Zeyneb'dir, dediler.
 
 
 
 
 
açırılan büyük fırsat
 
Sevgili Peygamberimiz, her türlü engellemelere rağmen İslâmiyeti anlatmaya sabırla devam ediyor...
Bir gün yine tebliğ için Ukaz Panayırı'na gitti. Beni Amir kabilesine varıp, onlara sordu: 
- Ey Beni Amir! Sizde, size sığınan kimselere himaye nasıldır?
- Bize hiç kimse laf atamaz, habersiz ateşimizden ısınamaz!..
- Ben, Allahü teâlânın Resulüyüm. Yanınıza geldiğim zaman, Rabbimin bana verdiği Peygamberlik vazifesini insanlara ulaştırıncaya kadar beni korur musunuz?
-Sen, Kureyş'ten kimlerdensin?
- Abdülmuttalib oğullarındanım.
- Madem ki, Abdülmuttalib oğullarındansın, niçin onlar seni korumuyorlar? 
- Beni yalanlayanların önde geleni onlar oldular. 
- Ey Muhammed! Biz seni ne reddederiz, ne de getirdiklerine iman ederiz. Ancak, sen, peygamberlik vazifeni insanlara ulaştırıncaya kadar seni koruruz... 
Bunun üzerine Peygamber efendimiz, onların yanına oturdu. O sırada Beni Amir'in ileri gelenlerinden Beyhara bin Faris, panayırda alış verişini bitirip yanlarına geldiğinde, oradakilere, Peygamber efendimizi göstererek; "Bu kimdir?" diye sordu. Onlar da; "Muhammed bin Abdullah'dır" dediler. Beyhara onlara dedi ki; 
-Sizin O'nunla ne işiniz var ki, yanınıza oturttunuz?
- Bize sığındı. Allah'ın Resulü olduğunu söylüyor ve Peygamberlik vazifesini insanlara tebliğ edinceye kadar, kendisini korumamızı istiyor.
Bunun üzerine Beyhara, Peygamber efendimize dönüp; 
-Seni korumağa kalkmamız bütün Arabların okuna göğsümüzü hedef tutmamız demektir. Derhal aramızdan ayrılıp kavmine dön!.. Yemin ederim ki, kavmimin arasında olmasaydın, şimdi senin boynunu vururdum!.. demek bedbahtlığında bulundu. 
Bu sözler üzerine, Alemlerin efendisi büyük bir üzüntü içerisinde devesine bindi. O küstah Beyhara, Resulullah efendimizi devesinden düşürdü. Bu hadiseyi gören Eshab-ı kiramdan Dabaa binti Amir isminde bir hanım feryad edip;
-Allahü teâlânın Habibine, şu yapılanı nasıl reva görüyorsunuz? Benim hatırım için Resulullahı bunların elinden kurtaracak yok mudur? diyerek akrabalarına seslendi. Amcaoğullarından üç kişi, hemen bahtsız Beyhara'nın üzerine yürüdü. 
Beyhara'nın kavminden iki kişi ona yardım etmek istediyse de, diğerleri Beyhara'yı ve yardımcılarını hırpalayıp dövdüler... 
Bu durumu takibeden sevgili Peygamberimiz, kendisi için dövüşen o üç kimse için; 
"Ya Rabbi! Bu kimselere bereketini ihsan eyle" diye hayır dua etti.
Beyhara ve yardımcıları için de; 
"Ya Rabbi! Bunları da rahmetinden uzaklaştır" diye dua etti.
Hayır dua buyurduğu kimseler, Müslüman olmakla şereflenirken, diğerleri de kafir olarak can verdiler. Beni Amir kabilesi mensupları memleketlerine döndüklerinde, yaşlı bir kimseye, Mekke'de başlarından geçenleri anlattılar. O kimse, Peygamber efendimizin ismini duyunca;
-Siz ne yaptınız? İsmail oğullarından hiç biri şimdiye kadar yalan yere Peygamberlik davasında bulunmamıştır. Büyük bir fırsatı kaçırdınız. Kaçırılan bu fırsatı artık telafi etmek çok zordur!.. diyerek üzüntüsünü bildirdi.
 
 
 
 
Mirac
 
 
 
 
 
irac'a ilk adım
 
Sevgili Peygamberimiz, bütün engellemelere rağmen, gördüğü her kabileye, İslâmiyeti anlatıyor... Kendisini himaye edip, insanlara Allahü teâlânın emirlerini tebliğ etmesinde yardımcı olmalarını istiyor... Böylece herkesin dünya ve ahıret huzuruna kavuşmalarını arzu ediyor. 
Fakat insanlar, ne Müslüman oluyorlar, ne de himaye etmeye yanaşıyorlardı. Ayrıca hakaret, zulüm, işkence ve alay edip, yalanlıyorlardı. Alemlerin efendisinin günleri, çok yorgun, aç, susuz, üzüntülü ve pek hüzünlü geçiyordu. 
Gündüzleri böyle geçiyor, gece geç vakitlere kadar bu hal devam ediyordu. Mekkeli müşrikler, gelen insanların Müslüman olmasını engelledikleri gibi, Habib-i Ekrem efendimize zulüm etmekten geri durmuyorlardı. 
Artık Resulullah efendimiz için gidilecek bir yer yoktu. Her taraf düşman idi. O gece doğruca amcası Ebu Talib'in kızı Ümm-i Hani'nin, Ebu Talib Mahallesi'nde bulunan evine geldi. Ümm-i Hani, o zaman henüz iman etmemişti. "Kimdir o" deyince, Resulullah efendimiz; "Amcan oğlu Muhammed'im... Kabul edersen, misafir geldim" buyurdu.
Ümm-i Hani; "Senin gibi doğru sözlü, emin, asil, şerefli misafire can feda olsun. Yalnız, teşrif edeceğinizi önceden bildirseydiniz, bir şeyler hazırlardım. Şimdi yedirecek bir şeyim yok" dedi.
Resulullah efendimiz, "Yiyecek, içecek istemem. Hiç biri gözümde yok. Rabbime ibadet etmek, yalvarmak için bir yer bana yetişir" buyurdu.
Ümm-i Hani, sevgili Peygamberimizi içeri alıp; bir hasır, leğen ve ibrek verdi. Gelen misafire ikram etmek, onu düşmandan korumak, Araplar için en şerefli vazife sayılırdı. Bir evdeki misafire zarar gelmesi, ev sahibi için büyük yüz karası olurdu. 
Ümm-i Hani; "Bunun Mekke'de düşmanları çok. Hatta öldürmek isteyenler var. Şerefimi korumak için, sabaha kadar O'nu gözeteyim" diye düşündü. Babasının kılıcını alıp, evin etrafında dolaşmaya başladı.
Resulullah, o gün çok incinmişti. Abdest alıp, Rabbine yalvarmaya, af dilemeye, kulların imana gelip, saadete kavuşmaları için duaya başladı. Çok yorgun, aç ve üzüntülü idi. Hasır üzerine uzanıp uyuyuverdi.
O anda Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama; "Sevgili Peygamberimi çok üzdüm. Mübarek bedenini, nazik kalbini çok incittim. Bu halde, yine bana yalvarıyor. Benden başka hiç bir şey düşünmüyor. Git, Habibimi getir! Cennetimi, Cehennemimi göster. O'na ve O'nu sevenlere hazırladığım nimetleri görsün. O'na inanmıyanlara, sözleri, yazıları ve hareketleri ile O'nu incitenlere hazırladığım azabları görsün. O'nu ben teselli edeceğim. O'nun nazik kalbinin yaralarını ben saracağım" buyurdu.
Cebrail aleyhisselam, Resulullahın yanına gelince, O'nu mışıl mışıl uyur buldu. Uyandırmağa kıyamadı. İnsan şeklinde idi. Mübarek ayağının altını öptü. Kalbi, kanı olmadığı için, soğuk dudakları Resulullahı uyandırdı. 
Cebrail aleyhisselamı hemen tanıdı ve; "Ey Cebrail kardeşim! Böyle vakitsiz niçin geldin. Yoksa bir hata mı ettim. Rabbimi gücendirdim mi? Bana acı haber mi getirdin?" buyurdu ve Rabbinin darılacağından çok korktu.
Cebrail aleyhisselam; "Ey bütün yaratılmışların en üstünü! Ey Yaratanın habibi, ey peygamberlerin efendisi, iyilikler menbaı, üstünlükler kaynağı olan şerefli ve büyük Peygamber! Rabbin sana selam ediyor ve seni kendisine çağırıyor. Lütfen kalk gidelim" dedi.
Mirac yolculuğu böylece başlamış oldu...
 
 
 
 
 
y Habibim! Sen üzülme
 
Mirac, Efendimizin yükseklikler alemine uruc etmesi... Derece derece ötelerin sırlarına ermesi... Bu emirle gelen, Cebrail aleyhisselam, Sevgili Peygamberimizi Miraca hazırlamaya başladı. Önce, abdest aldırdı. Mübarek başına nurdan bir imame koydu. Üzerine nurdan bir elbise giydirdi. Mübarek beline yakuttan bir kemer taktı. Mübarek eline dört yüz inci ile süslü zümrütten bir asa verdi. Her inci, Zühre yıldızı gibi parlardı. Mübarek ayağına yeşil zümrütten nalin giydirdi. Sonra el ele tutuşup Kabe'ye geldiler. 
Burada Cebrail aleyhisselam, sevgili Peygamberimizin mübarek göğsünü yardı. Kalbini çıkardı. Zemzem suyu ile yıkadı. Sonra hikmet ve iman dolu bir tas getirip içine boşalttı ve göğsünü kapattı.
Sonra Cebrail aleyhisselam, Cennet'ten getirdiği Burak adındaki beyaz hayvanı işaret ederek;
- Ya Resulallah! Buna bin! Bütün melekler yolunu bekliyorlar, dedi. 
Bu sırada Peygamber efendimize bir hüzün çöktü ve tefekküre daldı. O anda Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama; 
- Ey Cebrail! Sual eyle! Habibim niçin mahzun duruyor? diye sual edince, Efendimiz cevap verdi:
- Ben bu kadar izzet ve ikram gördüm. Hatırıma geldi ki, kıyamet günü zayıf olan ümmetimin hali nasıl olur? Elli bin yıl, Arasat meydanında yaya olarak bunca günahlarını nasıl çekerler ve otuz bin yıllık yol olan Sıratı nasıl geçerler? 
Ferman-ı ilahi geldi ki; 
- Ey Habibim! Hatırını hoş tut. Senin ümmetine elli bin yıllık vakti bir an gibi ederim. Üzülme! buyurdu.
Peygamber efendimiz, Burak'a bindi. Burak çok hızlı gidiyor, bir adımda gözün gördüğü yerin ötesine ulaşıyordu. Yolculuk esnasında Cebrail aleyhisselam sevgili Peygamberimize bazı konak yerlerinde inip namaz kılmasını söyledi. Alemlerin efendisi bunun üzerine tam üç defa inerek namaz kıldı. 
Cebrail aleyhisselam da namaz kıldığı yerleri bilip bilmediğini sordu. Cevabını kendisi vererek; ilk indiği yerin Medine olduğunu ve bu şehre hicret edeceğini haber verdi. 
Öteki yerlerin de sıra ile hazret-i Musa'nın Allahü teâlâ ile cihetsiz ve bilinmeyen bir şekilde konuştuğu Tur-i Sina olduğunu, son olarak da İsa aleyhisselamın doğduğu Beyt-i Lahm'da namaz kıldığını haber verdi. Sonra Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya geldiler.
Mescid-i Aksa'da, Cebrail aleyhisselam bir kayayı parmağı ile delerek Burak'ı bağladı. Geçmiş peygamberlerden bazısının ruhları insan şeklinde toplanmışlardı. Cemaatle namaz için; Âdem, Nuh ve İbrahim peygamberlere "aleyhimüsselam" imam olmaları sıra ile söylendi. Özür dileyerek kabul etmediler. Hazret-i Cebrail;"Sen varken başkası imam olamaz" diyerek Habibullah'ı ileri sürdü.
Peygamber efendimiz, peygamberlere imam olup, iki rek'at namaz kıldırdılar. 
(Mirac, Peygamberimizin Medine'ye hicretlerinden ondokuz ay önce Miladi 621 yılında, geceleyin vuku' bulmuştur.
Sevgili Peygamberimizin bu iki mahal arasındaki seyahatleri geceleyin vuku' bulduğu için, gece yolculuğu manasında "İsra" denmiş, bu mübarek kelime aynı olayı anlatan ayetle başlayan "İsra" suresinin de adı olmuştur.)
 
 
 
 
 
u gelen ne güzel yolcu
 
Sevgili Peygamberimiz, Mirac olayının Kudüs'ten sonrasını şöyle anlatır:
Cebrail aleyhisselam bana bir kap içinde Cennet şurubu, bir kap da süt getirdi. Sütü aldım. 
Daha sonra iki bardak daha sundular. Biri su, bir bal; ikisinden de içtim. Hazret-i Cebrail; "Bal ümmetinin kıyamete kadar devam edeceğine, su da, ümmetinin günahlarından temizlenmesine işarettir" dedi. 
Sonra beraberce göğe yükseldik. Cebrail aleyhisselam birinci kat göğün kapısını çaldı. Sordular:
- Sen kimsin? 
- Ben Cebrail'im.
- Peki yanındaki kim?
- O da Muhammed'dir.
- O'na göğe çıkmak için vahy ve Mirac daveti gönderildi mi? 
- Evet, gönderildi.
"Merhaba gelen zata! Bu gelen, ne güzel yolcu!" dediler ve hemen kapı açıldı ve kendimi Âdem'in "aleyhisselam" karşısında buldum. Bana "Merhaba" dedi ve dua etti...
Burada çok melek gördüm. Hepsi kıyamda huşu ve hudu ile durmuşlar "Subbuhün kuddusün Rabb-ül-melaiketi ver-ruh" zikriyle meşguldüler. Cebrail'e sordum:
- Bu meleklerin ibadeti bu mudur?
- Evet. Bunlar yaratılalıdan beri, ta kıyamete kadar kıyam üzere olurlar. Hak teâlâdan diledim ki, bu ibadeti ümmetime nasip etsin. Duamı kabul etti. Namazda olan kıyam odur.
Orada bir cemaate uğradım. Melekler, onların başlarını ezerler, tekrar eski halini alır. Yine döverler, yine eskisi gibi olurdu. "Bunlar kimlerdir?" dedim. "Cuma'yı ve cemaati terk edenlerdir. Rüku ve secdeleri tamam yapmayanlardır" dedi.
Bir cemaat gördüm. Aç ve çıplak idiler. "Bunlar kimlerdir?" dedim. "Fakirlere merhamet etmiyenler ve zekat vermiyenlerdir" dedi.
Bir cemaate uğradım. Önlerine nefis yemekler koymuşlar. Bir yanda da leş duruyor. O nefis yemekleri bırakmış, leşi yerlerdi. "Bunlar kimlerdir?" dedim. "Bunlar, helali terk edip, harama meyl edenlerdir. Helal malları varken, haram yiyen kimselerdir" dedi.
Arkasındaki yükün çokluğundan, harekete mecali kalmamış olan bir takım kimseler gördüm. O haliyle halka seslenip, üzerine biraz daha yük koymalarını istiyorlardı. "Bunlar kimlerdir?" dedim. "Bu kimseler, emanete hıyanet edenlerdir. İnsanların hakkını almış iken, yine zulmedenlerdir" dedi.
Kendi etlerini kesip yiyen bir grup insana uğradık. "Bunlar kimlerdir?" dedim. Cebrail aleyhisselam; "Bunlar gıybet edenler ve söz taşıyanlardır" dedi.
Bir grup insana rastladık, dilleri kafalarından çekilmiş, şekilleri değiştirilip hınzır (domuz) suretine tebdil olmuş olarak azab olunurlar. Cebrail aleyhisselam; "Bunlar yalan yere şahidlik yapanlardır" dedi.
Bir kısım kadınlara rastladık. Yüzleri siyah, gözleri göktü. Ateşten elbiseler giydirmişler. Melekler onlara ateşten gürzlerle vururlar. "Bunlar kimlerdir?" dedim. Hazret-i Cibril; "Bunlar zina edenler ve kocalarını inciten kadınlardır" dedi.
Bir cemaat daha gördüm. Ateş, onları yakar, tekrar dirilirler, tekrar yakardı. "Bunlar kimlerdir?" dedim. "Bunlar babalarına asi olanlardır" dedi.
İkinci kat göğe çıktık. Cebrail aleyhisselam kapıyı çaldı. Kapı açıldığında, kendimi; teyze çocukları İsa ile Yahya bin Zekeriyya'nın (aleyhimesselam) yanında buldum. Bana; "Merhaba" dediler. Ve duada bulundular...
Meleklerden bir cemaate rastladım. Saf bağlayıp durmuşlar, cümlesi rükuda idi. Kendilerine mahsus bir tesbihleri vardı. Devamlı olarak rükuda dururlar, başlarını kaldırıp, yukarı bakmazlar. Cebrail aleyhisselam; "Bu meleklerin ibadeti böyledir. Hak teâlâdan iste de ümmetine nasib olsun" dedi. Dua ettim. Kabul buyurup, namazda rükuu ihsan eyledi.
Sonra üçüncü kat göğe çıktık. Aynı sual ve cevaptan sonra, kapı açıldı ve kendimi Yusuf aleyhisselamın yanında buldum. Baktım ki kendisine güzelliğin yarısı verilmiş. Bana, "Merhaba" dedi ve dua etti...
Çok melek gördüm. Saf halinde, cümlesi secdede idiler. Yaratılalıdan beri secdede olup, kendilerine mahsus tesbih ile tesbih ederler. Cebrail aleyhisselam; "Bu meleklerin ibadeti böyledir. Allahü teâlâdan iste ki, bu ameli ümmetine müyesser eylesin" dedi. Hak teâlâdan diledim. Kabul edip namazda size nasib eyledi.
Dördüncü kat göğe eriştim. Saf gümüşten yapılmış, nurdan bir kapısı var. Nurdan bir kilit vurmuşlar. Kilidin üzerinde, "La ilahe illallah Muhammedün resulullah" yazılı idi. Sual ve cevaptan sonra kendimi, İdris aleyhisselamın yanında buldum. Bana "Merhaba" dedi ve duada bulundu. Allahü teâlâ, onun hakkında (mealen); "Biz onu yüksek bir mekana ref'ettik" buyurmuştur. (Meryem suresi: 57)
Bir melek gördüm. Bir kürsi üzerine oturmuş, gamlı ve üzüntülü idi. Etrafında o kadar çok melek vardı ki, sayısını ancak cenab-ı Hak bilir. Sağında nurani melekler gördüm. Yeşiller giymişler, çok güzel kokuları var. Her birinin güzelliğinden yüzlerine bakılamaz. Sol tarafında ağızlarında ateşler saçan melekler vardı. Önlerinde ateşten mızrak ve kamçılar var. Öyle gözleri var ki, bakmağa takat getirilmez. Taht üzerinde oturan meleğin, başından ayağına kadar gözleri var.
Daima önündeki deftere bakar, bir an gözünü ondan ayırmazdı. Önünde bir ağaç vardı. Kah sağ eliyle ondan bir şey alıp sağındaki nurani meleklere teslim eder, kah sol eliyle bir şey alıp solundaki zulmani meleklere verirdi. Bu meleğe nazar edince, kalbime bir korku geldi. Hazret-i Cebrail'e; "Bu melek kimdir?" dedim. "Azrail'dir. Bunun yüzünü görmeğe kimsenin takati yetmez" dedi. 
Yanına varıp; "Ey Azrail! Bu, ahir zaman peygamberidir ve Allahü teâlânın habibi, sevgilisidir" dedi. Azrail aleyhisselam kalkıp bana tazim etti; "Merhaba! Hak teâlâ senden daha şerefli bir kimse yaratmadı. Ümmetin de, cümle ümmetlerden üstündür. Ben senin ümmetine, baba ve analarından daha çok acırım" dedi."Senden bir ricam vardır. Ümmetim zayıftır. Onlara yumuşak darvanasın. Ruhlarını yumuşaklıkla alasın" dedim. "Seni en son peygamber olarak gönderen ve kendine habib kılan Allahü teâlânın hakkı için, Allahü teâlâ gece ve gündüzde yetmişkere; "Ümmet-i Muhammed'in ruhlarını yumuşaklıkla ve kolaylıkla al ve işlerini lütf ile gör" diye emreder. Bunun için ben de senin ümmetine, ana ve babalarından daha çok şefkat ederim, dedi.
Beşinci kat göğe çıktık, orada Harun aleyhisselamla karşılaştık. Bana "Merhaba" dedi ve hayır duada bulundu.
Beşinci kat gök meleklerinin ibadetlerini gördüm. Cümlesi ayakta duruyor ve ayaklarının parmaklarına nazar ediyor, asla başka yere bakmıyor, yüksek sesle tesbih ediyorlardı. Hazret-i Cebrail'den "Bu meleklerin ibadeti böyle midir?" diye sordum. "Evet, Hak teâlâdan dile de, bu ibadeti ümmetine nasib eylesin" dedi. Dua ettim. Cenab-ı Hak ihsan etti.
Sonra altınca kat göğe çıktık. Orada Musa aleyhisselam ile karşılaştık. Bana "Merhaba" dedi ve hayır duada bulundu. Sonra yedinci kat göğe yükseldik, aynı soru-cevaptan sonra İbrahim aleyhisselamı Beyt-i Ma'mur'a arkasını dayamış olarak buldum. O Beyt-i Ma'mur ki, her gün oraya yetmiş bin melek giriyor bir daha sıraları gelmiyor. İbrahim aleyhisselama selam verdim. Selamımı aldı. "Merhaba salih peygamber, salih oğlum" dedi. Sonra;
"Ya Muhammed! Cennet'in yeri gayet latif ve toprağı temizdir. Ümmetine söyle, oraya çok ağaç diksinler" dedi. "Cennet'e ağaç nasıl dikilir?" dedim. "La havle vela kuvvete illa billah" ve "Sübhanellahi velhamdülillahi ve la ilahe illallahü vallahü ekber" tesbihini okuyarak, dedi. 
Cebrail aleyhisselam sonra beni, Sidret-ül-Münteha'ya götürdü. Sanki onun yaprakları fil kulakları gibi, meyveleri de kuleler gibi idi. O, Allahü teâlânın emirlerinden herhangi birisiyle karşılaştığında, öylesine değişiyordu ve güzelleşiyordu ki, Allahü teâlânın yaratmış olduğu mahlukatından, hiç kimse onun güzelliğini anlatamaz.
Cebrail aleyhisselam, Sidret-ül-Münteha'nın ilerisine iletti ve bana veda eyledi. Dedim ki: "Ey Cebrail! Beni yalnız mı bırakıyorsun?" Cebrail aleyhisselam ıstıraba düştü. Hak teâlânın heybetinden titremeğe başladı ve; "Eğer bir adım daha atarsam, Allahü teâlânın azametinden helak olurum. Bütün vücudum yanar, yok olur" dedi.
Alemlerin efendisi, buraya kadar Cebrail aleyhisselam ile gelmişti. Cebrail aleyhisselam, burada kendisini; yaratılmış olduğu suret üzere kanatlarını açmış, her bir kanadından inciler, yakutlar saçılır bir halde Resulullah'a gösterdi. Sonra ziyası güneşten daha parlak, Refref adında yeşil bir Cennet yaygısı geldi. Durmadan Allahü teâlânın zikriyle meşgul oluyor, bulunduğu alemi tesbih sadası dolduruyordu.
Peygamber efendimize selam verdi. Resulullah efendimiz Refref'in üzerine oturdu. Bir anda çok yükseklere çıktılar, hicab denilen yetmiş bin perdeden geçtiler. Her hicab arası çok uzak idi. Her perdede vazifeli melekler vardı. Refref, Peygamber efendimizi birer birer o perdelerden geçirdi. Böylece; Kürsi, Arş ve ruh alemlerini aştılar.
Habib-i ekrem efendimiz, her bir perdeden geçerken; "Korkma ya Muhammed! Yaklaş, yaklaş!" diye emredildiğini duyuyordu. Bilinmeyen, anlaşılamayan, anlatılamayan şekilde, Allahü teâlânın dilediği yüksekliklere ulaştı. Mekansız, zamansız, cihetsiz, sıfatsız olarak rü'yet hasıl oldu yani Allahü teâlâyı gördü. Gözsüz, kulaksız, vasıtasız, ortamsız olarak Rabbi ile konuştu. Hiç bir mahlukun bilemiyeceği, anlıyamıyacağı nimetlere kavuştu...
 
 
 
 
 
mmetimi isterim
 
İmam-ı Rabbani hazretleri, Efendimizin Miracını şöyle anlatır:
"O server aleyhissalatü vesselam, Mirac gecesinde, Rabbini, dünyada görmedi, Ahırette gördü. Çünkü, Resul aleyhisselam o gece, zaman ve mekan çevresinden dışarı çıktı. Ezeli ve ebedi bir an buldu. Başlangıcı ve sonu, bir nokta olarak gördü. Cennet'e gideceklerin, binlerce sene sonra, Cennet'e gidişlerini ve Cennet'te oluşlarını o gece gördü. İşte o makamdaki görmek, dünyada görmek değildir. Ahıret görmesi ile görmektir."
Peygamber Efendimize; "Rabbini sena eyle!" buyrulduğunda, O hemen; "Ettehiyyatü lillahi vessalevatü vettayyibat" (yani, bütün lisanlar ile olan medhler, övgüler ve senalar, beden ile olan hizmetler ve taatler, mal ile olan iyilikler ve ihsanlar Allahü teâlâ için olsun) dedi.
Önce Allahü teâlâ, Habibine gözsüz, kulaksız, vasıtasız, mekansız olarak; "Esselamü aleyke eyyühennebiyyü ve rahmetullahi ve berekatüh... (Ey Resulüm! Selamım, bereketim ve rahmetim senin üzerine olsun)" buyurarak, selam verdi. 
Peygamber efendimiz; "Esselamü aleyna ve ala ibadillahissalihin... (Ya Rabbi! Bize ve salih kullarına da selam olsun)" diye cevap verdiler. 
Bunu işiten melekler, hep bir ağızdan; "Eşhedü enla ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh... (Gözümle görmüş gibi bilir ve inanırım ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur. Muhammed aleyhisselam O'nun kulu ve resulüdür)" dediler.
Allahü teâlâ buyurdu ki: "Ey Habibim! Benim misafirimsin. İste benden ne istersen!.." Resulullah efendimiz; "Ümmetimi isterim ya Rabbi" dedi.
Hak teâlâ, bu suali yedi yüz defa tekrarladı. Resulullah efendimiz hepsinde; "Ümmetimi isterim" diye cevap verdi. 
Allahü teâlâ; "Hep ümmetini istersin" buyurunca, O; "Ey Rabbim! Dileyen benim, veren sensin. Cümle ümmetimi bana bağışla" diye taleb etti. 
Cenab-ı Hak; "Eğer ümmetinin hepsini şimdi sana bağışlarsam, benim rahmetim ve senin izzetin zahir olmaz. Bir kısmını şimdi sana bağışladım. İki kısmını tehir ettim. Kıyamet günü sen dileyesin, ben bağışlıyayım. Ta ki, benim rahmetim ve senin izzetin (şerefin) belli olsun" buyurdu.
Sevgili Peygamberimiz bir hadis-i şeriflerinde buyurdular ki:
"O gece (Mirac gecesi), Allahü teâlâdan cümle ümmetimin hesabını bana ısmarlamasını istedim. Hak teâlâ buyurdu ki: 
"Ya Muhammed! Bundan muradın odur ki, hiç kimse, ümmetinin kabahatlerine muttali olmasın. Benim muradım odur ki, sen şefkatli peygambersin, yabancılara olduğu gibi, senden dahi kabahatleri ve çirkin işleri örtülü olsun. 
Ya Muhammed! Sen onların yol göstericisisin. Ben onların rabbiyim. Sen onları yeni gördün. Ben evvelden ebede onlara nazar ettim ve nazar ederim. 
Ya Muhammed! Eğer senin ümmetin ile söyleşmeği sevmeseydim, kıyamet günü onları hesaba çekmezdim. Büyük ve küçük hiç bir günahlarını sormazdım."
 
 
 
 
 
esulullahın sualleri
 
Peygamber Efendimiz Miracda Cenab-ı Hakka sorduğu sualleri ve aldığı cevapları bir hadis-i şeriflerinde şöyle anlatır:
Dedim ki: "Ya Rabbi! Cebrail'e altı yüz bin kanat verdin. Buna karşı bana olan ihsanın nedir?" 
Hak teâlâ buyurdu ki: "Senin bir kılın bana Cebrail'in altı yüz bin kanadından sevgilidir. Senin bir kılın sebebiyle, binlerce asi günahkarı kıyamet günü azad ederim. Ya Habibim! Cebrail kanadını açsa, doğu ile batı arasını doldurur. Sen şefaat etsen, doğu ile batı arası asi dolu olsa, hepsini sana bağışlarım." 
Dedim ki: "Pederim Âdem'e (aleyhisselam) karşı melekleri secde ettirdin. Buna karşı, bana olan ikramın nedir?"
Hak teâlâ buyurdu ki: "Meleklerin, Âdem'in önünde secde etmeleri, senin nurunun, onun alnında olması sebebiyledir. Ya Habibim! Sana ondan üstün şey verdim. İsmini ismime yakın eyledim ve Arş-ı ala üstüne yazdım. O zaman Âdem yaratılmamış idi, namı ve nişanı yok idi. Senin ismini gökler kapısında, hicablar üzerinde, Cennetler kapısında, köşkler ve ağaçlarda, Cennet'in her yerinde yazdım. Cennet'te, üzerinde "La ilahe illallah Muhammedün resulullah" yazılmış olmayan hiçbir şey yok idi. Bu mertebe, Âdem'e verilen mertebeden daha üstündür."
Dedim ki: "Ya Rabbi! Nuh'a (aleyhisselam) gemi verdin. Buna karşı bana ne ihsan eyledin?" 
Buyurdu ki: "Sana Burak verdim ki, bir gecede yerden Arş'a eriştirdim. Cennet ve Cehennem'i gördün. Ümmetine de mescidler verdim ki, kıyamet günü gemilere biner gibi ümmetin o mescidlere binip, Sırat'ı göz açıp yumacak kadar zamanda geçip Cehennem'den halas olurlar."
Dedim ki: "Ya Rabbi! İsrail oğullarına kudret helvası ile bıldırcına benzer kuş eti indirdin." 
Hak teâlâ buyurdu ki:
"Sana ve ümmetine, dünya ve ahıret nimetini ihsan ettim. Ya Habibim! Sana bir sure verdim ki, ona benzer bir sure Tevrat'ta ve İncil'de yoktur. O sure Fatiha'dır. Her kim o sureyi okusa, vücudu Cehnnem'e haram olur. O okuyan kimsenin ana ve babasının azabını hafifletirim. 
Ya Habibim! Ben, senden ekrem (kıymetli, üstün, şerefli) kimse yaratmadım. 
Ya Habibim! Her kim benim birliğimi kabul ederse ve bana ortak koşmaz ise Cennet onlarındır. Böyle olan ümmetine Cehennem'i haram ettim. Ümmetine karşı rahmetim, gadabımı aşmıştır.
Ya Habibim! Benim katımda cümle kalktan ekremsin, şereflisin. Kıyamet günü sana o kadar ikramlar yaparım ki, cümle alem hayret eder.
Ey Habibim! Sen Cennet'e girmeyince, diğer enbiya giremez. Senin ümmetin girmeyince, gayri ümmet giremez. 
Ya Habibim! İster misin ki, senin ve ümmetin için neler hazırladım göresin?"
"İsterim ya Rabbi!" dedim. İsrafil'e hitab edip; "Ey İsrafil! Kulum ve eminim ve resulüm Cebrail'e de ki, Habibimi Cennet'e iletip, Habibim ve ümmeti için Cennet'te neler hazırladım ise göstersin. Ta ki, mübarek hatırı endişeden halas ola" buyurdu."
 
 
 
 
 
 
ennette gördükleri
 
Alemlerin efendisi olan sevgili Peygamberimiz, İsrafil aleyhisselam ile birlikte Cebrail aleyhisselamın yanına geldiler. Allahü teâlânın emrini yerine getirmek için Cebrail aleyhisselam, Peygamber efendimizi Cennet'e götürdü. 
Melekler, ellerinde nur dolu tabaklarla bekliyorlardı. Cebrail aleyhisselam;
"Ya Resulallah! Bunlar, Âdem aleyhisselamdan seksen bin yıl önce yaratıldı. Bu makamda, tabaktakileri sana ve ümmetine saçmak için sabırsızlanırlar. Kıyamet günü Hazretin ve ümmetin, Allahü teâlânın emriyle Cennet'in eşiğine ayak basınca, bu melekler tabaklardaki cevahiri üzerinize saçacaklardır" dedi.
Cennet'te vazifeli olan Rıdvan ismindeki melek, onları karşıladı. Peygamber efendimize müjdeler verdi ve; "Hak teâlâ, ikisini senin ümmetine, birini de diğer ümmetlere vermek için Cennet'i üç kısım etti" dedi ve Cennet'in her tarafını gezdirdi.
Habib-i ekrem efendimiz buyurdular ki: 
"Cennet ortasında bir ırmak gördüm. Arş'ın yukarısında akar. Bir yerden su, süt ve bal çıkar. Asla birbirine karışmaz. O ırmağın kenarı zebercedden idi. İçindeki taşlar cevahir, balçığı anber, otları za'feran idi. Etrafına gümüş bardaklar koymuşlar, sayıları gökteki yıldızlardan ziyade idi. Çevresinde kuşlar olup, boyunları deve boynu gibi idi. Her kim onların etinden yese ve o ırmaktan içse, Hak teâlânın rızasına mazhar olur.
Cebrail'e; "Bu ırmak nedir?" diye sordum. "Kevser'dir. Hak teâlâ, onu sana vermiştir. Sekiz Cennette olan bostanlara bu Kevserden akar" dedi. 
Irmağın kenarında çadırlar gördüm. Cümlesi inci ve yakuttan idi. O çadırlarda huriler gördüm. Yüzleri güneş gibi parlar idi. Derlerdi ki:
"Biz sevinçli ve neş'eliyiz. Bize hiç üzüntü gelmez. Biz gençleriz, hiç yaşlanmayız. Biz iyi huyluyuz, hiç kızmayız. Biz hep böyleyiz, hiç ölmeyiz." 
Saadet köşklerine ve ağaçlarına erişip, onların nağme ve sedaları her yeri kaplar. Öyle hoş sesleri vardı ki, o nağmeler dünyaya gelseydi, ölüm ve mihnet dünyada olmazdı. 
Cebrail "Bunların yüzlerini görmek ister misin?" dedi. "İsterim" dedim.
Bir çadırın kapısını açtı. Baktım. Öyle güzel suretler gördüm ki, eğer bütün ömrümce onların güzelliğini anlatsam, bitiremem. Yüzleri sütten beyaz, yanakları yakuttan kırmızı ve güneşten parlaktı. Derileri ipekten yumuşak ve ay gibi ışıklı, kokuları miskten daha güzeldi. 
Saçları gayet siyah, kimi örülmüş, kimi toplanmış, kimi salıverilmiş, otursa, etrafında çadır gibi olur, kalksa, ayağına kadar uzanırdı. Her birinin önünde bir hizmetçi dururdu. 
Peygamber efendimiz buyurdu ki:
"Sekiz Cennet'in bağ ve bostanını ve türlü nimetlerini gördüm. Cehennem'i ve derecelerini de görsem diye hatırıma geldi."
Cebrail elimi tutup, Cehennem'in en büyük meleği Malik'e götürdü:
"Ey Malik! Muhammed aleyhisselam, asilerin Cehennem'deki yerlerini görmek ister O'na Cehennem'i göster" dedi
Malik, Cehennem'in tabakalarını açtı. Yedi tabakanın hepsini gördüm. 
Efendimiz, Cehennemdekilerin halini görünce çok üzüldü. Merhametinden çok ağladı. Bütün melekler de ağlaştılar.
 
 
 
 
 
 söyledi ise doğrudur
 
Alemlerin efendisi Cehennemdekilerin halini görünce ağlamaya başladı. Allahü teâlâya yalvardı. Ümmetinin zayıflığını ve böyle azaba takat getiremeyeceklerini söyleyerek, o kadar çok ağladı ki, Cebrail aleyhisselam ve cümle melekler de beraber ağlaştılar.
Allahü teâlâdan hitap geldi ki:
"Ey Habibim! Senin hürmetin ve kıymetin benim katımda büyüktür, duan kabul olunmuştur. Hatırını hoş tut. Seni, muradına eriştiririm. Sana öyle bir makam veririm ki, pek çok sayıda asileri, senin şefaatin ile bağışlarım. Ta ki, sen yeter diyene kadar." 
Peygamber efendimiz gördüklerini anlatmaya devam ederek buyurdu ki:
"Daha sonra, Semavattan geçip, Musa'nın (aleyhisselam) bulunduğu makama geldim. 
Bana; "Hak teâlâ, sana ve ümmetine ne farz eyledi" dedi. Ben de; "Her gün ve gece için elli vakit namaz kılınmasını bana farz kıldı" dedim. "Rabbine dön, biraz hafifletmesini dile. Çünkü ümmetin bunun altından kalkamaz", dedi.
Bunun üzerine, Rabbime döndüm ve dedim ki: "Ya Rabbi! Ümmetimden bu emri biraz hafif eyle." Bunun üzerine elli vakitten sadece beş vakit indirdi.
Musa'ya (aleyhisselam) döndüm ve beş vakit indirdi dedim. Dedi ki: "Rabbine dön! Biraz daha hafifletmesini dile. Çünkü ümmetin bunun altından da kalkamaz." Böylece Musa (aleyhisselam) ile Rabbimin arasında gidip geldim ve nihayet Allahü teâlâ şöyle buyurdu: 
"Bu namazı beş vakte indirdim. Her namaz için on sevab vardır. Bu bakımdan sonunda yine elli namaz olur. Zira her kim bir sevabı kastedip de yapamazsa, onun için bir sevab yazılır. Fakat yaparsa, bire karşılık tam on sevab yazılır. Fakat bir günaha kasdedip de yapmazsa, hiç bir şey yazılmaz. Yaparsa, ancak o bir günah olarak kayda geçer." 
Allahü teâlâ böylece, sevgili Peygamberimizin çektiği sıkıntılarla yaralanan mübarek kalbini, teselli eyledi. Hiç bir mahlukuna vermediği, kimsenin bilemiyeceği, anlayamıyacağı nimetleri, O'na ihsan eyledi.
Alemlerin efendisi, sonra bir anda Kudüs'e ve oradan Mekke-i mükerremeye, Ümm-i Hani'nin evine geldiler. Yattığı yer henüz soğumamış, leğendeki abdest suyunun hareketi durmamış idi. 
Dışarda dolaşan Ümm-i Hani uyuklamış, bir şeyden haberi olmamıştı. Peygamber efendimiz, Kudüs'ten Mekke'ye gelirken, Kureyş'in kervanına rastladı. Kervandaki bir deve ürktü, yıkıldı. Sabah olunca, Kabe yanına gidip Miracını anlattı.
Kafirler, alay ettiler. Müslüman olmaya niyetli olanlar da tereddüde düştüler. Müşriklerden bazıları sevinerek, Ebu Bekir'in evine geldiler. Çünkü onun akıllı, tecrübeli, hesaplı bir tüccar olduğunu gayet iyi biliyorlardı. 
Kapıya çıkınca; 
-Ey Ebu Bekir! İyi bilirsin. Mekke'den Kudüs'e gidip gelmek, ne kadar zaman sürer? diye sordular. Hazret-i Ebu Bekir; 
-İyi biliyorum. Bir aydan fazla sürer, dedi.
Bu söze sevinen kafir güruhu; 
-Akıllı, tecrübeli adamın sözü böyle olur, dediler. Gülüp, alay ederek ve hazret-i Ebu Bekir'in de kendileri gibi düşüneceğini umarak; 
-Senin efendin, Kudüs'e bir gecede gidip geldiğini söylüyor, artık iyice sapıttı, dediler. Hazret-i Ebu Bekir'e sevgi, saygı gösterip bel bağladılar.
Hazret-i Ebu Bekir, Resulullah efendimizin mübarek adını işitince; 
-Eğer O söyledi ise doğrudur. Bir anda gidip geldiğine ben de inandım, deyip içeri girdi.
 
 
 
 
 
anım feda olsun
 
Resulullahın Miraca çıktığını öğrenen, hazret-i Ebu Bekir, hemen Resulullah efendimizin yanına geldi. Büyük kalabalık arasında, yüksek sesle;
"Ya Resulallah! Miracınız mübarek olsun! Bizleri, senin gibi büyük Peygambere hizmetçi yapmakla şereflendirdiği ve mübarek yüzünü görmekle, kalbleri alan, ruhları çeken tatlı sözlerini işitmekle nimetlendirdiği için Allahü teâlâya sonsuz şükürler ederim. Ya Resulallah! Senin her sözün doğrudur. İnandım. Canım sana feda olsun!" dedi. 
Hazret-i Ebu Bekir'in sözleri kafirleri şaşırttı. Diyecek şey bulamayıp dağıldılar. Şüpheye düşen, imanı zayıf birkaç kişinin de kalbine kuvvet geldi. Resulullah efendimiz o gün, Ebu Bekir'e "Sıddik" dedi. Bu adı almakla, derecesi bir kat daha yükseldi.
Bu hale çok kızan kafirler, mü'minlerin kuvvetli imanına, Peygamberimizin her sözüne hemen inanmalarına, O'nun çevresinde pervane gibi dönmelerinle dayanamadılar. Resulullah efendimizi mahcup ve mağlub etmek için, imtihan etmeğe Mescid-ı Aksa hakkında sorular sormaya başladılar.
Resulullah efendimiz hepsine birer birer cevap verdiler. Efendimiz cevap verirken, hazret-i Ebu Bekir; "Öyledir ya Resulallah" derdi. Halbuki, Resulullah efendimiz edebinden, hayasından karşısındakinin yüzüne bile bakmazdı. Buyurdu ki: 
"Mescid-i Aksa'da etrafıma bakmamıştım. Sorduklarını görmemiştim. O anda, hazret-i Cebrail Mescid-i Aksa'yı gözümün önüne getirdi. Pencerelerini görüp sayıyor ve sorularına, hemen cevap veriyordum." 
Resulullah efendimiz, yolda develi yolcular gördüğünü söyledi. "İnşaallah Çarşamba günü gelirler" buyurdu. Çarşamba günü güneş batarken, kervan Mekke'ye ulaştı. Kervandakilere sorduklarında fırtına eser gibi olduğunu ve bir devenin yıkıldığını söylediler. Bu hal, mü'minlerin imanını kuvvetlendirdi. Kafirlerin düşmanlığı da gittikçe arttı.
Hicretten bir yıl önce, Receb ayının 27'sinde Cuma gecesi vuku bulan bu mucizeye Mirac denir. Resulullah, miraca, ruh ve bedeni ile uyanık bir halde çıktı. Mirac gecesinde O'na nice ilahi hakikatler gösterildi ve beş vakit namaz bu gecede farz kılındı. Ayrıca Bekara suresinin son iki ayet-i kerimesi ihsan edildi. Mirac; Kur'an-ı kerimde, İsra ve Necm suresi ile bazı hadis-i şeriflerde bildirilmektedir.
Sevgili Peygamberimiz Miracdan sonra dört büyük halifesine Cennet'i anlatırken buyurdular ki:
"Ya Eba Bekir'! Senin köşkünü gördüm. Kızıl altından idi. Senin için hazırlanan nimetleri müşahede ettim. 
Ya Ömer! Senin köşkünü gördüm. Yakuttan idi. Fakat içeri girmedim. Senin gayretini düşündüm. 
Ya Osman! Seni her gökte gördüm. Cennet'te köşkünü görüp seni düşündüm. 
Ya Ali! Senin suretini dördüncü semada gördüm. Cebrail'e sual ettim. Dedi ki: "Ya Resulallah! Melekler hazret-i Ali'yi görmeden duramazlar. Hak teâlâ, onun suretinde bir melek yarattı. Dördüncü gökte durur, melekler onu ziyaret eder, bereketlenirler."
Mirac gecesinin sabahında Cebrail aleyhisselam gelerek Resulullah efendimize beş vakit namazı, vakitlerinde imam olarak kıldırdı. 
Mirac hadisesinin Kudüs'e kadar olan kısmı ayet-i kerime ile sabit olduğundan buna inanmayan dinden çıkar. Hadis-i şeriflerle bildirilen göklere yükselmesi kısma inanmayan bid'at ehli yani sapık,bozuk itikatlı olur.
 
 
 
Medine'lilerin Biatları
 
 
 
 
 
enden şereflisi olamaz
 
Sevgili Peygamberimiz her sene, Kabe'yi ziyarete gelen kabileleri dine çağırıyor... Onların Cehennem ateşinden kurtulup ebedi saadete kavuşmaları için çalışıyor ve her türlü hakarete aldırmadan, peygamberlik vazifesini yerine getirmeye devam ediyor... 
Kabilelerin konak yerlerinde duruyor, gelenlere;
"Allahü teâlânın, peygamberlik vazifesini yerine getirinceye kadar beni barındıracak ve bana yardım edecek kim var? Böylece, kendisine Cennet verilsin" buyuruyor.
Fakat ne barındıracak ve ne de yardım edecek bir kimse bulunuyor...
Bi'setin (peygamberliğinin) on birinci senesi idi. Panayırda, Kabe'yi ziyaret için gelen Medine halkından bir toplulukla karşılaştı. 
Onlara sordu:
- Sizler kimlersiniz?
Cevap verdiler:
- Medineliyiz, Hazrec kabilesindeniz...
Peygamberimizin dedesi Abdülmuttalib'in annesi Selma Hatun da, Hazrec kabilesinin Neccar oğulları koluna mensuptu. 
Peygamberimiz, Hazrecli bu altı kişi ile bir müddet oturup, onlara İbrahim suresinin 35-52. ayet-i kerimelerini okudu ve İslâmiyet'i anlattı. Bu dine girmeleri için davette bulundu. 
Kabilesinin büyüklerinden ve Medine'de yaşayan Yahudilerden, yakında bir peygamberin geleceğini duyan bu insanlar, Resul-i ekrem efendimiz, kendilerini dine çağırınca, birbirlerine bakıştılar. 
Sonra; "Yahudilerin haber verdiği, işte bu peygamberdir!" diye aralarında konuştular.
Medine'de öteden beri Evs ve Hazrec kabileleri, Yahudilere düşman olup fırsat buldukça birbirlerine saldırırlardı. Yahudilerden önce Müslüman olup, İslâmiyet'le şereflenirlerse, onlara galip geleceklerine ve Medine'den çıkarabileceklerine inanıyorlardı. 
Bu sebeple hemen Resulullah'ın huzurunda Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldular. Peygamber efendimize de;
"Ya Resulallah! Biz, kavmimizi, Yahudilere karşı savaşır halde bırakmıştık. Ümid edilir ki, Allahü teâlâ, onları da zat-ı alinizin sayesinde iman ile şereflendirir. Biz, döner dönmez onları ve kavmimizi senin peygamberliğini kabul etmeye davet edeceğiz. Bu dinden kabul ettiğimiz şeyleri onlara da anlatacağız. Eğer Allahü teâlâ onları bu din üzerinde toplayıp birleştirirse, senin işin daha kolay olacak " dediler.
Bu altı kişi gerçekten inanmış, Allahü teâlânın peygamberini kabul ve tasdik etmişlerdi. Yurtlarına dönmek için, Peygamberimizden izin alıp ayrıldılar. Yeni Müslüman olan bu altı kişi şunlardı:
Ukbe bin Amir, Es'ad bin Zürare, Avf bin Haris, Rafi' bin Malik, Kutbe bin Amir, Cabir bin Abdullah radıyallahü anhüm
 
 
 
 
 
irinci Akabe biatı
 
Artık Medine de nurlanmış, İslâm güneşi orayı da aydınlatmaya başlamıştı. Panayır için gelen, Hazrec kabilesinden altı kişi, Medine'ye kavimlerinin yanına dönünce, hemen İslâmiyet'ten ve Peygamber efendimizden anlatmaya; halkı, İslâm dinine girmeleri için davete başladılar. 
Hatta öyle oldu ki; Medine'de içinde Peygamberimizin ve İslâmiyet'in konuşulmadığı bir ev kalmadı. Böylece İslâmiyet, Hazrec kabilesi arasında yayıldığı gibi, Evs kabilesinden bazı kimseler de Müslüman oldular.
Akabe'deki görüşmeden sonra, ertesi sene Es'ad bin Zürare ve İslâmiyet'i kabul eden on iki arkadaşı, hac mevsiminde Mekke'ye geldiler. O sene, müşrikler, Müslümanlara her senekinden daha fazla eza ve cefada bulunuyorlardı. 
Resulullah efendimizi devamlı takib ediyorlar, O'nunla konuşan herkese işkence yapıyorlardı. Bunu öğrenen Medineliler, Peygamberimizle gece vakti Akabe'de görüşmek üzere söz aldılar.
Gece olunca buluştular. Bağlılıklarını arzedip, bütün emir ve isteklerine teslim olacaklarına söz vererek, bi'at ettiler, sözleştiler. Bu sözleşmede; 
"Allahü teâlâya ortak koşmayacaklarına, zina yapmayacaklarına, hırsızlık etmeyeceklerine, iftiradan kaçınacaklarına, ayıplanmak ve rızık korkusuyla çocuklarını öldürmeyeceklerine" dair taahhüdde bulundular.
İkisi Evs kabilesine, diğerleri de Hazrec kabilesine mensub olan bu 12 kişinin reisi Es'ad bin Zürare idi. Sevgili Peygamberimiz, bu on iki kişiyi kabilelerine temsilci yaptı. Bunlar, kabilelerine İslâmiyet'i anlatıp, onlar adına Resulullah efendimize karşı kefil olacaklardı. Es'ad bin Zürare de, hepsi adına temsilci tayin edilmişti. 
İlk Akabe sözleşmesinde bulunanlar şunlardı:
Malik bin Neccar oğullarından Es'ad bin Zürare, Avf bin Haris, Mu'az bin Haris, Züreyk bin Amir oğullarından Rafi' bin Malik, Zekvan bin Abdikays, Ganm bin Avf oğullarından Ubade bin Samit, Gusayna oğullarından Yezid bin Sa'lebe, Aclan bin Zeyd oğullarından Abbas bin Ubade, Haram bin Ka'b oğullarından Ukbe bin Amir, Sevad bin Ganm oğullarından Kutbe bin Amir, Abdüleşhel bin Cüşem oğullarından Ebü'l-Heysem Malik bin Teyyihan ve Amr bin Avf oğullarından Üveym bin Saide .
Bu sözleşmeden sonra, Medine'ye dönen hazret-i Es'ad ve arkadaşları, kabilelerine gece-gündüz İslâmiyet'i anlatarak hak dine davet ettiler. Bu davet neticesinde, İslâmiyet, Medine'de sür'atle yayılmaya başladı. Öyle ki, daha önce birbirlerine düşman olan Evs ve Hazrec kabileleri bir araya gelmiş, İslâmiyet'i daha iyi öğrenebilmek için Resulullah efendimizden bir muallim istemişlerdi. 
Resul-i ekrem efendimiz de, Kur'an-ı kerimi ve İslâmiyet'i öğretmek için, Mekke'deki Eshabından hazret-i Mus'ab bin Umeyr'i hoca olarak Medine'ye gönderdi. 
Mus'ab, hazret-i Es'ad'ın evinde kaldı. Onunla birlikte ev ev dolaşarak herkese İslâmiyet'i duyurdular. 
Resulullah'ın sevgisini ve O'nu, bütün düşmanlarından korumak için canla başla çalışacaklarına söz vermelerini istediler. Onları, Resulullah ile yapılacak bi'ata, sözleşmeye hazırladılar.
 
 
 
 
 
alblerine ateş düştü
 
Medineli Müslümanların kalblerine ateş düşmüştü artık... Tek düşünceleri, İslâmiyeti yaymak... Bütün planları bunun üzerine... En hızlı şekilde nasıl yayabilirlerdi hep bunun hesabını yapmakla meşguller...
Medine'nin ilk Müslümanlarından Es'ad bin Zürare hazretlerinin mensubu olduğu kabile reisi Sa'd bin Mu'az. Ayrıca onunla akraba .
O zaman Araplar arasında akrabaya karşı hakaretten kaçınmak adet olduğu için, daha iman etmemiş olan Sa'd bin Mu'az, Es'ad bin Zürare hazretlerinin İslâmiyeti yaymasına engel olmaktan çekindi. 
Kendisi bir kabile reisi olarak buna el koymak istemiyordu. Bu maksadla ona kabilesinin ileri gelenlerinden Üseyd bin Hudayr'ı gönderdi.
Üseyd bin Hudayr, mızrağını alıp, hazret-i Mus'ab bin Umeyr'in bulunduğu eve gitti. Oraya varınca hiddetle konuşmaya başladı. Onlara:
İnsanları aldatıyorsunuz! Hayatınızdan olmak istemiyorsanız, bu işten vazgeçin, dedi. 
Onun bu kızgın halini gören Mus'ab bin Umeyr;
- Hele biraz otur, sözümüzü dinle! Maksadımızı anla, beğenirsen kabul edersin. Yoksa engel olursun... diyerek, gayet yumuşak ve nazik cevap verdi. 
Üseyd yumuşak davranılınca sakinleşip mızrağını yere saplayarak oturdu. Hazret-i Mus'ab'ın tatlı konuşması ile insanın kalbine işleyen sözlerini ve hoş sesiyle okuduğu Kur'an-ı kerim ayetlerini dinledi. Kendinden geçip;
- Bu ne güzel şey! diye söylendi. Bu dine girmek için ne yapmak lazımdır? dedi. 
Anlattılar ve Üseyd bin Hudayr Kelime-i şehadet söyleyerek Müslüman oldu. Sevincinden yerinde duramayan hazret-i Üseyd; 
- Ben gidip size birini göndereyim. Eğer o Müslüman olursa, Medine'de onun kavminden iman etmedik hiç kimse kalmaz, dedi. 
Doğruca Sa'd bin Mu'az'ın yanına vardı. Sa'd bin Mu'az, onu görünce; "Yemin ederim ki, Üseyd buradan gittiği yüzle gelmiyor" dedi. Sonra da; 
- Ne yaptın ya Üseyd? diye sordu. 
Hazret-i Üseyd bin Hudayr, Sa'd bin Mu'az'ın Müslüman olmasını çok arzu ettiğinden;
- Mus'ab bin Ümeyr ile konuştum, onların bir fenalığını görmedim. Yalnız; duyduk ki, Beni Harise oğulları, teyzeoğlun Es'ad'ın böyle bir kimseyi evinde barındırmasından kuşkulanarak, onu öldürmek için harekete geçmişler, dedi.
Bu sözler, Sa'd bin Mu'az'a çok dokundu. Çünkü birkaç sene önce yapılan bir savaşta, Beni Harise oğullarını yenip, Hayber'e sığınmaya mecbur etmişlerdi. Bir sene sonra da affedip, memleketlerine dönmelerine izin vermişlerdi.
Buna rağmen onların böyle bir tavır takınmaları düşüncesi, Sa'd bin Mu'az'ı çok kızdırmıştı. Halbuki, aslında böyle bir durum yoktu. Bu bir hile idi.
Üseyd bin Hudayr, bu hileye başvurarak, Sa'd bin Mu'az'ın teyzesine ve oğlu Es'ad bin Zürare'ye dolayısıyla Mus'ab bin Umeyr'e zarar vermesini önlemek istemişti.
Böylece, onların tarafına geçmesine ve nihayet Müslüman olmasına zemin hazırladı.
 
 
 
 
erkese tatlı dil, güler yüz!
 
Sa'd bin Mu'az, teyzeoğlu Es'adın öldürüleceği haberi üzerine akrabalık tarafı ağır basıp yerinden fırladı. Doğruca, hazret-i Es'ad bin Zürare'nin yanına gitti. Oraya varınca, Es'ad ile Mus'ab bin Umeyr'in son derece huzur ve sükun içerisinde oturup, sohbet ettiklerini gördü. Yanlarına yaklaşıp;
- Ey Es'ad! Aramızda akrabalık olmasaydı, sen bunları yapamazdın, dedi. Bu sözlere, hazret-i Mus'ab bin Umeyr;
- Ey Sa'd! Biraz dur, otur ve bizi dinle; anla, sözlerimiz hoşuna giderse ne ala, yok beğenmezsen, bunu sana teklif etmeyiz. Sen de kalkıp gidersin! diye cevap verdi. 
Sa'd bin Mu'az, bu mülayim ve tatlı sözler karşısında sakinleşip, bir kenara oturdu ve onları dinlemeye başladı.
Mus'ab bin Umeyr hazretleri, Sa'd bin Mu'az'a önce İslâmiyet'in esaslarını açıkladı. Sonra tatlı ve güzel sesiyle Kur'an-ı kerimden bir mikdar okudu. Okudukça, Sa'd bin Mu'az'ın hali değişiyor, kendinden geçiyordu. Kur'an-ı kerimin eşsiz belagatı karşısında kalbi yumuşadı ve büyük bir tesir altında kaldı. Kendini tutamayıp;
- Siz bu dine girmek için ne yapıyorsunuz? dedi. 
Mus'ab bin Umeyr, hemen Kelime-i şehadeti öğretti. O da;
"Eşhedü enla ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh" diyerek Müslüman oldu. 
Sa'd bin Mu'az Müslüman olmaktan duyduğu huzur ve sevinçten yerinde duramıyordu. Derhal evine gidip, öğrendiği gibi gusül abdesti aldı. Sonra kavminin toplanmasını istedi. Üseyd bin Hudayr'ı yanına alıp, halkın bulunduğu yere vardı. Abdüleşhel oğullarına hitaben;
- Ey Abdüleşhel oğulları! Siz beni nasıl tanırsınız? dedi. 
Onlar hep bir ağızdan;
- Sen bizim reisimiz ve büyüğümüzsün, biz sana tabiyiz! diye cevap verdiler. Sa'd bin Mu'az, onların bu sözleri üzerine; 
- O halde hepinize haber veriyorum. Ben Müslüman olmakla şereflendim. Sizin de Allahü teâlâya ve O'nun resulüne iman etmenizi istiyorum. Eğer iman etmezseniz, sizin hiç birinizle konuşup görüşmeyeceğim!.. dedi.
Abdüleşhel oğulları, reisleri Sa'd bin Mu'az'ın Müslüman olduğunu ve kendilerini de İslâm'a davet ettiğini duyar-duymaz, hep birlikte Müslüman oldular. 
O gün akşama kadar Medine semalarını Kelime-i şehadet ve tekbir sedalarıyla çınlattılar. Bu hadiseden kısa bir müddet sonra, bütün Medine halkı, Evs ve Hazrec kabileleri İslâmiyet'i kabul ettiler.
Her ev İslâm nuruyla aydınlandı. Sa'd bin Mu'az ve Üseyd bin Hudayr, kabilelerine ait bütün putları kırdılar. 
Bu durum sevgili Peygamberimize bildirilince, çok memnun oldular. Mekkeli Müslümanlar sevinç içinde idiler. Bu sebeple o seneye senet-üs-sürur (sevinç yılı) denildi.
Bütün bu hızlı gelişmeler, İslâmın süratle yayılması bu hadiselerde açıkça görüldüğü gibi, yumuşaklıkla, tatlı dille olmuştu. Eshabı, Resulullahtan ne gördülerse aynen tatbik ettiler.
Efendimizin güzel huyu, yumuşaklığı, affı, sabrı, ihsanı, ikramı, o kadar çoktu ki, herkesi hayran bırakırdı.
 
 
 
 
 
 
ütün kalbimizle kabul ettik
 
Resulullah efendimize, peygamberlik vazifesi tebliğ edileli 13 sene olmuştu... Mekkeli müşriklerin, Müslümanlara zulmü son haddine varmış ve dayanılmaz bir hal almıştı. 
Medine'de ise, Es'ad bin Zürare ile Mus'ab bin Umeyr'in hizmetleri sayesinde, Evs ve Hazrecliler, Müslümanlara kucak açacak, onları bağırlarına basıp uğrunda her fedakarlığı yapacak aşk ve şevkin içindeydiler. 
Resulullah efendimizin de bir an önce Medine'yi teşriflerini arzuluyorlar, O'nun uğrunda, mallarını ve canlarını esirgemeyeceklerine dair söz veriyorlardı. 
Hac mevsimi gelmişti... Mus'ab bin Umeyr ile beraber, Medineli 73 erkek ve 2 kadın Müslüman, Mekke'ye girdiler. Hacdan sonra, hepsi yine Akabe'de Peygamber efendimiz ile buluştular. 
Es'ad bin Zürare ve 12 temsilci, kabileleri adına Peygamberimizin Medine'ye hicret etmelerini rica ve teklif ettiler. Resulullah efendimiz onlara Kur'an-ı kerimden bazı ayet-i kerimeleri okuduktan sonra, kendi canlarını, çoluk ve çocuklarını nasıl koruyup gözetirlerse, kendisini de öyle koruyacaklarını temin etmek üzere onlardan kesin söz istedi.
Henüz Müslüman olmayan Resulullah efendimizin amcası hazret-i Abbas da orada bulunuyordu. Bi'at için gelen bu topluluğa şöyle hitab etti;
"Ey Medineliler! Bu, kardeşimin oğludur. İnsanlar içinde en çok sevdiğim de O'dur. Eğer, O'nu tasdik edip, Allah'tan getirdiklerine inanıyor ve beraberinizde alıp götürmek istiyorsanız, beni tatmin edecek sağlam bir söz vermeniz lazımdır. Biz O'nu, O'na inanmıyan kimselerden koruduk. O, bizim aramızda izzet ve şerefiyle korunmuş olarak yaşamaktadır. O, bütün bunlara rağmen, herkesten yüz çevirmiş, size katılıp, sizinle beraber gitmeğe karar vermiştir. Eğer siz, bütün Arap kabileleri birleşip üzerinize hücum ettiğinde, onlara karşı koyacak kadar savaş gücüne sahipseniz bu işe girişiniz. Bu hususu da aranızda iyice görüşüp konuşunuz, sonradan ayrılığa düşmeyiniz. Verdiğiniz sözde durup, O'nu düşmanlarından koruyabilecek misiniz? Bunu layıkıyla yapabilirseniz ne ala. Yok, Mekke'den çıktıktan sonra O'nu yalnız bırakacaksanız, şimdiden vazgeçiniz ki, yurdunda şerefiyle korunmuş olarak yaşasın!"
Hazret-i Abbas'ın bu konuşmasına Medineli Müslümanlar üzüldüler. Sanki, Resulullah efendimizi memleketlerine götürdüklerinde, O'nu müşriklere karşı koruyamayacak, sıkışınca terkedeceklermiş gibi bir sözle karşılaşmışlardı.
Medineli sahabilerden Es'ad bin Zürare hazretleri, Peygamber efendimize dönerek;
"Ya Resulallah! İzin verirseniz birkaç sözüm vardır. Onu Hazretinize arz edeyim" dedi. 
Peygamber efendimiz izin verince, Hz. Es'ad;
"Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Her davetin yumuşak veya sert bir yolu, usulü vardır. Şimdi siz, bizi öyle bir şeye davet ediyorsunuz ki, onu insanların kabul etmesi gayet zordur. Zira insanların öteden beri tapınageldikleri putları bırakıp, İslâm'ı kabul etmesi çok güçtür. Buna rağmen biz, İslâm'ı bütün kalbimizle kabul ettik. Bundan sonra, ne emir buyurursanız, canla başla yerine getirmeye hazırız, size söz veriyoruz" dedi.
 
 
 
 
 
kinci Akabe biatı
 
Medineliler, Peygamber efendimize söz verdiler: Kendi çoluk-çocuğumuzu nasıl muhafaza ediyorsak, mübarek vücudunuzu da, kanımızın son damlasına kadar, koruyacağımıza yemin ediyoruz. Eğer bu ahdimizi bozarsak, Allahü teâlâya verdiğimiz sözde durmayıp şakiler zümresine dahil olalım! Ya Resulallah! Biz bu sözümüzde sadıkız. Allahü teâlâ muvaffak eylesin! 
Sonra da sordular: "Bizden kendiniz için istediğiniz bir şart var mıdır?"
Peygamber efendimiz buyurdu ki: "Sizden Rabbim için olan şartım, Allahü teâlâya ibadet etmeniz ve hiçbir şeyi O'na ortak koşmamanız; kendim ve Eshabım için olan şartım, bizi barındırmanız, bana ve Eshabıma yardımcı olmanız, kendinizi savunduğunuz, koruduğunuz şeylerden bizleri de korumanızdır."
Bera bin Ma'rur; "Seni hak din ve kitap ile peygamber olarak gönderen Allahü teâlâya and olsun ki; çoluk-çocuğumuzu savunup, koruduğumuz gibi seni de koruyacağız! ya Resulallah" dedi.
Medineli Müslümanlardan Abbas bin Ubade, Peygamber efendimizle yapılacak anlaşmayı pekiştirmek için, arkadaşlarına; "Ey Hazrecliler! Muhammed aleyhisselamı niçin kabul ettiğinizi biliyor musunuz?" dedi. Onlar da; "Evet" cevabını verdiler. 
Bunun üzerine; "Siz O'nu, hem barış, hem de savaş zamanları için kabul edip, O'na tabi oluyorsunuz. Eğer, mallarınıza bir zarar gelince, akraba ve yakınlarınız helak olunca, Peygamberimizi yalnız ve yardımsız bırakacaksanız, bunu şimdiden yapınız. Vallahi, eğer böyle bir şey yaparsanız dünyada ve ahırette helak olursunuz! Eğer davet ettiği şeyde, mallarınızın gitmesine ve yakın akrabalarınızın öldürülmesine rağmen, O'na vefa göstereceğinize aklınız kesiyorsa, tutunuz. Vallahi bu, dünyanız ve ahıretiniz için hayırlıdır" deyince, arkadaşları;
"Biz Peygamberimizden, mallarımız ziyan olsa da, yakınlarımız öldürülse de vazgeçmeyiz. Ondan hiçbir zaman ayrılmayaz. Ölmek var, dönmek yok!" dediler. 
Sonra Peygamber efendimize dönerek, "Ya Resulallah! Biz bu ahdimizi yerine getirirsek, bize ne vardır?" diye sordular. 
Sevgili Peygamberimiz o zaman; "Allahü teâlânın razı olması ve Cennet var!" buyurdular. Bunlardan her biri kavminin temsilcileri, vekilleri olarak söz verdiler.
İlk önce hazret-i Es'ad bin Zürare; "Ben, Allahü teâlâya ve O'nun Resulüne verdiğim sözü yerine getirmek, canımla ve malımla O'na yardım hususundaki vaadimi gerçekleştirmek üzere bi'at ediyorum, söz veriyorum " diyerek müsafeha etti. Arkasından her biri bu şekilde bi'atı tamamladılar.
Böylece, Resulullah'ın uğrunda canlarını ve mallarını çekinmeden ortaya koydular. Kadınlar ile bi'at, sadece söz ile yapılmıştı.
Sevgili Peygamberimiz; "Allahü teâlâya hiçbir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık, iftira ve zina etmemek, çocuklarını öldürmemek, yalan söylememek, hayırlı işlere muhalefette bulunmamak....." hususlarında onlardan söz aldılar.
Abbas bin Ubade; "Ya Resulallah! Yemin ederim ki, istediğin takdirde, yarın sabah, Mina'da bulunan kafirlerin üzerine yürür ve hepsini kılıçtan geçiririz" dedi. 
Peygamber efendimiz memnun oldular, fakat; "Bize, henüz bu şekilde hareket etmemiz emrolunmadı. Şimdilik yerlerinize dönünüz" buyurdular.
 
 
Hicret
 
 
 
 
 
icrete izin verildi
 
Artık büyük dava merkezden muhite, çevreye sıçradı. Genişleye genişleye bütün insanlığı içine alacak... 
Fakat, bu genişleme büyük bir gizlilik içinde yapılıyor... Müşrikler, İslâm nurunun, Medine'yi sarmaya başladığını görüyorlar. Ancak, işin büyüklüğünü hala tam anlamış değiller... İçlerinde gizli bir korku var... Korkuyorlar fakat anlamıyorlar. Anladıkları sadece müthiş bir hareketin başlamakta olduğu...
Son Akabe biatıyla Medine; Müslümanlara, huzur bulacakları ve sığınacakları bir yer olmuştu. İkinci Akabe biatını duyan Mekkeli müşriklerin tutumları, çok şiddetli ve pek tehlikeli bir hal almıştı. 
Müslümanlar için Mekke'de kalmak tahammül edilemeyecek derecede idi. Peygamber efendimizden, durumlarını arz ederek, hicret için müsaade istediler. 
Bir gün, sevgili Peygamberimiz, sevinçli bir halde Eshab-ı kiramın yanına gelip; "Sizin hicret edeceğiniz yer bana bildirildi. Orası Yesrib (Medine) dir. Oraya hicret ediniz" ve "Orada Müslüman kardeşlerinizle birleşin. Allahü teâlâ onları size kardeş yaptı. Yesrib'i (Medine'yi) size emniyet ve huzur bulacağınız bir yurt kıldı" buyurdu. 
Resulullah efendimizin izni ve tavsiyesi üzerine Müslümanlar, Medine'ye birbiri ardınca bölük bölük hicret etmeye başladılar. Peygamber efendimiz, hicret edenlere son derece ihtiyatlı ve tedbirli davranmalarını sıkı sıkıya tenbih ediyordu. 
Müslümanlar, müşriklerin dikkatini çekmemek için küçük kafileler halinde yola çıkıyor ve mümkün mertebe gizli hareket ediyorlardı. Medine'ye ilk hicret eden Ebu Seleme, müşriklerden çok eziyet görmüştü. Neden sonra işin farkına varan müşrikler hicret için yola çıkan Müslümanlardan, görebildiklerini yoldan çevirmeye, kadınları kocalarından ayırmaya, gücü yettiklerini hapse atmaya başladılar ve çeşitli cefalara tabi tuttular. 
Onları dinlerinden döndürmek için her türlü eziyeti yaptılar. Fakat bir iç harbin patlak vermesinden korktukları için öldürmeye cesaret edemediler. Müslümanlar ise, buna rağmen her fırsatı değerlendirerek Medine yollarına düştüler.
Hazret-i Ömer de, bir gün kılıcını kuşandı. Yanına oklarını ve mızrağını alıp herkesin önünde Kabe'yi tavaf etti. Oradaki müşriklere, yüksek sesle şunları söyledi: "İşte ben de dinimi korumak için Allahü teâlânın yolunda hicret ediyorum. Karısın dul, çocuklarını yetim bırakmak, anasını ağlatmak isteyen varsa şu vadinin arkasında önüme çıksın!.."
Böylece hazret-i Ömer ile yirmi kadar Müslüman, güpe gündüz, çekinmeden Medine'ye dorğu yola çıktıklar. O'nun korkusundan bu kafileye hiç kimse dokunamadı. Artık göçlerin arkası kesilmiyor, Eshab-ı kiram bölük bölük Medine'ye ulaşıyordu.
Bu arada hazret-i Ebu Bekir de hicret için izin istedi. Resul-i ekrem efendimiz, "Sabr eyle. Ümidim odur ki; Allahü teâlâ bana da izin verir. Beraber hicret ederiz" buyurdu. 
Hazret-i Ebu Bekir; "Anam-babam sana feda olsun! Böyle ihtimal var mıdır?" diye sorunca, Peygamberimiz; "Evet vardır" buyurarak sevindirdiler. Hz. Ebu Bekir sekiz yüz dirhem vererek iki deve satın aldı ve o günü beklemeye başladı. 
Artık Mekke'de; sevgili Peygamberimiz ile hazret-i Ebu Bekir, hazret-i Ali, fakirler, hastalar, ihtiyarlar ve müşriklerin hapse attığı mü'minler kalmıştı.
 
 
 
 
 
ana hiçbir zarar gelmez
 
Mekke'den hicret edip kendilerine sığınan muhacirleri, Medineliler çok iyi karşılayıp, misafir ettiler. Onların rahat etmeleri için hiçbir fedakarlıktan kaçınmadılar. Kan kardeşliğinden de öte bir kardeşlik meydana geldi. Aralarında kuvvetli bir birlik meydana geldi. 
Medine'ye hicret; Resulullah'ın da hicret edip Müslümanların başına geçeceği ihtimaliyle, Mekkeli müşrikleri telaşlandırmıştı.
Önemli işleri görüşmek için bir araya geldikleri Dar-ün-Nedve'de toplandılar, ne yapacaklarını konuşmaya başladılar. Şeytan, Şeyh-i Necdi kılığında yani ihtiyar bir Necdli şeklinde müşriklerin yanına geldi. Konuşmalarını dinledi. Çeşitli teklifler öne sürüldü. Fakat hiç biri beğenilmedi. 
Sonra şeytan söze karıştı ve; "Düşündüklerinizin hiçbiri çare olamaz. Çünkü O'ndaki güler yüz ve tatlı dil her tedbiri bozar. Başka çare düşününüz" diyerek fikrini söyledi. 
Kureyşin reisi olan Ebu Cehil; "Her kabileden kuvvetli bir kimse seçelim. Ellerinde kılıçları ile Muhammed'in üzerine saldırsınlar. Kılıç vurup kanını döksünler. Kimin öldürdüğü belli olmasın. Böylece mecburen diyete razı olurlar. Biz de diyetini verir, sıkıntıdan kurtuluruz" dedi. Şeytan da, bu fikri beğendi ve hararetle teşvik ve tavsiye etti.
Müşrikler bu hazırlık içindeyken Allahü teâlâ, Resulüne hicret emri verdi. Cebrail aleyhisselam gelerek, müşriklerin kararını ve o gece yatağında yatmamasını bildirdi. 
Sevgili Peygamberimiz hazret-i Ali'ye kendi yatağında yatmasını, bıraktığı emanetleri sahiplerine vermesini söyleyerek, "Bu gece yatağımda yat uyu, şu hırkamı da üzerine ört! Korkma, sana hiçbir zarar gelmez" buyurdu. 
Hazret-i Ali, Peygamber efendimizin emr ettiği şekilde yattı. Habibullah'ın yerine hiç korkmadan kendi nefsini feda etmeye hazırdı.
Hicret gecesi müşrikler, Resulullah efendimizin saadethanelerinin etrafını sarmışlardı. Peygamber efendimiz mübarek evlerinden çıktılar. Yasin-i şerif suresinin başından on ayet-i kerimeyi okudular ve bir avuç toprak alıp kafirlerin başına saçtılar. Oradan uzaklaştılar.
Bir müddet sonra müşriklerin yanına biri gelip; "Burada ne bekliyorsunuz?" diye sorunca; "Muhammed'in evden çıkmasını" diye cevap verdiler. O gelen; "Yemin ederim ki, Muhammed aranızdan geçip gitti, başınıza da toprak saçtı" dedi. 
Müşrikler, ellerini başlarına götürdüler. Hakikaten, başlarında toprak buldular. Derhal kapıya hücum edip içeri girdiler. Hazret-i Ali'yi, Resul aleyhisselamın yatağında görünce, Resul-i ekremin nerede olduğunu sordular. 
Hazret-i Ali; "Bilmem! Beni, O'nun muhafazasına memur mu ettiniz?" dedi. Bunun üzerine hazret-i Ali'yi tartakladılar. Kabe'nin yanında bir müddet hapsettikten sonra bıraktılar. Müşrikler, Resulullah efendimizi bulmak için dışarıya çıkıp aramaya başladılar.
Önce hazret-i Ebu Bekir'in evine giderek, kızı Esma'ya sordular. Cevap vermeyince döğdüler. Her yeri aramalarına rağmen, bulamadılar ve çılgına döndüler.
En azılıları olan Ebu Cehil, Mekke ve civarında tellallar bağırtarak, sevgili Peygamberimizi ve hazret-i Ebu Bekir'i bulup getirenlere ve yerlerini bildireceklere 100 deve vereceğini vaad etti. Onun bu vaadini duyan ve mala tamah eden bazı kimseler silahlanıp, atlarına binerek aramaya koyuldular.
 
 
 
 
 
esulullaha da izin verildi
 
Resulullah efendimiz, hazret-i Ebu Bekir'in evine teşrif edip, "Hicret etmeme izin verildi" buyurunca, Ebu Bekir-i Sıddik heyecanla; "Mübarek ayağınızın tozuna yüzümü süreyim ya Resulallah!.. Ben de beraber miyim?" diye sorunca, Efendimiz, "Evet..." buyurdular.
Hazret-i Sıddik, sevincinden ağladı. Gözyaşları arasında; "Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Develer hazır. Hangisini murad ederseniz onu kabul buyurunuz" dedi. Alemlerin sultanı; "Benim olmayan deveye binmem. Ancak parası ile satın alırım" buyurdular. Bu kesin emir karşısında mecbur kalan hazret-i Sıddik, devenin fiyatını söyledi.
Hazret-i Ebu Bekir, Abdullah bin Üreykıt isminde, kılavuzluğu ile meşhur olan zatı çağırıp, yol göstermesi için ücretle tuttu ve develeri üç gün sonra Sevr dağındaki mağaraya getirmesini emretti. 
Safer ayının 27'sinde Perşembe günü, Peygamber efendimiz ve Ebu Bekir-i Sıddik yanlarına bir miktar da yiyecek alarak yola çıktılar. İzleri belli olmasın diye parmaklarına basarak gidiyorlardı. Hz. Ebu Bekir, Resulullah'ın çevresinde, bazan sola, bazan sağa, öne, arkaya gidiyordu. 
Peygamberimiz, niçin böyle yaptığını sorunca, "Etraftan gelecek bir tehlikeyi önlemek için. Eğer bir zarar gelirse önce bana gelsin. Canım yüksek zatınıza feda olsun ya Resulallah!" dedi.
Server-i alem efendimiz buyurdular ki: "Ya Eba Bekir! Başıma gelecek bir musibetin, benim yerime, senin başına gelmiş olmasını ister misin?" Hazret-i Sıddik; "Evet ya Resulallah! Seni hak dinle, hak peygamber olarak gönderen Allahü teâlâya yemin ederim ki, gelecek bir musibetin, senin yerine, benim başıma gelmesini isterim" dedi.
Sevgili Peygamberimizin nalini dar olduğundan, yolda parçalandı ve mübarek ayakları yaralandı, yürüyecek hali kalmamıştı. Güçlükle dağa çıkıp mağaraya ulaştılar. 
Kapı önüne geldiklerinde, hazret-i Ebu Bekir, "Allah için ya Resulallah, içeri girmeyin! Ben gireyim, orada zararlı bir şey varsa, bana gelsin, mübarek zatınıza bir keder, bir elem değmesin" dedi ve içeri girdi.
İçeriyi süpürüp temizledi. Sağında, solunda irili ufaklı birçok delik vardı. Hırkasını parçalayıp, delikleri kapadı, fakat biri açık kaldı. Onu da ökçesi ile kapayıp, Resulullah'ı içeri davet eyledi. 
Peygamber efendimiz içeri girdi ve mübarek başını Ebu Bekir'in kucağına koyup uyudu. O zaman, hazret-i Sıddik'in ayağını yılan soktu. Resulullah'ın uyanmaması için sabredip, hiç hareket etmedi. Fakat gözyaşı Resulullah'ın mübarek yüzüne damlayınca; "Ne oldu ya Eba Bekir?" buyurdular.
Hazret-i Ebu Bekir; "Ayağım ile kapattığım delikten, bir yılan ayağımı soktu" dedi. Resulullah efendimiz, Ebu Bekir'in yarasına, iyi olması için mübarek ağzının suyundan sürünce, acısı hemen dindi, şifa buldu.
Resulullah efendimiz ve Ebu Bekir-i Sıddik içerde iken, müşrikler, iz takib ede ede mağaranın önüne kadar geldiler. Ağzını bir örümceğin ördüğünü ve iki güvercinin de yuva yaptığını gördüler.
İz sürücü Kürz bin Alkame; "İşte burada iz kesildi" dedi. Müşrikler, "Eğer, onlar buraya girmiş olsalardı, kapının üzerindeki örümcek ağının yırtılmış olması lazım gelirdi" dediler.
 
 
 
 
 
 
esulullah çok hüzünlendi
 
Müşrikler mağaranın önüne geldiklerinde, içerde hazret-i Ebu Bekir endişeye kapıldı. Üzüntüsünü arz etti: "Ya Resulallah! Vallahi kendim için tasalanmıyorum. Fakat yüksek zatınıza bir şey gelmesinden korkuyorum. Ben öldürülürsem bir tek kişiyim, hiçbir şey değişmez. Lakin size bir zarar gelirse, bütün ümmet helak olur, din yıkılır" dedi. 
Kainatın sultanı efendimiz; "Ya Eba Bekir! Üzülme!... Şüphesiz Allahü teâlâ bizimledir" buyurdu. 
Ebu Bekir-i Sıddik , "Ya Resulallah! Canım sana feda olsun! Onlardan biri, başını eğip baksa bizi görür!" deyince, Efendimiz; "Ya Eba Bekir! İki kişi ki, üçüncüsü Allahü teâlâdır. Üzülme!.. Hak teâlâ bizimledir" buyurdu... 
Müşrikler içeri bakmadan geri döndüler.
Allahü teâlâ bu hali Kur'an-ı kerimde mealen şöyle buyuruyor:
"Eğer siz, O'na yardım etmezseniz, (hatırlayın o vakti ki) kafirler O'nu (Mekke'den) ikinin ikincisi olarak (hazret-i Ebu Bekir ile) çıkardıklarında, (Sevr dağının tepesindeki) mağarada iken, Allahü teâlâ O'na (Resulullah'a) yardım etmişti. O zaman arkadaşına (Ebu Bekir-i Sıddik'a); "Üzülme! Allahü teâlânın yardımı, nusreti muhakkak bizimledir" demişti. Allahü teâlâ, O'nun üzerine sekinetini indirmiş, O'nu (Habibini) görmediğiniz (manevi) ordularla kuvvetlendirmiş, kafirlerin (küfür) kelimesini alçaltmıştı. Allahü teâlânın (tevhid) kelimesi ise, çok yücedir. Allahü teâlâ mutlak galiptir. Yegane hüküm ve hikmet sahibidir." (Tövbe suresi: 40)
Sevgili Peygamberimiz ile hazret-i Ebu Bekir, bu mağarada geceli gündüzlü üç gün kaldılar. Hazret-i Ebu Bekir'in oğlu Abdullah, Mekke'de duyduklarını, geceleyin mağaraya gelip haber veriyor, azadlı kölesi ve sürülerinin çobanı Amir bin Füheyre ise, geceleri süt getirip izleri siliyordu.
Sevr mağarasından dördüncü günü ayrılan sevgili Peygamberimiz, Kusva adlı devesine bindi. Bir rivayete göre terkisine hazret-i Ebu Bekir'i bindirdi. Diğer deveye de Amir bin Füheyre hazretleri ile yolları iyi bilen Abdullah bir Üreykıt bindiler.
Alemlerin efendisi, Allahü teâlânın medhettiği, beldelerin en kıymetlisi olan Mekke-i mükerremeden, vatanından ayrılıyordu. Devesini Harem-i şerife doğru döndürüp, mahzun bir halde; 
"Vallahi! Sen, Allahü teâlânın yarattığı yerlerin en hayırlı; Rabbim katında en sevgili olanısın! Senden çıkarılmamış olsa idim, çıkmazdım. Bana, senden daha güzel, daha sevgili yurt yoktur. Kavmim beni, senden çıkarmamış olsalardı, çıkmaz, senden başka bir yerde yurt, yuva tutmazdım" buyurdular.
O anda Cebrail aleyhisselam inip; "Ya Resulallah! Vatanına müştak mısın, ayrılığa üzüldün mü?" dedi. Efendimiz de; "Evet " buyurdular. Cebrail aleyhisselam, sonunda Mekke'ye döneceğini müjdeleyen, Kasas suresi 85. ayet-i kerimesini okuyup, mübarek hatırını teselli eyledi...
Yolculuk sakin geçiyordu. Müşrikler, her yeri aramalarına rağmen bulamıyorlar, cenab-ı Hak, habibini onların şerrinden muhafaza ediyordu.
 
 
 
 
 
eşke hizmetle şereflenseydim
 
Mağaradan ayrılan, Resulullah efendimiz ve Hz. Ebu Bekir, Medine'ye doğru yol almaya devam ediyorlar... 
Kudeyd denilen yere geldiklerinde, Ümmü Ma'bed isminde cömertliğiyle meşhur, akıllı, iffetli bir hanımın çadırı önünde durdular. Ücretiyle yiyecek hurma ve et almak istediler. 
Ümmü Ma'bed; "Eğer olsa idi, para ile değil, ikramda bulunurdum. Kıtlık ve geçim sıkıntısı sebebiyle elimizde bir şey kalmadı" dedi. "Süt var mı?" diye sorduklarında; "Yoktur. Davarlar kısırdır" diye cevap verdi. 
Kainatın Sultanı, çadırın yanında duran zayıf bir koyunu işaret ederek sordu: "Ey Ümmü Ma'bed! Bu koyun niçin burada bağlı duruyor?" O da; "Gayet hasta ve zayıf olduğundan sürüden kaldı. Dermanı olmadığı için gidemedi" dedi. Peygamber efendimiz;
"Hiç sütü var mıdır? Bu koyunu sağmama izin verir misiniz?" buyurunca; "Anam babam sana feda olsun, sütü yoktur, fakat onu sağmanıza hiçbir şey mani değildir" dedi. 
Resulullah efendimiz, koyunun yanına gelip, Allahü teâlânın ismini zikrettiler. Bereket ile dua ettikten sonra, mübarek elini koyunun memesine sürdüler. O anda meme, süt ile doldu ve akmağa başladı. Hemen kap getirip doldurdular. 
Önce Ümmü Ma'bed'e ve diğerlerine verip doyuncaya kadar içmelerini sağladı. En sonunda kendisi içti. Bir daha mübarek elini koyunun memesine dokunup sığadılar ve çadırda bulunan en büyük kabı istediler. Onu da doldurup Ümmü Ma'bed'e teslim ettiler. 
İçtikleri sütün kıymeti kadar da para verdiler. Oradan ayrıldıktan sonra, Ümmü Ma'bed'in kocası geldi ve sütü gördü. Sevinerek; "Bu süt nereden geldi?" diye sorunca, Ümmü Ma'bed; "Bir mübarek kimse gelip, hanemizi şereflendirdi. Gördüklerin, O'nun himmeti ve bereketidir" dedi. 
"Tarif eder misin? Sıfatı ve cemali nasıldır?" diye sordu. Ümmü Ma'bed; "Gördüğüm o mübarek zat, pek biçimli ve güzel yüzlü idi. Gözlerinde bir mikdar kırmızılık, sesinde naziklik vardı. Mübarek kirpikleri uzun idi. Gözünün akı pek beyaz, karası da çok siyah olup, kudretten sürmeli idi. Saçları siyah, sakalı sık idi. Sustuğunda üzerinde bir vakar ve ağırbaşlılık vardı. Konuşurken tebessüm ediyor, sözleri, sanki dizilmiş birer inci gibi ağzından tatlı tatlı dökülüyordu. Uzaktan çok heybetli görünüyor, yakına gelince, çok tatlı ve cazip bir hal alıyordu. Yanında bulunanlar, emrini yerine getirmek için canla başla koşuyorlardı" diyerek, daha pek çok hasletlerini saydı... 
Bunları hayretle dinleyen kocası, Resulullah efendimizin ardı sıra gidip Rim vadisinde yetişti ve Müslüman oldu. Ümmü Mü'bed de Müslüman oldu...
Müşrikler, Medine'ye doğru yola çıkan Muhammed aleyhisselamı ve hazret-i Ebu Bekir'i devamlı arıyorlardı. Bulamadıkları takdirde kendileri için pek büyük bir tehlike baş gösterecekti. Çünkü, Müslümanların bir "İslâm Devleti" kurup, kısa zamanda kendilerini ortadan kaldırabileceklerini düşünüyorlardı. 
Bu sebeple müşrikler, her şeylerini ortaya koydular. Peygamber efendimizle hazret-i Ebu Bekir'i öldürene veya esir edene; yüz devenin yanı sıra sayısız mal ve para vereceklerini vaad ettiler. Bu haber, Süraka bin Malik'in mensubu olduğu Müdlicoğulları arasında da yayıldı. Süraka bin Malik, iyi iz sürerdi. Bu yüzden olup bitenlerle yakından ilgilendi.
 
 
 
 
llah bizimle beraberdir
 
Müdlicoğulları Kudeyd'de, toplandılar. Aralarında Süraka bin Malik de vardı. O sırada Kureyş'in adamlarından biri gelip, Süraka'ya; "Ey Süraka! Yemin ederim ki, ben az önce, sahile doğru giden üç kişilik bir kafile gördüm. Onlar herhalde Muhammed ile Eshabıdır" dedi. 
Süraka, durumu anladı. Fakat, ortaya çok fazla mükafat konulduğu için, bunu tek başına elde etmek istiyordu. Bu sebeple başkasının haberdar olmasını arzu etmiyordu. "Hayır, o senin gördüğün kimseler, filan kişilerdir. Biraz önce geçmişlerdi. Onları biz de gördük" diyerek, önemli bir şey yokmuş gibi konuştu.
Süraka bin Malik, biraz daha bekledi. Dikkat çekmeden evine geldi. Hizmetçisine, atını ve silahını alıp vadinin arkasında kendisini beklemesini söyledi. Orada atına binip koşturmağa başladı. Yoluna devam ederek, nihayet izlerini buldu. 
Yaklaşınca birbirlerini iyice görebiliyorlardı. Hatta Süraka, Peygamber efendimizin okuduğu Kur'an-ı kerimi bile işitiyordu. Fakat, Resul-i ekrem arkalarına hiç bakmıyorlardı. 
Hazret-i Ebu Bekir geriye bakınca, Süraka'yı görüp, telaşa kapıldı. Peygamber efendimiz ona, mağaradaki gibi; "Üzülme, Allahü teâlâ bizimle beraberdir" buyurdu.
Süraka, Peygamber efendimize saldırabilecek kadar yaklaştı. "Ya Muhammed! Seni, bugün benden kim koruyacak!" dedi. Server-i alem efendimiz de; "Beni, Cebbar ve Kahhar olan Allahü teâlâ korur" cevabını verdi. 
O sırada Süraka'nın atı, iki ön ayaklarıyla dizlerine kadar yere battı. Bundan kurtulup, tekrar saldırmaya teşebbüs edince, atının ayakları yine yere saplandı. Süraka, atını ne kadar zorladıysa da, onu bir türlü kurtaramadı. Başka yapacağı hiçbir şey yoktu. 
Çaresiz kalınca, şefkat ve merhamet sahibi olan Resulullah efendimize yalvarmaya başladı. Bütün olgunlukları ve iyi ahlakı kendisinde toplayan, üstün ahlak ve yaratılış üzere olan Peygamberimiz onun bu dileğini kabul etti. 
Süraka; "Ya Muhammed! Muhafaza olunduğunu anladım. Dua et de kurtulayım. Bundan sonra sana asla zarar vermem. Senin peşine düşenlere de senden hiç bahsetmiyeceğim" diyordu.
Kainatın efendisi; "Ya Rabbi! Eğer o sözünde doğru ve samimi ise, atını kurtar" diye dua edince, Allahü teâlâ bu duayı kabul buyurdu.
Süraka bin Malik'in atı, ancak bu duadan sonra çukurdan kurtulabilmişti. Süraka, hayretler içerisinde kaldı ve bütün bu olup bitenlerden, Muhammed aleyhisselamın daima korunmakta olduğunu anladı. Pek çok şeye şahid olmuştu. 
Sonunda; "Ya Muhammed! Ben Süraka bin Malik'im! Benden asla şüpheniz olmasın. Size söz veriyorum. Bundan sonra beğenmediğiniz hiçbir işi yapmıyacağım. Kavmin, seni ve arkadaşlarını yakalayana çok mükafat vereceğini va'detti" dedi ve Kureyş müşriklerinin yapmak istediklerini birer birer anlattı.
Hatta, onlara yol azığı ve binmek için deve vermek istediyse de, sevgili Peygamberimiz kabul etmedi ve ona: "Ey Süraka! Sen İslâm dinini kabul etmedikçe, ben de senin deveni ve sığırını arzu etmem, istemem. Sen bizi gördüğünü gizli tut, yeter" buyurdu. 
Süraka bundan sonra izi üzerine geri döndü. Başından geçenleri karşılaştığı kimselere de anlatmadı...(Süraka daha sonra Müslüman olmakla şereflendi.)
 
 
 
 
 
ütün gözler ufukta
 
Peygamber efendimiz, hazret-i Ebu Bekir, Amir bin Füheyre ve kılavuzları Abdullah bin Üreykıt, Rebi'ul-evvel ayının sekizinde Pazartesi günü (Miladi 622 yılı Eylül ayının 20. Günü) kuşluk vakti "Kuba" köyüne ulaştılar. 
Bugün, Müslümanların Hicri Şemsi yılının sene başı oldu. Külsüm bin Hidm isminde bir Müslümanın evinde kaldılar. Burada ilk mescidi yaptılar. 
Kuba vadisinde ilk Cuma namazını kıldılar ve ilk hutbeyi irad ettiler. Kuba mescidi, ayet-i kerimede mealen; "...Temeli takva üzerine kurulan mescid" (Tövbe suresi 108) diye buyrularak medh edildi.
Bu arada Mekke'de kalan hazret-i Ali, Resulullah efendimizin Kabe-i şerifte devamlı bulundukları makama oturdu. "Resul-i ekrem'de kimin nesi var ise, gelsin alsın!" diye nida ettirdi. Herkes gelip, nişanını söyleyerek emanetini aldı. Böylece emanetler sahiplerine teslim edildi.
Mekke-i mükerremede kalan Eshab-ı güzin, hazret-i Ali'nin kanadı altına sığındılar. Resulullah'ın saadethaneleri Mekke'de olduğu müddetçe, hazret-i Ali de orada kaldı. Bir zaman sonra Resul-i ekrem efendimiz, evinin Medine-i münevvereye getirilmesini emir buyurdular.
Allah'ın aslanı hazret-i Ali, Kureyş kafirlerinin toplandıkları yere gitti. "İnşaallahü teâlâ yarın Medine-i münevvereye gidiyorum. Bir diyeceğiniz var mı? Ben burada iken söyleyin" buyurdu.
Hepsi başlarını eğip, hiçbir şey söylemediler. Sabah olunca, hazret-i Ali, Resul-i ekrem efendimizin eşyalarını toplayıp, Resulullah efendimizin Ehl-i Beyti ve kendi akrabaları ile beraber yola koyuldu. 
Resulullah efendimize, şişmiş olan ayaklarından kanlar akar vaziyette, Kuba'da yetişti. Gündüzleri saklanıp, geceleri yaya olarak yürüdüğü bu yolculuğun sonunda, Peygamberimizin huzuruna gidemiyecek bir hale gelmişti.
Resul-i ekrem efendimiz bunu haber alınca, bizzat kendisi teşrif etmiş, hazret-i Ali'yi görünce haline acımış, sevgili, fedakar amcazadesini kucaklamış, mübarek elleriyle o hak yolunda binlerce meşakkate katlanmış olan narin, nazik ayaklarını okşamış, kendisine afiyet için dua buyurmuştu. 
Hatta hazret-i Ali'nin bu fedakarlığı üzerine; "İnsanlardan öyleleri vardır ki, Allahü teâlânın rızası için nefsini feda eder" 'Bekara suresi- 207) ayet-i celilesinin nazil olduğu rivayet edilir.
Medine'ye daha önce hicret eden Eshab-ı kiram ile Medineli Müslümanlar, Kainatın sultanının Mekke'den hicret için hareket ettiğini duyunca, teşrifini hararetle ve heyecanla bekliyorlardı.
Bu sebeple Medine-i münevverenin dış semtlerine gözcüler koyup, şehirlerini şereflendirecekleri anda, Efendimizi karşılamak için can atıyorlardı. O'nun muhabbetiyle yananlar, kızgın çölün suya olan hasreti gibi gözlerini ufka dikerek bekliyorlardı... 
Medine... Medeniyet kelimesinin mefhum yatağı Medine... Peygamber beldesi Medine... İşte incecik hurma ağaçları ve dümdüz damlı çatılarıyla ufuk çizgisi üstünde yayılmış "Medine-i münevvere" olmaya can atıyor. 
Kainatın efendisi, yaratılmışların en üstünü, Efendimiz devesine binmiş, yanında mağara dostu Ebu Bekir... Medine'ye "Nur" geliyor. 
Günlerdir herkes ayakta, gözler pür dikkat ufukta...
 
 
 
 
 
üjde! Resulullah geliyor
 
Nihayet mesafeler, yelpaze kanatları gibi dalga dalga oldu... Ağır ağır yol alan iki deve üstünde iki insan göründü. 
Medineliler, sevinçle birbirlerine; "Müjde!.. Müjde!... Resulullah geliyor!.. Peygamberimiz geliyor!... Sevinin ey Medineliler!.. Bayram edin! Habibullah geliyor!.. Baş tacımız geliyor!.." diyerek sevinç gözyaşları dökmeye başladılar... 
Bu haber bir anda Medine-i münevvere sokaklarını doldurdu. Yedisinden yetmişine, yaşlısından hastasına kadar herkes, bu eşi görülmedik sevinçli haberi bekliyordu. Bütün Medineliler en güzel elbiselerini giyinerek, sür'atle Alemlerin efendisini karşılamak için koştular. 
Herkes, sıcak çölün ortalarına doğru ilerliyor... Onlar da kızgın çölde, güneşin yakıcı sıcaklığına rağmen, büyük bir heybetle kendilerine doğru geliyorlar... 
Tekbir sedaları semayı çınlatıyor, sevinçten gözyaşları sel gibi akıyor. Hüzün ve mutluluk dolu bir hava esiyor ve Medine, tarihin en güzel günlerinden birini yaşıyor. 
Bir tarafta, herkesin "Emin" lakabıyla tanıdığı, Allahü teâlânın Habibini öldürmek için üzerine mükafat koyanlar; diğer tarafta ise O'nu ve arkadaşlarını korumak, bağırlarına basmak ve bu uğurda canlarını feda etmek istiyenler....
Medineliler bir an önce sevgili Peygamberimizin nurlu cemalini görmek istiyorlardı. Medine, Medine olalı böyle sevinçli, böyle mübarek bir an görmemişti. Bu, o güne kadar yaşanmamış bir bayramdı.
Benzeri görülmemiş ve görülmeyecek olan bu bayramda, çocuklar ve kadınlar şöyle şiirler terennüm ediyorlardı:
"Tale'al-Bedirü aleyna,
Min seniyyat-il-veda;
Veceb-eş-şükrü aleyna,
Mâ de'â lillahi da,
Eyyüh-el-meb'usu fina,
Ci'te bil-emr-il muta'!.."
"Hoş geldin ya Resulallah!.. Bize buyurun ya Resulallah!.." şeklindeki istekler ortalığı çınlatıyordu.
Medine'nin ileri gelen kimselerinden bazıları Kusva'nın yularından tutup; "Ya Resulallah! Bize buyurun..." diyerek istirhamda bulundular. Onlara; "Devemin yularını bırakınız. O memurdur. Kimin evinin önünde çökerse, orada misafir olurum!" buyurdular. 
Herkeste büyük bir heyecan ve merak başladı. Acaba Kusva nereye çökecekti?!
Kusva, nihayet Peygamber efendimizin bugünkü mescid-i şerifinin kapısının bulunduğu yere çöktü. Efendimiz, Kusva'nın üzerinden inip; "İnşaallah menzilimiz burasıdır" ve "Burası kimindir?" buyurunca; "Ya Resulallah! Amr'ın oğulları Süheyl ve Sehl'indir" diye cevap verdiler.
Bu çocuklar yetim idi. Peygamberimiz; "Akrabalarımızdan hangisinin evi buraya daha yakındır?" buyurdular. Zira Resulullah efendimizin dedesi Abdülmuttalib'in annesi, Neccaroğulları'ndan idi. 
Halid bin Zeyd Ebu Eyyub el-Ensari hazretleri sevinçle; "Ya Resulallah! Benim evim daha yakındır. İşte şu evim, şu da kapısı" diyerek heyecanla evini gösterdi. Kusva'nın yükünü indirip, Resulullah efendimizi buyur etti. 
Medineli Müslümanlar ve Muhacirler, Efendimizin hicretine pek ziyade sevindiler. Nasıl sevinmesinler ki? Dünya kurulduğundan bu yana böyle bir misafiri ağırlamak sadece onlara nasip oluyordu...
 
 
Medine Devri
 
 
 
 
edine devri
 
Hicretle, sevgili Peygamberimizin, bi'setin on üçüncü yılının 12 Rebi'ul-evvel'inde, miladi 622 senesinde başlayıp on sene sürecek olan Medine devri başladı...
Peygamber efendimiz, Halid bin Zeyd Ebu Eyyüb el-Ensari hazretlerinin evine teşrif edince, alt katta oturmayı tercih ettiler ve buraya yerleştiler. Böylece Kainatın efendisini ağırlama ve evinde bulundurma şerefi bu mübarek zata nasib oldu.
Hazret-i Halid şöyle anlattır:
Bir gün; "Anam-babam size feda olsun ya Resulallah! Benim yukarıda oturmama, sizin de alt katta bulunmanıza gönlüm razı olmuyor. Bu bana çok ağır geliyor. Ne olur zat-ı alinizin yukarıda, bizim de alt katta oturmamıza müsaade buyurunuz" dedim. 
Bunun üzerine; "Ey Ebu Eyyüb! Evin alt katında bulunmamız bize daha münasip ve elverişlidir" buyurdular. Gelen ziyaretçilerle daha rahat görüşme düşüncesiyle, alt katta kalmayı uygun gördüler... 
Biz de evin üst katında bulunduk. Bir gün su testimiz kırıldı. Dökülen suların Resulullah'ın üzerine damlayıp rahatsız olmasından korkarak, hanımımla, örtüneceğimiz tek kadife yorganımızı hemen suyun üzerine bastırdık ki, bir damla bile alt kata damlamasın... 
Resulullah efendimize daima akşam yemeği yapıp, gönderirdik. Yine bir gece, yapıp gönderdiğimiz soğanlı veya sarmısaklı yemeği Resulullah geri çevirmişti. Onda elinin izini göremeyince, feryad ederek yanına gidip üzüntümü arz ettim:
- Bu sebzede bir koku hissettim. Ondan yemedim. Ben, melekle konuşan bir kişiyim, buyurdu.
- O yemek haram mıdır? diye sordum. 
- Hayır! Fakat ben kokusundan dolayı ondan hoşlanmadım, buyurunca; 
- Sizin hoşlanmadığınız şeyden ben de hoşlanmam! dedim. 
- Siz onu yiyiniz, buyurdular. 
Bunun üzerine biz de ondan yedik ve bir daha o sebzeden Resulullaha yemek yapmadık.
Yine bir defasında Resulullah efendimizle Ebu Bekir'e yetecek kadar yemek hazırlayıp, huzurlarına götürdüm. Resulullah; 
- Ya Eba Eyyüb! Ensar'ın eşrafından otuz kişiyi davet et, buyurdu.
Ben, yemeğin azlığını ve belki Resul-i ekrem bu yemeği çok zannettiler diye düşünürken, tekrar; 
- Ya Eba Eyyüb! Ensarın eşrafından otuz kişiyi davet et, buyurdular. 
Binlerce düşünce içinde Ensar'dan otuz kişi davet ettim, geldiler. O yemekten yediler, doydular. Bir mucize olduğunu anlayıp, gelenlerin imanları kuvvetlendi ve bir daha bi'at ettiler. Gittiler. Sonra; "Altmış kişi davet et" buyurdular. 
Ben, mucize olarak yemeğin azalmadığını gördüğümden, daha ziyade sevinerek altmış kişiyi Resulullah'ın huzuruna davet ettim. 
Geldiler, o yemeklerden yediler. Hepsi, Resulullah'ın mucizesini tasdik ederek döndüler. 
Ardından; "Ensardan doksan kişi çağır" buyurdular. Çağırdım, geldiler. Resulullah'ın emri üzerine onar onar sofraya oturup, yediler; hepsi de bu büyük mucizeyi görüp, gittiler. 
Böylece yüz seksen kişi yemek yedi. Yemek ise benim götürdüğüm kadardı ve hiç el sürülmemiş gibi duruyordu."
 
 
 
 
 
l ele, gönül gönüle
 
Medine'ye hicret eden Muhacirlerden bazıları hastalanmıştı. Medine'nin havasına, suyuna alışamamışlardı. Mekke'nin özlemini çekiyorlardı. 
Efendimiz dua buyurdu:
"Ya Rabbi, Mekke'yi sevdirdiğin gibi, bize Medine'yi de sevdir. Daha çok sevdir... Bereket ver... Medine'yi bize sağlık yatağı eyle!"
Resulullahın bu duasından sonra, muhacirlere yeni bir hayat geldi. Kısa zamanda Medine'ye ısındılar. İslâmiyeti yaymak için her şeye katlandılar, hatta sıkıntılardan zevk alır hale geldiler. 
Peygamber efendimiz, Medine-i münevverede daha sıkı bir bağlılığın tesisi için, hicret eden Muhacirleri ve onları evlerinde barındıran Ensarı birbirlerine kardeş yaptılar. 
Hazret-i Ali en sona kalınca; 
-Ya Resulallah! Beni unuttunuz mu? diye sormuştu. O zaman Alemlerin efendisi; 
- Sen, dünyada ve ahırette benim kardeşimsin buyurmuştu. 
Bu kardeşlik maddi ve manevi yardımlaşma esasına dayanıyordu. Böylece yurtlarından, yuvalarından ve akrabalarından ayrı kalmanın mahzunluğu bir mikdar da olsa giderilmiş olacaktı. 
Zaten Medineli Müslümanlar, Allahü teâlânın dinini yaşayabilmek ve yayabilmek için memleketlerini terk eden muhacir kardeşlerine bağırlarını açmışlar, evlerine buyur etmişler, onlara her türlü yardımı yapmak için canla başla çalışmışlardı. 
Bu kardeşlik tesisi ile birbirlerine daha candan sarıldılar. Resulullah efendimiz, her muhaciri, mizacına uygun olan bir ensar ile kardeş yapmıştı. Öyle ki bu kardeşlik, babalarından kalan malı paylaşacak seviyede idi.
Her Medineli; arazisini, bağını, bahçesini, evini, mallarını... nesi varsa ikiye ayırıyor, böylece yarısını Muhacir kardeşine seve seve veriyordu.
Böyle bir fedakarlık, ancak İslâm kardeşliğiyle mümkün oluyordu. Âdem aleyhisselamdan bu zamana kadar pek çok göç olmuştu. Fakat böylesine manalı ve yüce bir hicret; dışardan gelenler ile yerli halk arasında bu kadar muhabbetli bir kaynaşma ve samimi bir kucaklaşma olmamıştı. Nitekim Allahü teâlâ mealen; "Mü'minler ancak kardeştirler" buyurdu. (Hucurat suresi: 10) 
Bununla, gerçek sevgi ve samimiyetin maddi menfaatle değil, iman ve inançla olabileceğine işaret buyuruluyordu. Eshab-ı kiramdaki bu hal, Resulullah efendimizin bir sohbetiyle ele geçiyordu. 
Sevgili Peygamberimizin, mübarek kalbinden fışkıran deryalar misali feyz ve bereketler, Eshab-ı kiramın kalblerine akıyor, bunun neticesinde, görülmemiş bir fedakarlıkla birbirlerini seviyorlar ve kardeşlerini kendilerine tercih ediyorlardı.
Ensar ve Muhacirin, bu yeni İslâm merkezinde el ele, gönül gönüle vererek İslâm dininin kuvvetlenmesi için her fedakarlığa katlanmak ve sonunda şehadet mertebesine kavuşmak üzere söz verdiler.
Bu şekilde Resulullahın etrafında toplanıp, İslâm dininin esaslarına uyarak, yeni bir nizam ve mes'ud bir hayat kuruyorlardı. Artık İslâmiyet, Hicret hadisesi ile; "Devlet" olma yolunda ilk adımını atmıştı. Medine-i münevvere de İslâm dininin beşiği ve merkezi haline geliyordu.
 
 
 
 
 
e derse güzeldir
 
Mekkeli müşrikler, Peygamber efendimizin Medine'de, Eshabını birbirlerine kardeş yapmak suretiyle kaynaştırmasını, kendileri için büyük bir tehlike gördüler. 
Kısa zamanda bu işin üstesinden gelemezlerse, Müslümanlar güçlenip Mekke'ye saldırabilir, bıraktıkları arazilerini, evlerini, yurtlarını ellerinden alabilirlerdi... 
Bu düşünceler içinde bulunan Mekkeli müşriklerden Medineli Müslümanlara tehdit mektupları geliyordu. Bu mektupların birinde; 
"Şüphesiz ki aramızda düşmanlık bulunan hiçbir Arap kabilesinde, bizi, sizler kadar öfkelendiren olmamıştır. Çünkü, bizden olan bir adamı bize teslim etmeniz gerekirken, O'na yardımcı olup, kucak açarak korudunuz. Bu, sizin için çok büyük bir kusurdur. Lütfen, O'nunla bizim aramızdan çıkınız ve O'nu bize bırakınız. Eğer O'nun gidişatı iyi olursa, buna en çok sevinecek olan biziz. Aksi olursa, O'nu çekip çevirmek de yine bize düşer!.." deniliyordu.
Bu mektuba; Hazret-i Ka'b bin Malik, Peygamberimizi medh eden çok güzel bir cevap yazdı.
Mekkeli müşrikler, Medineli müşriklere de aynı şekilde tehdit mektupları yazdılar. Onlara da;
"Eğer bizim düşmanımızı şehrinizden çıkarmaz veya öldürmezseniz, üzerine yürür, sizleri öldürür, kadınlarınızı hizmetimize alırız!.." diyerek tehditlerde bulundular.
Bunun üzerine Medineli müşrikler, Abdullah bin Übey münafığının etrafında toplanıp, fırsatını buldukları an Resulullah efendimize zarar vermek üzere karar aldılar.
Müslümanlar bu durumu öğrenince; sevgili Peygamberimizi korumak için ellerinden gelen bütün gayreti gösterip, O'nun etrafında kenetlendiler. Geceleri sokağa çıkamaz, evlerine uyuyamaz hale geldiler.
Übey bin Ka'b bu hali şöyle ifade eder:
"Resulullah efendimiz ile Eshabı, Medine-i münevvereye teşrif ettiklerinde Müslümanlar, müşrik Arap kabilelerinin düşmanlıklarına hedef oldular. Eshab, silahlı olarak sabahlara kadar nöbet bekledi."
Eshab-ı kiram yekvücut olmuşlar, tehlikeli hallerde bütün güçleri ile Müslüman kardeşlerine yardıma koşuyorlardı. 
Bunların başında sevgili Peygamberimiz geliyordu. Resulullah efendimiz, her güzel haslette önde olduğu gibi, cesarette de Eshabının en önünde yer alırdı. 
Gecenin hangi saatinde olursa olsun, bir feryad işitilince, Peygamberimiz, hiç kimse varmadan atı ile oraya yıldırım gibi yetişir, korkulacak bir şeyin olmadığını Eshabına bildirir ve onları teskin ederdi.
 
 
 
 
escid-i Nebi'nin inşası
 
Peygamber efendimiz Medine'yi teşrif ettiklerinde ilk iş olarak Eshabını yetiştirecek, cemaatla namaz kılacak bir mescidin yapılmasını arzu ediyorlardı. 
Bu sırada Cebrail aleyhisselam gelip; 
"Ya Resulallah! Allahü teâlâ sana, kendisi için taştan ve kerpiçten bir mescid yapmanı emrediyor" dedi. 
Habib-i ekrem efendimiz, hemen devesi Kusva'nın Medine'ye geldiklerinde çöktüğü yeri sahiplerinden satın almak istediler. 
Sahipleri; "Ya Resulallah! Biz, onun bedelini ancak cenab-ı Hak'tan bekleriz. Orayı size, Allah rızası için hediye ederiz" diyerek bağışlamayı çok arzu ettiler. 
Buna rağmen Efendimiz kabul buyurmayıp, fazlasıyla ücretini ödediler. Bir taraftan arsanın tesviyesi yapılıp düzeltilirken, diğer yandan kerpiçler kesiliyor ve taşlar çekiliyordu. 
Nihayet her hazırlık yapıldıktan sonra temel atılmak üzere toplanıldı. Temele ilk taşı, Efendimiz, mübarek elleriyle koydular. Sonra sıra ile; "Ebu Bekir, taşını, benim taşımın yanına koysun! Ömer, taşını Ebu Bekir'in taşının yanına koysun! Osman, taşını Ömer'in taşının yanına koysun! Ali, taşını Osman'ın taşının yanına koysun" buyurdular. 
Emirleri yerine geldikten sonra oradaki Eshab-ı kiramına; "Siz de taşlarınızı koyunuz" buyurdular. Onlar da koymaya başladılar.
Mescidin yapılmasında, başta sevgili Peygamberimiz olmak üzere bütün Eshab-ı kiram durmadan dinlenmeden çalıştılar. Mübarek sırtlarında taş ve kerpiç taşıdılar. Taş ile temeli bir buçuk metre yükseltip, üzerini kerpiçle ördüler. 
Resulullah efendimiz bir gün, kerpiç yüklenmiş götürüyordu. Eshabından biri huzur-ı şerifine varıp, fevkalade bir edeble;
"Ya Resulallah! Kerpici benim taşımama müsaade eder misiniz?" dedi. 
Hatem-ül-enbiya efendimiz, ona, daha büyük bir nezaketle, kendisinin sevab kazanmaya daha çok muhtaç olduğunu bildirip kerpici vermediler. Onun da gidip taş getirmesini tavsiye buyurdular.
Mescid-i Nebi'nin inşasında en çok çalışanlardan biri de Resulullah efendimizdi. En ağır kayaları yüklenerek, mübarek göğüsleri darala darala ustaların yanına götürürlerdi. Bu taşları ve kerpiçleri taşırken yapılan işin kıymetini, kavuşulacak nimetleri müjdeleyerek Eshabını gayrete getirirdi.
Efendimizin bu gayretini gören Müslümanlar, büyük bir aşkla çalışıyorlardı. Hatta Ammar bin Yaser, herkes birer kerpiç taşırken, o; birini Peygamber efendimiz, birini de kendisi için olmak üzere iki kerpiç götürürdü. 
Bu hali Resulullah efendimiz gördüklerinde, yanına vardılar. Mübarek elleri ile hazret-i Ammar'ın sırtını sığayıp;
"Ey Sümeyye'nin oğlu! Senin iki, başkalarının bir ecri var" buyurdular.
Mescidin duvarları kısa zamanda bitirildi ve üzeri örtüldü. Ayrıca mescide bitişik, Resulullah efendimiz için kerpiçten iki oda yapıldı. 
Bunların üzerleri de hurma kütüğü ve dalları ile örtüldü. (Bu odalar zamanla dokuza kadar çoğaltıldı.) Mescidin inşası bittikten sonra, Peygamber efendimiz, hazret-i Halid bin Zeyd'in evinden, kendisi için yapılan eve taşındılar...
 
 
 
 
 
urma kütüğünün inlemesi
 
Peygamber efendimiz, Cuma günleri mesciddeki Hannane isminde bir hurma kütüğüne dayanarak, hutbe irad ederlerdi. 
Sonradan üç basamaklı bir minber yaptırdılar. Resulullah efendimiz ve Eshab-ı kiram bir Cuma günü Mescid-i Nebi'de toplanmışlardı. Efendimiz, hutbe için yeni minbere çıktıklarında, eskiden dayandığı kuru hurma kütüğü, herkesin duyacağı kadar, hamile deve ağlayışını andıran bir sesle ağlamaya ve inlemeye başladı. 
Bütün Eshab-ı kiram, hayret ederek bu sesi dinlediler. Fakat, ses bir türlü kesilmiyordu. Bunun üzerine Alemlerin efendisi minberden indiler ve mübarek elleri ile kütüğü okşadılar. O anda, ağlama ve inleme kesildi. Kuru hurma kütüğünün, Peygamberimize olan bu muhabbetini ve aşkını gören Sahabiler, gözyaşlarını tutamadılar.
Bu hadise ile ilgili hazret-i Enes bin Malik; "Mescid bile onun sesinden sarsıldı", İbn-i Ebi Veda'a da, "Hurma kütüğü, çatlayıp yerinden oynadı. Resulullah efendimiz gelip mübarek elini üzerine koydu da ondan sonra sustu" demişlerdir. 
Peygamber efendimiz; "Nefsim yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, eğer onu okşamasaydım, bana karşı hasret ve hüznünden dolayı kıyamete kadar böyle ağlayacaktı" buyurdular.
Resul aleyhisselam kuru hurma kütüğüne dönüp; "İstersen seni bulunduğun bahçeye vereyim. Tekrar dal budak sal ve eski haline gel. İstersen seni Cennet'e dikeyim de Allahü teâlânın dostları meyvenden yesin" buyurdu. 
Resulullah efendimiz, ona kulak verip şöyle dediğini duydular: "Beni Cennet'e dik ve benden Allahü teâlânın dostları yesin ve eskiyip çürümeyeceğim bir yerde olayım." 
Ağacın bu konuşmasını, Peygamber efendimizin yanında bulunanlar da duydu. 
Bunun üzerine Resulullah efendimiz, ona; "İstediğini yapacağım" diye mukabelede bulundu. Sonra Resulullah'ın emri ile hurma kütüğü gömüldü.
Server-i alem efendimiz ile hazret-i Ebu Bekir, hicret ettiklerinde çocuklarını Mekke'de bırakmışlardı. Efendimiz, hazret-i Hadice validemizin vefatından bir sene sonra hazret-i Aişe ile Mekke'de söz kesilmişti.
Medine'yi şereflendirince, Hz. Aişe, annesi ve ve Resulullah'ın kerimelerinden hazret-i Zeyneb de Medine'ye getirtildi. 
Resulullah efendimizin ev halkı, odalarının önünde indi. Hazret-i Aişe validemiz, babası hazret-i Ebu Bekir'in evinde bir müddet ikamet etti. 
Ebu Bekir, bir gün Server-i alem efendimize;
Ya Resulallah! Ehlinle evlenmekten seni alıkoyan nedir? diye sordu. Resulullah; 
Mehirdir, buyurdu. 
Hazret-i Ebu Bekir, Resulullah'a mehr parası gönderdi. Bunun üzerine hazret-i Aişe validemizin düğünü oldu. O zaman Peygamber efendimiz elli beş yaşında idiler. 
Hazret-i Aişe validemiz, çok zeki ve kabiliyetli olup, hadiseleri anında şiir halinde söyleyebilirlerdi. Öğrendiği ve ezberlediği bir şeyi kat'iyyen unutmazdı. Çok akıllı, zeki, alime, edibe, afife ve saliha idi. Hafızası pek kuvvetli olduğu gibi, Eshab-ı kiram, birçok şeyleri ondan sorup öğrenirdi. Ayet-i kerime ile medh edildi.
 
 
 
 
 
lk ezan
 
Mescid-i Nebi inşa edildikten sonra, namaz vakitlerinde, vaktin girdiğini belirtecek ve Müslümanları camiye davet edecek bir usül yoktu. 
Sadece; "Essalatü Cami'a" denilirdi.
Resulullah efendimiz, bir gün Eshabıyla istişare ederek, namaz vakitlerinde, müminlerin camiye nasıl davet edilmesi gerektiğini sordular. 
Kimisi, namaz vakitlerini bildirmek için, nasara gibi, nakus yani çan çalalım; kimisi, Yahudiler gibi boru çalınsın dediler. Kimisi de; "Namaz vakti ateş yakıp yukarı kaldıralım" diye fikirlerini söylediler. 
Resulullah efendimiz, hiç birini kabul etmedi.
Abdullah bin Zeyd bin Sa'lebe ve hazret-i Ömer, rüyada ezan okunmasını gördüler. Hazret-i Abdullah, sevgili Peygamberimize gelip rüyasını şöyle anlattı:
"Yeşil bir şal ve peştamal bağlamış, eline çan almış bir kişi gördüm. Ona; "Elindeki çanı satar mısın?" diye sordum. 
Bana; "Ne yapacaksın?" dedi. "Namaz vakitlerini bildirmek için çalacağım" deyince, o zat; "Ben sana daha hayırlısını öğreteyim" dedi ve kıbleye dönerek yüksek sesle; "Allahü ekber, Allahü ekber..." diye okumaya başladı. 
Bitirdikten sonra da; "Namaza kalkacağın zaman da" deyip, ezanı tekrar etti ve sonuna doğru, "Kad kamet-is-salatü" cümlesini ilave etti."
Bunun üzerine, Resulullah efendimiz; 
"Rüya haktır. O kelimeleri Bilal'e öğret, okusun!" buyurdular. Buna ezan ismi verildi.
Hazret-i Bilal de, Mescid-i şerifin yakınında bulunan yüksek bir dama çıkarak, ilk ezanı, öğretilen kelimelerle okudu.
Hazret-i Ömer, ezan sesini işitince, koşa koşa Resulullah efendimizin huzuruna geldi. Hazret-i Bilal'in söylediği kelimeleri aynen rüyasında gördüğünü arz etti. 
O gece, Eshab-ı kiramdan bir kısmı da aynı rüyayı görmüşlerdi. İşte bu sırada, Cuma suresi 9. ayet-i kerimesi nazil olup, vahy ile de bildirilmiş oldu.
Bilal-i Habeşi, bir gün sabah namazı vaktinde sevgili Peygamberimizin kapısı önünde; "Es-salatü hayrun minennevm" diye iki defa seslenmişti.
Bunu Peygamber efendimiz beğendi. "Bilal, bu ne güzel söz! Sabah ezanını okurken bunu da söyle!" buyurdular. 
Böylece sabah ezanında bu söz de söylenmeye başlandı.
Peygamberimizin vefatına kadar müezzinlik yapan Bilal-i Habeşi'nin, sesi gür, çok güzel ve pek tesirliydi. 
O, ezan okumaya başlayınca, herkes büyük bir aşk ve vecd içinde dinleyip, kendinden geçerdi. Ezan okurken herkesi ağlatırdı.
Eshab-ı kiramın, birbirlerini namaz vakitlerinde camiye ezan-ı şerif ile davet etmeleri, Medineli müşrikler ile Yahudilerin pek tuhafına gitti. 
Ezan okunurken alay ve eğlenceye alırlardı. Onların bu maskaralıklarına karşı, Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde mealen; "Onlar, namaza ezan ile davette bulunduğunuz zaman, onu oyun ve eğlence edinirler. Bu da, onların aklı ermez bir kavim olmalarındandır" buyurdu. (Maide suresi: 58)
 
 
 
 
 
shabım gökteki yıldızlar gibidir
 
Fahr-i kainat efendimiz, Eshab-ı kiramını yetiştirmek, olgunlaştırmak için, Mescid-i Nebi'de eşi benzeri bulunmayan sohbetler eder, Allahü teâlânın kendisine ihsan ettiği feyz ve bereketleri, onların kalblerine akıtırdı. 
Peygamber efendimizin sohbetine katılmak şerefine nail olanlar, daha ilk sohbette kalblerinde büyük bir değişiklik hisseder ve pek yüksek ilahi marifetlere kavuşurlardı.
Bu sohbetlerin bereketiyle Eshab-ı kiram, başta sevgili Peygamberimiz olmak üzere, bütün sahabe arkadaşlarını canlarından çok sever hale gelirlerdi. Allahü teâlâ onları, ayet-i kerimelerle medhetmiştir.
Onlar, Resulullah efendimizin huzur-ı şeriflerinde; sanki başlarına kuş konmuş da, hareket edince uçacakmış gibi pek edebli ve çok dikkatli dururlardı. Böylece, Eshab-ı kiram peygamberlerden ve büyük meleklerden sonra mahlukatın en efdali ve en üstünü oldular.
Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde bunların üstünlüklerini bildirdi:
"Siz ümmetlerin en iyisi, en hayırlısı oldunuz. İnsanların iyiliği için yaratıldınız. İyilik yapılmasını emreder, kötülükten nehy edersiniz...." (Al-i imran suresi: 110)
"Önce Müslüman olanlardan, Muhacirlerin ve Ensarın önce gelenlerinden ve bunların yolunda gidenlerden Allahü teâlâ razıdır ve bunlar da, Allahü teâlâdan razıdırlar. Allahü teâlâ bunlar için, Cennetler hazırladı. Bu Cennetlerin altından nehirler akmaktadır. Bunlar Cennetlerde sonsuz olarak kalacaklardır." (Tövbe suresi: 100)
"Muhammed "aleyhisselam" Allahü teâlânın peygamberidir ve O'nunla birlikte bulunanların, (yani Eshab-ı kiramın) hepsi kafirlere karşı şiddetlidirler. Fakat, birbirlerine karşı merhametli, yumuşaktırlar. Bunları çok zaman rükuda ve secdede görürsünüz. 
İnce bir filiz yerden çıkıp kalınlaştığı, yükseldiği gibi, az ve kuvvetsiz oldukları halde, az zamanda etrafa yayıldılar. 
Her tarafı iman nuru ile doldurdular. Herkes filizin halini görüp, az zamanda nasıl büyüdü diyerek, şaşırdıkları gibi, hal ve şanları dünyaya yayılıp, görenler hayret etti ve kafirler kızdılar." (Feth suresi: 29)
Peygamber efendimiz de hadis-i şeriflerinde, Eshab-ı kiramın büyüklüğünü, derecelerinin yüksekliğini bildirdi: 
"Eshabımın hiçbirine dil uzatmayınız. Onların şanlarına yakışmayan bir şey söylemeyiniz! Nefsim yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, sizin biriniz Uhud dağı kadar altın sadaka verse, Eshabımdan birinin bir müd arpası kadar sevab alamaz." 
"Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız kurtulursunuz." 
"Eshabıma dil uzatmakta, Allahü teâlâdan korkunuz! Benden sonra onları kötü niyyetlerinize hedef tutmayınız! Nefsinize uyup, kin bağlamayınız! Onları sevenler, beni sevdikleri için severler. Onları sevmiyenler, beni sevmedikleri için sevmezler. Onlara el ile, dil ile eziyyet edenler, onları gücendirenler, Allahü teâlâya eziyyet etmiş olurlar ki, bunun da ibret cezası gecikmez, verilir."
 
 
 
 
 
shab-ı suffe
 
Peygamber efendimiz, Mescid-i Nebi'nin kuzey duvarına hurma dallarıyla bir gölgelik yaptırdı. Burada Mekke'den hicret eden, malı-mülkü bulunmayan bekar sahabilerin yatıp kalkmalarını emir buyurdu. 
Hiçbir geliri olmayan, iman ve aşktan başka tek sermayeleri bulunmayan bu sahabilerin sayıları on ila dört yüz arasında değişirdi. 
Bu sahabiler, Resulullah efendimizin yanlarından ayrılmaz ve sohbetlerinden hiç geri kalmazlardı. Gece-gündüz Kur'an-ı kerim okurlar, ilim öğrenirler, hadis-i şerifleri hıfz ederler, günlerinin çoğunu oruç tutarak geçirirler; ibadet ve taatten bir an ayrılmazlardı.
Burada yetişenler, yeni Müslüman olan kabilelere gönderilirler, onlara Kur'an-ı kerimi ve sünnet-i şerifleri, yani din-i İslâm'ı öğretirlerdi. Pek ziyade faziletlere sahib olan bu mübarek sahabiler, büyük bir irfan ordusu idiler. 
Peygamber efendimiz, onları çok sever, onlarla oturup sohbet ederler ve beraber yemek yerlerdi. Burada kalanlara "Eshab-ı suffe" denirdi.
Resulullah efendimiz bir gün Eshab-ı suffeye bakıp, son derece fakir olduklarını düşündüler. Böyle oldukları halde gönül rahatlığı ve parlaklığı ile ibadet ediyorlardı. Peygamber efendimiz merhamet buyurup, onlara; "Ey Suffe eshabı! Size müjdeler olsun! Eğer ümmetimden, sizin içinde bulunduğunuz bu zor şartlara razı bir kimse kalmış olursa, o, elbette benim arkadaşlarımdandır" buyurdular.
Efendimiz, herşeyden önce bu seçkin Eshabının ihtiyaçlarını temin eder, sonra Ehl-i beytininkini gidermeye çalışırlardı. 
Eshab-ı suffe'den olan Ebu Hüreyre hazretleri şöyle anlatır:
"Kendisinden başka ilah olmayan Allahü teâlâya yemin ederim ki, ben bazan açlıktan karnımı yere dayar, bazan da yerden aldığım bir taşı karnıma bastırırdım. Yine böyle bir halde idim. O gün Resulullah'ın mescide geçtiği yolun üstünde oturmuştum. O sırada alemlere rahmet olarak gönderilen iki cihanın süsü, nur saçarak yanıma geldiler. Halimi anlayıp gülümsediler ve, "Ya Eba Hüreyre! buyurdular. Benimle gel!.. "
Hemen peşlerinden yürüdüm. Hane-i saadetlerine girdiler. Evde bir bardak süt vardı. "Haydi, Ehl-i suffeye git. Onları bana çağır" buyurdular.
Onları çağırdım, saadethaneye geldik, izin isteyip içeri girdik, uygun yerlere oturduktan sonra, Resulullah efendimiz; "Ya Eba Hüreyre! Şu süt bardağını al, onlara ver!" buyurdular. Süt çok azdı herkese yetmesi mümkün değildi.
Ben de bardağı alıp, sıra ile arkadaşlarıma veriyordum. Her biri bardağı alıyor, doyuncaya kadar içiyor, bana iade ediyordu. Herkesten aldığımda, bardağın hiç eksilmediğini, öylece sütle dolu olduğunu görüyordum. 
Bu şekilde, gelen bütün arkadaşlarıma takdim ettim. Hepsi içip doydular. Sonra Efendimiz bardağı alıp, bana gülümsediler ve; "Ya Eba Hüreyre! Süt içmeyen bir ben kaldım, bir de sen. Haydi sen de otur, iç!" buyurdular. 
Oturup içtim. "Yine iç!" buyurdular. İçtim. Efendimiz, birkaç defa "İç!" buyurdular.
Ben de her defasında içtim. Nihayet; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Artık içemiyeceğim. Seni hak din ile gönderen Allahü teâlâya yemin ederim ki, iyice doydum" dedim. "Öyleyse bardağı bana ver" buyurdular. Verdim. Allahü teâlâya hamd ve sena ettikten sonra, Besmele çekerek sütü içtiler."
 
 
 
 
im şu açı misafir eder
 
Mescidde resulullah efendimizin hiçbir sohbetini kaçırmadan ilim öğrenen Eshab-ı Suffeye karşı, Medineli sahabiler, benzeri görülmemiş şekilde muhabbet beslerlerdi. 
Bir akşam, açlıktan dermanı kalmayan Suffe'den bir sahabi, Resulullah efendimizin huzur-ı şeriflerine gelip, halini arz etti. 
Peygamber efendimiz, hane-i saadetlerine, yiyecek bir şeyin olup olmadığını sordular. "Şu anda evde yiyecek olarak sudan başka bir şey yok" cevabını alınca, orada hazır bulunan Eshabına; "Kim şu açı misafir eder?" buyurdular.
Eshab-ı kiramdan Medineli biri, herkesten önce davranıp; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Onu ben ağırlarım" dedi. Misafiriyle evine gidip hanımına; "Resulullah efendimizin misafirini ağırlayacak bir şeyler hazırla" dedi. 
Hanımı; "Şu anda evimizde çocukların yiyeceğinden başka bir şey yok" diye cevap verdi. "Önce çocukları uyut. Sonra o yemeği getir" diyen sahabi, ancak bir kişiye yetecek kadar olan yemeği alıp misafirin odasına girdi. 
Sofrayı koyup buyur etti. Yemeğe beraber başladıktan sonra kalktı, lambayı düzeltiyormuş gibi yapıp söndürdü. Tekrar karanlıkta sofranın başına oturdu. Yiyormuş gibi hareketler yaparak, misafirin doymasını bekledi.
Misafir doyduktan sonra sofrayı kaldırdı. O gece, çocukları ile aç olarak sabahladılar. Sabahleyin Peygamber efendimizin huzur-ı şeriflerine gittiklerinde; "Allahü teâlâ bu geceki hareketinizden hoşnud oldu" buyurdular. 
Bunun üzerine Allahü teâlâ, Haşr suresinin 9. ayet-i kerimesini göndererek mealen; "Onlar (Ensar) kendilerinde yoksulluk ve muhtaçlık olsa bile, (Muhacirleri) kendi canlarından üstün tutarlar." buyurdu.
Peygamber efendimiz, Eshabına, dindeki derecelerine göre, anlayacakları şekilde anlatırlardı. Eshab-ı kiramın en yükseklerinden olan hazret-i Ömer, bir gün, Resulullah efendimizin Ebu Bekir-i Sıddik'a bir şey anlattığını gördü. Yanlarına gidip dinledi. Bunu başkaları da gördü, fakat, gelip dinlemekten çekindiler. Ertesi gün, Ömer'i görünce; "Ya Ömer! Resulullah dün size bir şey anlatıyordu. Söyle, biz de öğrenelim" dediler.
Çünkü Resulullah efendimiz daima; "Benden duyduklarınızı, din kardeşlerinize de anlatınız! Birbirinize duyurunuz!" buyururdu. 
Hazret-i Ömer; "Dün hazret-i Ebu Bekir, Kur'an-ı kerimden anlayamadığı bir ayet-i kerimenin manasını sormuş, Resulullah ona anlatıyordu. Bir saat dinledim, bir şey anlayamadım" dedi. 
Çünkü, hazret-i Ebu Bekir'in yüksek derecesine göre anlatıyordu. Hazret-i Ömer, o kadar yüksek idi ki, Resulullah efendimiz; "Ben peygamberlerin sonuncusuyum. Benden sonra peygamber gelmeyecektir. Eğer, benden sonra peygamber gelseydi, Ömer peygamber olurdu" buyurdu. 
Böyle yüksek olduğu ve ana dili olan Arabiyi çok iyi bildiği halde, Kur'an-ı kerimin hazret-i Ebu Bekir'e anlatılan tefsirini anlayamadı. Ebu Bekir'in derecesi, ondan çok daha yüksekti. Hazret-i Ebu Bekir, hatta Cebrail aleyhisselam bile, Kur'an-ı kerimin manasını, esrarını, Resulullah'a sorardı. Resulullah, Kur'an-ı kerimin hepsinin tefsirini Eshabına bildirmiştir.
Sevgili Peygamberimiz, Medine'de bu şekilde Eshabına dini öğrettiği gibi, davalara bakıyor, şahitlerini dinleyip, en güç anlaşmazlıkları neticeye bağlayarak hallediyordu.
 
 
 
 
yle bir gün idi ki
 
Resulullah efendimiz, Eshabına, dinimizin emir ve yasaklarını inceden inceye anlatıyor, öğretiyorlardı. Din-i İslâm'ı herkesin anlayacağı şekilde anlatır, önemli gördükleri bir hususu, üç defa tekrar ederlerdi. 
Hz. Ömer anlatır:
"Öyle bir gün idi ki, Eshab-ı kiramdan birkaçımız, Resulullahın huzurunda ve hizmetinde bulunuyorduk. Ay doğar gibi bir zat yanımıza geldi. Hiç birimiz onu tanımıyorduk. Yani, görüp bildiğimiz kimselerden değildi.
Resulullah'ın huzurunda oturdu. Dizlerini, mübarek dizlerine yanaştırdı. O zat-ı şerif, ellerini Resul-i ekrem efendimizin mübarek dizleri üzerine koydu ve; "Ya Resulallah! Bana İslâmiyeti, Müslümanlığı anlat" dedi.
Resul-i ekrem buyurdu ki: "İslâm'ın şartlarından birincisi, "Kelime-i şehadet" getirmektir. (Kelime-i şehadet getirmek demek, "Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh" söylemektir. Yani akıl ve baliğ olan ve konuşabilen kimsenin; "Yerde ve gökte, O'ndan başka, ibadet edilmeye layık hiçbir şey ve hiçbir kimse yoktur. Hakiki mabud, ancak Allahü teâlâdır. O, vacib-ül-vücuddur. Her üstünlük O'ndadır. O'nda hiçbir kusur yoktur. O'nun ismi Allah'tır" demesi ve buna kalb ile kesin olarak inanmasıdır. Ve yine; "O, gül renkli, beyaz kırmızı, parlak, sevimli yüzlü, kara kaşlı ve kara gözlü, mübarek alnı açık, güzel huylu, gölgesi yere düşmez ve tatlı sözlü, Arabistan'da Mekke'de doğduğu için Arab denilen, Haşimi evladından Abdullah'ın oğlu Muhammed adındaki zat-ı ali, Allahü teâlânın kulu ve resulü yani peygamberidir" demesidir.)
"Vakti gelince namaz kılmaktır. Malın zekatını vermektir. Ramazan-ı şerifte her gün oruç tutmaktır. Gücü yetenin ömründe birkere hac etmesidir." 
O zat, Resulullah'dan bu cevapları işitince; "Doğru söyledin ya Resulallah!" dedi. Biz dinleyiciler; "Hem soruyor, hem de onu tasdik ediyor!" diye onun bu sözüne şaştık.
Bu zat yine; "Ya Resulallah! İmanın ne olduğunu da bana bildir" dedi.
Resulullah efendimiz de, imanın belli altı şeye inanmak olduğunu şöyle bildirdi:
"Önce, Allahü teâlâya, meleklerine, kitaplarına, resullerine, ahıret gününe, kadere, hayır ve şerlerin Allahü teâlâdan olduğuna inanmaktır."
O zat, yine; "Doğru söyledin" diyerek tasdik etti... Sonra tekrar; "Ya Resulallah! İhsanın ne olduğunu da bana bildir" dedi. 
Resulullah efendimiz; "Allahü teâlâya; O'nu görüyormuşsun gibi ibadet etmendir. Çünkü her ne kadar sen O'nu görmüyorsan da, O seni muhakkak görür" buyurdu. 
O zat tekrar; "Ya Resulallah! Bana Kıyametten haber ver!" dedi. 
Resul aleyhisselam; "Bu mes'elede sorulan sorandan daha alim değildir" buyurdular. 
O zat tekrar; "O halde onun alametlerini bildir" dedi. 
Resulullah efendimiz, "Yalın ayak, çıplak, yoksul çobanların (zengin olarak) yüksek bina yapmakta birbirleriyle yarış ettiklerini görmendir" buyurdu. Bundan sonra dönüp gitti. 
Resulullah, bana dönüp;
- Ey Ömer! Soran kişinin kim olduğunu biliyor musun? diye sordular. 
- Allahü teâlâ ve Resulü daha iyi bilir, dedim. Resulullah,
- O, Cibril (Cebrail) idi. Sizlere dininizi öğretmek için geldi, buyurdular.
Bu hadise hadis-i şerif kitaplarında "Cibril hadisi" olarak geçmektedir.
 
 
 
 
 
elman-ı Farisi'nin imanı
 
Gün geçtikçe İslâmın nuru yayılmaya, Resulullah efendimizin mübarek ismi işitildikce kalblerde yer tutmaya başladı. O'nun gelmesini hasretle bekleyen insaf sahibi, nasipli kimseler, arayış içinde ve heyecanla Medine'ye koşarak, iman etmekle şerefleniyorlardı.
Bunlardan birisi de Selman-ı Farisi hazretleri idi. O, Müslüman olmasını şöyle anlatmıştır:
Ben İran'ın İsfehan şehrinin Cey köyündenim. Babam köyün en zengini olup, arazimiz ve malımız çoktu. Evin yegane çocuğu ve babamın tek sevgilisi idim. Bunun için beni kız gibi yetiştirdi. Evden çıkmama izin vermezdi. 
Mecusi olduğu için, bana mecusiliği istediği şekilde eksiksiz olarak öğretti. Evde devamlı bir ateş yanar, biz de ona tapar, secde ederdik. Babamın malı ve mülkü çok olduğu için, beni bir ara dışarıya çıkardı ve; "Yavrum! Ben öldüğüm zaman bu malların sahibi sen olacaksın, onun için, git mallarını ve arazilerini tanı" dedi. Ben de "Peki" deyip bahçelerimizi dolaştım. 
Bir gün tarlalara bakmaya gittiğimde, bir kiliseye rastladım. İçerde ibadet ettiklerini gördüm. Ben, daha önce öyle bir şey görmediğimden, hayrette kaldım. Çünkü bizim ibadetimiz ateş yakıp, ona secde etmekten başka bir şey değildi. 
Akşama kadar onları merakla seyrettim. Tarlalarımıza gitmeden karanlık basmaya başladı. Onlara; "Bu dinin aslı nerededir?" deyince; "Şam'dadır" dediler. 
Şam'a gidecek kimseler var mıdır?" diye sorunca; bir müddet sonra bir kervanın gideceğinden bahsettiler. Konuştuğum kimseler az olup, Şam'dan İsfehan'a gelmişlerdi.
Ben bunlarla meşgul iken eve gitmekte geciktim. Benim dönmediğimi gören babam, beni aramaya başlamış ve adam göndermiş. Aramışlar bulamamışlar. Onlar telaş içinde iken eve döndüm. 
Babam; "Bu zamana kadar nerede idin? Seni aramadığımız yer kalmadı" dedi. Ben de; "Babacığım! Ben bugün tarlaları dolaşmaya çıkmıştım. Fakat yolda bir kiliseye rastladım. İçeri girdim. Baktım ki; görmedikleri bir Allah'a iman ediyorlar. Onların ibadetlerine şaştım kaldım. Akşama kadar onları seyrettim." dedim. 
Bunu duyan babam; "Ey oğlum! Onların yaptığı yanlış, babalarının ve dedelerinin dini, onların dininden daha doğrudur. Onların dini bozuktur. Sakın aldanma ve inanma!" dedi. 
Ben de; "Gidip araştıracağım. Hangisi bozuk hangisi doğru o zaman karar vereceğim." dedim. 
Babam, buna çok kızdı ve beni el ve ayaklarımdan bağlayıp eve hapsetti. Bu durumda iken, devamlı Şam'a gidecek kervandan haber bekledim. Nihayet hıristiyan rahiplerin, kervanı hazırladıklarını öğrendim. İplerimi çözüp kaçtım ve kervanın bulunduğu kiliseye gittim.
Buralarda duramayacağımı anlattım ve kervana katılarak Şam'ın yolunu tuttum. Şam'da hıristiyan dininin en büyük alimini sordum. Bana birini tarif ettiler. Onun yanına gidip, halimi anlattım. 
Yanında kalmak istediğimi, kendisine hizmet edeceğimi söyleyip, Allahü teâlâyı tanıtmasını rica ettim.
Kabul etmişti. Artık ona hizmet etmeye, işlerini yapmaya başlamıştım.
 
 
 
 
ihayet Medine'ye ulaştı
 
Selman-ı Farisi hazretleri, hak dini bulup öğrenmek maksadıyla, Rahibin yanında hizmet etmeğe başlar. Fakat zamanla bunun da hak yolda olmadığını anlar. Çünkü, Rahip, fakirlere verilmek için getirilen sadaka, altın ve gümüşleri saklar, muhtaçlara vermezdi. Tam yedi küp altın ve gümüş biriktirmişti. Bir müddet sonra da Rahip ölür... 
Bundan sonrasını şöyle anlatır: 
Hıristiyanlar defin için toplandılar. Onlara; "Neden buna bu kadar hürmet ediyorsunuz? O hürmete layık bir insan değildir!" dedim. "Sen bunu nereden çıkarıyorsun?" dediler ve bana inanmadılar. 
Ben de biriktirdiği altınların yerini gösterdim. Yedi küp altını ve gümüşü çıkardılar, sonra; "Bu, defne ve techize layık bir kimse değildir" diyerek bir yere atıp üzerini taşla örttüler. 
Yerine başka birisi geçti. Bu zat gerçekten ilim sahibi zahid bir kimse olup, dünyaya hiç ehemmiyet vermezdi. Ahirete talib bir kimse idi ve hep ahıret için çalışır, gece-gündüz daima ibadet ederdi. Onu çok sevdim ve uzun zaman yanında kaldım. Hizmetini severek yapardım. Birlikte ibadet ederdik. 
Bir gün ona; "Ey benim efendim! Uzun zamandan beri yanınızdayım. Siz Allahü teâlânın emirlerine itaat ediyor ve men ettiklerinden kaçıyorsunuz. Öldüğünüz zaman, ben ne yapayım, bana ne tavsiye edersiniz?" diye sordum. 
Cevap olarak; "Oğlum, Şam'da insanları ıslah edecek kimse kalmadı. Kime gitsen seni ifsad eder. Fakat Musul'da bir zat vardır. Onu bulmanı tavsiye ederim" dedi. O ölünce, Musul'a geçtim, tarif ettiği zatı buldum ve başımdan geçenleri anlattım. Hizmetine kabul etti. 
Fakat bir gün hastalandı. Öleceği zaman, aynı soruları ona da sordum. Bana Nusaybin'de bir zatı tavsiye etti. Vefatı üzerine derhal Nusaybin'e gittim. 
Söylediği kimseyi bulup, yanında kalmak istediğimi bildirdim. Kabul edince, bir müddet de onun hizmetinde bulundum. Hastalanınca, beni başka birine göndermesini söyledim. Bu sefer bana Amuriye adlı Rum şehrinde bulunan başka bir zatı tarif etti. 
Ölümünden sonra Amuriye'nin yolunu tuttum. Söylediği bu şahsı da bulup, hizmetine girdim ve uzun zaman kaldım. Onun da ölümü yaklaştı. Beni birine havale etmesini rica edince; "Vallahi şimdi böyle bir kimse bilmiyorum. Fakat ahir zaman peygamberinin gelmesi yaklaştı. O, Arablar arasından çıkacak, vatanından hicret edip, taşlık içinde hurması çok bir şehre yerleşecek. Hediyeyi kabul eder sadakayı kabul etmez. İki omuzu arasında nübüvvet mührü vardır" diyerek alametlerini saydı. Bu zat da ölünce, söylediklerine uyarak Arab diyarına gitmeye karar verdim.
Amuriye'de çalışıp, birkaç öküz ile bir miktar koyun sahibi olmuştum. Beni Kelb kabilesinden bir kafile, Arab beldesine gidecekti. Onlara; "Bu sığır ve koyunlar sizin olsun, beni Arab vilayetine götürün!" deyince, teklifimi kabul edip yanlarına aldılar.
Daha sonra ihanet edip, köledir diyerek beni bir Yahudiye sattılar. Yahudinin bulunduğu yerde hurma bahçeleri gördüm. "Ahir zaman peygamberinin hicret edeceği yer herhalde burasıdır" diye düşündüm. Bu Yahudiye bir müddet hizmet ettim. Sonra beni amcasının oğluna sattı. O da alıp Medine'ye getirdi. Medine'ye varınca, burasını önceden görmüş, burada yaşamış gibi ısındım. 
Artık ahir zaman peygamberine yaklaştığımı hissediyordum.
 
 
 
 
 
ütün alametler çıktı
 
Nihayet Medine'ye ulaşan Selman-ı Farisi hazretleri, burada Resulullahı arayışını şöyle anlatır: 
Bir gün, bir hurma ağacına çıkmış hurma topluyordum. Sahibim, biri ile bir ağacın altında konuşuyordu. Bir ara; "Evs ve Hazrec kabileleri helak olsunlar. Mekke'den bir kimse Kuba'ya geldi. Peygamber olduğunu söylüyor. Bu kabileler de O'nu kabul edip dinine giriyorlar..." diye konuştular.
Ben bu sözleri işitince, kendimden geçer gibi oldum. Derhal aşağı inip, o şahsa; "Ne diyorsun?" dedim. Sahibim bana; "Neyine lazım, neden soruyorsun, sen işine bak!" diyerek bir tokat vurdu. 
O gün akşam olunca, bir miktar hurma alıp, hemen Kuba'ya vardım. Resulullah efendimizin yanına girip; "Senin yanında fakirler vardır. Bu hurmaları sadaka getirdim" dedim. 
Resulullah, yanında bulunan Eshaba; "Geliniz hurma yiyiniz" buyurdu. Onlar yediler. Fakat kendisi hiç yemedi. Kendi kendime; "İşte alametin biri budur. Sadaka kabul etmiyor" dedim. Resulullah efendimiz Medine'ye teşrif ettikten sonra bir miktar hurma daha alıp, Resulullah'a getirdim. "Bu, hediyedir" dedim. 
Bu defa yanındaki Eshab ile birlikte yediler. "İşte ikinci alamet de çıktı" dedim. Götürdüğüm hurma yirmi beş civarında idi. Halbuki yenen hurma çekirdekleri bin kadardı. Resulullah efendimizin mucizesiyle hurma artmıştı. Kendi kendime; "Bir alamet daha gördüm" dedim.
Resulullahın yanına tekrar gitmiştim. Cenaze defnediyorlardı. Nübüvvet mührünü görmeyi arzu ettiğim için iyice yaklaştım. Benim muradımı anlayıp, gömleğini kaldırdı. Mübarek sırtı açılınca, nübüvvet mührünü gördüm. Hemen öptüm ve ağladım. O anda Kelime-i şehadeti söyleyerek Müslüman oldum. 
Sonra da Resulullah'a, başımdan geçen hadiseleri bir bir anlattım. Halime taaccüb edip, bunu Eshab-ı kirama da anlatmamı emir buyurdular. Eshab-ı kiram toplandı. Ben de başımdan geçenleri en ince teferruatına kadar anlattım...
Selman-ı Farisi, Müslüman olduktan sonra, köleliğe bir müddet daha devam etti. Sevgili Peygamberimizin; "Kendini kölelikten kurtar ya Selman!" buyurması üzerine, sahibine gidip, azad olmak istediğini söyledi. 
Buna zorla razı olan Yahudi, üç yüz hurma fidanı dikerek yetiştirip, hurma verir hale getirmesi ve kırk ukiye altın vermesi şartıyla kabul etti.
Bunu, Resulullah efendimize haber verdi. O da, Eshabına; "Kardeşinize yardım ediniz" buyurdu.
Onun için üç yüz hurma fidanı dikildi. Bunlar kısa zamanda meyve verdi. Sonra da tanımadığı biri gelip ve elinde bulunan yumurta büyüklüğündeki altını verdi. Bunu alıp Peygamberimize gidip durumu arz etti.
Resulullah efendimiz "Bu altını al borcunu öde!" buyurdu. 
O; "Ya Resulallah! Bu altın Yahudinin istediği ağırlıkta değil" deyince, Resulullah efendimiz o altını alıp, mübarek dilinin üzerine sürdü. "Al bunu! Allahü teâlâ bununla senin borcunu eda eder" buyurdu. 
O altını tarttı, istenilen kadar olduğunu gördü. Onu da götürüp verdi. Böylece kölelikten kurtuldu.
Selman-ı Farisi o günden sonra, Eshab-ı Suffe arasına katıldı.
 
 
 
 
 
elekler dinlemeye gelirdi
 
Peygamber efendimiz, Kur'an-ı kerimi öyle güzel, öyle tatlı ve tesirli okurdu ki, O'nu dinleyen gayri müslimler de hayran kalırlardı. O'nu dinleyerek Müslüman olanların sayısı çoktu. 
Hazret-i Bera bin Azib anlatır:
"Bir yatsı namazından sonra Resulullah efendimizi, Tin suresini okurken dinlemiştim. Öyle güzel okuyurdu ki, sesi ve okuyuşu O'ndan daha mükemmel olan bir kimse dinlemiş değildim."
Eshab-ı kiram arasında sesi çok güzel olan, Kur'an-ı kerimi okurken ağlayan ve ağlatanlar pek çoktu. Bunlardan birisi, Üseyd bin Hudayr idi. Bir gece, atını yanına bağlayıp, Bekara suresini okumaya başladı. Okurken at birden ürktü. Hazret-i Üseyd sustu, at sakinleşti. 
Gökyüzüne baktığında, beyaz bulut gölgesine benzeyen bir sisin içinde, kandil gibi parıldayan şeyler farketti. Okumayı kesince, o parıldayan şeylerin semaya doğru yükselerek gittiğini gördü. 
Sabah olunca, sevgili Peygamberimizin huzur-i şeriflerine gidip, başından geçenleri anlattı. Resulullah efendimiz buyurdu ki: "Onlar melekler idi. Senin sesine yaklaşmışlardı. Eğer okumaya devam etseydin, sabaha kadar seni dinlerler, insanlar da onları görür ve seyrederlerdi. Onlar, halkın gözlerinden gizlenmezlerdi."
Sevgili Peygamberimizin mübarek cemalini görerek, O'na aşık olanlardan, mübarek sözlerini ve okuduğu Kur'an-ı kerimi dinleyince, hayran kalıp Müslüman olanlardan biri de Abdullah bin Selam hazretleridir.
Tevrat ve İncil'i iyi bilen Abdullah bin Selam, iman etmeden önce bir Yahudi alimi idi. Kendisi, Müslüman oluşunu şöyle anlatır:
"Ben Tevrat'ı ve izahlarını babamdan okuyup öğrenmiştim. Bir gün babam, ahir zamanda gelecek olan peygamberin sıfatları, alametleri ve yapacağı işleri bana anlattı ve; "Eğer O, Harun evladından gelecek olursa, O'na tabi olurum; yoksa tabi olmam!" dedi ve Resulullah'ın Medine'ye gelişinden önce öldü.
Resulullahın Mekke'de nübüvvetini ilan ettiğini işittiğim vakit, O'nun sıfatlarını, ismini ve geleceği vakti biliyordum. Bu sebeple, O'nu gözleyip durdum. Resulullah'ın Medine yakınında Kuba denilen yerdeki Amr bin Avfoğullarının evinde misafir olduğunu birinden öğreninceye kadar bu halimi Yahudilerden saklayıp sustum.
Bir gün bahçemde hurma ağacından yaş hurma toplarken, Nadir oğullarından birisi, "Bugün, Arabların adamı geldi" diye bağırdı. Beni bir titreme almıştı. 
Hemen; "Allahü ekber" diyerek tekbir getirdim. O anda halam Halide binti Haris, ağacın altında oturuyordu. Çok yaşlı bir kadındı. Tekbirimi işitince; "Allah elini boşa çıkarsın ve seni umduğuna kavuşturmasın. Vallahi sen, Musa bin İmran'ın geleceğini işitseydin bundan fazla sevinmezdin!" diyerek bana çıkıştı. 
Ona; "Ey hala! O, vallahi Musa bin İmran'ın kardeşidir ve O'nun gibi bir peygamberdir. O'nun yolundadır ve O'nun gönderildiği tevhid ile gönderilmiştir" dedim. 
Bunun üzerine bana; "Ey kardeşimin oğlu! Yoksa O, kıyamete yakın gönderileceği bize bildirilen peygamber midir?" dedi. "Evet" dedim. "Öyleyse haklısın" dedi.
 
 
 
 
 
irinci şehadetiniz kafi
 
Abdullah bin Selam, Müslüman olmasını şöyle anlatır:
Resulullah efendimiz Medine'ye hicret ettiği zaman, O'nu görmek için hemen halkın arasına karıştım. Mübarek cemalini, nurlu yüzünü görür görmez; "O'nun yüzü yalancı bir yüz olamaz!" dedim. 
Resulullah, toplanan insanlara İslâmiyeti anlatıyor, nasihatler veriyordu. Burada Resulullah'tan işittiğim ilk hadis-i şerif şudur:
"Selamı aranızda yayınız, aç kimseleri doyurunuz, sıla-i rahm yapınız (yakın akrabaları ziyaret ediniz). İnsanlar uykuda iken namaz kılınız. Böylece Cennet'e selametle girersiniz."
Fahr-i alem, beni nübüvvet nuru ile tanıyıp, "Sen, Medine alimi İbn-i Selam mısın?" buyurdu. Ben de; "Evet" deyince, sevgili Peygamberimiz; "Yaklaş" buyurarak, şu suali sordu: "Ey Abdullah! Allahü teâlâ için söyle! Tevrat'ta benim vasıflarımı okuyup öğrenmedin mi?" 
Ben de; "Allahü teâlânın sıfatları nelerdir, söyler misiniz?" dedim. Bu suale karşılık, Resulullah biraz bekledi ve Cebrail aleyhisselam İhlas suresini indirdi. Resulullah efendimizin okuduğu bu sureyi işitince, Peygamberimize hemen; "Evet ya Resulullah! Doğru söylüyorsun, şehadet ederim ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur. Sen O'nun kulu ve Resulüsün" diyerek Kelime-i şehadet getirip Müslüman oldum.
Sonra da evin bir tarafına saklandım. Benim peşimden Yahudilerin ileri gelenlerinden bir grup içeri girdi. Resulullah efendimiz, Yahudilere; "Abdullah bin Selam, nasıl bir kimsedir?" diye sordu. 
Yahudiler de; "O bizim en yüksek alimimiz ve en büyük alimimizin de oğludur! İbn-i Selam bizim en hayırlımız ve en hayırlımızın da oğludur!" dediler. 
Bunun üzerine Resulullah efendimiz, Yahudilere; "Eğer o Müslüman olduysa, siz buna ne dersiniz?" diye sordu. Yahudiler; "Allah onu böyle bir şeyden korusun!" diye karşılık verdiler.
O sırada saklandığım yerden çıkıp; "Ey Yahudi topluluğu! Allahü teâlâdan korkunuz! Size geleni kabul ediniz. Allahü teâlâya yemin ederim ki, siz de bilirsiniz; elinizdeki Tevrat'ta isminin ve sıfatlarının yazılı olduğunu gördüğünüz Allahü teâlânın resulü budur. Ben şehadet ederim ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur. Yine şehadet ederim ki, Muhammed aleyhisselam O'nun kulu ve resulüdür" diyerek O'nu tasdik ettim.
Bunun üzerine Yahudiler; "O bizim en kötümüzdür ve en kötümüzün de oğludur!" diyerek çeşitli kusurlar ve iftiralarda bulunup beni kötülediler.
Ya Resulallah! Ben onların zalim, yalancı, kötülükten çekinmeyen, iftiracı bir millet olduğunu size haber vermemiş miydim? İşte hepsi ortaya çıktı! dedim. Resulullah Yahudilere; "Birinci şehadetiniz bize kafidir, ikincisi ise lüzumsuzdur" buyurdu. Bunun üzerine hemen evime döndüm. Ailemi ve akrabalarımı İslâmiyete davet ettim. Halam da dahil hepsi Müslüman oldular.
Kendisi ile birlikte; Sa'lebe bin Sa'ye Üseyd bin Sa'ye, Esed bin Übeyd ve bazı Yahudiler samimi olarak Müslüman oldular. Fakat bazı Yahudiler; "İslâmiyete yalnız bizim şerlilerimiz inandı. Eğer onlar hayırlılarımızdan olsalardı, atalarının dinini bırakmazlardı" dediler.
 
 
 
 
 
lk yazılı antlaşma
 
Hicretin birinci senesinde; Ensardan Es'ad bin Zürare, Bera bin Ma'rur, Külsüm bin Hidm, Muhacirlerden Osman bin Maz'un vefat etti. Kafirlerle savaşa izin verildi. 
Ayrıca, Medine'nin hava ve suyunun tesirine dayanamayan hazret-i Ebu Bekir ile Bilal-i Habeşi sıtma hastalığına tutuldular. Bunun üzerine, Resulullah; "Ya Rabbi! Mekke'yi sevdirdiğin gibi Medine'yi de bize sevdir ve burada bize bereket ve rızık bolluğu ver" diye dua ettiler. Cenab-ı Hak da duasını kabul buyurup, Muhacirlere Medine'yi sevdirdi.
Hicri birinci yılda birçok önemli olaylar oldu. Peygamber efendimiz bizzat iştirak ettikleri Ebva, Veddan gazaları o senede yapılmıştır. İkinci yılın başlarında; Buvat, Safevan, Züluşeyre seferleri bunları takib etmiş ve bu seferlerde savaş vuku bulmamıştır.
Bu arada bir de antlaşma yapıldı. Mekkeli müşrikler boş durmuyor, Resulullah efendimize, Mekke'de yapamadıklarını Medine'de yapmaya kalkışıyorlardı. 
Medineli müşriklere tehdit mektupları gönderdikleri gibi, Medine'deki Yahudi kabilelerine de tehditlerle dolu mektuplar ve haberler gönderiyorlardı. Onların bu tehditleri, Yahudilerin, Resulullah efendimize yaklaşmalarına sebep oldu.
Bu sırada Yahudiler, Resulullah efendimizin huzuruna gelip; "Sizinle sulh yapmaya geldik. Bir antlaşma yapalım da birbirimize zararımız olmasın" dediler. Peygamberimiz de onlarla elli beş maddelik, Müslümanların ilk yazılı antlaşmasını yaptık ki, bazı maddeleri şöyledir:
1- Bu antlaşma; Resulullah Muhammed aleyhisselam tarafından Mekkeli ve Medineli Müslümanlarla, onlara tabi olanlar ve sonradan iltihak edenler ve onlarla beraber savaşanlar arasında yazılan bir belgedir.
2- Şüphesiz ki, bunlar diğer insanlardan ayrı bir cemaattir.
- Her kabile, esirlerinin kurtulmalık akçelerini (Müslümanlar arasındaki adalete göre) ortaklaşa ödeyeceklerdir.
4- Müslümanlar, kendi aralarında karışıklık çıkaran kimselere, evlatları bile olsa, karşı cephe alacaklardır.
5- Yahudilerden Müslümanlara tabi olanlar, herhangi bir zulme uğramayacakları gibi, onlara yardım da edilecektir.
6- Yahudiler, Müslümanlarla beraber bir grup teşkil edecek, herkes kendi dininin icablarını yerine getirecektir.
7- Hiçbir kimse, anlaştığı kimseye kötülük etmeyecek, zulme uğrayana mutlaka yardım edilecektir.
8- Medine Vadisi, bu antlaşmayı yapanlar için dokunulmaz bölgedir.
9- Mekkeli müşrikler ve onlara yardım edenler hiçbir surette himaye edilmeyeceklerdir.
10- Medine'ye hücum edecek kimselere karşı, Müslümanlar ile Yahudiler aralarında yardımlaşacaklardır.
Yahudiler, bu antlaşma ile Müslümanlara iyi davranacaklar, onlara kin tutmayacak ve düşmanlıkta bulunmayacaklardı.
 
 
 
 
 
y Habibim! Mahzun olma
 
Resulullah efendimizin hicretinden önce, Medine'de bulunan Hazrec kabilesinin reisi Abdullah bin Übey, Medine'ye hükümdar seçilecekti. 
Akabe biatları, daha sonra da hicret hadisesiyle Evs ve Hazrec kabilelerinin çoğu Müslüman olunca, Abdullah bin Übey'in hükümdarlığı gerçekleşmedi. 
Bu sebeple Abdullah bin Übey, başta Peygamber efendimize ve muhacir olan Eshab-ı kirama, sonra Medineli sahabeye diş biliyor, fakat düşmanlığını açıkca gösteremiyordu. Kendisi gibi birkaç kimse ile, münafıklar zümresini teşekkül ettirdi. 
Bunlar, Müslümanların yanında İslâm dinine girdiklerini söylüyor, fakat arkalarından alay ediyorlardı. Gizliden gizliye nifak tohumları ekmeye ve fitne çıkarmaya başladılar.
Bunda öyle ileri gittiler ki, Fahr-i alem efendimizin mübarek sözlerini tersine nakletmeye ve değiştirmeye kalkıştılar.
Düşmanlıklarını içinde saklıyan Yahudiler, Peygamber efendimizle bir antlaşma imzaladılar. Peygamber efendimize gruplar halinde geldiler. Kendilerince çok zor olan sorular sordular. Aldıkları cevaplardan O'nun, hak peygamber olduğunu anladılar.
Fakat inad ve kıskançlıklarından iman etmediler. Bunun üzerine sevgili Peygamberimiz; "Bana Yahudi alimlerinden on kişi iman etmiş olsaydı, Yahudilerin hepsi iman ederlerdi" buyurdular. 
Resulullah efendimizin böyle mahzun olmasını, Allahü teâlâ şu ayet-i kerimesiyle teselli eyledi: 
"(Ey Habibim! Kalbleriyle inanmadıkları halde, ağızlarıyla inandık diyenlerle, Yahudilerden küfür içinde koşuşanlar, seni mahzun etmesin. Onlar, durmadan yalan dinleyenler ve senin huzuruna gelmeyen başka bir kavim (Hayber Yahudileri) için, (Kureyzaoğullarından) casusluk edenlerdir. Kelimeleri (Allahü teâlâ tarafından) yerlerine konduktan sonra değiştirirler. 
"Eğer size şu (fetva) verilirse, onu kabul edin, verilmezse sakının" derler. Allahü teâlâ, kimin fitneye düşmesini dilerse, artık sen, Allahü teâlânın iradesini önlemeye hiçbir surette muktedir olamazsın.
Onlar öyle kimselerdir ki, Allahü teâlâ, (onların) kalblerini temizlemek dilememiştir. Onlara, dünyada hakir ve perişanlık; ahırette de pek büyük bir azab vardır." (Maide suresi: 41)
Yapılan antlaşma sebebiyle, sahabeden bazıları, komşuları olan Yahudilerle dostluk kurmuşlardı. 
Allahü teâlâ, onları da bundan men ederek buyurdu ki: 
"Ey iman edenler! Din kardeşlerinizden başkasını dost edinmeyin. Onlar size fenalık yapmakda, fesat çıkarmakda kusur etmezler ve sıkıntıya girmenizi arzu ederler. Onların size karşı olan kin ve düşmanlıkları, ağızlarından dışarı dökülmüştür. Kalblerinde gizledikleri düşmanlık ise daha büyüktür. Onların düşmanlıklarına dair ayetleri açıkladık, eğer düşünür anlarsanız..." (Al-i İmran suresi: 118)
Mekkeli müşrikler, Medine'deki müşrikleri münafıkları, Yahudileri ve Medine'nin çevresindeki kabileleri durmadan tahrik ve tehdide devam ediyorlardı. 
Bir an önce İslâmın nurunu söndürmeye çalışıyorlar, sevgili Peygamberimizin mübarek vücudunu ortadan kaldırmanın yollarını arıyorlardı.
 
 
 
 
 
esulullah barış istiyordu
 
Münafıkların ve müşriklerin, sinsi düşmanlığına rağmen, Resulullah efendimiz hep barış, yoluna gidiyordu. Savaş istemiyordu. Fakat müşrikler düşmanlıkta ısrarlıydılar. Bunun için, Eshab-ı kiramdan bazıları, artık düşmana açıkça karşı çıkmayı arzu ediyor ve; "Ya Rabbi! Bizim için, senin yolunda, şu müşriklerle mücadele etmekten daha kıymetli bir şey yoktur. Bu Kureyşli müşrikler ki, Habibinin Peygamberliğini yalanladılar ve Mekke'den çıkmaya mecbur ettiler. Allahım! Bunlarla savaş yapmamıza müsaade et!.." diye dua ediyorlardı. 
Resullulah efendimiz ise, bu yolda Allahü teâlânın emrini bekliyor, ne buyurulursa ona göre hareket ediyordu. 
Nihayet beklenen izin çıktı. Cebrail aleyhisselamın getirdiği vahiyde şöyle buyuruluyordu:
"Size karşı harp açanlarla, siz de Allahü teâlânın yolunda çarpışın. Fakat haddi tecavüz edip, aşırı gitmeyin. Muhakkak ki, Allahü teâlâ aşırı gidenleri sevmez. Onlar sizi (Mekke'den) çıkardıkları gibi, siz de onları çıkarın. Onların şirk fitneleri, adam öldürmekten daha kötüdür. Onlar Mescid-i Haram'da sizinle çarpışmadıkça, siz de orada, kendileriyle harp etmeyin. Fakat, onlar sizi orada öldürürlerse, siz de onları orada öldürün. Kafirlerin cezası böyledir. Eğer onlar, Allahü teâlâyı inkardan ve muharebeden vazgeçerlerse, (siz de bırakın. Zira) muhakkak ki, Allahü teâlâ pek çok mağfiret ve merhamet edicidir." (Bekara suresi: 190-192) 
Daha sonra gönderilen bir ayet-i kerimede de buyuruldu ki:
"Şirk fitnesinden eser kalmayıncaya ve din de yalnız Allahü teâlânın oluncaya (yalnız Allahü teâlâya ibadet edilinceye) kadar, o müşriklerle harp edin. (Şirkten) vaz geçerlerse, (onlara zulüm yoktur.) Artık düşmanlık (ceza) ancak zalimler üzerinedir." (Bekara suresi: 193)
Fahr-i Kainat efendimiz, Medine'nin asayişini korumak, düşmanların durumunu kontrol etmek için seriyyeler yani küçük askeri birlikler tertipledi. Medine'de nöbet tutma usulünü koyarak gerekli emniyet tedbiri aldı.
Müşrikleri, ticari ve iktisadi yönden zayıf düşürmek ve yola getirmek lazımdı. Bunun için Suriye ticaret yollarını kesmeleri icabediyordu. Bu sırada, bir müşrik kervanının Medine yakınlarından geçmekte olduğu işitildi. 
Sevgili Peygamberimiz, derhal sefer hazırlığı yapılmasını emredip, otuz süvarinin başına hazret-i Hamza'yı kumandan tayin etti. Kendisine, Allahü teâlâdan korkmayı, emri altında bulunanlara iyi davranmayı tavsiye buyurduktan sonra; "Allahü teâlânın yolunda, Allahü teâlânın ismini anarak gazaya çıkınız! Allahü teâlâyı tanımayanlarla çarpışınız..." buyurdular. Hazret-i Hamza'ya, beyaz bir bayrak vererek uğurladılar.
Hazret-i Hamza, emrindeki birlikte üç yüz süvarinin koruduğu müşrik kervanına doğru harekete geçti. Kervanla, Sif-ül-Bahr denilen yerde karşılaşıldı. O sırada orada bulunan iki tarafın da müttefiki olan Mecdi bin Amr, Müslümanların sayıca az olduğunu göz önüne alıp yenilebiliceklerini düşündü. Müslüman devletinin ilelebet devamını umarak iki tarafı çarpışmaktan vazgeçirdi. 
Sonra, hazret-i Hamza ve arkadaşları Medine'ye geri döndüler. Durum, Peygamber efendimize arz edilince, memnuniyetini bildirerek; "İyi ve doğru bir iş yapılmıştır" buyurdular.
 
 
 
 
 
lk ganimet
 
Müslümanlara, müşriklerle mücadele izni çıkınca, seriyyelerin, küçük birliklerin arkası kesilmedi. Ubeyde bin Haris hazretlerinin emrine altmış veya seksen kadar asker verilerek, Rabig'e gönderildi. Müşrikler, Müslümanlardan korkarak selameti kaçmakta buldular.
Peygamber efendimiz bir gün, Kureyş müşriklerini gözetlemek üzere, Nahle'ye seriyye tertip etmek istediler. Gönderilecek askerlere de Ebu Ubeyde bin Cerrah hazretlerini kumandan yapmayı istediler. 
Ebu Ubeyde bin Cerrah, bu emri alınca, Peygamberimizden uzak kalmanın acısıyla ağlamaya başladı. Resulullah, onun yerine Abdullah bin Cahş hazretlerini emir tayin ettiler.
Abdullah bin Cahş, İslâmiyeti heyecanla yaşayan zatlardandı. Müslüman olduğu zaman, kafirler kendisine akla gelmedik işkence yapmalarına rağmen, onlara iman gücü ile karşı koymuş, eza ve cefalarına metanetle katlanmıştı. 
Bu sebeple Peygamber efendimiz, onun için Eshabına; "... Açlığa ve susuzluğa en çok dayanan ve katlananınızdır" buyurmuştu. Abdullah bin Cahş, Resulullah efendimizin şehidler için verdiği müjdeleri duyarak, hep şehadete can atmıştı. Harplerde en önde kahramanca çarpışırdı.
Hazret-i Abdullah bin Cahş anlatır: 
"O gün, Resul aleyhisselam yatsı namazını kılınca, "Sabah erkenden yanıma gel. Silahın da yanında olsun. Seni bir tarafa göndereceğim" buyurdu. Sabah olunca, mescide gittim. Kılıcım, yayım, oklarım ve çantam üzerimde, kalkanım da yanımda idi.
Resul aleyhisselam, sabah namazını kıldıktan sonra evine döndüler. Ben daha önce geldiğim için kapının önünde bekliyordum. Muhacirlerden benimle gidecek birkaç kişi buldu. "Seni bu kişilerin üzerine kumandan tayin ettim" buyurarak, bir mektup verdi. "Git! İki gece yol aldıktan sonra mektubu aç. Onda yazılanlara göre hareket et" buyurdu. 
"Ya Resulallah! Hangi tarafa gideyim?" diye sordum. "Necdiye yolunu tut. Rekiye'ye, kuyuya yönel!" buyurdu. Abdullah bin Cahş, Nahle seferine memur edildiği zaman, kendisine ilk defa, Emir-ül-mü'minin sıfatı verildi.
İslâmda ilk defa bu isimle anılan emir, o oldu. Sekiz veya on iki kişilik bir birlik ile, iki gün sonra Melel mevkiine vardıklarında, açtığı mektupta; 
"Bismillahirrahmanirrahim. Bu mektubu gözden geçirdiğin zaman, Mekke ile Taif arasındaki Nahle vadisine ininceye kadar, Allahü teâlânın ismi ve bereketiyle yürüyüp gidersin. Arkadaşlarından hiç birini, seninle birlikte gitmeye zorlamayasın! Nahle vadisindeki Kureyşilerin kervanını gözetleyip denetleyesin. Onların haberlerini bize bildiresin" yazılıydı.
Emir-ül-mü'minin hazret-i Abdullah bin Cahş, mektubu okuduktan sonra; 
"İşittim ve itaat ettim. Allahü teâlânın ve sevgili Resulünün emrini yerine getireceğim" diyerek mektubu öpüp, başına koydu. 
Arkadaşları da hep birden; "Allahü teâlâya, Resulullaha ve sana itaat edicileriz. Nereye istersen, Allahü teâlânın bereketi üzere yürü" diye cevap verdiler. Harekete geçip Nahle'ye vardılar.
Bu sırada, bir Kureyş kafilesi geçiyordu. Develeri yüklü idi. Mücahidler, kafileye yaklaşarak onları İslâma davet ettiler. Kabul etmeyince çarpışmağa başladılar. Galip geldiler. Müşriklerin bütün malı mücahidlere kaldı. 
Abdullah bin Cahş, bu ganimet mallarının beşte birini Resulullah efendimize ayırdı. Bu, Müslümanların aldıkları ilk ganimetti.
 
 
 
 
 
escid-i Kıbleteyn
 
Sevgili Peygamberimiz, Medine-i münevvereye hicret edeli on yedi ay olmuştu. Şimdiye kadar hep Kudüs-i şerifteki Beyt-i Makdis'e dönerek namazlarını kılarlardı. 
Medine Yahudilerle dolu... Onların da kıblesi Kudüs... Bundan Yahudiler kendilerine pay çıkarttılar. 
"Ne acaib iştir! Dini bizden ayrı, fakat kıblesi bizim gibi!" sözleri Resulullah efendimize kadar geldi. Bu söylentilerden, kalb-i şerifleri incindi. 
Bir gün Cebrail aleyhisselam geldiğinde, ona buyurdular ki: "Ey Cebrail! Allahü teâlânın, yüzümü, Yahudilerin kıblesinden Kabe'ye çevirmesini arzu ediyorum." 
Cebrail aleyhisselam da;
"Ben, ancak bir kulum. Bunu, Allahü teâlâdan niyaz et!" diye cevap verdi. 
Bundan sonra Bekara suresinin 144. ayet-i kerimesi nazil oldu. Buyuruldu ki:
"(Ey Habibim! Vahyin gelmesi için) yüzünün semaya doğru çevrilip durduğunu muhakkak görüyoruz. Bunun için, biz seni, razı olacağın bir kıbleye çevireceğiz. Şimdi yüzünü Mescid-i Haram tarafına (Kabe'ye) döndür. (Ey mü'minler!) Siz de, her nerede olursanız yüzünüzü namazlarda o tarafa çeviriniz. Şüphe yok ki, kendilerine kitap verilenler, bu kıble çevrilişinin, Rableri tarafından hak olduğunu elbette bilirler. Allahü teâlâ ise, onların yapacaklarından gafil değildir." 
Bir gün Ümmü Bişr'in evinde yemekten sonra öğle namazı kılınıyor... Allahın Resulü önde, arkalarında kendilerinden geçmiş vecde dalmış saf saf Sahabiler...
Namazın henüz iki rekatı kılınmıştı... Bütün insanlığın imamı 3. Rek'at için ayağa kalktılar. Fakat, o esnada gelen emirle Resulullah namaz içinde ağır ağır istikamet değiştirip,kabe istikametine durdular. 
Bu değişiklik her tarafta duyuldu. Karalamak için bahane arayan Yahudiler ve onun gerisinde saklı münafıklar hemen ortaya atıldılar:
- Önce bir yöne sonra başka yöne, bu ne demek? Ve devam ettiler:
"Eğer bizim kıblemizde kalsaydı, kitaplarımızda geleceği haber verilen peygamber O'dur derdik" 
Bu söze kendileri de aslında inanmıyorlardı. Maksatları zihinleri karıştırmaktı... Pek ala onlar da biliyordu ki, Resulullah kitaplarında bildirilen Peygamberdi. Fakat kabul etmediler. Çünkü kendilerinden değildi... Bunu hazmedemediler.
Namazdan sonra Eshabı kiramdan bazıları sordu:
- Ey Allahın Resulü! Ya bizim bu zamana kadar kıldığımız namazlar ne olacak?
Cevap ayet-i kerimeymle geldi:
"Allah sizin imanınızı zayi etmez!"
Bu namazın kılındığı mescide Mescid-i kıbleteyn, yani "iki kıbleli mescid" ismi verildi. Resulullah efendimiz, Kuba'ya da gidip, ilk yapılan mescidin mihrabını mübarek elleriyle yeniden yaptı ve mescidin duvarlarını değiştirdi.


Bedir Savaşı
 
 
edir Savaşı
 
Müşriklerle savaşa izin çıkıp, Resulullahın gönderdiği küçük birliklerin, harekatlarda başarılı olması, müşrik kafilelerini korkutmuştu. Artık kervanlar, kafileler halinde ve yanlarında askerlerle sefere çıkıyordu. 
Hicretin ikinci yılında, Mekkeli müşrikler her aileden sermaye alıp, bin develik bir kervanı Şam'a gönderdiler. Başlarında Mekke'nin ileri gelenlerinden Ebu Süfyan vardı ve henüz Müslüman olmamıştı. 
Kervanı korumak için kırk kadar da muhafız vazifelendirmişti. Mallar satıldıktan sonra, paranın tamamiyle silah satın alacaklar ve bunlar, Müslümanlarla savaşta kullanılacaktı.
Resulullah efendimiz, müşriklerin büyük bir kervanı ticaret için Şam'a gönderdiklerini haber alınca, durumlarını keşif için, Muhacirlerden birkaç kimseyi vazifelendirdi.
Zül'aşire denilen yere vardıklarında, kervanın geçtiğini öğrenip, Medine'ye döndüler. Küfür ehlinin, silah ve malları ellerinden alınırsa, Müslümanlara zararları dokunmaz ve dirençleri kırılırdı. Bu sebeple Resulullah efendimiz, Talha bin Abdullah ile Sa'id bin Zeyd hazretlerini, kervanın dönüşünü öğrenmek üzere keşif kolu olarak gönderdiler.
Kendileri de hazırlığa başladılar. Hanımı rahatsız olan hazret-i Osman ve onun gibi altı kişiye vazife verip, Medine'de kalmalarını emir buyurdular. Yanlarına Muhacirlerden ve Ensardan üç yüz beş sahabi alarak, Ramazan-ı şerifin on ikinci günü Bedir mevkiine doğru yürüdüler. Sayıları, vazifeli ve Medine'de kalanlarla birlikte 313 kişiyi buluyordu. 
Bu sefere çıkmak için yeni yetişen gençler, hatta kadınlar bile Peygamber efendimize yalvarıyorlardı. Ümmü Varaka'nın Resulullah efendimizin huzuruna gelip;
"Anam babam sana feda olsun ya Resulallah! Müsaade ederseniz, sizinle gelmek istiyorum. Yaralıların yaralarını sarar, hastaların hizmetini görürüm. Belki, Allahü teâlâ bana da şehidlik nasib eder!" demesi üzerine; Habib-i ekrem:
"Sen, evinde otur, Kur'an-ı kerim oku. Şüphesiz ki, Allahü teâlâ sana şehidliği nasib eder" buyurmuştur.
Sa'd bin Ebi Vakkas sefer hazırlığını şöyle anlatır: 
"Kardeşim Umeyr'in bir tarafa saklanmaya, göze görünmemeye çalıştığını gördüm. O zaman on altı yaşında idi. 'Sana ne oldu ki, böyle gizleniyorsun?' dedim. Resulullah efendimizin beni de küçük görüp geri çevirmesinden korkuyorum. Halbuki, gazaya katılıp, Allahü teâlânın bana şehidlik nasib etmesini arzu ediyorum, dedi. 
Bu sırada onu, Resulullah efendimize bildirdiklerinde, kardeşime; 'Sen geri dön' buyurdular. O zaman, kardeşim Umeyr ağlamaya başladı. Merhamet deryası Habib-i ekrem efendimiz, onun gözyaşına dayanamayıp, müsaade ettiler."
Alemlerin efendisi olan sevgili Peygamberimizin sancağını; Mus'ab bin Umeyr, Sa'd bin Mu'az ve hazret-i Ali taşıyorlardı. Eshab-ı kiramın yanlarında sadece iki at ve yetmiş deve vardı. Bunlara da nöbetleşerek biniyorlardı. 
Eshabı, Resul aleyhisselamın yürümeyip hep deve üzerinde gitmesi için; "Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Siz deveden inmeyiniz. Yüksek zatınızın yerine biz yürürüz" diyerek yalvarıyorlardı. Fakat Kainatın sultanı, kendisini onlardan farklı görmeyip; 
"Siz, yürümekte benden daha kuvvetli olmadığınız gibi, ecir ve mükafat hususunda da ben sizden müstagni ve ihtiyaçsız değilim" buyurdular.
Bu şekilde yola devam ettiler...
 
 
 
 
 
şkla şevkle yola devam
 
Peygamber efendimiz ve yüce Eshabı, çölde kavurucu bir sıcak altında Bedir istikametine doğru yürüyorlardı. Ayrıca oruçluydular. Eshab-ı kiram, İslâmiyet'i yaymak için, pek çok sıkıntılara katlanarak Peygamber efendimizin peşinden aşk ve şevkle gidiyorlardı... 
Çünkü sonunda, Allahü teâlânın ve Resulünün rızası ve ziyadesiyle arzu ettikleri şehitlik ve Cennet vardı... Sevgili Peygamberimiz, Eshabının hallerine bakıp; "Allahım! Onlar, yayadırlar. Sen, onlara binek hayvanı ver! Allahım! Onlar açık ve çıplaktırlar. Sen, onları giydir! Allahım! Onlar açdırlar, onları doyur! Fakirdirler, fadl-ı kereminle onları zengin eyle!" diye dua buyurdular.
Peygamber efendimiz ve mübarek ordusu, bu şiddetli sıcaklar altında Bedir'e doğru ilerlerken, müşriklerin Şam'dan gelen kervanları da Bedir'e yaklaşmıştı. 
Peygamber efendimizin, kervandan haber almak üzere gönderdiği iki sahabi, kervanın bir-iki gün içinde Bedir'e gelebileceğini öğrenip, sür'atle geri döndüler. 
Kervandakiler, onların haberi öğrendiği köye geldiklerinde, köylülere; "Müslümanların casuslarından haberiniz var mıdır?" diye sordular. Onlar; "Bilmiyoruz. Fakat iki kişi gelip, şurada biraz oturdular, sonra da kalkıp gittiler" dediler.
Ebu Süfyan, tarif edilen yere gidip tetkik ettiğinde, yerdeki deve pisliklerini ezdi ve içinde yem çekirdekleri gördü ve; "Bunlar Medine yemleridir. Öyle zannederim ki, o iki adam Müslümanların casuslarıdır" dedi.
Müslümanların çok yakınlarda olduğunu tahmin ederek, büyük bir korkuya kapıldı. Kervanın akıbetinden endişeye düşerek, gece-gündüz yürüyüp, vakit kaybetmeden Kızıldeniz sahilinden Mekke'ye sür'atle gitmeye karar verdi. Ayrıca, Damdam bin Amr Gıfari isminde birini, durumu bildirmek üzere Mekke'ye haberci olarak gönderdi.
Bu kimse, Mekke'ye gelince gömleğini önünden ve arkasından yırttı. Devesinin palanını ters çevirdi. Acaib bir vaziyette;
"İmdaaat! İmdat!.. Ey Kureyşliler! Yetişin!.. Kervanınıza, Ebu Süfyan'ın yanındaki mallarınıza, Muhammed ve Eshabı saldırdılar. Eğer yetişebilirseniz kervanınızı kurtabilirsiniz!.." diye feryad-ı figan edip bağırmaya başladı.
Bunu duyan Mekkeliler, derhal toparlanıp, hazırlıklarını yaptılar. Yedi yüz develi, yüz atlı süvari ve yüz elli piyade toparladılar. Ebu Leheb'e; "Haydi sen de katıl!" dediklerinde, korkusundan hastalığını bahane etti. Yerine, As bin Hişam'ı bedel olarak gönderdi. Ümeyye bin Halef adındaki müşrik, harbe hazırlanmakta gayet gevşek davranıyordu. 
Zira, Peygamber efendimizin; "Benim Eshabım, Ümeyye'yi katleder" buyurduğunu duymuştu. O'nun, hiçbir zaman doğruluktan ayrılmadığını bildiği için korkuyordu. Bu sebeple, Ebu Cehil'in ısrarlarına karşı, yaşlı ve çok şişman olduğunu ileri sürdü. Fakat Ebu Cehil'in korkaklıkla itham etmesi üzerine gitmek mecburiyetinde kaldı.
Müşrik ordusunun çoğu zırhlı idi. Yanlarında güzel sesli kadınlar vardı. Çalgı aletlerini ve içki almayı da ihmal etmemişlerdi. Bu kadar güçlü bir ordu ile, değil üç yüz kişiye, bin kişilik bir orduya bile anında galip geliriz zannında idiler. 
Yola çıkmadan öldürecekleri kimseleri, alacakları ganimetleri hesap edenler bile vardı. Fakat hepsinin en büyük emeli; İslâm'ı ortadan kaldırmaktı...
Bu azgın müşrik sürüsü, kadınların çaldığı defler ve söylediği şarkılarla yola çıktı...
 
 
 
 
 
avaşta ısrar ediyorlardı
 
Müşrik kafilesinin reisi Ebu Süfyan, Bedir'den epeyce uzaklaşmış, Mekke'ye doğru bir hayli yol almıştı. Tehlikenin kalktığından emin olunca, Kays bin İmri-ül-Kays ismindeki adamını Kureyş'e gönderip;
"Ey Kureyşliler! Siz kervanınızı, adamlarınızı ve mallarınızı muhafaza etmek için Mekke'den yola çıkmıştınız. Biz tehlikeden kurtulduk. Artık geri dönünüz!.." dedi. Ayrıca; "Müslümanlarla çarpışmak üzere Medine'ye gitmekten sakının!" diye tavsiyede bulundu. 
Kays, müşrik ordusuna haberi getirdiğinde, Ebu Cehil; "Yemin ederim ki, Bedir'e varıp üç gün üç gece şenlik yapıp, develer boğazlar, şarab içeriz. Etraftaki kabileler bizi seyrederek, halimize imrenirler ve hiç kimseden korkmadığımızı görürler. Bundan sonra, heybetimizden, kimse bize saldırmaya cesaret edemez. Ey yenilmez Kureyş ordusu! Yürüyün..." dedi.
Kays, Ebu Cehil'in söz dinleyecek halde olmadığını görüp, geri döndü ve durumu Ebu Süfyan'a bildirdi. İleriyi gören ve tedbirli bir kimse olan Ebu Süfyan; 
"Eyvah! Yazık oldu Kureyş'e!.. Bu Amr bin Hişam'ın (Ebu Cehil'in) bir planıdır. Bu işi mutlaka insanlara baş olma sevdasıyle yaptı. Halbuki böyle azgınlık, her zaman büyük bir eksiklik ve uğursuzluktur. Eğer Müslümanlar onlara rastlarsa, Kureyş'in vay haline!.." demekten kendini alamadı. Kervanı sür'atle Mekke'ye ulaştırıp, orduya yetişti.
Bu sırada, Server-i kainat efendimiz, Eshabıyla Bedir'e yaklaşıyorlardı. Bir ara, Medineli müşriklerden Hubeyb bin Yesaf ile Kays bin Muharris'i İslâm ordusunun arasında gördüler. 
Hubeyb'in başında demir tolgası olduğu halde tanıdılar ve hazret-i Sa'd bin Mu'az'a; "Bu, Hubeyb değil midir?" buyurdular. O da; "Evet, ya Resulallah!" dedi. 
Hubeyb harp san'atını bilen, yiğit bir pehlivandı. Kays ile Resulullah efendimizin huzur-ı şerifine geldiler. Peygamberimiz onlara; "Siz, bizimle niçin geliyorsunuz?" buyurdular. Onlar da; "Sen, bizim kızkardeşimizin oğlusun ve komşumuzsun. Biz de kavmimizle birlikte ganimet toplamak üzere geliyoruz!" dediler.
Efendimiz, Hubeyb'e; "Sen Allahü teâlâya ve Resulüne iman ettin mi?" buyurunca; "Hayır" dedi. Resul aleyhisselam; "Öyle ise geri dön! Bizim dinimizde olmayan, bizimle beraber olamaz" buyurdu.
Hubeyb; "Benim yiğitliğimi, kahramanlığımı ve düşmanın bağrında yaralar açan bir pehlivan olduğumu herkes bilir. Ganimet için senin yanında, düşmanına karşı harb ederim" dedi. 
Peygamber efendimiz, onun yardımını kabul buyurmadı.
Bir müddet gidince Hubeyb, isteğini tekrarladı, fakat Peygamberimiz, Müslüman olmadıkça arzusunun kabul edilemeyeceğini bildirdi. 
Revha mevkiine geldiklerinde Hubeyb, Resulullahın huzuruna gelip; 
"Ya Resulallah! Allahü teâlânın, alemlerin rabbi olduğuna ve senin peygamberliğine inandım, iman ettim" dedi.
Server-i kainat efendimiz çok sevindiler. Kays da, Medine'ye döndükten sonra imanla şereflendi .
 
 
 
 
srailoğulları gibi yapmayız
 
Resulullah efendimiz ile Eshabı, Safra Vadisi'ne geldiğinde, Mekkelilerin bir ordu kurup, kervanlarını kurtarmak için Bedir'e doğru yürüdükleri haberi alındı. 
Peygamber efendimiz Eshabını toplayıp, onlarla bu durumu istişare ettiler. Zira, Medineli Müslümanlar, Resulullah efendimize Akabe'de biat ettiklerinde;
"Ya Resulallah! Sen, bizim şehrimize gel. Seni orada, düşmanına karşı canımız pahasına da olsa, koruyacağız ve sana tabi olacağız" diye söz vermişlerdi. Halbuki şimdi, Medine'den dışarı çıkmışlardı. Karşılarında ise kendilerinden; sayı, silah ve malca kat kat fazla büyük bir düşman ordusu vardı. 
Resulullah efendimiz, Eshabına, fikirlerini sorunca, Muhacirlerden Ebu Bekir-i Sıddik ve Ömer-ül Faruk ayrı ayrı kalkıp, düşman ordusuyla çarpışmak lazım olduğunu bildirdiler. 
Yine Muhacirlerden Mikdad bin Esved kalktı; 
"Ya Resulullah! Allahü teâlânın emri ne ise, onu yerine getir. O'nun fermanıyla yürü. Her an seninle beraberiz, bir an yanından ayrılmayız. Biz İsrailoğullarının Musa aleyhisselama dedikleri gibi; "Ya Musa! Cebbarlar, zalimler kavmi o bölgede bulundukları müddetçe biz oraya gidecek ve o beldeye girecek değiliz. Artık sen ve Rabbin beraber gidin de, ikiniz onlarla muharebe edin, çarpışın. Biz burada kalıp, oturucularız..." (Maide suresi: 24) şeklinde bir söz de söylemeyiz. Canımızı ve başımızı Allahü teâlânın ve Resulünün yolunda feda ederiz. Seni, hak peygamber olarak gönderen Allahü teâlâya yemin ederiz ki, deniz ötesi Habeşistan'a göndersen, yine gideriz. Sana asla en küçük bir muhalefette bulunmayız. Her arzunuzu yerine getirmek için hazırız. Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah!.." dedi. 
Hz. Mikdad'ın bu konuşması, sevgili Peygamberimizi ziyadesiyle memnun etti. Ona hayır dualarda bulundu.
Burada Medineli Müslümanların reyleri çok önemliydi. Çünkü, hem sayıca fazlaydılar, hem de Resulullah'ı Medine'de korumak üzere söz vermişlerdi. Medine dışında çarpışmak üzere bir vaadleri yoktu. Bu düşünce anlaşılınca, Ensar'dan Sa'd bin Mu'az ayağa kalktı ve;
"Ya Resulallah! Eğer izin verirseniz, Ensar namına konuşayım" dedi. İzin verilince şöyle konuştu:
"Ya Resulallah! Biz, sana iman ettik, peygamberliğini tasdik ettik. Her ne getirdin ise haktır, doğrudur. Bu hususta, dinlemek ve itaat etmek üzere sana kesin söz verip yemin ettik. Biz, o sözümüzden asla dönmeyiz ve her nereye teşrif ederseniz emrindeyiz. Emrinizi başımızın üzerinde tutarız. Canımızı ve başımızı, yoluna feda ederiz. Seni hak peygamber olarak gönderen Allahü teâlâya yemin ederiz ki, denize dalsan peşinden biz de dalarız. Hiç birimiz bundan bir adım geri kalmayız. Hatır-ı şerifinizde ne var ise, emreyle tutarız. Malımız da, canımızla beraber feda olsun. Düşmandan asla yüz döndürmeyiz. Cenkte sabırlıyız. Ümidimiz seni sevindirip rızana kavuşmaktır..." 
Bu sözleri dinleyen Eshab-ı kiram, çok heyecanlandılar. Hepsi bu sözlere, can-ı gönülden katıldıklarını bildirdiler. Resulullah efendimiz çok memnun kaldılar. Hazret-i Sa'd'a ve Eshabına dua buyurdular.
Artık bütün tereddütler ortadan kalkmıştı. Düşman ne kadar çok, ne kadar güçlü olursa olsun, şanlı Eshab, sevgili Peygamberimizin peşinden gözlerini kırpmadan şehadete yürüyecekler; Allahü teâlânın ve Resulünün rızasını kazanacaklardı. Başlarında Kainatın efendisi oldukça gidilmeyecek yer yoktu...
 
 
 
 
 
iğerparelerini feda ettiler
 
Fahr-i alem efendimiz, Ordusu ile Bedir'e doğru ilerlerken, onlarla istişare yapıp, Eshabının kendisine olan bağlılığını ve heyecanını görünce çok sevindi. Onlara; 
"Haydi, yürüyünüz! Allahü teâlânın lütfu ile şad olunuz. Vallahi, şimdi ben, sanki Kureyş kavminin harp meydanında vurulup düşecekleri yerlere bakıyor, onları görüyorum!" buyurarak, müjde verdi. Bu müjde üzerine, Eshab-ı kiram aşk ile Resulullah efendimizin peşinden yürüdüler.
Bedir'in çevresine ulaştıklarında Cuma gecesi idi. Sevgili Peygamberimiz, Eshabına; "Şu küçük tepenin yanındaki kuyu başından, bir takım bilgiler elde edebileceğinizi umarım" buyurdular. Allahü teâlânın aslanı hazret-i Ali, Sa'd bin Ebi Vakkas, Zübeyr bin Avvam ve bazı Eshabını oraya gönderdiler.
Hazret-i Ali ve arkadaşları derhal kuyunun başına gittiler. Orada Kureyş'in devecilerini ve sucularını gördüler. Onlar Müslümanları görünce kaçtılar. Fakat içlerinden ikisi yakalandı. Bunların biri Hacacoğullarının kölesi Eslem, diğeri de As bin Sa'idoğullarının kölesi Ariz Ebu Yesar idi. 
Peygamber efendimizin huzuruna getirdiklerinde, Resulullah onlara sordu:
- Kureyş nerededir?
- Şu görünen kum tepesinin arkasına kondular. 
- Kaç kişiler?
- Bilmeyiz.
- Günde kaç deve kesiyorlar?
- Bir gün dokuz, bir gün on.
- Demek ki, binden az, dokuz yüzden fazladırlar.
- Kureyş eşrafından kimler var?
- Utbe, Şeybe, Haris bin Amr, Ebü'l-Bühteri, Hakim bin Huzam, Ebu Cehil, Ümeyye bin Halef...
Resulullah efendimiz, Eshabına dönüp; "Mekke ehli, ciğerparelerini size feda etti" buyurdular. 
Sonra o iki kimseye tekrar sordular:
- Gelirken Kureyş'ten geri dönen oldu mu?
- Evet. Beni Zühre'den Ahnes bin Ebi Şerik geri döndü.
- O, doğru yolda değilken, ahıret, Allahü teâlâ ve kitap bilmezken; Beni Zührelere doğru yolu göstermiştir... Onlardan başka geri dönen oldu mu?
- Adiy bin Ka'b oğulları döndü!
Kan dökülmemesi için Peygamber efendimiz, hazret-i Ömer'i, son bir defa ikaz için, Kureyşlilere antlaşmaya gönderdi. Ömer bin Hattab onlara;
"Ey inatçı kavim! Resul aleyhisselam buyurur ki: "Herkes bu işten vazgeçsin. Selametle geri dönsün. Zira sizden başkası ile çarpışmak, bana, sizinle çarpışmaktan daha makbuldür!.." dedi. 
Bu teklif karşısında Kureyş müşriklerinden Hakim bin Huzam ileri çıkıp; "Ey Kureyşliler! Muhammed size çok insaflı davrandı. İstediğini derhal kabul ediniz. Eğer, dediğini yapmazsanız, yemin ederim ki, bundan sonra size hiç insaf etmez!.." dedi.
Ebu Cehil, Hakim'in bu sözüne kızarak; "Bunu asla kabul etmeyiz ve Müslümanlardan intikam almadıkça, geri dönmeyiz. Ta ki, bir daha kimse, kervanımıza taarruz edemesin!.." dedi ve barış yollarını kapadı. Hazret-i Ömer geri döndü.
 
 
 
 
 
avaş, artık kaçınılmazdı
 
Kureyşliler barışa yanaşmayınca savaş artık kaçınılmaz olmuştu. Gece, Peygamber efendimiz ve şanlı Eshabı, Bedir'e müşriklerden önce gelip, kuyulara yakın bir yere indiler. 
Peygamber efendimiz, Eshabıyla istişare edip, karargahın nerede kurulması gerektiği hakkında reylerini sordu. İçlerinden, henüz otuz üç yaşında bulunan Hz.Habbab bin Münzir, ayağa kalkarak söz istedi. Kabul buyurulunca;
"Ya Resulallah! Burası, Allahü teâlânın size karargah kurulması için emrettiği ve mutlaka kalınması gereken bir yer midir? Yoksa şahsi bir görüş neticesi ve bir harp tedbiri olarak mı seçildi?" diye sual eyledi. 
Peygamber efendimiz; "Hayır! Bir harp tedbiri icabı burası seçildi" buyurdu. Bunun üzerine hazret-i Habbab;
"Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Biz harpci kimseleriz. Buraları da iyi biliriz. Şu Kureyşlilerin konacağı yerin yakınındaki kuyuda tatlı ve bol su var. Müsaadeniz olursa oraya konalım. Etraftaki kuyuların hepsini kapatalım. Sonra bir havuz yapıp, içini su ile dolduralım. Düşmanla çarpışırken, susadıkça havuzumuzdan gelip su içeriz. Düşman ise su bulamaz ve perişan olur" dedi.
O anda Cebrail aleyhisselam, bu fikrin doğru olduğunu bildiren vahyi getirdi. Peygamber efendimiz; "Ey Habbab! Doğru olan görüş senin işaret ettiğindir" buyurdular ve ayağa kalktılar. 
Hep birlikte belirtilen kuyunun başına geldiler. Tatlı suyu olan kuyudan başka bütün kuyuları kapatıp, büyük bir havuz yaptılar. İçini su ile doldurup içmek için kaplar koydular.
Bu sırada hazret-i Sa'd bin Mu'az, Peygamber efendimizin huzur-ı şeriflerine gelip; "Ya Resulallah! Biz sana, hurma dallarından, içinde oturacağınız bir gölgelik yapalım mı?" diye teklifte bulundu. Fahr-i alem efendimiz, Sa'd'ın bu düşüncesine memnun oldular ve dua buyurdular. Derhal bir gölgelik yapıldı.
Peygamberlerin Sultanı, şerefli Eshabıyla harp sahasını gezip incelediler. Zaman zaman durup; "İnşaallah, yarın sabah filanın vurulup düşeceği yer şurasıdır! İşte şurasıdır! Şurasıdır..." buyurarak mübarek elleriyle Kureyşli müşriklerin öldürüleceği yerleri birer birer gösterdiler.
Sonradan, hazret-i Ömer bunu; "Onlardan her birinin, Resul-i ekremin mübarek elini koyduğu yerlerin tam üzerinde vurulup öldürüldüğünü gördüm. Ne birazcık ileride, ne de geride idiler" şeklinde haber vermiştir.
Alemlerin efendisi, Eshab-ı kiramı üç gruba ayırdı. Muhacirlerin sancağını Mus'ab bin Umeyr'e. Evslilerinkini Sa'd bin Mu'az'a, Hazreclilerinkini de Habbab bin Münzir'e verdiler. Her biri sancaklarının altında toplandılar. Efendimiz, orduyu saf haline geçirip, nizama soktu.
Orduyu intizama koyarken, saftan ileri çıkan Sevad bin Gaziyye'nin göğsüne, mübarek elindeki çubuk ile dokundular ve; "Hizaya gel, ya Sevad!" buyurdular. Sevad ; "Ya Resulallah! Elinizdeki çubuk canımı acıttı. Ben de size çubukla öyle dokunmak isterim" dedi. "Haydi, kısas et ve hakkını al" buyurdular. Hazret-i Sevad, Habib-i ekrem efendimizin mübarek göğsünü büyük bir sevinç ve muhabbetle öptü. Peygamberimiz; "Niçin böyle yaptın!" diye sorduklarında; "Bugün, Allahü teâlânın emriyle ecelimin geldiğini görüyorum. Aramızda geçen bu son dakikalarda, mübarek vücudunuza dudaklarımın değmesini arzu ettim" dedi. 
Onun bu muhabbeti karşısında Peygamber efendimiz de çok duygulandılar ve hazret-i Sevad'a dua buyurdular.
 
 
 
 
 
ir avuç insanı muhafaza et
 
Bedir Savaşının artık son hazırlıkları yapılıyordu. Ordusunun sağ kanadına kahraman mücahid Zübeyr bin Avvam, sol kanadına da Mikdad bin Esved kumanda edecekti.
Resulullah efendimiz, şerefli Eshabıyla, savaşa nasıl başlanacağı hakkında istişare etmek istediler; "Nasıl çarpışırsınız?" buyurdular. 
Asım bin Sabit ayağa kalkıp, elinde yayı ve oku olduğu halde; 
"Ya Resulallah! Kureyşliler bize yüz metre kadar yaklaştıklarında, onları ok atışına tutalım. Sonra elimizle taş atımı mesafesine geldiklerinde, taş atalım. Mızrak erişecek kadar yaklaştıklarında da, kırılıncaya kadar mızraklarımızla mücadele edelim. Sonra da kılıçlarımızı sıyırıp çarpışalım!" diyerek reyini bildirdi.
Bu taktik, Peygamber efendimizin hoşuna gitti. Eshabına şu talimatı verdi:
"Hatlarınızı bırakıp ayrılmayınız. Bir yere kımıldamadan yerlerinizde sebat ediniz. Ben emir vermedikçe harbe başlamayınız. Oklarınızı, düşman size yaklaşmadan kullanıp israf etmeyiniz. Düşman, kalkanını açtığı zaman okunuzu atınız. Düşman iyice sokulunca elinizle taş atınız. Yaklaştıklarında da mızraklarınızı kullanınız. Düşmanla göğüs göğüse gelindiği zaman da kılıçlarınızla çarpışınız..."
Sonra nöbetçiler bırakılarak Eshabı kirama istirahat verildi. Onlar, Allahü teâlânın hikmeti, öyle derin bir uykuya daldılar ki, göz kapaklarını kaldıracak halde değildiler.
Peygamber efendimiz de, hurma dallarıyla yapılan gölgeliğe çekildiklerinde, hazret-i Ebu Bekir, sonra Sa'd bin Mu'az kılıçlarını sıyırıp gölgeliğin kapısında nöbet tuttular. 
Sevgili Peygamberimiz mübarek ellerini kaldırıp, büyük bir hüzün içinde Allahü teâlâya; 
"Ya Rabbi! Sen şu bir avuç cemaati helak edersen, artık sana yer yüzünde hiç ibadet olunmaz..." diyerek yalvarmaya başladı.
Ve bu hazin dua sabaha kadar devam etti...
Mübarek İslâm ordusunun karargah kurduğu yer, kumluktu. Bu yüzden yürümede güçlük çekiliyor ve ayaklar kuma gömülüyordu. Allahü teâlânın İhsanı, Resulullah efendimizin duası bereketiyle, o gece gittikçe hızlanan bir yağmur yağmaya başladı.
Derelerde taşacak kadar sel gidiyordu. Su kapları dolduruldu, zemin, ayaklar batmayacak kadar sertleşti. Müşrikler ise çamur ve sel içinde kaldılar. Fecrden sonra, Resulullah efendimiz Eshabını namaza kaldırdılar. 
Sabah namazını kıldırdıktan sonra, düşmanla cihad etmenin ve şehidliğin faziletinden bahsederek, onları çarpışmaya teşvik eylediler ve: 
"Muhakkak ki, Allahü teâlâ, hak ve gerçek olanı emreder. Hiç kimsenin Allahü teâlânın rızası için yapılmayan amelini kabul etmez... Rabbimizin bu yerlerde, size rahmetini ve magfiretini vad ettiği emrini yerine getirmeye çalışınız ve imtihanı kazanınız! 
Çünkü, O'nun vaadi hak, sözü gerçek, cezası da şiddetlidir. Ben ve siz, Hayy ve Kayyum olan Allahü teâlâya bağlıyız. O'na sığındık, O'na tutunduk, O'na dayandık. En son dönüşümüz de O'nadır. Allahü teâlâ, beni ve bütün Müslümanları bağışlasın!.." buyurdular.
 
 
 
 
 
llah, sabredenlerledir
 
Ramazan-ı şerifin on yedisinde Cuma gününün güneşi doğdu... Biraz sonra tarihin en amansız, en nisbetsiz, en mühim, en büyük savaşı başlayacaktı... 
Bir tarafta Fahr-i alem ve canlarını feda etmekten zerre kadar çekinmeyen bir avuç şerefli Eshabı, diğer tarafta ise, İslâmı bir kaşık suda boğmak, Allahü teâlânın habibi olmakla şereflenen bir peygamberi yok etmek için toplanan azgın ve taşkın bir kafirler güruhu... 
Ne yazık ki, bunların içinde Resul-i ekremin akrabaları da bulunuyordu. Onlar da sevgili yeğenleri ile çarpışmak için Bedir'e gelmişlerdi.
Peygamber efendimiz, ordusunun intizamını yeniden gözden geçirip, verdiği talimatları tekrarladılar. Bu sırada, Kureyş müşrikleri karargahlarından çıkıp, Bedir vadisine doğru akmaya başladılar. 
Çoğunun üzeri zırhlarla kaplı idi. Büyük bir gurur ve kibir içinde İslâm ordusuna hücuma geçmişlerdi. Resulullah efendimiz, müşriklerin bu halini görünce, hazret-i Ebu Bekir ile çadıra girdi ve mübarek ellerini kaldırarak cenab-ı Hakk'a yalvarmaya başladı; 
"Ya Rabbi! İşte, Kureyş müşrikleri bütün gurur ve kibirleri ile geliyor!.. Sana meydan okuyor, Peygamberini yalanlıyorlar. Ey Allahım! Bana yapmış olduğun yardım ve zafer vaadini yerine getirmeni senden istiyorum!.. Allahım! Eğer şu bir avuç Müslümanın helakini diliyorsan, sonra sana ibadet eden bulunmayacaktır!.."
Bu şekilde, durmadan, tekrar tekrar yardım dileyerek Allahü teâlâya yalvarıyordu. Peygamber efendimizin, bu fevkalade hazin, içleri parçalayan yalvarışı, kendinden geçerek ridasının mübarek omuzundan düşmesine kadar devam etti. 
Bu içli yakarışa dayanamayan hazret-i Ebu Bekir, mübarek ridayı büyük bir hürmetle yerden kaldırıp, efendimizin mübarek omuzuna koyarken;
"Canım sana feda olsun ya Resulallah! Bu kadar yalvarmanız yetişir!.. Rabbine karşı duada ısrar buyurdunuz! Muhakkak ki, Allahü teâlâ, sana vaad ettiği zaferi yakında verecektir" diye teselli eyledi.
O anda, alemlerin efendisi şu ayet-i kerimeleri okuyarak çadırdan çıktılar. Mealen; 
"(Bedir'deki) bu topluluk, yakında muhakkak bozulup hezimete uğrayacak ve arkalarını dönüp kaçacaklar. Daha doğrusu onların asıl azab vakti, kıyamettedir. O vaktin azabı daha müthiş daha acıdır" buyuruluyordu. (Kamer suresi: 45,46)
Sevgili Peygamberimiz, ordusunun başına geldi. Şanlı Eshabına, şu ayet-i kerimeleri okudular:
"Ey iman edenler! Siz, bir düşman topluluğu ile karşılaştığınız zaman, sebat edin ve Allahü teâlâyı çok zirkredin ki kurtulasınız... Sabır ve sebat gösteriniz. Çünkü, Allahü teâlâ sabredenlerle beraberdir" (Enfal suresi: 45,46) 
Toplu olarak düşman ile yapılan ilk savaş bu olacaktı. Savaş başlamak üzereydi. Heyecan son haddine gelmişti. 
Bütün Eshab-ı kiram, Resul-i ekrem efendimizin; "Allahü teâlâyı çok zikredin..." mealindeki ayet-i kerimeyi okuması üzerine, hep birlikte "Allahü ekber!.. Allahü ekber!..." demeye ve zafer ihsan etmesi için cenab-ı Hakk'a yalvarmaya başladılar. 
Artık Peygamber efendimizin bir işaretini bekliyorlardı.
 
 
 
 
 
edir'in ilk şehidi
 
Arapların bir adeti vardı. İki ordu karşılaşmadan önce, her iki taraftan yiğitler meydana çıkar, karşılıklı çarpışırlardı. Bu vuruşmada, her iki tarafın savaşma hiddeti ve arzusu çoğalır, savaşa ısınıp alışırlardı. 
Müşriklerden Amir bin Hadrami bu kaideyi çiğneyerek, İslâm ordusuna bir ok attı. Ok, Muhacirlerden Mihca'ya isabet etti ve şehid olup, mübarek ruhu Cennete yükseldi. 
Peygamberlerin efendisi, bu ilk şehid için; "Mihca, şehidlerin efendisidir" buyurarak müjde verdi. Eshab-ı kiram yerinde duramaz hale gelmişlerdi. Fakat Efendimizden bir emir gelmeden küçük bir harekette bulunamıyorlardı. Her birinin içleri birer volkan gibi kaynamaya başladı!..
Bu sırada, müşrik ordusundan üç kişinin ileri atıldığı görüldü. Bunlar; Rebiaoğullarından azılı İslâm düşmanları Utbe, kardeşi Şeybe ve oğlu Velid idi. 
Mücahidlere doğru; "İçinizde bizimle çarpışabilecek kimse var mıdır?" diye bağırdılar. Eshab-ı kiramdan, en önce hazret-i Ebu Huzeyfe, babası Utbe'ye karşı çarpışmak için ilerleyince, Alemlerin sultanı, ona; "Sen dur!" buyurdular.
Medineli mücahidlerden Afra Hatun'un oğulları; Mu'az ve Mu'avvez, Abdullah bin Revaha ileri yürüdüler. Utbe, Şeybe ve Velid'in karşılarına dikildiler. Ellerinde kılıç, hazır bekliyorlardı.
Müşrikler; "Siz kimsiniz?" diyerek kendilerini tanıtmalarını istediler. Onlar da; "Medineli Müslümanlardanız" deyince, müşrikler; "Bizim sizlerle işimiz yok! Bize Abdülmuttaliboğulları lazım. Onlarla çarpışmak isteriz" dediler ve İslâm ordusuna dönüp; "Ya Muhammed! Bizim karşımıza, kendi kavmimizden dengimiz olanları çıkar!" diye bağırdılar.
Resul-i ekrem efendimiz, meydandaki bu üç yiğit Eshabına dua buyurduktan sonra, yerlerine dönmelerini emretti. Sonra Eshabı arasına göz gezdirip; "Ey Haşimoğulları! Kalkınız! Allahü teâlânın nurunu, batıl dinleriyle söndürmek için gelenlere karşı, Hak yolunda çarpışınız ki, Allahü teâlâ zaten Peygamberinizi de bunun için göndermiş bulunuyor. Kalk, ya Ubeyde! Kalk, ya Hamza! Kalk, ya Ali!" buyurdular.
Allahü teâlânın aslanları hazret-i Hamza, hazret-i Ali ve hazret-i Ubeyde miğferlerini giyip meydana yürüdüler. Onların karşılarına geçtiklerinde, müşrikler; "Siz kimsiniz? Eğer bizim dengimiz iseniz sizinle çarpışırız" dediler. 
Onlar da; "Ben Hamza'yım! Ben Ali'yim! Ben Ubeyde'yim!" diye cevap verince, müşrikler; "Sizler de bizim gibi şerefli kimselersiniz. Sizinle çarpışmayı kabul ettik" dediler.
Kahraman İslâm mücahidleri, müşrikleri, önce imana davet ettilerse de, kabul etmediler. Bunun üzerine üçü birden kılıçlarını sıyırıp müşriklerin üzerine saldırdılar. Hazret-i Hamza ve hazret-i Ali, Utbe ve Velid kafirlerini bir hamlede öldürdüler. Hazret-i Ubeyde, Şeybe'yi yaraladı. Şeybe de, Ubeyde'yi yaraladı. 
Hazret-i Hamza ve hazret-i Ali, Ubeyde'nin yardımına yetişip, Şeybe'yi orada öldürdüler. Hazret-i Ubeyde'yi kucaklayıp, Resulullah efendimizin huzuruna getirdiler.
Hazret-i Ubeyde bin Haris'in mübarek ayak bileğinden, kanlar akıyordu. O, bu haline hiç aldırış etmeden, "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Ben bu halimle ölürsem şehid değil miyim?" diye sual etti. Peygamber efendimiz de; "Evet, sen şehidsin" buyurarak cennetlik olduğunu müjdelediler. 
Bu vuruşmada üç mühim adamını kaybeden müşrikler, şaşkına döndüler.
 
 
 
 
ara olsun yüzleri
 
Resulullahın, kahraman Eshabı, bir an önce bu müşrik güruhunu kılıçlarıyla cezalandırmak için sabırsızlanıyordu. Peygamber efendimiz de mübarek dilinden düşürmediği şu duayı tekrarlıyorlardı; "Allahım! Bana yaptığın vaadini yerine getir!.. Allahım! Şu bir avuç İslâm cemaatini helak edersen artık sana yeryüzünde ibadet edecek kimse kalmaz!.."
Bu sırada müşrik saflarında, Kureyş'in en cesaretli ve keskin ok atıcılarından hazret-i Ebu Bekir'in henüz Müslüman olmayan oğlu Abdurrahman meydana yürüyüp, er diledi.
Mücahidlerin saflarından da bir kimsenin, derhal kılıcına davranıp ileri yürüdüğü görüldü. Bu kimse, ilk Müslüman olmakla ve Sıddıklık makamıyla şereflenen, peygamberlerden sonra en üstün insan, kahraman hazret-i Ebu Bekir'di!.. Oğluna karşı çarpışmak için ileri atılmıştı. Fakat Alemlerin efendisi ona; "Ya Eba Bekir! Bilmez misin ki, sen benim, gören gözüm, işiten kulağım yerindesin!.." buyurarak çarpışmaktan men etti. 
Ebu Bekir-i Sıddık, oğluna; "Ey habis! Bana olan münasebetin nerede kaldı?" demekten kendini alamadı.
Sonra peygamberlerin sultanı Habib-i ekrem efendimizin yere eğilip bir avuç kum aldığı görüldü. Bu kumları düşman üzerine savurarak; "Kara olsun yüzleri!.. Allahım! Kalblerine korku Sal, ayaklarına titreme ver!" buyurdu ve Eshabına dönüp; "Hücuma kalkınız!.. Saldırınız!.." emrini verdiler. 
Bu işareti bekleyen şanlı Eshab, önceden verilen talimat üzerine hareket etmeye başladı. "Allahü ekber!.. Allahü ekber!.." nidaları arasında oklar vınlamaya, taşlar hedeflerini bulmaya, mızraklar zırhlara çarpmaya başladı... 
Allahü teâlânın aslanları hazret-i Ali, hazret-i Ömer, Zübeyr bin Avvam, Sa'd bin Ebi Vakkas, Ebu Dücane, Abdullah bin Cahş müşrik saflarının bir ucundan girip bir ucundan çıkıyorlar, kafirleri şaşkına çeviriyorlardı. 
Her biri geçilmez birer kale olmuştu. "Allahü ekber!.." Allahü ekber!.." sadaları alemi dolduruyor, Allahü teâlânın şanının büyüklüğü, kafirlerin beyinlerine balyoz gibi indiriliyordu. Peygamber efendimiz; "Ya Hayyu! Ya Kayyum!" diye, Allahü teâlâya yalvarıyordu. 
Hazret-i Ali; "Bedir'de hepimizin en cesaretlisi, en kahramanı Resul aleyhisselamdı. Müşrik saflarına en yakın olan da O idi. Sıkıştığımız zaman O'na sığınırdık" demiştir.
Hazret-i Ali, bir müşrikle çarpışıyordu. Müşrik, kılıcını hazret-i Ali'ye sallamış, kılıç kalkana saplanıp kalmıştı. Hz.Ali Zülfikarını, müşrikin zırhlı vücuduna sallayınca, omuzundan göğsüne doğru zırhıyla birlikte biçtiği sırada başı üzerinden bir kılıcın parladığını gördü. Sür'atle başını eğdi. Kılıcı parlatan; "Al! Bu da Hamza bin Abdülmuttalib'ten" derken, müşrikin kellesi miğferiyle beraber yere düştü. 
Hz. Ali dönüp baktığında amcası hazret-i Hamza'yı iki kılıçla çarpışır gördü. Peygamberimiz, Eshabının böyle yiğitçe çarpıştığını gördükçe; "Onlar, Allahü teâlânın yeryüzündeki aslanlarıdır" buyurarak, onları takdir ediyordu.
Bir ara, Resulullah efendimizin yanıbaşlarında çarpışan hazret-i Ukaşe'nin kılıcı kırıldı. Bu hali gören sevgili Peygamberimiz, yerde gördüğü bir sopayı alıp ona uzattı ve; "Ya Ukaşe! Bununla vuruş!.." buyurdular.
Ukaşe hazretleri, eline sopayı alır almaz; Peygamberimizin bir mucizesi olarak; uzun parlak, sırtının ortası kuvvetli ve keskin bir kılıç oluverdi. Harbin sonuna kadar bu kılıçla bir çok müşriki öldürdü.
Savaş bütün şiddetiyle devam ediyordu...
 
 
 
 
üjde ya Eba Bekir
 
Alemlerin efendisi Resul-i ekrem bir taraftan çarpışıyor, bir taraftan da Eshabını heyecana sürükleyen şu mübarek hadis-i şerifini söylüyordu: 
"Varlığım kudret elinde bulunan Allahü teâlâya yemin ederim ki, bugün cenab-ı Hakk'ın rızasını umarak, sabır ve sebat göstererek çarpışanları, arkalarına dönmeden ilerlerken öldürülenleri, Hak teâlâ, muhakkak Cennetine koyacaktır."
Bu mübarek sözü işiten Umeyr bin Hümam; "Ne güzel! Ne güzel! Demek, Cennet'e girebilmem için şehid olmamdan başka bir şey lazım değilmiş" diyerek, hücumlarını daha da sıklaştırdı. Bir taraftan düşmanla vuruşuyor, bir taraftan da; "Allahü teâlâya maddi azıklarla değil, ancak Hak teâlânın korkusu, ahıret ameli, cihadda sabır ve sebat göstererek gidilir. Bunun dışındaki bütün azıklar şüphesiz biter, tükenir!.." diyordu. Böylece, şehid oluncaya kadar çarpıştı .
Muharebe iyice şiddetlenmişti!.. Bir sahabenin üzerine en az üç müşrik birden saldırıyordu. Her birine ayrı kılıç yetiştirmeye çalışan şanlı Eshab-ı kiramı, hiçbir şey yıldıramıyordu. "Allahü ekber! Allahü ekber!.." dedikçe yeniden güçleniyor, tekrar tekrar saldırmaktan usanmıyorlardı. Bir ara müşriklerin hücumu şiddetlendi. Eshab-ı kiram güç duruma düştü.
O sırada Resulullah efendimiz, hazret-i Ebu Bekir ile hurma dallarından yapılmış çadırına girdiler. Peygamberimiz, yine Allahü teâlâya münacata başladı. "Ya Rabbi! Bana vaad ettiğin yardımı lütfet!.." diye yalvarıyordu. O anda vahiy geldi. Mealen buyruluyordu ki: "O vakit Rabbinizden yardım ve zafer istiyordunuz da, O size; "Gerçekten ben arka arkaya bin melaike ile imdad ediyorum" diye duanızı kabul buyurmuştu." (Enfal suresi: 9)
Peygamber efendimiz, hemen ayağa kalktılar ve; "Müjde ya Eba Bekir! Sana, Allahü teâlânın yardımı yetişti! İşte şu Cebrail'dir. Kum tepeleri üzerinde, atının dizginini tutmuş, silahlanmış emir bekliyor" buyurdu.
Enfal suresinde bildirildiği üzere cenab-ı Hak, meleklere mealen buyurmuştu ki: "Hani Rabbin meleklere: (Müslümanlara nusret ve yardım hususunda) sizinle beraberim diye vahyeyledi. Haydi mü'minlere (nusret müjdesiyle kalblerine) sebat ilham ediniz. Ben şimdi kafirlerin gönüllerine dehşet ve korku salıvereceğim. Vurun hemen onların boyunlarının üstüne, vurun her bir parmaklarına (mafsallarının hepsine)!.. Çünkü onlar, Allahü teâlâya ve Resulüne karşı geldiler. Kim Allahü teâlâ ve Resulune karşı gelirse, Allahü teâlânın (azabına uğrar) cezası çok çetindir!" (Enfal suresi: 12,13)
Bu emir üzerine Cebrail, Mikail ve İsrafil aleyhimüsselam, yanlarına biner melek alarak sevgili Peygamberimizin sıra ile; yanında, sağında ve solunda yerlerini aldılar.
Cebrail aleyhisselam, başına sarı bir sarık sarmıştı. Diğer meleklerin başlarında ise beyaz sarıklar vardı. Sarıkların uçlarını arkalarına sarkıtmışlar, beyaz atlara binmişlerdi.
Server-i alem efendimiz, Eshabına; "Melekler, alametli ve nişanlıdırlar. Siz de kendinize birer alamet ve nişan yapınız!" buyurdular. Zübeyr bin Avvam başına sarı, Ebu Dücane kırmızı bir bezi sarık şeklinde sardılar. Hazret-i Ali, beyaz bir tuğ, hazret-i Hamza da, göğsüne deve kuşu kanadı taktı.
Meleklerin harbe girmeleri ile durum bir anda değişti... 
Eshabı kiram önündeki kafire daha kılıcını sallamadan, onun başı, gövdesinden ayrılıp yere düşüyordu. Peygamber efendimizin sağında solunda, önünde ve arkasında tanınmayan kimselerin müşriklerle çarpıştığı görülüyordu.
 
 
 
 
 
bu Cehil'in işi tamam
 
Meleklerin yardımıyla harbin durumu bir anda değişti... Hazret-i Sehl anlatır: "Bedir gazasında, her birimiz bir müşrikin başına kılıcımızı salladığımız zaman, daha kılıç dokunmadan, kellelerin bedenden ayrılıp yere yuvarlandığını görüyorduk!.."
Şavaş, hızla Müslümanların lehine değişiyordu. Müşrikler, şaşırmış haldeydiler. Kafirlerin sancaktarı Ebu Aziz bin Umeyr esir edildi. Kumandanları Ebu Cehil ise, Kureyşlileri cesaretlendirmek için durmadan şiirler söyleyerek, askerin moralini düzeltmeye çalışıyordu. Genç bir delikanlı gibi saldırıyor; "Anam beni bugünler için doğurdu!.." diyerek öğünüyor, gençleri teşvik ediyordu.
Müşriklerden Ubeyde bin Sa'id, baştan ayağa kadar zırh giyinmişti. Sadece gözleri görünüyordu. Atının üzerinde bir o tarafa, bir bu tarafa dönüp; "Ben, Ebu Zatülkeriş'im! Ben Ebu Zatülkeriş'im!" yani ben büyük karınlıyım, karın babasıyım diyerek kendince meydan okuyordu. 
Kahraman mücahid hazret-i Zübeyr bin Avvam, yanına yaklaşıp, mızrağını tam gözüne nişanladı ve; "Allahü ekber!" deyip savurdu. Hedefini bulan mızrak, onu atından yere düşürdü. Hz.Zübeyr, koşarak yanına vardığında, Ubeyd ölmüştü. Ayağını, yanağına basıp, olanca kuvvetiyle çektiği halde mızrağı zor çıktı, eğilmişti.
Hazret-i Zübeyr'in, Bedir harbinde gösterdiği kahramanlık çok büyüktü. Vücudunda yaralanmadık yer kalmamıştı. Bu durumu oğlu Urve; "Babam, önemli üç kılıç darbesi almıştı. Bunlardan biri boynunda idi. Yara o kadar derin bir iz bırakmıştı ki, içine parmağımı sokabiliyordum" diye anlatmıştı.
Abdurrahman bin Avf da kıyasıyla Kureyşlilerle çarpışıyor, aldığı yaralardan akan kanlara aldırmadan, önüne geleni deviriyordu. Hazret-i Abdurrahman şahid olduğu bir hadiseyi şöyle anlatır: "Bir ara önümde kimse kalmamıştı. Sağıma-soluma baktığım zaman, Ensardan iki delikanlı gözüme ilişti. Bunlardan en kuvvetli ve vurucu olanı ile bulunmak istedim. Bu iki gençten biri, beni gözü ile süzdü, sonra bana dönerek; "Ey amca! Ebu Cehil'i tanır mısın!" diye sordu. 
Ben de; "Evet tanırım" dedim ve; "Ey kardeşimin oğlu, Ebu Cehil'i ne yapacaksın?" diye sorunca; "Bana haber verildiğine göre Resulullah'a sövermiş. Allahü teâlâya yemin ederim ki, onu bir görürsem, öldürünceye veya kendim ölünceye kadar asla ondan ayrılmayacağım" dedi. Bir gencin heyecan halinde söylediği bu kat'i ve kararlı söze doğrusu hayret ettim.
Bu iki gençten diğeri de beni gözden geçirerek ötekinin söylediği gibi söyledi. Bu sırada, Ebu Cehil'i görmüştüm. O, Kureyş askeri içinde hiç durmadan ileri geri dönüp duruyordu. Ben; "Ey gençler! Öteye beriye telaşla giden şu şahıs, Ebu Cehil'dir" deyince, hemen kılıçlarına sarıldılar ve onun yanına yaklaşarak çarpışmaya başladılar. Bu gençler, Afra Hatun'un çocukları Mu'az ve Mu'avvez kardeşlerdi.
Bu sırada Eshab-ı kiramın kahramanlarından Mu'az bin Amr, Ebu Cehil'in yanına sokulmak fırsatını buldu. Uzun kuyruklu bir at üzerinde bulunan Ebu Cehil'in üzerine saldırıp bacağına olanca şiddetiyle kılıcını çaldı. Ebu Cehil'in bacağı yere düştü. O sırada babasının imdadına yetişen ve daha Müslüman olmayan İkrime, hazret-i Mu'az bin Amr ile çarpışmaya başladı.
O anda Mu'az ve Mu'avvez kardeşler bir şahin gibi ileri atıldılar. Önlerine geleni devirerek Ebu Cehil'e ulaştılar. Kılıçlarıyla öldü zannedinceye kadar vurdular.
 
 
 
 
 
ana Ebu Cehil'i bulun
 
Hazret-i Mu'az bin Amr, Bedir'de İkrime ile yaptığı çarpışmada elinden ve kolundan yaralanmıştı. Mübarek eli bileğinden kesilmiş, eli deride sallanıp kalmıştı. Çarpışmaya kendini kaptıran Mu'az bin Amr'ın eliyle oyalanacak, onu tedavi için saracak zamanı yoktu. Kesik eli deride sallanırken bile kahramanca çarpışıyordu. 
Bu ne görülecek manzara idi... Hazret-i Mu'az bir müddet böyle vuruştuktan sonra, hareket kabiliyetinin azaldığını gördü. Buna sebep, kesik eli idi. Onu derhal ayağının altına alarak koparıp attı...
Diğer tarafta, azılı İslâm düşmanlarından, Kureyş'in en gözde pehlivanlarından Nevfel bin Hüveylid, durmadan bağırıyor, müşrik sürüsünü heyecana ve galeyana getirmeye çabalıyordu. 
Peygamber efendimiz, onun bu halini görünce; "Allah'ım! Nevfel bin Hüveylid'e karşı bana yardımcı ol!" buyurarak dua etmişti. Allahü teâlânın aslanı hazret-i Ali, Nevfel müşrikini görünce, derhal üzerine atıldı. Şiddetle kılıcını indirdi. Öyle vurmuştu ki bacakları zırhlarla kaplı olduğu halde ikisi birden kesildi. Sonra kılıcını boynuna çalıp, başını gövdesinden kopardı.
Bilal-i Habeşi'yi kızgın kumlara yatırıp, göğsüne kocaman kayaları koyan Ümeyye bin Halef de müşriklerin en azılılarındandı. Resulullah efendimize işkence yapmak için her fırsatı değerlendiren bu büyük İslâm düşmanı da, Bedir vadisinde, müşrikleri toparlamaya çalışıyor, İslâm'ın nurunu söndürmek için çabalıyordu. 
Onun bu halini gören hazret-i Bilal, yalın kılıç yanına yaklaşarak karşısına dikildi ve; "Ey küfrün başı olan Ümeyye bin Halef!.. Sen kurtulursan ben kurtulmayayım!" deyip saldırdı. Bir taraftan da; "Ey Ensari kardeşler! Yetişin, küfrün başı burada!" der demez, Eshab-ı kiram, Ümeyye'nin etrafını sarıp, hemen öldürdüler.
Müşrik ordusunda, artık baş kalmamıştı. Her biri ne yapacaklarını bilmiyor, rastgele kaçmaya çalışıyordu. Küfrün kalesi yıkılmıştı. Şanlı Eshab takibe devam etti. Müşriklerden bir kısmı yakalanarak esir alındı. Peygamber efendimizin amcası Abbas da esirler arasındaydı.
Zafer inananlarındı... Peygamber efendimiz, şanlı Eshabına; "Nevfel bin Hüveylid hakkında bilgisi olan var mı?" buyurdular. Hazret-i Ali ileri çıkıp; "Ya Resulallah! Onu ben öldürdüm" dedi. Bu habere çok sevinen sevgili Peygamberimiz; "Allahü ekber!" diyerek tekbir getirdiler ve; "Allahü teâlâ, onun hakkındaki duamı kabul eyledi" buyurdular.
Ümeyye bin Halef'in öldürüldüğünü söylediklerinde de çok sevindiler ve; "Elhamdülillah! Allahü teâlâya şükürler olsun, Rabbim kulunu tasdik etti, dinini üstün kıldı" buyurdular.
Resul-i ekrem efendimiz, Ebu Cehil için; "Acaba Ebu Cehil ne yaptı, ne oldu, kim gidip de bakar?" buyurarak, ölüler arasında onun araştırılmasını emretti. Aradılar bulamadılar. 
Peygamber efendimiz; "Arayınız, onun hakkında sözüm var. Eğer onu tanıyamazsanız dizindeki yara izine bakınız. Bir gün ben ve o, Abdullah bin Cüd'an'ın ziyafetinde idik. İkimiz de gençtik. Ben ondan biraz büyükçe idim. Sıkışınca onu ittim. Dizleri üzerine düştü. Dizlerinden birisi yaralandı ve bu yaranın izi dizinden kaybolmadı" buyurdu. 
Bunun üzerine Abdullah ibni Mes'ud, Ebu Cehil'i aramaya gitti. Onu yaralı olarak buldu ve tanıdı. "Ebu Cehil sen misin?" dedi. Boynuna ayağını bastı. Sakalından tutup çekti ve: "Ey Allahü teâlânın düşmanı! Allahü teâlâ nihayet seni hor ve hakir etti mi?" dedi.
 
 
 
 
 
abbimin azabına kavuştunuz mu
 
Bedir'de ağır yaralanan Ebu Cehl, kendi haline bakmadan İbn-i Mes'ud'a " Sen bana bugün zafer ve galebenin hangi tarafta olduğunu haber ver" dedi. "Zafer, Allah ve Resulünün tarafındadır" dedi. Cevabını alınca bütün ümidi kırıldı. 
Hz. İbn-i Mesud, Ebu Cehl'in miğferini kafasından çıkarırken; "Ey Ebu Cehl! Seni öldüreceğim" dedi. Ebu Cehl; "Sen kavminin ulusunu öldürenlerin ilki değilsin. Fakat doğrusu, senin beni öldürmen bana çok ağır gelecek. Hiç olmazsa boynumu göğsüme yakın kes de başım heybetli görünsün!" diyerek küfrünün, gurur ve kibrinin ne dereceye çıkmış olduğunu gösterdi.
İbn-i Mes'ud, Ebu Cehl'in başını kendi kılıcıyla kesemeyince, Ebu Cehl'in kılıcıyla kesti ve silahını, zırhını, miğferini, başını getirip, Peygamber efendimizin önüne koydu. "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Bu, Allahü teâlânın düşmanı Ebu Cehl'in başıdır" dedi. 
Sevgili Peygamberimiz; "O Allah ki, O'ndan başka ilah yoktur" buyurdu. Sonra kalkıp Eshabıyla birlikte Ebu Cehl'in ölüsünün yanına kadar gittiler. Orada; "Allahü teâlâya hamd olsun ki, seni zelil ve hakir kıldı. Ey Allah düşmanı! Sen bu ümmetin Fir'avn'ı idin" buyurdu. Sonra da; "Ya Rabbi! Bana olan vaadini yerine getirdin" diyerek Allahü teâlâya şükrettiler.
Resulullah efendimiz, yaralı Eshab-ı kiramın yaralarını sardırdı. Şehid olanları tesbit ettirdi. Muhacirlerden altı, Ensardan sekiz olmak üzere on dört şehid verilmişti. Hepsinin de mübarek ruhları Cennet'e uçarken, İslâm'ın nurunu söndürmeye uğraşan müşriklerden, yetmiş kişi öldürüldü ve bir o kadarı da esir alındı.
Resulullah efendimiz, zaferi müjdelemek üzere Abdullah bin Revaha ve Zeyd bin Harise'yi Medine'ye gönderdi.
Peygamber efendimiz, şehidlerin cenaze namazını kıldırarak kabirlerine defnettirdiler.
Müşriklerin cesedlerinden yirmi dört tanesini kör bir kuyuya, diğerlerini topluca çukurlara atıp, üzerlerini doldurdular.
Alemlerin efendisi, şerefli Eshabıyla kuyunun başına gelip; "Ey kuyuya atılanlar!" buyurduktan sonra, öldürülen müşriklerin isimlerini, babalarının ismiyle beraber sayıp; "Ey Utbe bin Rebia! Ey Ümeyye bin Halef! Ey Ebu Cehl bin Hişam!.. Sizler, Peygamberinize karşı ne kötü bir kavim idiniz. Siz, beni yalanladınız, başkaları ise beni tasdik edip doğruladılar. Siz, beni şehrimden, diyarımdan çıkardınız. Başkaları ise bana kapılarını açıp, bağırlarına bastılar. Siz, benimle harb ettiniz, başkaları ise bana yardım ettiler. Rabbimin, azabına kavuştunuz mu? Ben, Rabbimin vaad ettiği zafere kavuştum" buyurdular.
Hazret-i Ömer; "Ya Resulallah! Leş olmuş kimselere mi söylüyorsunuz?" diye sual ettiler. Bunun üzerine Resul-i ekrem efendimiz; "Beni hak peygamber olarak gönderen Rabbim hakkı için söylüyorum ki, siz beni onlardan daha çok işitmiyorsunuz. Fakat cevap veremezler" buyurdular.
Müşrikler, harb meydanından canlarını kurtarmak için hızla kaçarken, getirdikleri hiçbir şeyi alıp götürememişlerdi. Hepsi Müslümanların eline geçti. Peygamber efendimiz, ganimet mallarını Bedir harbine katılan ve vazifeli olan bütün Eshabına paylaştırdı.
 
 
 
 
 
afer haberi Medine'ye ulaştı
 
Resulullah efendimizin şairi olan Abdullah bin Revaha Medine'ye ulaşıp, Bedir'de elde edilen sevinçli haberi şiir şeklinde herkese duyuruyordu.
"Ey Ensar cemaati! Size müjdelerim ki,
Sağ ve selamettedir, Allah'ın Peygamberi.
Müşrikler öldürüldü ve esir edildiler,
Var esirler içinde, çok şöhretli kişiler.
Rebia ve Hacac'ın oğulları bittamam,
Öldürüldü hem Bedir'de, Ebu Cehl Amr bin Hişam" diyerek yüksek sesle zaferi müjdeliyordu. 
Hazret-i Asım bin Adiy; "Ey İbn-i Revaha! Söylediğin gerçek mi?" diye sordu. Abdullah bin Revaha; "Evet, vallahi gerçektir! İnşaallah, yarın Resulullah da, ellerinden bağlanmış esirlerle birlikte gelecektir!" buyurdu.
O gün, sevgili Peygamberimizin kızı hazret-i Rukayye vefat etmişti. Efendisi hazret-i Osman, cenaze namazını kıldırmıştı. Bu üzüntü üzerine gelen zafer haberi, onları biraz ferahlatmıştı.
Peygamber efendimiz Eshabıyla Bedir zaferini kendisine ihsan eden Allahü teâlâya hamd edip, şükür secdesine kapandıktan sonra, Medine-i münevvereye doğru esirlerle birlikte yola çıktılar.
Daha önce müjdeyi veren Abdullah bin Revaha ile Zeyd bin Harise Bedir gazasında olanları ve kimlerin şehid olduğunu anlatmışlardı. Medine'de kalan çocuklar, kadınlar, vazifeliler zafer için çok sevinmişlerdi. Peygamber efendimizi karşılamaya çıktılar.
Şehid olanların içinde Harise bin Süraka da vardı. Hazret-i Harise'nin annesi Rebi, oğlunun havuzdan su içerken, bir düşman okuyla vurulup şehid olduğunu öğrenmişti. Rebi validemiz, bu haberi işittiğinde; "Resul aleyhisselam gelmedikçe oğlum için ağlamam. Saadetle Medine'yi teşrif ettiklerinde, kendisine sual ederim. Eğer oğlum Cennet'te ise hiç ağlamam. Yok eğer Cehennem'de ise, gözlerimden yaş yerine kanlar dökerim" demişti.
Sevgili Peygamberimiz, mübarek Eshab-ı kiramıyla Medine'yi teşrif ettiklerinde, Rebi hatun huzurlarına varıp; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Oğlum Harise'ye olan muhabbetimi bilirsin. Acaba şehid olup Cennet'e girmiş midir? Eğer böyle ise, sabredeyim. Yok öyle değilse, gözümden kanlı yaşlar dökeyim" dedi. 
Habib-i ekrem efendimiz ona; "Ey Ümmü Harise! Senin oğlun bir değil, birden çok Cennet'tedir. Onun yeri Firdevs'tir" buyurarak müjde verdiler. Bunun üzerine Rebi; "Artık oğlum için ağlamam" dedi. 
Kainatın sultanı, bir kap ile su istediler. Merhamet buyurup mübarek elini suya sokup çıkardılar. Bu suyu hazret-i Harise'nin annesi ve kız kardeşine içirdiler. Ayrıca bu suyu, onların başlarına ve yüzlerine sürdüler. O günden sonra Rebi ve kızının yüzleri pek nurlu idi. Ömürleri de çok uzun oldu.
Kainatın efendisi, Medine'ye getirilen yetmiş esiri, Eshabı arasında paylaştırarak iyi muamele yapılmasını emir buyurdular. Esirlerin akıbeti hakkında, Allahü teâlâdan henüz bir vahiy gelmemişti. 
Resulullah efendimiz, Eshabıyla istişare ettikten sonra esirlerin, fidye karşılığında serbest bırakılması kararına vardılar. Her esirin mal varlığına göre, fidye mikdarı tesbit edildi. Parası olmayanlardan okuma yazma bilenler, Medine'de okuma yazma bilmeyen on kişiye okuma ve yazmayı öğretecek, ondan sonra Mekke'ye gidebileceklerdi. Esirler arasında, Peygamber efendimizin amcası Abbas da vardı.
 
 
 
 
vindeki altınları unuttun mu
 
Bedir savaşında alınan esirler arasında, Peygamber efendimizin amcası Abbas da vardı. Efendimiz ona; "Ey Abbas! Kendin, kardeşinin oğlu Ukayl (Akil) bin Ebi Talib, Nevfel bin Haris için kurtulmalık akçesi ödeyiniz. Çünkü sen, zenginsin" buyurdu. 
Hazret-i Abbas da; "Ya Resulallah! Ben Müslümanım. Kureyşliler beni zorla Bedir'e getirdiler" dedi. Resulullah; "Senin Müslümanlığını Allahü teâlâ bilir. Doğru söylüyorsan, Allahü teâlâ sana elbette onun ecrini verir. Fakat sen, görünüş itibariyle aleyhimizdesin. Bunun için, kurtulmalık akçeni ödemen lazımdır" buyurdu. 
Hz. Abbas, "Ya Resulallah! Yanımda ganimet olarak aldığınız 800 dirhemden başka servetim yok" deyince, Peygamber efendimiz; "Ya Abbas! Ya o altınları niçin söylemiyorsun?" buyurdu. O da; "Hangi altınları?"dedi.
Sevgili Peygamberimiz; "Hani sen Mekke'den çıkacağın gün, hanımın Haris'in kızı Ümm-ül-Fadl'a verdiğin altınlar! Onları verirken yanınızda sizden başka kimse yoktu. Sen, Ümm-ül-Fadl'a; "Bu seferde başıma ne geleceğini bilemiyorum. Eğer bir felakete düçar olup da dönemezsem, şu kadarı senindir, şu kadarı Fadl içindir, şu kadarı Abdullah için, şu kadarı Ubeydullah için, şu kadarı Kusem içindir" dediğin altınlar" buyurdu.
Hazret-i Abbas şaşırdı ve; "Yemin ederim ki, ben bu altınları hanımıma verirken yanımızda kimse yoktu. Bunu nereden biliyorsunuz?" dedi. Peygamber efendimiz; "Allahü teâlâ haber verdi" buyurdu.
Hz. Abbas ; "Senin, Allahü teâlânın resulü olduğuna ve doğru söylediğine şehadet ederim" deyip Kelime-i şehadet getirdi. Müslüman olunca, Peygamber efendimiz hazret-i Abbas'ı Mekke'de vazifelendirdi. Oradaki Müslümanları korumasını, İslâmiyet'e düşman olanlarla ilgili haberleri göndermesini emir buyurdu.
Bedir gazasında hezimete uğrayan Kureyş'e haber gönderilip, fidye karşılığında esirlerini alabilecekleri bildirildi. Ancak, hicretten önce Peygamberlerin efendisine pek çok eziyet ve işkencelerde bulunan Nadr bin Haris ve Resul aleyhisselam Kabe'de namaz kılarken mübarek sırtına deve işkembesi koymak bedbahtlığını gösteren alçak Ukbe bin Ebi Mu'ayt öldürüldü. 
Bu azılı İslâm düşmanı öldürülünce, Resulullah efendimiz, Allahü teâlâya hamd ettiler. Yanına varıp; "Vallahi Allahü teâlâyı, resulünü ve Kur'an-ı kerimi inkar eden, peygamberini işkenceden işkenceye uğratan senin kadar kötü bir kimse bilmiyorum" buyurdular.
Esirler, sahipleri tarafından fidye karşılığı alınıncaya kadar, Eshab-ı kiramın yanında kaldılar. Sahabenin hepsi de esirlere çok iyi muamele edip, onları yiyeceklerine ortak ettiler. Mus'ab bin Umeyr'in kardeşi Ebu Aziz esirler arasında idi. O esirlere gösterilen muameleyi şöyle anlattı:
"Ben de Medineli bir Müslümanın evinde esir idim. Bana çok iyi davranıyorlar, sabah ve akşam yiyecekleri ekmeği bana veriyorlar, kendileri sadece hurma yemek mecburiyetinde kalıyorlardı. Onlardan birinin eline bir ekmek parçası geçse, doğruca bana getirip verirdi. Utandığımdan ekmeği, getirene geri verirdim. Fakat o, ekmeği tekrar bana iade ederdi."
Yine esirlerden Yezid ismindeki Kureyşli şöyle anlattı: "Müslümanlar Bedir'den Medine'ye gelirken, biz esirleri hayvanlara bindirdiler, kendileri ise yaya olarak yürüdüler."
İşte insanlık bu... Esirlerine böyle muamele eden başka bir kavim gelmiş midir?
 
 
 
 
allahi onlar meleklerdir
 
Müşriklerin Bedir'de hezimete uğrayıp, perişan bir vaziyette savaş meydanından kaçmaları, Mekke'de büyük bir şaşkınlık meydana getirdi. Hiç beklemedikleri, hatta hiç akıllarından geçmeyen bir netice ortaya çıkmıştı. 
Haberi ilk getirenin sözlerine, Ebu Leheb ve diğer müşrikler inanmadılar. Harp meydanından kaçan Ebu Süfyan Mekke'ye geldiğinde, onu hemen yanlarına çağırdılar. Ebu Leheb ona; "Ey kardeşimin oğlu! Anlat bakalım, nasıl oldu?" diye sordu.
Ebu Süfyan orada, bir yere oturdu. Bir çok kimse de ayakta dinliyorlardı. Ebu Süfyan şöyle anlattı: "Hiç sorma, Müslümanlarla karşılaşınca, sanki elimiz kolumuz bağlı idi. İstedikleri gibi hareket ettiler. Bir kısmımızı öldürdüler, bir kısmımızı esir ettiler. Yemin ederim ki, ben, bizimkilerden kimseyi kınayıp, ayıplamıyorum. Çünkü, o sırada yer ile gök arasında kır atlar üzerinde beyazlara bürünmüş kimselerle karşılaştık. Onlara ne bir şey dayanabilir, ne de bir kimse karşı durabilirdi." 
İslâmın ilk zamanlarında Müslüman olmasına rağmen, müşriklerin şerrinden çekindiği için Müslümanlığını açığa vurmayan Hz. Abbas'ın kölesi Ebu Rafi' hazretleri orada idi. Sessizce onları dinlemekte olan Ebu Rafi', sevincinden her şeyi unuttu ve; "Vallahi onlar meleklerdir" deyiverdi. 
Ebu Leheb, ona şiddetli bir tokat vurdu ve kaldırıp yere çarptı. Bir hayli de dövdü. Bunun üzerine, orada bulunan hazret-i Abbas'ın hanımı Ümmü Fadl dayanamadı. Çünkü kendisi de önceden Müslüman olmuştu.Ümmü Fadl, odadaki direklerden birini alıp; "Kimsesi yok diye onu güçsüz gördün değil mi?" diyerek, şiddetle Ebu Leheb'e vurdu. 
Ebu Leheb'in başı yarıldı. Kanlar akarak zelil, hakir ve horlanmış bir vaziyette dönüp gitti. Yedi gün sonra, Allahü teâlâ ona, kara kızıl denen bir hastalık verdi. Bu hastalıktan öldü. Oğulları iki veya üç gece defnetmeden bıraktılar. 
Nihayet kokmaya başladı. Herkes, Ebu Leheb'in yakalandığı hastalıktan, ta'undan kaçar gibi kaçıyor ve iğreniyordu. Bunun üzerine Kureyş'ten biri, Ebu Leheb'in oğullarına; "yazık size, utanmıyor musunuz? Babanızı, kokuncaya kadar evde bıraktınız. Hiç olmazsa onu bir yere gömüp kaybedin" dedi.
Oğulları o şahsa; "Biz ondaki hastalıktan korkuyoruz!" diye cevap verdiler. Bu defa adam onlara; "Siz gidiniz, ben geliyorum, size yardımcı olacağım" dedi. 
Sonra, üçü bir araya geldiler. Yüklenip, ücra bir yere bıraktılar. Görünmeyinceye kadar, üzerine taş attılar. Ebu Leheb böylece sonsuz azab ve ateşler içerisinde kalacağı yurduna, karanlık ve Cehennem çukur olan kabrine girdi.
Bedir'de esir edilen Kureyşliler arasında Velid bin Velid de vardı. Onu Hz. Abdullah bin Cahş esir almıştı. Velid'in kardeşleri Hişam ile henüz Müslüman olmayan Halid bin Velid Medine'ye geldiler.
Abdullah bin Cahş fidye-i necat yani kurtuluş akçesi verilmedikçe bırakmak istemedi. Kardeşlerinden Halid razı olduysa da, babası bir, annesi ayrı kardeşi Hişam kabul etmedi. Resulullah efendimiz, babalarının silah ve techizatının verilmesini teklif etti. 
Buna Hişam razı olduysa da Halid kabul etmedi. Fakat sonunda babalarının yüz dinar kıymetindeki kılıcı, zırhı ve miğferi karşılığında anlaştılar. Velid'i esaretten kurtarıp, Mekke'ye yola çıktılar. Fakat Velid, Mekke yolu üzerinde Medine'ye dört mil mesafedeki Zü'l-Huleyfe'de onlardan ayrılıp, Peygamber efendimizin yanına geldi. İman edip, Eshab-ı kiramdan oldu.
 
 
 
 
 
a Rabbi, onları kurtar
 
Bedir'de esir alınıp daha sonra da Müslüman olan Hz. Velid bin Velid bir müddet sonra, Mekke'ye kardeşlerinin yanına gitti. O zaman Halid bin Velid; 
"Madem, Müslüman olacaktın. Kurtuluş fidyesi ödemeden olsaydın? Babamızdan kalan hatırayı elimizden çıkardın. Niçin böyle yaptın?" diye sorunca; Kureyşlilerin; "Esarete dayanamadığı için Müslüman oldu" demelerinden korktum" cevabını verdi.
Bu cevaba çok sinirlenen kardeşleri onu, Mahzum oğullarından bazı Müslümanlarla, Iyaş bin Ebi Rebia ve Seleme bin Hişam'ın yanına hapsettiler. 
Hz.Velid bin Velid, iman ettiği için senelerce hapis yattı. İslâmiyet'in azılı düşmanlarından amcası Hişam ile müşrik akrabalarından çok zulüm ve işkence gördü.
Resul-i ekrem efendimiz, müşriklerin zulmüne uğrayan Iyaş bin Ebi Rebia ile Ebu Seleme bin Hişam ve Velid için şöyle dua ettiler: "İlahi! Velid bin Velid'i, Seleme bin Hişam'ı, Iyaş bin Rebia'yı ve diğer mü'minleri kurtar. İlahi, Mudar'ı (Kureyş'i) daha beter eyle!. Bu yılları onlara Yusuf'un yıllarına benzet." 
Hz.Velid, Resulullah efendimizin duası bereketiyle bir fırsatını bulup, bağlı bulunduğu yerden kaçtı. Medine-i münevvereye gelip, sevgili Peygamberimize kavuştu. Habibullah efendimiz, Iyaş bin Rebia ile Seleme bin Hişam'ın halini sorunca, onların ayaklarından birbirlerine bağlı olduklarını, şiddetli azab ve işkenceler altında kıvrandıklarını haber verdi. 
Kainatın sultanı, onların haline çok üzülüp, kurtarılma çarelerini aradı. Kimin kurtarabileceğini sorunca, senelerce işkence altında kalmasına rağmen, Velid, büyük bir cesaret ve aşkla; "Ya Resulallah! Onları ben kurtarırım, sana getiririm" diye cevap verdi. 
Tekrar Mekke'ye gelip, işkence gören Müslümanların yerini, onlara yiyecek götüren bir kadını takib ederek öğrendi. İkisi de tavansız bir binada hapisti. Hz.Velid gece, ölümü göze alarak büyük bir cesaretle duvardan inip, arkadaşlarının yanına vardı. 
İman etmekten başka bir suçları olmayan iki mazlum, müşriklerce bir taşa bağlanıp; Arabistan'ın çöl havasındaki yakıcı sıcağında, her türlü zulme uğratılıyordu.
Velid, bu mübarek kardeşlerini kurtarıp, devesine bindirdi. Kendisi de yayan, yalın ayak Medine-i münevvereye, çok sevdiği Resulullah'ın yanına bir an önce varmak için yola çıktı. Onu çölün kavurucu sıcağı değil, Alemlerin efendisine kavuşmak aşkı yakıyordu. 
Medine'ye aç, susuz, yalın ayak, üç günde geldi. Parmakları, taşların tahribatından param parça olmuştu. Hz. Velid bin Velid, kan revan içinde çok sevdiği Habibullah'a kavuştu.
Bedir zaferi, Müslümanları büyük bir sevince garketti. Müşrikler ise büyük bir üzüntü ve hüsrana düşmüşlerdi.
Habeşistan meliki Necaşi de Resulullah efendimizin muzaffer olduğunu işitince, hemen ülkesindeki Eshab-ı kiramın yanına gidip; "Allahü teâlâya hamdolsun ki, Resulünü Bedir'de muzaffer edip, zafer ihsan eyledi" diyerek müjde verdi. Hepsine hediye ve ikramlarda bulundu.
 
 
 
 
azret-i Fatıma'nın evlenmesi
 
Hicretin ikinci senesi idi. Fahr-i kainat efendimizin kızı hazret-i Fatıma, artık evlenme çağına gelmişti.
Fatıma-tüz-Zehra validemizi pek çok kimse istedi. Resul aleyhisselam, bunlara, "Onun işi, Hak teâlânın emrine bağlıdır" buyurdu.
Bir gün Hz.Ebu Bekir, Ömer ve Sa'd bin Mu'az mescidde oturup; "Hazret-i Fatıma'yı, hazret-i Ali'den gayri herkes istedi. Kimseye iltifat olunmadı" diye konuştular. 
Hazret-i Sıddik; "Zannederim ki, Ali'ye nasip olur. Gelin ziyaretine gidelim ve bu mes'eleyi açalım. Eğer fakirliği ileri sürerse yardımda bulunalım" dedi. Sa'd da; "Ya Eba Bekir! Sen, hep hayır yaparsın. Kalk, biz de sana arkadaş olalım" dedi. 
Üçü birden mescidden çıkıp, hazret-i Ali'nin evine gittiler. Hz. Ali devesini alıp gitmiş, Ensardan birinin hurmalığına su veriyordu. Onları görünce, karşılayıp hal ve hatırlarını sordu.
Hz. Ebu Bekir, "Ya Ali! Her hayırlı işte sen öndersin ve Resul-i ekrem katında hiç kimseye nasib olmamış bir mertebedesin. Fatıma'yı herkes taleb etti. Hiç kimseye iltifat olunmadı. Sana nasib olacağını zannediyoruz. Niçin teşebbüs etmezsin?" diye sordu.
Hazret-i Ali bunu işitince, mübarek gözleri yaşla doldu ve; "Ya Eba Bekir! Beni ziyadesiyle yaktın. Ona benden başka rağbet eden yoktur. Lakin elimin darlığı buna manidir" dedi. Hz. Ebu Bekir, "Böyle söyleme. Allahü teâlâ ve Resulünün yanında, dünya bir şey değildir. Buna fakirlik mani olamaz. Var, talep eyle" dedi.
Hazret-i Ali buyuruyor ki: "Resulullah'ın huzuruna utanarak ve sıkılarak girdim. Resulullah'ın bütün heybet ve vakarı üzerinde idi. Huzurunda oturdum ve konuşmaya kadir olamadım. Resulullah efendimiz; "Niçin geldin, bir ihtiyacın mı var?" buyurdu. Sustum. "Her halde Fatıma'yı istemeye geldin" buyurunca; "Evet" diyebildim. Peygamber efendimiz, hazret-i Fatıma'ya hazret-i Ali'nin kendisini istediğini duyurdu. O da sustu.
Peygamber efendimiz; "Fatıma'ya mihr olarak verecek neyin var?" buyurdular. "Yanımda ona verilecek bir şeyim yok ya Resulallah" dedim. "Sana vermiş olduğum Hutami zırhlı gömleğin nerededir, ne oldu?" buyurdular. "Yanımdadır" deyince; "Onu sat ve parasını bana getir. Mihr olarak o kafidir" buyurdular." 
Başka bir rivayette de; "Resulullah efendimiz, hazret-i Ali'ye; "Yanında neyin var" buyurduğunda; "Atım ve zırhlı gömleğim var" diye cevap vermiş, Resulullah efendimiz de; "Atın sana lazım olur, fakat zırhını sat" buyurmuştu. Başka bir rivayette de; "Ya Ali, git kendine bir ev kirala" buyurdu.
Hazret-i Ali, evleninceye kadar Peygamber efendimizle beraber oturuyordu. Efendimizin emirleri üzerine, Mescid-i Nebevi yakınında, hazret-i Aişe'nin odasının karşısında bulunan Harise bin Nu'man'ın evini kiraladı. Zırhını da, hazret-i Osman efendimize 480 dirheme sattı. Hazret-i Osman, zırhı satın aldıktan sonra hediye olarak geri verdi.
Hazreti Ali, zırh ve dirhemlerle Peygamberimizin yanına gelince, Peygamber efendimiz, hazret-i Osman'a çok hayr dua ettiler ve; "Osman, Cennet'te benim refikimdir" buyurdular. Sonra Bilal-i Habeşi'yi çağırdı ve paranın bir kısmını vererek; "Bu parayı al, çarşıya çık! Biraz gül suyu, geri kalan para ile de bal al ve Mescid'in bir kenarında temiz bir kab içinde su ile eziniz. Bal şerbeti yapınız ki, nikah kıyıldıktan sonra içelim. Ensar ve Muhacirlerden mevcut bulunan Eshabımı mescide davet et ve Fatıma ile Ali'nin nikahlarının kıyılacağını halka ilan et" diye emretti
 
 
 
 
 
ana müjdeler olsun ki
 
Bilal-i Habeşi, Efendimizin emri üzerine dışarı çıkıp hazret-i Ali ile hazret-i Fatıma'nın nikahlarının kıyılacağını halka ilan etti. Eshab-ı kiram, Mescid-i Nebevi'ye gelerek, içini dışını doldurdular. 
Peygamber efendimiz ayağa kalkarak şu hutbeyi okudular:
"Bütün hamd ve şükür, alemlerin Rabbine mahsustur. O, verdiği nimetlerle öğülen, sonsuz kudretinden ve kuvvetinden dolayı ibadet edilen, azab ve hesabından korkulan, hüküm ve fermanı yeryüzünde ve göklerde hakim olandır. Mahlukatı kudretiyle yaratan, adaletli hükümleriyle bunları birbirinden ayıran, insanları (İslâm) dini ve peygamberi Muhammed (aleyhisselam) ile şereflendiren O'dur...
Allahü teâlâ bana, kızım Fatıma'yı Ali bin Ebi Talib'e nikahlamamı emretti. Şimdi sizi şahid tutuyorum ki, (Allahü teâlânın emriyle) 400 miskal gümüş mihr ile Fatıma'yı, Ali bin Ebi Talib'e nikahladım. Rabbim kendilerinin varlıklarını bir araya getirsin ve bunu kendilerine mübarek kılsın. Nesillerini temiz ve rahmete anahtar, hikmete maden, ümmet-i Muhammed'e emin kılsın. Söyleyeceğim bundan ibarettir. Rabbimden kendim ve sizin için mağfiret dilerim."
Hazret-i Ali de kalkarak şu kısa hutbeyi okudu: "... Huzurunda bulunduğumuz Muhammed aleyhisselama salat ve selam ederim ki, mübarek kerimeleri Fatıma'yı 400 miskal gümüş mihrle bana nikahlamıştır. Ey din kardeşlerim! Şüphesiz Peygamber efendimizin buyurduklarını işittiniz ve şahid oldunuz. Ben de buna şahid ve razıyım. Aynen kabul ediyorum. Allahü teâlâ hepimizin sözlerine şahiddir, hepimize vekildir."
Nikah akdi bittikten sonra, Peygamber efendimiz taze hurma getirttiler ve; "Haydi bu hurmadan alınız, yiyiniz" buyurdular. Herkes alıp yediler. Sonra hazret-i Bilal bal şerbeti dağıttı, onu da içtiler ve bütün sahabiler; "Barekellahü fi küma ve aleyküma ve ceme'a şemleküma" diye dua ettiler.
Hazret-i Fatıma, nikahtan sonra ağlıyordu. Peygamber efendimiz onun yanına geldi ve; "Ey Fatıma! Sana ne oldu ki ağlıyorsun? Allahü teâlâya yemin ederim ki, seni, isteyenlerin en alimine, hilim ve akıllılıkta en üstününe ve ilk Müslüman olanına nikahladım" buyurdu. 
Hazret-i Fatıma; "Babacığım! Evlenen her kızın mihri altın ve gümüşle takdir ve tayin ediliyor. Benim de mihrim böyle takdir edilirse, benimle diğerleri arasında ne fark olur. Kıyamet günü sen, mü'minlerin günahkarlarından ne kadar kimseye şefaatte bulunursan, ben de onların hanımlarına şefaatte bulunmak istiyorum. Muradım budur" dedi. 
Allahü teâlâ, hazret-i Fatıma'nın bu dileğinin kabul edildiğini bildirince, Resulullah efendimiz; "Ya Fatıma, peygamber çocuğu olduğunu belli ettin" buyurdular.
Hazret-i Ali buyurdu ki: "Bu işlerin üzerinden uzun zaman geçmişti. Bu hususta hiç söz olmadı. Ben de hicabımdan yani utandığımdan ağzımı açamadım. Ama Resulullah efendimiz, bazan beni tenhada gördükleri zaman; "Senin hatunun ne iyi hanımdır. Sana müjdeler olsun ki, o, alemdeki hatunların seyyidesidir" buyururlardı.
Bir ay sonra Hz. Ali'nin yakınları; "Ya Ali! Bu akd-i izdivac ile mesrur olduk. Lakin muradımız odur ki, bu iki mes'ud birbirlerine yakın olalar" deyince, Hz. Ali, "Benim de muradım odur, lakin hicab ediyorum, utanıyorum" cevabını verdi.
 
 
 
 
 
imi bulursan getir
 
Hazret-i Ali'nin yakınları gidip, düğün işini Peygamber efendimizin dadısı Ümmü Eymen'e söylediler. Ümmü Eymen de; "Bu husus için sizin gelmeniz lazım değildir. Biz ezvac-ı tahirat ile ittifak edip, size haber veririz. Zira bu hususta hatunların sözü dinlenir" dedi. Ümmü Eymen, bu hali Resulullahın hanımlarına söyledi. Diğer hanımlar, hazret-i Aişe'nin hanesine geldiler. Hazret-i Hadice'yi anarak; "Eğer o hayatta olsaydı, bize bir endişe olmaz idi" dediler.
Resulullah efendimiz ağladı ve buyurdu ki: "Hadice gibi hatun hani? Halk beni yalanlarken o tasdik etti ve bütün malını benim yoluma sarf etti. Din-i İslâm'a çok yardım etti. Hayatında, Hak teâlâ bana emretti ki, Hadice'ye müjde ver: Cennet'te onun için zümrütten bir köşk yapılmıştır."
Resulullah efendimizin hanımları, hazret-i Ali'nin muradını arz ettiler. Bunun üzerine Resulullah efendimiz, Ümmü Eymen'e, hazret-i Ali'yi davet etmesini emretti. Hz. Ali gelince, meclisteki hanımlar kalkıp gittiler. Hazret-i Ali başını önüne eğip oturdu. Resulullah; "Zevceni ister misin ya Ali?" buyurdu.
Hz. Ali; "Evet ya Resulallah! Anam ve babam sana feda olsun" dedi. Resul-i ekrem efendimiz, Esma binti Umeys'e; "Git, Fatıma'nın evini hazırla!" buyurdu. 
Esma, hazret-i Fatıma'nın gelin gideceği eve gitti. Bir minder yeni meşinden, bir minder yamalı meşinden, bir minder de hasırdan yapıp, içlerini hurma lifi ile doldurdu. Resulullah efendimiz yatsı namazından sonra Fatıma'nın evine gelip yapılanları gözden geçirdi.
Peygamberimiz, hazret-i Ali'nin getirdiği paranın üçte ikisiyle yiyecek, süs ve koku gibi şeyler; üçte biriyle de giyecek alınmasını emrettiler ve ev eşyasını tamamlattılar. Hazret-i Fatıma'nın çeyizi ve ev eşyasında şunlar vardı: 
Esma binti Umeys'in hazırladığı üç minder, saçaklı bir halı, içi hurma lifi ile doldurulmuş bir baş yastığı, iki tane el değirmeni, bir su kırbası, topraktan yapılmış bir su testisi, meşinden yapılmış bir su bardağı, bir havlu, bir elek, dabağlanmış bir koç postu, eskiyip tüyü dökülmüş alacalı bir Yemen halısı, hurma yaprağından örülmüş bir sedir. Yemen işi iki alacalı elbise, bir kadife yorgan. 
Hazret-i Ali bundan sonrasını şöyle anlattı: "Beş dirhemle hurma, dört dirhemle yağ aldım. Resulullah'ın huzuruna getirdim. Deriden bir sofra istedi. Hurma, un, yağ ve yoğurdu mübarek eli ile karıştırıp, bir çeşit yemek yaptı ve; "Ya Ali! Var, kimi bulursan getir" buyurdu. Ben dışarı çıktım, pek çok insan gördüm, hepsini davet ettim ve içeri girip; "Ya Resulallah! Halk çoktur" diyerek arz eyledim.
Alemlerin efendisi; "Onları onar onar içeri getir, yemek yesinler" buyurdu. Öyle yaptım: Hesab ettiler, erkek ve kadından yedi yüz kimse yemek yemişler ve doymuşlardı." Hazret-i Ali'nin ve Fatıma'nın velimesi yenildikten sonra, Ümmü Eymen'in bildirdiğine göre, Peygamber efendimiz hazret-i Ali'ye; "Ya Ali, kızım Fatıma gelin olarak evinize gitti. Ben de akşam namazından sonra gelip dua edeceğim. Beni bekleyin." buyurdu. Hazret-i Ali eve gelince, bir köşeye oturdu. Hazret-i Fatıma da evin diğer bir köşesine oturdu. Sonra Resulullah efendimiz gelip kapıyı çaldı. Ümmü Eymen kapıyı açtı. Resulullah; "Kardeşim burada mı?" buyurdu. Ümmü Eymen; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Kardeşiniz kimdir? dedi. Resulullah efendimiz; "Ali bin Ebi Talib'dir" buyurdu.
 
 
 
 
akın ona isyan etme
 
Düğün evinde, sadece Resulullah efendimiz, Hz. Ali, Hz. Fatıma, Ümmü Eymen ve Esma binti Umeys vardı.
Efendimiz, bir kabla su getirttiler. Mübarek ellerini yıkadılar. Suyun içine de bir miktar misk döktüler. Sonra hazret-i Fatıma'yı çağırdılar. Hz. Fatıma utancından elbisesine bakıyordu. Resulullah efendimiz sudan bir miktar alıp, Fatıma'nın göğsüne, başına ve sırtına serpti ve; "Allahümme inni e'izuha bike ve zürriyetiha min-eş-şeytan-ir racim (ya Rabbi! Onun ve zürriyetinin racim olan, taşlanan şeytanın şerrinden muhafazası için sana sığınırım)" diye dua ettiler.
Sonra hazret-i Ali'ye de aynısını yapıp; "Allahümme barik fihima ve barik aleyhima ve barik lehüma fi neslihima" diye dua ettiler. İhlas ve Mu'avvizeteyn (Felak ve Nas) surelerini okuyup; "Allahü teâlânın ismi ve bereketi ile ehlinin yanına gir" buyurdular. Sonra mübarek elleriyle kapının iki kanadını tutup, bereket ile dua ettiler ve oradan ayrıldılar.
Hazret-i Ali düğünden sonrasını şöyle anlattı:
Düğünümüzden dört gün sonra Resullulah efendimiz, hanemizi teşrif eyledi. Gönülleri alan, hikmet dolu sözleri ile bize nasihat ettiler ve buyurdular ki: "Ya Ali! Su getir!" Kalktım su getirdim. Bir ayet-i kerime okudu ve; "Bu sudan biraz iç. Bir miktar kalsın" buyurdu. Öyle yaptım. Kalan suyu, başıma ve göğsüme serpti. Tekrar; "Su getir" buyurdu. Yine su getirdim. Bana yaptığı gibi, Fatıma'ya da yaptı. Sonra beni dışarı gönderdi. 
O dışarı çıktıktan sonra kızına, hazret-i Ali hakkında sual eyledi. Fatıma dedi ki: "Babacığım, bütün kemal sıfatlar kendisinde mevcuttur. Lakin, bazı Kureyş hatunları bana; "Senin erin fakirdir" diyorlar" deyince, Resulullah efendimiz buyurdu ki: "Ey kızım! Senin baban ve helalin fakir değildir. Bütün yer ve gök hazine ve definelerini bana arz ettiler. Kabul etmedim. Allahü teâlânın katında makbul olanı kabul ettim. Ey kızcağızım! Eğer benim bildiğimi, sen bilseydin, dünya senin nazarında hor ve aşağı olurdu. Allahü teâlânın hakkı için, erin, İslâma girmede Eshabın önderi, ilim bakımından en derinidir. Ey kızım! Allahü teâlâ Ehl-i beytten iki kimse ihtiyar etti, seçti... Biri baban ve biri helalindir. Zinhar ona isyan eyleme ve emrine muhalefet etme!" 
Fahr-i kainat efendimiz, kızına nasihat ettikten sonra, hazret-i Ali'yi davet etti. Ona da Fatıma'yı ısmarladı; "Ya Ali! Fatıma'nın hatırına riayet eyle. O benden bir parçadır. Onu hoş tut. Eğer onu üzersen, beni üzmüş olursun" buyurdu. İkisini de Allahü teâlâya ısmarladı. 
Sonra kalkıp gitmeye azimet etmişti ki, Hz.Fatıma; "Ya Resulallah! İçerinin hizmetini ben görürüm. Dışarısının hizmetini de Ali görür. Bana bir hizmetçi ihsan ederseniz, bazı işlerimde yardımcı olur. Beni memnun edersiniz" dedi. Resulullah efendimiz buyurdu ki: "Ey Fatıma! Sana hizmetçiden daha iyi bir şey mi, yoksa hizmetçi mi ihsan edeyim?" Fatıma validemiz; "Hizmetçiden iyisini ihsan eyle" dedi. 
Resululah efendimiz; "Her gün yatarken otuz üç kere Sübhanallah, otuz üç kere Elhamdülillah, otuz üç kere Allahü ekber, bir kere de La ilahe illallahü vahdehu la şerike leh. Lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve ala külli şey'in kadir, söyle. Hepsi yüz kelimedir. Kıyamette bin hasene (iyilik) bulursun. Mizanda hasenatın ağır gelir" buyurdu. Sonra Peygamber efendimiz, kerimelerinin evinden ayrılıp, hane-i saadetlerine gittiler.
 
 
 
 
ahudilerin düşmanlığı
 
Bedir galibiyeti ile Medine'de bulunan Yahudi ve putperestlerin kalblerine korku düştü. Bazı Yahudiler, insafa gelip; "Sıfatlarını kitaplarımızda okuduğumuz zat, mutlaka budur. Artık O'na karşı durmak mümkün olmaz. Zira O, hep galip gelecektir" diyerek Müslüman oldular. Bazıları da; "Muhammed, harpten anlamayan Kureyşlilerle savaştı. Onun için galib geldi. Eğer bizimle cenk etseydi, O'na, harp nasıl yapılır, zafer nasıl kazanılır gösterirdik" dediler.
Ka'b bin Eşref ismindeki bir Yahudi de Bedir'de İslâm ordusunun galibiyetini duyunca, Müslümanlara olan kininden Mekke'ye gitti. Oradaki müşrikleri toplayıp, Medine'ye saldırmaları için şiirler söyledi, onları teşvik ve tahrik etti. Peygamber efendimiz ile çarpışmak üzere onlarla anlaştı. Hatta, sevgili Peygamberimize su-i kast düzenledi. Allahü teâlâ bu durumu, Resulullah efendimize bildirdi ve mealen buyurdu ki: "Onlar, Allahü teâlânın kendilerine lanet ettiği, rahmetinden uzaklaştırdığı kimselerdir..." (Nisa suresi: 52) 
Bunun üzerine Resul-i ekrem efendimiz, şerefli eshabına; "Ka'b bin Eşref'i kim öldürür? Çünkü o, Allahü teâlâ ve Resulüne eza etmiştir" buyurdu. Muhammed bin Mesleme; "Ya Resulallah! İster misin, ben onu öldüreyim diye sual eyledi. Resulullah efendimiz de; "Evet, isterim" buyurdu. 
Muhammed bin Mesleme, birkaç gün bu iş üzerinde durup, planlar kurdu. Arkadaşlarından Ebu Naile, Abbas bin Bişr, Haris bin Evs, Ebu Abs ibni Cebr'in yanına gidip, mes'eleyi onlara açtı. Hepsi uygun görüp; "Beraber öldürürüz" dediler Birlikte Peygamber efendimize geldiler. "Ya Resulallah! İzin buyurursanız, biz onunla konuşurken, sizinle ilgili, Ka'b'ın hoşuna gidecek bazı sözler söyleyebilir miyiz?" dediler. 
Peygamber efendimiz, onlara istediklerini söylemeye müsaade buyurdular. Bunun üzerine, Muhammed bin Mesleme, arkadaşlarıyla Ka'b bin Eşref'in yanına gitti. "Şu Muhammed, bize çok vergi yükledi. Onun için senden ödünç bir şey almak için geldim" dedi.
Ka'b sevinerek, Muhammed bin Mesleme'nin kendisi gibi düşündüğünü sandı ve; " O sizi daha da bıktıracak" dedi. Muhammed bin Mesleme; "İşte O'na bir defa uymuş bulunduk. O'na tabi olmakta devam edeceğiz. Bakalım sonu ne olacak? Şimdi sen bize biraz ödünç hurma ver" dedi.
Ka'b; "Evet vereyim, fakat, bana bir şeyi rehin vermelisiniz!" dedi. Muhammed bin Mesleme ile yanındakiler; "Ne istersin" dediler. Ka'b; "Oğullarınızı rehin verin" dedi. Kabul etmediler. Onlardan birine, bir-iki deve yükü hurmaya karşılık rehin olundu diye söylenir ki, bu da bizim için unutamıyacağımız bir leke olur. Fakat sana silahımızı ve zırhımızı rehin verebiliriz" dediler. 
Ka'b bu teklifi kabul etti. Onlara ne zaman geleceklerini de bildirdi. Muhammed bin Meseleme, bir gece Ka'b'ın yanına geldi. Ebu Naile de beraber idi. Ka'b onları kaleye çağırdı. Kendisi de onları karşılamak için aşağı indi. 
Ka'b'ın karısı; "Bu saatte nereye çıkıyorsun" dedi. Ka'b; "Gelenler, Muhammed bin Mesleme ile kardeşim Ebu Naile'dir" dedi. Karısı; "İşittiğim bu ses bana pek iyi gelmiyor. Sanki ondan, kan damlıyor" dedi. Ka'b; "Yok, onlar Muhammed bin Mesleme ile süt kardeşim Ebu Naile'dir. O iyi bir gençtir. Geceleyin, kılıç vuruşmasına bile çağırılsa, hiç tereddüt etmeden gelir. Böyle birisidir" dedi. 
Müslümanlara gizli savaş ilan eden, Ka'b bin Eşref'i öldürmek üzere kaleye giren, Muhammed bin Mesleme kendisiyle beraber üç kiyişi de kaleye soktu. Bunlar, Ebu Abs bin Cebr, Haris bin Evs, Abbad bin Bişr idi. Muhammed bin Mesleme hazretleri, arkadaşlarına; "Ka'b gelince, ona saçını koklayacağımı söyler, başını tutup koklarım. Siz benim, Ka'b'ın başını iyice yakaladığımı gördüğünüz zaman, kılıçlarınızla, vurunuz" dedi. 
Ka'b bin Eşref güzel giyinmiş olarak, güzel koku saçarak, onların yanına geldi. İbn-i Mesleme; "Şimdiye kadar böyle güzel koku koklamadım" diyerek Ka'b'ın yanına vardı. Ka'b; "Arab'ın en güzel kokulu kadınları benim yanımda" diyerek övündü. Muhammed bin Mesleme; "Başını koklamama izin verir misiniz" dedi. Ka'b, müsade ettiğini söyledi. 
Mesleme onu kokladı. Arkadaşlarına da koklattı. Sonra, tekrar koklamak istediğini söyledi. Bu defa, Muhammed bin Mesleme başını yakalayıp, arkadaşlarına, kılıçlarıyla vurmalarını işaret etti. İlk kılıç vurulduğunda Ka'b şiddetle bağırdı fakat ölmedi. Bunun üzerine Muhammed bin Mesleme, hançeri ile onu öldürdü. Ka'b'ı öldüren mücahidler derhal orayı terkedip Medine'ye ulaştılar. Resululah efendimize müjdeyi verdiklerinde, Peygamberimiz, Allahü teâlâya hamd etti ve mücahidlere dua buyurdu.
 
 
 
 
 
edine'yi terk ettiler
 
Ka'b bin Eşref kafirinin öldürülmesi, Yahudileri büyük bir korkuya düşürdü. Çünkü, Ka'b gibi ileri gelen bir lider öldürüldükten sonra, kendilerinin öldürülmesi an mes'elesi idi. Sabahleyin toplanıp, Peygamber efendimizin huzuruna geldiler. Gece olan hadiseden şikayetçi oldular. Resul-i ekrem efendimiz; "O, bize hep düşmanlık eder, aleyhimizde şiirler söylerdi. Eğer, sizden her kim böyle yaparsa, bilsin ki, cezası kılıçtır" buyurdular. 
Bu tehdit üzerine Yahudiler, korkularından Resulullah efendimizle yeniden bir antlaşma yaptılar...
Bir gün Beni Kaynuka Yahudileri, bir Müslüman hanımla alay etmek istemiş, bunu gören sahabeden biri, derhal kılıcını çekip, o Yahudiyi öldürmüştü. Yahudiler de toplanıp, o mübarek sahabiyi şehid ettiler. 
Hadise, Peygamber efendimize bildirildi. Resul-i ekrem efendimiz, onları, Kaynuka pazar yerinde toplayıp; "Ey Yahudi topluluğu! Siz, Allahü teâlânın Kureyş'e verdiği azab gibi bir azaba yakalanmaktan korkunuz ve Müslüman olunuz. Benim, Allahü teâlâ tarafından gönderilmiş bir peygamber olduğumu iyi bilirsiniz. Bunu da, Allahü teâlânın size olan ahdini de kitabınızdan okumuş bulunuyorsunuz..." buyurdu. Bu merhamete rağmen, yaptıkları antlaşmayı bozan Yahudiler, Alemlerin sultanına meydan okuduklarını açığa vurdular.
Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam vahiy getirdi ki, mealen şöyle buyruluyordu: "Eğer antlaşma yapan bir kavmin, bir hainliğinde endişeye düşersen, hak ve adalet üzere ahidlerini reddettiğini doğruca kendilerine bildir. Çünkü, Allahü teâlâ hainleri sevmez" (Enfal suresi: 58) 
Habib-i ekrem efendimiz, derhal bir ordu kurup Kaynuka Yahudilerinin bulunduğu kaleye yürüdüler. Yahudiler, korkup teslim oldular. Kendilerine Şam'a gitmeye izin verildi. Böylece Medine topraklarından çıkarılmış oldular
 
 
 
 
 Uhud Savaşı
 
 
 
hud Savaşı
 
Mekkeli müşrikler, Bedir gazasında uğradıkları bozgundan ders almadıkları gibi, bunun acısını da bir türlü unutamıyorlardı. Kureyş, ileri gelenlerinden bir çoğunu bu savaşta kaybetmişti. Ayrıca, Şam ticaret yolunun Müslümanların kontrolüne geçmesi, çileden çıkmalarına sebep oluyordu.
Ebu Süfyan'ın başkanlığındaki ticaret kervanı, Mekke'ye yüzde yüz kârla dönmüştü. Sermayeye iştirak edenlerin çoğu, Bedir gazasında öldüğünden, kervanın karı Dar-ün-Nedve denilen, müşriklerin karar almak için toplandıkları binada muhafaza ediliyordu.
Saffan bin Ümeyye, İkrime bin Ebi Cehl, Abdullah bin Rebia gibi babalarını, kardeşlerini, kocalarını, oğullarını Bedir'de kaybedenler; "Müslümanlar, bizim büyüklerimizi öldürdü. Bizleri perişan etti. Artık onlardan intikam almak zamanı geldi. Kervanın karıyla, bir ordu hazırlıyalım. Medine'yi basalım, intikamımızı alalım" diye Ebu Süfyan'a başvurdular.
Ebu Cehl, Utbe, Şeybe gibi azılı kafirler daha önce öldürüldüğü için, müşriklerin başında, henüz Müslüman olmayan Ebu Süfyan bulunuyordu. Şam ticaretinde yüz bin altın elde edilmişti. Bunun yarısı sermaye, yarısı da kar idi. Sermaye, sahiplerine hemen dağıtılıp, kar da ikiye ayrılarak yarısı ile silah, diğer yarısı ile de asker toplandı. Ayrıca şair ve hatiplere de verildi. Hatipler ve şairler halkı galeyana getirip, savaşa teşvik etmek için şiirler, mersiyeler okuyorlar; kadınlar def, dümbelek çalarak onlara iştirak ediyorlardı. Müslümanları Medine'den çıkarmak, sevgili Peygamberimizi ortadan kaldırmak ve İslâmiyet'i yok etmek gayesinde olan müşrikler, civar kabileleri de dolaşarak asker topladılar.
Nihayet Mekke'de 3000 kişilik büyük bir ordu hazırlandı. Bunların 700'ü zırhlı, 200'ü atlı olup, 3000 de develeri vardı. Çalgıcıların ve kadınların da iştirak ettiği bu büyük orduya Ebu Süfyan komuta ediyordu.
Henüz iman etmeyen hanımı Hind de kadınların başında olup, müşrikleri savaşa teşvikte pek ileri gidiyordu. Çünkü Bedir gazasında babasını ve iki kardeşini kaybetmişti. Bunun acısını unutamıyor, kadınların harbe katılmamasını istiyenlere karşı; "Bedir harbini hatırlayın! Kadınlarınıza, çocuklarınıza kavuşmak için Bedir'den kaçtınız!.. Bundan sonra kaçmak istiyenler, karşılarında bizleri bulacaklardır!.." diyerek onları susturuyordu. Bu şekilde Kureyşlileri tahrik ederek bütün gücüyle onları savaşa teşvik etti.
Müşriklerden Cübeyr bin Mut'im'in mızrak atmakta çok usta, pek mahir olan Vahşi adlı bir kölesi vardı. Attığını vuran keskin bir nişancı idi. Hind, babası Utbe'yi, Cübeyr de amcası Tuayma'yı Bedir'de öldürdüğü için, hazret-i Hamza'ya karşı müthiş bir intikam ateşi ile yanıp tutuşuyorlardı. 
Cübeyr, kölesi Vahşi'ye, "Eğer Hamza'yı öldürürsen, seni azad eder, serbest bırakırım!" dedi. 
Hind de; "Onu öldürürsen sana pek çok altın ve mücevherler vereceğim!" diyerek vaadlerde bulundu.
Mekke'de hazırlıklar tamamlanmıştı. Kureyş ordusu, sancaklarını açarak; birini Talha bin Ebi Talha'ya, birini Ehabiş'tan birine, birini Üveyf oğlu Süfyan'a verdiler.
Hazret-i Abbas; müşriklerin üç bin kişilik bir ordu kurduklarını, bunların yedi yüzünün zırhlı, iki yüzünün atlı olduğunu, üç bin develerinin ve sayısız silahlarının bulunduğunu bildiren ve yola çıkmak üzere olduklarını haber veren, buna göre tedbir alınmasını isteyen bir mektubu, güvendiği bir kimseyle hemen Medine'ye gönderdi.
 
 
 
 
esulullahın rüyası
 
Peygamber efendimiz müşriklerin üç bin kişilik ordu ile yola çıkmak üzere olduklarını öğrenince, durumu incelemek üzere birkaç arkadaşına vazife verdi. Bu sahabiler, Mekke'ye doğru yol aldılar. Yolda müşrik ordusunun geldiğini haber alarak araştırmaya koyuldular. Kısa zamanda işlerini bitirerek süratle Medine'ye döndüler. Gördükleri ve elde ettikleri bilgiler ile gelen mektup birbirine uyuyordu.
Alemlerin efendisi, derhal hazırlığa başladı. Ayrıca ani bir baskına uğramamak için, Medine'nin çevresine nöbetçiler koyarak, tedbir aldı. Eshab-ı kiram, kısa zamanda toparlanarak, hazırlıklarını bitirdi. Evde kalanlarla vedalaşıp helallaşarak, Sultan-ı enbiya efendimizin etrafında toplandılar.
O gün Cuma idi. Peygamber efendimiz, Eshabına Cuma namazını kıldırdı. Hutbede Allahü teâlânın dinini yaymak için cihad etmenin, Allah rızası için çarpışmanın ehemmiyeti üzerinde durdular. Bu uğurda ölenlerin şehid olup, Cennet'e gideceğini müjdelediler. Düşman karşısında sebat edenlere, güçlüklere karşı göğüs gerenlere, Allahü teâlânın yardım edeceğini haber verdiler.
Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kiramıyla harbin nerede yapılması gerektiği üzerinde istişare etmek istediğini ve o gece gördüğü bir rüyayı anlattılar. Buyurdular ki:
"Rüyamda, kendimi sağlam bir zırh içinde gördüm. Kılıcım Zülfikar'ın ağzında bir gedik açıldığını, boğazlanmış bir sığırı, arkasından da bir koçun getirildiğini gördüm." 
Eshab-ı kiram; "Ya Resulallah! Bu rüyayı nasıl yordunuz?" diye sorduklarında ise şöyle tabir ettiler; "Sağlam zırh giymek, Medine'ye, Medine'de kalmaya işarettir. Orada kalınız... Kılıcımın ağzında bir gedik açıldığını görmem, bir zarara uğrayacağıma işarettir. Boğazlanmış sığır, Eshabımdan bazılarının şehid düşeceğine işarettir. Onun arkasından bir koçun getirilmesine gelince, koç, askeri bir birliğe işarettir ki, inşaallah zafer bizim olacaktır!" Başka bir rivayette de; "Rüyamda kılıcımı yere çarptım, ağzı kırıldı. Bu Uhud günü Eshabımdan bazılarının şehid düşeceklerine işarettir. Kılıcımı tekrar yere çarptım, eski düzgün haline döndü. Bu da, Allahü teâlâdan bir feth geleceğine, mü'minlerin toplanacağına işarettir" buyurdu.
Resulullah kendisine vahiyle bildirilmeyen hususlarda, Eshabıyla istişare yapar, ona göre hareket ederdi. Düşmanı nerede karşılamak lazım geldiği üzerinde, Eshabdan bazıları; "Medine'de kalarak müdafaa savaşı yapalım" dediler. 
Bu teklif, Peygamber efendimizin arzularına da uygundu. Hazret-i Ebu Bekir, Ömer, Sa'd bin Mu'az gibi Eshabın büyükleri, Peygamber efendimiz gibi düşünüyorlardı.
Ancak Bedir gazasında bulunamayan kahraman ve genç sahabiler; Bedir gazasına katılan sahabilerin kazandığı ecir ve sevabı, Bedir şehidlerinin ulaştığı yüksek dereceleri Peygamber efendimizden işittikçe, o harpde bulunamadıklarına son derece üzülmüşlerdi.
Bunun için düşmanı Medine dışında karşılamak ve göğüs göğüse çarpışmak istiyorlardı. Hazret-i Hamza, Nu'man bin Malik, Sa'd bin Ubade bunlardan idi.
 
 
 
 
abır ve sebat edin
 
Peygamber efendimizin huzurunda savaş taktikleri üzerine istişare yapılıyordu: Hazret-i Hayseme izin alarak; 
"Ya Resulallah! Kureyşli müşrikler, çeşitli Arap kabilelerinden asker topladılar. Develerine, atlarına binip topraklarımıza girdiler. Bizi evlerimizde ve kalelerimizde kuşatacak, sonra da dönüp gidecekler. Arkamızdan pek çok laflar edecekler. Bu hal onların cesaretlerinin artmasına sebep olacak, yeni baskınlar düzenleyeceklerdir. Şimdi onların karşısına çıkmazsak, diğer Arap kabileleri bize göz dikecekler. Allahü teâlânın bize, müşriklerin karşısında zafer ihsan edeceğini umarım.
Şayet ikincisi olursa ki şehidliktir; Bedir beni ondan mahrum eyledi. Halbuki ben onu pek özlemiştim. Oğlum Bedir gazasına katılmayı istediğimi işittiğinde, benimle kur'a çekmişti. O benden daha talihli imiş, şehidlik şerefine ulaştı.
Ya Resulallah! Şehidliği çok özledim. Dün gece rüyada oğlumu güzel bir surette gördüm. Cennet bahçeleri ve ırmakları arasında dolaşıyor ve bana; "Cennet eshabına katıl! Ben, Allahü teâlânın vaad ettiği gerçeğe kavuştum!" diyordu.
Ya Resulallah! Vallahi, sabahleyin, oğluma Cennet arkadaşı olmayı ziyadesiyle arzu etmeğe başladım. Artık yaşım da ilerledi. Rabbime kavuşmaktan başka muradım kalmadı.
Canım sana feda olsun ya Resulallah! Şehid olup, oğluma Cennet'te arkadaş olmakla şereflenebilmem için, Allahü teâlâya dua et!.." diyerek yalvardı.
Onun bu isteğini, kırmadılar ve şehid olması için dua buyurdular.
Çoğunluğun bu fikirde, yani şehir dışına çıkmayı arzu ettiklerini gören sevgili Peygamberimiz, düşmanı Medine dışında karşılamak üzere karar verdiler. Sonra; "Ey Eshabım! Sabır ve sebat ederseniz, bu sefer de cenab-ı Hak, size yardımını ihsan eder. Bize düşen, azim ve gayret göstermektir!" buyurdular.
İkindi namazını kıldıran Kainatın sultanı, saadetli ve mübarek evine vardılar. Arkalarından hazret-i Ebu Bekir ve Ömer, izin alarak girdiler. Resul-i ekrem efendimizin sarığını sarmasına, zırhını giymesine yardım ettiler. Efendimiz, kılıcını kuşandı, kalkanını sırtına yerleştirdi.
Bu sırada dışarda Eshab-ı kiram toplanmış, Peygamber efendimizi bekliyorlardı. Medine'de kalmak ve müdafaa savaşı yapmak isteyenler, diğerlerine; "Resulullah, Medine dışına çıkmak fikrinde değildi. Sizin sözünüzle bunu kabul etti. Halbuki Resulullah, emri Allahü teâlâdan alır. Siz, bu işi O'na bırakınız. O'nun emrettiği şeyi işleyiniz" dediler. 
Diğerleri de yaptıklarına pişman oldular ve; "Resul-i ekreme muhalefet etmiş olmayalım" diyerek, bu fikirlerinden vaz geçtiler. 
Sevgili Peygamberimiz, saadethanelerinden çıkınca, huzur-i şerifine varıp; "Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Sen nasıl istiyorsan öyle yap. Medine'de kalmak istiyorsan, kalalım. Biz senin emrine muhalefet etmekten cenab-ı Hakk'a sığınırız" diye özür dilediler. 
Habib-i ekrem efendimiz de; "Bir peygamber, giymiş olduğu zırhını harbetmeden çıkarmaz. Ta ki, cenab-ı Allah onunla düşmanı arasında hükmedinceye kadar. Size nasihatım şudur ki, emrettiğim şeyleri yapar, Allahü teâlânın ismini anarak sabredip sebat gösterirseniz, Allahü teâlâ size yardım edecektir..." buyurdular.
 
 
 
 
erkes şehidlik için yarışıyordu
 
        Bütün peygamberler Allah Teâlâ tarafından seçilip ilâhî elçiler olarak insanlara gönderildiklerine göre, hepsi birbiriyle kardeş gibidirler.
 
 
 
 
 
sla yerinizi terk etmeyin
Resulullah efendimiz ordusunu savaşa hazırlarken akşam oldu. Akşam ve yatsı ezanını, Hz. Bilal-i Habeşi yanık sesiyle okudu. Sevgili Peygamberimiz, namazı kıldırdıktan sonra, Muhammed bin Mesleme'yi elli kişilik bir birliğin başına verdiler ve sabaha kadar nöbet tutmalarını emir buyurdular. Eshab-ı kiram istirahata çekildi. O gece, Peygamber efendimizin başucunda nöbet tutma şerefi hazret-i Zekvan'a nasib olmuştu.
Bu arada düşman ordusu, İslâm ordusunun Şeyhayn'da istirahata çekildiğini öğrenip, İkrime kumandasında bir süvari birliğini devriye kolu olarak vazifelendirdi. Henüz Müslüman olmayan İkrime, birliğiyle Harre mevkiine kadar İslâm ordusuna sokulduysa da mücahid devriyesinden korkarak, geri çekildi.
Fecirden sonra alemlerin efendisi, Eshabını uyandırdı. Uhud dağına geldiler. Burada iki ordu birbirini görebiliyordu. Bilal-i Habeşi, ruhları coşturan, içleri eriten yanık sesiyle sabah ezanını okudu. Mücahidler, silahlı olarak sevgili Peygamberimizin arkasında namazlarını kıldılar, dualarını yaptılar. Kainatın sultanı, üzerlerine ikinci bir zırh ve mübarek başlarına da miğferini giydiler.
Bu sırada, münafıkların başı Abdullah bin Übey; "Biz, buraya kendimizi öldürtmeye mi geldik? Bunu baştan niye anlayamadık" diyerek, 300 kadar münafıkla birlikte İslâm ordusunu terk ederek Medine'ye geri döndü.
İnanan, gönül birliği yapan, canlarını, başlarını bu yola koyan ve gözünü kırpmayan, şehadet rütbesine ulaşmak için can atanların sayısı yedi yüz kadardı. Hepsi de, sevgili Peygamberimizi, kanlarının son damlasına kadar korumak üzere söz verdiler.
Peygamberlerin efendisi, mücahidleri nizama soktu. Orduyu, arkası Uhud dağına, önleri Medine'ye gelecek şekilde yerleştirdi. Sağ kanada Ukaşe bin Mihsan'ı, sol kanada Ebu Seleme bin Abdülesed'i kumandan tayin etti. Sa'd bin Ebi Vakkas ile Ebu Ubeyde bin Cerrah önde, okçu birliklerinin başında yer aldılar. Zırhlı kuvvetlerin başına Zübeyr bin Avvam, öndeki zırhsız kuvvetlerin başına hazret-i Hamza geçtiler. Mikdad bin Amr'a, arkadaki kuvvetlerin başında vazife verildi .
İslâm ordusunun sol tarafında Ayneyn tepesi vardı. Bu tepede dar bir geçit bulunuyordu. Resul-i ekrem efendimiz, bu geçide Abdullah bin Cübeyr kumandasında, elli okçu koydu. Okçular geçitte yerlerini aldılar. Sevgili Peygamberimiz, yanlarına gelerek şu kesin emrini verdi; 
"Bizi arkamızdan koruyunuz. Yerinizde durunuz ve buradan hiç ayrılmayınız. Düşmanı yendiğimizi görseniz de size haber vermedikçe, adam göndermedikçe yerlerinizden asla ayrılmayınız. Düşmanın bizi öldüreceklerini, öldürdüklerini görseniz de, gelip bize yardımcı olmayınız. Onlardan bizi korumaya çalışmayınız. Size yöneldikçe, düşman süvarilerini oka tutunuz. Çünkü süvariler, atılan oklara doğru gelemezler. Allah'ım! Bunları onlara tebliğ ettiğime seni şahid tutarım!"
Bu emirlerini birkaç defa tekrarlayan sevgili Peygamberimiz ısrarla; "Kuşların, cesedlerimizi kapıştıklarını görseniz dahi, ben size adam göndermedikçe kesinlikle yerinizden ayrılmayınız. Eğer bizim, kafirleri kırıp, ayaklarınız altında çiğnediğimizi görseniz bile, yine ben size haber göndermedikçe asla yerinizi terk etmeyiniz!.." buyurdular.
Sonra oradan ayrılıp, ordunun başına geçtiler.
 
 
 
 
taat edenin mükafatı
 
Hazırlıklar tamamlandı. Her an savaşa başlanabilir hale gelinmişti. Efendimiz, sancağı Mus'ab bin Umeyr'e verdiler. Hazret-i Mus'ab, elinde sancak olduğu halde Peygamber efendimizin önünde yerini aldı.
Bu sırada yeni evlenen hazret-i Hanzala, Medine'den sür'atle Uhud'a gelip, mücahid saflarına katıldı.
Uhud'a üç gün önce gelen müşrik ordusuna Ebu Süfyan kumanda ediyordu. Onlar Medine'yi arkalarına alacak şekilde yerleştiler. Sağ kanattaki süvarilere Halid bin Velid, sol kanattaki süvarilere de İkrime kumanda edecekti. Saffan bin Ümeyye'nin de süvari birliklerinin başında vazife aldığı rivayet edilmiştir. Müşrik sancağını Talha bin Ebi Talha taşıyordu.
İki ordu arasındaki güç dengesi çok farklıydı. Kureyş ordusu; sayı, silah ve techizat yönünden, İslâm ordusunun dört mislinden fazlaydı.
Kureyş ordusunda; gürültü ve şamatadan geçilmiyor, intikam hırslarıyla gözleri dönen kadınlar tef, dümbelek çalıyor, şarkılar söyleyerek askeri savaşa teşvik ediyor, taptıkları putlardan yardım istiyorlardı.
Mücahidlerin tarafında ise, dualar ediliyor; "Allahü ekber! Allahü ekber!.." diye tekbirler getiriliyor, "Din-i İslâm"ın korunması ve yayılması için Allahü teâlâdan yardım talep ediliyordu. 
Sevgili Peygamberimiz de, kahraman Eshabını, cihada, cenab-ı Hakk'ın yolunda çarpışmaya teşvik ediyor, bu uğurda kazanacakları sevapları anlatarak; "Ey Eshabım! Sayıları az olan kişilere, düşmanla çarpışmak güç gelir. Eğer onlar, sebat ve gayret gösterirlerse, Allahü teâlâ onları ferahlığa erdirir. Çünkü Allahü teâlâ, kendisine itaat edenlerle beraberdir... Allahü teâlânın size vaad ettiği mükafatı isteyiniz..." buyuruyordu.
Uhud gazasıyla ilgili ayet-i kerimelerde de mealen; "(Ey mü'minler!) Allahü teâlâya ve Resulüne itaat edin ki, merhamet olunasınız. Rabbinizden mağfiret istemeye ve Cennet'e girmeye koşunuz. Bunun için çalışınız! Cennet'in büyüklüğü, gökler ve yer küresi kadardır. Cennet, Allahü teâlâdan korkanlar için hazırlandı. Bunlar, az bulunsa da, çok bulunsa da, mallarını Allah yolunda verirler. Öfkelerini belli etmezler. Herkesi affederler. Allahü teâlâ ihsan edenleri sever" (Al-i İmran suresi: 132-134) "İşte onların mükafatı, Rablerinden bir magfiret ve ağaçları altından ırmaklar akan Cennet'lerdir. Onlar, orada ebediyyen kalacaklardır. Böyle yapanların, Allahü teâlâya ve Resulüne itaat edenlerin mükafatı ne güzeldir!" buyuruluyordu. (Al-i İmran suresi: 136)
Gönülleri imanla dolu, gözlerinden cesaret kıvılcımları sıçrayan, şehid olmak arzusuyla yanan Eshab-ı kiram yerlerinde duramıyor, bir an önce düşmana atılmak için emir bekliyordu.
Bedir gazasında olduğu gibi hazret-i Ali beyaz, Zübeyr bin Avvam sarı, Ebu Dücane de kırmızı renkteki sarıklarını başlarına bağladılar. Hazret-i Hamza da deve kuşu kanadından yapılmış tuğunu taktı.
İki ordu birbirlerine iyice yaklaştı. Artık heyecan son noktaya gelmişti. Biraz sonra; bir tarafta, Allahü teâlânın dinini yaymak için en yakınları ile savaşmaktan bile tereddüt etmeyen İslâm mücahidleri, diğer tarafta, batıl yollarında ısrar eden İslâm düşmanları arasında büyük bir meydan savaşı başlayacaktı.
 
 
 
 
 
unun hakkını kim verir
 
İki ordu birbirlerine iyice yaklaşmışlardı... Bir ok atımı yaklaştıklarında, düşman saflarından devesini ileri süren zırhlı bir müşrik, mücahidlerden çarpışmak üzere er talebinde bulundu. Herkesin kendisinden çekindiğini zannederek, dileğini üç defa tekrarladı. Bunun üzerine İslâm ordusundan, uzun boylu, sarı sarıklı bir kahraman mücahidin, yaya olarak meydana yürüdüğü görüldü. 
Bu, Peygamber efendimizin halasının oğlu Zübeyr bin Avvam idi. İslâm ordusundan; "Allahü ekber!.." nidaları yükseliyor, hazret-i Zübeyr'in muzaffer olması için dua ediliyordu. Zübeyr bin Avvam'ın müşrike yaklaşır yaklaşmaz, devesi üzerine sıçradığı görüldü. Deve üzerinde müthiş bir mücadele başladı. 
Bu sırada sevgili Peygamberimizin; "Onu yere düşür!" buyurduğu işitildi. Hazret-i Zübeyr, bu emri alır almaz, rakibini aşağı itti. Arkasından kendi de atlayıp, kılıcını boynuna çaldı. Müşrikin tolgalı başı zırhlı gövdesinden ayrıldı. Efendimiz, Zübeyr hazretlerine dua ettiler.
Sonra, müşriklerin sancaktarı Talha bin Ebi Talha meydana fırladı; "İçinizde karşıma çıkacak bir kimse var mıdır?" diye bağırdı.
Karşısına Allahü teâlânın arslanı hazret-i Ali çıktı. Bir vuruşta, baştan ayağa zırhlara bürünmüş müşrik sancaktarının başını çenesine kadar yardı. Bunu gören sevgili Peygamberimiz; "Allahü ekber!.. Allahü ekber!.." diye tekbir getirdi. Buna Eshab-ı kiram da katılınca tekbir sadaları yeri göğü inletti.
Müşrik sancağının yere düştüğünü gören Talha'nın kardeşi Osman bin Ebi Talha, meydana koştu. Sancaklarını kaldırıp, er diledi. Ona da hazret-i Hamza çıktı; "Ya Allah!" diyerek Osman'ın omuzuna öyle bir kılıç indirdi ki, sancak tutan kolu kopan müşrik yere düşüp can verdi.
Yine müşriklerden, Ebu Sa'd bin Ebi Talha yaya olarak meydana yürüdü. O da baştan ayağa zırhlı idi. Küfür sancağını yerden kaldırdı ve İslâm ordusuna dönüp; "Ben, Kusam'ın babasıyım. Benim karşıma kim çıkabilir?!." diyerek bağırmaya başladı. 
Peygamber efendimiz, onun karşısına yine hazret-i Ali'yi çıkardı. Hz.Ali , o müşriki de öldürüp sancaklarını yere düşürdükten sonra, mücahidlerin safları arasında yerini aldı.
Bundan sonra pek çok müşrik sıra ile meydana çıkıp yere düşen sancaklarını kaldırarak, mücahidlerden, karşılarına çıkacak yiğit taleb ettiler. Fakat, her defasında kahraman sahabiler, Allahü teâlânın izniyle galip geldi. Her sancaktar öldürüldüğünde, İslâm askerinden tekbir sadaları yükseliyor, düşman saflarına büyük bir üzüntü ve yeis çöküyordu. 
Hatta şamataları ayyuka çıkan müşrik kadınlar bile; "Yazıklar olsun size!.." diyerek, kendi askerlerine bir taraftan hakaret ediyorlar, bir taraftan da; "Daha ne duruyorsunuz?.." diyerek savaşa teşvik ediyorlardı.
Her iki tarafın yerinde duramadığı bir anda, sevgili Peygamberimizin, elinde tuttuğu ve üzerinde; "Korkaklıkta ar, ilerlemekte şeref ve itibar var. İnsan korkmakla kaderden kurtulamaz" beyti yazılı olan kılıcını göstererek; "Bu kılıcı benden kim alır?" buyurduğu işitildi.
Bunu duyan Eshab-ı kiramdan birçokları hep birden almak için, ellerini uzattılar. Peygamberimiz tekrar; "Bunun hakkını vermek üzere kim alır?" deyince, Eshab-ı kiram sustular ve geri durdular.
 
 
 
 
en, Allah'ın arslanıyım
 
Kılıcı hararetle isteyenlerden Zübeyr bin Avvam; "Ben alırım ya Resulallah" dedi. Peygamberimiz kılıcı hazret-i Zübeyr'e vermedi. Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Ali'nin istekleri de Peygamberimiz tarafından kabul edilmedi. Ebu Dücane; "Ya Resulallah! Bu kılıcın hakkı nedir?" diye sordu.
Sevgili Peygamberimiz; "Onun hakkı; eğilip bükülünceye kadar, onu düşmana vurmaktır. Onun hakkı, Müslüman öldürmemen, onunla kafirlerin önünden kaçmamandır. Onunla Allahü teâlâ sana zafer yahut şehidlik nasib edinceye kadar, Allah yolunda çarpışmandır" buyurdu.
Ebu Dücane; "Ya Resulallah! Ben onun hakkını yerine getirmek üzere alıyorum" dedi. Peygamberimiz de elindeki kılıcı ona teslim etti. Hz. Ebu Dücane çok cesur, kahraman olduğu halde, harp meydanlarında çok kurnaz davranır; "Harp hiledir" hadis-i şerifine eksiksiz riayet ederdi. 
Ebu Dücane hazretleri kılıcı alınca, harp meydanına doğru çalımlı, vakarlı ve gururlu bir şekilde, beytler söyleyerek yürümeye başladı. Üzerinde, bir gömleği ve başında kırmızı sarığından başka bir şeyi yoktu.
Ebu Dücane hazretlerinin bu yürüyüşü, Eshab-ı kiram arasında pek hoş karşılanmadı. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; "Bu bir yürüyüştür ki, bu yerler (harp meydanları) dışında Allahü teâlânın gadabına sebeptir" buyurarak, yalnız düşmana karşı çalımlı yürümenin caiz olduğunu bildirdiler.
Daha fazla bekleyemeyen müşrik saflarından Halid bin Velid, emrindeki kuvvetlerle hücuma kalktı. Yerinde duramayan Eshab-ı kirama, sevgili Peygamberimiz de hücum emrini verdiler.
Bir anda; "Allahü ekber" sadaları harp meydanını doldurmuştu. En önde hazret-i Hamza ellerindeki kılıçlarıyla, zırhsız kuvvetlerin başında olduğu halde her gelen kafire kılıç sallamaya başladı. Büyük bir hırsla gelen Halid bin Velid'in kuvvetleri, derhal geriye püskürtüldü. Halid bin Velid, bu defa dağ geçidindeki yerden dolaşıp, arkadan vurmak üzere geniş bir kavis çizerek Ayneyn tepesine vardı. Fakat hazret-i Abdullah bin Cübeyr ve emrindeki elli yiğit, onları şiddetli bir ok atışıyla püskürttü.
Artık savaş kızışmıştı. Her iki taraf olanca güçleriyle çarpışıyordu. Bir sahabi, en az dört müşrik ile mücadele ederek, ilerlemeye çalışıyorlardı.
Hazret-i Hamza, bir taraftan; "Allahü ekber! Allahü ekber!" nidalarıyla sesleniyor, bir taraftan da; "Ben, Allahü teâlânın arslanıyım!" diyor ve düşmanı kıra kıra, ilerliyordu. Safvan bin Ümeyye, etrafındakilere; "Hamza nerededir? Bana gösteriniz" diyor, savaş meydanını araştırıyordu. Bir ara gözleri, iki kılıç ile vuruşan birini gördü ve; "Bu çarpışan kim?" diye sordu. Çevresindekiler; "Aradığın kimse! Hamza!" dediler. Safvan; "Ben bu güne kadar kavmini öldürmek için saldıran, onun gibi hırslı ve gözü pek başka bir kimse görmedim" dedi.
 
 
 
 
uası kabul oldu
 
Uhud'da, harbin iyice kızıştığı sırada Muhacirinden Zübeyr bin Avvam kılıcın kendisine verilmemesinden dolayı üzgün olduğundan, kendi kendine; "Ben, Resulullah'tan kılıcı istedim, lakin Ebu Dücane'ye verdi. Halbuki ben, halası Safiyye'nin oğluyum. Üstelik de Kureyşliyim. Daha önce ben istemiştim. Gidip bakayım, bunun hikmetini öğneneyim, Ebu Dücane benden fazla ne yapacak?" dedi. Daha sonra Ebu Dücane'yi takibe başladı. Ebu Dücane hazretleri; "Allahü ekber!" diyerek tekbir alıyor, müşriklerden kime rastlarsa, onu vurup öldürüyordu. Müşriklerin en azılılarından, iri cüsseli, her tarafı zırhlarla kaplı, sadece gözleri görünen biri, Ebu Dücane ile karşılaştı. Evvela kendisi, Ebu Dücane hazretlerine hücum etti.
Ebu Dücane, onun darbesinden kalkanıyla korundu. Müşrikin kılıcı Ebu Dücane'nin kalkanına gömüldü. Kılıcına asıldı, fakat çıkaramadı. Sıra Ebu Dücane'ye gelmişti. Bir kılıç darbesiyle rakibini öldürdü. Bundan sonra Ebu Dücane, her önüne çıkanı devirerek, dağın eteğinde tef çalarak müşrikleri kışkırtan kadınların yanına kadar geldi. Fakat kılıcını kaldırdığı halde, Süfyan'ın hanımı Hind'i öldürmekten vaz geçti. 
Bunu gören Zübeyr bin Avvam kendi kendine; "Kılıcın kime verileceğini Allah ve Resulü benden daha iyi bilir" diye söylendi. "Vallahi ben ondan daha üstün çarpışan, vuruşan bir kimse görmedim" buyurdu.
Mikdad bin Esved, Zübeyr bin Avvam, hazret-i Ali, hazret-i Ömer, Talha bin Ubeydullah, Mus'ab bin Umeyr hepsi de geçilmez bir kale idiler. Peygamber efendimizin düşmana çok yakın çarpıştığını, tekrar tekrar hücum ettiğini gören şanlı Eshab, yerinde duramıyordu. Resulullah'a bir zarar erişebilir diyerek etrafına toplanıyorlar, zırhlara bürünmüş düşmana göz açtırmıyorlardı. Bu sırada, Abdullah bin Amr hazretlerinin şehid olduğu görüldü. Bu, Uhud'un ilk şehidiydi. Onun şehid olduğunu gören arkadaşları aslan kesilerek, Allahü teâlânın rızası için düşmanın ortalarına dalmışlardı.
Savaşın çok kızıştığı bir anda yiğitliğin sembolü hazret-i Abdullah bin Cahş ile okçuların piri Sa'd bin Ebi Vakkas hazratleri karşılaştılar. Çeşitli yerlerinden yaralanmışlardı.
Sa'd bin Ebi Vakkas hazretleri bu karşılaşmayı daha sonra şöyle anlatır: Uhud'da, savaşın şiddetli bir anıydı. Birdenbire Abdullah bin Cahş yanıma sokuldu, elimden tuttu ve beni bir kayanın dibine çekti. Bana; "Şimdi burada sen dua et, ben "amin" diyeyim. Ben dua edeyim, sen "amin" de! dedi. Ben de; "Peki" dedim.
Ben şöyle dua ettim: "Allah'ım, bana çok kuvvetli ve çetin düşmanları gönder. Onlarla kıyasıya vuruşayım. Hepsini öldüreyim. Gazi olarak, geri döneyim." 
Benim yaptığım bu duaya bütün kalbiyle; "Amin" dedi. Sonra kendisi dua etmeye başladı; "Allah'ım, bana zorlu düşmanlar gönder, kıyasıya onlarla vuruşayım. Cihadın hakkını vereyim. Hepsini öldüreyim. Sonunda biri beni şehid etsin.Sonra dudaklarımı,burnumu,kulaklarımı kessin.Kanlar içinde senin huzuruna geleyim.Sen "Abdullah!Dudaklarını,burnunu,kulaklarını ne yaptın?" diye sorduğunda "Allahım,ben onlarla çok kusur işledim,yerinde kullanamadımm.Huzuruna getirdmeye utandım.Sevgili Peygamberimin bulunduğu bir savaşta bıraktım da geldim"diyeyim"dedi. 
Gönlüm böyle bir duaya "amin" demeyi arzu etmiyordu. Fakat o istediği ve önceden söz verdiğim için, istemeyerek; "Amin" dedim. 
"Allahü ekber! Allahü ekber!.." diye çarpışırken kılıcı kırıldı. O anda sevgili Peygamberimizin uzattığı hurma dalı ile savaşa devam etti. Bu dal bir mucize olarak kılıç oldu bununla pek çok düşman öldürdü. Savaşın sonuna doğru Ebü'l-Hakem isminde bir müşrikin attığı oklarla arzu ettiği şehadete kavuştu. Kafirler cesedine hücum ederek,burnunu,kulaklarını, dudaklarını kestiler.Her tarfı kana boyandı.
 
 
 
 
 
anzala'yı melekler yıkadı
 
Uhud Savaşı bütün şiddetiyle devam ediyor... Müslümanlar bütün güçleri ile hücumdalar... Bu arada, Müslümanların safında, kılıcının kınını kırıp; "Ölmek, kaçmaktan çok daha iyidir!" diyerek, müşriklerin arasına yalın kılıç dalan Kuzman, nice yiğitlikler, kahramanlıklar gösterdi. Tek başına yedi-sekiz müşriki öldürdü. Sonunda yaralanıp yere düştü. 
Eshab-ı kiram, onun bu kahramanlığına şaşıp, Peygamber efendimize bildirince; "O cehennemliktir" buyurdular. Müslümanlar bu ifadeye çok şaşırdılar. Katade bin Nu'man hazretleri, Kuzman'ın yanına varıp; "Ey Kuzman! Şehadet sana mübarek olsun!" deyince, Kuzman; "Ben din gayreti için değil; Kureyşlilerin Medine'ye gelip, hurmalığımı harab etmemeleri için döğüştüm!" dedi. Sonra ok ile bilek damarlarını delip, intihar etti. Peygamber efendimizin; "O cehennemliktir!" buyurmasının hikmeti böylece anlaşıldı.
Savaşın başından beri, başta alemlerin efendisi sevgili Peygamberimiz olmak üzere, bütün Eshab-ı kiram büyük bir mücadele verdiler. Şiddetli taarruzlar ile müşrik ordusunu geriye püskürttüler. Taştan, ağaçtan yaptıkları ve "Lat, Uzza, Hübel!" diye taptıkları putlardan fayda ve yardım isteyen müşrik güruhu, Müslümanların bu kahramanlıkları karşısında bozulup kaçmaya başladı. Onları harbe teşvik etmek için gelen kadınlar, feryatlar kopararak kaçan askerlere yetişmeye çalışıyorlardı.
Kureyşli müşrikler, harp meydanını terk edip yanlarında getirdikleri malları bırakıp Mekke'ye doğru kaçmaya başlayınca, İslâm askerleri sevinerek, Allahü teâlânın kendilerine vaad ettiği zafere kavuştukları için hamdettiler. Sayı ve kuvvetçe kat kat üstünlüklerine rağmen müşrikler, Müslümanlar karşısında perişan olmuşlardı. Birbirlerini çiğneyerek kaçıyorlardı...
Bu hengamede yeni evlenen Hanzala bin Ebu Amir hazretleri, atı ile kaçmaya çalışan müşrik ordusunun başkumandanı Ebu Süfyan'a yetişti. Atının bacaklarına kılıç vurarak atı yere çökertti. Yere düşen Ebu Süfyan, bütün gücüyle; "Ey Kureyşliler!.. Yetişin!.. Ben Ebu Süfyan'ım! Hanzala beni kılıçla doğramak istiyor!.." diye feryada başladı. 
Onunla birlikte kaçmaya çalışan müşrikler, bu hali gördükleri halde can derdine düşmüşler, kumandanları ile ilgilenmemişlerdi. Ancak, o anda hazret-i Hanzala'nın hemen arkasında bulunan Şeddad bin Esved müşriki, mızrağını Hanzala'nın arkasına sapladı. 
Hazret-i Hanzala; "Allahü ekber!" diyerek bir hamle yapmak istediyse de yere yığılıp şehid oldu ve mübarek ruhu Cennet'e uçtu. Resul-i ekrem efendimiz; "Ben, Hanzala'yı, meleklerin, gökle yer arasında, gümüş bir tepsi içinde yağmur suyu ile yıkadıklarını gördüm" buyurdu.
Ebu Üseydi şöyle anlattı: "Resulullah'ın bu sözünü işitince, Hanzala'nın yanına vardım. Başından yağmur suyu damlıyordu. Dönüp bunu Resul-i ekreme haber verdim. Hazret-i Hanzala'ya, "Gasil-ül-melaike" dediler." Hz. Hanzala, çok acele olarak, aniden yola çıkan orduya katılabilmek için, gusül abdesti almaya vakit bulamamıştı. Bunun için melekler kendisine gusül abdesti aldırmışlardı.
 
 
 
 
tten duvar oldular
 
Uhud'da perişan olan müşrikler kaçmaya başladılar. Müşriklerin kaçtığını gören Ayneyn geçindikleri okçuların bazıları harbin bittiğini zannederek yerlerini terk ettiler. Kumandanları Abdullah bin Cübeyr ve on iki kişi yerlerinde kaldılar.
Bu esnada tetikte bekleyen, her fırsatı değerlendirmeye çalışan Kureyş okçu birlik kumandanı Halid bin Velid, geçitteki mücahidlerin azaldığını görünce, emrindeki süvarileri harekete geçirdi.
İkrime bin Ebi Cehil'le birlikte bir anda Ayneyn geçidine geldiler. Abdullah bin Cübeyr hazretleri ile vefakar, sadık arkadaşları saf halinde dizilip açıldılar. Sadaklarındaki oklar bitinceye kadar düşmana ok yağdırdılar.
Sonra mızraklarıyla, göğüs göğüse gelince de; "Allahü ekber! Allahü ekber!" diye diye kılçlarıyla nice kahramanlıklar gösterdiler. Müslümanlarla müşrikler arasında, bire yirmibeş gibi çok nisbetsiz bir durum vardı Şanlı Eshab-ı kiram, Peygamberlerinin emrini yerine getirmek için, kanlarının son damlasına kadar çırpıştılar. Birbiri arkasından şehadet şerbetini içip, mübarek vücudları toprağa düştü ve ruhları Cennet'e uçtu .
Müşrikler, kinlerinden hazret-i Abdullah'ın elbisesini soyarak, mübarek vücudunu mızraklarla delik deşik ettiler. Karnını yarıp, iç organlarını dışarı çıkardılar.
Halid bin Velid ve İkrime, geçitteki mücahidleri şehid edince, sür'atle İslâm ordusunun arkasından saldırdılar. Eshab-ı kiram, bir anda arkalarında, peyda olan düşmanı görünce, toparlanmaya fırsat bulamadı. Çünkü birçoğu silahlarını bile bırakmıştı. Her şey birden bire değişti. Önde kaçan Kureyşli müşrikler, Halid bin Velid'in arkadan hücuma geçtiğini görünce, tekrar döndüler. Müslümanlar, iki ateş arasında kalmıştı. Düşman önden ve arkadan hücuma geçerek sıkıştırmaya başladı. Sahabenin birbirleriyle irtibatları kesildi. Dağılmak mecburiyetinde kaldılar.
Hazret-i Ali o anı şöyle anlattı: "Aralarında İkrime bin Ebi Cehil'in de bulunduğu bir müşrik birliğinin ortasına daldım. Etrafımı sardılar, çoğunu kılıçtan geçirdim. Başka bir birliğin içine daldım, onlardan da pek çoğunu saf dışı ettim. Ecelim gelmediği için bana bir şey olmamıştı. Bir ara Resulullah'ı göremedim. Kendi kendime; "Yemin ederim ki, O, harp meydanını bırakıp gidecek bir kimse değildir. Her halde Allahü teâlâ yaptığımız uygunsuz hareketlerden dolayı O'nu aramızdan çekip, kaldırmıştır! Artık benim için çarpışa çarpışa ölmekten başka yol kalmamıştır" dedim ve kılıcımın kınını kırdım. Müşriklerin üzerine hücum edip, onları dağıttığımda, Resulullah'ın onların arasında kaldığını gördüm. Anladım ki, Resulullah'ı, Allahü teâlâ melekleriyle koruyordu."
Düşman askerleri, Efendimizin yanına kadar yaklaşmışlardı. Durum çok tehlikeliydi. Sevgili Peygamberimiz, tıpkı askeri bir birlik gibi sebat ediyor, yerinden ayrılmıyordu. Bir taraftan düşmanla çarpışıyor, diğer taraftan da dağılan Eshabını toparlamaya çalışarak; "Ey filan, bana doğru gel! Ey filan, bana doğru gel! Ben Resulullah'ım. Bana dönüp gelene Cennet var!" buyuruyordu. 
Hazret-i Ebu Bekir, Abdurrahman bin Avf, Talha bin Ubeydullah, Ali bin Ebi Talib, Zübeyr bin Avvam, Ebu Dücane, Ebu Ubeyde bin Cerrah, Sa'd bin Mu'az, Sa'd bin Ebi Vakkas, Habbab bin Münzir, Üseyd bin Hudayr, Sehl bin Hanif, Asım bin Sabit, Haris bin Simme bir anda sevgili Peygamberimizin etrafında halkalanıp, O'nu korumak için canlı bir kale duvarı meydana getirdiler.
 
 
 ülfikar gibi kılıç bulunmaz
 
Uhud'a son anda dağılan, perişan hale düşen Eshab-ı kiram toplanmak, bir araya gelmek için çalışıyordu. Abbas bin Ubade hazretlerinin, dağılan Eshab-ı kiramın toparlanması için;
"Ey kardeşlerim! Bu uğradığımız musibet, Peygamberimizin emrini yerine getirmeyişimizin bir neticesidir. Dağılmayınız! Peygamberimizin etrafına geliniz! Eğer bizler, koruyucuların yanında yer almaz da, Resulullah'a bir zarar gelmesine sebep olursak, artık Rabbimizin katında bizim için ileri sürülecek bir mazeret bulunmaz" diye bağırdığı duyuldu. 
Hazret-i Abbas bin Ubade, yanında Harice bin Zeyd ve Evs bin Erkam olduğu halde, düşmanın içine "Allahü ekber!" nidaları ile yalın kılıç daldılar. Resulullah'ın uğrunda, O'nu korumak için kahramanca çarpıştılar. Harice bin Zeyd, on dokuz yerinden yara almıştı. Diğerlerininki de ondan az değildi. Nitekim üçü de çok özledikleri şehidlik mertebesine ulaştılar.
Eshab-ı kiram, bu çok tehlikeli anda, Peygamber efendimizin, etrafında yavaş yavaş toplanmaya başladı. Müşrikler, sevgili Peygamberimizi ve O'na gövdelerini siper eden şanlı Eshabını çember içine aldılar. 
Her taraftan birlik halinde ilerleyerek çemberi daraltıyorlardı. Kureyşlilerinden bir grubun ileri atıldığını gören Alemlerin efendisi, yanında bulunan ve canlarını feda etmeye hazır olan Eshabına; "Şu birliği kim karşılar?" buyurdu.
Vehb bin Kabûs hazretlerinin; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Ben karşılarım" deyip, ileri fırladığı görüldü. Allahü teâlânın şerefli ismini dilinden düşürmeyen bu kahraman, yalın kılıç müşriklerin arasına daldı. 
Peygamber efendimiz; "Seni Cennet'le müjdelerim" buyurdu. Onun düşman karşısında gösterdiği sebat ve gayretini görünce de; "Allah'ım! Ona rahmet eyle! Ona acı!" buyurdular. 
Müşriklerin hazret-i Vehb'i ortalarına alıp mızrakla şehid ettiklerini gören Sa'd bin Ebi Vakkas, ona yardım etmek için ileri atıldı. Düşmanın ortasına girip, görülmemiş kahramanlıklar gösterdi. Bir çok müşriki saf dışı etti. Diğerlerini de geri püskürterek, sevgili Peygamberinin yanına geldi. Resul-i ekrem efendimiz, hazret-i Vehb için; "Ben senden razıyım. Allahü teâlâ da razı olsun" buyurdular.
Habib-i ekrem efendimiz, mücahidlerin çemberini yarıp, kendisine doğru bir müşrik bölüğünün ilerlediğini görünce, hazret-i Ali'ye; "Onlara hücum et!" buyurdular. 
Hazret-i Ali, hücum edip, Amr bin Abdullah'ı öldürüp, diğerlerini kaçırdı. Kılıcı kırılınca, Peygamberimiz, zülfikarı ona verdi. Başka bir grup gelirken, Peygamber efendimiz; "Ya Ali! Bunların şerrini benden def eyle" buyurdular. 
Canını Resulullah'a feda eden Allahü teâlânın aslanı, derhal hücuma geçti. Şeybe bin Malik'i öldürüp, diğerlerini geri püskürttü. O anda Cebrail aleyhisselam gelip, Peygamber efendimize;
"Ya Resulallah! Bu iş, Ali'den zuhur eden fevkalade bir civan mertliktir" deyince, Resulullah efendimiz;
"O benden, ben de ondanım" buyurdular. Cebrail aleyhisselam da;
"Ben de ikinizdenim" dedi. 
O esnada bir ses; "Ali gibi yiğit, zülfikar gibi kılıç bulunmaz" diyordu
 
 
 
 
nam babam sana feda olsun
 
Uhud savaşında, müşriklerin bütün hedefi Resulullaha ulaşmaktı. Fakat buna muvaffak olamadılar. Sevgili Peygamberimizin yanına yaklaşamayacaklarını anlayınca, ok atmaya başladılar. Atılan oklar, ya üzerinden geçiyor, ya önüne, ya sağına, veya soluna düşüyordu. 
Düşmanı geriye püskürtmek için canlarını dişine takarak çarpışan Eshab-ı kiram, bu hali görür görmez Alemlerin efendisinin etrafına toplanarak, gelen oklara mübarek vücudlarını siper etmeye başladılar. 
Peygamber efendimiz Eshabına, okla mukabele etmesini emir buyurunca, sahabiler de düşmana ok atmaya başladılar. Sevgili Peygamberimiz, Sa'd bin Ebi Vakkas hazretlerini önüne oturttular. 
Çok keskin nişancı olan hazret-i Sa'd, sür'atle, peşpeşe düşmana ok yağdırmaya başladı. Sadağından yani ok çantasından her ok çekişte; "Ya Rabbi! Bu senin okundur. Onunla düşmanı vur!" diyor, Peygamber efendimiz de; "Allah'ım! Sa'd'ın duasını kabul et! Allah'ım! Sa'd'ın okunu doğrult!.. Devam et, Sa'd! Devam et! Anam babam sana feda olsun!" buyuruyordu.
Bu şekilde her ok atışta. Peygamber efendimiz aynı dualarını tekrar ediyorlardı. Hazret-i Sa'd'ın oku bitince, sevgili Peygamberimiz, kendi oklarını ona verip attırdı. Sa'd bin Ebi Vakkas hazretlerinin her oku ya bir düşmana, veya bindiği hayvana isabet ediyordu.
Müşriklerin attığı oklara karşı, Ebu Talha hazretleri, sevgili Peygamberimizin önüne gerilerek, gelecek her oka kendi vücudu ve kalkanı ile siper oluyor, arada bir düşmanı şaşkına çeviren naralar atıyordu. 
Peygamber efendimiz; "Asker içinde Ebu Talha'nın sesi, yüz kişiden hayırlıdır" buyurdu. Ebi Talha fırsat buldukça, müşriklere ok atmaktan geri durmuyor, sert ve çok seri ok atıyor, attığı boşa gitmiyordu. 
Attığı okları Resul-i ekrem efendimiz, merak edip, mübarek başını yukarı kaldırdıkça, Ebu Talha, Resulullah'a bir ok isabet eder korkusuyla;
"Anam-babam canım sana feda olsun ya Resulallah! Mübarek başınızı kaldırmayınız. Size bir düşman oku isabet edip zarar vermesin! Vücudum, mübarek vücuduna siper ve sana fedadır! Beni boğazlamadıkça, sana ulaşamazlar! Ben ölmedikçe, size bir şey olmaz!.." diyerek sevgili Peygamberimizi kendi nefsine tercih ederdi.
Eshab-ı kiram daha toparlanamamıştı. Peygamber efendimizin etrafında ancak otuz kadar sahabi, pervane gibi dönüyor, gelen oklara, mızraklara, kılıçlara kendi vücudlarını kalkan ediyorlardı. 
Tek arzuları; Peygamber efendimizin emrini yerine getirmek ve O'na gelecek her türlü zararı uzaklaştırmaktı. Yiğitlerin serdarı hazret-i Hamza, o hengamede Peygamber efendimizden ayrı düşmüş, bir kalabalığın ortasında iki elinde iki kılıç ile çarpışıyor; "Allahü ekber!.." nidalarıyla düşmanın kalbine korku salıyordu. 
Şimdiye kadar, tek başına tam otuz bir müşrik öldürmüş, pek çoğunu da ya kolundan veya bacağından etmişti. Ortasına düştüğü müşrik sürüsünü dağıttığı bir sırada, Siba' bin Ümmü Enmar; "Bana karşı koyabilecek bir yiğit var mı?" diyerek hazrte-i Hamza'ya meydan okuyordu.
 
 
 
 
azret-i Hamza da şehid oldu
 
Uhud meydanının her tarafında amansız, müthiş bir çarpışma bütün şiddetliyle devam ediyor, bazıları atlı, bazıları da yaya olarak iman-küfür mücadelesini sürdürüyorlardı.
Hazret-i Hamza, Müslümanlara meydan okuyan, Siba' bin Ümmü Enmar'a "Yanıma gel ey sünnetçi kadının oğlu! Demek sen Allah'a ve Resulüne meydan okuyorsun öyle mi?" deyip, onu göz açtırmadan bacaklarından tutup yere serdi. 
Üzerine çöküp öldürdükten sonra, karşı kayanın arkasında Vahşi'nin elinde mızrak ile kendisine nişan aldığını gördü. Derhal üzerine yürüdü. Önündeki sellerin açtığı çukura gelince, ayağı kaydı ve arkası üzere düştü. 
O anda karnından zırhı açılmıştı. Fırsatı yakalayan Vahşi, mızrağını fırlattı!.. Mızrak, uçarak hazret-i Hamza'nın mübarek vücuduna saplandı ve diğer taarftan çıktı. Kahramanların büyüğü; "Allah'ım!" diyerek oraya çöktü. Şehid olmuş, özlediği makama kavuşmuştu... Allahü teâlânın yolunda, sevgili Peygamberinin uğrunda canını feda etmişti.
Bu sırada, düşman saflarından birisi, "Ey Kureyş cemaatı! Akrabalık haklarını gözetmeyen, kavminizi bölen Muhammed ile çarpışmaktan geri durmayınız. Eğer Muhammed kurtulursa, ben kurtulmayayım!.." diyerek, müşrikleri, Kainatın efendisine saldırmaya teşvik ediyordu.
Bu ses, Asım bin Ebi Avf'ın idi. Ebu Dücane hazretleri bu sesi işitmişti. Çarpışa çarpışa, Asım bin Ebi Avf'ı buldu ve hemen öldürdü. Fakat arkasındaki müşrik Ma'bed, bütün gücüyle kılıcını hazret-i Ebu Dücane'ye salladı. 
Allahü teâlânın bir ihsanı olarak ani ve çok çabuk bir hareketle yere çöken Ebu Dücane, öldürücü darbeden kurtuldu. Derhal kalkıp, kılıcını Ma'bed'e vurarak öldürdü.
Kureyşli müşriklerin hedefleri, Alemlerin efendisi idi. O'na yaklaşabilmek için bütün güçlerini harcıyorlardı. Fakat, etrafında pervane gibi dönen, bir zarar olur korkusu ile canlarını feda etmekten zerre kadar kaçınmayan şanlı, şerefli Eshabı bir türlü geçemiyorlardı. 
Bu kahraman otuz yiğit, Resulullah efendimizin önünde; "Ya Resulallah! Yanından hiç ayrılmamak üzere yüzümüz, mübarek yüzünün önünde siper ve kalkan; vücudumuz, mübarek vücuduna fedadır; yeter ki sen selamette ol" diyorlardı.
Müşrikler, gruplar halinde hücum ediyorlardı. Fahr-i alem efendimiz, yanında bulunan ve vücudlarını kendisine siper eden kahraman Eshabına, bir gurubu göstererek; "Allahü teâlânın yolunda vücudunu bize kim feda eder?" buyurunca, Medineli beş sahabi ileri fırlamıştı. 
Resulullah efendimizin mübarek gözleri önünde; tekbirler alarak, döne döne çarpıştılar. Nihayet bunlardan dördü şehid oldu. 
Beşincisi on dört yerinden yaralanıp yere düşünce, Alemlerin efendisi; "Onu, benim yanıma yaklaştırınız" buyurdu. Vücudunun her yerinden kanlar akıyordu. 
Sevgili Peygamberimiz oturarak mübarek ayaklarını başına yastık yaptılar. O halde şehid olmak şerefine kavuşan bu mutlu sahabi, Umare bin Yezid hazretleriydi
 
 
 
 
 
azret-i Talha'nın fedakarlığı
 
Uhud'a müşrikler her taraftan saldırıyorlardı. Peygamberimize ulaşmak istiyorlardı. İyice yaklaştıkları bir sırada, Peygamberimiz; "Şunları kim karşılar, kim durdurur?" buyurdu. Talha bin Ubeydulah hazretleri; "Ben! Ya Resulallah!" deyip, ileri atılmak istedi. 
Resul-i ekrem efendimiz, yine; "Şunlara kim karşı koyar?" buyurdular. Herkesten önce, yine Talha hazretleri çıktı.
Peygamber efendimiz; "Senin gibi daha kim var?" diye sorunca, Ensardan bir mübarek; "Ben karşılarım ya Resulallah" dedi. Peygamberimiz; "Haydi onları sen karşıla" buyurdular.
O da müşriklerle çarpışa çarpışa şehid oldu. Bu şekilde Peygamber efendimizin o anda yanında bulunan bütün sahabiler, vuruşa vuraşa şehadete erdiler. 
Kainatın sultanı efendimizin o anda yanında Talha bin Ubeydullah hazretlerinden başka kimse kalmamıştı. Hazret-i Talha, Resulullah'a bir zarar erişir diye endişe ediyor, dört tarafa birden yetişiyor, müşriklerle kıyasıya çarpışıyordu.
Onun bu kadar seri kılıç sallaması, bir anda Resulullah'ın her tarafındaki düşmana karşılık vermesi, ok, mızrak ve kılıç darbelerine karşılık vermesi, ok, mızrak ve kılıç darbelerine vücudunu kalkan yapması eşine rastlanmayacak bir hadiseydi. 
Hazret-i Talha, pervane gibi dönüyor, kendisine değen kılıçlara hiç aldırmıyordu. Dileği, Kainatın sultanını korumak, bu uğurda diğer kardeşleri gibi şehid olmaktı. Vücudunda yara almadık yer kalmamıştı, elbisesinde kandan başka bir şey görünmez olmuştu. 
Fakat o buna rağmen dört tarafa birden yetişiyordu. O sırada Hazret-i Ebu Bekir ve Sa'd bin Ebi Vakkas hazretleri, Resul-i ekrem efendimizin yanına yetiştiler. Yiğitlerin efendisi hazret-i Talha da bu arada kan kaybından sıcak toprağa düşüp bayıldı. 
Her yeri kılıç, mızrak ve ok darbeleriyle delik deşikti. Altmış altı büyük, sayılamaycak kadar da küçük yarası vardı. Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Ebu Bekir'e, hemen hazret-i Talha'ya yardıma koşmasını emrettiler. 
Hz. Ebu Bekir-i Sıddik, hazret-i Talha'nın ayılması için mübarek yüzüne su serpti. Talha bin Ubeydullah hazretleri ayılır ayılmaz; "Ya Eba Bekir! Resulullah ne yapıyor?" diyerek, sevgi ve bağlılığın en güzelini gösterdi. 
Resul-i ekremi sevmek, canını, O'nun mübarek vücuduna feda etmek ancak bu kadar olurdu. Hazret-i Ebu Bekir; "Resulullah iyidir. Beni O gönderdi" deyince, Hz.Talha rahat bir nefes alıp; "Allahü teâlâya sonsuz şükürler olsun. O sağ olduktan sonra her müsibet hiçtir" dedi. 
O sırada birkaç sahabe daha yetişmişlerdi. Alemlerin efendisi, hazret-i Talha'nın yanını teşrif ettiler. Yaralı mücahid, Resulullah'ı sağ olarak görünce, sevincinden ağladı. Peygamber efendimiz, onun vücudunu sıvazladıktan sonra, ellerini açıp; "Allah'ım! Ona şifa ver, kuvvet ihsan eyle" diye dua buyurdular. Resul-i ekrem efendimizin bir mucizesi olarak, hazret-i Talha sapa sağlam ayağa kalktı ve tekrar düşmanla harbetmeye başladı. 
Sevgili Peygamberimiz onun için; "Uhud günü, yer yüzünde sağımda Cebrail'den, solumda da Talha bin Ubeydullah'dan başka bana yakın bir kimsenin bulunmadığını gördüm." buyurdular.
 
 
 
 
 
llahım, sen de razı ol
 
Uhud şavaşı bütün şiddetiyle devam ediyordu. Peygamber efendimizin etrafında Ebu Dücane, sancakdar Mus'ab bin Umeyr, Talha bin Ubeydullah, Peygamberimizi korumak için arka saflardan koşup yetişen Nesibe Hatun ve birkaç sahabi vardı. 
Müşriklere karşı, Resulullah efendimizle birlikte çarpışıyorlardı. Tepeden tırnağa silahlı ve zırhlar içerisinde olan ve miğferi bulunan azılı müşrik Abdullah bir Hüneyd, sevgili Peygamberimizi görünce, atını mahmuzladı:
"Ben Zübeyr'in oğluyum. Bana Muhammed'i gösteriniz. Ya ben O'nu öldürürüm, yahud O'nun yanında ölürüm!" diye bağırıyordu. 
Atını, Peygamber efendimizin üzerine doğru sürerken, Ebu Dücane hazretleri önüne gerildi ve; "Gel bakalım! Ben vücudumla, Muhammed aleyhisselamın mübarek vücudunu koruyan bir kişiyim. Beni çiğnemedikçe, O'na ulaşamazsın!" dedi.
Atın ayaklarına kılıcını vurup, Abdullah bin Hüneyd'i yere düşürdü ve kılıcını kaldırarak; "Al, bu da Hareşe'nin oğlundan!" deyip, bir vuruşta yere serdi. 
Hadiseyi seyreden Alemlerin efendisi; "Allah'ım! Hareşe'nin oğlu Ebu Dücane'den ben nasıl razı isem, sen de öyle razı ol" diyerek dua buyurdu.
Müşriklerden çok keskin bir nişancı ve her attığını vuran bir okçu olan Malik bin Züheyr, her yerde Peygamber efendimizi arıyor, bir fırsatını bulup ok ile vurmak istiyordu. 
Resulullah efendimizin yakınlarına gelip, yayını gerdi ve sevgili Peygamberimizin mübarek başını hedef alarak okunu fırlattı. Göz açıp kapayıncaya kadar zaman yoktu.
Hazret-i Talha anında elini açarak hedef oldu. Ok, hazret-i Talha'nın avucuna saplandı ve elini parçaladı. Parmaklarının bütün sinirleri kesildi, elinin kemikleri kırıldı. Olanları Fahr-i alem efendimiz de görmüş ve; "Eğer beni korumak için elini oka uzatırken Bismillah deseydin, insanlar sana bakışırken, melekler seni göklere yükseltirdi" buyurmuşlardı.
Mekkeli müşriklerden; Abdullah bir Kamia, Übey bin Halef, Utbe bin Ebi Vakkas, Abdullah bin Şihab-ı Zühri ismindeki dört müşrik, Resul-i ekrem efendimizin hayatına son vermek için anlaşıp, yemin etmişlerdi. 
Bu sıkışık anda Resulullah efendimiz, yanında birkaç sahabi olduğu halde düşmanla kıyasıya mücadele ediyorlardı. Peygamber efendimizin önünde, sancakdar Mus'ab bin Umeyr hazretleri vardı. 
Hazret-i Mus'ab, vücuduna giydiği zırhdan dolayı, sevgili Peygamberimize çok benziyordu. O da sağ elinde İslâm sancağı olduğu halde müşriklerle müthiş bir mücadeleye girişmişti. 
Bu sırada zırhlara bürünmüş olan İbn-i Kamia, atlı olarak oraya yaklaştı. Avazı çıktığı kadar; "Bana Muhammed'i gösteriniz. O kurtulursa ben kurtulmayayım!" diye bağırarak, Peygamber efendimize doğru atını mahmuzladı. 
Hazret-i Mus'ab ile Nesibe Hatun karşı koyup, vücudlarını Peygamber efendimize siper yaparak çarpışmaya başladılar. Bu kafire ne kadar kılıç vurdularsa, zırhından dolayı tesir etmedi. 
İbn-i Kamia, Nesibe Hatun'a bir kılıç vurarak omuzunu parçaladı. Sonra Hazret-i Mus'ab'ın sancak tutan sağ eline kılıcını indirdi. Sağ eli kesilen Mus'ab bin Umeyr, canından üstün tuttuğu mübarek İslâm sancağını yere düşürmeden sol eline aldı. O esnada; "Muhammed (aleyhisselam) resuldür. Ondan önce de resuller gelmiştir" mealindeki (Al-i İmran suresi: 144) ayet-i kerimeyi okuyordu.
 
 
 
 
 
ancak yere düşmedi
 
Eshab-ı kiram, Uhud'a Resulullah efendimize bir zarar gelmemesi için her türlü fedakarlığı gösteriyordu. Sağ kolu darbe alınca sancağı sol eline alan Hz. Mus'ab'ın bu defa da sol koluna kılıç indi. Sol eli de kesilmesine rağmen şanlı sancakdar, İslâm sancağını yere düşürmüyordu. Kahraman sahabi, sancağı kolları ile tutup gövdesine bastırarak dalgalandırmaya devam etti. 
İbn-i Kamia, bu defa mızrağını şanlı sahabinin vücuduna sapladı. O da, diğer arkadaşları gibi şehid olarak ahırete göçmüştü .
Hazret-i Mus'ab yere düşerken, şanlı İslâm sancağı yere düşürülmemiş, onu hemen Mus'ab'ın suretine giren bir melek kapmıştı. Sevgili Peygamberimiz; "İleri ya Mus'ab! İleri!" buyurduğunda; sancağı tutan melek; "Ben Mus'ab değilim" dedi. O zaman, Kainatın sultanı efendimiz onun melek olduğunu anlayıp, sancağı hazret-i Ali'ye verdi.
İbn-i Kamia ise, hazret-i Mus'ab'ı, Peygamber efendimiz zannettiği için, acele müşriklerin arasına vardı ve; "Muhammed'i öldürdüm!" diyerek bağırmaya başladı. 
Bunu işiten müşrikler, hedeflerine ulaşmanın verdiği haz ile daha da azgınlaştılar. Hadisenin aslını bilemeyen Eshab-ı kriamın ise, eli ayağı tutmaz olmuştu. Hazret-i Ömer'in bile elleri iki yana düşmüş, arkadaşlarıyla olduğu yere oturakalmışlardı. 
Enes bin Nadir onları o halde görünce; "Niçin oturuyorsunuz?" diye sordu. Onlar da; "Resulullah şehid edilmiş!.." diye cevap verdiler. 
Hazret-i Enes de; "Resulullah şehid edildiyse, O'nun Rabbi bakidir. Resulullah'dan sonra biz sağ kalıp da ne yapacağız! Haydi kalkınız! Peygamberimizin çarpışarak mübarek canını feda ettiği şey için, biz de canımızı feda edelim" dedi ve kılıcının kınını kırıp; "Allahü ekber!.." nidalarıyla yalın kılıç düşmanın ortasına daldı. Küffardan bir çoklarını kırdı ve O da şehid oldu. 
Sadece yüzünde yetmiş yara vardı. Vücudunda sayısız yara olduğu için, onu kız kardeşinden başkası tanıyamamıştı.
Eshab-ı kiramın pek çoğu dağılmış, bir kısmı da şehadete ermişti. Onların bu dağınıklığından istifade eden müşrikler, Resul-i ekrem efendimizin etrafına toplanmışlardı. Taşla, kılıçla iki cihanın sultanını şehid etmeye çalışıyorlardı. 
Üzerinde iki zırhı olduğu için, darbeler tesir etmiyordu. Utbe bin Ebi Vakkas'ın attığı taşlar, sevgili Peygamberimizin mübarek yüzüne değdi ve alt dudağı yaralandı. 
Alt çenesindeki mübarek sağ rebaiyye yani kesici dişi kırıldı. O sırada İbn-i Kamia denilen müşrik de geldi ve kılıcını Alemlerin efendisinin mübarek başına vurdu.
Sevgili Peygamberimizin miğferi parçalandı, iki halkası da mübarek şakaklarına battı. Yine İbn-i Kamia'nın vurduğu bir kılıç ile mübarek omuzundan yaralandılar ve Müslümanları düşürmek için Ebu Amir'in kazdığı derin çukura yanı üzere düştüler. 
Sevgili Peygamberimiz, hain İbn-i Kamia için; "Allahü teâlâ seni zelil ve perişan etsin!" diye dua ettiler. 
İbn-i Kamia pek ziyade sevinip; "Muhammed'i öldürdüm! Muhammed'i öldürdüm!.." diye bağırarak, Ebu Süfyan'ın yanına gitti. 
Müşrikler hedeflerine ulaşmışlardı! Artık Peygamberimizle ilgilenmiyorlardı. Peygamber efendimizin bulunduğu çukurun etrafından çekilmişler, Eshab-ı kiram ile çarpışmaya koyulmuşlardı.
 
 
 
 
 
a Rabbi! Kavmimi affet
 
Resul-i ekrem efendimiz, müşriklerin saldırıları ile çukura düştüğünde, mübarek yanakları kanıyordu. Mübarek ellerini yüzüne sürünce, ellerinin ve sakal-ı şerifinin kana boyandığını gördüler.
Bir damla yere düşmeden Cebrail aleyhisselam yetişip, o mübarek kanı kaptı ve dedi ki: "Ya Habiballah! Allahü teâlânın hakkı için, eğer bu kandan bir damla yere düşse, kıyamete kadar yerde ot bitmezdi."
Fahri alem efendimiz de; "Eğer benden bir damla kan yere düşerse, gökten azab nazil olur. Ya Rabbi! Kavmimi affet! Çünkü onlar bilmiyorlar" buyurarak, kendisini öldürmeğe kalkan, mübarek vücuduna kılıç vurup, mübarek dişlerini kıran ve mübarek yüzünü kana boyayan kimselerin hidayete gelmesi için dua ediyorlardı.
Bu esnada, Ka'b bin Malik hazretleri; "Ey Müslümanlar! Müjde! İşte Resulullah burada!.." diye yüksek sesle bağırıyordu. Bu sesi işiten şanlı Eshab yeniden hayat bulmuş gibi sevinçle oraya koştu. 
Hazret-i Ali ile Talha bin Ubeydullah derhal oraya gelerek çukurdan çıkardılar. Hazret-i Ebu Ubeyde bin Cerrah, sevgili Peygamberimizin mübarek şakaklarına batan miğferin halkalarını dişleriyle çekerek çıkardı. Bu demir parçalarını çıkarırken iki ön dişi de çıktı.
Eshab-ı kiramdan Malik bin Sinan hazretleri, Resulullah efendimizin mübarek yüzlerinden sızan kanı emdi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; "Kanım kanına karışan kimseye Cehennem ateşi dokunmaz" buyurdular.
Müşrikler, tekrar üstlerine gelmeye başladılar. Eshab-ı kiram, Peygamber efendimize yeniden kavuşmanın sevinci ile bir anda Resulullah efendimizin etrafında halka olup; hiçbir müşriki bırakmadılar. 
Peygamber efendimize artık bir şey yapamayacaklarını anlayan müşrikler, dağın tepesine çıkmaya başladılar. İki cihanın sultanı, yanında bulunan Sa'd bin Ebi Vakkas hazretlerine; "Onları geri çevir" buyurdu. 
Hazret-i Sa'd; "Ya Resulallah! Yanımda sadece bir okum var. Bununla nasıl geri çevireyim?" diye sual eyleyince, Resul-i ekrem efendimiz, tekrar aynı emri verdiler. 
Bunun üzerine okçuların piri Sa'd bin Ebi Vakkas hazretleri, elini çantasına götürüp, okunu attı. Hedefini bulan ok bir müşriki devirdi. Elini tekrar ok çantasına uzattığında, bir ok daha olduğunu gördü. 
Dikkat etti, bu ok, biraz önceki oktu. Bir müşrik daha öldü. Bu hal, defalarca sürdü. Sevgili Peygamberimizin bir mucizesi olarak, hazreti Sa'd, her defasında ok çantasında bir evvelki attığı oku bulmuştu. Peşpeşe adamlarının öldürüldüğünü gören Kureyşliler, dağa çıkmaktan vazgeçtiler. Aşağı inip geriye çekildiler.
İçlerinden Übey bin Halef, atını, Peygamber efendimize doğru sürerek; "Nerededir, o peygamber olduğunu iddia eden kişi? Karşıma çıksın da, benimle çarpışsın!" diye bağırmaya başladı. 
Eshab-ı kiram, ona karşı çıkmak istediyse de, sevgili Peygamberimiz müsade etmedi. Haris bin Simme hazretlerinin mızrağını alıp ileri çıktılar. Übey alçağı atını mahmuzlayıp; "Ey Muhammed! Sen kurtulursan, ben kurtulmamayım!" diyerek yaklaştı. 
Tepeden tırnağa zırhlara bürünmüştü. Alemlerin efendisi, elindeki mızrağı Übey'in boynuna fırlattı. Mızrak uçarak, miğferi ile zırh yakası arasından boynuna saplandı. Übey, sığır gibi böğürerek atından yere yuvarlandı. Kaburga kemikleri kırıldı. Müşrikler, onu kaldırıp, götürdüler. Yolda; "Muhammed beni öldürdü!.." diyerek bağıra bağıra can verdi.
 
 
 
 
 
 
ennet O'na vacib oldu
 
Resulullah efendimiz, yanındaki Eshabı ile Uhud kayalıklarına doğru çıkmaya başladılar. Kayaların yanına varınca, yukarı çıkmak istediler. Ziyadesiyle yorulduğu, üst üste iki zırh giydiği ve mübarek vücuduna yetmişten ziyade kılıç vurulduğu için takat getiremediler. 
Bunun üzerine, Hz.Talha , Peygamber efendimizi sırtına alarak kayaların üzerine çıkardı. Sevgili Peygamberimiz; "Talha, Resulullah'a yardım ettiği zaman Cennet ona vacib oldu" buyurdular. Hiç mecalleri kalmadığından, öğle namazını oturarak eda ettiler.
Dağın eteklerinde sahabiler, her biri bir aslan kesilmiş, müşriklerin üzerine atılıyorlardı. Peygamberimize kılıç vuranlara, dünyayı zindan yapmışlardı. 
Bir ara Hatib bin Beltea, sevgili Peygamberimizin yanına geldi ve; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Sana bunu kim yaptı!" diye sual eyledi
Efendimiz; "Utbe bin Ebi vakkas, bana taş atıp yüzüme vurdu ve rebaiyye dişimi kırdı" buyurunca, hazret-i Hatib; "Ya Resulallah! O, ne tarafa gitti!" diye tekrar sordu
Peygamber efendimiz, işaretle gittiği tarafı gösterdiler. Hazret-i Hatib, derhal o tarafa koştu. Araya araya Utbe'yi buldu. Atından düşürüp, bir vuruşta öldürdü ve Resulullah'ın huzuruna gelip müjde verdi. Peygamber efendimiz de; "Allahü teâlâ senden razı olsun. Allahü teâlâ senden razı olsun" buyurarak, ona dua ettiler.
Müşrikler, derlenip toparlanan ve yeniden hücuma geçen Eshab-ı kiram karşısında tutunamadılar. Yetmiş ölü vererek, harp meydanını terk edip Mekkeye doğru yola koyuldular.
Peygamber efendimizin şehid olduğu şayiası Medine'ye ulaşmıştı. Hazret-i Fatıma, hazret-i Aişe, Ümmü Süleym, Ümmü Eymen, Hamne binti Cahş, Küaybe gibi hanımlar Uhud'a koştular. 
Hazret-i Fatıma, babası Peygamber efendimizi yaralı görünce ağladı. Resulullah efendimiz, onu teselli ettiler. Hazret-i Ali kalkanı ile su getirdi. Fatıma validemiz, o su ile Peygamber efendimizin mübarek yüzünü ve kanları yıkadı. Fakat yüzünün kanı dinmiyordu. Hazret-i Fatıma bir hasır parçasını yakıp, külünü yaraya basınca, kan durdu.
Sonra harp meydanına indiler. Önce yaralılar tespit edilerek, yaraları sarıldı. Müşrikler, bazı şehidleri tanınmaz hale getirmişlerdi. Kulak, burun ve diğer azalarını kesmiş, karınlarını yarmışlardı. Abdullah bin Cahş hazretleri bunlar arasında idi.
Bu hali gören sevgili Peygamberimiz ve Eshabı çok üzüldüler. En güzide sahabileri şehadet şerbetini içmiş, Uhud topraklarını kanlarıyla sulayarak Cennet'e uçmuşlardı. 
Fakat şehidlere yapılan bu muamele, dayanılacak gibi değildi. Peygamber efendimizin yanısıra bütün sahabilerin hüzünle içleri burkuluyordu. Bu manzara karşısında, Alemlerin efendisi ağladı. 
Mübarek gözlerinden yaşlar akdığı halde; 
"Ben, şu şehidlerin, Allahü teâlânın yolunda canlarını feda ettiklerine, kıyamet günü şahidlik edeceğim. Onları kanlarıyla gömünüz. Vallahi, kıyamet günü mahşere yaraları kanayarak gelecekler. Kanlarının rengi kan rengi, kokuları da misk kokusu olacaktır" buyurdu.
 
 
 
öyle yiğitler vardır ki
 
Sevgili Peygamberimiz savaş sonrası Uhud'ta dolaşırken ; "Hamza'yı göremiyorum. Onun hali nice oldu" buyurdular. Hazret-i Ali, arayıp buldu. 
Peygamberimiz oraya varıp akla gelmedik bir manzara ile karşılaşınca, dayanamadılar. Hazret-i Hamza'nın kulakları, burnu ve sair azaları kesilmiş, yüzü tanınmaz hale getirilmiş, karnı yarılmış, ciğerleri çıkarılmıştı. 
Peygamber efendimiz mübarek gözlerinden yaşlar aktığı halde hazret-i Hamza'ya hitaben; "Ey Hamza! Hiçbir zaman, hiçbir kimse, senin kadar musibete uğramamış ve uğramayacaktır. Ey Resulullah'ın amcası! Ey Allahü teâlânın ve Resulünün aslanı Hamza! Ey hayırlar işleyen Hamza! Ey Resulullah'a koruyucu olan Hamza! Allahü teâlâ sana rahmet eylesin!.." buyurdu.
Bu sırada, karşıdan telaş içinde gelen bir kadın görüldü. Bu, sevgili Peygamberimizin halası hazret-i Safiyye validemizdi. O da, diğer hanımlar gibi, Resulullah efendimizin şehid olduğu şayiasını işitince, herşeyi unutmuş, koşa koşa Uhud'a gelmişti.
Resul-i ekrem efendimiz, halasını görünce, şehidlerin haline dayanamaz düşüncesi ile, oğlu Zübeyr bin Avvam hazretlerine; "Anneni geri çevir, kardeşinin cesedini görmesin" buyurdu. 
Hazret-i Zübeyr, koşarak annesinin yanına vardı. Mübarek Hatun heyecanla; "Oğlum! Resulullah'dan haber ver!.." dedi. Yanlarına hazret-i Ali de gelmişti. O; "Resulullah hamdolsun iyidir" deyince, ferahladı, fakat; "O'nu bana gösterin" demekten kendini alamadı. 
Hazret-i Ali, Alemlerin efendisini işaretle gösterdi. Hazer-i Safiyye validemiz, iki cihanın güneşini sağ olarak görünce, çok sevindi ve Allahü teâlâya hamd eyledi. Bu defa, kardeşi hazret-i Hamza'nın durumunu görmek için ileri yürümek istedi. 
Oğlu Zübeyr ; "Anneciğim! Resulullah, geri dönmenizi emrediyor" deyince, hazrte-i Safiyye; "Eğer ona yapılanı bana göstermemek için geri döneceksem, zaten ben kardeşimin cesedinin kesilip biçildiğini öğrenmiş bulunuyorum. O, bu hale Allahü teâlâ yolunda uğramış bulunuyor. Biz, bu yolda daha beterlerine de razıyız. Sevabını Allahü teâlâdan bekleyeceğiz. İnşaallah sabredip, katlanacağız" dedi.
Zübeyr bin Avvam hazreleri gelip bunu bildirince, Peygamber efendimiz; "Öyle ise bırak görsün" buyurdu. Safiyye validemiz, hazret-i Hamza'nın cesedinin yanına oturdu ve sessizce ağladı.
Gelirken yanında iki hırka getirmişti. Onları çıkarıp; "Bunları kardeşim Hamza için getirdim, ona sarınız" dedi. Seyyid-üş-Şüheda yani şehidlerin efendisi olan hazret-i Hamza'yı bu hırkalardan biri ile kefenlediler.
Habibullah efendimiz, sancakdar Mus'ab bin Umeyr'in baş ucuna geldiler, hazrte-i Mus'ab'ın elleri kesilmiş, pek çok yerinden yara almıştı. Etrafı kan gölü halindeydi. Peygamber efendimiz, burada da çok hüzünlendiler ve bu aziz şehidlere hitaben, Ahzab suresinden 23. Ayet-i kerimeyi okudular. Mealen;
"Mü'minlerden öyle yiğitler vardır ki, onlar Allahü teâlâya verdikleri sözde sadakat gösterdiler. Onlardan bazıları şehid oluncaya kadar çarpışacağına dair verdiği sözü yerine getirdi (şehid oldu). Kimisi de şehid olmayı bekliyor. Onlar verdikleri sözü asla değiştirmediler" buyuruldu.
 
 
 
ehidleri ölü sanmayınız
 
Peygamber Efendimiz, savaş alanını dolaşıyor, şehidlere müjdeler veriyordu: 
"Allahü teâlânın Resulü de şahiddir ki, siz kıyamet günü Allahü teâlânın huzurunda şehid olarak haşrolunacaksınız!" 
Daha sonra, yanındakilere dönüp;"Bunları ziyaret ediniz. Kendilerine selam veriniz. Allahü teâlâya yemin ederim ki, kim bunlara bu dünyada selam verirse, kıyamette bu aziz şehidler kendilerine mukabil selam vereceklerdir."
Mus'ab bin Umeyr hazretlerine kefen olacak bir şey bulamadılar. Kendi kaftanı mübarek vücudunu tam örtmüyordu. Baş tarafına örtseler ayakları, ayak tarafına örtseler başı açıkta kalıyordu. Habib-i ekrem efendimiz; "Baş tarafını kaftanla, ayaklarını ise ızhır otu ile örtünüz" buyurdular. 
Hayatını İslâm'a hizmetle geçiren ve bu uğurda şehidlik mertebesine kavuşan bu mutlu sahabi, dünyadan yarım kefen ile ayrıldı.
Diğer şehidler, namazları kılınıp, kanlı elbiseleri ile ikişer üçer bir kabre konarak defnedildiler. Uhud gazasında yetmiş şehid verilmişti. Bunlardan altmış dördü Ensardan, altısı Muhacirlerden idi.
Eshab-ı kiramın çoğunun akrabaları şehid olmuştu. Bu sebeple, gönülleri yaralı idi. Kalanları teselli için, Habib-i ekrem efendimiz buyurdular ki;
"Vallahi, Eshabımla birlikte ben de şehid olup, Uhud dağının bağrında gecelemeyi ne kadar isterdim. Kardeşleriniz şehid oldukları zaman, Allahü teâlâ onların ruhlarını yeşil kuşların kursaklarına koydu. Onlar, Cennet'in ırmaklarına gelir, sularından içerler. Meyvelerinden yerler. Cennet'in dört bir bucağını seyrederler. Gülistanlarında uçarlar. 
Daha sonra Arş-ı ala altına asılan, altun kandillerin içine girip akşamlarlar. Onlar, böyle yiyecek ve içeceklerin hoşluğunu, güzelliğini görünce; "Keşke, Allahü teâlânın, bize neler ikram ettiğini kardeşlerimiz bilselerdi de, cihaddan çekinmeseler, çarpışmaktan korkup, düşmandan yüz çevirmeselerdi" derler.
Allahü teâlâ da; "Ben sizin ahvalinizi onlara bildiririm" buyurdu.
Ve ayet-i kerime indirip mealen şöyle buyurdu:
"Sakın Allahü teâlânın yolunda şehid olanları ölüler sanmayınız! Doğrusu onlar, Rableri katında diridirler. Öyle ki, Allahü teâlânın kendilerine verdiği, ihsan ettiği şehidlik mertebesiyle, hepsi de sevinerek, Cennet nimetleriyle rızıklanırlar. 
Arkalarından şehidlikle henüz kendilerine katılamayanlar hakkında da; "Onlara hiçbir korku yoktur ve onlar mahzun da olmayacaklardır" diye müjde vermek isterler. Onlar, Allahü teâlâdan gelen bir nimetle, hatta daha fazlasıyla sevinirler, Allahü teâlânın, mü'minlere olan mükafatını zayi etmeyeceği müjdesi ile neş'elenirler." (Al-i İmran suresi: 169-171) ... Allahü teâlâ, onlara görünüp; 
"Ey kullarım! Canınız neyi çekiyorsa, söyleyiniz, size onu fazlasıyla tattırayım" buyurur. Onlar da; 
"Ey Rabbimiz! Senin bize ihsan ettiğin nimetlerden daha üstün bir nimet yok ki, onu isteyelim. Biz, Cennet'te istediğimiz şeylerden yeyip duruyoruz. Ancak biz istesek; ruhlarımızın cesedlerimize geri çevrilip dünyaya döndürülmemizi ve senin yolunda çarpışarak tekrar öldürülmemizi isteriz" derler."
 
 
 
 
ana yüz çevirenlerin cezalarını ver
 
Resulullah efendimiz ve Eshabı savaş meydanını dolaşıp şehidleri defnettiler. Artık burada yapılacak bir şey kalmamıştı. Derlenip toparlandılar. Cihad-ı fi sebilillah, yani Allahü teâlânın dinini yaymak için geldikleri Uhud'da, tarihin eşsiz bir gazası yapılmıştı. 
Gözlerin göremeyeceği, hayalleri aşan Eshab-ı kiramın nice kahramanlıklarına şahid olunmuş, küffara bir ders daha verilmişti.Alemlerin Efendisi, mübarek Eshabıyla, nurlu Medine'ye doğru hareket ettiler. Harre mevkiine geldiklerinde, Eshabını saf haline geçirip, mübarek ellerini kaldırarak, Allahü teâlâya yalvarmaya ve şöyle dua etmeye başladılar: 
"Allah'ım! Hamd ve sena ancak sanadır. Allah'ım! Senin dalalette bıraktığını hidayete erdirecek, hidayete erdirdiğini de saptıracak yoktur... 
Allah'ım! Bize imanı sevdir. Kalblerimizi iman ile süsle. Bizi, küfür, azgınlık ve taşkınlıktan nefret ettir. Din ve dünyamıza zararlı olan şeyleri bilenlerden, doğru yola erenlerden eyle. 
Allah'ım! Bizleri Müslüman olarak yaşat ve Müslüman olarak öldür. Bizi, salihler ve iyiler zümresine ilhak eyle. Çünkü onlar, ne şeref ve haysiyetlerini kaybedenlerdir, ne de dinlerinden dönenlerdir. 
Allah'ım! Senin Resulünü yalanlayan, senin yolundan yüz çeviren, Peygamberinle harbeden kafirlerin de cezalarını ver! Onlara hak ve hakikat olan azabını indir!.. Amin!" 
Eshab-ı kiram da, "Amin! Amin!" diyerek bu duaya iştirak ettiler.
Sevgili Peygamberimiz, Eshabıyla Medine'ye yaklaşmışlardı. Medine'de kalan kadınlar, çocuklar yollara dökülmüş, merak ve hüzun ile, gelen ordunun içinde Kainatın efendisini görmeye çalışıyorlardı.
O'nun, cihanı aydınlatan nurlu yüzünü görünce, Allahü teâlâya hamd ediyorlardı. Sonra, gözler orduya takılıyor, babalar, efendiler, oğullar, dayı ve amcalar aranıyordu. Göremezlerse... gözyaşlarını tutamıyorlardı. Eshabının bu hüzünlü halini gören merhamet deryası Resul-i ekrem efendimiz de, çok üzülüyor, mübarek gözlerinden yaş akıtıyorlardı.
Bir ara Sa'd bin Mu'az hazretlerinin annesi Kebşe hatunun, Peygamber efendimize yaklaştığı görüldü. Uhud'da, oğlu Amr şehid olmuştu. Huzur-i saadete geldiğinde; "Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Elhamdülillah ki sen sağ salim olarak gördüm. Sen selamette olduktan sonra, bütün felaketler bana hiç gelir!" dedi. 
Ciğerparesi oğlunu sormadı. Sevgili Peygamberimiz ona, oğlu Amr için baş sağlığı diledikten sonra; "Ey Sa'd'ın annesi! Sana ve onun ev halkına müjdeler olsun ki, onlardan şehid düşenlerin hepsi de Cennet'te toplandılar ve birbirlerine arkadaş oldular. Onlar, ev halkına da şefaat edeceklerdir" buyurdu. 
Kebşe hatun; "Allahü teâlâdan gelen her şeye razıyız ya Resulallah! Bu müjdelerden sonra artık onlar için kim ağlar! Siz, geride kalanlar için dua buyurunuz" dedi. 
Alemlerin efnedisi de; "Allah'ım! Onların kalblerinde bulunan üzüntüleri gider! Arkada kalanlarını da, geride kalmışların en hayırlısı eyle!" diye dua buyurdular. Sonra da, "Ey Eshabım! Şimdi küçük cihaddan döndük, büyük cihada başlıyacağız" buyurdular. 
Herkesin evlerinde istirahate çekilmelerini ve yaralıların yaralarını tedavi etmelerini tavsiye ettiler. Kendileri de yaralı idi. Doğruca, saadethanelerine gittiler
 
 
 
 
avete katılanlara büyük mükafat
 
Uhud savaşının ertesi günü... Sabah vakti... Daha yaralar kurumamış... Yorgunluklar geçmemiş... Bu halde iken, Resulullah efendimiz harekete geçti. " Hamra-ül Eset" tarafına yürüme karara verdiler. 
Medine'den dört beş saat yürüyüşlük mesafesinde bir yer burası... 
Resul-i ekrem efendimiz, Medine'ye dönen Müslümanların yorgunluğundan istifade edip, müşriklerin her an geri dönüp Medine'yi basabilecekleri ihtimaline karşı böyle bir tedbir aldı. 
Müslümanların harpten dolayı zayıf düşmediğini bildirmek, düşmana göz dağı vererek Medine'ye tekrar dönmelerini önlemek için, Bilal-i Habeşi'ye;
"Resulullah, size düşmanı takip etmeyi emrediyor! Dün, Uhud'da bizimle beraber çarpışmaya katılanlar geleceklerdir, de!" buyurdu. 
O da, Eshaba bu emri duyurunca, çoğu yaralı oldukları halde derhal hazırlandılar. Hatta ağır yaralı olan Abdullah ile Rafi isimli kardeşler, Resul-i ekrem efendimizin bu davetini işitir işitmez, bütün ağrı ve sızılarına rağmen;
"Resulullah ile gazaya çıkma fırsatını kaçıracak mıyız yoksa?!" diyerek, mücahidlerin saflarına koştular.
Başta Allahın Resulü olmak üzere ve hepsi bir gün Uhud savaşına girmiş altıyüzden fazla sahabi derhal toplandılar.
Sevgili Peygamberimiz, hemen yola çıkıp şanlı Eshabıyla, müşrikleri takibe başladılar. Revha denilen mevkide, müşriklerin toplanarak, Medine'ye baskın yapmak ve Müslümanları yok etmek için karar aldıklarını öğrendiler.
Bu tedbirlerinin de, Peygamber efendimizin bir mucizesi olduğu ortaya çıktı.
Müşrikler, Resul-i ekrem efendimizin üzerlerine doğru geldiğini duyunca, korkarak, bulundukları yeri terk edip, Mekke'ye döndüler.
Peygamber efendimiz, onları Hamra-ül Esed denilen yere kadar takib ettiler. Müşriklerden iki kişi yakalandı. Burada üç gün kaldılar, sonra Medine'ye geri döndüler.
Allahü teâlâ, Hamra-ül Esed'e giden bu şerefli Eshabı, ayet-i kerimesinde mealen şöyle medhetti: 
"Yaralandıktan sonra, yine Allahü teâlânın ve Peygamberinin davetine koşanlar ve hele onlardan iyilik edip fenalıktan sakınanlar için, çok büyük bir mükafat vardır" (Al-i İmran suresi: 172)
Bu harekatla, Resulullah efendimiz, etrafı sindirdiler ve Kureyş döküntülerinden Muaviye bin Mugiyre ile Bedir'de esir düşmüş iken fidyesiz salıverilenlerden, bir daha İslâm aleyhine hiçbir harekete katılmayacağını taahhüt ve sonra ahdine hıyanet eden bir şair öldürülerek cezası verildi.
Bu sefer beş gün sürdü... Beşinci gün geri dönüldü.
Uhud'da, sevgili Peygamberimizi öldürmeye yemin edenlerden İbn-i Kamia, Mekke'ye döndüğünde, bir gün koyunlarına bakmak için dağa çıkmıştı. 
Dağın tepesinde koyunlarını buldu. İçlerinden bir koç, süratle koşarak İbn-i Kamia'ya toslamağa başladı. Vura vura İbn-i Kamia'yı parçalayarak öldürdü.
Abdullah Şihab-ı Zühri'yi de, Mekke'ye giderken, beyaz benekli bir yılan ısırarak öldürdü. Peygamber efendimize kasdedenlerin hepsi bir sene içinde cezalarını görüp Cehennemi boyladılar.
 
 
Reci ve Bi'ri Maune Vakaları
 
 
 
 
üşriklerin kurduğu tuzak
 
Uhud gazasının has okçularından Asım bin Sabit hazretleri, bu gazada müşriklerden Müsafi bin Talha ile kardeşi Haris'i öldürmüştü. 
Anneleri çok kin gütmekle meşhur olan Sülafe binti Sa'd, oğullarının ikisini öldüren Asım bir Sabit hazretlerinin başını getirene, yüz deve vereceğini va'd etti.
Hazret-i Asım'ın kafatasında şarab içmeye and içti. Ayrıca Resulullah efendimizin gönderdiği bir seriyyede, Abdullah bin Üneys'in, Lıhyanoğullarından Halid bin Süfyan'ı öldürmesi sebebiyle, Lıhyanoğulları, Adel ve Kare kabileleriyle anlaştı. 
Medine civarında bulunan bu iki kabile bir plan yapıp, elçiler hazırladılar. Onlara;Müslüman olduğunuzu söylersiniz. Zekat vereceğiz, bunu almak ve bize İslâm'ı öğretmek üzere muallim istiyoruz, dersiniz. Gelenlerin bir kısmını öldürür, öcümüzü alırız. Bir kısmını da Mekke'ye götürüp Kureyş'e satarız, dediler.
Hicretin dördüncü yılının Safer ayında, bu iki kabileden altı veya yedi kişilik bir heyet, Efendimize gelerek; "Müslüman olduk, bize Kur'an-ı kerimi ve dini öğretecek muallimler gönder" dediler.
Bu sırada sevgili Peygamberimiz, Mekkeli müşriklerin savaş hazırlığı içinde olup olmadıklarını kontrol etmek üzere, on kişiden meydana gelen bir seriyye hazırlamıştı. 
Adel ve Kare kabilesinden de böyle bir heyetin gelip muallim istemeleri üzerine, durumu araştırmak, inceleyip bildirmek üzere bu on kişilik keşif kolunu gelenlerle birlikte gönderdi.( Peygamberler gaibi, geleceği bilen değil, ancak Allah'ın bildirdiğini, bildirdiği kadarı ile bilendir. ) 
Eshab-ı kiramdan kurulan bu seriyyede; Mersed bin Ebi Mersed, Halid bin Ebi Bükeyr, Asım bin Sabit, Hubeyb bin Adiy, Zeyd bin Desinne, Abdullah bir Tarık, Mu'attib (Mugir) bin Ubeyd ve isimleri bilinmeyen üç sahabi daha vardı.
Bu keşif kolu, gündüzleri gizlenip, geceleri yürümek suretiyle bir seher vakti Reci' suyunun başına geldiler. Orada bir müddet dinlenip, Acve denilen iyi cins Medine hurmasından yediler.
Sonra oradan ayrılarak, yakınlarındaki bir dağa çıkıp gizlendiler. Huzeyl kabilesinden koyun güden bir kadın da Reci' suyunun başına gelmişti. Hurme çekirdeklerini görüp, Medine hurması yendiğini anladı. "Buraya Medine'den gelenler olmuş" diye bağırarak, kabilesine haber verdi. 
Bu sırada Eshab-ı kiramdan bu on kişilik seriyyenin yanında bulunan Adel ve Kare kabilesinin hey'etinden biri, bir bahane ile yanlarından ayrıldı. Hemen Lıhyanoğullarına gidip, haber verdi.
Lıhyanoğulları bu haber üzerine harekete geçtiler. Yüzü okçu olmak üzere,iki yüz kişilik bir kuvveti bu küçük seriyyenin üzerine gönderdiler. Gelen bu müşrik sürüsü, hazret-i Asım bin Sabit ve arkadaşlarını dağın tepesinde bularak kuşattı. 
Bu arada, on sahabinin ahvalini, müşriklere haber veren kişi de onlara katıldı. Eshab-ı kiram, o anda aldatıldıklarını anladılar ve harbe karar vererek, kılıçlarını çektiler. 
Bunu anlayan müşrikler, onları kandırmaya çalışıp; "Eğer yanımıza inerseniz, hiç birinizi öldürmeyeceğiz. Kesin söz veriyoruz. Yemin ederiz ki, sizleri öldürmek istemiyoruz. Fakat size karşı Mekkelilerden fidye koparmak istiyoruz" dediler. 
Asım bin Sabit, Mersed bin Ebi Mersed ve Halid bin Ebi Bükeyr; "Müşriklerin sözlerini ve ahidhlerini hiçbir zaman kabul etmeyiz" diyerek bütün tekliflerini reddettiler.
 
 
 
 
 
rıların koruduğu kimse
 
Müşriklerin tuzağına düştüklerine anlayan, on yiğit, herşeye rağmen mücadele etmeye karar verdi. Asım bin Sabit hazretleri; "Hiçbir zaman müşriklerin himayelerini kabul etmemeğe yemin ettim. Vallahi onların himayelerine ve sözlerine kanarak teslim olmam" dedi. 
Ellerini açtı; "Allah'ım! Peygamberini durumumuzdan haberdar et" diyerek dua etti. Allahü teâlâ, hazret-i Asım'ın duasını kabul buyurdu ve Resulullah efendimizi, onlardan haberdar etti.
Hazret-i Asım, müşriklere; "Biz ölmekten korkmayız. Çünkü, dinimizde basiretliyiz (ölünce şehid olur Cennet'e gideriz)" buyurdu. 
Müşriklerin reisi; "Ey Asım! Kendini ve arkadaşlarını zayi etme, teslim ol!" deyince; Hz. Asım bin Sabit, okla karşılık verdi. Ok atarken;
"Ben güçlüyüm hiç eksiğim yok.
Yayımın kalın teli gerilmiştir.
Ölüm hak, hayat boş ve geçicidir.
İnsanlar er-geç Allah'a rücu' edicidir.
Eğer ben sizinle çarpışmazsam; anam,
Üzüntüsünden aklını kaybeder."
Mısra'larını okuyordu. Asım'ın sadağında yedi ok vardı. Attığı her ok ile bir müşriki öldürdü. Oku bitince, bir çoğunu da mızrağıyla delik deşik etti. 
Fakat mızrağı da kırıldı. Hemen kılıcını sıyırdı, kınını kırıp attı. Bu; ölünceye kadar döğüşeceğim, teslim olmayacağım manasına geliyordu.
Sonra da; "Ey Allah'ım! Ben bugüne kadar senin dinini hıfz ettim. Senden, bu günün sonunda benim vücudumu koruyup, müşriklerden saklamanı niyaz ediyorum" diye dua etti. 
Hazret-i Asım bin Sabit'in ve diğer sahabilerin; "Allahü ekber!" nidaları, dağları inletiyordu. İki yüz kişiye karşı on mücahid ölesiye çarpışıyor, yanlarına yaklaşanlar, yaptıklarının cezasını görüyorlardı. 
Hz. Asım , en sonunda iki ayağından yaralanıp yere düştü. Kafirler, ondan çok korktukları için, yere düşünce bile yanına yaklaşamadılar ve uzaktan ok atarak şehid ettiler. 
O gün oradaki on sahabiden yedisi şehid, üçü de esir edildi. Lıhyanoğulları, Sülafe binti Sa'd'a satmak için, Asım bin Sabit'in mübarek başını kesmek istediler. Fakat Allahü teâlâ, hazret-i Asım bin Sabit'in duasını kabul buyurduğundan, bir arı sürüsü gönderdi. 
Bulut gibi Asım bin Sabit'in üzerinde durdular. Müşrikler yanına yaklaşamadı. Sonunda; "Bırakın, akşam olunca arılar dağılır, biz de başını kesip götürürüz" dediler. 
Akşamleyin Allahü teâlâ şiddetli bir yağmur yağdırdı. Derelerden seller aktı ve Asım bin Sabit hazretlerinin mübarek cesedini alıp, bilinmeyen bir yere götürdü. Ne kadar aradılarsa da bulamadılar. 
Bunun için müşrikler, Asım bin Sabit hazretlerinin hiçbir yerini kesmeye muvaffak olamadılar. Arıların, Asım'ı korudukları hadisesi zikredildiği zaman, hazret-i Ömer;
"Allahü teâlâ elbette mü'min kulunu muhafaza eder. Asım bin Sabit, sağlığında müşriklerden nasıl korundu ise, Allahü teâlâ da ölümünden sonra cesedini muhafaza edip, müşriklere dokundurmadı" buyurdu.
Bunun için Asım bin Sabit yad edilirken; "arıların koruduğu kimse" diye anılırdı.
 
 
 
 
 
azret-i Hubeyb bin Adiy'in istekleri
 
Lıhyanoğulları, başta Asım bin Sabit olmak üzere tuzağa düşürdükleri yedi sahabiyi şehid ettiler. Üç sahabiyi de esir aldılar. Esir edilen üç sahabi; Hubeyb bin Adiy, Zeyd bin Desinne ve Abdullah bin Tarık idi.
Lıhyanoğulları, üçünü de yayların kirişleri ile bağladılar. İçlerinden Abdullah bin Tarık, Mekkeli müşriklere götürülmeye razı olmadı. Gitmemek için karşı koydu. "Şehid edilen arkadaşlarım Cennet'le şereflendiler" diyerek haykırdı.
Ellerinin bağını kopardı, fakat Lıhyanoğulları, taşa tutarak onu da şehid ettiler. Hubeyb bin Adiy ve Zeyd bin Desinne hazretleri; "Resulullah'ın verdiği keşif vazifesini yapmaya belki imkan buluruz" düşüncesi ile sabrettiler.
Lıhyanoğulları, her ikisini de Mekke'ye götürdüler. Bedir ve Uhud savaşlarında yakınları öldürülen müşrikler, kin ve intikam hırsı ile tutuşuyorlar ve fırsat arıyorlardı
Hubeyb'i , müşriklerden Huceyr bin Ebi İhab-ı Temimi, Bedir savaşında öldürülen kardeşinin; Zeyd bin Desinne'yi de , Safvan bin Ümeyye, Bedir savaşında öldürülen babası Ümeyye bin Halef'in intikamını almak üzere satın aldılar. 
Müşriklerin niyeti her ikisini de öldürmekti. Fakat savaş yapmayı yasak saydıkları aylarda bulunduklarından, hapsetmek suretiyle zamanın geçmesini beklediler. Ayrı ayrı yerlerde hapsettiler. Her iki sahabi de bu esaret karşısında büyük bir sabır, takat ve asalet gösterdiler.
Hubeyb bin Adiy'in hapsedildiği evde bulunan ve azadlı bir cariye olan Maviye (bu hanım, daha sonra Müslüman olmuştur) gördüklerini şöyle anlatmıştır:
Bulunduğum evde bir hücreye hapsedilmişti. Ben, ondan daha hayırlı bir esir görmedim. Bir gün baktım, elinde ibrik gibi kocaman bir üzüm salkımı vardı. Ondan yiyordu. Her gün böyle üzüm salkımı elinde görülürdü. 
O mevsimde, hem de Mekke'de üzüm bulmak asla mümkün değildi. Allahü teâlâ, ona rızık veriyordu. Hapsolunduğu hücrede namaz kılar, Kur'an-ı kerim okurdu. Okuduğu Kur'an-ı kerimi dinleyen kadınlar ağlaşırlar ve ona acırlardı. 
Bazan; "Bir isteğin var mı?" diye sorduğumda; "Bana tatlı su ver, putlar için kesilen hayvanların etinden getirme, bir de, beni öldürecekleri zaman önceden haber ver, başka bir şey istemem" derdi. 
Öldürüleceği gün kararlaştırılınca, gidip kendisine söyledim. Bunu öğrenince, en ufak bir değişiklik ve zerre kadar üzüntü eseri göstermedi. O gün yaklaşınca, ölmeden önce vücut temizliği yapmak istediğini söyledi ve bir ustura istedi. 
Ben de çocuğumun eline bir ustura verip gönderdim. Çocuk yanına gidince birden korktum. "Eyvah! Bu adam, çocuğu ustura ile keser. O nasıl olsa öldürülecek" dedim.
Koşup çocuğa baktım. Hubeyb , gönderdiğim usturayı çocuğun elinden alıp, çocuğu sevmek için dizine oturtmuştu. Ben bu durumu görünce çok korkup, feryad etmeye başladım. Durumu anlayınca; 
"Bu çocuğu öldüreceğimi mi zannediyorsun? Bizim dinimizde böyle şey yok. Haksız yere cana kıymak bizim hal ve şanımızdan değildir" dedi.
Hubeyb bin Adiy'i ve Zeyd bin Desinne'yi öldürmek için müşriklerin kararlaştırdığı gün gelmişti. O gün sabah erkenden zincirlerini çözüp, Mekke dışında Temim denilen yere götürdüler. Mekke halkı ve müşriklerin ileri gelenleri, bunların idamını seyretmek üzere toplanmıştı. Etrafta büyük bir kalabalık vardı
 
 
 
 
ki rek'at namaz kıldı
 
Hubeyb bin Adiy hazretleri ile aynı hücrede kalan cariye Maviye, Hz. Hubeyb'in öldürülüşünü şöyle anlatır: 
Müşrikler, esirleri idam edecekleri yerde iki darağacı kurmuşlardı. Hubeyb'i darağacına kaldırıp bağlamak istedikleri sırada; "Beni bırakınız, iki rekat namaz kılayım" dedi.
Bıraktılar; "Kıl orada" dediler. Hubeyb hemen namaza durup, huşu ile iki rekat namaz kıldı. Toplanan müşrikler, kadınlar, çocuklar heyecanla onu seyrediyorlardı. Namazını bitirdikten sonra;
"Vallahi eğer ölümden korkarak namazı uzattığımı zannetmeyecek olsaydınız, namazı uzatırdım ve daha çok kılardım" dedi. 
Böyle idam edilirken iki rekat namazı ilk kılan, adet ve sünnet olmasına sebep olan hazret-i Hubeyb bin Adiy'dir. Peygamber efendimiz , onun idam edilirken iki rekat namaz kıldığını işitince, bu hareketini yerinde ve uygun bulmuştur.
Hubeyb'i , namazını kıldıktan sonra, darağacına kaldırarak bağladılar. Yüzünü, kıbleden Medine'ye doğru çevirdiler. Sonra; "Haydi dininden dön! Seni serbest bırakalım" dediler.
Şöyle cevap verdi: "Vallahi dönmem! Bütün dünya benim olsa, bana verilse, yine İslâmiyet'ten dönmem!" Bu cevabı alan müşrikler; "Şimdi senin yerine Muhammed'in olmasını, onun öldürülmesini ister misin? Evet dersen, kurtulur, evinde rahat rahat oturursun!" dediler.
Hubeyb ; "Ben, Muhammed aleyhisselamın ayağına bir dikenin batmasına bile asla razı olmam!" dedi. Müşrikler alay edip, gülüşerek; "Ey Hubeyb! İslâm dininden dön! Eğer dönmezsen, seni muhakkak öldüreceğiz!" dediler. Hubeyb ; "Allahü teâlâ yolunda olduktan sonra, benim için öldürülmenin hiç önemi yoktur" diye karşılık verdi.
Bundan sonra Hubeyb ; "Allah'ım! Şuracıkta düşman yüzünden başka yüz görmüyorum. Allah'ım! Benden, Resulüne selam ulaştır. Bize yapılan bu işi Resulüne bildir!" diyerek dua etti ve; "Esselamü aleyke ya Resulallah" dedi. 
Hubeyb bu duayı yaptığı sırada, sevgili Peygamberimiz, Eshab-ı kiramla oturuyordu. Zeyd bin Harise şöyle anlatmıştır:
"Bir gün Resulullah, Eshabıyla otururken; "Ve aleyhisselam" dedi. Eshab-ı kiram; "Ya Resulallah! Bu kimin selamına karşılıktır" dediler. "Kardeşimiz Hubeyb'in selamına karşılık. Cebrail aleyhisselam Hubeyb'in selamını bana ulaştırdı" buyurdu.
Hubeyb'in etrafında toplanan Kureyş müşrikleri; "İşte, babalarınızı öldüren bu adamdır" diyerek gençleri üzerine mızraklarıyla saldırttılar ve mübarek vücudunu yaralamaya başladılar. Bu sırada, Hubeyb'in yüzü Kabe'ye doğru döndü.
Müşrikler, Medine'ye doğru döndürdüler. Hubeyb; "Allah'ım! Eğer ben senin katında makbul bir kul isem, yüzümü kıbleye çevir" diyerek dua etti. Yüzü yine kıbleye döndü. Müşriklerden hiç biri, onun yüzünü Kabe'den başka bir tarafa çeviremedi.
Bu esnada Hubeyb , darağacı üzerinde, düşman arasında garip bir halde şehid edilmekte olduğunu dile getiren bir şiir söyledi. Müşrikler, ellerindeki mızrakları vücuduna saplayarak, işkence yapmaya başlayınca; "Vallahi ben Müslüman olarak öldürülecek olduktan sonra, vurulup, hangi yanım üstüne düşersem düşeyim gam yemem! Bunların hepsi Allahü teâlânın yolundadır" dedi.
Hz. Hubeyb darağacında müşriklere şöyle beddua etti: "Allah'ım! Kureyş müşriklerinin hepsini mahvet! Topluluklarını dağıt! Birer birer canlarını al, onları sağ bırakma!"
Hubeyb bin Adiy'in cenazesi, kırk gün darağacında asılı kaldı. Bedeni çürüyüp kokmadı. Hep taze kan aktı. 
Sevgili Peygamberimiz, onun cenazesini getirmek üzere Eshab-ı kiramdan Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved'i gönderdi. Gece, gizlice Mekke'ye girdiler. Hubeyb'i asıldığı darağacından indirip, deveye yükleyerek Medine'ye doğru yola çıktılar. 
Durumu öğrenen müşrikler, büyük bir kalabalık halinde üzerlerine yürüdüler. Her iki sahabi kendilerini savunmak için, cenazeyi yere koydular. Biraz sonra cenazeyi bıraktıkları yerin yarılarak cesedi içeri alıp, kapandığını gördüler ve Medine'nin yolunu tuttular.
Zeyd bin Desinne'yi de diktikleri ağaca bağladılar. Dininden döndürmek için zorladılar. Fakat Zeyd'in imanını kuvvetlendirmekten başka bir şey elde edemediler. Bunun üzerine Zeyd'i ok yağmuruna tuttular. Sonunda Safvan bin Ümeyye'nin azadlı kölesi Nistas tarafından şehid edildi.
 
 
 
 
i'r-i Maune vak'ası
 
Yine aynı yılın Safer ayında, Arabistan'ın Necd bölgesinden Ebu Bera geldi. Necd'de 
İslâm'ın tanıtılması için, Eshab-ı kiramdan birkaç tanesini oraya göndermesini Resulullahtan istedi. Sevgili Peygamberimiz; "Göndereceğim kimseler hakkında, Necd halkından emin değilim!" buyurdular. 
"Onlara kimse zarar veremez" sözü üzerine, Alemlerin efendisi, bu kesin taahhüdü kabul buyurup, Eshab-ı Suffa'dan yetmiş kişilik bir hey'et hazırladı ve Münzir bin Amr hazretlerinin kumandasında yola çıkardı.
Kendisinin ve kabilesinin İslâmiyet'le şereflenmesini isteyen Ebu Bera, Eshab-ı Suffa'dan önce yola çıkıp, kabilesine gelerek, hey'eti himayesine aldığını, onlara hiç kimsenin dokunmamasını tenbih etti. 
Yeğeni Amir bin Tufeyl kabul etmedi. Üç kabilenin adamlarını silahlandırarak başlarına geçti ve Bi'r-i Maune'ye gelen Eshab-ı kiramı kuşattı. 
Sahabiler biri hariç hepsi şehid edildi. Bu mübarek Eshabın son sözleri; "Ya Rabbi! Şu anda Resulullah'a durumumuzu haber verecek senden başkası yoktur. O'na selamımızı bildir!" dediler. 
O anda Cebrail aleyhisselam son derece üzgün bir halde, Peygamber efendimize gelip, selamlarını ulaştırdı ve; "Onlar, Allahü teâlâya kavuştular. Allahü teâlâ onlardan razı oldu, onlar da Allahü teâlâdan razı oldu" dedi. 
Sevgili Peygamberimiz de; "Aleyhimüsselam" diye cevap verdikten sonra, çok üzüntülü olarak Eshab-ı kirama döndüler; "Kardeşleriniz, müşriklerle karşılaştılar. Müşrikler, onları kesip biçtiler, mızraklarla delik deşik ettiler..." buyurarak, durumu haber verdiler.
Bu hadisede düşmanla çarpışırken, Amir bin Füheyre hazretlerinin sırtına, Cebbar adlı biri mızrağını saplamıştı: O anda hazret-i Amir; "Vallahi, Cennet'i kazandım!" demiş, Cebbar'ın ve diğer müşriklerin gözleri önünde gökyüzüne doğru çekilmişti. Bu hadise üzerine daha sonra onu şehid eden Cebbar Müslüman olmuştu.
Peygamber efendimiz, "Reci'" ve "Bi'r-i Maune" hadiselerine çok üzüldüler. Bu elim hadiseyi yapan kabilelere, bela için bir ay her namazdan sonra dua ettiler. Allahü teâlâ, Resulünün duasını kabul buyurdu. O kabilelere müthiş bir kuraklık ve kıtlık verdi. Sonra bulaşıcı bir hastalıkla yedi yüz kişi öldü.
 
 
 
 
 
adiroğullarının suikastı
 
Uhud gazasından sonra, hicretin dördüncü senesinde, Nadiroğulları ismindeki Yahudi kabilesi, sevgili Peygamberimize suikast tertip ettiler. 
Bunu, Cebrail aleyhisselam Peygamber efendimize haber verdi; suikast neticesiz kaldı. Bunun üzerine Alemlerin efendisi, antlaşmayı bozan bu Yahudi kabilesine, Muhammed bin Mesleme'yi gönderdi ve; 
"Nadiroğulları Yahudilerine git! Onlara, 'Resulullah beni size; yurdumdan çıkıp gidiniz! Burada benimle birlikte oturmayınız! Siz, bana bir suikast planı kurdunuz. Size on gün süre tanıyorum. Bu müddetten sonra buralarda sizden kim görülürse boynu vurulacak, emrini bildirmek üzere gönderdi' de!" buyurdu.
Muhammed bin Mesleme hazretleri bu emri bildirince, korkularından yol hazırlığına başladılar. Fakat münafıkların başı Abdullah bin Übeyy, onlara; "Sakın kalenizden çıkmayınız. Mallarınızı ve yurdunuzu terkedip gitmeyiniz. Adamlarımdan iki bin kişi ile size yardıma geliyoruz" diyerek haber gönderdi.
Bunun üzerine Kainatın sultanı, Eshab-ı kiramıyla, Medine'ye dört km. uzaklıkta bulunan Nadiroğulları kalesine yürüdüler. 
Sancağı hazret-i Ali taşıyordu. Kale kuşatılıp, muhasara edildi. Daha önce Eshab-ı kirama meydan okuyan Yahudiler, kaleden çıkmaya cesaret edemediler. 
Münafıkların yardımı da ulaşmadı. Eshab-ı kiram, kaleyi kontrol altına alıp kuş uçurtmuyordu. Yirmi günden ziyade süren muhasara sonunda, Yahudiler teslim bayrağını çektiler. Bütün silahlarını, altın ve gümüşlerini Müslümanlara terk ederek bir kısmı Şam'a, bir kısmı da Hayber'e sürüldü. Böylece Medine'de Yahudilerden sadece Kureyzaoğulları kaldı.
Hicretin beşinci senesinde, Mustalıkoğullarının reisi Haris bin Ebi Dırar, Peygamber efendimizle çarpışmak için pek çok adam toplamıştı. Onları silahlandırarak, Medine üzerine yürüyecekti. Bu haber, sevgili Peygamberimize ulaşınca, hemen yedi yüz kişilik bir birlik ile Mustalıkoğullarına karşı sefere çıkıldı. 
Müreysi kuyusu başında karargah kuruldu. Önce Mustalıkoğulları İslâm'a davet edildi. Kabul etmeyerek, ok atıp savaşa başlattılar. Resulullah efendimizin; "Hep birlikte aniden hücuma geçiniz" emrini yerine getiren Eshab-ı kiram, Mustalıkoğullarından on kişiyi öldürdü. 
Kabile reisi kaçarak canını kurtarmış, fakat, kızı Berre ve kabilesinden 600 kişi esir düşmüştü. Ganimetler paylaştırıldı. Berre, Peygamber efendimizin huzuruna çıkıp;
"Hissesine düştüğüm sahibimle, dokuz altın karşılığında hürriyete kavuşmam için anlaştım. Bana yardım ediniz!" dedi.
Peygamber efendimiz, merhamet buyurarak, onun bu arzusunu yerine getirip satın aldı. Sonra azad edip, hürriyetine kavuşturdu. Sevgili Peygamberimizin, İslâmı tebliğ ile Müslüman oldu. 
Onun Müslüman olmasına son derece sevinen Alemlerin efendisi, mükafat olarak nikahıyla şereflendirdi. Bunu gören Eshab-ı kiramın hepsi de; "Biz, Resulullah'ın ailesi olan annemizin, akrabasını hizmetçi olarak kullanmaktan haya ederiz" dediler ve esirlerini serbest bıraktılar. 
Bu nikah yüzlerce esirin hürriyetine kavuşmasına sebep oldu. Sevgili Peygamberimiz, mübarek zevcesinin Berre ismini, Cüveyriyye olarak değiştirdi. Hazret-i Cüveyriyye validemiz için, hazret-i Aişe validemiz; "Ben, Cüveyriyye'den daha hayırlı, daha bereketli bir kadın görmedim" derdi.
 
 
 
 
ördüncü yılın olayları
 
İçki içmeyi haram kılan ayet-i kerime , hicretin dördüncü yılında indi. 
Uhud gazasında yaralanıp sonra vefat eden hazret-i Ümmü Seleme'nin kocası, geriye birkaç tane çocuk bırakmıştı. Ümmü Seleme validemiz, yaşlı hali ile güç durumda kalmıştı. Sevgili Peygamberimiz, ona çok acıyıp merhamet buyurarak nikahına almakla şereflendirmesi de bu yılda oldu.
Yine bu yılda Zatürrika' gazası yapılarak, etraftaki müşrik kabileler sindirildi.
Hazret-i Osman'ın, Peygamber efendimizin kızı hazret-i Rukayye'den olma altı yaşındaki oğlu Abdullah vefat etti. Alemlerin efendisi, torunun namazını kıldırdı ve bizzat kabre koydu. Çok üzülmüşlerdi, mübarek gözyaşları kabre döküldü. Mezar taşını, mübarek elleriyle diktiler ve; "Allahü teâlâ, kullarından merhametli ve yufka yürekli olanlara rahmet eder" buyurdular.
Hazret-i Ali'nin annesi Fatıma binti Esed de bu yılda vefat etti. Buna, sevgili Peygamberimiz çok üzülüp; "Bugün annem vefat etti!" buyurdu. 
Sevgili Peygamberimiz, dedesi Abdülmuttalib'in vefatından sonra, onun yanında büyümüştü. Peygamberliğini bildirdiğinde ise hemen Müslüman olmakla şereflenmişti. 
Bu sebeple, Kainatın sultanı, onu anne yerinde tutar, çok hürmet gösterirdi. Ona olan merhametinden, üzerindeki mübarek gömleğini çıkarıp kefen olarak sarılmasını emretti. 
Cenaze namazını kıldırdıktan sonra, yetmiş bin meleğin namazda hazır olduğunu bildirdi. Kabre kadar gidip içine indiler. Kabir hayatının rahat ve hoş olması için, kabrin köşelerine doğru genişletir gibi işaret yaptıktan sonra kabre uzandılar. 
Kabirden çıktığında, mübarek gözleri yaşla dolmuş ve mübarek gözyaşları kabre dökülmüştü. Aman ya Rabbi! Bu ne merhametti?.. Ve bu ne kadar talihli bir hanımefendi idi?.. 
Hazret-i Ömer dahi dayanamamış; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Hiçbir kimseye yapmadığınızı, bu hanıma yaptınız!" diye sual edince, vefalıların en vefalısı olan sevgili Peygamberimiz;
"Ebu Talib'den sonra bu hanımcağız kadar bana iyiliği dokunan bir kimse olmamıştır. O benim annemdi. Kendi çocukları aç dururken en önce benim karnımı doyururdu. Kendi çocuklarının üstleri başları tozlu topraklı dururken, o, önce benim saçımı tarar ve gül yağları ile yağlardı. O, benim annemdi!" buyurdular. 
Bundan sonra Fatıma binti Esed validemiz için, şöyle dua ettiler: 
"Allahü teâlâ seni magfiret etsin, bağışlasın, seni mükafatlandırsın! Ey annem! Allahü teâlâ sana rahmet eylesin. Allah'ım! Annem Fatıma binti Esed'i affeyle, bağışla! Ona hüccetini bildir. Kabrini genişlet. Ey merhametlilerin en merhabetlisi olan Allah'ım! Ben peygamberin ve geçmiş peygamberlerin hakkı için, bu duamı kabul buyur."
Bunların arkasından, Resul-i ekrem efendimizin mübarek hanımefendilerinden hazret-i Zeyneb binti Huzeyme otuz yaşında olduğu halde vefat etti. Yine bu sene, hazret-i Ali ile hazret-i Fatıma'nın ikinci çocukları hazret-i Hüseyin doğdu.
Yine bu yılda, Mekkeli müşrikler, İslâmın yayılmasını önlemek için Bedir'e hareket etti. Mücahidlerin kendilerinden önce Bedir'e geldiğini öğrenen müşriklerin kalblerine korku düştü.Geri Mekke'ye döndüler.
 
 
Hendek Savaşı
 
 
 
 
endek Savaşı
 
Hicretin beşinci yılı idi. Medine-i münevvereden sürülen fitne ve fesat kaynağı Yahudi Nadiroğulları, gruplara ayrılmış, bir kısmı Şam'a, bir kısmı da Hayber'e gitmişlerdi.
Fakat, İslâm'a ve Peygamber efendimize olan kin ve intikam duyguları kalblerini bürümüştü. Reisleri Huyey, kavminin ileri gelenlerinden yanına topladığı yirmi adamı ile Mekke'ye gitti. 
Müşrikler ile görüşüp, sevgili Peygamberimizin mübarek vücudunu ortadan kaldırmak üzere anlaşmaya oturdular. Bu işi bitirinceye kadar hiç ayrılmadan yanınızda bulunacağız! dediler.
Müşrikler; "Bizim düşmanımıza düşman olanlar, bizim katımızda makbuldür. Fakat, size güvenebilmemiz için, putlarımıza tapmanız lazım. Ancak bundan sonra samimi olduğunuzu kabul edip, emin olabiliriz" dediler. 
Gayelerine kavuşmak için dinlerini dahi veren Yahudiler, putların önünde yerlere kapandılar... Kitaplı kafir iken, kitapsız oldular. Sevgili Peygamberimizi ortadan kaldırmak ve din-i İslâm'ı yıkmak için yemin ettiler.
Müşrikler, derhal savaş hazırlığına başladılar. Komşu müşrik kabilelere de adamlar gönderdiler. Yahudiler de çeşitli kabileleri ikna etmek için harekete geçtiler. 
Bazı kabilelere para ve hurma vad ederek silahlandırdılar. Müşrikler, Mekke civarından dört bin kişilik büyük bir kuvvet çıkarmıştı. Ebu Süfyan, Dar-ün-Nedve'de sancak bağlayıp, Osman bin Ebi Talha'ya verdi. Orduda üçyüz at, bol sayıda silah ve binbeş yüz deve vardı.
Dörtbin kişilik müşrik ordusu, Merrazzahran'a geldiklerinde; Süleymanoğulları, Fezareoğulları, Gatafanlılar, Mürreoğulları, Esedoğulları gibi pek çok kabileler, altı bin kişilik yardımla müşrik ordusunun sayısını on bine çıkarmıştı. Bu, o zamana göre pek büyük bir kuvvet idi.
Öteden beri Resul-i ekrem efendimiz ile dost geçinen Huzaa kabilesi, derhal Medine'ye haber uçurmuş, on günlük yolu dört günde alan bir süvari, Peygamber efendimize, müşriklerin durumunu teferruatıyla haber vermişti.
İşlerini, Eshab-ı kiramla istişare ederek yapan sevgili Peygamberimiz, derhal sahabilerini toplayıp, durumu müzakere ettiler. Savaşın, nerede ve nasıl yapılması hususunda, her sahabi teklifini bildirdi.
Bu hey'et içinde bulunan Selman-ı Farisi hazretleri söz alıp; "Ya Resulallah! Bizde bir harb usulü vardır. Düşmanın, baskın yapma ihtimalinden korktuğumuz zaman, etrafımıza hendek kazarak savunma yapardık" dedi. 
Bu usul, Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiramın hoşuna gitti ve bu şekilde düşmanla çarpışmağa karar verildi.
Peygamber efendimiz derhal, Eshabından bazılarını alıp, hendeğin nereye kazılması lazım geldiğini keşf ettiler. Medine'nin güney tarafı bahçelik olup, sık ağaçlarla kaplı idi. Müşriklerin buradan toplu hücuma geçmeleri ihtimali zayıftı. Sonra buranın müdafasını az bir kuvvet başarabilirdi. Sonunda, batı ve kuzey taraftaki arazide kazılmasına karar verildi. 
Bu taraflardan hendek kazılacak yerler tesbit edildi. Eshab-ı kiramın herbirine üç metre kadar yer düşüyordu. Herkes hissesine düşen yeri iki adam boyunda (3,5 metre kadar) kazacak, hendek sür'atle koşan bir atın atlayamacağı kadar geniş olacaktı. Zaman azdı. Düşman, Mekke'den çıkmış, Medine'ye doğru yürümüştü. Hendeğin en kısa zamanda kazılması lazımdı.
 
 
 
 
lk kazmayı Resulullah vurdu
 
Sevgili Peygamberimiz, başta bizzat kendisi olmak üzere, kahraman eshabıyla "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek, hendek için ilk kazmayı vurdular. 
Herkes, bütün gayretiyle bir an önce hendeği kazmaya çalışıyordu. Hendekten çıkarılan topraklar zenbillerle bu tepenin etrafına dökülüyor, gelirken de düşmana atmak için Sel' dağından taşlar çekiliyordu. Zenbil bulamayanlar, eteklerinde toprak taşıyordu. 
Sevgili Peygamberimiz de yoruluncaya kadar çalışıyordu. Bu hali gören Eshab-ı kiram, gayrete geliyor ve; "Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Bizim çalışmamız yeter. Sen çalışma, istirahat buyur" demelerine rağmen; "Ben de çalışarak kazandığınız sevaba ortak olmak istiyorum" buyurarak cevap veriyorlardı.
O günlerde hava çok soğuktu. Ayrıca o sene kuraklık yüzünden kıtlık hüküm sürüyordu. Yiyecek bulmak da hayli güçtü. Alemlerin efendisi dahil olmak üzere, bütün Eshab-ı kiram müthiş bir açlık içinde bulunuyorlardı. Kendilerini güçlü hissetmeleri için, açlıktan karınlarına taş bağlıyorlar, midelerini sıkıştırarak yemek ihtiyacını gidermeye çalışıyorlardı.
Alemlere rahmet olarak gönderilen sevgili Peygamberimiz, kendi açlığını düşünmüyor, Eshabının bu soğukta aç olarak çalışmasına ve çektiği zahmetlere çok üzülüyor, onlara acıyor ve; "Allah'ım! Ahıret hayatından başka (istenecek) bir hayat yoktur. Ya Rabbi! Ensar ile Muhacirlere magfiret eyle!" diyerek dua buyuruyorlardı.
Onlar da canlarından çok sevdikleri Habib-i ekrem efendimize; "Hayatımızın sonuna kadar Allahü teâlânın yolunda, din-i İslâm'ı yaymak için Resulullah efendimize tabi olduk" diyerek cevap veriyorlardı. Bu karşılıklı muhabbet; açlık, susuzluk gibi nice meşakkatleri kökünden söküp götürüyordu.
Hendek kazmak, her gün sabah erkenden başlıyor, akşama kadar sürüyordu. Bir gün kazı esnasında, Ali bin Hakem hazretleri ayağından yaralandı. Ata bindirerek Peygamber efendimizin huzuruna getirdiler. Alemlerin efendisi; "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek, onun ayağını sığadı. Efendimizin bir mucizesi olarak, bir anda ayağının kanı durdu ve ağrısı kesildi.
Hendek kazmaya devam ediliyordu. Eshab bir ara çok sert bir yerle karşılaştılar. Kazmak mümkün olmuyordu. Resul-i ekrem efendimize gelip, durumu bildirdiler. 
Teşrif buyurarak hendeğe indiler. Bir kapla su istediler. Bir yudum alıp, tekrar kaba boşalttılar. Sonra suyu sert yere serptiler. Balyozu alıp, o yeri bir vuruşta kum gibi dağıttılar. Orası kolayca kazılır olmuştu. Bu vuruş esnasında, sevgili Peygamberimizin mübarek karnı açılınca, oradakiler, efendimizin açlıktan midesi üzerine taş bağladığını gördüler. 
Resulullah efendimizin bu halini gören Cabir bin Abdullah hazretleri, huzura varıp; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! İzin verirseniz eve kadar bir gidip geleyim" diyerek müsade istedi. 
İzin aldıktan sonrasını hazret-i Cabir şöyle anlattı: "İzin verilince eve gelip hanımıma; "Resul aleyhisselamda öyle bir açlık hali gördüm ki, dayanılır gibi değil. Evde yiyecek bir şeyler var mı?" diye sordum. O da; "Şu oğlaktan ve birkaç avuç arpadan başka bir şey yoktur" dedi. 
Hemen oğlağı kestim. Zevcem de arpayı el değirmeninde öğütüp un haline getirdi. Sonra onu hamur yaptı. Eti çömleğe koyup, tandırda pişirmeğe başladı.
 
 
 
 
 
azret-i Cabir'in bereketli yemeği
 
Peygamber efendimizin açlığına dayanamayan, Hz. Cabir, evinde yemek hazırlatarak, hendek kazmakta olan Resulullaha gitti. Bundan sonrasını kendisi şöyle anlatır: 
"Ya Resulallah! Çok az bir yemeğim var. Yanınıza bir iki kişi alıp bize yemeğe buyurun!" dedim. 
Resulullah; "Yemeğiniz ne kadardır?" buyurdular. Söyledim. Bunun üzerine; "Hem çok, hem de güzel yemektir. Hanımına söyle, ben gelinceye kadar tandırdan ne et çömleğini ne de ekmeği çıkarsın" buyurdu. 
Sonra mücahidlere dönüp; "Ey hendek halkı! Kalkınız! Cabir'in ziyafetine gideceğiz!" buyurdu. 
Bu emir üzerine Eshab-ı kiram toplanarak Peygamberimizin arkasından yürümeğe başladılar. Ben hemen eve dönüp onları hanımıma anlattım ve; "Şimdi ne yaparız?" deyince, bana; "Resul aleyhisselam, yemeğin ne kadar olduğunu sormadı mı?" dedi. Ben de; "Sordu ve söyledim" dedim.
Hanımım; "Eshab-ı kiramı sen mi, yoksa Resulullah efendimiz mi davet etti?" diye sordu. "Resulullah davet etti" deyince; "Resul aleyhisselam daha iyi bilir" diyerek beni teselli eyledi.
Biraz sonra, Peygamber efendimizin nurlu cemali kapımızda göründü. Kalabalık olan sahabilere; "Birbirinizi sıkıştırmadan içeri giriniz" buyurdular... 
Sahabi kardeşlerim, onar kişilik gruplar halinde oturdular. Nebiyyi muhterem, ekmeğin ve etin bereketlenmesi için dua buyurdu. 
Sonra, çömleği tandırdan çıkarmadan kepçe ile içindekileri, aldığı ekmeklerin üzerine koyarak, Eshabına ikram ettiler. 
Bütün Eshab doyuncaya kadar, böyle devam ettiler. Yemin ederim ki, yemek yiyen bin kişiden çok olduğu halde, ekmek ve et aynen duruyordu. Biz de yedikten sonra komşularımıza dağıttık.
Selman-ı Farisi hazretleri çok iyi hendek kazardı. Tek başına on kişinin yaptığı işi yapardı. O da arkadaşları ile kendisine ayrılan yeri kazarlarken, çok sert ve büyük, beyaz bir kaya ile karşılaştılar. Kırmak için çok uğraştılar. Fakat bütün emekleri boşa gitti. 
Üstelik balyozları, kazma ve kürekleri de kırılmıştı. Hazret-i Selman, sevgili Peygamberimizin huzuruna varıp;
"Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Hendeği kazarken sert bir kayaya rastladık. Demirden yapılmış bütün aletlerimiz kırıldığı halde, yerinden bile oynatamadık" diyerek, durumu arzetti. 
Habib-i ekrem efendimiz, saadetle oraya gelip balyoz istediler. Orada bulunan Eshab-ı kiram da neticeyi merakla bekliyorlardı. Peygamberlerin sultanı efendimiz, aşağı indiler. "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek, balyozu kaldırıp, kayaya öyle bir vurdular ki, bu çarpmadan, her tarafı aydınlatan bir şimşek çaktı ve kayadan bir parça koptu. 
Resul-i ekrem efendimiz; "Allahü ekber!" diyerek tekbir getirdiler. Bunu işiten Eshab da tekbir getirdi. Sonra ikince defa balyozu vurdular. Yine her tarafı aydınlatan bir şimşek!.. Ve kayadan kopan parçalar... 
Sevgili Peygamberimiz yine; "Allahü ekber!" diyerek tekbir getirdiler. Bunu Eshab-ı kiram takip etti. Balyoz üçüncü defa indiğinde, her tarafı aydınlatan bir şimşek daha çakmış ve kaya parça parça olmuştu. 
Alemlerin efendisi yine; "Allahü ekber!" diyerek tekbir getirdi. Şerefli Eshabı da O'na uydu.
 
 
 
 
 
ran, Şam ve Yemen'in fetih müjdesi
 
Maksat hasıl olunca, hazret-i Selman, elini uzattı. Sevgili Peygamberimiz hendekten yukarı çıktılar. 
Selman-ı Farisi; "Anam- babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Ömrümde hiç görmediğim bir şeyi şimdi gördüm. Bunun hikmeti nedir?" deye sordu.
Peygamber efendimiz, Eshabına dönüp; "Selman'ın gördüğünü sizler de gördünüz mü?" buyurdular. 
Onlar da; "Evet ya Resulallah! Balyozu kayaya vurduğunuz zaman, şiddetli bir şimşeğin çaktığını gördük. Sen tekbir getirince biz de tekbir getirdik" dediler. 
Peygamber efendimiz de; "Önceki darbenin ışığında kisranın (Medayin'deki) köşkleri bana göründü. Cebrail (aleyhisselam) gelip; "Ümmetin, o beldelere sahib olurlar" diye haber verdi.
İkinci darbede Rum vilayetinin (Şam'ın) kızıl köşkleri göründü. Cebrail (aleyhisselam) gelip; "Ümmetin, o diyara da sahib olur" dedi.
Üçüncüsünde, San'a'nın (Yemen'in) köşkleri göründü. Cebrail (aleyhisselam); "O yere de ümmetin malik olur" diye haber verdi." buyurdu.
Sonra Kainatın sultanı, Acem kisrasının Medayin'deki sarayını tarif edince, oralı olan hazret-i Selman;
"Canım sana feda olsun ya Resulallah! Seni, hak din ve Kitab'la gönderen Allahü teâlâya yemin ederim ki, o köşkler aynen anlattığınız gibidir. Senin, Allahü teâlânın Resulü olduğuna şehadet ederim" dedi.
Peygamber efendimiz; "Ey Selman! Şam, muhakkak fethedilecektir. Herakliyüs, memleketinin en ücra yerine kaçacaktır. Siz, Şam'ın her tarafına hakim olacaksınız. Size, hiç kimse karşı koyamayacaktır. Yemen, muhakkak fethedilecektir. Şu "Diyar-ı Meşrik" de muhakkak fethedilecek ve kisra öldürülecektir. Allahü teâlâ bu fetihleri benden sonra size nasib edecektir" buyurdular.
Selman-ı Farisi hazretleri; "Resulullah efendimizin, bu müjdelerinin hepsinin gerçekleştiğini gördüm" diye haber verdi.
Düşman artık gelmek üzereydi. Hendek son süratle kazılıyor ve bir an önce bitirilmeye çalışılıyordu. Mücahidler zaruret halinde, Peygamber efendimizden izin alarak işi bırakıyorlar, ihtiyaç giderildikten sonra yeniden işlerinin başına koşuyorlardı.
Münafıklar gayet gevşek davranıyor, istedikleri zaman işe geliyor, istedikleri zaman izin almadan bırakıp gidiyorlardı. Ayrıca Eshabın bu şekildeki çalışması ile alay ediyorlar, Peygamber efendimizin verdiği müjdelere bile, "Biz, düşman korkusundan hendeklere sığınıyoruz. O ise bize Yemen, Rum ve Fars ülkelerinin köşklerini vad ediyor. Sizin bu halinize şaşıyoruz!.." diyorlardı.
Bunun üzerine, mücahidler için inen ayet-i kerimede, mealen buyruldu ki: "Gerçek mü'minler, ancak o kimselerdir ki, (İhlas ile) Allahü teâlâya ve Resulüne iman edenler ve toplu bir iş için, O'nun (Resulullah'ın) maiyyetinde bulundukları vakit, O'ndan izin almadıkça, bırakıp gitmeyenlerdir. O halde (ey Habibim!) Senden izin isteyenler, Allahü teâlâya ve Resulüne iman edenlerdir..." (Nur suresi: 62)
 
 
 
 
ünafıkların hali bildirildi
 
Hendek savaşına hazırlık için hendek kazılırken, münafıklar gizliden gizliye Allahın Resulü ve vadettikleri ile alay ediyorlardı. Bir fırsat bulup, bahane uydurup hendek kazmaktan kaçıyorlardı. 
Bunların bu halini Cenabı Hak, ayet-i kerime göndererek, Habibine ve onun Eshabına bildirdi. 
Münafıklar için inen ayet-i kerimelerde mealen buyruldu ki: 
"Allahü teâlânın Resulünün davetini, kendi aranızda birbirinizi davetiniz gibi tutmayın, davetine hemen koşun ve izinsiz ayrılmayın! İçinizden, birbirinizi siper ederek gizlice kaçanlarınızı, Allahü teâlâ muhakkak biliyor. 
O'nun emrinden uzaklaşıp gidenler, dünyada fitneye, ahırette de elem verici bir azaba uğramaktan sakınsınlar! 
Dikkat ediniz! Göklerde ve yerde ne varsa, hepsi de Allahü teâlânındır. O, sizin, hangi inanç üzerinde (mü'min veya münafık) olduğunuzu ve (münafık ve kafirlerin) kendisine döndürülecekleri kıyamet gününü de biliyor.
Allahü teâlâ onların dünyada yaptıklarını kendilerine haber verecektir. Allahü teâlâ her şeyi bilir." (Nur suresi: 63,64)
Hendeği kazma işine başlayalı altı gün olmuştu. Herkes işini, kendine düşen miktar kadar hendeği layıkıyla bitirmişti. 
Ancak bir yer, zaman yetmediği için geniş ve derin kazılamamıştı. Peygamber efendimiz burası için endişelerini belirttiler; "Müşrikler, buradan başka bir yerden geçemezler" buyurdular. Buraya nöbetçiler koydular.
Müşrik ordusunun Medine'ye çok yaklaştığı sırada, Yahudi Nadiroğullarının reisi Huyey, Kureyş ordu kumandanına; "Medine'deki Kureyza Yahudilerinin Müslümanlarla antlaşma halinde olduklarını, ancak onların reisi Ka'b bin Esed'i aldatıp, kendi saflarına çekebileceğini bildirdi. 
Kumandan da; "Ey Huyey! Hemen Ka'b bin Esed'e git. Müslümanlar ile yaptıkları antlaşmayı bozup bize yardım etsinler" dedi. 
Bu antlaşmanın maddelerinden biri, "Medine'ye bir düşman ordusu taarruz ederse, Müslümanlarla birlik olup, düşmana karşı koymak" idi.
Yahudi Huyey, müşrik ordusundan ayrılıp, gece, beni Kureyza reisi Ka'b'in evine geldi. Kapıyı çalıp kendisini tanıttı ve;
"Ey Ka'b! Kureyş'in bütün ordusunu, Kinane ve Gatafanoğulları gibi nice kabileleri on bin kişilik bir ordu halinde getirmiş bulunuyorum. Artık Muhammed ve Eshabı kurtulamıyacaktır. Onları tamamen imha edinceye kadar, Kureyşlilerle buradan ayrılmamağa yemin ettik!.." dedi. 
Ka'b; "Muhammed ve Eshabı öldürülemez de, Kureyş ve Gatafanlar ülkelerine dönüp gider ise, burada yalnız kalırız. Sonunda hepimizi öldürürler diye korkuyorum!.." diye endişesini bildirdi.
Huyey; "Bu korkunun gitmesi için Kureyş ve Gatafanlardan yetmiş kişi rehin istersin. Bu rehineler sende olduğu müddetçe, onlar buradan gidemezler. Şayet yenilip giderlerse, ben sizin yanınızdan ayrılmam. Size gelen felaket bana gelmiş olur" diyerek, Ka'b'ı sonra da diğer Yahudileri aldattı. 
Müslümanlarla olan muahedeyi yırttırdı. Böylece antlaşma bozulmuş oldu.
Huyey, müşrik ordusuna dönüp durumu anlattı. Beni Kureyza'nın, Müslümanları arkadan vuracaklarını bildirdi.
 
 
 
 
 ne güzel vekildir
 
Hendek kazma işine başlanmasının yedinci günü, müşrikler on bin kişilik muazzam bir ordu ile Medine'nin batı ve kuzey tarafına gelip, ordugahlarını kurdular. 
Bu ordugah, hendeğin kazıldığı yerde idi. Müşriklerin düşünceleri; bu muazzam ordu ile Medine'yi baştanbaşa yakıp yıkmak, Peygamber efendimizi ve Eshabını ortadan kaldırıp, İslâmiyet'i yok etmekti. Bu, görünüşte karşı konması güç, muazzam ve pek büyük bir ordu idi.
Müşrikler, hayallerinden geçirmedikleri hendek engelini görünce, şaşkına döndüler, moralleri bozuldu. Çünkü, hendek iyi bir atın süratle koşarak atlayamayacağı genişlikte idi. İçine düşen bir kimse de kolayca çıkamazdı. Hele zırhlı bir kimsenin yukarı tırmanarak çıkması çok zordu.
Müşriklerin geldiğini haber alan sevgili Peygamberimiz, derhal altı gündür durmadan çalışarak yorgun düşen Eshabını toplayıp, hendeğin bu tarafında Sel dağı eteklerine karargahını kurdu. 
Arkalarında Sel dağı ve Medine bulunuyordu. Önünde hendek ve ötesinde düşman... 
Yine İbn-i Ümm-i Mektum, Medine'de Peygamber efendimizin vekili olarak bırakıldı. Kadınlar ve çocuklar hisarlara yerleştirildi. Üç bin kişilik İslâm ordusunun otuz altı süvarisi vardı...
Sancakları, Zeyd bin Harise ile Sa'd bin Ubade hazretleri taşıyordu. Resullah efendimizin deriden yapılmış çadırı, Sel dağının eteğinde kuruldu.
Yine nice kahramanlıklar gösterecek olan Eshab-ı kiram, dikkatle düşmanın hareketlerini takib etmeğe başladı. 
Bu sırada, sevgili Peygamberimizin huzuruna gelen hazret-i Ömer üzücü bir haber verdi:
"Ya Resulallah! İşittiğime göre, Kureyza Yahudileri aramızdaki antlaşmayı bozmuşlar ve bize karşı harbe hazırlanıyorlarmış!" dedi. 
Beklenilmeyen bu habere, Alemlerin efendisi; "Hasbünallahü ve ni'mel vekil- Allahü teâlâ bize yeter. O ne güzel vekildir" diyerek mukabelede bulundular. 
Çok müteessir olmuşlardı. Şimdi İslâm ordusu, iki ateş arasında kalmıştı. Kuzey ve batıda müşrik orduları, güney doğuda Yahudiler bulunuyordu.
Resulullah efendimiz, Zübeyr bin Avvam hazretlerini Kureyza oğullarının kalesine gönderdi.
Hazret-i Zübeyr gidip, durumu öğrendi. Gelince; "Ya Resulallah! Onları, kalelerini tamir, harp talimleri ve manevraları yaparken gördüm. Ayrıca hayvanlarını da derleyip toparlıyorlardı" diyerek, gördüklerini anlattı. 
Bunun üzerine Habib-i ekrem efendimiz; Sa'd bin Mu'az, Sa'd bin Ubade, Havvat bin Cübeyr, Amr bin Avf, Abdullah bin Revaha'yı , Kureyza oğullarına nasihat edip antlaşmayı yenilemeleri için gönderdi.
Vazife verilen bu beş sahabi, Kureyza Yahudilerinin kalesine gidip, onlara nasihat ettiler. Fakat, nasihat kar etmiyordu. Ayrıca hakaret etmeye de başlamışlardı. 
Son söz olarak; "Kardeşlerimiz Nadiroğullarını, yurtlarından sürüp çıkarmakla, bizim, kolumuzu-kanadımızı kırdınız. Muhammed de kim oluyormuş! O'nunla aramızda hiçbir söz ve antlaşma yoktur. Peygamberinizin üzerine hep birden saldırıp, öldürmek için and içmiş bulunuyoruz. Kardeşlerimize muhakkak arka çıkıp, yardımcı olacağız!.." dediler.
 
 
 
 
 
enab-ı Hak zafer vadetti
 
Sa'd bin mu'az hazretleri ve arkadaşları Resulullah efendimizin huzuruna gelip, herkesin anlayamacağı şekilde kapalı olarak, haberin doğru olduğunu ve ikna edilemediklerini anlattılar. 
Peygamber efendimiz; "Haberinizi gizli tutun. Ancak bilene açıklayın. Çünkü harp, tedbir ve aldatmadan, hileden ibarettir" buyurdular.
Eshab-ı kiram, Peygamber efendimizin, nasıl hareket edeceklerini merak ediyorlardı. 
Biraz sonra Kainatın sultanı, kahraman Eshabının yanını teşrif etti ve; "Allah ekber! Allahü ekber!" diyerek tekbir getirdi.
Bunu işiten şanlı sahabiler, hep bir ağızdan tekbir getirerek, cenab-ı Hakk'ın ism-i şerifinin yüceliğini bildirip, hendeğin ötesinde kum gibi kaynayan küffarın kalbine korku saldılar. 
Müşrikler, tekbirleri işitince; "Muhammed ve Eshabına, herhalde sevindirici bir haber geldi" dediler. Peygamber efendimiz, Eshabına; "Ey Müslüman cemaati! Allahü teâlânın fetih ve yardımı ile sevininiz!" buyurarak, muzaffer olacaklarının müjdesini verdi. 
Şanlı Eshab, şimdiye kadar küçük birlikler halinde bir çok gazada bulunmuşlar, Bedir ve Uhud gazalarına katılmışlardı. Sayıca ve kuvvetçe çok olan müşrikleri, Allahü teâlânın izni ve Resul-i ekrem efendimizin duası bereketiyle her defasında hezimete uğratmışlardı. 
Başlarında, varlıkların "Baş tacı" olduktan sonra, yapamayacakları iş, katlanamayacakları sıkıntı olamazdı... 
Bütün bu olumsuzlara ilaveten hava soğuk, kıtlık şiddetli, açlık ziyade idi... Peygamber efendimiz dahil, bir çokları mübarek karınlarına taş bağlamışlardı. 
Karşıda her türlü imkana sahip düşman, kum gibi kaynıyordu!.. Fakat şanlı Eshab için, düşmanın çokluğu ve çekilen sıkıntıların ehemmiyeti yoktu... 
Allahü teâlâ en güzel vekildi... O'na bağlanmışlar, O'na dayanmışlar, O'na sığınmışlardı.
Kureyş'in önde gelen kumandanları ve Kureyş'le beraber gelen diğer kabilelerin liderleri umumi taarruza geçmek için bir karar vermeden önce, hendeğin etrafında, geçebilecekleri bir yer araştırmaya başladılar. 
Hendeği bir baştan öbür başa kadar dolaştılar. Nihayet aceleden yarım kalan dar yerde durup, buradan hücum etmenin uygun olacağında karar kıldılar. 
Müşrik askerleri de kumandanlarının peşinden hareket ediyorlar, bir hendeğe, bir de şanlı Eshaba bakıp şaşırıyorlardı:
"Yemin ederiz ki, bu, Arabların başvurduğu bir usul değildir. Muhakkak bunu, o Farslı adam tavsiye etmiştir!" diyorlardı.
Kureyşli kumandanlar, hendeğin dar yerini gösterip" Buradan karşıya kim atlayıp geçebilir " diye sorduğunda, içlerinden beş atlı ortaya çıktı. 
Bunlar teke tek vuruşmak üzere hendeğin karşı tarafına geçeceklerdi. 
Şanlı Eshab-ı kiram dikkatle bu beş atlıyı takip etmeye başladılar. Atlılar hız almak için geriye çekildiler. Sonra atların başını hendeğin en dar yerine çevirip hızlandırdılar. 
Seçilen bu beş atlı süratle gelip, karşı tarafa atladılar. Hemen bunların arkasından gelen pek çok atlı, hendeğe takılıp karşıya geçemediler. Hendeğin öbür tarafında kaldılar.
 
 
 
 
 
llahım, sen onu muhafaza eyle
 
Bu geçenler içinde Amr bin Abd adında çok güçlü bir kimse vardı. Tepeden tırnağa kadar zırh giymiş, heybetli bir görünüşü vardı. Görünüşte kalblere korku salan bu adam, mücahidlere karşı; "Benimle çarpışabilecek bir kimse varsa meydana çıksın?.." diye bağırdı.
Bu sırada hazret-i Ali'nin, sevgili Peygamberimizin huzuruna çıkarak; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onunla ben çarpışayım" diyerek izin istediği görüldü.
Üzerinde zırhı dahi yoktu. Eshab-ı kiram, ona gıbta ile bakıyordu. Sevgili Peygamberimiz, kendi mübarek zırhını çıkarıp, hazret-i Ali'yi giydirdiler. Kılıcını ona kuşattılar. Mübarek başlarından sarığını çıkarıp, onun başına bizzat kendi elleriyle sardılar. Sonra da; 
"Allah'ım! Bedir gazasında amcamoğlu Ubeyde, Uhud gazasında amcam Hamza şehid oldular. Yanımda kardeşim ve amcam oğlu olan Ali kaldı. Sen onu muhafaza eyle. Ona yardımını ihsan eyle. Beni yalnız başıma bırakma!" diyerek dua etti. 
Eshab-ı kiram; "Amin!" dediler...
Dualar ve tekbirler arasında yaya olarak ilerliyen Allahü teâlânın arslanı, atının üzerinde, bir heyula gibi duran Amr bin Abd'ın karşısına dikildi. Gözlerinden başka her tarafı zırhlarla kaplı olan Amr, bu kahramanı tanıyamadı ve kim olduğunu sordu.
O da; "Ben, Ali bin Ebi Talib'im" diyerek kendini tanıtınca, Amr; "Ey kardeşimin oğlu! Baban, benim dostumdur. Bu sebeple senin kanını dökmek istemem. Benim karşıma çıkacak amcalarından biri yok mu?" diyerek güya ona acıdı.
Hazret-i Ali ise; "Ey Amr! Vallahi, ben senin kanını dökmek isterim. Yalnız, ikimizin de eşit durumda olması lazım gelmez mi? Yiğitliğin şanına da bu yakışmaz mı? Halbuki, ben yayayım, sen ise atlısın!.." diyerek onu tahrik etti. 
Bunu işiten Amr'ın, yiğitlik damarı kabarıp derhal atından indi ve atının bacaklarını kılıçla doğradıktan sonra, hiddetle hazret-i Ali'nin karşısına geçti.
Hamle yapmak üzere iken, Allahın arslanı; "Ey Amr! İşittim ki, sen, Kureyş'den bir kimse ile karşılaştığında, onun iki dileğinden birini yerine getireceğine yemin etmişsin. Bu doğru mu?"diye sordu.
O da; "Evet, doğrudur" diye cevap verince, bu defa; "O halde, birinci isteğim; senin, Allaha ve Resulüne iman edip, Müslüman olmandır!" diyerek imana davet etti. 
Bunu duyan Amr, kızdı ve; "Geç bunu! Bu bana lazım değil!" dedi. Hazret-i Ali; "İkinci isteğim, çarpışmayı bırakıp, Mekke'ye dönmendir. Zira Resul aleyhisselam, düşmana galip gelirse, sen bu hareketinle O'na yardım etmiş olursun!.." dedi. 
Amr, bütün teklifleri ret etti. Vuruşmaktan başka çare kalmamıştı artık...
 
 
 
 
 
azret-i Ali, Amr'ın işini bitirdi
 
Hendek savaşı başlamak üzere... Hazret-i Ali'nin kan dökülmemesi teklifini kabul etmeyen, Amr; " Ben intikam almadıkça koku sürünmeyeceğime yemin ettim. Başka bir dileğin var mı? diye sordu.
Hazret-i Ali; "Ey Allahü teâlânın düşmanı! Artık seninle çarpışmaktan başka bir şey kalmadı!" dedi.
Amr, bu sözlere gülüp; "Hayret doğrusu! Arab diyarında karşıma çıkabilecek bir yiğidin olduğu, hatırımdan geçmezdi! Ey kardeşimin oğlu! Yemin ederim ki, ben seni öldürmek istemem. Zira, baban, benim dostumdu. Ben karşıma, Kureyş eşrafından Ebu Bekir gibi, Ömer gibi bir kimse isterdim" dedi.
Hazret-i Ali; "Öyle olsa da, ben seni öldürmek için buraya çıktım" deyince, Amr'ın kanı başına sıçradı. Kılıcını kaldırmasi ile indirmesi bir oldu. Böyle bir şeyi bekleyen Allahü teâlânın arslanı, şimşek gibi yana sıçrayıp, hamleyi kalkanıyla karşıladı. 
Fakat Amr, bunun gibi nice kalkanlar parçalamıştı. Onun vuruşuna en güçlü kalkanlar bile dayanamazdı. Nitekim, şimdi de öyle oldu. Hazret-i Ali'nin kalkanı parçalandı, ayrıca kılıç, başını sıyırıp yaraladı. 
Hamle sırası hazret-i Ali'ye gelmişti; "Ya Allah!" diyerek Zülfikar'ı, Amr'ın boynuna indirdi. İndirmesi ile İslâm ordusunda; "Allahü ekber! Allahü ekber!" sadaları yeri göğü inletmeye, küffar ordusunda feryadlar yükselmeğe başladı. 
Evet, Nebilerin sultanı varlıkların baş tacının duası kabul olmuştu. İnsan azmanı Amr, yere serilmiş, gövdesinden oluk gibi kan boşanırken, kafası miğferiyle birlikte uçmuştu. 
En çok güvendikleri Amr'ın yere serildiğini gören arkadaşları, derhal hazret-i Ali'ye saldırdılar. Bunu gören Eshab-ı kiram, oraya koştular. Zübeyr bin Avvam , Nevfel bin Abdullah'ı yaralayıp atıyla birlikte hendeğe düşürdü. 
Hazret-i Ali, hendeğe inip Nevfel'in işini bitirdi. Diğerleri hendeği zor geçip geriye kaçtılar. Müşrik ordusu baş kumandanı ise, daha harbin başında büyük bir ümitsizliğe düşmüştü.
Artık harbin şekli tayin olmuştu. Hendek, göğüs göğüse çarpışmayı engelliyordu. Ok atışlarıyla birbirlerine zayiat vermeğe uğraştılar. Bu hareket, neticeyi uzatmaktan başka bir işe yaramıyordu. 
Müşrikler, bu şekilde galip gelemeyeceklerini anlayıp, hendeğin her tarafından hücuma geçmenin en uygun bir yol olacağına karar verdiler ve saldırıya geçtiler. 
On bin kişilik koca düşman ordusu, hendeği geçmek için uğraşıyor, üç bin kişilik şanlı İslâm ordusu ise, okla, taşla onları hendekten geçirmemeğe gayret ediyordu. Müthiş bir mücadele başlamıştı. Bu mücadele akşama kadar sürdü.
Resul-i Ekrem efendimiz, gece, hendeğin çeşitli yerlerine nöbetçiler yerleştirdi. Kendisi de dar olan yerde nöbet tutmağa başladı. Medine'ye beş yüz kişilik bir devriye kuvveti göndererek, sokaklarda yüksek sesle tekbir getirmelerini emretti. Böylece Yahudilerden veya Kureyş müşriklerinden gelecek bir tehlike, zamanında önlenecek, kadınlar ve çocuklar korunacaktı.
Kureyza Yahudileri ise, Huyey bin Ahtab'ı müşriklere gönderip, gece baskınları yapmak üzere iki bin kişilik bir kuvvet istediler. Geceleri, savunmasız kalan kadın ve çocuklara saldıracaklardı.
Fakat mücahidlerin sabahlara kadar devriye gezmeleri; "Allahü ekber!" nidalarıyla tekbir getirmeleri, kalplerine büyük bir korku salmıştı. Kalelerine çekilip, fırsat beklemeğe başladılar.
 
 
 
 
ıkıntılar muhakkak kaldırılacak
 
Müslümanlar, hendek boyunca müşriklerle canla başla mücadele ederken, Yahudiler arkadan vurmak için fırsat kolluyorlardı... Bir gece Kureyzaoğullarının ileri gelenlerinden Gazzal, yanına on kişilik bir birlik ile, Peygamber efendimizin halası Safiyye validemizin bulunduğu eve kadar gelmeyi başardı.
İçerde kadınlar ve çocuklar vardı. Kendilerini koruyacak bir tek silahları bile yoktu. Yahudiler, önce ok atmaya, sonra da içeri girmeye çalıştılar. İçlerinden biri, iç avluya geçmeyi başardı ve içeri girmek için etrafı kontrol etmeye başladı. 
Bu sırada sevgili Peygamberimizin kahraman halası, yanındakilere hiç ses çıkarmamalarını tenbih ettikten sonra, aşağı inip, kapının yanına geldi. Bir tülbent ile başını sıkıca sarıp, bir erkek görünümüne girdikten sonra, eline bir sırık alıp, beline bir bıçak yerleştirdi.
Yavaşça kapıyı açıp o Yahudinin arkasına yaklaştı ve elindeki sırığı şiddetle başına indirdi. Hiç vakit kaybetmeden yere düşen Yahudiyi öldürdü. 
Sonra öldürülen Yahudinin başını dışarıda ok atmakla meşgul olan Yahudilere fırlattı. Arkadaşlarının kesik başını ayakları altında gören Yahudiler, büyük bir korkuya kapılıp, kaçmağa başladılar. 
Bir taraftan da; "Bize, Müslümanlar evlerinde hiçbir erkek bırakmaksızın, hepsini harbe göndermişler, şeklinde haber verilmişti!.." diye söyleniyorlardı.
Harp, sabahleyin hendek etrafında yine aynı şiddetle devam etti. Oklar havada vınlıyarak uçuşuyordu. Alemlerin efendisi, şanlı Eshabına; 
"Varlığım yed-i kudretinde bulunan Allahü teâlâya yemin ederim ki, karşılaştığımız sıkıntılar, üzerinizden muhakkak kaldırılacak ve sizler feraha çıkarılacaksınız" buyurdu.
Onlara sabretmelerini tavsiye etti ve zaferin, inananlara ait olacağını müjdeledi. Bu müjdeyi alan kahraman sahabiler, açlık, kıtlık gibi sıkıntıları unutup canla, başla çalıştılar. Hendekten bir müşrikin bile geçmesine meydan vermediler. 
Eshab-ı kiramın önde gelenlerinden Sa'd bin Mu'az hazretleri, büyük bir kahramanlık göstererek savaşıyordu. Savaş sırasında, Hibban bin Kays bin Araka adlı bir müşrikin attığı ok ile kolundan yaralandı. 
Ok, atar damara isabet edip, çok kan kaybına sebep oldu. Hazret-i Sa'd, yaralı bir halde, etrafındakilerin kanı durdurmak için uğraştıklarını görerek, durumunun ciddi olduğunu anladı.
Ve; "Ya Rabbi! Kureyş harbe devam edecekse, bana ömür ihsan eyle. Çünkü ben, Resulüne eziyet eden, O'nu yalanlayan bu müşriklerle savaşmaktan hoşlandığım kadar, başka hiçbir şeyden hoşlanmıyorum. Eğer aramazdaki harb sona eriyorsa, beni şehidlik mertebesine yükselt. Fakat, Beni Kureyza'nın akıbetini görmeden ruhumu kabzetme" diyerek dua etti. Duası kabul olunup, kanı kesildi.
Eshab-ı kiram arasında çarpışıyor görünen Abdullah bin Übey gibi münafıklar ise, gayet ağırdan alıyor, ileri hatlara yaklaşmıyorlardı. Ayrıca, mücahidlerin morallerini bozmak için ellerinden geleni yapıyor; "Muhammed size, Kayser ve Kisra'nın hazinelerini vad edip duruyor. Halbuki, şu anda hendek içinde hapsolmuşuz. Korkumuzdan abdest bozmağa bile gidemiyoruz. Allah ve Resulü, bizi aldatmaktan başka bir şey yapmıyor, vadetmiyor!.." diyerek fitne çıkarmaya çalışıyordu. 
Sıkıştıkları zaman, evlerine düşmanın saldırabileceğini bahane edip vazife yerlerini terkediyorlardı. Münafıkların bu hareketleri de ayrı bir dert ve ayrı bir sıkıntı oluyordu.
 
 
 
 
avaşın şiddetinden namaz kılamadılar
 
Hendek savaşında, müşrik ordusu, bir an önce neticeye varmak için bütün güçünü harcıyor... Fakat şerefli sahabilerin kahramanca müdafaları karşısında, hiçbir varlık gösteremiyorlar... 
En çok saldırdıkları yer, dar geçit idi. Sevgili Peygamberimiz, buradan ayrılmıyor, Eshabını savaşa tevşik ediyordu. Peygamber efendimizin yanı başında harb etmek şerefine kavuşmak isteyen Eshab-ı kiram, gaza meydanında görülmemiş kahramanlıklar gösteriyorlardı. 
Bir ara müşriklerin, şiddetli bir ok atışına başladıkları görüldü. Bütün hedef, Kainatın sultanının bulunduğu çadır idi. Sevgili Peygamberimizin mübarek vücudlarını bir zırh örtüyordu. Mübarek başlarında ise miğferleri vardı. 
Çadırın önünde dimdik duruyorlar, harbin seyrine göre Eshabına emirler veriyorlardı. Müşrikler, bazan en zayıf görünen yere birden yükleniyorlar, mübarek sahabiler oraya koşup, din düşmanlarını püskürtünceye kadar, aşk ile çarpışıyorlardı. 
Bu görülmemiş mücadele pek şiddetli oluyor, kahraman sahabiler, çarpışmaktan, yan tarafa bakacak zaman bulamıyorlardı. O gün, sabahla başlayan bu mücadele, geç saatlere kadar devam etti. 
Namaz vakitleri geldikçe, şanlı sahabiler; "Ya Resulallah! Namazımız kılamadık" diyorlar, alemlerin efendisi, Kainatın sultanı, büyük bir üzüntü içinde; "Vallahi ben de kılamadım" buyuruyorlardı. 
Yatsı sıralarında, ibadetlerini yaptırmayan müşrik sürüsünü, pek şiddetli bir saldırı ile geriye püskürtüp, dağıttılar. Bu dağınıklıktan kurtulamayan Kureyşliler ve Gatafanlılar, geceyi geçirmek üzere karargahlarına çekildiler. 
Mücahidler de sevgili Peygamberimizin çadırana doğru yürüdüler. O zaman, alemlere rahmet olarak gönderilen Fahr-i alem efendimiz, beddua etmek adet-i şerifleri değil iken, namaz için dayanamamışlar; 
"Onlar, nasıl güneş batıncaya kadar uğraştırıp bizi namazımızdan alıkoydular ise, Allahü teâlâ da onların evlerine, karınlarına ve kabirlerine ateş doldursun!" buyurarak, müşriklere bedduada bulundular. 
Kazaya kalan öğle, ikindi ve akşam namazlarını kıldıktan sonra, yatsı namazını kıldırdılar.
Müşrikler, İslâm'ı tamamen ortadan kaldırmak için yaptıkları bu mücadelelerinden sonra, Müslümanların gündüz mağlub edilemeyeceğini anladılar.
Onlara göre tek çare aynı şiddetle gece baskınları tertiplemekti. Müslümanlar ancak bu şekilde yenilebilirdi. Bu kararlarını hemen tatbikata koyup, Yahudi Kureyza oğullarıyla birlikte gece baskınları yapmaya başladılar. 
Askerlerini gruplara ayıran müşrikler, nöbet ve sıra ile hücuma geçiyorlardı. Bu hal günlerce devam etti. Başta sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshab-ı kiram; aç, uykusuz, yorgun oldukları halde müdafaya devam ettiler. 
Hiçbir düşman askerini hendekten bu tarafa geçirmediler. Canla başla yapılan bu müdafa, daha önce yapılan bütün gazalardan daha korkulu, daha şiddetli, daha sıkıntılı ve daha zahmetli idi.
Günlerdir çarpışmakta olan müşriklerde, yiyecek sıkıntısı baş göstermeye başladı. Bu sebeple müşrikler, Kureyza Yahudilerinden erzak yardımı istediler. 
Yahudiler, derhal yirmi deve yükü buğday, arpa, hurma ve hayvanlar için saman yükleyip teslim ettiler. Kahraman Eshab, bunu haber alınca, üzerlerine yürüdüler, kanlı bir çarpışmadan sonra, müşrikleri kaçırtarak yüklü develeri Peygamber efendimize teslim ettiler ve çok duaya mazhar oldular.
 
 
 
 
a Rabbi! zafer ihsan eyle
 
Kainatın sultanı efendimiz, bir aya yakın devam eden Hendek savaşındaki, bu şiddetli çarpışmada, pek güç durumlarda kalan kahraman Eshabına acıyor, onlara, babalarından kat kat fazla şefkat gösteriyordu.
Şanlı Eshabının gösterdiği bu insan üstü gayretlere karşı, kendisi mübarek alnını toprağa koyuyor, onlar için Allahü teâlâya şöyle yalvarıyordu: 
"Ey darda kalanların imdatlarına yetişen! Ey muhtaç ve çaresiz kalmışların duasına icabet eden Allah'ım! Benim ve Eshabımın hallerin muhakkak görüyor ve biliyorsun. Ya Rabbi! Sen küffarı hezimete uğrat! , içlerine tefrika düşür ve onlara karşı bize nusret ver, zafer ihsan eyle!.." 
Sevgili Peygamberimiz, bu duasını, son günlerde sık sık tekrarlıyordu.
Müşrikler, kıtlığın da verdiği ızdıraplardan dolayı, bir an önce Müslümanları ortadan kaldırmak için, bütün güçlerini harcıyorlardı. 
Efendimizin duası kabul oldu... Böyle çarpıştıkları bir akşam, müşrik ordusundan, kalbine İslâm'ın sevgisi düşmüş bir kimse, Peygamber efendimizin huzuruna geldi. Bu, Gatafan kabilesinden Nu'aym bin Mes'ud idi. 
Sevgili Peygamberimize; "Ya Resulallah! Ben, Allahü teâlânın bir olduğunu ve senin hak peygamber olduğunu tasdik etmek için geldim. Hamd olsun Müslüman olmakla şereflendim. Şimdiye kadar size karşı çarpışmıştım. Bundan sonra da küffara karşı çarpışacağım. Bana ne emrederseniz yapmağa hazırım! Ya Resulallah! Benim Müslüman olduğumu kavmim dahi bilmiyor" dedi. 
Resul-i ekrem efendimiz; "Bu küffarın arasına girip, tefrika sokarak birbirlerinden ayırmağa çalışabilir misin?" buyurdular. 
O da; "Ya Resulallah! Allahü teâlânın yardımı ile onları birbirinden ayırabilirim. Yalnız, her ne dilersem söylemeğe izin var mı?" diye sual etti. Efendimiz de; "Harp hiledir. İstediğini söyleyebilirsin" buyurdular.
Nu'aym bin Mes'ud hazretleri, önce Kureyza Yahudilerinin yanına varıp; "Benim size karşı olan sevgimi bilirsiniz. Yalnız bu konuşacaklarımız aramızda kalsın, hiç kimse bilmesin!" dedi. 
Yahudiler de; "Hiç kimse bilmeyecektir?" diyerek yemin ettiler. Bunun üzerine hazret-i Nu'aym; "Şu adamın (Peygamber efendimizin) işi, muhakkak bir beladır. O'nun, Nadir ve Kaynuka oğullarına yaptığını biliyorsunuz. Onları, yurtlarından yuvalarından sürüp çıkardığını, hepiniz de gördünüz. Şimdi, Kureyşliler ve Gatafanlılar gelip Müslümanlarla çarpışmaktalar, siz de onlara yardım etmektesiniz. Günlerce çarpıştığımız halde, daha bir neticeye varamadık. Böyle devam ederse, muhasara uzayacağa benzemektedir. Kureyşliler ve Gatafanlıların malları, mülkleri, yurtları, çocukları, sizin gibi burada değildir. 
Bu harpte eğer fırsat bulur da galip gelirlerse ganimetleri toplar giderler. Şayet mağlub olurlarsa çekip giderler. Sizi, onlarla başbaşa bırakırlar. Halbuki, sizin Müslümanlarla başa çıkacak ne gücünüz, ne de kuvvetiniz var. 
Harbin şu andaki durumu ise, Müslümanların zafere kavuşacağını göstermektedir. Tahmin ettiğim gibi olursa, Müslümanlar sizi kılıçtan geçirmeden bırakmazlar. Onun için acele bir tedbir almamız lazımdır!.." dedi. 
Bu sözleri büyük bir heyecan ve korku ile dinleyen Yahudiler, hazret-i Nu'aym'ın, kendilerini bu derece düşünmesinden dolayı çok memnun kaldılar ve;
"Sen bize dostluğunu layıkıyla gösterdin. Bize, nasıl bir tedbir almak lazım geldiğini de söyle" dediler.
 
 
 
 
enab-ı Hakkın yardımı yetişti
 
Bunu bekleyen Nu'aym bin Mes'ud ; "Doğrusu şudur ki; Kureyş ve Gatafan eşrafından bazılarını rehin almadıkça, Müslümanlarla asla harbe girmeyin! Rehineler sizin yanınızda olduğunu müddetçe, harbden kaçıp gidemezler!" dedi. 
Bunun da pek güzel bir tedbir olduğunu kabul eden Yahudiler, ona, teşekkür edip izzet ikramda bulundular.
Hazret-i Nu'aym, Yahudilerden ayrılıp doğruca Kureyş karargahına vardı. Kumandanlarına; "Benim Muhammed'e olan düşmanlığımı ve sizleri de ne kadar çok sevdiğimi bilirsiniz. Öğrendiğim bir şeyi, dostluğumuzun icabı, size ulaştırmayı büyük bir vazife bildim. Yalnız, bu söyleyeceklerimi hiç kimseye duyurmayacağınıza söz verip yemin etmelisiniz!" dedi. 
Onlar da yemin edip merakla; "Söyle, seni dinliyoruz" dediler. "Haberiniz olsun ki, Kureyza Yahudileri, sizinle ittifak ettiklerine pişman olmuşlar ve Muhammed'e haber göndermişler: "Kureyş'ten ve Gatafanlıların ileri gelenlerinden boyunlarını vurmak üzere rehineler alıp sana teslim edelim. Sonra seninle birlik olup müşriklerin kökünü kazıyıncaya kadar çarpışalım! Yalnız, kardeşlerimiz Nadir oğullarını affedip yurtlarını bağışlamalısın!" demişler.
Muhammed de, Yahudilerin bu isteklerini kabul etmiş! Eğer Yahudiler, sizden rehine isterse, sakın kabul etmeyin, hepsini öldürecekler! Sakın bu söylediklerimi kimse duymasın!.." dedi. Kureyşliler, bu mühim haberden dolayı hazret-i Nu'aym'a çok teşekkür edip iltifat gösterdiler.
Nu'aym bin Mes'ud oradan ayrılıp, Gatafanlıların yanına geldi. Kureyşlilere anlattıklarını onlara da söyledi.
Bir gün sonra Kureyş kumandanı, Kureyza oğullarına; "Artık burada durmak bizim için çok güçleşti. Zira hava soğuk, hayvanlarımız açlıktan kırılıp gitmektedir. Bu gece iyi bir hazırlık yapıp, yarın hep birlikte şiddetli bir hücuma geçelim" diye haber gönderdi. 
Yahudiler de; "Biz, hem Cumartesi günü harp etmeyiz, hem de sizinle beraber savaşmaya katılabilmemiz için, ileri gelenlerinizden bir çok kimseyi bize rehin olarak vermeniz lazım. Eğer muhasara müddeti uzar ve siz aciz kalıp memleketinize gidersiniz, bizi Muhammed'e teslim etmiş olursunuz. Şayet, rehin verirseniz, bizi bırakıp gitmezsiniz!.." dediler. 
Bu haber, Kureyş kumandanına ulaştığı zaman; "Nu'aym bin Mes'ud'un sözü doğru imiş" dedi ve Yahudilere tekrar haber gönderip; "Biz size, bir tek adamımızı bile rehin olarak vermeyiz. Eğer, yarın gelip bizimle beraber harb ederseniz ne ala, yoksa biz yurdumuza gideriz. Siz de Muhammed ve Eshabı ile başbaşa kalırsınız!.." dediler.
Bunu işiten, Kureyza Yahudileri, Nu'aym'ın sözünün doğru çıktığını düşünüp; "Bu durumda, biz de sizinle birlik olup Müslümanlara karşı savaşmayız.." dediler. Böylece her iki tarafın da kalplerine korku düştü.
Peygamber efendimize, Cebrail aleyhisselam gelip; Allahü teâlânın, müşrikleri kasırga ile perişan edeceğini müjdeledi. Bunun üzerine Alemlerin efendisi, mübarek dizleri üzerine gelip, mübarek ellerini uzatarak; "Allah'ım! Bana ve Eshabıma acıdığından dolayı sana şükrederim" diyerek, Allahü teâlâya şükranlarını arzettiler. Sonra kahraman Eshabına müjdeyi bildirdiler...
 
 
 
 
 
 
üşrik ordusu perişan haldeydi
 
Cebrail aleyhisselamın gelip, Cenab-ı hakkın müşrikleri kasırga ile perişan edeceği müjdesini getirdiği gece, Cumartesi gecesi idi. Ortalığı birden müthiş bir karanlık kaplamış, göz gözü görmüyordu. Şiddetli bir ayaz ve arkasından çok kuvvetli bir rüzgar esmeye başladı. 
Bu geceyi, Huzeyfe-tübnü Yeman hazretleri şöyle anlattı:
"Öyle bir gecede bulunuyorduk ki, o zamana kadar ondan daha karanlık bir gece görmemiştik. Bu zifiri karanlıkta gök gürültüsünü andıran bir gürültüyle, korkunç bir rüzgar da esmeye başlamıştı. 
Bu sırada, müşrik ordusunun telaşa ve korkuya kapılıp, kendi aralarında anlaşmazlığa düştüklerini Peygamber efendimiz bize haber verdi. Biz, şiddetli soğuktan, açlıktan ve gecenin dehşetinden ayağa kalkamıyor, olduğumuz yerde üzerimize bir şeyler örterek bekliyorduk.
Resulullah namaza durdu ve gecenin bir kısmını namaz kılarak geçirdikten sonra, bize doğru dönerek şöyle buyurdu:
"İçinizden, müşrik ordusunun yanına gidip, durumlarını inceleyerek, bana haber getirecek olan var mıdır? Bu haberi getirenin, Cennet'te bana arkadaş olmasını Allahü teâlâdan dileyeyim." 
Orada bulunanlar şiddetli açlık ve soğuktan ayağa kalkamadı. Sonra Resullah efendimiz, benim yanıma geldi. Soğuktan ve açlıktan iki dizim üzerine çöküp büzülerek oturuyordum. 
Resulullah efendimiz bana dokunarak;
"Sen kimsin?" buyurdu.
"Ben Hezeyfe'yim ya Resulallah" dedim.
Resulullah efendimiz; "Git şu kavim ne yapıyor bir bak! Yanıma dönüp gelinceye kadar onlara, ok ve taş atma, mızrak ve kılıç vurma. Sen benim yanıma dönüp gelinceye kadar, ne soğuktan, ne sıcaktan zarar görmeyeceksin, esir edilip, işkenceye de uğramayacaksın" buyurdu.
Kılıcımı ve yayımı aldım, gitmek üzere hazırlandım. Resulullah efendimiz, benim için; "Allah'ım, onu önünden-ardından, sağından-solundan, üstünden-altından koru" diyerek dua buyurdu.
Müşriklere doğru yürümeye başladım. Sanki hamamda yürüyor gibiydim. Vallahi içimde ne bir korku, ne bir üşüme, ne de bir ürperti vardı. Nihayet müşriklerin ordugahına vardım. 
Kumandanları ve ileri gelenleri bir siperde ateş yakmışlar, ısınıyorlardı. Ebu Süfyan; "Buradan çekip gitmeli" diyordu. Hemen aklıma, onu orada öldürmek geldi. Ok çantamdan bir ok çıkarıp, yayıma yerleştirdim. Ateşin ışığından faydalanarak onu vurmak istedim. 
Tam atacağım sırada, Resulullah'ın; "Benim yanıma dönüp gelinceye kadar, bir hadise çıkartmayacaksın" buyurduğunu hatırladım ve öldürmekten vazgeçtim. 
Müşriklerin yanına sokulup ateşin başına oturdum. Görülmemiş derecedeki şiddetli rüzgar ve Allahü teâlânın görülmeyen ordusu (melekler), onlara yapacağını yapıyordu. 
Rüzgarda, kapkacakları devriliyor, ateşleri ve ışıkları sönüyor, çadırları başlarına yıkılıyordu. Bir ara, müşrik ordusunun kumandanı Ebu Süfyan ayağa kalkıp; "İçinizde gözcüler ve casuslar bulunabilir, dikkat ediniz, herkes yanındakinin kim olduğuna baksın! Herkes yanında oturanın elini tutsun" dedi. 
Hemen ellerimi uzatıp, sağımda ve solunda bulunan iki kişinin ellerinden tutup, onlardan önce isimlerini sordum. Böylece tanınmamı engelledim. 
Kasırganın etkisi ile perişan haldeydiler. Ne yapacaklarını şaşırmış haldeyken Ebu Süfyan, ordusuna şöyle hitab etti:
"Ey Kureyşliler! Siz, durulacak bir yerde değilsiniz. Atlar, develer kırılmağa başladı. Kıtlık her tarafı sardı. Rüzgardan başımıza gelenleri görüyorsunuz. Hemen göç edip gidiniz! İşte ben gidiyorum!" diyerek devesine bindi. 
Müşrik ordusu perişan bir halde toplanıp, Mekke'ye doğru hareket etti. Üzerlerine kum ve çakıl yağıyordu.
Müşrik ordusu çekip gidince, ben de Resulullah efendimizin yanına doğru yürüdüm. Yolun yarısına geldiğimde karşıma yirmi kadar beyaz sarıklı süvari (melekler) çıktı. Bana; "Resulullah'a haber ver. Allahü teâlâ düşmanı perişan etti..." dediler. Resulullah efendimizin yanına döndüğümde, bir kilim üzerinde namaz kılıyordu. Fakat ben döner dönmez, gitmeden önceki üşüme ve titreme halim tekrar başlamıştı.
Resulullah efendimiz, namazdan sonra, ne haber getirdiğimi sordu. Ben de, müşriklerin içine düştükleri perişan hali ve çekip gittiklerini haber verdim. 
Resulullah bu habere çok sevindiler ve gülümsediler. Günlerdir uykusuzduk. Peygamberimiz, beni de yanına alıp, üzerindeki kilimin bir ucunu üzerime örttü. O gece bu şekilde sabahladık. 
Seher vaktinde Resululah beni uyandırdı. Sabah olunca, müşrik ordusundan eser kalmamıştı. Onlar, Mekke'ye yaklaşıncaya kadar peşlerinden şiddetli bir rüzgar esti ve arkalarından da hep tekbir sesleri işittiler.
Kureyş müşrikleri, karargahlarını terkedip kaçınca, onlara uyup gelen diğer müşrik kabileler de Medine'yi terkettiler. Unutamayacakları çok büyük bir mağlubiyetin keder ve üzüntüsüne boğuldalar. 
Onlar bu hezimete uğrarken, Kainatın efendisi ve şanlı Eshabı, Allahü teâlâya şükür secdesine kapanıyorlar, hamd edip, şükranlarını arzediyorlardı. Mücahidler; "Allahü ekber! Allahü ekber!.." sadaları arasında, nurlu Medine'nin yolunu ttular.
Medine sokakları, bir anda çocukların istilasına uğramış, Kainatın sultanını ve mübarek babalarını, amcalarını, dayılarını, ağabeylerini karşılamaya çıkmışlardı. Peygamber efendimiz de, tebessüm buyurarak onlara karşılık veriyordu...Hendek gazasında altı şehid verilmişti... 
Bu gaza hakkında Allahü teâlâ, ayet-i kerimelerde mealen buyuruyor ki: "Allahü teâlâ (Hendek savaşındaki) o kafirleri, hiçbir hayra, zafere kavuşamadıkları halde, öfkeleriyle geri çevirdi. Böylece Allahü teâlâ, (melekler ve rüzgar ile) muharebede (muvaffak olmaları için), mü'minlere kafi oldu. Allahü teâlânın her şeye gücü yeter. O, her şeye galiptir" (Ahzab suresi: 25) 
"Ey iman edenler! Allahü teâlânın üzerinizdeki nimetlerini hatırlayınız. Hani size (Hendek savaşında) ordular saldırmıştı da, biz onların üzerine bir rüzgar ve sizin görmediğiniz (meleklerden) ordular göndermiştik..." (Ahzab suresi: 9) 
Bu savaştan sonra sevgili Peygamberimiz; "Artık nöbet sizindir. Bundan sonra Kureyş sizin üzerinize gelemez" buyurdular.
 
 
 
 
 
eni Kureyza Yahudileri
 
Resul-i ekrem efendimiz, Hendek savaşından Medine-i münevvereye dönünce, hazret-i Aişe validemizin evine geldi. Silahlarını ve zırhını çıkardı. Mübarek vücudu tozlanmıştı. Yıkandı. O anda hazret-i Dıhye suretinde, üzerinde zırhı ve silahları olduğu halde bir süvari geldi. 
Bu, Cebrail aleyhisselamdı. Peygamber efendimiz yanına vardığında; "Ey Allahü teâlânın Resulü! Cenab-ı Hak, Kureyza oğullarının üzerine hemen yürümeni sana emrediyor!" diyerek emri tebliğ etti.
Kainatın sultanı, hazret-i Bilal'i çağırtarak, Eshab-ı kirama duyurmak üzere şu emrini verdi: "Ey Eshabım! Kalkınız, atlarınıza, develerinize bininiz! İtaat edenler, ikindi namazını Kureyza oğullarının yurdunda kılsınlar!"
Habib-i ekrem efendimiz, hemen zırhını giyip kılıcını kuşandı. Miğferini mübarek başlarına geçirip, kalkanını sırtına, mızrağını eline aldı. Sonra atına bindi. Eshabının arasına varıp, hazret-i Ali'ye İslâm sancağını vererek, öncü kuvvet olarak Kureyza Yahudilerinin kalesine gönderdiler. Her zaman olduğu gibi Abdullah ibni Ümmi Mektum'u Medine'de vekil bıraktılar.
Şanlı Eshab, sevgili Peygamberimizi ortalarına alarak, Medine'den; "Allahü ekber! Allahü ekber!" tekbirleri arasında ayrıldılar. Yolda Ganmoğulları ile karşılaştılar. Silahlarını kuşanmış olarak, Resulullah efendimizi bekliyorlardı. 
Peygamber efendimiz onlara; "Size kimse rastladı mı?" buyurdu. Onlar da; "Ya Resulallah! Bize Dıhley-i Kelbi rastladı. Eğerli beyaz bir katır üzerine binmişti. O katırın üzerinde atlastan bir kadife vardı" dediler. 
Sevgili Peygamberimiz, onlara; "O Cebrail'dir. Beni Kureyza'ya gönderildi. Onların kalelerini sarssın ve kalblerine korku atsın diye..." buyurdular.
Kureyza Yahudilerinin kalesine varıncaya kadar, İslâm ordusunun sayısı üç bini bulmuştu.
Hazret-i Ali, İslâm sancağını Kureyza Yahudilerinin kalesi önüne dikti. Bunu gören Yahudiler, Peygamber efendimiz aleyhinde sözler sarfettiler. Hazret-i Ali gidip durumu efendimize anlattı.
Resul-i ekrem üç bin asker ile orayı teşrif ettikten sonra, merhametlerinden onları İslâm'a davet ettiler. Yahudiler, bu güzel teklifi kabul etmediler. 
Sevgili Peygamberimizin; "Öyle ise, Allahü teâlâ ve Resulünün emrine boyun eğerek kaleden inip teslim olunuz" emr-i şerifini de reddettiler. 
Bunun üzerine Alemlerin efendisi, okçuların üstadı Sa'd ve diğer okçular, sadaklarındaki okları, tekbir sadaları arasında Yahudi kalesine atmaya başladılar. Onlar da ok ve taş atışlarıyla cevap vererek, çarpışmayı başlattılar.
Müslümanların zayıf durumlarında, arkadan vuran ve hasedlerinden Muhammed aleyhisselamın peygamberliğini kabul etmeyen bu Yahudi güruhunun kale kapısını açıp da meydana çıkacak cesaretleri yoktu.
Harp, muhasara halinde devam ediyordu. İslâm askeri arasında bulunan münafıklar da kaleye gizlice haber göndererek; "Sakın teslim olmayınız! Medine'den gitmenizi isterlerse bile kabul etmeyiniz! Eğer çarpışmaya devam edecek olursanız, biz size bütün gücümüzle yardım eder, hiçbir şeyimizi sizden esirgemeyiz. Şayet sizi Medine'den çıkarırlarsa, biz de sizinle beraber çıkıp gideriz!.." diyorlardı. 
Bu haber ile münafıkların yardımını bekleyen Yahudiler, müdafaya yeni bir azim ve ümidle devam ettiler. Muhasara uzadı, bir aya yaklaştığı halde münafıklardan yardım gelmedi. Kalblerine korku düşüp, antlaşmaya razı oldular.
 
 
 
 
ayıtsız şartsız teslim oldular
 
Antlaşmayı yapmak üzere de, Nebbaş bin Kays ismindeki Yahudi, Resulullah efendimizin huzuruna gelip;
"Ya Muhammed! Nadiroğullarına gösterdiğiniz merhameti bize de gösteriniz. Malımız ve silahlarımız senin olsun! Yeter ki kanımızı dökmeyiniz. Çocuklarımız ve kadınlarımızla beraber yurdumuzdan çıkmamıza müsade ediniz. Silah haricinde her aile için bir deve yükü götürmemize de izin veriniz!..." dedi. 
Alemlerin efendisi; "Hayır. Bu teklifi kabul edemem!" buyurdular. Bu defa da; "Malı götürmekten vaz geçtik. Kanımızı dökmeyin! Kadınları ve çocuklarımızı götürmeye izin verin!" dedi. 
Sevgili Peygamberimiz; "Hayır! Kayıtsız ve şartsız hükmüme boyun eğmekten, itaat edip teslim olmaktan başka çareniz yoktur!" buyurdu.
Nebbaş Yahudisi, perişan bir halde kaleye dönüp konuşmaları nakletti. Kureyzaoğulları, bu defa büyük bir ye's ve üzüntüye gark oldular.
Liderlerinden Ka'b bin Esed, insafa gelip kavmine şu itirafta ve teklifte bulundu:
"Ey kavmim! Gördüğünüz gibi, başımıza büyük bir felaket gelip çatmış bulunuyor. Bu durumda size, üç nasihatım olacak. Bunlardan istediğinizi seçip, ona göre hareket edebilirsiniz! 
Birincisi; Şu Zat'a tabi olup, peygamberliğini kabul edelim! Vallahi O'nun, Allah tarafından gönderilen ve kitaplarımızda vasıflarını gördüğümüz peygamber olduğunu hepimiz biliyoruz. Eğer O'na iman edecek olursak, kanlarımız, çocuklarımız, kadınlarımız ve mallarımız kurtulmuş olur. Bizim O'na tabi olmamamızın tek sebebi, Arablara karşı duyduğumuz kıskançlık ve O'nun İsrailoğullarından olmayışıdır. Halbuki bu, Allah'ın bileceği bir iştir. Geliniz, O'na tabi olalım!.." 
Yahudiler hep birden karşı çıktılar ve; "Hayır! Biz, bunu kabul etmeyiz ve bizden başkasına tabi olmayız!" dediler. 
Bu sefer Ka'b, ikinci teklifini yaptı: "Hepimiz çocuklarımızı ve hanımlarımızı öldürüp arkamızda düşüneceğimiz bir kimse kalmayınca, Müslümanların üzerine yürüyelim. Ölünceye kadar çarpışalım!.." 
Yahudiler, bunu da reddettiler. Ka'b, üçüncü teklifinde; "Bu gece, Cumartesi gecesidir. Müslümanlar, bizim bu gecede çarpışmayacağımızı bildikleri için, emin ve gafil olabilirler. Kılıçlarımızı sıyırıp, kapıdan hep birlikte çıkalım. Böyle bir baskın ile belki galip gelebiliriz!.." dedi. 
Yahudiler; "Biz, Cumartesi günü, çalışma yasağını kaldıramayız!" diyerek, bu teklifi de reddettiler. Sadece, içlerinden Esid ve Sa'lebe kardeşler, bir de amcalarının oğlu Esed, ilk teklifi kabul edip, Müslüman olmakla şereflendiler. Kaleden çıkıp Eshab-ı kiramın arasına girdiler.
Yahudiler, kendi aralarında uzun süre münakaşa ettiler. Neticede teslim bayrağını çekerek, Peygamber efendimizden haklarında hüküm vermek üzere bir kimseyi hakem tayin etmesini istediler. 
Resulullah efendimiz de; "Eshabımdan istediğiniz kimseyi hakem seçiniz" buyurdu. Onlar da; "Biz, Sa'd bin Mu'az'ın vereceği hükme razı oluruz" dediler. 
Peygamber efendimiz, kabul buyurup Sa'd bin Mu'az hazretlerinin getirilmesini emrettiler.
 
 
 
 
azret-i Sa'd bin Mu'az hükmünü bildirdi
 
Hazret-i Sa'd, Hendek gazasında ağır yaralanmıştı. Resulullah efendimiz, onu, Mescid-i Nebi'de bir çadır içinde tedavi ettiriyordu.
Hakem seçilince, sedye ile hazret-i Sa'd'ı, Kureyza kalesine getirdiler. Yolda hazret-i Sa'd kendi kendine; "Vallahi, Allahü teâlânın yolunda hiçbir kınayıcının kınamasına kulak asmayacağım!" diyordu.
Resulullah efendimizin huzurunda sedyeden indirdiler. Peygamber efendimiz; "Ey Sa'd! Şunlar, senin hükmüne göre teslim olmayı kabul ettiler. Haydi, onlar hakkındaki hükmünü bana bildir" buyurdu. 
Sa'd bin Mu'az ise; "Canım sana feda olsun ya Resulullah! Muhakkak ki, hüküm vermeğe Allühü teâlânın Resulü daha layıktır." dedi. Resulullah efendimiz de; "Bunlar hakkında hüküm vermeyi Allahü teâlâ sana emretmiştir" buyurdu. 
Hazret-i Sa'd, Yahudilerden, hükmüne razı olacaklarına dair kesin söz aldı. Her iki taraf da verilecek hükmü merakla beklemeye başladılar. Bunun üzerine hazret-i Sa'd, üstünlüğünü gösteren, ilikleri donduran, şanına layık olan şu muazzam hükmü açıkladı: 
"Benim hükmüm odur ki, akil ve baliğ olan bütün erkeklerin boynu vurulsun! Kadınları, çocukları esir alınsın, malları da Müslümanlar arasında taksim edilsin!.."
Bu kesin hüküm karşısında, Yahudiler donup kaldılar. Çünkü, kendi kitaplarında, böyle azgınlık yapanlara verilecek ceza aynen böyle idi :"Şehrin birine harb etmek için vardığında onları sulha davet et. Bunu kabul edip, kapılarını açarlarsa, içindekilerin hepsi, sana haraç versinler ve hizmet etsinler. Şayet, harb etmeğe karar verirlerse, onları muhasara et. Allahü teâlânın ihsanı ile, onlara galib geldiğin zaman, erkeklerinin hepsini kılıçtan geçir. Kadınlarını, çocuklarını ve mallarını ganimet olarak al!.." diye yazıyordu kitaplarında.
Sa'd bin Mu'az hazretlerinin verdiği hükmün ilahi hükme uygun gelmesinden dolayı, alemlerin efendisi, sevgili Peygamberimiz, onu tebrik edip; "Sen, onlar hakkında, Allahü teâlânın, yedi kat gökler üstünde, Levh-i mahfuzdaki hükmüne uygun hüküm verdin!" buyurarak takdirlerini bildirdiler.
Böylece, Müslümanların en sıkışık zamanlarında arkadan vuran, yapılan bütün antlaşmaları bozan, Peygamber efendimizi, çocukluğundan bu yaşına kadar gördükçe mübarek vücud-i şerifini ortadan kaldırmaya uğraşan bu kavim, Medine'de tehlike olmaktan çıkmıştı artık.
Eshab-ı kiram saadetle, huzur ve sevinç içinde nurlu Medine'nin yolunu tuttular...
Esirler arasında bir kadın, Müslüman olmak saadetine kavuştu. Onun bu hareketine ziyade sevinen sevgili Peygamberimiz, onun da sevinmesi, Cennet'te derecesinin çok yüksek olması için, merhamet buyurarak onu zevceliğe kabul eyledi. Bu, hazret-i Reyhane validemizdi.
Sa'd bin Mu'az , Beni Kureyza Yahudileri hakkındaki hükmü verdikten sonra, tekrar çadırına götürüldü. Yarası ağırlaşıp, durumu şiddetlenmişti. Peygamber efendimiz , yanına gelip, onu kucakladı ve; "Allah'ım! Sa'd, senin rızan için, senin yolunda cihad etti. Resulünü de tasdik etti. Ona kolaylık ihsan eyle..." buyurarak dua etti. 
Sa'd bin Mu'az hazretleri, sevgili Peygamberimizin bu mübarek sözlerini duyunca, gözlerini açıp, "Ya Resulallah! Sana selam ve hürmetler ederim. Senin, Allahü teâlânın peygamberi olduğuna şehadet ederim" diye fısıldadı.
 
 
 
 
ana afiyet olsun ya Eba Amr
 
Yahudilerle ilgili hükmü verdikten sonra, Sa'd bin Mu'az'ın yakınları, onu, kaldığı çadırdan Abdüleşhel oğullarının evine götürdüler. O gece durumu çok ağırlaşmıştı. 
Cebrail aleyhisselam, Peygamber efendimize gelip; "Ya Resulallah! Bu gece senin ümmetinden vefat edip de, vefatı melekler arasında müjdelenen kimdir?" dedi. 
Bunun üzerine Kainatın sultanı, hemen Sa'd bin Mu'az'ın halini sordu. Evine götürüldüğünü söylediler. Peygamber efendimiz, yanında Eshab-ı kiramdan bazıları olduğu halde Sa'd bin Mu'az'ın yanına gitti. 
Yolda çok sür'atli gitmeleri sebebiyle, Eshab-ı kiram; "Yorulduk ya Resulallah!" dediler.
Peygamber efendimiz de; "Melekler, Hanzala'nın cenazesinde bizden önce bulundukları gibi, Sa'd'ın cenazesinde de bizden önce bulunacaklar. Biz önce yetişemiyeceğiz" buyurarak, hızlı gitmelerinin sebebini açıkladı. 
Peygamber efendimiz, Sa'd bin Mu'az'ın yanına gelince, onu vefat etmiş buldu. Baş ucuna durup, Sa'd bin Mu'az'ın künyesini söyleyerek; "Ey Ebu Amr! Sen reislerin en iyisi idin. Allahü teâlâ sana saadet, bereket ve en hayırlı mükafatı versin! Allahü teâlâya verdiğin sözü yerine getirdin. Allahü teâlâ da sana vadettiğini verecektir!" buyurdu. 
Eslem bin Haris de şöyle anlatmıştır:
"Resulullah, Sa'd bin Mu'az'ın evine geldi. Biz kapıda bekliyorduk. Resul-i ekrem içeri girdi, adımlarını gayet geniş açarak yürüyordu. Biz de peşinden yürüdük. 
Resulullah durmamızı işaret edince durduk ve geriye döndük. İçerde Sa'd'ın cenazesinden başka kimse yoktu. Resululah, içerde bir müddet durduktan sonra dışarı çıktı. 
Merak etmiştim; "Ya Resulallah! Adımlarınızı geniş açarak yürümenizin hikmeti nedir?" diye sual eyledim. 
Bunun üzerine; "Böylesine kalabalık bir mecliste bulunmadım. (Melekler dolmuştu.) Meleğin biri beni kanadı üzerine aldı da ancak öyle oturabildim" buyurdu. 
Sonra; "Sa'd bin Mu'az'ın künyesini söyleyerek; "Sana afiyet olsun ya Eba Amr! Sana afiyet olsun ya Eba Amr! Sana afiyet olsun ya Eba Amr" buyurdu.
Onun vefatı, Resulullah ve Eshab-ı kiramı çok üzdü, gözyaşı döküp ağladılar. Cenazesinde bütün Eshabı-i kiram toplandı. 
Sevgili Peygamberimiz, cenaze namazını kıldırdı, cenazesini taşıdı. Eshab-ı kiram, Sa'd bin Mu'az'ın cenazesini taşırken; "Ya Resulallah! Biz, böyle kolay taşınan cenaze görmedik!" dediler.
Bunun üzerine Peygamber efendimiz; "Melekler indi, onu taşıyorlar! Sa'd'ın cenazesine yetmiş bin melek indi. Şimdiye kadar yeryüzünde bu kadar kalabalık halde inmemişlerdi" buyurdu.
Cenazesi kabre indirilirken, Peygamberimiz kabri başında oturup, mübarek gözleri yaşardı ve mübarek sakalını eliyle tutup çok üzüldü. "Sa'd bin Mu'az'ın ölümünden dolayı arş titredi" buyurdu.
Bir defasında, Peygamberimize çok kıymetli bir elbise hediye edilmişti. Eshab-ı kiram ne kadar güzel dediklerinde; "Sa'd bin Mu'az'ın Cennet'teki mendilleri, bundan daha güzeldir" buyurmuştu.
 
 
 
 
y Allahım! Bize yağmur ihsan eyle
 
Hendek gazasından sonra çevredeki kabileler, artık Müslümanlarla dost geçinmenin, hatta Müslüman olmanın en isabetli yol olacağını düşünmeye başladılar. Bazıları, Peygamber efendimizin huzuruna gelip, Müslüman olmakla şereflendiler.
Alemlerin efendisi, din-i İslâm'ın yayılması için, Eshabından birlikler teşkil ederek, çevre kabileleri İslâm'a davete gönderdi. Bazı kabilelere bizzat kendileri gittiler. 
Dumet-ül-Cendel halkı gibi kabileler, yapılan nasihatları kabul edip Müslüman oldular. Gatafanlılar, Lihyanoğulları gibi kabileler de İslâm askeriyle karşılaşmaktan korkup kaçtılar. Böylece civar kabilelere gözdağı verilmiş oldu.
Olaylar böyle akıp giderken, hicretin altıncı senesinde, müthiş bir kıtlık olmuş, gökten tek damla düşmemişti. Bu sebeple yerde ot bitmemiş, insanlar ve hayvanlar açlık sıkıntısına düşmüşlerdi.
Ramazan-ı şerif ayının bir Cuma günü sevgili Peygamberimize; "Ya Resulallah! Dua buyursanız da, Allahü teâlâ yağmur ihsan eylese!.." diyerek, muradlarını bildirdiler. 
Peygamber efendimiz, Eshabıyla sahraya çıkıp, ezan okumadan ve kamet getirmeden iki rekat namaz kıldılar. Peygamber efendimiz, mübarek ridasını ters çevirip tekbir getirdiler.
Sonra mübarek ellerini, yenlerinin arasından mübarek koltuk altları görününceye kadar kaldırıp; 
"Ey Allahım! Bize yağmur ihsan eyle!.." diye dua etmeye başladılar. 
Eshab-ı kiram da; "Amin! Amin!" diyordu. 
O anda gökyüzü gayet berrak olup, bir bulut yoktu. Resul-i ekrem efendimiz dua ederken, bir rüzgar esmeye başladı ve gökyüzünü bulutların kapladığı görüldü. 
Sonra ince ince bir yağmur başladı. Alemlerin efendisi bu defa; 
"Allah'ım! Bu yağmuru bardaktan boşanırcasına yağdır ve hakkımızda hayırlı eyle!" diyerek dua ettiler. 
O anda bardaktan boşanırcasına, yağmur yağmaya başladı... 
Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiramın elbiselerinde, ıslanmadık yer kalmadı. Eve varıncaya kadar, sular her tarafı göl haline getirdi. 
Herkes, sulara dalarak yüzüyordu. Yağmur devam ediyordu. O gün, ertesi gün... ertesi gün... bir sonraki Cuma vaktinde Eshab-ı kiram;
"Ya Resulallah! Evlerimiz yağmur sularından yıkılmaya, hayvanlarımız da boğulmaya başladı. Allahü teâlâya dua eyleseniz de yağmur kesilse!.." dediler. 
Sevgili Peygamberimiz, gülümsediler ve mübarek ellerin kaldırıp;
"Ya Rabbi! Bu yağmuru mezralara ağaç biten yerlere, vadilere gönder!" diyerek dua ettiler.
O anda, bir hafta müddetle yağan yağmur durdu ve dua edilen yerler ıslanmaya başladı
 
 
 
 
 
udeybiye Antlaşması
 
Hicretin altıncı senesinin Zilkade ayı idi... Bir gece Nebiy-yi muhterem efendimiz rüyasında, Eshab-ı kiram ile Mekke-i mükerremeye gidip Kabe-i muazzamayı tavaf ettiklerini, bir kısmının saçlarını kısalttıklarını, bir kısımının da kazıttıklarını gördü. 
Resulullah efendimiz, bu rüyasını Eshabına anlattığında, onlar pek ziyade heyecanlandılar. Hicretten bu yana, doğup büyüdükleri, acı tatlı hatıralarla dolu, o güzel yurtları olan Mekke'ye gideceklerdi. 
Beş vakit namazda yönlerini döndükleri ve hasretini çektikleri mukaddes Kabe'yi ziyaret edip tavafta bulunacaklardı. Bu ne güzel bir müjde idi... 
Eshab-ı kiram, sevgili Peygamberimizin; "Siz, muhakkak Mescid-i Haram'a gireceksiniz!" müjdesini alır almaz, hemen hazırlaklara başladı.
Habib-i ekrem efendimiz, hazırlıklarını bitirdikten sonra, Abdullah bin Ümm-i Mektum'u, Medine'de vekil bıraktı. Zilkade ayının birinci Pazartesi günü, Kusva ismindeki devesine bindi. 
Hazırlanan bin dört yüz Eshabı ile birlikte, Medine'de kalanlarla vedalaştılar. Umreye niyet ederek, mukaddes belde Mekke'ye doğru yürüdüler. Yanlarına yolcu silahı olan kılıçlarını ve kesmek üzere de yetmiş deve almışlardı.
Kafileye iki yüz atlı ve dört hanım sahabi katılmıştı. Hanımlardan biri, sevgili Peygamberimizin mübarek, mutahhar zevcesi hazret-i Ümmü Seleme idi.
Zü'l-Huleyfe denilen mikat yerine geldiklerinde, ihrama girdiler.Öğle namazını kıldılar. Sonra, kesilecek develerin kulaklarını işaretleyip, boyunlarına ip bağladılar. 
Naciye-tübnü Cündüb Eslemi'ye, yardımcılar verilerek, develerin başında vazifelendirildi. Abbad bin Bişr, yirmi kişilik bir süvari birliğine kumandan tayin edilerek ileri keşfe gönderildi. Büşr bin Süfyan, Mekke'ye haberci gönderildi.
İhram elbisesini giyen sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshab, beyazlara bürünmüş bir halde, Allahü teâlâya hamd ve şanının yüceliğini tasdik etmeye ve yalvarmaya başladılar;
"Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke Lebbeyk! İnnel hamde ven-ni'mete leke vel-mülke la şerike lek!"
Bu mübarek telbiye ile yer gök inliyor, Zü'l-Huleyfe, nurani bir havaya bürünüyordu. Herkes heyecanlanmış, bir an önce Mekke'ye varmak için Zü'l-Huleyfe'den ayrılmışlardı.
Yolda, hazret-i Ömer ile Sa'd bin Ubade hazretleri, Habib-i ekrem efendimize yaklaşıp; 
"Ya Resulallah! Seninle harp halinde bulunan kimselerin üzerine silahsız olarak mı gideceğiz? Kureyşlilerin size saldırıp, mübarek vücudunuza bir zarar eriştirmelerinden korkarız!.." diyerek, endişelerini belirttiler. 
İki cihanın serveri, onlara; "Ben, umreye niyet ettim. Bu halde iken silah taşımak istemem" buyurdular.
Yolculuk sakin geçiyordu. Yol üzerindeki çeşitli kabilelere uğranıyor, Peygamber efendimiz, onları İslâm'a davet ediyordu. Bir kısmı kabul etmekten çekiniyor, bir kısmı hediyeler gönderiyorlardı. 
Bu şekilde yolun yarısını geçmişler, Usfan'ın arkasında Gadir-ül-Eştat denilen mevkie gelmişlerdi. 
Burada, daha önce Mekkelilere haber gönderilmek üzere vazifelendirilen Büşr bin Süfyan hazretleri, Kureyşlilerle görüşüp geri döndü.
 
 
 
 
 
üşriklerin kötü niyetleri bildirildi
 
Büşr bin Süfyan hazretleri geri dönünce Peygamber efendimize, gördüklerini şöyle anlattı:
"Ya Resulallah! Kureyşliler, senin geldiğini haber almışlar. Korkularından etraftaki kabilelere ziyafetler çekerek, onların yardımlarını istemişler. İki yüz kişilik bir süvari birliğini keşf için size doğru yola çıkardılar. Etraftaki kabileler, bu isteği kabul edip Belden mevkiinde birleştiler. Pek çok askeri yığınak yaptılar ve sizi Mekke'ye sokmamak üzere yemin ettiler."
Bu habere, Alemlerin efendisi çok müteessir oldular :
"Kureyş helak oldu. Zaten harp onları yiyip bitirmiştir... Kureyş müşrikleri, kendilerinde bir kuvvet mi var, zannediyor? Vallahi Allahü teâlânın, yaymak için beni gönderdiği bu dini, hakim ve üstün kılıncaya, başım gövdemden ayrılıncaya kadar onlarla çarpışmaktan asla geri durmayacağım!" buyurdu. 
Sonra kahraman Eshabına dönerek, bu konudaki rey ve görüşlerini sordu. Bütün benliği ile Resulullah'a kendilerini adamış olan şanlı Eshab;
"Allahü teâlâ ve Resulü daha iyi bilir. Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Biz, Beytullah'ı tavaf etmek niyetiyle yola çıkmış bulunuyoruz. Ne bir kimseyi öldürmek, ne de çarpışmak için geldik. Ancak, Kabe'yi ziyaret etmemizi engellemek isterlerse, muhakkak onlarla çarpışır, hedefimize ulaşırız!.." dediler.
Eshab-ı kiramın bu kararlı hali, sevgili Peygamberimizin hoşuna gitti. Buyurdular ki; "Haydi, öyle ise Allahü teâlânın ism-i şerifi ile yürüyünüz!.." 
Sahabiler, Peygamber efendimizin etrafında; "Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk!.." diyerek telbiye ve; "Allahü ekber! Allahü ekber!.." diye tekbir getirerek Mekke'ye doğru ilerlemeye başladılar.
Bir öğle vaktinde Bilal-i Habeşi, sesinin bütün güzelliği ile ezan-ı şerifi okuyarak, namaz vaktinin girdiğini bildirmişti. Bu sırada, iki yüz kişilik Kureyş süvari birliği oraya yetişmiş, Mekke ile sahabilerin arasına girerek, hücuma hazır vaziyette durmuştu. 
Buna rağmen, Alemlerin efendisi yüce Eshabı ile saf olup namaza durdular. Sevgili Peygamberimiz arkasında bin beş yüz civarındaki Sahabının saf halinde hareketsiz kıyamda duruşları, rükuya eğilmeleri, görülmeğe değer bir manzaraydı... 
Hele, hep birlikte secdeye gitmeleri, heybetli bir dağın eğilip, doğrulmasına benziyordu. Onların, Allahü teâlânın huzurunda şerefli alınlarını toprağa sürererek tevazu göstermeleri, Kureyş süvarilerinden bazılarının kalblerine İslâmın muhabbetini düşürdü.
Eshab, selam verip namazdan çıktıklarında, Kureyş süvari komutanının; "Müslümanların bu hallerinden istifade ederek baskın yapsaydık, onların çoğunu öldürürdük!.. Onlar namazda iken niçin saldırmadık?" diye hayıflandığı, sonra da; 
"Merak etmeyiniz. Nasıl olsa, canlarından ve çocuklarından da sevgili olan bir namaza daha duracaklardır!.." diyerek, bu defa fırsatı kaçırmayacaklarını arkadaşlarına bildirdi.
Onların bu sözlerini Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselam ile vahiy göndererek Peygamber efendimize müşriklerinin niyetlerini bildirdi.
Ayrıca ayet-i kerime gelerek, bunların bu niyetlerine karşı nasıl tetbir almaları icab ettiği bildirildi.
 
 
 
 
üşriklerin hilesine karşı tetbir
 
Peygamberimizin nasıl tetbir alması lazım geldiği mealen şöyle bildiriliyordu: 
"Ey Habibim! Sen de içlerinde bulunup, düşman karşısında onlara (Eshabına) namaz kıldıracağın zaman onları iki kısma ayır, bir kısmı seninle birlikte namazda, diğeri de düşman karşısında dursun. Silahlarını yanlarına alsınlar. Seninle namazda olup, bir rekat kılanlar namazı bozacak amellerden sakınarak düşman karşısına gitsinler. Bundan sonra, henüz namazını kılmamış olan diğer kısmı gelip, ikinci rekatı seninle kılsınlar ve onlar da zırhlarını, koruyucu aletlerini ve silahlarını yanlarına alsınlar. Teşehhüdü seninle okusunlar. Sen selam verince, onlar selam vermeden düşman karşısına gitsinler. Önce bir rekat kılmış olanlar geri gelip, kendi başlarına bir rekat daha kılarak selam versinler. İkinci rekatı imamla kılmış olanlar da tekrar gelip, bir rekat daha kılarak namazı tamamlayıp selam versinler. Kafirler arzu ederler ki, silah ve eşyalarınızdan gafil bulunasınız da size ansızın bir baskın yapalar... Eğer size, yağmurdan bir eziyet olursa, yahut hasta bulunursanız, silahlarınızı koymanızda üzerinize bir vebal yoktur. Fakat yine bütün ihtiyat tedbirlerini alın. Şüphe yok ki, Allahü teâlâ kafirlere, hor ve hakir edici bir azab hazırlamıştır." (Nisa suresi: 102)
İkindi vaktinde, hazret-i Bilal ezan okuduğunda, Kureyş süvarileri yine Mekke ile Eshab-ı kiramın arasında hücuma hazır olarak durdular. Peygamber efendimiz, Eshabına ayet-i kerimede belirtildiği gibi namazlarını kıldırdı.
Müslümanların bu tedbirli namaz kılışlarına, müşrikler hayret ettiler. Allahü teâlâ, onların kalblerine korku verdi. Herhangi bir harekette bulunmaya cesaret edemediler. Mekke'ye haber götürmek üzere oradan ayrıldılar. Peygamber efendimiz ve Eshabı da buradan Hudeybiye denilen mevkie doğru harekete geçtiler.
Mukaddes Mekke hududuna geldiklerinde, Resulullah efendimizin devesi Kusva, görünüşte hiçbir sebep yok iken çöküverdi. Kaldırmak için çok uğraştılar fakat kalkmadı.
Bunun üzerine Kainatın sultanı efendimiz buyurdular ki: "Onun böyle bir çökme huyu yoktur. Fakat, bir zamanlar Ebrehe'nin filini Mekke'ye girmekten tutup alıkoyan Allahü teâlâ, şimdi de Kusva'yı tutup alıkoydu. Varlığım yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, Kureyş, Allahü teâlânın, Harem dahilinde yapılmasını haram ettiği çarpışmayı ve kan akıtmayı terk etmek gibi şeylerden hangisini benden isterlerse istesinler, onların bu isteklerini muhakkak yerine getireceğim!" 
Bundan sonra Kusva'yı kaldırmak istediler. Deve sıçrayıp kalktı. Harem hududlarından içeri girmedi. Tam hudud üzerinde bulunan Hudeybiye mevkiinde durdu. Peygamber efendimiz Eshab-ı kiramla, suyu az olan bu yerde konakladılar.
Resul-i ekrem, çadırını mübarek Mekke hududunun dışına kurdurdu. Eshabıyla burada beklemeye başladılar. 
Vakit girince, namazları, Mekke-i mükerreme hududu içinde kılıyorlardı. Kuyularda içecek ve kullanacak su kalmamıştı. Sadece Peygamber efendimizin ibriğinde vardı. 
Güç durumda kalan sahabiler; "Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Yanımızda, yalnız sizin ibriğinizde su var. Mahvolduk!.." dediler.
 
 
 
 
 
ranızda iken mahvolmaszınız
 
Alemlerin efendisi; "Ben, sizin aranızda iken, siz mahvolmazsınız" buyurdular. 
Sonra "Bismillah" diyerek, mübarek elini ibriğin üzerine koydular. Sonra kaldırıp; "Alınız!.." buyurduğunda, çeşme gibi, sular akmaya başladı. 
Eshab-ı kiram; kana kana su içtiler, abdest aldılar, bütün kırbalarını doldurdular, at ve develerini suladılar. Eshabını gülümyeserek seyreden merhamet deryası sevgili Peygamberimiz, Allahü teâlâya hamd ettiler.
O gün, orada hazır bulunan hazret-i Cabir bin Abdullah; "Biz, bin beş yüz kişi idik. Eğer yüz bin kişi dahi olsaydık, o su, hepimize yeterdi" buyurdu.
Resul-i ekrem efendimiz, Hudeybiye'de iken, öteden beri Müslümanlarla dost olan Huzaa kabilesinin reisi Büdeyl, huzura gelip, Kureyş ordusunun çevre kabilelerinin de katılmasıyla Hudeybiye'de konduklarını, orduları dağılıncaya kadar çarpışmaya yemin ettiklerini bildirdi. 
Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu:
"Biz, buraya hiç kimse ile çarpışmak için gelmiş değiliz. Ancak umre yapmak, Kabe-i muazzamayı tavaf ve ziyaret etmek için gelmiş bulunuyoruz. Buna rağmen bizi, kim Beytullah'ı ziyaretten alıkoymaya kalkarsa, onunla çarpışırız. 
Şüphesiz ki, harpler Kureyş'i ziyadesiyle yıpratmış, güçsüz hale getirmiş ve pek çok zararlara uğratmıştır. Şayet onlar arzu ederlerse, kendilerine bir mütareke müddeti tayin edeyim. Bu müddet içinde, benim tarafımdan emniyet içinde bulunsunlar. Onlar, benimle diğer kabileler arasına girmesinler. Beni, onlarla baş başa bıraksınlar.
Eğer ben, o kabilelere galip gelir de, cenab-ı Hak da onlara hidayet ihsan edip Müslüman olurlarsa, Kureyş müşrikleri isterlerse, onlar gibi Müslüman olabilirler. Şayet ben, zannettikleri gibi, diğer topluluklara galip gelemezsem, o zaman kendileri de rahata kavuşmuş, kuvvet kazanmış olurlar. 
Eğer, Kureyş müşrikleri bunları kabul etmez de benimle çarpışmaya kalkarlarsa, varlığım yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, yaymaya çalıştığım bu din uğrunda, başım gövdemden ayrılıncaya kadar onlarla çarpışacağım. O zaman Allahü teâlâ da, bana yardım edeceği hakkındaki vadini şüphesiz yerine getirecektir!" 
Huzaa kabilesinin reisi Büdeyl, Peygamber efendimizin buyurduklarını Kureyş ordugahına ulaştırmak üzere yola çıktı.
Müşrikler, Büdeyl'den Resulullah efendimizin buyurduklarını dinledikten sonra, ileri gelen adamlarından Urve bin Mes'ud'u, görüşmek üzere Peygamber efendimize gönderdiler. 
Urve, Kureyş'in hiç kimseyi Mekke'ye sokmamak üzere kesin kararlı olduğunu bildirince, Habib-i ekrem efendimiz; "Ey Urve! Allah için söyle! Şu kurbanlık develerin kurban edilmelerine, şu Kabe-i muazzamayı ziyaret ve tavafa mani olunur mu?" buyurduktan sonra, Huzaa kabile reisine söylediklerini Urve'ye de anlattılar.
 
 
 
 
öylesine bağlılık görmemişlerdi
 
Görüşme yapmak üzere gelen Urve, bir taraftan Peygamber efendimizi dinlerken, bir taraftan da Eshab-ı kiramın hal ve hareketlerine, birbirlerine ve Alemlerin efendisine olan davranışlarına, saygı ve hürmetlerine dikkat ediyordu. 
Sevgili Peygamberimizin teklifini dinledikten sonra kalktı. Kureyşlilere bunu anlatmak üzere yürüdü. Onların yanına varıp şunları söyledi:
"Ey Kureyş topluluğu! Benim Kayser, Necaşi, Kısra gibi bir çok hükümdarların huzurlarına elçi olarak gittiğimi bilirsiniz. Yemin ederim ki, ben, şimdiye kadar, Müslümanların, Muhammed'e gösterdikleri hürmet ve saygının hiçbir hükümdara yapıldığını görmedim. 
Sahabilerinden hiç biri, ondan izin almadıkça konuşmuyor, başından bir kıl düşse, kapıp bereketlenmek için koyunlarında saklıyorlar. Aldığı abdest suyunu, birbirleriyle kapışırcasına paylaşıyorlar. Yanında konuşurlarken, seslerini duyulmayacak kadar kısıyorlar. O'na olan hürmetlerinden, yüzüne bakamıyor ve gözlerini önlerine indiriyorlar. O, Eshabına bir işaret verse veya bir emirde bulunsa, can behasına da olsa, yerine getirmeye çalışıyorlar.
Ey Kureyş cemaati! Elinizi ne kadar kılıçlarınıza atsanız, bütün çarelere başvursanız onlar, Peygamberlerinin bir kılını bile size teslim etmezler. Hatta her hangi bir zararın erişmesine ve O'na kimsenin el sürmesine bile meydan vermezler. Durum budur. Bundan sonrasını iyi düşünün! Hal böyle iken, Muhammed bize iyi bir mütareke teklif ediyor, bundan faydalanın!" dedi. 
Kureyşli müşrikler, bu sözleri kabul etmeyip, Urve'ye kaba davrandılar ve onu darılttılar.
Resul-i ekrem efendimiz, Kureyş karargahından bir haber gelmeyince, Hıraş bin Ümeyye'yi , tekliflerini tekrar etmek üzere elçi olarak gönderdiler. Müşrikler, İslâm elçisine çok kaba davrandılar. Devesini kesip yediler, kendisini öldürmek için üzerine yürüdüler. Ellerinden zor kurtulan Hıraş bin Ümeyye, Peygamber efendimizin huzuruna gelip durumu anlatınca, elçisine yapılan bu hakarete çok üzüldüler. 
Bu sırada müşrik karargahından Ahabiş kabilesinin reisi Huleys göründü. Peygamber efendimize doğru geliyordu. Müşrikler, elçi olarak onu görevlendirmişlerdi. Sevgili Peygamberimiz Huleys'in geldiğini görünce; 
"Bu gelen, kurbana saygı gösteren, Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmeye ve ibadet yapmaya özenen bir kavimdendir. Ey Eshabım! Kurbanlık develeri ona doğru sürünüz de görsün!" buyurdu.
Eshab-ı kiram, kurbanlık develeri ona doğru salıverdiler ve; "Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk!" diye telbiye getirdiler. 
Huleys, boyunları bağlı, kulakları işaretli olan kurbanlıkları görünce, uzun uzun baktı ve; "Müslümanların, Kabe'yi tavaf ve ziyaretten başka hiçbir niyetleri yok. Onları, bundan men etmek ne kadar kötü bir harekettir! Kabe'nin Rabbine yemin ederim ki, Kureyşliler, bu yanlış hareketlerinden dolayı helak olacaklardır!" demekten kendisini alamadı.
Bu sözleri işiten Alemlerin efendisi; "Evet öyledir, ey Kinane oğullarına mensub olan kardeş" buyurdu
 
 
 
 
i'at-ı Rıdvan
 
Kureyşin elçisi olarak gelen Huleys, utancından Resulullah efendimizin huzuruna gelemediği gibi, mübarek yüzüne dahi bakamadı. Geri Kureyş karargahına döndü. Gördüklerini anlatıp; 
"Sizin, O'nu Kabe'yi ziyaretten men etmenizi doğru bulmuyorum" diye fikrini açıkça söyledi. Kureyş müşrikleri çok sinirlendiler ve Huleys'i cahillikle suçladılar.
Müşrikler, bu defa gaddarlığı ile nam salmış Mikrez bin Hafs'ı elçi gönderdiler. O da cevabını alarak geri döndü. Mikrez'in elçiliğinden sonra müşrikler, Müslümanların ani bir baskın yapmasından korkuya kapıldılar.
Peygamber efendimiz, işi yarıda bırakmak istemiyor ve Kureyşlilerce itibarlı olan bir Eshabını göndermek istiyordu. Neticede hazret-i Osman'ın gönderilmesine karar verildi
Sevgili Peygamberimiz, Osman bin Affan'a ; 
"Biz buraya hiç kimse ile çarpışmak için gelmedik. Sadece Kabe-i muazzamayı tavaf ve ziyaret etmek için gelmiş bulunuyoruz. Yanımızdaki kurbanlık develeri kesip döneceğiz, diye söyle" ve "Onları İslâm'a davet et!" buyurdular. 
Ayrıca, Mekke'de bulunan Müslümanlara, Mekke'nin yakın bir zamanda fethedileceğini müjdelemesini de tenbih ettiler.
Hazret-i Osman, müşriklerin yanına gidip, Peygamber efendimizin buyurduklarını aynen anlattı. Onlar, hazret-i Osman'ın teklifine de olumsuz cevap verdiler. İstediği takdirde sadece kendisinin Beytullah'ı tavaf edebileceğini söylediler.
Hazret-i Osman ise; "Resul aleyhisselam, Beytullah'ı tavaf etmedikçe, ben de etmem!" buyurdu. Buna çok kızan müşrikler, onu alıkoydular. Bu haber, Eshaba; "Osman şehid edildi!" şeklinde ulaştı. 
Durumu Peygamber efendimize bildirdiklerinde çok üzüldüler ve; "Bu haber doğru ise, bu kavimle çarpışmadıkça buradan ayrılmayacağız" buyurdular. 
Sonra orada bulunan Semure ismindeki ağacın altına oturup; "Allahü teâlâ, bana bi'at etmenizi emretti" buyurarak, Eshabını bi'ate davet etti. 
Kahraman Eshab, elini, Peygamber efendimizin mübarek eli üzerine koyarak; "Allahü teâlâ, sana zafer ihsan edinceye kadar, önünde çarpışa çarpışa fethi gerçekleştirmek, veya bu uğurda şehid olmak üzere bi'at ettik!" diye söz verdiler. 
Peygamber efendimiz, bir elini, diğer elinin üzerine koyarak orada bulunmayan hazret-i Osman namına kendi kendine bi'at etti. Resul-i ekrem efendimiz, Eshabının bu bi'atına çok memnun olup; "Ağaç altında, gerçekten bi'at edenlerden hiç biri, Cehennem'e girmeyecektir" buyurdu. 
Bu bi'ate, Bi'at-ı Rıdvan denildi.
Eshab-ı kiram, artık kılıçlarını çekmiş yerlerinde duramıyor, Resul aleyhisselamın bir işaretini bekliyordu.
Bu sırada İslâm karargahını gözetleyen Kureyş casusları, mücahidlerin, sevgili Peygamberimize, bu uğurda şehidlik şerbetini içinceye kadar çarpışmak üzere bi'at ettiklerini ve hazırlık yaptıklarını görmüşlerdi. Derhal Kureyş karargahına varıp, olup bitenleri anlattılar.
 
 
 
 
ntlaşması sağlandı
 
Peygamber efendimiz, müşriklerin her an saldırma ihtimaline karşı geceleri, Eshabını korumak üzere nöbetçiler bırakıyordu. Hazret-i Osman'ın tutuklandığı günlerden bir gece, Mikrez yönetiminde elli kişilik bir müşrik güruhu, İslâm askerlerini uykuda bastırmak üzere saldırdılar. 
O gece, Muhammed bin Mesleme ve arkadaşları nöbet tutuyorlardı. Gelen küffarı kısa bir mücadeleden sonra kıskıvrak yakaladılar. Sadece Mikrez kaçabildi. Esirleri, Resulullah efendimizin huzuruna getirdiler. Bir kısmı hapsedilip, bir kısmı da affedildiler. Müşrikler, ertesi gece de baskın yapmak istediler fakat yine yakalandılar. Peygamber efendimiz, onları da affedip salıverdi.
İslâm ordusunun, gece-gündüz savaşa hazır durumda beklediğini ve her an saldırabileceklerini anlayan küffar ordusunun kalbine korku düştü. Antlaşmaktan başka çıkar yol olmadığını görerek, acele bir elçi hey'eti seçtiler. Süheyl bin Amr başkanlığında seçilen bu hey'ete; "Bu sene Mekke'ye girmemeleri şartıyla antlaşma yapın" denildi.
Sevgili Peygamberimiz, Kureyş elçilerini kabul buyurdu. Elçilerin ilk istekleri, hapsedilmiş adamlarının bırakılması oldu. Alemlerin efendisi de, "Mekke'de tutukladığınız Eshabını bırakmadığınız müddetçe, bu adamlarınızı salıvermem!" buyurdular.
Süheyl; "Doğrusu bize, çok adaletli ve insaflı davrandınız" diyerek, Mekke'de tutuklanan hazret-i Osman'ı ve daha önce hapsettikleri on kadar Eshabın serbest bırakılmasını sağladı. Bundan sonra, baskın sırasında yakalanıp hapsedilen müşrikler serbest bırakıldı.
Uzun konuşmalardan sonra, antlaşmaya varıldı. Sıra yazılmasına gelmişti. Hazret-i Ali katip olarak seçildi. Sulh-nameyi yazmak üzere kağıt, divit hazırlandı. 
Alemlere rahmet olarak gönderilen Habibullah efendimiz hazret-i Ali'ye; "Yaz" buyurdu. "Bismillahirrahmanirrahim!.." 
Buna Süheyl derhal itiraz edip; "Yemin ederim ki, ben Rahman sözünün ne demek olduğunu bilmiyorum. Böyle yazma; Bismike Allahümme diye yaz! Yoksa barışa yanaşmam!" dedi. 
Peygamber efendimiz, barışın yapılmasında çok büyük hikmetler görüyordu. Bu sebeple; "Bismike Allahümme de güzeldir" buyurdular ve hazret-i Ali'ye böyle yazmasını emrettiler. 
Yazıldıktan sonra, Peygamber efendimiz; "Bu, Muhammed Resululah'ın, Süheyl bin Amr ile üzerinde anlaştıkları ve sulh oldukları, şartlarını taraflarca yerine getirmek üzere imzaladığı maddelerdir" buyurduğunda, Süheyl'in, hazret-i Ali'nin elini tuttuğu görüldü ve Peygamber efendimize dönüp;
"Yemin ederiz ki, biz senin Resulullah olduğunu kabul etseydik, sana karşı gelmez, Kabe'yi ziyaret etmene engel olmazdık. Bu sebeple, Resulullah yerine, Abdullah'ın oğlu Muhammed yaz!" dedi. 
Peygamber efendimiz, onu da kabul buyurarak; 
"Vallahi siz, beni yalanlasanız da, ben yine hiç şüphesiz Allahü teâlânın resulüyüm. İsmimi ve babamın ismini yazdırmak, benim peygamberliğimi gidermez ki. Ya Ali! Onu sil, Muhammed bin Abdullah yaz" buyurdular.
Antlaşmanını maddeleri... 
 
Yapılan antlaşma metnindeki "Resulullah" kelimesinin silinmesine, Eshab-ı kiramdan hiç birinin gönlü razı olmadı. Bir anda herşeyi unutup; "Ya Ali! Muhammed Resulullah yaz, aksi halde, bu müşriklerle aramıza ancak kılıç halleder!.. " dediler.
Peygamber efendimiz, Eshabının bu gayretlerine memnun oldular, fakat mübarek elleriyle susmalarını işaret buyurdular. Hazret-i Ali'ye, silinmesini emir buyurunca, o; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Senin bu mübarek sıfatını silmeye elim varmıyor!.." diyerek özür diledi. 
Sevgili Peygamberimiz orayı göstermesini istedi. Gösterince elinden alıp, kendi mübarek parmağı ile silerek Abdullah'ın oğlu yazdırdı.
Sonra, maddeler yazılmaya başlandı.
1- Antlaşma on yıl geçerli olacak, bu zaman içinde iki taraf birbiriyle harp etmeyecek.
2- Müslümanlar bu sene Kabe'yi ziyaret etmeyecek. Ancak bir sene sonra ziyaret edebilecekler.
3- Kabe'yi ziyarete gelen Müslümanlar, üç gün kalacaklar ve yanlarında yolcu silahından başka silah bulundurmayacaklar.
4- Müslümanlar Kabe'yi tavaf ederken, Mekkeli müşrikler Kabe'den dışarı çıkıp onların serbestçe tavaf yapmalarını sağlayacaklar.
5- Kureyşlilerden Müslüman olan bir kimse, velisinden izinsiz Medine'ye giderse iade edilecek, Müslümanlardan biri Kureyş tarafına geçerek Mekke'ye giderse iade edilmeyecektir. 
Hazret-i Ömer bu madde için; "Ya Resulallah! Bu şartı da kabul edecek misin?" diye sorunca; sevgili Peygamberimiz gülümseyerek; "Evet. Bizden onlara gidecek olanları Allahü teâlâ bizden uzak etsin!" buyurdular.
6- Eshabdan biri, hac veya umre yapmak niyetiyle Mekke'ye gelse, canı ve malı emniyette olacak.
7- Müşriklerden biri, Şam'a, Mısır'a veya başka yere giderken Medine'ye uğrarsa, onun da canı, malı emniyette olacak.
8- Diğer Arab kabileleri, istedikleri tarafın himayesine girebilecekler. Müslümanlar veya müşriklerle birleşmekte serbest olacaklardı.
Sıra antlaşmanın imzalanmasına gelmişti. O sırada ayaklarındaki zincirleri sürürkleye sürükleye İslâm ordusuna doğru bir kimsenin gelmekte olduğu görüldü. Yaklaştı, yaklaştı; "Beni kurtarın!.." diyerek bağırdı.
Bu sesi işiten Kureyş hey'eti reisi, derhal yerinden fırladı. Eline aldığı dikenli ağaç dalını, onun başına yüzüne vurmaya başladı.O, bütün gayretini toplayarak kendini Resulullah efendimizin mübarek dizleri dibine attı ve; "Kurtar beni ya Resulallah!" diye yalvardı.
Bu, Mekke'de Müslümanlıkla şereflendiği için, babası tarafından işkenceler edilir, putlara tapmaya zorlanırdı. Müşriklerin, Hudeybiye'ye gitmesinden faydalanarak, zincirlerini koparmış, kimseye görünmeden Mekke'den çıkıp, Müslümanların arasına kendini atmıştı
Hidayete eren bu mübarek kimse, müşrik hey'etinin reisi Süheyl'in oğlu Ebu Cendel hazretleriydi. Süheyl, Peygamber efendimize, oğlu Ebu Cendel'i göstererek; "Biraz önce yazdığımız antlaşma gereğince, bana iade edeceğin ilk adam budur!" dedi. 
Peygamber efendimiz ve sahabiler çok müteessir olmuşlardı. Herkes, Resulullah efendimizin ne cevap vereceğini merakla bekliyorlardı.
 
 
 
 
 
udaybiye antlaşmasının neticesi
 
Bir tarafta barış antlaşması, bir tarafta işkence altında bulunan bir sahabi... Alemlerin efendisi, Süheyl'e; "Biz, bu sulh-nameyi daha imzalamadık!" buyurdu. 
Süheyl; "Ya Muhammed! Antlaşmanın maddelerini, oğlum daha buraya gelmeden önce yazıp bitirmiştik. Eğer oğlumu iade etmezsen, ben de hiçbir zaman sulh-namenin altını imzalamam!" diye inad etti. 
Peygamber efendimiz; "Onu benim hatırım için antlaşmanın dışında tut" buyurdu ise de, müşrikler bunu kabul etmediler.
Süheyl bin Amr, oğlunu çeke çeke götürürken, Ebu Cendel; "Ya Resulallah!.. Ey Müslüman kardeşlerim!.. Müslüman olmakla şereflenip bize iltica ettiğim halde, beni müşriklere mi teslim ediyorsunuz. Bana her gün dayanılmaz işkencelerin yapılmasını mı reva görüyorsunuz? Ya Resulallah! Dinimden döndürsünler diye mi beni iade ediyorsunuz?!..." diye feryad ediyordu.
Bu içler acısı yalvarışa dayanmak çok zordu. Gönülleri yaralanan sahabiler, ağlamaya başladılar. Merhamet deryası, sevgili Peygamberimizin de mübarek gözleri dolmuştu. Süheyl'in yanına varıp; "Gel etme! Onu bana bağışla!" diye rica etti.
Fakat Süheyl; "İmkansız bağışlamam!" diye cevap verdi. Bunun üzerine sevgili Peygamberimiz; "Ey Ebu Cendel! Biraz daha sabret! Sana yapılanlara katlan! Bunların mükafatını Allahü teâlâdan dile. Allahü teâlâ, sana ve senin gibi zayıf ve kimsesiz Müslümanlara muhakkak bir genişlik, bir çıkar yol ihsan edecektir" buyurarak teselli eyledi ve; "Verdiğimiz sözde durmamak bize yaraşmaz" buyurdu.
Bu içler acısı hadiseye, heyetteki müşrikler bile dayanamamış ve; "Ey Muhammed! Ebu Cendel'i senin hatırın için biz himayemize alıyoruz. Ona, Süheyl'in işkence yapmasına meydan vermeyeceğiz!" demişlerdi. 
Bundan sonra Resulullah efendimiz ve Eshab-ı kiram biraz rahatladılar. Baba Süheyl bin Amr, Mekke'nin fethinden sonra Müslüman olup Eshab-ı kiramdan oldu.
Sulh-name iki suret yazılıp, taraflarca imzalandı. Müşrikler karargahlarına döndüler.
Müslümanların aleyhlerinde gibi görünen bu maddeler için, Kureyş hey'eti çok sevinçli idi. Aksine bu sulh-name büyük bir zaferdi ve bu maddeler Müslümanların lehine idi. 
Her şeyden önce, Müslümanların bir devlet olduğunu kabul ediyorlardı. Mekke'den bir müşrik, ticaret veya başka bir şey için Şam'a, Mısır'a giderken Medine'ye uğrasa, canı malı emniyette olacaktı. 
Böylece müşrikler, Müslümanların yaşayışlarını yakından görecek, İslâm'ın adaleti, Eshabın birbirlerine olan güzel davranışları karşısında hayran kalacak ve İslâmiyet'i seveceklerdi. Neticede Müslüman olup sahabilerin safları arasına katılacaklardı.
On sene devam etmesi gereken bu antlaşma ile, Müslümanlar çoğalacaklar, güçleneceklerdi. İslâmiyet her tarafa yayılacaktı.
Ancak; "Kureyşlilerden biri, Müslüman olup Medine'ye sığınmak isterse, iade olunacak" maddesi için, Peygamber efendimiz müteessir olmuşlar ve; "Allahü teâlâ, onlar için, elbette bir genişlik, bir çıkar yol yaratacaktır" buyurmuşlardı..
 
 
 
 
enab-ı Hakkın yardım müjdesi
 
Hudaybiye antlaşması yapılınca, artık müşriklerle yapılacak bir iş kalmamıştı. Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kirama; "Kalkınız! Kurbanlarınızı kesiniz. Başlarınızı tıraş ettikten sonra ihramdan çıkınız" buyurdular. 
Peygamber efendimiz, herkesten önce kurbanını kesti. Sonra kendisini, berberi Hıraş bin Ümeyye hazretleri tıraş etti. Eshab-ı kiram, o mübarek saçları daha yere düşmeden havada kapıştılar ve bereketlenmek için sakladılar. Sahabiler de kurbanlarını kesip, bir kısmı saçlarını kazıttı, bir kısmı kısalttırdı.
Hudaybiye'de yirmi gün kadar kalınmıştı. Peygamber efendimiz arkadaşları ile birlikte Medine'ye dönmek üzere hareket ettiler. Yolda Allahü teâlâ, Peygamber efendimize fetih suresini vahyederek, nimetini ve yardımlarını tamamlayacağını müjdeledi.
Kainatın sultanı, muzaffer olarak nurlu Medine'yi teşrif ettiği günlerde, Kureyş'in Sakif kabilesinden Ebu Basir, Müslüman olmakla şereflenmişti. Müşriklerin arasında yaşamayacağını anlayan Ebu Basir , yaya olarak Medine'ye geldi.
Hudeybiye antlaşmasının gereği olarak da Medine'den ayrılıp, Kızıldeniz sahilindeki "İs" denilen yere yerleşti. Burası, Kureyş müşriklerinin Şam'a gittikleri ticaret yolu üzerinde bulunuyordu. Bundan sonra, Kureyş'ten Müslüman olanlar Mekke'yi terkedip, Medine'ye değil, Ebu Basir'in yanına gittiler. 
Bunlardan ilki Ebu Cendel hazretleriydi. Artık bunun arkası devam etti. Elli kişi, yüz kişi, iki yüz, üç yüz kişi oldular. Kureyş kervanı Şam'a giderken buradan geçmek mecburiyetinde kalıyorlardı. 
Ebu Basir hazretleri yanındaki Müslümanlarla, buradan geçen müşrikleri yakalıyor ve Müslüman olmalarını istiyorlardı. Müslüman olmayanlarla çarpışıp, onları güç durumda bırakıyorlardı.
Mekkeli müşrikler, artık Şam ticaret yollarının kesildiğini görüp, Medine'ye bir heyet gönderdiler. Hudeybiye sulh-namesinin "Kureyşlilerden Müslüman olan bir kimse velisinden izinsiz Medine'ye giderse iade edilecek!.." maddesinin kaldırılması için yalvardılar. 
Peygamber efendimiz merhamet buyurup, onların bu isteklerini kabul ettiler. Böylece Kureyşlilerin Şam ticaret yolları açılmış oldu. Müslümanlar da sabretmelerinin karşılığında Medine'ye Peygamber efendimizin yanına geldiler.
 
 
 
 
Davet Mektupları
 
 
 
 
avet Mektupları
 
Nebiyy-i muhterem, Hudaybiye'den döndükten sonra, İslâm'ın bütün dünyaya yayılmasını, insanların Cehennem azabından kurtulup, hakiki saadete kavuşmasını arzu ediyordu. Zira O, bütün aleme, rahmet olarak gönderilmişti. 
Bu sebeple, çevredeki hükümdarlara elçiler gönderip, İslâm'a davet etmeyi düşündüler. Dıhye-i Kelbi'yi , Rum; Amr bin Ümeyye'yi , Habeş; Hatib bin Ebi Beltea'yı , Mısır hükümdarına sefir olarak vazifelendirdi. Ayrıca aynı vazife ile Salit bin Amr'ı , Yemame'ye; Şüca'bin Vehb'i , İran hükümdarına gönderdiler. 
Bu elçiler, Eshab-ı kiramın en güzideleriydi. Suretleri ve sözleri en güzel olanlarıydı. Her bir hükümdara, ayrı ayrı İslâm'a davet mektupları yazıldı
Sevgili Peygamberimiz mektupların altını, gümüş yüzüğünün kaşında üç satır halinde yazılı olan, "Allahü teâlânın Resulü Muhammed aleyhisselam" mührü ile mühürledi. 
Hükümdarlara gönderilecek elçiler, sabah, Peygamber efendimizin bir mucizesi olarak, gidecekleri devletin lisanının öğrenmiş olarak kalktılar.
 
 
 
 
lk mektup Habeşistan'a
 
Habeşistan'a elçi olarak giden Amr bin Ümeyye hazretleri, Necaşi Eshame'den, daha önce oraya hicret etmiş bulunan Eshab-ı kiramın, Medine'ye gönderilmesini de isteyecekti.
Amr bin Ümeyye kısa zamanda Habeşistan'a varıp, melik Necaşi Eshame'nin huzuruna çıktı. Necaşi, tahtından aşağı indi; Resulullahın mektubunu pek büyük bir hürmet ve muhabbetle aldı. Öptü, yüzüne ve gözüne sürdükten sonra açıp okutturdu:
"Bismillahirrahmanirrahim!
Allahü teâlânın resulü Muhammed (aleyhisselam)dan, Habeş meliki Necaşi Eshame'ye!..
Hidayete tabi olana selam olsun!... Ey Hükümdar! Selamette olmanı diler, sana olan nimetlerinden dolayı, allahü teâlâya hamd ederim. Ondan başka ilah yoktur. O Melik'tir; bütün kainatta tasarruf sahibi yalnız O'dur. Kuddus'tür; her türlü ayıp ve kusurlardan beridir Selam'dır;kullarını bütün tehlikelerden selamette bulundurucudur. Mü'min'dir ;emniyet verendir. Müheymin'dir ;her şeyi gözetip koruyandır.
Ben şehadet ederim ki, İsa (aleyhisselam), Allahü teâlânın, çok temiz, iffet sahibi, her türlü dünya hayatından tamamiyle çekilmiş bulunan Meryem'e ilka ettiği, ruhu ve kelimesidir. Allahü teâlâ, Âdem'i, kudreti ile nasıl yarattı ise, İsa'yı da öyle yaratmıştır.
Ey Hükümdar! Ben, seni, eşi ortağı olmayan Allahü teâlâya imana, O'na ibadet etmeye ve bana tabi olmaya, Allahü teâlânın bana gönderdiklerinde inanmaya davet ediyorum. Çünkü, ben, Allahü teâlânın bunları tebliğ etmeye memur resulüyüm.
Şimdi ben, sana lazım olan tebligatı yapmış, dünya ve ahiret saadetini sağlayacak nasihatı etmiş bulunuyorum. Nasihatımı kabul ediniz! Hidayete eren, doğru yola kavuşanlara selam olsun."
Resul-i ekrem efendimizin mektubunu, büyük bir edeb ve tevazu ile dinleyen hükümdar Eshame, derhal; "Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh" diyerek Kelime-i şehadet getirdi ve Müslüman olduğunu harkese ilan ettikten sonra;
"Yemin ederim ki, O, kitap ehli olan Yahudi ve hıristiyanların gelmesini beklediği, önceki peygamberlerin geleceğini müjdelediği peygamberdir.
Eğer yanına gitmeye imkanım olsaydı, muhakkak gider, hizmetiyle şereflenirdim!" dedi. Mektubu hürmetle güzel bir kutuya koyup; "Bu mektuplar, burada olduğu müddetçe, Habeş'ten hayır ve bereket gitmez" dedi.
Resulullah efendimiz Necaşi'ye iki mektup göndermişti. Necaşi Eshame, diğer mektupta bildirilen emirleri yerine getirip, sevgili Peygamberimizin mübarek zevcesi Ümmü Habibe validemizi ve orada bulunan Eshab-ı kiramı gemilere bindirip, pek çok hediyelerle Medine'ye gönderdi. Gönderdiği mektupta iman ettiğini bildiriyordu.
 
 
 
 
ul, kula secde etmez
 
Resulü ekrem efendimiz, hazret-i Dıhye-i Kelbi'yi de, Rum imparatorunu İslâm'a davet etmek için vazifelendirmişti. Mektubu, Busra'daki Gassan hükümdarı Harise'e verecek, o da Rum imparatoru Heraklius'a gönderecekti.
Peygamber efendimizin davet mektubunu büyük bir hürmetle alan hazret-i Dıhye, sür'atle Busra'ya geldi. Haris ile görüşüp durumu anlattı. Haris, Dıhye'nin yanına, henüz Müslüman olmayan Adiy bin Hatem'i vererek, o sırada Kudüs'de bulunan Heraklius'a gönderdi.
İkisi birlikte Kudüs'e gelip, imparatorla görüşmek üzere temaslarda bulundular. İmparatorun adamları, kendisine; "Kayser'in huzuruna çıktığın zaman, başını eğip yürüyecek, yaklaşınca da yere kapanıp secde edeceksin. Secdeden kalkmana izin vermedikçe asla yerden başını kaldırmayacaksın" dediler. 
Bu sözler, Dıhye'ye ağır geldi ve onlara; "Biz Müslümanlar, Allahü teâlâdan başka hiçbir kimseye secde etmeyiz. Kul kula secde etmez. Hem insanın insana secde etmesi onun yaratılışına terstir" buyurdu. 
Bunun üzerine Kayser'in adamları; "O, halde Kayser, getirdiğin mektubu hiçbir zaman kabul etmez ve seni huzurundan kovar" dediler. 
Hz.Dıhye ; "Bizim peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, başkasının, kendisine, değil secde etmesine, önünde hafif eğilmesine bile müsade etmez. Kendisiyle görüşmek isteyen, köle bile olsa, ona ilgi gösterir. Huzuruna kabul buyurur, derdini dinler, sıkıntısını giderir, gönlünü alır. Bunun için O'na tabi olanların hepsi hürdür, şereflidir" buyurdu. 
Bu sözleri dinleyenlerden biri; "Madem ki Kayser'e secde etmeyeceksin, o halde üzerine aldığın vazifeyi yerine getirebilmen için, sana başka yol göstereyim. Kayser'in, sarayın önünde, dinlendiği bir yer var. Her gün öğleden sonra bu avluya çıkar, oralarda dolaşır. Orada bir minber vardır. Onun üzerinde herhangi bir yazı varsa önce onu alır okur, sonra istirahat eder. Sen de şimdi git, mektubu o minbere koy ve dışarda bekle. Mektubu görünce seni çağırtır. O zaman vazifeni yerine getirirsin" dedi. 
Bunun üzerine hazret-i Dıhye, mektubu söylenilen yere bıraktı. Heraklius mektubu aldı ve Arpaça bilen bir tercüman istedi. Tercüman Resulullah efendimizin mektubunu okumaya başaldı. Mektubun en üstünde; "Bismillahirrahmanirrahim! Allahü teâlânın Resulü Muhammed'den (aleyhisselam) Rumların büyüğü Herakl'e" diye yazıyordu. 
Heraklius'un kardeşinin oğlu Yennak, mektubun böyle başlamasına çok kızdı ve tercümanın göğsüne şiddetli bir yumruk vurdu. Tercüman, yumruğun şiddeti ile yere yıkıldı ve mübarek mektup elinde düştü.
Heraklius, Yennak'a; "Niçin böyle yaptın!" diye sorunca, o da; "Mektubu görmüyor musun? Mektuba hem senin isminden önce kendi ismi ile başlamış, hem de senin hükümdar olduğunu söylemeyip; "Rumların büyüğü Herakl'e" demiş. Niçin; "Rumların hükümdarı" diye yazmamış ve önce senin isminle başlamamış? Onun mektubu bu gün okunmaz" dedi. 
Bunun üzerine Heraklius: "Vallahi sen ya çok akılsızsın veya koca bir delisin. Senin böyle olduğunu bilmiyordum. Ben daha mektubun içinde ne olduğuna bakmadan, yırtıp atmak mı istiyorsun? Hayatıma yemin ederim ki; eğer O, söylediği gibi Resulullah ise, mektubuna benim ismimden önce kendi ismini yazmakta ve beni Rumların büyüğü diye anmakta haklıdır. Ben, ancak onların sahibiyim. Hükümdarları değilim" dedi ve Yennak'ı huzurundan kovdu.
 
 
 
 
abul et ki selamet bulasın
 
Heraklius sonra hıristiyanların en alimi, reisi ve kendisinin müşaviri olan Uskuf adındaki kimseyi çağırttı. Resulullahın mektubunu okuttu. Mektubun devamında şöyle buyuruluyordu: 
"Allahü teâlânın hidayetine tabi olanlara, doğru yola kavuşanlara selam olsun!" Bundan sonra; Seni İslâm'a davet ediyorum. İslâm'ı kabul et ki, selamet bulasın. Müslüman ol ki, Allahü teâlâ sana iki kat ecir versin. Eğer yüz çevirirsen, bütün hıristiyanların vebali senin üzerinedir!..." (Al-i İmran suresi: 64) 
Resul-i ekrem efendimizin mektubu okunurken, Heraklius'un alnından ter taneleri dökülüyordu. Mektup bitince; "Süleyman aleyhisselamdan sonra, ben böyle; "Bismillahirrahmanirrahim" diye başlayan bir mektup görmemiştim" dedi. 
Heraklius, Uskuf'a bu mes'eledeki fikrini sorunca; "Vallahi O, Musa ve İsa'nın (aleyhimüsselam), bize geleceğini müjdelediği peygamberdir. Zaten biz, O'nun gelmesini bekliyorduk" dedi.
Heraklius; "Sen bu hususta ne yapmamı tavsiye edersin neyi uygun görürsün?" diye sordu. Uskuf; "O'na tabi olmanı uygun görürüm" diye cevap verdi. 
Heraklius; "Ben, senin dediğin şeyi çok iyi biliyorum. Fakat O'na tabi olup, Müslüman olmaya gücüm yetmez. Çünkü hem hükümdarlığım gider, hem de beni öldürürler" dedi.
Bunun üzerine hazret-i Dıhley'yi ve Adi bin Hatem'i çağırttı. Adi; "Ey hükümdar! Davar ve develer sahibi Arablardan olan şu yanımdaki zat, memleketinde vuku bulan şaşılacak bir hadiseden bahsediyor" dedi. 
Heraklius; "memleketinizdeki hadise nedir?" diye sorunca, Dıhye ; "Aramızda bir zat zuhur etti. Peygamber olduğunu beyan etti. Halkın bir kısmı O'na tabi olmakta, bir kısmı da karşı koymaktadır. Biz inananlarla, inanmayanlar arasında çarpışmalar olmaktadır" dedi.
Bundan sonra Heraklius, Peygamber efendimiz hakkında araştırmaya başladı. Şam valisine emir verip Resul-i ekrem efendimizle aynı soydan bir kişiyi bulmalarını emretti. 
Bu arada kendisinin dostu olan ve İbranice bilen Roma'daki bir alime de mektup yazıp, bu meseleyi sordu. Roma'daki dostundan, bahsettiği zatın, ahir zaman peygamberi olduğunu bildiren bir mektup geldi. 
Şam valisi de ticaret için giden bir Kureyş kervanı ile karşılaştı. Bunların içinde, henüz Müslüman olmayan Kureyş'in reisi, Ebu Süfyan da vardı.
Ebu Süfyan diyor ki: "Biz Gazze'de bulunduğumuz sırada, Heraklius'un Şam valisi, üzerimize saldırır gibi geldi ve; "Siz, şu Hicaz'daki zatın kavminden misiniz?" diye sordu. "Evet" dedik. "Haydi, bizimle beraber imparatorun yanına gideceksiniz?" dedi." 
Ebu Süfyan'la yanındakileri Şam'a götürdü. Şam valisi, Ebu Süfyan'ı ve yanındakileri Heraklius'un yanına çıkardı. Bu sırada Heraklius, Kudüs'te bir kilisede bulunuyordu. Veziriyle beraber oturmuş ve başına tacını giymişti. Heraklius, Ebu Süfyan ve yanındaki otuz kadar Mekkeliyi burada kabul etti. Birçok sorular sordu:
 
 
 
 
alan söylediği görülmedi
 
"İçinizde, peygamber olduğunu söyleyen zata, soyca en yakın hanginizdir?". Ebu Süfyan; "O'na, soyca en yakın olan benim" diye cevap verdi. 
Heraklius; "Akrabalık dereceniz nedir?" diye sorunca; "Amcamın oğludur" dedi. Heraklius, Ebu Süfyan'ın kendisine yakın getirilmesini istedi ve diğerlerinin de Ebu Süfyan'ın arkasında durmasını söyledi. 
Ebu Süfyan, ilk önceleri yalan söyledi ise de, hükümdarın tehdidi ile korktu ve yalan söyleyemedi. Sonra aralarında şu konuşma geçti:
- Peygamber olduğunu söyleyen zatın, aranızdaki soyu nasıldır? 
- O, zamanın en iyi soylusudur. Soy bakımından en seçkinimizdir. 
- İçinizde ondan önce peygamberlik iddiasında bulunan kimse oldu mu?
- Olmadı
- O'nun ataları içinde hiçbir hükümdar gelmiş midir?
- Hayır.
- O'na halkın eşrafı mı yoksa fakir ve zayıfları mı tabi oluyorlar?
- O'na tabi olanlar fakirler, zayıflar, gençler ve kadınlardır. Kavminin yaşlılarından ve eşrafından tabi olan pek yoktur.
- O'na tabi olanlar artıyor mu, azalıyor mu?
- Artıyor.
- O'nun dinine girdikten sonra beğenmeyerek veya kızarak dönen kimse var mı?
- Yoktur.
- Peygamber olduğunu söylemeden, O'nun hiç yalan söylediği görülmüş müdür?
- Hayır
- O peygamberin hiç ahdini bozduğu, sözünde durmadığı oldu mu?
-Hayır olmadı. Ancak biz şimdi, onunla bir müddet için çarpışmayı bırakarak antlaşma yapmış bulunuyoruz. Bu müddet içinde kendisinin ne yapacağını bilemiyoruz?.
- O size neyi emrediyor?
- Yalnız bir olan Allah'a ibadet etmeyi, O'na hiçbir şeyi ortak koşmamayı emrediyor. Atalarımızın taptığı şeylere (putlara) tapmaktan bizi men ediyor. Namaz kılmayı, doğru olmayı, fakirlere yardım etmeyi, haramlardan sakınmayı, ahde vefayı, emanete hıyanet etmemeyi ve akrabayı ziyareti... emrediyor dedi.
Kilisede bu konuşmalar olmuş, Resulullah efendimizin mübarek mektubu okunmuştu. Heraklius mektubu öpüp, gözlerine sürdü ve başına koyunca, Rumlar arasında gürültüler çoğaldı. 
Ebu Süfyan ve yanındaki Kureyşlilerin dışarı çıkarılmasını emretti. Daha Müslüman olmayan Ebu Süfyan burada yeminle, sevgili Peygamberimizin davasının başarıyla sonuçlanacağına inandığını söylemişti.
Dıhye Heraklius'un karşısına geçip mübarek güzel yüzü ve tatlı sesi ile; "Beni sana Busra'dan bir kimse (Haris) gönderdi ki, o, senden hayırlıdır. Allahü teâlâya yemin ederim ki, beni, ona gönderen zat (Resulullah) ise, hem ondan, hem senden daha hayırlıdır. Sen, benim sözlerimi alçak gönüllülükle dinleyip, verilen nasihatleri kabul etmelisin! Çünkü, alçak gönüllülük edersen, nasihatleri anlarsın. Nasihatleri kabul etmezsen, insaflı olamazsın!" dedi.
 
 
 
 
erçeği söyleyince öldürdüler
 
Resulullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius'u İslâm dinine davet etti:Dedi ki:
"Ben seni İsa aleyhisselamın kendisine namaz kılmış olduğu Allahü teâlâya iman etmeye davet ediyorum. Ben seni, önceden Musa aleyhisselamın, ondan sonra İsa aleyhisselamın, geleceğini müjdeleyip haber verdiği şu ümmi Peygambere imana davet ediyorum. Eğer, bu hususta bir şey biliyor, dünya ve ahiret saadetini kazanmak istiyorsan, onları gözlerinin önüne getir. Yoksa ahıret saadetini elden kaçrır, küfür ve şirk içinde kalırsın. Şunu da iyi bil ki, senin Rabbin olan Allahü teâlâ zalimleri helak edici ve nimetleri değiştiricidir" dedi. 
Heraklius; "Ben, elime geçen bir yazıyı okumadan yanıma gelen bir alimden bilmediklerimi sorup öğrenmeden bırakmam. Bundan ancak hayır ve iyilik görürüm. Sen bana düşünüp hakikatı buluncaya kadar mühlet ver" dedi.
Heraklius, daha sonar hazret-i Dıhye'yi yanına çağırıp, baş başa konuştu. Kalbindekini, şöyle açıkladı:
"Ben biliyorum ki, seni gönderen zat, kitaplarda geleceği müjdelenen ve gelmesi beklenen ahır zaman peygamberidir. Yalnız, O'na uyarsam; Rumların beni öldürmesinden korkuyorum. Seni, onların içinde en büyük alimleri ve benden ziyade itibar gösterdikleri bir kimse olan Dagatır'a göndereyim. Bütün hıristiyanlar ona tabidir. Eğer o iman ederse, Rumların hepsi iman ederler. Ben de o zaman kalbimde olanı ve itikadımı açığa vururum."
Bundan sonra Heraklius, bir mektup yazarak Dıhye'ye verip, Dagatır'a gönderdi. Resulullah efendimiz, Dagatır'a da mektup göndermişti. Dagatır, mektupları okuyup, Peygamber efendimizin vasıflarını işitince, O'nun, hazret-i Musa'nın ve hazret-i İsa'nın geleceğini haber verdikleri ahır zaman peygamberi olduğunda hiç şüphe olmadığını söyledi ve iman etti.
Evine gitti, kapandı ve her Pazar yaptığı vazlara üç hafta çıkmadı. Hıristiyanlar; "Dagatır'a ne oluyor ki, o Arabla görüştüğünden beri dışarı çıkmıyor? O'nu istiyoruz!" diye bağırdılar. 
Dagatır, üzerindeki siyah papaz elbisesini çıkardı. Beyaz elbise giydi, elinde asası ile kiliseye geldi. Beldenin ahalisini topladıktan sonra ayağa kalkarak; "Ey hıristiyanlar! Biliniz ki, bize Ahmed'den (aleyhisselam) mektup geldi. Bizi hak dine davet etmiş. Ben açıkça biliyor ve inanıyorum ki, O, Allahü teâlânın hak resulüdür" dedi.
Hıristiyanlar bunu işitince, Dagatır'ın üstüne yürüdüler ve döverek şehid ettiler. Dıhye gelip, durumu Heraklius'a haber verdi. Heraklius; 
"Ben sana söylemedim mi? Dagatır, hıristiyanlar katında benden daha sevgili ve azizdir. Eğer duysalar beni de onun gibi katl ederler" dedi.
Heraklius, hazret-i Dıhye'ye birbirinden kıymetli hediyeler verdi. Ayrıca Peygamber efendimize bir mektup yazdı. Mektubunu, hazırlattığı hediyeleri, Dıhye ile sevgili Peygamberimize gönderdi. Heraklius Müslüman olmak istemiş, fakat makam ve ölüm korkusundan iman etmemişti. Peygamber efendimize yazdığı mektupta,
"Hazret-i İsa'nın müjdelediği Allah'ın Resulü Muhammed'e; Rum hükümdarı Kayser'den! Elçin mektubunla birlikte bana geldi. Ben şehadet ederim ki, sen Allah'ın hak resulüsün. Zaten biz, seni, İncil'de yazılı bulduk ve hazret-i İsa, seni bize müjdelemişti. Rumları sana iman etmeye davet ettimse de buna yanaşmadılar. Beni dinleselerdi muhakkak ki, bu onlar için hayırlı olurdu. Ben senin yanında bulunup sana hizmet etmeyi ve ayaklarını yıkamayı çok arzu ediyorum" deniyordu
 
 
 
 
alan söylüyor
 
Resulullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius'dan ayrılıp Hisma'ya geldi. Yolda Cüzam vadilerinden Şenar vadisinde, Huneyd bin Us, oğlu ve adamları Hz. Dıhye'yi soydular. Eski elbiselerinden başka nesi varsa aldılar. 
Bu mevkide, Dübeyb bin Refae bin Zeyd ve kavmi İslâmiyet'i kabul etmişlerdi. Dıhye bunlara gelip olanları anlatınca bunlar, Hüneyd bin Us ve kabilesinin üzerine yürüyüp, eşyaların hepsini geri aldılar. 
Daha sonra Resulullah efendimiz, Zeyd bin Haris'i Hüneyd bin Us ve adamlarının üzerine gönderdi. O beldede olanların hepsi iman etti. Hazret-i Dıhye, Medine'ye gelince, evine uğramadan doğru Habib-i ekrem efendimizin kapısına gitti. Kapıyı çaldı. Peygamberimiz; "Kim o?" diye sordu. Dıhye; "Dıhyet-ül Kelbi" dedi. Alemlerin efendisi; "İçeri gir" buyurdular. 
Dıhye içeri girdi ve olanları bütün teferruatı ile anlattı. Peygamber efendimiz, Heraklius'un mektubunu okudu: "Onun için, bir müddet daha saltanatta kalmak vardır. Mektubum yanlarında bulundukça, onların saltanatı devam edecektir" buyurdu.
Heraklius, mektubunda Peygamberimize iman ettiğini yazmış ise de, Resulullah efendimiz; "Yalan söylüyor. Dininden dönmemiştir" buyurdular. 
Heraklius, sevgili Peygamberimizin mektubunu ipekten bir atlasa sarıp, altın yuvarlak bir kutunun içerisinde muhafaza etti. 
Heraklius ailesi bu mektubu saklamışlar ve bunu da herkesten gizli tutmuşlardı. Bu mektup ellerinde bulunduğu müddetçe, saltanatlarının devam edeceğini söyler ve buna inanırlardı. Hakikaten de öyle olmuştur.
Resu-i ekrem efendimiz, Hatib bin Ebi beltea'yı , Mısır hükümdarına göndermeden önce; "Ey Eshabım! Mukafatı Allahü teâlâdan beklemek üzere şu mektubu, Mısır hükümdarına hanginiz götürür?" diye sorunca, hazret-i Hatib, yerinden fırlayıp ayağa kalktı ve; "Ya Resulallah! Ben götürürüm!" dedi. Peygamberimiz de; "Ey Hatib! Bu vazifeni, Allahü teâlâ senin hakkında mübarek eylesin?" buyurdu.
Hatib bin Ebi Beltea hazretleri, mektubu sevgili Peygamberimizden aldı. Veda edip, evine gitti. Hayvanını hazırladı. Ailesi ile de vedalaştıktan sonra, yola çıktı.
Mısır hükümdarı Mukavkıs'ın İskenderiyye'de olduğunu öğrendi ve sarayına ulaştı. İçeriye almadan önce, maksadını öğrenen kapıcı, Hatib'e çok hürmet itti. Onu hiç bekletmedi. Mukavkıs, o sırada deniz üzerinde bir gemide adamlarıyla konuşuyordu. Hazret-i Hatib, bir sandala binip, Mukavkıs'ın bulunduğu yere geldi. Peygamberimizin mektubunu verdi. Mektubu Hatib'den alan Mukavkıs, okumaya başladı:
"Bismillahirrahmanirrahim!
Allahü teâlânın kulu ve resulü Muhammed'den, Kıbt'ın (eski Mısır halkının) büyüğü Mukavkıs'a! 
Selam, hidayete uyanların üzerine olsun. Seni, selamet bulman için İslâm'a davet ederim. Müslüman ol ki, selamet bulasın ve Allahü teâlânın iki kat ecrine nail olasın. Eğer yüz çevirirsen bütün Kıbt'ın günahı senin üzerinedir. "Ey ehl-i kitab olan (Yahudi ve hıristiyanlar)! Aramızda ortak olan kelimeye geliniz. O da, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeye tapınmayız ve O'na hiçbir şeyi ortak etmeyiz. Allahü teâlâyı bırakıp, içimizden hiç kimseyi yaratıcı Rab tanımayız. Eğer bu sözden yüz çevirirlerse; "Şahit olunuz. Biz Müslümanız" deyiniz!" (Al-i İmran suresi: 64)
 
 
 
 
 
 
erçeği söyleyince öldürdüler
 
Resulullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius'u İslâm dinine davet etti:Dedi ki:
"Ben seni İsa aleyhisselamın kendisine namaz kılmış olduğu Allahü teâlâya iman etmeye davet ediyorum. Ben seni, önceden Musa aleyhisselamın, ondan sonra İsa aleyhisselamın, geleceğini müjdeleyip haber verdiği şu ümmi Peygambere imana davet ediyorum. Eğer, bu hususta bir şey biliyor, dünya ve ahiret saadetini kazanmak istiyorsan, onları gözlerinin önüne getir. Yoksa ahıret saadetini elden kaçrır, küfür ve şirk içinde kalırsın. Şunu da iyi bil ki, senin Rabbin olan Allahü teâlâ zalimleri helak edici ve nimetleri değiştiricidir" dedi. 
Heraklius; "Ben, elime geçen bir yazıyı okumadan yanıma gelen bir alimden bilmediklerimi sorup öğrenmeden bırakmam. Bundan ancak hayır ve iyilik görürüm. Sen bana düşünüp hakikatı buluncaya kadar mühlet ver" dedi.
Heraklius, daha sonar hazret-i Dıhye'yi yanına çağırıp, baş başa konuştu. Kalbindekini, şöyle açıkladı:
"Ben biliyorum ki, seni gönderen zat, kitaplarda geleceği müjdelenen ve gelmesi beklenen ahır zaman peygamberidir. Yalnız, O'na uyarsam; Rumların beni öldürmesinden korkuyorum. Seni, onların içinde en büyük alimleri ve benden ziyade itibar gösterdikleri bir kimse olan Dagatır'a göndereyim. Bütün hıristiyanlar ona tabidir. Eğer o iman ederse, Rumların hepsi iman ederler. Ben de o zaman kalbimde olanı ve itikadımı açığa vururum."
Bundan sonra Heraklius, bir mektup yazarak Dıhye'ye verip, Dagatır'a gönderdi. Resulullah efendimiz, Dagatır'a da mektup göndermişti. Dagatır, mektupları okuyup, Peygamber efendimizin vasıflarını işitince, O'nun, hazret-i Musa'nın ve hazret-i İsa'nın geleceğini haber verdikleri ahır zaman peygamberi olduğunda hiç şüphe olmadığını söyledi ve iman etti.
Evine gitti, kapandı ve her Pazar yaptığı vazlara üç hafta çıkmadı. Hıristiyanlar; "Dagatır'a ne oluyor ki, o Arabla görüştüğünden beri dışarı çıkmıyor? O'nu istiyoruz!" diye bağırdılar. 
Dagatır, üzerindeki siyah papaz elbisesini çıkardı. Beyaz elbise giydi, elinde asası ile kiliseye geldi. Beldenin ahalisini topladıktan sonra ayağa kalkarak; "Ey hıristiyanlar! Biliniz ki, bize Ahmed'den (aleyhisselam) mektup geldi. Bizi hak dine davet etmiş. Ben açıkça biliyor ve inanıyorum ki, O, Allahü teâlânın hak resulüdür" dedi.
Hıristiyanlar bunu işitince, Dagatır'ın üstüne yürüdüler ve döverek şehid ettiler. Dıhye gelip, durumu Heraklius'a haber verdi. Heraklius; 
"Ben sana söylemedim mi? Dagatır, hıristiyanlar katında benden daha sevgili ve azizdir. Eğer duysalar beni de onun gibi katl ederler" dedi.
Heraklius, hazret-i Dıhye'ye birbirinden kıymetli hediyeler verdi. Ayrıca Peygamber efendimize bir mektup yazdı. Mektubunu, hazırlattığı hediyeleri, Dıhye ile sevgili Peygamberimize gönderdi. Heraklius Müslüman olmak istemiş, fakat makam ve ölüm korkusundan iman etmemişti. Peygamber efendimize yazdığı mektupta,
"Hazret-i İsa'nın müjdelediği Allah'ın Resulü Muhammed'e; Rum hükümdarı Kayser'den! Elçin mektubunla birlikte bana geldi. Ben şehadet ederim ki, sen Allah'ın hak resulüsün. Zaten biz, seni, İncil'de yazılı bulduk ve hazret-i İsa, seni bize müjdelemişti. Rumları sana iman etmeye davet ettimse de buna yanaşmadılar. Beni dinleselerdi muhakkak ki, bu onlar için hayırlı olurdu. Ben senin yanında bulunup sana hizmet etmeyi ve ayaklarını yıkamayı çok arzu ediyorum" deniyordu.
 
 
 
 
 
alan söylüyor
 
Resulullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius'dan ayrılıp Hisma'ya geldi. Yolda Cüzam vadilerinden Şenar vadisinde, Huneyd bin Us, oğlu ve adamları Hz. Dıhye'yi soydular. Eski elbiselerinden başka nesi varsa aldılar. 
Bu mevkide, Dübeyb bin Refae bin Zeyd ve kavmi İslâmiyet'i kabul etmişlerdi. Dıhye bunlara gelip olanları anlatınca bunlar, Hüneyd bin Us ve kabilesinin üzerine yürüyüp, eşyaların hepsini geri aldılar. 
Daha sonra Resulullah efendimiz, Zeyd bin Haris'i Hüneyd bin Us ve adamlarının üzerine gönderdi. O beldede olanların hepsi iman etti. Hazret-i Dıhye, Medine'ye gelince, evine uğramadan doğru Habib-i ekrem efendimizin kapısına gitti. Kapıyı çaldı. Peygamberimiz; "Kim o?" diye sordu. Dıhye; "Dıhyet-ül Kelbi" dedi. Alemlerin efendisi; "İçeri gir" buyurdular. 
Dıhye içeri girdi ve olanları bütün teferruatı ile anlattı. Peygamber efendimiz, Heraklius'un mektubunu okudu: "Onun için, bir müddet daha saltanatta kalmak vardır. Mektubum yanlarında bulundukça, onların saltanatı devam edecektir" buyurdu.
Heraklius, mektubunda Peygamberimize iman ettiğini yazmış ise de, Resulullah efendimiz; "Yalan söylüyor. Dininden dönmemiştir" buyurdular. 
Heraklius, sevgili Peygamberimizin mektubunu ipekten bir atlasa sarıp, altın yuvarlak bir kutunun içerisinde muhafaza etti. 
Heraklius ailesi bu mektubu saklamışlar ve bunu da herkesten gizli tutmuşlardı. Bu mektup ellerinde bulunduğu müddetçe, saltanatlarının devam edeceğini söyler ve buna inanırlardı. Hakikaten de öyle olmuştur.
Resu-i ekrem efendimiz, Hatib bin Ebi beltea'yı , Mısır hükümdarına göndermeden önce; "Ey Eshabım! Mukafatı Allahü teâlâdan beklemek üzere şu mektubu, Mısır hükümdarına hanginiz götürür?" diye sorunca, hazret-i Hatib, yerinden fırlayıp ayağa kalktı ve; "Ya Resulallah! Ben götürürüm!" dedi. Peygamberimiz de; "Ey Hatib! Bu vazifeni, Allahü teâlâ senin hakkında mübarek eylesin?" buyurdu.
Hatib bin Ebi Beltea hazretleri, mektubu sevgili Peygamberimizden aldı. Veda edip, evine gitti. Hayvanını hazırladı. Ailesi ile de vedalaştıktan sonra, yola çıktı.
Mısır hükümdarı Mukavkıs'ın İskenderiyye'de olduğunu öğrendi ve sarayına ulaştı. İçeriye almadan önce, maksadını öğrenen kapıcı, Hatib'e çok hürmet itti. Onu hiç bekletmedi. Mukavkıs, o sırada deniz üzerinde bir gemide adamlarıyla konuşuyordu. Hazret-i Hatib, bir sandala binip, Mukavkıs'ın bulunduğu yere geldi. Peygamberimizin mektubunu verdi. Mektubu Hatib'den alan Mukavkıs, okumaya başladı:
"Bismillahirrahmanirrahim!
Allahü teâlânın kulu ve resulü Muhammed'den, Kıbt'ın (eski Mısır halkının) büyüğü Mukavkıs'a! 
Selam, hidayete uyanların üzerine olsun. Seni, selamet bulman için İslâm'a davet ederim. Müslüman ol ki, selamet bulasın ve Allahü teâlânın iki kat ecrine nail olasın. Eğer yüz çevirirsen bütün Kıbt'ın günahı senin üzerinedir. "Ey ehl-i kitab olan (Yahudi ve hıristiyanlar)! Aramızda ortak olan kelimeye geliniz. O da, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeye tapınmayız ve O'na hiçbir şeyi ortak etmeyiz. Allahü teâlâyı bırakıp, içimizden hiç kimseyi yaratıcı Rab tanımayız. Eğer bu sözden yüz çevirirlerse; "Şahit olunuz. Biz Müslümanız" deyiniz!" (Al-i İmran suresi: 64)
 
 
 
 
vet, O bir peygamberdir
 
Kainatın sultanının mektubu okununca, Mukavkıs, Efendimizin elçisi Hatib'e "Hayırlısı olsun!" dedi. Mısır hükümdarı, kumandanlarını, devlet adamlarını toplayıp, Hatib ile konuşmaya başladı:
"Anlamak istediğim bazı şeyleri soracak, bu hususta seninle konuşacağım." Hazret-i Hatib; "Buyur, konuşalım!" deyince, Mukavkıs; "Sizi gönderen zattan bana haber veriniz. O bir peygamber midir? Biraz bahset!" diye sordu. 
Hazret-i Hatib de; "Evet, O bir peygamberdir" dedi. Mukavkıs; "O, böyle gerçekten peygamber ise, niçin kendisini öz yurdundan çıkarıp başka bir yere sığınmak zorunda bırakan kavminin aleyhinde beddua etmedi?"
Hazret-i Hatib; "Sen, İsa bin Meryem aleyhisselamın peygamber olduğuna inanıyorsun değil mi? O, kavmi kendisini yakalayıp, öldürmek istediğinde, buna rağmen onlara beddua etmedi ve cenab-ı Hak, onu, dünya semasına kaldırdı. Mükafatlandırdı. Halbuki, kavminin helâkı için Allahü teâlâya beddua etmesi gerekmez miydi? O böyle yapmadı" deyince, Mukavkıs; "Çok güzel cevap verdin. Gerçekten sen, hikmet sahibi zatın yanından gelen bir hakimsin. Bu gece yanımızda kal, yarın sana cevabımı vereyim" dedi. 
Hz. Hatib , hazret-i Musa zamanındaki Fir'avn'ı kasdederek Mukavkıs'a dedi ki: "Senden önce, burada bir hükümdar vardı. O halkına karşı; "En büyük ilah benim!" diyerek Rab olduğunu iddia etmişti. Allah da, onu, dünya ve ahıret azablarıyla cezalandırdı ve ondan intikam aldı. Sen bundan ibret al da, başkasına ibret olma!"
Mukavkıs şöyle cevap verdi:
"Bizim için bir din vardır. Biz bu dinimizi, ondan daha hayırlısı olmadıkça bırakmayız" dedi. Hatib şöyle devam etti:
"Senin bağlı olduğun ve daha hayırlısı olmadıkça bırakmayacağını söylediğin dininden daha hayırlı olan din, hiç şüphesiz İsamiyet'tir. Biz, seni Allahü teâlânın bu son dinine, İslâmiyet'e davet ediyoruz. Allahü teâlâ dinini O'nunla tamamlamış, O'nu insanlara yeterli kılmıştır ve bu kat'idir. Bu Peygamber yalnız seni değil, bütün insanları İslâm dinine davet etti. 
O zaman Kureyş, O'na, insanların en fazla tepki gösterip, kaba davrananı; Yahudiler, en çok düşmanlık edenleri; hıristiyanlar da en yakın olanları oldu. Allahü talaya yemin ederim ki, Musa aleyhisselamın, İsa aleyhisselamı müjdelemesi, ancak İsa aleyhisselamın Muhammed aleyhisselamı müjdelemesi gibidir. 
Binaenaleyh, bizim seni Kur'an-ı kerime davet etmemiz, senin Yahudileri İncil'e davet etmen gibidir. Şüphesiz malumundur ki, her peygamber kendisini anlayıp idrak edecek bir kavme gönderilmiştir. Ve o kavmin, bu peygambere itaat etmesi üzerine vacib olmuştur. İşte sen de bu peygambere yetişenlerden birisin. Biz, seni bu yeni dine davet ediyoruz"
Mukavkıs kararsızdı:
"Ben bu peygamberin haline baktım. Emirlerinde ve yasaklarında asla akla uygun olmayan bir şey bulamadım. Anladığım kadarıyla O, sihirbaz, kahin ve bir yalancı değildir. Peygamberlik alametlerinden bazı halleri kendinde buldum. Gizli olan şeyleri meydana çıkarmak, bu alametlerdendir. Bazı sırlardan haber vermek, bu zattan ortaya çıktı. Hele biraz düşüneyim!" diyerek mühlet istedi.
 
 
 
 
ukavkıs saltanatını tercih etti
 
Mısır hükümdarı Mukavkıs, gece Resulullahın elçisi Hatib hazretlerini uyandırıp, Peygamber efendimiz hakkında bir çok sorular daha sormak istediğini bildirdi. 
Sonra; "O'nun hakkında soracağım şeylere doğru cevap verirsen, üç şey sormak istiyorum" dedi. Hatib; "İstediğini sor! Ben sana daima doğruyu söyleyeceğim" diye cevap verdi. 
Mukavkıs; "Muhammed, insanları neye davet ediyor?" Hazret-i Hatib; "Yalnız Allahü teâlâya ibadet etmeye davet ediyor. Gece ve gündüzde beş vakit namazı kılmayı, Ramazan orucunu tutmayı, verilen sözde durmayı emrediyor. Ölmüş hayvan eti yemeği men ediyor" buyurdu.
Mukavkıs; "O'nun şekil ve şemailini (görünüşünü) bana tarif et!" diye sorunca da; kısaca tarif etti. Bir çoğunu saymamıştı. 
Mukavkıs; "Anlatmadığın daha bazı şeyler kaldı. Öyle ki, gözlerinde azıcık kırmızılık, arkasında peygamberlik mührü vardır. Kendisi merkebe biner, hurma ve az etli yemekle geçinir. Amcaları veya amcaoğulları tarafından korunur" dediğinde, hazret-i Hatib; "Bunlar da onun sıfatıdır" dedi. 
Mukavkıs, Hatib hazretlerine, Peygamberimiz hakkında; "Sürme kullanır mı?" diye sordu. O da; "Evet! Aynaya bakar, saçını tarar, seferde, hazarda, aynayı, sürmedanlığı, tarağı, misvağı yanından ayırmaz!" dedi. 
Mukavkıs kararını şöyle bildirdi:
"Ben, gelecek bir peygamber kaldığını biliyor ve Şam'dan çıkacağını sanıyordum. Çünkü daha önceki peygamberin Arabistan'da, sertlik, darlık, yokluk ülkesinde çıkacağını da kitaplarda görmüştüm. Kitaplarda sıfatlarını yazılı bulduğumuz peygamberin ortaya çıkma zamanı da, şüphesiz bu zamandır. Biz, O'nun vasfını; iki kız kardeşi bir nikah altında birleştirmez, hediyeyi kabul eder, sadakayı kabul etmez. Fakirlerle, yoksullarla oturur, kalkar! diye kitapta yazılı bulmuştuk. O'na uymak hususunda Kıbtiler beni dinlemezler. Ben saltanatımdan da ayrılamayacağım. Bu hususta çok cimriyim. O peygamber, ülkelere hakim olacak, kendisinden sonra da sahabileri, bu topraklarıma kadar gelip konacaklar. En sonunda şuradakilere galib geleceklerdir. Ben Kıbtilere bundan ne bir kelime anarım, ne de hiçbir kimseye, bu konuşmamı bildirmek isterim!" 
Mukavkıs, Arabca yazan katibini çağırdı. Peygamberimizin mektubuna şöyle cevap yazdırdı:
"Abdullah'ın oğlu Muhammed'e, Kıbtilerin büyüğü Mukavkıs'tan!
Selam, senin üzerine olsun. Gönderdiğin mektubunu okudum. Orada zikrettiğin şeyi ve yaptığın daveti anladım. Ben de bir peygamberin geleceğini biliyordum. Ama onun Şam'dan çıkacağını zannediyordum. Elçine ikramda bulundum. Sana Kıbtilerin yanında büyük değeri bulunan iki cariye ile, giyecek elbise gönderdim. Bir de binmen için dişi bir katır hediye ettim."
Mukavkıs, bundan başka bir şey yapmadı, Müslüman da olmadı. Hazret-i Hatib'i, Mısır'da beş gün misafir etti. Çok hürmet gösterip, ikramlarda bulundu. Sonra; "Hemen memleketine, sahibinin yanına dön! O'nun için iki cariye, iki binek hayvanı, bin miskal (Bir miskal 4,8 gr.) altın, yirmi takım Mısır işi ince elbise ve daha başka hediyeler gönderilmesini emrettim. Senin için de, yüz dinar ve beş takım elbise verilmesini söyledim. Yanımdan ayrılıp git! Sakın, Kıbtiler, senin ağzından tek kelime bile işitmesinler!" dedi.
 
 
 
 
altanatı kendisine de kalmayacak
 
Mısır Hükümdürı Mukavkıs, Peygamber efendimize, ayrıca billur bir kadeh, kokulu bal, sarık, Mısır'a mahsus keten kumaşı, öd, misk gibi güzel kokular, baston, bir kutu içinde sürmelik, gül yağı, tarak, makas, misvak, ayna, iğne ve iplik de hediye etti.
Mukavkıs, İslâm elçisi Hatib bin Ebi Beltea hazretlerinin yanına, muhafız askerler katarak gönderdi. Arabistan topraklarına ayak bastıklarında Medine'ye giden bir kafileye rastladılar. 
Hatib, Mukavkıs'ın askerlerini geri çevirip, o kafileye katıldı. Hatib bin Ebi Beltea, hediyelerle Medine'ye gelip, Resulullah'ın huzuruna çıktı. Sevgili Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Mukavkıs'ın hediyelerini kabul etti. Hatib , Mukavkıs'ın mektubunu verip, sözlerini nakledince, Peygamber efendimiz; "Ne kötü adam! Saltanatına kıyamadı. Halbuki iman etmesine mani olan saltanatı ise, kendisinde kalmayacak!" buyurdular.
Mukavkıs'ın, Peygamberimize, hediye olarak gönderdiği iki cariye, Mariye ve kardeşi Sirin'di. Hatib bin Ebi Beltea , yolda bunlara Müslüman olmalarını teklif edince, kabul edip, Müslüman olmuşlardı. 
Peygamber efendimiz, hazret-i Mariye validemizin Müslüman olmasına çok sevinip, onu nikahıyla şereflendirdiler. Ondan, İbrahim isminde bir oğlu oldu. Sirin'i de Eshabından Şair-i Nebi olan Hassan bin Sabit'e verdiler. 
En iyi cins ve beyaza çok yakın gri tüylü iki binek hayvanından, katıra Düldül, merkebe de Ufeyr veya Yafur adı takıldı. O güne kadar Arabistan'da ak tüylü katır görülmemişti. Müslümanların ilk gördüğü ak tüylü katır, Düldül oldu. Peygamber efendimiz, hediye edilen billur kadehle su içerdi.
Mukavkıs, Peygamberimizin mektubuna çok hürmet gösterip, fildişinden yapılmış bir kutu içine koydu. Kutuyu mühürledi ve cariyelerinden birine teslim etti. (Adı geçen bu mektup 1267 (m. 1850) senesinde, Mısır'ın Ahmin bölgesinde eski bir manastırdaki Kıbt kitapları arasında bulunmuş ve Osmanlı padişahı 96. Halife Sultan Abdülmecid Han tarafından satın alınarak, İstanbul Topkapı Sarayı, Mukaddes Emanetler Bölümüne konmuştur.)
 
 
 
 
 
isra cezasını buldu
 
İran hükümdarına, Hz. Abdullah bin Huzafe gönderilmişti. Hazret-i Abdullah, kibirli İran Kisrası'na (şahına), Alemlerin efendisinin kıymetli mektubunu sunduğunda, okuması için katibine verdi.
"Bismillahirrahmanirrahim!
Allahü teâlânın resulü Muhammed'den Farsların büyüğü Kisra'ya..." 
Katip, buraya kadar okumuştu ki, kibirli Şah'ın kan beynine sıçradı, öfkelendi ve mektubu alıp yırttı. Mektuba, Peygamber efendimizin kendi ism-i şerifi ile başlamış olmasına son derece hiddetlenmişti. 
İslâm elçisi Abdullah bin Huzafe hazretlerini de huzurundan kovmak istediğinde, hazret-i Abdullah, Kisra ve yanında toplanmış bulunan ateşperestlere şöyle dedi:
"Ey Acem halkı! Siz, peygamberlere inanmıyor, kitapları kabul etmiyorsunuz. Üzerinde yaşadığınız şu topraklarda sayılı günlerinizi geçiriyor, bir düş hayatı yaşıyorsunuz!.. 
Ey kisra! Senden önce nice hükümdarlar, bu tahta oturup hüküm sürdüler. Allahü teâlânın emirlerini yapanlar,ahıretlerini kazanmış olarak,yapmayanlar da ilahi azaba uğramış bir halde bu dünyadan göç ettiler.
Ey Kisra! Getirip takdim ettiğim, bu mektup, aslında senin için büyük bir devlet idi. Bunu küçümsedin. Allahü teâlâya yemin ederim ki, o küçümsediğin din, buraya gelince kaçacak yer arayacaksın!.." 
Sonra Kisra'nın sarayını terkedip hayvanına bindi. Sür'atle oradan uzaklaştı. Medine'ye gelip durumu Kainatın sultanına anlattığında; "Allah'ım! O, benim mektubumu nasıl parçaladı ise, sen de onu ve onun mülkünü parçala!.." buyurdular.
Allahü teâlâ, Resulünün duasını kabul etmiş, Kisra oğlu tarafından bir gece hançerlenerek parça parça edilmişti. Hazret-i Ömer zamanında da bütün İran toprakları zaptedilerek Müslümanların eline geçti.
Şüca' bin Vehb hazretleri de, Gassan hükümdarı Haris bin Ebi Şimr'e gönderilmişti. Şüca' , önce hükümdarın kapıcısı ile görüştü. Onu, İslâm'a davet edince kabul edip, Resulullah efendimize hürmet ve selamlarını arz etti. 
Hiç bekletmeden hazret-i Şüca'ı hükümdarla görüştürdü. Haris bin Ebi Şimr, mektubu okuyunca, öfkelenip yere attı. Hazret-i Şüca', derhal Medine-i münevvereye dönüp, durumu Allahü teâlânın Sevgilisine haber verdi. 
Sevgili Peygamberimiz, mektubunun yere atılmasına üzüldüler ve; "Saltanatı yok olsun!" buyurdular. Kısa bir süre sonra, Haris bin Ebi Şimr ölüp devleti parçalandı.
Salit bin Amr, Yemame hükümdarı Hevze bin Ali'ye gönderilmişti. Hevze, hıristiyandı. Peygamber efendimiz, mektubunda şöyle buyuruyordu:
"Bismillahirrahmanirrahim!
Allahü teâlânın Resulü Muhamed'den, Hevze bin Ali'ye!
Hidayete eren, doğru yola kavuşanlara selam olsun! (Ey Hevze!) Bilesin ki, İslâmiyet, develerin ve atların gidebileceği en uzak yerlere kadar yayılacak, bütün dinlere galip gelecektir. Sen de İslâm'ı kabul et ki, selamet bulasın. Müslüman olursan, hakimiyetin altında bulunan yerlerin idaresini yine sana bırakırım..."
Yemame hükümdarı Hevze, bu mübarek daveti kabul etmekten kaçındı. Saltanat sevdası, makam hırsı gözünü bürümüştü. Bu yüzden Kainatın sultanının duasına kavuşmak gibi, yüce bir devletten mahrum kaldı. İslâm elçisi merhamet edip; "Ey Yemame hükümdarı olan Hevze! Sen, bu kavmin büyüğüsün! Senin büyük zannettiğin kayserler, ölüp toprak olmuşlardır. 
Hakiki büyükler ise, Allahü teâlânın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınarak, Cennet'i hak eden kimselerdir. Bir topluluk, iman etmekle şereflenmiş ise, onları kendi bozuk inanışınla, doğru yollarından saptırmaktan sakın!.. 
Doğrusu ben, sana Allahü teâlânın emirlerini yapmanı, yasaklarından sakınmanı tavsiye ederim. Allahü teâlâya iman edip, emirlerini yaparsan Cennet'e girersin. Şeytana uyarsan Cehennem'de kalırsın.
Eğer bu nasihatlerimi kabul edersen, korktuklarından emin olur, umduklarına kavuşursun. Şayet nasihatlerimi reddedersen, artık size yapacağım bir şey kalmamıştır. Gerisini sen düşün!.." dedi.
Böylece, altı İslâm elçisi vazifelerini yapmış, zamanın büyük devletlerine İslâmiyet'in varlığını duyurmuşlardı. Onlara hakiki saadeti haber vermişler, kıyamet gününde; "Biz duymamıştık" sözlerine yer bırakmamışlardı.
 
 Hayber'in Fethi
 
 
 
 
ahudilerin sinsi düşmanlığı
 
Medine'de, görünüşte Müslüman, hakikatte münafık olan Yahudiler bulunurdu. Bunların içlerinde sihir yapmakta meşhur, münafık Lebid bin A'sam isminde biri vardı. Yahudiler ona altın vererek; "Muhammed'in, kavmimizi Medine'den sürüp çıkardığını ve erkeklerimizi nasıl öldürdüğünü bilirsin. O'na sihir yapıp cezalandırmanı istiyoruz!" dediler. 
O da bunu kabul edip, sevgili Peygamberimizin mübarek saçlarından ve tarağının dişlerinden elde etmeye çalıştı. Bu arzusunu, Resulullah efendimizin hizmetinde çalışan bir Yahudi çocuğu ile gerçekleştirdi.
Lebid, Peygamber efendimizin mübarek saçlarına ve tarak dişlerine bir ip ile on bir düğüm bağlayıp, üfledi. Kuyuda bir taşın altına bastırıp bıraktı. Bundan sonra, Peygamber efendimizin sağlığı bozuldu. 
Hastalanıp yatağa düştüler ve günlerce kalkamadılar. Eshab-ı kiram, sık sık ziyarete gelip, her geçen gün rahatsızlığın şiddetlendiğini gördükçe; ciğerleri dağlanır, gözlerinden yaş yerine kan dökerlerdi. Münafıklar ise, sevinçlerinden bayram yaparlardı.
Nihayet bir gün Peygamber efendimiz, hazret-i Aişe validemize buyurdu ki: "Ey Aişe! Bilir misin? Allahü teâlâ, bana şifam olan şeyi bildirdi ki, bana iki kişi (Cebrail ve Mikail) gelip biri baş ucumda, öbürü de ayak ucumda oturdu. 
Ve biri öbürüne; "Bu zatın hastalığı nedir?" diye sordu. O da; "Sihir yapılmıştır" diye cevap verdi. "Kim sihir yapmıştır?" diye sorduğunda da, öbür melek; "Lebid bin A'sam" diye cevap verdi. 
Sonra; "Bu sihir ne ile yapılmıştır?" diye sordu. O da; "Bir tarakla saç döküntüsüne ve bir de erkek hurma tomurcuğunun içine" diye cevap verdi. "O nerededir?" sualine de; "Zervan kuyusunda" diye cevap verdi."
Zervan, Medine'de Beni Züreyk kabilesinin bahçesinde bulunan bir kuyu idi. Resul-i ekrem efendimiz, o kuyuya hazret-i Ali, Zübeyr, Talha ve Ammar'ı gönderdi. Kuyunun suyunu çekip, dibindeki taşı kaldırdılar. Altından on bir düğüm ile düğümlenmiş bir iplik buldular. Alıp, sevgili Peygamberimize getirdiler.
Bir hayli uğraşmalarına rağmen düğümleri çözemediler. Cebrail aleyhisselam gelip, Felak ve Nas surelerini getirdi. Resulullah efendimiz bu sureleri yani toplam onbir ayet-i kerimeden her birini okudukça, düğümün biri çözüldü. Düğümler bitince, Kainatın efendisi rahata ve sıhhate kavuştular.
Lebid Yahudisi yakalanıp, Resulullah efendimizin huzuruna getirildi. Peygamber efendimiz, ona; "Allahü teâlâ, bana, yaptığın sihri haber vererek yerini gösterdi. Sen, bunu niçin yaptın?" buyurduklarında, "Altına olan muhabbetim!.." diye cevap verdi. 
Eshab-ı kiramdan bazıları; "Ya Resulallah! İzin verirsen, şu Yahudinin boynunu vuralım!" dediklerinde, şahsı için hiç kimseye ceza vermeyen sevgili Peygmaberimiz; 
"Onun, sonunda göreceği ilahi azab, daha şiddetlidir" buyurarak, öldürülmesine izin vermediler.
 
 
 
 
ayber'e sefer kararı
 
Yahudiler, Medine'den sürülünce, Arabistan'ın kuzey taraflarına gitmişlerdi. Bunlardan bir kısmı, Hayber'de kalıp yerleştiler. Bir kısmı ise kuzeyde bulunan Şam'a gittiler. 
Resulullah efendimize suikast tertip etmeleri sebebiyle yurtlarından çıkarılmışlardı. Fakat Müslümanlara karşı içlerindeki kin, hırs ve intikam duyguları hiçbir zaman sönmedi. 
Hatta günden güne şiddetlendi. Bir an önce kainatın sultanı olan Allahü teâlânın Habibinin hayatına son vermek, din-i İslâm'ı ortadan kaldırmak istiyorlardı. 
İleri gelenlerinden bazıları; "Gatafanlılara gidip yardım isteyelim, Müslümanlara karşı onlarla birlikte çarpışalım!" dediler. Bazıları da; "Fedek, Teyma ve Vad-il-Kura Yahudilerini de yardıma çağırıp, Müslümanlar bizim üzerimize saldırmadan, biz onların şehrine hücum edelim, olmuş olacak bütün intikamımızı alalım!.." dediler. 
Hayber Yahudileri bu sözü kabul edip, çevredeki Yahudi kabilelerini ve Gatafanlıları yardıma çağırdılar. Sadece Gatafanlılardan çok sayıda seçme savaşçı gelip, Hayber'de hazırlıklara başladı.
Onlar bu hazırlıkları yaparken, Alemlerin efendisi Yahudilerin durumlarından haberdar oldu. Abdullah bin Revaha hazretlerinin yanına üç sahabi verip, derhal Hayber'de olup bitenleri öğrenmek üzere gönderdi. 
Abdullah bin Revaha ve üç arkadaşı sür'atle Hayber'e geldiler. Burası, sekiz muhkem kalesi, verimli arazileri, bol mikdarda bağ ve bahçeleri bulunan zengin bir şehirdi.
Hazret-i Abdullah, arkadaşlarından birini Şıkk, birini Ketibe, diğerini Natat kalesine gönderdi. Kendisi de başka bir kaleye girip, üç gün Yahudilerin durumlarını, harbe hazırlıklarını yakından incelediler. Üç günden sonra buluşma yerinde birleşip, sür'atle Medine'ye varıp, yaptıkları hazırlıkları Peygamber efendimize tek tek anlattılar.
Sevgili Peygamberimiz, Eshabının acele hazırlanmasını emretti. Yahudilerin, Medine-i münevvereye saldırmalarını önlemek için, Hayber üzerine gitmeye karar verdiler. 
Bu kararı duyan Medine'de bulunan Yahudiler telaşa düştüler. Müslümanların maneviyatlarını bozmak için; "Yemin ederiz ki, eğer siz, hayber'deki kaleleri, oraya birikmiş yiğit savaşçıları görmüş olsaydınız, hiçbir zaman oraya adım atmazdınız!.. Dağların tepesindeki yüksek burçlu kaleleri, zırhlı yiğitler korumaktadır. Çevreden binlerce asker onlara yardıma gelmişlerdir!.. Sizin, Hayber'i fethetmeniz mümkün müdür?!..." diyorlardı. 
Bunlara karşı kahraman sahabibler; "Allahü teâlâ, Habibine, Hayber'i fethedeceğini vad buyurmuştur" diyerek, Yahudilerden hiçbir zaman korkmayacaklarını belirtiyorlardı. Eshabın bu kararlı hali, Yahudileri daha çok üzüyor, endişeye düşürüyordu.
Münafıkların başı Abdullah bin Übeyy; "Muhammed, az bir kuvvetle üzerinize geliyor. Korkacak bir durum yok, fakat tedbirli olup, mallarınızı kalelerinize doldurun. Onları, kaleden çıkarak karşılayın!" diyerek, Hayber'e acele haber gönderdi.
 
 
 
 
 
erşeyin hayrını ve iyiliğini dileriz
 
Eshab-ı kiram Hayber'i fetih hazırlarını tamamladı, evdekilerle helallaşıp, Peygamber efendimizin etrafında toplandı. İki yüz süvari ve bin dört yüz piyade olmuşlardı.
Allahü teâlânın dinini yaymak, cihad etmek ve şehidlik mertebesine kavuşmak için sevgili Peygamberlerinin emrine hazır oldular. Bu sırada bazı kadınların, harpde, Eshab-ı kiramın yiyeceklerini hazırlamak, yaralıları sarmak ve daha başka yapabilecekleri işleri yapmak üzere, Peygamber efendimizden vazife istedikleri görüldü. 
Resulullah efendimiz merhamet buyurup, onları bu sevaptan mahrum etmediler. Böylece mücahidlere, başta sevgili Peygamberimizin mübarek hanımı Ümmü Seleme hazretleri olmak üzere, yirmi hanım mücahide de katılmış oldu.
Resul-i ekrem, Medine'de yerine vekil olarak, Gıfar kabilesinden Siba' hazretlerini bıraktılar ve Hayber'e hareket emrini verdiler. Nümeyle bin Abdullah'ın bırakıldığı da bildirilmiştir. 
Yolculuk tekbirlerle başladı. Mazeretleri sebebiyle savaşa katılamayan, yaşları küçük olduğu için izin verilmeyen sahabiler, Peygamber efendimize ve kahraman babalarına, dedelerine, amcalarına, dayılarına ve ağabeylerine gıbta ile bakıyorlar, onları tekbir ve dualar ile uğurluyorlardı...
Takvim, hicretin yedinci yılını gösteriyordu. Peygamber efendimizin mukaddes sancağını hazret-i Ali taşıyor; sağ kol kumandanlığını da hazret-i Ömer yapıyordu. Yolculuk neşeli bir şekilde geçiyordu. 
Şairler, şiirleriyle, Allahü teâlâya, verdiği nimetlerinden dolayı hamdediyorlar, sevgili Peygamberimize salevat söylüyor ve şanlı Eshabı medhediyorlardı. Sahabiler de, bayrama gider gibi hep birlikte; "Allahü ekber! Allahü ekber! La ilahe illallahü vallahü ekber!" diyerek her tarafı inletiyorlardı. 
Her konak yerinde Kainatın sultanı; "Allah'ım! İstikbale endişelenmekten, geçmişe tasa etmekten, güçsüzlük ve gevşeklikten, cimrilik, korkaklık ve bel büken borçtan, zalim ve haksız kimselerin musallatından sana sığınırım!" diyerek dua buyuruyordu. 
Hayber'e yaklaşıldığı zaman, sevgili Peygamberimizin, Eshabını durdurduğu görüldü. El açarak;
"Ey göklerin ve gölgelediklerinin Rabbi olan Allah'ım! Ey yerlerin ve üzerindekilerin Rabbi olan Allah'ım! Ey şeytanların ve saptırdıklarının Rabbi olan Allah'ım! Ey rüzgarların ve savurduklarının Rabbi olan Allah'ım! Biz senden, bu beldenin hayrını ve iyiliğini, bu beldede yaşayan insanların hayrını ve iyiliğini, yine bu beldede bulunan herşeyin hayrını ve iyiliğini dileriz. Bu beldenin şerrinden, insanların şerrinden ve içindeki her şeyin şerrinden de sana sığınırız!" diye münacata başladılar. 
Sahabelerin dudaklarından; "Amin, amin" sesleri dökülüyordu. Bundan sonra Eshabına; "Bismillahirrahmanirrahim diyerek ilerleyiniz" buyurdular.
 
 
 
 
 
anım sana feda olsun ya Resulallah
 
Hayber'in en güçlü kalelerinden Natat kalesi yakınına gelip, karargahlarını kurdular. Vakit akşamdı. Resulullah efendimiz, adet-i şerifesi, sabah olmadıkça baskın yapmaz ve önce İslâm'a davet ederdi. 
Tekliflerini kabul etmedikleri takdirde harbe başlarlardı. Bu sebeple Esha-ı kiram sabahı beklediler. Yahudilerin hiç biri, İslâm ordusunun geldiğini anlamamıştı.
Kainatın efendisi, sabah namazını kıldırdıktan sonra hazırlıklarını bitirdi ve mücahidleri harekete geçirdi. İki yüz süvari ve bin dört yüz piyade, düzenli hareketlerle Natat kalesi önlerine yaklaştılar. 
Bu sırada, bağ, bahçe, tarla işleriyle uğraşmak üzere kaleden çıkan Yahudiler, bir anda İslâm askerleriyle karşılaşınca şaşkına döndüler ve; "Yemin ederiz ki, bunlar Muhammed ve düzenli ordusudur!.." diyerek, gerisin geri kaçmaya başladılar. 
Onların bu halini gören sevgili Peygamberimiz; "Allahü ekber! Allahü ekber! Hayber, harab olup gitti" buyurdular ve bu mübarek sözünü üç defa tekrar ettiler.
Peygamber efendimiz, Yahudilere; ya Müslüman olmalarını, ya teslim olup haraç ve cizye vermelerini, yoksa harb edilip kan döküleceğini bildirdiler. 
Yahudiler, ileri gelenlerinden Sellam bin Mişken'e gidip, durumu bildirdiler. Sellam; "Daha önce Muhammed'in üzerine yürüyünüz demiştim, kabul etmemiştiniz. Hiç olmazsa şimdi, onunla çarpışmakta gevşek davranmayınız. Müslümanlarla çarpışa çarpışa ölmeniz, hayatta kimsesiz kalmanızdan daha hayırlıdır!.." diyerek onları harbe teşvik etti. 
Yahudiler, sür'atle çocuk ve kadınlarını Ketibe kalesine, erzaklarını Naim'e, askerlerini de Natat kalesine yığdılar.
İslâm ordusunun bu teklifine, Yahudiler ok atmakla karşılık verdiler. Mücahidler, okları kalkanlarıyla karşıladılar. Sevgili Peygamberimizin emri ile yaylar gerildi. Hep birden kale burçlarında bulunan Yahudilerin üzerine; "Allahü ekber!.." sadaları arasında oklar fırlatıldı. 
Artık harb başlamıştı. Bir tarafta Kainatın sultanı ve kahraman Eshabı, İslâmiyet'i yaymak, onların Müslüman olup Cehennem'den kurtulmalarına sebeb olmak için çarpışıyorlardı. 
Diğer yanda ise, nasihatten anlamayan, her fırsatta Müslümanları arkadan vurmak isteyen, hakikatı görmemekte direten Yahudiler vardı. Hatem-ül-enbiyanın (son Peygamberin), kendi kavimlerinden gelmediğini görünce, kıskançlıklarından, O'nu kabul etmemişler, Peygamber efendimizi, çocukluğundan beri ortadan kaldırmak için, akıllarına gelen her kurnazlığa başvurmuşlar, fakat Allahü teâlânın koruması ile hiçbir şey yapamamışlardı.
Bin altı yüz şanlı mücahidin üzerine, on binden ziyade Yahudi askeri ok atıyordu. Eshab-ı kiram, peşpeşe gelen bu oklara karşı kalkanlarıyla korunuyorlar, fırsat buldukça da, yere düşen okları Yahudilerin üzerine fırlatıyorlardı.
Fakat bazı sahabiler yaralanmışlardı. Bir ara Habibullah efendimizin huzuruna, Habbab bin Münzir hazretlerinin büyük bir edeb ile yanaştığı görüldü ve; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Karargahımızı, başka bir yere kursak olmaz mı?" diye sual edince, Peygamber efendimiz; "İnşaallahü teâlâ aşkam olunca değiştiririz!" buyurdular.
 
 
 
 
 
arargahın yeri değiştirildi
 
Hayber kuşatması bütün şiddetiyle devam ediyordu. Mücahidler, ok menzili içine girmişlerdi. Yahudilerin kaleden attığı oklar, İslâm karargahının arkalarına kadar ulaşabiliyordu.
Akşama kadar, çarpışma ok ile devam etti. Elli kadar sahabi, atılan oklarla yaralanmışlardı. Akşam olunca, yeni bir karargah keşfi için Muhammed bin Mesleme hazretlerine vazife verildi. 
O da, reci' denilen mevkiin müsaid olduğunu belirtince, İslâm karargahı, buraya nakledildi. Yaralılar da tedavi görmeye başladı.
Ertesi gün Natat önlerine gelen kahraman Eshab, akşama kadar çarpıştı. Üçüncü, dördüncü ve beşinci günlerde de kuşatma devam etti. Yahudiler hep müdafaada kaldılar. 
O günlerde sevgili Peygamberimiz, şiddetli bir baş ağrısına tutulduklarından, iki gün mücahidlerin arasında bulunamadılar. İlk gün sancağı hazret-i Ebu Bekir'e, ikinci gün hazret-i Ömer'e verdiler. Her ikisi de, Eshab-ı kiramın başında, Yahudilere karşı pek şiddetli çarpıştılar, fakat kaleyi fethetmek mümkün olmadı.
Bu arada cesaretleri artan Yahudilerin, kale kapılarını açıp hücuma geçtikleri görüldü. Artık göğüs göğüse çarpışmaya başlamışlardı. Savaş pek ziyade kızışmıştı. Peygamber efendimiz, Eshabına; "Allahü ekber! Allahü ekber!.. diyerek tekbir getiriniz" buyurdukça, tekbir sadaları arasında aşk ve şevk ile düşmana kılıç çalıyorlardı.
Bir ara Muhammed bin Mesleme'nin kardeşi Mahmud şehid edildi. Çarpışmalar da, şiddetli bir şekilde, akşama kadar devam etti.
Ertesi gün Hayber'in en ünlü kumandanlarından Merhab, zırhlara bürünmüş olduğu halde kaleden dışarı çıktı. Güçlü kuvvetli dev gibi bir adamdı. Şimdiye kadar, karşısına, bir pehlivan çıkmamıştı. 
Mücahidlere dönüp; "Ben, cesareti, kahramanlığı ile tanınmış Merhab'ım!" diyerek övünmeye başladı. Böyle övünürken, sahabilerin arasında bir mücahidin ileri atıldığı görüldü. Merhab'a karşı; "Ben de, dehşetli ve şiddetli savaşların ortasına atılmaktan korkmayan Amir'im!.." diye nara attı ve derhal karşısına dikildi. 
Dev Merhab, üzerinde; "Kime değerse helak eder!.." yazılı kılıcını, hazret-i Amir'e olanca gücü ile vurdu. Kahraman Amir anında kalkanını kaldırdı. Enli kılıç, kalkana çarpıtığında şiddetli bir ses ortalığı çınlattı ve kalkana saplandı. Hazret-i Amir, yaradana sığınıp; "Ya Allah!" diyerek kılıcını Merhab'ın zırhlı bacaklarına çaldı.
Kılıç, çelik zırha değer değmez, geri tepti ve birden sahabinin bacağına değiverdi. Kılıcın, şiddetli bir şekilde geri tepişi hazret-i Amir'in bacağındaki atar damarının kesilmesine sebeb oldu. Eshab-ı kiram, koşarak Amir'i kucakladılar ve tedavi için karargaha götürdüler. Fakat Amir orada şehadete kavuştu.
Çarpışmalar bütün şiddeti ile devam ediyordu. Akşama doğru sevgili Peygamberimiz, Yahudilere dört bin askerle yardıma gelen ve harbe katılan müşrik Gatafanlılara, ayrılıp memleketlerine dönmelerini teklif etti. Bunu yaptıkları takdirde, Hayber'in bir senelik hurma mahsulünü kendilerine vereceğini de vadetti.
 
 
 
 
 
ancağı öyle birine vereceğim ki
 
Fakat Gatafanlılar, bu teklifi reddettiler. 
Bunun üzerine Alemlerin efendisi, Eshabına, Gatafanlıların bulunduğu kalenin etrafında sabahlamalarını emretti. Gatafanlılar, gece mücahidlerin saldırmasından çok korktular, bir türlü uyuyamadılar.
O gece, nereden geldiği belli olmayan bir ses; "Gatafan ülkesine baskın yapıldığını, çoluk-çocuklarının ve mallarının teslim alındığını" bildiriyordu. Bu ses, üç defa tekrar edilmiş ve bunu bütün Gatafanlılar, büyük bir korku içinde dinlemişlerdi. 
Kumandanları Uyeyne de aynı sesi üç defa duymuş, şafak sökmek üzereyken askerini alarak Hayber'den acele uzaklaşıp memleketlerinin yolunu tutmuştu. Sabahleyin Yahudiler, Gatafanlıların sebepsiz yere Hayber'i terketmelerine şaşırdılar ve ümidsizliğe düştüler. Onları yardıma çağırdıklarına da çok pişman oldular.
O gün de Hayber önlerinde şiddetli çarpışmalar oldu. Fakat kale fethedilemedi. Akşam, Kainatın sultanı; "Yarın sancağı öyle bir yiğide vereceğim ki, o, Allahü teâlâyı ve Resulünü sever. Allahü teâlâ ve Resulü de onu severler. Allahü teâlâ, onun eli ile fethi gerçekleştirecektir!" buyurarak müjde verdi. 
O gece Eshab-ı kiram, heyecanla sabahı bekledi. Her biri sancağın kendisine verilmesini umuyor, bu yolda, Allahü teâlâya dualar ediyordu. 
Bilal-i Habeşi hazretleri, sabah ezanını yanık ve güzel sesi ile okudu. Ezan okunurken herkeste ayrı bir heyecan, ayrı bir zevk hasıl olur, o ilahi zevkin tadına doyulmazdı. 
Sevgili Peygamberimiz, Eshabına sabah namazını kıldırdıktan sonra ayağa kalktılar. Mübarek İslâm sancağının getirilmesini emrettiler. Mukaddes sancak getirilirken, Eshab-ı kiram ayakta bekliyor, merakla, Resul-i ekrem efendimizin mübarek dudaklarından çıkacak sözleri dinlemek için, dikkat kesiliyorlardı. 
Nihayet Alemlerin efendisi; "Muhammed'in zatını peygamberlikle şereflendiren Allahü teâlâya and olsun ki, ben, bu sancağı kaçmak nedir bilmeyen bir yiğide vereceğim" buyurduktan sonra, mübarek gözlerini Eshabı arasında gezdirip; "Ali nerededir?" buyurdu.
Sahabiler; "Ya Resulallah! Onun gözleri ağrıyor" deyince, Efendimiz; "Onu bana çağırınız" buyurdu.
O günlerde hazret-i Ali göz ağrısına tutulmuş ve gözlerini açamaz olmuştu. Yanına giderek, durumu bildirdiler ve mübarek koluna girip, Resulullah efendimizin huzuruna getirdiler. 
Kainatın sultanı, hazret-i Ali'nin şifa bulması için, Allahü teâlâya dua etti ve mübarek parmaklarını ağzında ıslatıp gözlerine sürdüler. 
O anda, hazret-i Ali'nin gözlerinde hiçbir ağrı kalmadı. Ayrıca; "Ya Rabbi! Sıcağın ve soğuğun sıkıntısını bundan gider" diyerek, onun için dua buyurdular.
 
 
 
 
 
ancak hazret-i Ali'de
 
Peygamber efendimiz, hazret-i Ali'nin üzerine, mübarek elleriyle bir zırh giydirip beline kendi kılıcını kuşatarak, eline beyaz İslâm sancağını verdiler ve; "Allahü teâlâ, sana zafer nasib edinceye kadar çarpış. Sakın arkana dönme!" buyurdular. 
Hazret-i Ali de; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onlarla, din-i İslâm'a girdikleri zamana kadar çarpışacağım" dedi. 
Sevgili Peygamberimiz de; "Vallahi, senin sebebinle Allahü teâlânın, onlardan tek bir kişiyi hidayete kavuşturması, senin için, bir çok kızıl (iyi) develere sahib olup, onları Allahü teâlânın yolunda sadaka vermenden daha hayırlıdır" buyurdu.
Hazret-i Ali, elinde sancak ile Yahudi kalesine ilerlerken, şanlı sahabiler de peşinden yürüdüler. Kaleye iyice yaklaşıp, sancağın bir taşın dibine dikildiği sırada, Natat kalesinin kapısının açıldığı görüldü. 
Yahudilerin hücum birlikleri dışarı çıktılar. Bunlar, Hayber'in en seçme kahramanları idi. Her biri, çift zırhlarla kaplı, demir muhafazalara bürünmüşlerdi.
İçlerinden birinin, hazret-i Ali'ye doğru yürüyüp, çarpışmak için karşısına geçtiği görüldü. Bu, Merhab'ın cesarette bir benzeri olmayan kardeşi Haris idi. 
Sür'atle saldırdı... İki çeliğin çıkardığı ses meydanı doldururken, Zülfikar'ın şimşek gibi indiği ve Haris'in başını gövdesinden ayırdığı görüldü. 
Bir anda, "Allahü ekber! Allahü ekber!" sesleri göklere yükseliyordu. Kardeşinin öldürüldüğünü işiten Merhab, emrindeki askerlerle dolu dizgin meydana yürüdü. Hazret-i Ali'nin karşısına dikildi. 
Onun da üzerinde çift zırh vardı. Çift kılıç kuşanmış olduğu halde, iri cüssesi ile sanki bir devi andırıyordu. Bütün hiddeti ile; "Ben ki, harplerin en şiddetli olduğu zamanlarda ortaya atılıp, kahramanca çarpışan Merhab'ım! Ben, kükreyen aslanları bile mızrak veya kılıcımla delik deşik ederim!.." diyerek, kendini övmeye başladı. 
Hazret-i Ali de; "Ben ki, anam bana Haydar (Aslan) ismi vermiştir. Ben, heybetli bir aslan gibiyimdir! Seni bir hamlede yere serecek bir yiğit kişiyimdir!" diyerek, karşılık verdi. 
Merhab, hazret-i Ali'den, Haydar kelimesini işitince, kalbine bir korku düştü. Çünkü gece rüyasında bir aslan kendisini parçalamıştı. Rüyada gördüğü aslan bu mu idi?
Derken dev Merhab'ın hamle ettiği ve hazret-i Ali'nin onu kalkanıyla karşıladığı görüldü. Sonra Allahü teâlâya sığınıp, Zülfikar'ı, kafirin başına öyle bir indirdi ki; koca Merhab'ın, Zülfikar'a karşı tuttuğu kalın çelik kalkanını ve çelikten yapılmış miğferini ikiye biçip, kafasını tepesinden ensesine kadar bölüp ayırdığı görüldü. 
Zülfikar'ın çıkardığı korkunç ses, Hayber'in her tarafında işitilmişti. Peygamber efendimiz; "Sevininiz! Hayber'in fethi artık rahatlaştı, kolaylaştı" buyurdular. 
Eshab-ı kiram, hazret-i Ali'nin bu bahadırlığına hayran kalmışlar; "Allahü ekber!" tekbirleri ile semayı çınlatmışlardı. 
Çarpışma bütün şiddeti ile devam ediyordu. Eshab-ı kiram, çarpışa çarpışa kale kapısının yanına geldikleri bir sırada, bir Yahudi, kılıcıyla hazret-i Ali'nin kalkanına vurdu. Kalkan yere düştü.
 
 
 
 
ir darbede kale kapısı yıkıldı
 
Fakat eğilip alacak zaman yoktu. Fırsatı kaçırmak istemeyen Yahudi, kalkanı kaptığı gibi geriye kaçtı. 
Buna çok üzülen Allahü teâlânın aslanı, Zülfikar ile etrafındaki düşmanları dağıttıktan sonra, kalenin kapısını kalkan yapmaya niyetlendi. 
"Bismillahirrahmanirrahim!" Diyerek, kocaman demir kapının halkalarına asıldı. Resulullahın duası bereketiyle kapının kancalarını duvarından sarstı çıkardı... 
Hazret-i Ali kapıyı sökerken, kale yerinden sarsıldı. Sekiz on pehlivanın yerinden kıpırdatamayacağı bu kapıyı, tek eliyle kalkan yapıp, çarpışmağa başladı. 
Karşısına peşpeşe, Yahudilerin en yiğit altı pehlivanı daha çıktı. Onları da Allahü teâlânın izni ile alt eden hazret-i Ali, kahraman arkadaşları ile kaleye girdiler. 
Artık kalenin içinde çarpışılıyordu. Kısa zamanda, karşılarına çıkacak kimse kalmadı. İslâm sancağını kaleye diktiler. Böylece en muhkem kaleleri olan Natat, fethedildi. 
Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Ali'nin gözlerinden öptükten sonra; "Gösterdiğin kahramanlıktan dolayı, Allahü teâlâ ve Resulü senden razı oldu" buyurdular. Bu mübarek kelamı işiten Ali , sevincinden ağladı. 
Peygamber efendimiz; "niçin ağlıyorsun?" buyurduğunda; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Sevincimden ağlıyorum. Zira Allahü teâlâ ve Resulü benden razı oldu" dedi. 
Bunun üzerine sevgili peygamberimiz; "Yalnız ben değil, Cebrail, Mikail ve cümle melekler senden razı oldular" buyurdu.
Bu sırada Devs kabilesinden dört yüz Müslüman, Peygamber efendimize yardıma geldi. Bundan sonra, diğer kaleleri fethetmek için çarpışmalara şiddetli bir şekilde devam edildi. 
Hayber'in geri kalan yedi kalesi teker teker düşürülünce, çaresiz kalan Yahudiler, hey'et göndererek sulh isteğinde bulundular. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, bu teklifi kabul ederek şu maddeler üzerinde anlaştılar:
1- Bu gazada Müslümanlarla çarpışan Yahudilerin kanları dökülmeyecek.
2- Hayber'i terkeden Yahudiler, yanlarında sadece çocuklarını ve bir deve yükü lüzumlu ev eşyasını götürebilecekler.
3- Geri kalan taşınan ve taşınmayan malların hepsi; zırh, kılıç, kalkan, yay, ok gibi bütün silahlar, üzerlerindeki elbiseden başka giyeceklerin tamamı; kumaşlar, altınlar ve ayrıca hazineler, at, deve, koyun gibi bütün hayvanlar... ne varsa hepsi Müslümanlara kalacak.
4- Müslümanlara bırakılması gereken herhangi bir şey, hiçbir suretle gizlenmeyecek. Gizleyenler, Allahü teâlâ ve Resulünün emanından ve himayesinden dışarda bırakılacak...
Bu şartlara uymayan, hazinelerini tulumlarla toprağa gömen Kinane bin Rebi' cezalandırıldı. Ele geçen ganimetin, haddi hesabı yoktu. Hayber'in o verimli arazileri, hurmalıkları tamamen İslâm ordusuna bırakılmışt
 
 
 
 
esulullahı zehirlemek istediler
 
Yahudilerle antlaşma yapılmıştı. Bu sırada, memleketlerine dönen Gatafanlılar, Yahudilere yardım için geri Hayber'e dönmüşlerdi. 
Peygamber efendimizin Hayber'i fethedip Yahudileri teslim aldığını gördükleri zaman; "Ey Muhammed! Sen, Hayber'i terkettiğimiz takdirde, bize Hayber'in bir senelik hurmasını vermeyi vad etmiştin. Sözümüzde durduk. Haydi bize onları ver!" dediler.
Efendimiz onlara; "Filanca dağ sizin olsun" buyurdular. Gatafanlılar da; "Öyle ise biz, sizinle çarpışırız" diyerek tehdide yeltendiler. Resul-i ekrem efendimiz de; "Çarpışma yerimiz Cenefa olsun" buyurdu. Cenefa, Gatafanlıların bir bölgesinin ismi idi. Gatafanlılar bunu duyunca korkularından çekilip gittiler.
Sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshabı, Hayber'in fethi esnasında çok yorulmuşlardı. Bir taraftan yaralılar tedavi ediliyor, diğer yandan dinleniyorlardı. 
Yahudilerin ileri gelenlerinden Selam bin Mişken'in karısı Zeynep, Peygamber efendimizi zehirleyerek öldürmek istedi. Bunun için, bir keçi kesip pişirdi ve ete bol mikdarda zehir kattı. 
Sonra, Resulullah efendimizin huzuruna çıkarak, hediye getirdiğini söyledi. Resul-i ekrem efendimiz kabul edip, Eshabını çağırdılar. Hep birlikte yemek için oturdular. 
Alemlerin efendisi, keçinin kol kısmından bir parça koparıp; "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek mübarek ağızlarına aldılar. Birkaç defa çiğnedikten sonra hemen mübarek ağızlarından çıkarıp; "Ey Eshabım! Bu yemekten elinizi çekiniz! Zira şu kürek eti, zehirlenmiş olduğunu bana haber verdi" buyurdular.
Sahabiler derhal ellerini yemekten çektiler. Fakat etten bir lokma yiyen Bişr bin Bera hazretlerinin, hemen vücudu morardı ve şehid oldu. 
Sevgili Peygamberimize Cebrail aleyhisselam gelip, mübarek tükürüklerine karışan zehirin te'sirinden kurtulmak için, mübarek omuzları arasından hacamat yaptırarak kan aldırmasını söyledi. 
Öyle yapıldı. Sonra, zehirli kebab toprağa gömüldü. Bu işi yapan Zeynep, yakalanarak huzura getirildi. Efendimiz ona; "Bu davar kebabını sen mi zehirledin?" buyurdular.
O da, yaptığını itiraf ederek; "Evet! Ben zehirledim!" dedi. Peygamber efendimiz; "Bunu niçin yapmak istedin!" diye sorduklarında; "Sen, benim kocamı, babamı, amcamı öldürdün. Kendi kendime; "Eğer O, hakikaten peygamber ise, Allah O'na bildirir. Değilse, bu zehir O'na te'sir eder ve ölür. Böylece kendisinden kurtulmuş oluruz" dedim. 
Eshab-ı kiram, bu hadiseye çok üzülmüştü. "Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Bunu öldürelim mi?" diye sorduklarında, kendi şahsına yapılan her hakareti affeden Alemlerin efendisi, bunu da affetti. 
Bu büyük merhameti gören Zeynep, Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldu
 
 
 
 
ahudiler yola geldi
 
Hayber'de ele geçen ganimetler ve esirler arasında, Huyey bin Ahtab'ın kızı Safiyye de vardı. 
Alemlerin efendisi, bunu azad etti. O da bu hale çok duygulanıp, canu gönülden, Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldu. 
Bu duruma çok sevinen sevgili Peygamberimiz, hazret-i Safiyye validemizi nikahıyla şereflendirip, sevindirdiler. 
Böylece hazret-i Safiyye, müminlerin annesi oldu. Sehba mevkiinde düğünü yapılıp, kavun ve hurmadan velime yani düğün yemeği verildi. 
Safiyye validemizin, mübarek gözlerinde bir morluk görülüyordu. Sevgili Peygamberimiz; "Nedir bu iz?" buyurduklarında, şöyle anlattı:
"Bir gece rüyamda ayın gökten inip koynuma girdiğini görmüştüm. Kocam Kenane'ye anlatınca; "Sen şu üzerimize gelen Arab Meliki'nin hanımı olmaya göz dikmişsin!" diyerek, gözüme bir tokat vurdu ve gördüğünüz gibi morardı" 
Hayber fethedildikten sonra, Yahudiler, Peygamber efendimize; "Ya Muhammed! Biz Hayber'den çekip gideceğiz. Fakat, biz ziraattan, tarla, bağ, bahçe bakımından iyi anlarız. İstersen, bu verimli arazileri bize kiraya ver. Bu mülkleri işleyelim ve çıkan mahsulün yarısını sana verelim!" diye teklifte bulundular. 
Sevgili Peygamberimizin ve sahabilerin, tarla işleri ile uğraşacak zamanları yoktu. Onlar din-i İslâm'ı yaymak için uğraşıyor, cihad-ı fi sebilillah için gecelerini gündüzlerine katarak durmadan çalışıyorlardı. 
Bu teklife Peygamber efendimiz memnun oldular ve; "Sizi istediğimiz zaman çıkarmak şartı ile!" buyurdular. Yahudiler bunu kabul ettiler ve Hayber arazilerini işletmeye başladılar.
Peygamber efendimiz, Eshabı ile, muzaffer olarak Medine'ye döndüler. Bu arada daha önce Habeşistan'a hicret eden Eshabının, Ca'fer bin Ebi Talib başkanlığında geldiklerini görünce, çok sevindiler. 
Hazret-i Ca'fer'in alnından öpüp, bağrına bastı ve; "Ben Hayber'in fethine mi, yoksa Ca'fer'in gelişine mi sevineyim bilemiyorum. Sizin hicretiniz iki defadır. Siz , hem Habeş ülkesine, hem de yurduma hicret ettiniz" buyurdular.
Hayber'de elde edilen ganimetler; Hudeybiye antlaşmasına katılan bütün Eshab-ı kirama, Hayber'e katılanlara, Habeşistan'dan hicret eden Eshaba ve fethe iştirak eden Devs kabilesine paylaştırıldı.
Hayber'in fethedilmesi ile, Arabistan'daki bütün Yahudiler, Peygamber efendimizin emri altına girmiş oluyorlardı.
Artık müşriklere yardım etme imkanları kalmamıştı. Çevrede bulunan kabileler ve devletler de, silah ve asker bakımından fethedilmesi imkansız gibi görünen Hayber kalesini zapteden Müslümanların, büyük bir güce sahib olduğunu anladılar ve Müslümanlardan çekinmeye başladılar. 
Mekkeli müşrikler, Hayber'in fethi ile büyük bir üzüntüye ve ye'se kapıldılar. Bu fetihden sonra, küçüklü büyüklü pek çok kabileler, Müslüman olmak için Medine-i münevvereye geldiler ve Eshab-ı kiramdan olmakla şereflendiler, hatta Gatafanlılar bile... 
Yola gelmeyen bazı kabileler ise kuvvet gönderilerek itaat altına alındılar.
 
 
 
 
mre... (Umret-ül kaza seferi)
 
Hudaybiye antlaşması üzerinden bir sene geçmişti. Kurban bayramına bir ay kala, Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kiramına, umre için hazırlık yapmalarını emrettiler.
Umre için Hudeybiye'ye gidip Bi'at-ür-Rıdvan'a katılanlar, vefat edenler hariç, hazır bulunacaklardı. Bu emir üzerine Eshab-ı kiram hazırlıklarını tamamladılar. 
Kurban edilmek üzere yetmiş deve alındı. Bunların Mekke'ye kadar otlatılarak götürülmesi için, Naciye bin Cündüb'e ve dört arkadaşına vazife verildi. 
Ayrıca Muhammed bin Mesleme hazretlerinin emrine yüz süvari verilerek; zırh, mızrak, kılıç gibi harpte kullanılacak silahları götürmek üzere önden gönderildi. 
Müşriklere güvenilmezdi. Herhangi bir saldırı halinde, bu silahlardan istifade edilecekti. Eshab-ı kiramdan bazıları; "Ya Resulallah! Hudeybiye antlaşmasına göre, umreye, kınına sokulmuş kılıçlardan başka silah ile gelmiyecektik!" dediler. 
Alemlerin efendisi; "Biz, bu silahları Harem'e, Kureyşlilerin yanına sokmayacağız. Ancak onlar, Kureyşlilerden bize yapılacak bir saldırı karşısında yakınımızda, elimizin altında bulundurulacaktır" buyurdu.
Medine-i münevvereye vekil olarak Ebu Zer-il-Gıfari bırakıldı. İki bin sahabi, sevgili Peygamberimizle birlikte Mekke'ye doğru yola çıktılar. 
Eshab-ı kiram, çok heyecanlanmıştı. Senelerdir, Allahü teâlâ yolunda, sevgili Peygamberimiz uğrunda evlerini, ocaklarını, terk ettikleri yurtlarını göreceklerdi... 
Beş vakit namazda yönlerini döndükleri Kabe-i muazzamayı ziyaret edeceklerdi... Henüz Müslüman olup da antlaşma gereği Medine'ye gelemeyen akrabalarına kavuşacaklardı... 
Senelerdir, kendilerine gözlerinden yaş yerine kan akıtan, zulüm altında inim inim inleten, putlarına taptırmak için pek çok kardeşlerini şehid eden Kureyşli müşriklere, İslâm'ın haysiyet ve şerefini göstereceklerdi. 
Belki bunu gören müşriklerin kalbine İslâm sevgisi düşer de, Müslüman olurlardı!..
Medine'de kalanlar, Veda yokuşuna kadar Alemlerin efendisini tekbirlerle teşyi edip, uğurladıktan sonra geri döndüler.
Sevgili Peygamberimiz, Medine'ye on kilometre kadar uzakta bulunan Zülhuleyfe'ye gelince, ihrama girdiler. Şanlı Sahabiler de O'na uydular. 
Herkes beyazlara bürünmüştü. Umre yapmak için Mekke-i mükerreme yolculuğu başlamıştı. Artık;
"Lebbeyk! Allahümme lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke lebbeyk! İnnel hamde ven-ni'mete leke vel-mülke, la şerike lek!.." sadalarıyla yer gök inliyordu. 
Yolculuk, Allahü teâlâya hamd etmek ve yalvarmakla, O'nun mübarek ismini zikretmekle, çok zevkli geçiyordu
 
 
 
 
enden hep iyilik gördük
 
Umre için önden giden Muhammed bin Mesleme komutasındaki birlik Mekke'ye yaklaşınca, Kureyşli müşrikler tarafından görüldü. Korku ile yanlarına yaklaşıp, biz, bir sene önce böyle mi anlaşmıştık dercesine; "Bu nedir?" diye sordular. 
Muhammed bin Mesleme , onlara iliklerini donduran şu cevabı verdi: "Bunlar, Allahü teâlânın Resulünün süvarileridir... Allahü teâlâ izin verirse, yarın onlar da burayı teşrif edeceklerdir!.." 
Müşrikler, korka korka geri dönüp haberi Mekke'ye ulaştırdılar. Mekkeli müşrikler de; "Yemin ederiz ki, biz antlaşmaya bağlı kaldık. Muhammed bizimle niçin çarpışsın?.." diyorlardı. 
Derhal aralarından bir hey'eti, Peygamber efendimizle görüşmek üzere gönderdiler.
Bu sırada Alemlerin efendisi, Mekke'yi görebilecekleri Batn-ı Ye'cec denilen yere gelmişlerdi. Üzerlerindeki kılıçtan başka bütün silahlarını burada bıraktılar. Silahları beklemek üzere de iki yüz sahabiyi nöbetçi koydular.
Bu hazırlıklar bitince, Kureyş hey'eti Peygamber efendimizle görüşmek ve huzura kabul edilmek için izin istedi. 
Kabul edilince; "Ya Muhammed! Hudeybiye antlaşmasından beri, size karşı herhangi bir ihanetimiz olmamıştır. Buna rağmen Mekke'ye, kavminin yanına bu silahlarla mı gireceksin? Halbuki, antlaşmamıza göre; kınına sokulmuş kılıçlardan başkası yanınızda olmayacaktı!.." dediler. 
Buna, Alemlerin efendisi; "Ben, çocukluğumdan bu güne kadar verdiğim sözde durmak ve vefakarlığımla tanınırım. Harem'e, kınlarında sokulu kılıçlarımızdan başkası ile girecek değiliz. Fakat, silahların bana yakın bir yerde olmasını istiyorum" buyurarak cevap verdiler. 
Hey'et, kendilerine iletilen haberin değişik olduğunu anlayarak, rahatladılar ve; "Ya Muhammed! Doğrusu senden hep vefakarlık ve iyilik gördük. Sana yaraşan da odur" diyerek geri döndüler. Mekke'ye gelip, durumu Kureyşlilere bildirdiler. Onlar da rahatladılar.
Kureyş'in ileri gelenleri, kin ve kıskançlıklarından, Peygamber efendimizi ve Eshabının bu mesud anlarını görmemek için, Mekke'yi terk ederek dağlara çıktılar.
Sevgili Peygamberimiz, işaretli kurbanlık develeri Zituva mevkiine önden gönderdi. Sonra, Eshabıyla hazırlıklarını tamamlayıp, mukaddes Mekke şehrine girmek üzere yürüdüler.
Eshab-ı kiram, Alemlerin efendisini ortalarına almışlardı. Kainatın sultanı, devesi Kusva üzerinde, binlerce yıldızın varlığını örten bir güneş gibi, etrafına nur saçıyordu. Aman ya Rabbi! O ne güzellik! O, ne ihtişamlı manzaraydı!.. 
Dillerde; "Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke Lebbeyk!.." sadaları, gönüllerde Allahü teâlâ ve Resulünün muhabbeti vardı.
Adım adım muazzam Kabe'ye doğru ilerliyorlardı. Yaklaştıkça heyecanları bir kat daha artıyor, adeta coşuyorlardı. 
Hep bir ağızdan söylenen telbiye nidaları Mekke'yi dolduruyor, müşrikler, bu muhteşem manzarayı gördükçe içleri eriyor, gönüllerine ılık ılık bir muhabbet şerbetinin aktığını hissediyorlardı. Bir çoklarının kalbine, İslâm'ın sevgisi düşmüştü bile... Sonunda Muhammed aleyhisselam galip gelmişti...
 
 
 
 
a Ömer! Ona mani olma
 
Sevgili Peygamberimiz ve şanlı Eshabı, bellerinde kılıçları olduğu halde yıllar sonra Kabe-i muazzamaya giriyorlardı... Peygamber efendimizin devesi Kusva'nın yularını Abdullan bin Revaha hazretleri tutarak ilerliyordu. 
Mekkeli bazı müşrikler, kadınları ve çocukları Dar-ün-Nedve'de dizilmişler, sevgili Peygamberimizi ve kahraman Eshabını seyrediyorlardı. Abdullah bin Revaha ilerledikçe, şu beytleri müşriklerin başına bir balyoz gibi vuruyor, ta gönüllerine kadar indiriyordu.
 
Ey kafirler çekilin, Peygamberin yolundan,
Ki, Allahü teâlâ, O'na gönderdi Kur'an.
 
Her hayır ve iyilik vardır O'nun dininde,
Bu din için ölmekdir, en hayırlı ölüm de.
 
Gerçek Resulullah'dır, kabul ettim yürekten,
Her sözüne inandım, kabul ettim şimdi ben.
 
Ey kafirler! Kur'an'ın, Allahü teâlâdan,
İndiğini siz inkar eylediğiniz zaman,
 
Nasıl indirdik ise, darbeleri aniden,
Ve nasıl ayırdıksa, başınızı gövdeden.
 
Onun manasına da, inanmazsanız eğer,
İner aynı şekilde başınıza darbeler.
 
Başlarım O Allah'ın, mübarek ismiyle ki,
Yoktur O'nun dininden, başka din-i hakiki.
 
Ve yine başlarım ki, ismiyle O Allah'ın,
Muhammed hem kulu ve hem resulüdür O'nun.
 
Hazret-i Ömer dayanamayıp; "Ey İbn-i Revaha! Sen, Resulullah'ın önünde ve Harem-i şerifde nasıl şiir okuyabiliyorsun?" diye ikaz ettti.
Fakat Peygamber efendimiz müdahale etti: 
"Ya Ömer! Ona mani olma. Allahü teâlâya yemin ederim ki, onun sözleri, bu Kureyş müşriklerine ok yağdırmaktan daha çabuk, daha çok te'sirlidir. Ey İbn-i Revaha devam et!" 
Peygamber efendimiz biraz sonra Abdullah bin Revaha hazretlerine;
"Allahü teâlâdan başka ilah yoktur! Bir olan O'dur. Vadini gerçekleştiren O'dur! Bu kuluna yardım eden O'dur! Askerlerini güçlendiren O'dur! Toplanmış olan kabileleri, bozguna uğratan da yalnız O'dur" de!" buyurdu. Abdullah bin Revaha da;
 
"Allahü teâlâdan başka yoktur, bir ilah!
Yoktur O'nun şeriki, La ilahe illallah!
 
O'dur Müslümanların, askerine güç veren!
Ve O'dur kafirleri, dağıtan, mağlub eden!"
 
diye söylemeye başladı. Müslümanlar da bu sözleri tekrar ediyorlardı.
 
 
 
 
rtık ayrılık zamanı gelmişti
 
Sevgili Peygamberimiz Beytullah'a girince, mübarek sağ omuzunu açtılar. Mübarek tenlerinin güzelliği gözleri alıyor, gönülleri cezbediyordu. 
Sonra; "Bugün, şu şirk ehline, kendisini güçlü ve zinde gösterecek yiğitleri, Allahü teâlâ, rahmeti ile yarlıgasın!" buyurdular.
Bunun üzerine Eshab-ı kiram sağ omuzlarını açıp, heybetli bir şekilde hızlı hızlı yürüyerek Kabe'yi üç defa tavaf ettiler.
Ancak, Rükn-i Yemani ile Hacer-ül-esved köşesi arasında ağır ağır yürüdüler. Peygamber efendimiz ve Eshabı, hacer-ül-esved'e yaklaşıyor, onu öpüyorlar veya geriden ellerini açıp, Hacer-ül-esved'e karşı tutuyorlardı.
Müşrikler, gerilerden eshabı takip ediyor, onların bu heybetli ve gösterişli yürüyüşlerine şaşıyorlardı. 
Çünkü onlara, Müslümanların Medine'ye gideliden beri zayıf ve hasta düştükleri anlatılmış ve buna benzer haberler yayılmıştı. Şimdi ise, tam tersi bir hale şahid oluyorlardı ve hayretleri artıyordu.
Geri kalan dört tavaf ise yavaş yavaş, ağır ağır adımlarla yapılarak tamamlandı. Tavaftan sonra Makam-ı İbrahim'de iki rekat namaz kıldılar.
Daha sonra Safa ile Merve tepeleri arasında yedikere sa'y yaptılar. Kurbanlar kesildikten sonra, Peygamber efendimiz mübarek başını kazıttılar. 
Mübarek saçları havada kapışılmıştı. Eshab-ı kiram da tıraş oldular. Böylece Resul-i ekrem sallalahü aleyhi ve sellem efendimizin tam bir bir sene önce gördüğü rüya gerçekleşti.
Umre ziyareti tamamlanmış, öğle vakti girmişti. Alemlerin efendisi, hazret-i Bilal'e, Kabe'de ezan okumasını emredince, Bilal-i Habeşi derhal emri yerine getirdi. 
O, Kabe'de ezan-ı şerifi okurken, bütün Mekke çalkalanmaya başladı. Eshab-ı kiram, büyük bir huşu içinde ezanı dinliyor, hafif bir sesle onu tekrar ediyorlardı. 
Bitince, Habibullah efendimiz imam oldular. Hep birlikte kılınan öğle namazının, müşriklerin kalbindeki te'siri bir başka idi.
Sevgili Peygamberimize, Ebtah'da deriden bir çadır kurulmuştu. Sahabiler de etrafındaki çadırlarda üç gün ikamet ettiler. Namaz vakitlerinde Beytullah'da toplanıyor, cemaatle namazlarını kılıyorlardı. 
Diğer vakitlerde akrabalarını ziyaret ediyorlar, İslâm'ın, kendilerine bahşettiği güzel ahlak ile onlara örnek oluyorlardı. 
Onlar da, Eshabın bu güzel halleri karşısında adeta eriyorlar, hayranlıklarını gizliyemiyorlardı. Bu üç gün zarfında, Mekke sanki içten fethedilmişti.
Üç gün dolmuştu... Artık ayrılık zamanı gelmişti. Akşama doğru Peygamber efendimiz; "Umre için gelen Müslümanlardan hiçbir kimse, akşamı Mekke'de geçirmeyecek, yola çıkacaktır!" buyurdu.
Herkes derlenip toparlandı ve Medine'ye doğru yola çıkıldı..
 
 
 
 
Mute Savaşı
 
 
 
 
 
Mute savaşı
 
Alemlere rahmet olarak gönderilen habib-i ekrem efendimiz Mekke'ye umre için gittiklerinde, eshabından Velid bin Velid hazretlerine;
"Halid nerelerde? Onun gibi birinin İslâmiyet'i tanımaması, bilmemesi olamaz. Keşke o, bütün gayret ve kahramanlıklarını Müslümanların yanında, müşriklere karşı gösterseydi ne kadar hayırlı olurdu. Kendisini sever, üstün tutardık" buyurmuştu. 
Velid bin Velid , daha önce de ağabeyine zaman zaman mektup yazar, Müslüman olmasını teşvik ederdi. Peygamber efendimizin bu mübarek sözlerini de ulaştırınca, Halid bin Velid'in İslâmiyet'e olan meyli gittikçe fazlalaştı. 
Umre ziyaretini yapan sahabiler, Medine'ye dönmüşlerdi. Aradan günler geçmiş, hicretin sekizinci yılına girilmişti. Halid bin Velid ise, artık yerinde duramıyor, bir an önce Medine'ye ulaşmak, Alemlerin efendisinin huzurunda diz çöküp, Müslüman olmakla şereflenmek için yanıp tutuşuyordu. Kendisi şöyle anlatmıştır:
Allahü teâlâ bana Peygamber efendimizin muhabbetini ihsan etti. Kalbime İslâm'ın sevgisini yerleştirdi. Hayrı ve şerri ayıracak hale getirdi. Kendi kendime; "Ben, Muhammed aleyhisselama karşı bütün savaşlarda bulundum. Ama her savaş yerini terk ederken, bozuk ve yanlış bir hal üzere olduğumu ve O'nun bir gün mutlaka bize galib geleceğini biliyor ve bu hislerle ayrılıyordum. 
Resulullah efendimiz, Hudeybiye'ye geldiği zaman da, düşman süvarilerinin komutanı idim. Usfan'da onlara yaklaşıp gözüktüm. Resulullah, bizden emin bir şekilde, Eshabına öğle namazını kıldırıyordu. Üzerlerine ani baskın yapmak istedik, ama mümkün olmadı. 
Böyle olması da hayırlı oldu. Resulullah, kalbimizden geçenleri anlamış olmalı ki, ikindi namazını temkinli kıldılar. Bu durum bana çok te'sir etti. Bu zat her halde, Allah tarafından korunuyor olmalı dedim. Birbimizden ayrıldık. 
Ben, çeşitli düşünceler içindeyken Muhammed aleyhisselam umre için Mekke'ye gelince, O'na görünmedim. Kardeşim Velid'le birlikte gelmişler ve beni bulamamışlardı. Kardeşim şöyle bir mektup bırakmıştı:
"Bismillalirrahmanirrahim! Allahü teâlâya hamd ü sena ve Resulullah'a salatü selamdan sonra derim ki, hakikaten ben, senin İslâmiyet'ten yüz çevirip gitmen kadar şaşılacak bir şey bilmiyorum. Halbuki, gittiğin yolun yanlış olduğunu anlamaktan aciz değilsin. Niye aklını kullanmıyorsun? İslâmiyet gibi bir dini tanıyıp anlayamaman ne kadar tuhaf! Peygamber efendimiz, bana seni sordu. Senin, İslâmiyet'i tanıyıp, gayret ve kahramanlığını Müslümanların arasında, müşriklere karşı kullanmanı arzu ediyorlar. Ey kardeşim! Çok fırsatları kaçırdın; artık daha fazla gecikme!"
Kardeşimin mektubu bana ulaşınca, Müslüman olma arzusu bende çok kuvvetlendi. Gitmek için acele ediyordum. Resulullah'ın söyledikleri beni çok sevindirmişti. O gece uyurken, rüyamda sıkıntılı, dar ve çöl gibi susuz yerlerden, yemyeşil, geniş ve ferah bir yere çıkmıştım. Medine'ye varınca, bu rüyamı hazret-i Ebu Bekir'e anlatıp, tabirini ondan sormaya karar verdim.
"Acaba, oraya giderken bana kim arkadaş olabilir?" diye düşünüyordum. O sıra Safvan bin Ümeyye'ye rastladım. Vaziyeti ona anlattım. Teklifimi reddetti. 
Daha sonra İkrime bin Ebu Cehl'e rastladım. O da reddedince evime gittim. Hayvanıma binip, Osman bin Talha'nın yanına vardım. Ona da Müslüman olmak üzere, Resulullah'a gideceğimi ve bana arkadaşlık yapmasını söyledim. Tereddütsüz kabul etti ve ertesi günü seher vakti birlikte yola çıktık. 
Hadde denilen yere vardığımızda, Amr bin As ile karşılaştık. O da Müslüman olmak için Medine'ye gidiyordu. Medine'ye vardık. Elbisemin en güzelini giyip, Resulullah efendimizle görüşmeye hazırlandım. O sırada kardeşim Velid geldi ve; "Acele et. Çünkü Peygamber efendimize sizin geldiğiniz haber verilmiş, O da çok sevinmiş, şimdi sizi bekliyor" dedi.
Acele ile, O yüce peygamberin huzuruna vardım. Gülümsüyordu. Selam verdim; "Allahü teâlâdan başka ilah olmadığına ve senin de Allahü teâlânın peygamberi olduğuna şehadet ediyorum" dedim. "Seni hidayete erdiren, doğru yolu gösteren Allahü teâlâya hamd olsun" buyurdu. Sonra günahlarımın affı için Allahü teâlâya dua etmesini istedim. Benim için dua etti ve; "İslâmiyet, kendisinden önce işlenmiş olan günahları kesip atar" buyurdu. 
Diğer iki arkadaşım da Müslüman oldular.
Böylece, Mekke'nin en bahadırlarından, gözünü budaktan esirgemeyen, gayeleri uğrunda canlarını vermekten zerre kadar çekinmeyen bu üç pehlivan, gönüllerinden coşan bir samimiyetle Resul-i ekrem efendimizin huzurunda Eshab-ı kiramdan olmakla şereflenmişlerdi. 
Artık, bütün güçleriyle küfrü yok etmek için çalışacaklardı. Onların Müslüman olmasına, sahabiler çok sevinmişler, sevinçlerini; "Allahü ekber!" diye tekbirlerle açığa vurmuşlardı.
 
* * *
Hicretin sekizinci yılında, alemlere rahmet olan Server-i kainat efendimiz, İslâmiyet'in yayılması için yine çeşitli kabilelere, devletlere elçiler gönderdiler.
Bunların bazılarından müsbet neticeler gelmiş, fakat Busra vailisine gönderilen Haris bin Ümeyr hazretleri, Şam'ın Belka nahiyesinin Mute köyünde hıristiyan askerleri tarafından tutuklanmıştı. Şam valisi Şürahbil bin Amr'ın yanına götürülen hazret-i Haris, elçi olduğu halde, alçakça katledilip, şehid edilmişti.
Bu habere sevgili Peygamberimiz çok üzülmüşler ve derhal kahraman Eshabının toplanmasını emir buyurmuşlardı. Bu emri alan Sahabiler, çocuklarıyla helallaşıp acele Cürf ordugahında toplandılar
Habib-i ekrem efendimiz öğle namazını kıldırdıktan sonra; 
"Cihada çıkacak olan şu insanlara, Zeyd bin Harise'yi kumandan tayin ettim! Zeyd bin Harise şehid olursa, yerine Ca'fer bin Ebi Talib geçsin. Ca'fer bin Ebi Talib şehid olursa, Abdullah bin Revaha geçsin. Abdullah bin Revaha da şehid olursa, Müslümanlar aralarında münasib birini seçsin ve onu kendilerine kumandan yapsın!" buyurdu. 
Bunun üzerine Eshab-ı kiram, isimleri sayılan kahramanların şehid olacağını anlayarak ağlamaya başladılar; "Ya Resulallah! Keşke sağ kalsalar da kendilerinden istifade etseydik!.." dediler. Peygamber efendimiz onlara cevap vermeyip sustular.
 
 
 
 
 
a Abdullah! niçin ağlıyorsun
 
Mute savaşı için toplanan ve Efendimizin nasihatlarını dinleyen eshabın arasında bulunan hazret-i Zeyd, Ca'fer ve Abdullah büyük bir sevince gark olmuşlardı. Çünkü en büyük gayeleri Allahü teâlânın dinini yayarken şehid olmaktı. Artık şehid olma müjdeleri verilmiş ve bunu bizzat kendi kulakları ile işitmişlerdi.
Mücahidler hazırlıklarını bitirmişler, kumandanlarını bekliyorlardı. Sevgili peygamberimiz, beyaz İslâm sancağını Zeyd bin Harise hazretlerine teslim etti. Ona, Haris bin Ümeyr'in şehid edildiği yere kadar gitmesini ve İslâm'ı tebliğ etmesini emretti. Kabul etmezlerse düşmanla çarpışmasını emir buyurdular.
Abdullah bin Revaha hazretleri, yanındaki kumandan arkadaşlarıyla birlikte vedalaştıkları sırada, ağladı. Arkadaşları; "Ey Abdullah! Ne için ağlıyorsun?" diye sordular. Şair olan Abdullah bin Revaha ;
 
"Ağlamamın sebebi, değil dünya sevgisi,
Ve değildir vallahi, özleyeceğim sizi.
 
Asıl sebep şudur ki, Kur'an-ı kerimde,
Şöyle buyurmaktadır, Rabbimiz bir ayette:
 
"Muhakkak biliniz ki, sizlerin içinizden,
Hiçbir kimse yoktur ki, geçmesin Cehennem'den..."
 
İşittim bu ayeti, Resulullah okurken,
Cehennem'e uğrarsam, nasıl sabrederim ben!" dedi. 
Arkadaşları; "Allahü teâlâ seni, sevgili kulları zümresine ilhak etsin, salihlerden olasın!" diye dua ettiler. Sonra Abdullah bin Revaha hazretleri; "Fakat ben, Allahü teâlâdan magfiret olunmak diliyorum. Bir de, kanları fışkırtıp köpürten bir kılıç darbesiyle veya ciğer ve barsaklarımı kasıp kavuran bir mızrak saplanmasıyla şehid olmak istiyorum!.." dedi.
Ordu gitmeye hazırlandığı sırada, hazret-i Abdullah bin Revaha, Peygamber efendimizin yanına varıp vedalaştıktan sonra;
"Ya Resulallah! Bana ezberliyeceğim ve aklımdan hiç çıkarmayacağım bir şey tavsiye buyurur musunuz?" dedi. 
Peygamber efendimiz ona; "Sen, yarın Allahü teâlâya pek az secde edilen bir ülkeye varacaksın. Orada secdeleri, namazları çoğalt" buyurdu. 
Abdullah bin Revaha; "Ya Resulallah! Bana, nasihatinizi çoğaltır mısınız?" deyince, sevgili Peygamberimiz; 
"Allahü teâlâyı daima zikret. Çünkü, Allahü teâlâyı zikr, umduğuna ermende sana yardımcı olur" buyurdu.
 
 
 
 
 
hde vefasızlık göstermeyiniz
 
Mute savaşı için toplana üç bin kişilik İslâm ordusu; "Allahü ekber! Allahü ekber!" tekbirleri arasında yürümeye başladı. 
Sevgili Peygamberimiz ve Medine'de kalan sahabiler, mücahid gaziler Veda yokuşuna kadar takib ettiler. 
Burada Alemlerin efendisi, mübarek İslâm ordusuna şöyle hitab ettiler: "Ben size, Allahü teâlânın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınmanızı, yanınızdaki Müslümanlara karşı hayırlı olmanızı ve onlara iyi davranmanızı tavsiye ederim. 
Allahü teâlânın yolunda, O'nun ismini söyleyerek harbediniz. Ganimet alınan mallara hıyanet etmeyiniz. Ahde vefasızlık göstermeyiniz. Çocukları öldürmeyiniz. 
Orada hıristiyanların kiliselerinde, insanlardan ayrılıp kendilerini ibadete vermiş bazı kimseler bulacaksınız. Onlara dokunmaktan sakınınız! 
Onların dışında, başlarında şeytanların yuvalandıkları bazı kimselere de rastlayacaksınız ki, onlara acımayınız! 
Siz, kadınları, yaşlanmış pir-i fanileri öldürmeyiniz. Ağaçlara yakmayınız ve kesmeyiniz. Evleri de yıkmayınız!" 
Baş kumandan Zeyd bin Harise'ye de şu nasihatta bulundular:
"Müşriklerden düşmanınla karşılaştığın zaman, onları üç husustan birine davet et!.. Eğer Müslüman olurlarsa onları, Muhacirler yurdu olan Medine'ye hicret etmeye davet et! 
Davetini kabul ederlerse, Muhacirlerin sahib oldukları haklara kendilerinin de sahib olacaklarını ve onların mükellef oldukları vazifelerle kendilerinin de mükellef olacaklarını bildir. 
Şayet Müslüman olup ülkelerinde oturmayı tercih ederlerse, Müslümanlardan göçebe Arablar gibi olacaklarını ve onlar hakkında uygulanan ilahi hükmün, kendileri için de uygulanacağanı harp ganimetlerinden kendilerine bir şey ayrılamayacağını ve ganimetten ancak Müslümanların yanında harbedenlerin faydalanacağını bildir!
Eğer İslâm'ı kabul etmezlerse, onları cizye vermeye davet et! İçlerinde bunu kabul edenlere dokunma! Cizye vermeye de yanaşmazlarsa, Allahü teâlânın yardımına sığınarak onlarla harb et!.." 
Bu nasihatlerden sonra mücahidlerle vedalaştılar. İslâm ordusu, tekbir sadalarıyla ayrıldı. Geride kalanlar, gidenlere el sallayıp; "Allahü teâlâ sizi her türlü tehlikelerden muhafaza buyursun, yine sağ salim geri çevirsin..." diye dua ediyorlardı. 
Ufuktan kayboluncaya kadar, yaşlı gözlerle arkalarından gıbta ile baktılar... Zeyd bin Harise'nin elindeki mukaddes sancak dalgalanıyor, mücahidler bilinmeyen uzun bir yolculuğa, Allahü teâlânın dinine hizmet için gidiyorlardı.
İslâm ordusu, hızla Suriye'ye doğru ilerliyordu. Yolculuk olaysız ve neş'eli geçiyordu. Mücahidler, bir an önce düşmanla karşılaşmak için sabırsızlanıyorlardı.
 
 
 
 
 
ek arzusu şehid olmaktı
 
Mute savaşı için ilerleyen ordunun içinde olup, şehidliği isteyenlerin içinde en arzulu olanlardan biri de Abdullah bin Revaha hazretleriydi. Bunu Zeyd bin Erkam şöyle anlattı:
"Ben Abdullah bin Revaha'nın terbiyesi altında yetişmiş bir yetimdim. O, Mute seferine çıktığında, beni de devesinin arkasına bindirmişti. Geceleyin bir müddet gidince, dudaklarından şu beytler dökülüyordu.
 
"Ey devem! Kumluktaki, kuyuya eğer beni,
Oradan da dört konak, götürürsen ileri.
 
Çıkarmam artık seni, bundan başka sefere,
Sahipsiz kalacaksın, az sonra, ona göre.
 
Ben herhalde evime, geri dönmeyeceğim,
Umarım ki bu harpte, ben şehid düşeceğim.
 
Son konakta mü'minler, geçti beni hız ile,
Ey Revaha'nın oğlu, en yakınların bile,
 
Kardeşlik bağlarını, kopararak geçtiler,
Seni Hak teâlâya bırakıp da gittiler.
 
Artık düşünmüyorum, geride ne malım var?
Hiç umurumda değil, ağaçlarla hurmalar!"
 
Bunları işitince, ağladım. Abdullah bin Revaha bana kamçısıyla dokunarak; "Ey yaramaz! Sana ne oluyor? Böyle söylememin sana, ne zararı var? Allahü teâlâ, bana şehidlik nasib ederse, sen de hayvan üzerinde geri dönüp, yerine ulaşırsın. Ben ise dünyanın bütün dertlerinden, tasa ve üzüntülerinden, hadiselerinden kurtulur, rahata kavuşurum" dedi. 
İnip iki rekat namaz kıldı. Sonunda uzunca bir dua yaptıktan sonra bana; "Ey çocuk!" diye seslendi. "Buyur" dediğimde; "Bu seferde inşaallah şehidlik nasib olacaktır!" dedi."
Kahraman sahabiler, Suriye'ye yaklaşırlarken Şam valisi Şürahbil bin Amr, İslâm ordusunun yaklaşmakta olduğunu çoktan haber almıştı. Hemen Bizans kayseri Heraklius'a durumu bildirip, büyük bir yardım alarak rahatlamıştı. Çünkü yaptığı istihbarata göre, Müslümanlar ancak üç-beş bin kişiydi. Buna karşı kendi ordusu, yüz bini aşıyordu. Silahların ise, haddi hesabı yoktu.
Eshab-ı kiram, Şam topraklarından Muan'a vardıkları sırada, Rumların yüz bin kişilik bir ordu ile üzerlerine geldiklerini öğrendiler. Orada konaklayıp iki gece kaldılar. 
Kumandan Zeyd bin Harise hazretleri, arkadaşlarını toplayıp durumu bildirdi. Rum ordusuna karşı ne yapmak lazım geldiği hakkındaki görüşlerini sordu.
Sahabilerden bazıları; "Rum ordusuyla karşılaşmadan, ani baskınlar düzenleyelim. İnsanlarını esir alıp Medine'ye dönelim"; bazıları da; "Resul aleyhisselama mektup yazıp, düşmanın sayısını bildirelim. Bize acele asker göndermesini, veya ne yapmamız gerektiğini soralım" diyorlardı.
 
 
 
 
 
epsi şehid oluncaya kadar davam
 
Mute savaşı için yola çıkan ordu, düşman ordusunun çokluğu karşısında nasıl hareket edecekleri konusunda tereddüte düştüler. Ne yapacaklarını konuşurlarken Adullah bir Revaha'nın sesi yükseldi: 
 
"Ey Kavmim! Ne sebepten, tereddüt edersiniz?
Şehid olmak kasdiyle, cenge gelmedik mi biz?
 
Silahca, süvarice, çokluk olduğumuzdan,
Dolayı savaşmadık, kafirlerle hiçbir an.
 
Allahü teâlânın, bize ihsan ettiği,
Şu din kuvveti ile, savaştık aslan gibi.
 
Gidiniz, çarpışınız, muhakkak iyilik var,
Bu işin neticesi, ya şehadet ya zafer.
 
Bedir günü vallahi, vardı iki atımız,
Uhud'da tek at ile, pek azdı silahımız.
 
Bu cenkte galip gelmek, varsa eğer kaderde,
Zaten böyle vadetti, Allah ve Peygamber de.
 
Hak teâlâ vadinden, dönmez asla geriye,
Ey mü'minler öyleyse, yürüyün ileriye.
 
Şehidlik varsa eğer, bizim kaderimizde,
Kavuşuruz Cennet'te, şehid kardeşimize"
Hazret-i Abdullah bin Revaha'nın bu sözleri, mücahidleri cesaretlendirmişti. "Vallahi Revaha'nın oğlu, doğru söylüyor" dediler.
Artık karar alınmıştı. Şehid oluncaya kadar harbe devam edeceklerdi. Şanlı sahabiler, Mute isimli köye geldiklerinde, yüz bin kişilik Rum ordusuyla karşılaştılar. 
Dağ taş düşman askeri ile dolmuştu. Bir tarafta, Allahü teâlânın dinini yaymak için ta Medine'den kalkıp şam'a kadar gelen üç bin kişilik bir İslâm ordusu; öte yanda, İslâm'ı boğmak için toplanan yüz bin kişilik bir kafir sürüsü bulunuyordu...
Görünüşte, mukayese kabul etmez bir kuvvet dengesizliği vardı. Buna göre, bir Müslümanın otuzdan fazla Rum ile çarpışması icabediyordu.
Her iki taraf da harp düzenine girdiler. Bu sırada, Peygamber efendimizin emri gereği, İslâm ordusundan bir hey'etin, Rum ordugahına doğru ilerlediği görüldü. 
Bunlar Rum ordugahına varıp, İslâm'a gelmelerini, yoksa cizye vermelerini teklif ettiler. Fakat onlar, bu daveti reddettiler. Artık kaybedilecek zaman yoktu. Kumandan Zeyd bin Harise hazretleri, elinde mukaddes İslâm sancağı olduğu halde, ordusuna hücum emrini verdi.
 
 
 
 
 
ancak Abdullah bin Revaha'da
 
Bu anı bekleyen mücahidler; "Allahü ekber!" nidaları ile ok gibi ileri fırladılar. 
Şimşek gibi kılıçlarını çekip, fırtına gibi düşmanın ortasına daldılar... At kişnemeleri, kılıç şakırtıları, tekbir sadaları ve vurulanların feyratları ayyuka çıkıyor, daha harbin başında, meydan, kan gölü haline geliyordu. 
Şanlı sahabiler, her kılıç sallayışlarında ya bir baş, ya bir kol düşüyorlardı. Elinde Resulullah'ın beyaz sancağı olan hazret-i Zeyd, düşmanın ta ortalarında; "Allah Allah" diyerek vuruşuyordu. 
Salladığı kılıçlarla etrafını bir anda açıyor, düşmanı karşısına çıktığına pişman ediyordu. Kumandanlarının kahramanca çarpışmasını gören şanlı sahabiler, ondan geri kalmıyor, tek başına otuz düşmana kılıç yetiştirip onları tepelemeye çalışıyorlardı. 
Bir ara, birkaç mızrağın birden, kumandan hazret-i Zeyd'in mübarek göğsüne saplandığı görüldü. Arkasından diğer mızraklar, onu takib etti. Şanlı sahabinin vücudu, delik deşik olmuştu. Zeyd bin Harise sıcak toprağa düştü. Böylece çok özlediği şehadet şerbetini içti.
Zeyd bin Harise'yi takib eden hazret-i Ca'fer, hemen sancağı kaptı. İslâm sancağının dalgalandığını gören mücahidler, yeni bir aşk ile savaşa devam ediyorlardı. 
Hazret-i Ca'fer de, Zeyd bin Harise gibi kahramanca çarpışıyordu. Bir taraftan düşmana saldırıyor, diğer yandan da arkadaşlarına cesaret ve heyecan veriyordu. 
Yiğitçe çarpışan bu yeni kumandan, daha hızlı, daha seri hareketlerle kılıç sallıyor, düşmana göz açtırmıyordu. Hazret-i Ca'fer, kendisinden geçmiş bir halde çarpışırken, arkadaşlarından bir hayli ileri gitmişti.
Rumların ortasında tek başına dövüşüyor, her birine ayrı ayrı kılıç vuruyordu. Fakat bu gidişin, dönüşü olmadığını anlamakta gecikmedi. Kahraman kumandan; "Bana düşen, kafirlerin her birine kılıcımla vurmaktır!" diyor, Allahü teâlânın mübarek ismini dilinden düşürmüyor ve bitmez tükenmez bir güçle çarpışıyordu.
Nihayet bir düşman askeri, hazret-i Ca'fer'in sağ koluna bir kılıç vurdu. Sağ eli kesilen hazret-i Ca'fer, mukaddes İslâm sancağını sol eliyle yere düşmeden yakaladı. Kaldırıp yine dalgalandırdı. 
Bir kılıç darbesi ile sol eli de kesilmişti. Bu defa sancağı, kesik kollarnının arasında göğsüne bastırarak dalgalandırmaya çalıştı. Fakat bir biri peşinden şiddetle inen düşman kılıçları ile çok özlediği şehadet mertebesine kavuştu. 
Mübarek ruhu, Cennet'in en yüksek derecelerine uçmuştu... Bedeninde doksandan ziyade kılıç ve mızrak yarası sayılmıştı.
Kumandanlarının şehid düştüğünü gören kahraman mücahidler, İslâm sancağını kaptıkları gibi, Abdullah bin Revaha hazretlerine teslim ettiler. O da, atının üzerinde sancağı dalgalandırarak düşmana şiddetle saldırdı. Her önüne geleni deviriyor, kahramanca ilerliyordu..
 
 
 
 
bdullah bin Revaha da şehid oldu
 
Bir taraftan da, şöyle diyordu:
 
"Ey nefsim, bana boyun eğeceksin elbette,
Bugün şehid olurum, yemin ettim bu harpte.
 
Ya sen kendiliğinden, razı olursun buna,
Ya kabul ettiririm, bunu ben, zorla sana.
 
Eğer öldürülmezsen, şayet sen bu savaşta,
Hiç ölmeyecek misin, ey nefsim söyle bana.
 
Ca'fer bin Ebi Talib ve Zeyd bin Harise'nin
Yaptığını yaparsan, bil ki iyi edersin.
 
Onlar şehid oldular, ey nefsim durma geri,
Sonra bedbaht olursun, haydi atıl ileri."
 
Hazret-i Abdullah da; "Allahü ekber!" nidaları arasında düşmanla amansız bir mücadeleye tutuşmuştu. Bir ara bir kılıç darbesi parmağına isabet etti ve kesik parmak elinde sallanmaya başladı. 
Allahü teâlânın ve Resulünün aşkıyla yanan bu mübarek kumandan, derhal atından yere atladı, çarıpmasına engel olan yaralı parmağını, ayağnın altına alıp; "Sen sadece, yaralı bir parmak değil misin? Zaten bu kazaya da Allahü teâlânın yolunda uğramış bulunuyorsun!" diyerek çekip kopardı. 
Şimşek gibi atına atlayıp, olanca gücü ile yine çarpışmaya başladı. Fakat bu kadar çarpışmasına rağmen, şehidlik mertebesine kavuşamadığı için kendi kendini kınamaya başladı... Tekrar tekrar düşmana saldırdı. Sonunda bir mızrak darbesi ile yere düştü. Allahü teâlâ ve Resulü yolunda çarpışırken Şehid olup, mübarek ruhu Cennet'e uçtu...
O anda hazret-i Abdullah'ın yanında çarpışan Ebü'l-Yüsr Ka'b bin Umeyr , sancağı dalgalandırmaya çalıştı. Gözlerini Eshab arasında dolaştırarak kendisinden daha yaşlı ve olgun birini araştırdı. Sabit bin Ekrem'i görünce, sancağı ona teslim etti.
Hazret-i Sabit, sancağı mücahidlerin önüne dikdikten sonra; "Ey kardeşlerim! Acele içinizden birini kumandan seçiniz ve ona tabi olunuz" dedi. 
Onlar; "Seni seçtik" dedilerse de, hazret-i Sabit bunu kabul etmedi. Gözleri Halid bin Velid hazretlerine takıldı. Ona; "Ey Ebu Süleyman! Sancağı sen al!" dedi.
Müslümanlar arasına yeni katılan hazret-i Halid, edebinden mukaddes sancağı almak istemedi ve mübarek dudaklarından; "Ben bu sancağı senden alamam! Sen buna benden daha çok layıksın. Zira daha yaşlısın ve Bedir gazasında Resulullah'ın yanında çarpışmakla şereflenmişsin!.." sözleri dökülmüştü. 
Fakat zaman kıymetli idi. Etraflarındaki Eshab-ı kiram, düşmanla kıyasıya vuruşuyor, yüzbin kişilik düşmanı geriletmeye çalışıyordu. Hazret-i Sabit, sözünü tekrarladı: "Ey Halid! Resulullah'ın mukaddes sancağını çabuk al! Vallahi, bunu sana vermek için almıştım. Sen, harbin usulünü benden daha iyi bilirsin!" dedi.
 
 
 
 
 
ayrak Hz. Halid bin Velid'e
 
Ordunun başına kimin geçeceği tartışılırken, Hz. Sabit, etrafındaki mücahidlere; "Ey kardeşlerim! Halid'in kumandan olmasındaki görüşünüz nedir?" diye sordu. 
Onlar da hep bir ağızdan; "Onu başımıza kumandan yaptık" dediler. Bunun üzerine hazret-i Halid, Alemlerin efendisinin mübarek eliyle teslim ettiği sancağı, büyük bir hürmet ve edeb ile alıp öptü. Atına atlayıp düşmana bütün haşmet ve heybetiyle saldırdı.
Kahraman sahabiler yeni kumandanalrının peşinde tekrar hücuma geçtiler. Hazret-i Halid görülmemiş bir cesaret ve maharetle çarpışıyordu. Önüne geleni devirip düşürüyordu. 
Bir ara Kutbe bin Katade hazretleri, düşman kumandanlarından Malik bin Zafile'nin başını gövdesinden ayırdı. Rumların maneviyatları bozulmuştu. Fakat vakit daralmış, akşam olmuş ve hava kararmaya başlamıştı. Karanlıkta savaşmak oldukça tehlikeliydi. Çünkü yanlışlıkla kendi arkadaşlarını vurabilirlerdi...
Bu sebeple her iki taraf da karargahlarına çekildi. Yaralılar tedavi altına alındı. Hazret-i Halid, harp san'atında dahi idi. Sabahleyin düşmanın karşısına yeni bir taktikle çıkmak ve onları şaşırtmak istiyordu. 
O gece, askerlerin yerlerini değiştirdi. Sağ taraftakileri sola, soldakileri sağa, öndekileri arkaya, arkadakileri de öne aldı.
Sabahleyin tekrar hücuma kalkan kahraman mücahidler, "Allahü ekber" nidaları arasında çarpışmaya başladı. Düşman askerleri, kendilerine saldıran askerleri ilk defa görüyordu. 
Bunlar dünkü çarpıştıkları kimseler değildi. Herhalde, Müslümanlara yeni bir ordu yardıma gelmişti!.. Bunları büyük bir korku içinde düşünen Rum askerlerinin maneviyatları bozuldu. Paniğe kapıldılar. 
Bunu fırsat bilen hazret-i Halid ve kahraman sahabiler, o gün çok daha güzel çarpışarak düşmana kılıç vurdular ve binlercesinin canını Cehennem'e gönderdiler.
O gün Halid bin Velid hazretlerinin elinde dokuz kılıç kırılmıştı. Allahü teâlânın ihsanı, Resul-i ekrem efnedimizin duaları bereketiyle üç bin mücahid gazi, yüz bin düşman askerini bozguna uğratmıştı. 
Bu büyük meydan muharebesinde on beş şehid verilmişti. Böylece, Bizans imparatorluğuna, haddi bildirilmiş, daha güneye akınlar düzenlemelerine engel olunmuştu...
Resul-i ekrem ve Nebiyyi muhterem efendimiz, kendisine harp meydanından bir haber gelmeden önce, Mute'de olanları bildirmek üzere Eshabını mescide toplamıştı. 
Sevgili Peygamberimizin mübarek yüzlerinden çok üzüntülü olduğu anlaşılıyor, daha çok üzülür korkusu ile kimse bir şey soramıyordu. 
Nihayet Eshab-ı kiramdan biri; "Canımız sana feda olsun ya Resulullah! Sizde olan üzüntüyü gördüğümüzden beri içimiz kan ağlıyor, üzüntümüzün derecesini ancak cenab-ı Hak bilir!" dedi. 
Sevgili Peygamberimizin mübarek gözlerinden yaşlar boşandı...
 
 
 
 
 
esulullahın üzüntüsünün sebebi
 
Efendimiz, üzüntüsünü şöyle ifade buyurdu:
"Bende gördüğünüz üzüntü, beni hüzün içinde bırakan şey, Eshabımın şehid olmaları idi. 
Bu hal, onları Cennet'te karşılıklı tahtlar üzerinde oturmuş kardeşler olarak görünceye kadar devam etti. 
Zeyd bin Harise, sancağı eline aldı. Nihayet şehid edildi. O şimdi Cennet'e girdi. Orada koşup duruyor. Sonra sancağı Ca'fer bin Ebi Talib aldı. Düşman ordularına saldırdı. Çarpıştı ve nihayet o da şehid oldu. O, şehid olarak Cennet'e girdi ve yakuttan iki kanat ile dilediği gibi uçup duruyor. 
Ca'fer'den sonra sancağı, Abdullah bin revaha aldı. Elinde sancak olduğu halde düşmanlarla çarpıştı ve şehid oldu ve Cennet'e girdi. 
Onlar, Cennet'te altından tahtlar üzerinde bana gösterildi. Ey Allah'ım! Zeyd'i magfiret eyle!.. Ey Allah'ım! Ca'fer'i magfiret eyle! Ey Allah'ım Abdullah bin Revaha'yı magfiret eyle!"
Alemlerin efendisinin mübarek gözlerinden hala yaşlar boşanıyordu. Göz yaşları arasında şöyle devam ettiler:
"Abdullah bin Revaha'dan sonra sancağı Halid bin Velid aldı. İşte şimdi harp şiddetlendi. Ey Allah'ım! O (Halid bin Velid), senin kılıçlarından bir kılıçtır. Ona yardım eyle!.." buyurdular.
Ca'fer bin Ebi Talib hazretlerinin şehid düştüğü gün bu hadiseyi anlattıktan sonra kalktılar, hazret-i Ca'fer'in evine gittiler. 
Hanımı Esma evinin işlerini bitirmiş, çocuklarını yıkayıp saçlarını taramıştı. Sevgili Peygamberimiz; "Ey Esma! Ca'fer'in oğulları nerede? Onları bana getir!" buyurdular. 
Esma Hatun çocukları getirince, Resulullah efendimiz onları bağrına bastı ve doya doya öpüp kokladı. Mübarek kalbleri dayanamadı, mübarek gözlerinden yaşlar sicim gibi akmaya başladı. 
Bunu gören hazret-i Ca'fer'in hanımı; "Anam- babam, canım sana feda olsun ya Resulullah! Niçin oğullarıma yetimlere yaptığınız merhameti gösteriyorsunuz? Yoksa Ca'fer ve arkadaşlarından acı bir haber mi aldınız?!" diye yalvararak sordu.
Alemlerin efendisi, çok müteessir olmuştu: "Evet!.. Onlar, bu gün şehid oldular!.." buyurdu. 
Hazret-i Esma validemiz de yetim yavrularını bağrına basarak ağlamaya başladı. Bu manzaraya sevgili Peygamberimiz fazla dayanamamış, oradan ayrılmışlardı.
Seadethanelerine dönen Habib-i ekrem efendimiz, zevce-i mutahharalarına, "Ca'fer'in ailesi için yemek hazırlamayı ihmal etmeyiniz!" buyurdu. Üç gün şehid ailelerine yemekler gönderildi.
Birkaç gün sonra haberciler, İslâm ordusunun Medine'ye yaklaştığını, bildirdiler. Peygamber efendimiz, Eshabı ile kalktılar, Medine'nin dışına karşılamaya çıktılar.
Uzaklardan bir toz bulutu kalkıyor, mukaddes İslâm sancağı dalgalanıyordu. Kılıç, kalkan parıltıları, etrafı ayna gibi ışıldatıyordu. Herkesde, derin bir heyecan göze çarpıyordu. Biraz sonra başlarında Halid bin Velid hazretleri olduğu halde, mücahid gaziler Medine'ye girdiler.
 
 
Mekke'nin Fethi
 
 
 
 
 
ekke'nin Fethi
 
Hicretin sekizinci senesi idi... Hudeybiye antlaşmasının bir maddesi de; "Her iki tarafın dışında kalan Arab kabileleri, istedikleri tarafın himayesine girebilecekler, Müslümanlar veya müşriklerle birleşmekte serbest olacaklar" idi. 
Buna göre; Peygamber efendimizin müttefiki olan Huzaa kabilesi, Müslümanlar; Beni Bekir kabilesi de müşrikler tarafında yer almışlardı. Huzaa kabilesi ile Beni Bekirler eskiden beri düşman olup, fırsat buldukça birbirlerine saldırırlardı. Hudeybiye barışına göre, onlar da bir müddet için saldırılarını durdurmuşlardı. Fakat, buna Beni Bekir kabilesi iki sene uyabilmişti.
Bekiroğullarından biri, sevgili Peygamberimize hakaret eden bir şiir söylemiş, bunu işiten Huzaa kabilesinden bir genç, dayanamamış ve başını yarmıştı. 
Bekiroğulları, bunu fırsat bilip antlaşma gereği tehlikeden emin olan Huzaa kabilesine saldırmışlardı. Bu saldırıya, Kureyşli müşrikler, silah vererek ve gizli adam göndererek yardım etmişler, Harem-i şerifde Huzaa kabilesinden yirmiden fazla kimseyi öldürmüşlerdi. 
Çarpışma esnasında Huzaa kabilesinden bazı Müslümanlar, Peygamber efendimizden yardım istemişlerdi. Huzaa kabilesinden gece yapılan bu baskınlarda, Bekiroğulları arasında, Kureyşli müşriklerin de bulunduğunu görenler olmuştu.
O gece, Medine'de, hazret-i Meymune validemizin evinde bulunan sevgili peygamberimiz, namaz kılmak için kalkıp abdest alırken; Allahü teâlânın izni ile bir mucize olarak, Mekke'deki Müslümanların kendisinden yardım taleb ettiklerini işitmişti. Onlara cevab olarak; "Lebbeyk! = Davetiniz icabet ediyorum!" buyurdu. 
Maymune validemiz, Peygamber efendimizin yanında kimse olmadığı halde böyle konuştuğunu görünce; "Ya Resulallah! Yanınızda bir kimse var mı?" diye sordu. Sevgili Peygamberimiz ona, Mekke'de meydana gelen hadiseyi ve Kureyşlilerin bu işe ortak olduklarını haber verdi.
Kureyş müşrikleri Beni Bekirlere yardım ederek, Huzaa kabilesine baskın yapıp onları öldürmekle, Hudeybiye antlaşmasının maddelerine aykırı hareket etmiş, böylece antlaşmayı bozmuş oluyorlardı. 
Fakat, bu hadiseden, o sırada Şam'a ticaret için giden Kureyş lideri Ebu Süfyan'ın haberi olmamıştı. Şam'dan dönünce hadiseyi ona anlattılar ve; "Bu, mutlaka düzeltilmesi lazım olan bir iştir. Gizlenmesi mümkün değildir. Eğer düzeltilmezse, Muhammed bizi Mekke'den sürer!" dediler. 
Ebu Süfyan ise; "Her ne kadar bu hadiseden benim haberim olmadıysa da, yapılan kıtal haberi Medine'ye ulaşmadan, barışı yenileyip uzatmak üzere acele gitmem lazım" dedi.
Halbuki, sevgili Peygamberimiz, haberi anında öğrenmişti. Ayrıca hadiseden üç gün sonra, Huzaa kabilesinden Amr bin Salim, yanında kırk süvari ile gelip, durumu Resul-i ekrem efendimize anlattı. 
Habibullah efendimiz de; "Huzaa oğullarına yardım etmezsem, bana da yardım olunmasın!" buyurarak bir mektup yazdırdı. 
Kureyş müşriklerine gönderilen bu mektupda, sevgili peygamberimiz; "... Siz, ya Bekir oğulları ile olan ittifakınızdan vaz geçip geri durursunuz, yahut da Huzaa oğullarından öldürülenlerin diyetlerini ödersiniz! Şayet bu söylediklerimden birini yerine getirmeyecek olursanız, sizinle harb edeceğimi bildiririm!.." buyuruyorlardı.
 
 
 
 
 
eldiği gibi geri döner
 
Kureyşliler, Efendimizin mektuptaki tekliflerini ve gösterdikleri merhameti anlayamadılar. "Hem ittifakımızı kesmeyiz, hem de diyeti ödemeyiz! Ancak harbedebiliriz" diye haber gönderdiler. 
Fakat, böyle yaptıklarına bin defa pişman olup, korkularından antlaşmayı yenilemek üzere Ebu Süfyan'ı Medine'ye doğru hemen yola çıkardılar.
Daha Ebu Süfyan Medine'ye gelmeden, sevgili Peygamberimiz, onun geleceğini Eshab-ı kiramına bildirdi ve; "Şöyle anlarım ki, Ebu Süfyan, barışı yenileyip, müddetini de uzatmak üzere geliyor. Lakin, muradı hasıl olmayıp geldiği gibi geri döner!.." buyurdu.
Henüz Müslüman olmayan Ebu Süfyan, Medine-i münevvereye geldi. Kızı ve Peygamber efendimizin mübarek hanımı, müminlerin annesi olan Ümmü Habibe'nin evine gitti. 
Sevgili Peygamberimizin döşeği üzerine oturmak istedi. Hazret-i Ümmü Habibe validemiz, oturmadan yetişip döşeği kaldırdı. Babası buna çok üzülüp; "Ey kızım! Bu döşeği benden mi esirgiyorsun?" diyerek hayretini belirtince, Resulullah'ın muhabbetini her şeyin üzerinde tutan mü'minlerin annesi hazret-i Ümmü Habibe, babasına; "Bu döşek, Allahü teâlânın Resulünün döşeğidir. Ona müşrikler oturamaz! Sen, müşriksin! Bu döşek üzerine oturman, asla layık değildir!" diye cevap verdi. 
Babası; "Ey kızım! Evimden ayrılalı sana birşeyler olmuş!" deyince, o da; "Elhamdülillah ki, Allahü teâlâ bana İslâmiyet'i nasib etti. Sen ise hala, işitmeyen, görmeyen taştan yapılmış putlara tapıyorsun! Ey baba! Senin gibi Kureyş'in büyüğü ve yaşlısı olan bir kimse, nasıl olur da İslâm'a uzak kalır?.." dedi.
Babası, çok hiddetlenip; "Bana bu kadar hürmetsizlik edip cahillikle suçluyorsun! Demek ben, atalarımın senelerdir taptıklarını bırakıp, Muhammed'in dinine mi gireceğim?!" diyerek oradan ayrıldı.
Sevgili peygamberimizin huzuruna gelen Kureyş lideri; "Ben, Hudeybiye antlaşmasını yenilemek ve müddetini de uzatmak için geldim. Haydi, aramızdaki bu muahedeyi bir yazı ile yenileyelim!" dedi.
Habib-i ekrem efendimiz; "Biz, Hudaybiye antlaşmasına aykırı bir davranışta bulunmayız ve onu değiştirmeyiz!" buyurdu. 
Kureyş lideri, tekrar tekrar; "Antlaşmayı değiştirelim! Yenileyelim!.." dediyse de, sevgili Peygamberimiz, ona hiçbir cevabda bulunmadı. 
Kureyş lideri gösterdiği bütün gayretlerin hiç bir fayda vermediğini görünce, Mekke'ye dönüp, müşriklere durum anlattı. Müşrikler; "Demek hiç bir şey yapamadan geri döndün öyle mi?!.." diyerek onu kınadılar. Artık onlar için, beklemekten başka yapacak bir şey kalmamıştı.
Ebu Süfyan Medine'den ayrılınca, sevgili Peygamberimiz Mekke'yi fethetmeye karar verdi. Çünkü Kureyşliler, ahdlerinde durmamışlar ve barışı bozmuşlardı. 
Fakat bu sırrı gayet gizli tutuyor, müşriklere hazırlanma fırsatı vermeden ve Harem-i şerifde kan dökülmeden Mekke'yi teslim almak istiyordu. Bu bir harp tedbiri idi. Zira, Mekke fethedilince, kim bilir niceleri Müslüman olmakla şereflenecekti.
Bu durumu hazret-i Ebu Bekir'e ve Eshabının ileri gelenlerinden birkaçına bildirdi. Eshabına, sefer için hazırlık yapmalarını emredip, nereye gidileceğini bildirmedi.
 
 
 
 
nları, görmez ve işitmez eyle
 
Eshab-ı kiram, Efendimizin emri üzerine cihad için hazırlığa başladılar. Fakat nereye sefer yapılacağını bilmiyorlardı. Peygamber efendimiz, ayrıca çevredeki Müslüman kabilelerden Eslem, Eşca, Cüheyne, Husayn, Gıfar, Müzeyne, Süleyman, Damra ve Huzaaoğullarına haber gönderdi; "Allahü teâlâya ve ahıret gününe iman edenler, Ramazan-ı şerifin başında Medine'de bulunsunlar" buyurarak onları harbe katılmaya davet etti.
Habibullah efendimiz, bir tedbir olarak, Mekke'ye giden yolları tutup, irtibatı kesmek üzere, hazret-i Ömer'e vazife verdi. Hazret-i Ömer, derhal dağ yollarına, geçitlere ve diğeryol başlarına nöbetçiler dikip; "Mekke'ye gitmek isteyen herkesi geri çevireceksiniz!" emrini verdi.
Sevgili Peygamberimiz, bu işin gizlice yürütülmesi için; "Ya Rabbi! Yurtlarına ansızın varıp, kavuşuncaya kadar, Kureyşlilerin casus ve habercilerini tut, görmez ve işitmez eyle. Bizi ansızın görüp işitsinler" diyerek Allahü teâlâya dua etdi.
Peygamber efendimiz, kuzeydeki müşrikler veya Bizanslılar üzerine yürünecek intibaını vermek için de, Ebu Katade hazretlerini askeri bir birlik ile kuzeye, İzam vadisine doğru gönderdi.
Bu arada Medine'deki hazırlıkları, Mekkeli müşriklere bildirmek üzere gönderilen bir mektubu, sevgili Peygamberimiz bir mucize olarak haber verdi. Hazret-i Ali'yi göndererek yakalattı.
Ramazan ayının ikinci gününe kadar, çevre kabilelerden yardım gelmiş, Ebu İnebe kuyusu başındaki karargahda toplanılmıştı. Eshab-ı kiramın sayısı on iki bine ulaşmıştı. Bunlardan dört bini Ensar, yedi yüzü Muhacir, geri kalanı da çevredeki Müslüman kabilelerdendi.
Sevgili Peygamberimiz, Medine'ye vekil olarak, Abdullah bin Ümmi Mektum hazretlerini bıraktı. Zübeyr bin Avvam hazretlerini de iki yüz kişilik bir süvari birliğinin başında keşif kolu olarak ileri gönderdi.
Nihayet Alemlerin efendisi, gönülleri Allahü teâlâ ve Resulünün muhabbetiyle dolu olan on iki bin kişilik muazzam ordusunun başında olduğu halde, Allahü teâlânın ismi ile yola çıktılar. 
Bundan sekiz sene önce, ayrıldıkları yurtlarına, Mekke'ye gidiyorlardı. Puthane haline çevrilen muazzam Kabe'yi putlardan temizlemeye gidiyorlardı... 
İnatlarından bir türlü vaz geçmek istemeyen müşriklere, hak, adalet ve merhamet göstermeye gidiyorlardı... Allahü teâlânın dinini yaymaya, oradakilerin ebedi Cehennem azabından kurulmalarına vesile olmaya gidiyorlardı... 
Aman ya Rabbi! Bu ne büyük merhametti!..
İslâm ordusu Zü'l-huleyfe'ye geldiği sırada, Mekke'den ailesi ile birlikte hicret eden Peygamber efendimizin amcası hazret-i Abbas ile karşılaştı. 
Sevgili Peygamberimiz, amcasının geldiğine çok sevindi ve; "Ey Abbas! Ben Peygamberlerin sonuncusu olduğum gibi, sen de, Muhacirlerin sonuncusun" buyurarak gönülünü aldı. 
Hazret-i Abbas'ın ağırlıklarını Medine'ye gönderdi. Hz. Abbas , Peygamber efendimizin yanında kalıp, Mekke'nin fethine katıldı.
Resul-i ekrem efendimiz, Mekke'nin yakınında bulunan Kudeyd'e geldiğinde, şanlı Eshabına harp düzeni aldırdı. 
Her bir kabileye ayrı ayrı sancaklar ve bayraklar verdi. Onları, her kabilenin bayrakdar ve sancakdarına teslim etti.
 
 
 
 
 
üslüman olma zamanı gelmedi mi
 
Medine'den ayrılalı on gün olmuştu. Akşam üzeri Mekke'ye iyice yaklaşılmış, yatsı vaktinde Merr-uz-zahran'a gelinmişti. Peygamber efendimiz, Eshabına burada durmalarını emir buyurdu. 
Ayrıca hazret-i Ömer'e vazife verip, her mücahidin ateş yakmasını da emretti. Bir anda on binden fazla ateş yanınca, Mekke aydınlığa boğuldu
Hiçbir şeyden haberi olmayan Mekkeli müşrikler, şaşkına döndüler. Ne olduğunu anlamak için Ebu Süfyan'ı görevlendirdiler. 
O da yanına iki kişi alarak İslâm ordusuna doğru gizlene gizlene yaklaştılar. Bu sırada sevgili Peygamberimiz, Eshabından bazılarına; "Ebu Süfyan'a gözkulak olunuz. Mutlaka onu bulursunuz!" buyurdu.
Ebu Süfyan ve yanındakiler, İslâm ordusuna doğru ilerledikçe hayretleri artıyor, dehşete düşüyorlardı. 
Mekke'nin çevresine ne kadar çok asker birikmişti ve ne kadar çok da ateş yakmışlardı!.. Onlar, bunları konuşa konuşa, Erak isimli yere geldiler. 
Bu sırada Peygamber efendimiz, yine; "Ebu Süfyan, şu anda Erak'tadır" buyurdu. Eshab-ı kiram, onları araştırmaya koyuldular. İçlerinden hazret-i Abbas, onları tanıdı ve Peygamber efendimizin huzuruna götürdü.
Yolda Ebu Süfyan, hazret-i Abbas'a; "Haberler nasıldır?" diye sordu. O da; "Ey Ebu Süfyan! Sana yazıklar olsun! Resul aleyhisselam, karşı koyamayacağınız bir ordu ile üzerinize geliyor. Yemin ederim ki, Kureyşlilerin hali yaman olacak. Vay onların başına geleceklere!" dedi. 
Ebu Süfyan ve yanındakiler, korku ile mücahidlerin arasından geçerek sevgili Peygamberimizin huzur-i şeriflerine geldiler. 
Kainatın sultanı, onları güzel karşıladı. Mekkeliler hakkında bilgi aldı. Geç vakitlere kadar konuştuktan sonra, onları İslâm'a davet eyledi. Hakim bin Hizam ile Büdeyl, derhal Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldu. 
Fakat Ebu Süfyan'ın tereddütü devam ediyordu. Sabah olunca, merhamet deryası sevgili Peygamberimiz; "Ey Ebu Süfyan! Yazıklar olsun sana! Allahü teâlâdan başka ilah bulunmadığını öğrenme zamanı hala gelmedi mi?" buyurdu. 
O da; "Anam-babam sana feda olsun! Yumuşak huylulukta ve şereflilikte ve akraba hakkını gözetmekte üstüne yoktur. Sana ettiğimiz bu kadar cefadan sonra sen, hala bizi hidayet yoluna davet ediyorsun. Ne güzel kerem sahibisin. Allah'dan başka ilah olmadığına inandım... Eğer olsaydı bana bir faydası olurdu. Sen de Allah'ın Resulüsün" diyerek Eshab-ı kiramdan olmakla şereflendi.
Hazret-i Abbas; "Ya Resulallah! Ebu Süfyan'a Mekkelilerce itibar kazandıracak bir şey ihsan eder misiniz?" dedi.
Peygamber efendimiz, bunu kabul edip; "Kim Ebu Süfyan'ın evine girer, sığınırsa, ona eman verilmiştir, öldürülmekten kurtulur" buyurdu. 
Ebu Süfyan hazretleri; "Ya Resulallah! Biraz daha genişletir misiniz?" diye istirhamda bulununca, sevgili Peygamberimiz; "Kim Mescid-i Haram'a girer, sığınırsa, ona eman verilmiştir! Kim kapısını kapayıp evinde oturursa, ona eman verilmiştir" buyurdu.
Resul-i ekrem efendimiz, Ebu Süfyan'ın, İslâm ordusunun heybetini ve çokluğunu görüp, Mekkeli müşriklere bunu anlatması için hazret-i Abbas'a; "Onu, vadinin daraldığı, atların sıkışa sıkışa geçtiği dağ boğazına ilet. Müslümanların, Allahü teâlânın ordusunun ihtişamını görsün" buyurdu.
 
 
 
 
ugün, merhamet günüdür
 
Görmeliydi ki, şahid olduğu manzarayı müşriklere anlatsın ve karşı çıkan olmasın... Böylece, Harem-i şerifte kan dökülmesin...
Hazret-i Abbas, Ebu Süfyan ile dağ geçidine giderken, mücahidler harp düzenine girdi. 
Her kabile, sancaklarını açmış olduğu halde geçitten geçmeye başladılar. Her birinin üzeri zırhlı ve silahlı idi. Her grup geçerken tekbir getiriyorlardı. 
Ebu Süfyan; "Bunlar kim?" diye soruyor, hazret-i Abbas'da; "Bunlar, Süleymoğulları! Kumandanları Halid bin Velid'dir!" Bunlar Gıfaroğulları!" "Bunlar Ka'boğulları!.." diyerek cevap veriyordu. 
Yeri göğü; "Allahü ekber! Allahü ekber!" nidaları dolduruyor, mücahidlerin çokluğu ve silahların parıltıları göz kamaştırıyordu. 
Ebu Süfyan'ın en çok merak ettiği, Fahr-i Alem efendimizdi. O'nun çevresindeki askerlerin geçişini çok merak ediyor, diğerlerinden farklı olacağını tahmin ediyordu.
Bu sebeple sık sık; "Bunlar Resuullah'ın birliği midir?" diye sormaktan kendini alamıyordu... Nihayet peygamberlerin sultanı, Alemlerin efendisi güneş gibi, nur saçarak devesi Kusva'nın üzerinde göründü. 
Etrafında Muhacirler ve Ensar bulunuyordu. Her biri tepeden tırnağa Davudi zırhlara bürünmüş, Hindi kılıçlar kuşanmış, cins atlara ve develere binmiş olarak geliyorlardı. 
Ebu Süfyan onları görünce; "Kim bunlar, ya Abbas?" diyerek merakla sordu. O da; "ortadaki Resul aleyhisselam, Etrafındakiler de şehid olmak aşkı ile yanan Ensar ve Muhacirlerdir!.." dedi.
Sevgili Peygamberimiz onların yanından geçerken Ebu Süfyan'a; "... Bugün, Allahü teâlânın, Kabe'nin şanını yücelteceği bir gündür. Bugün, Beytullah'a örtü örtüleceği gündür! Bugün, merhamet günüdür... Bugün, Allahü teâlânın Kureyşlileri (İslâm ile) aziz edeceği bir gündür!" buyurdu.
Ebu Süfyan, göreceğini görmüş, işiteceğini de işitmişti; "Ben, Kayser'in de, Kisra'nın da saltanatını gördüm. Fakat böyle ihtişamlısını görmedim! Ben, hiçbir zaman bugünkü gibi bir ordu ve cemaat ile karşılaşmadım! Böyle bir orduya hiç kimse karşı koyamaz, onlara güç yetiremez!" diyerek Mekke'nin yolunu tuttu...
Hz. Ebu Süfyan, Mekke'ye gelip, kendisini merakla bekleyen müşriklere Müslüman olduğunu açıkladıktan sonra;
"Ey Kureyş cemaatı! Muhammed aleyhisselam, karşısında dayanamayacağınız kadar büyük bir ordu ile yanıbaşınıza gelmiş buyunuyor. Boş yere kendi kendinizi aldatmayınız? Müslüman olunuz ki, kurtulasınız! Ben sizin görmediklerinizi gördüm! Sayısız bahadırlar, atlar ve silahlar gördüm. Hiç kimsenin onlara gücü yetmez! Kim, Ebu Süfyan'ın evine girerse, ona eman verilmiş, öldürülmekten kurtulmuştur! Kim, Beytullah'a sığınırsa, ona eman verilmiştir. Kim, evine girip kapısını kapatırsa, ona da eman verilmiştir!" dedi. 
Bunun üzerine müşriklerin azılılarından bazıları, Ebu Süfyan hazretlerine karşı çıkarak, hakaret ettiler. Hatta, İslâm ordusuna karşı çıkmak için, acele hazırlığa başladılar. Fakat bunların sayıları çok azdı. Diğerleri, bunlara iltifat etmeyip evlerine koştular. Bir kısmı da Mescid-i Haram'a sığındılar.
 
 
 
 
 
iç kimseyi öldürmeyeceksiniz
 
Servet-i alem efendimiz ve şanlı sahabiler, Zituva vadisine gelip toplandılar. Alemlerin efendisi, mübarek gözleriyle Eshab-ı kiramını şöyle bir süzdükten sonra, hatırına, sekiz sene önce Mekke'den ayrılışı, hicreti geldi. 
O zaman saadethanelerinin etrafını müşriklerin sardığını, Yasin-i şerifden ayet-i kerimeler okuyarak çıktığını, hazret-i Ebu Bekir ile kimselere görünmeden Sevr mağarasına girdiklerini; Mekke hudutlarından ayrılmadan son bir defa dönüp;
"Ey Mekke! Vallahi, biliyorum ki sen, Allahü teâlânın yarattığı yerlerin içinde en hayırlısısın. Rabbim katında da benim yanımda da en sevgili olanısın. Senden zorla çıkarılmamış olsaydım; senden çıkmaz, ayrılmazdım" buyurduğunu; bu mahzunluğu karşısında, Cebrail aleyhisselamın Kassas suresi 85. Ayet-i kerimesini okuyup, mübarek hatırını teselli ettiğini ve Mekke-i mükerremeye döneceğini müjdelediğini; bir avuç Eshabı ile Bedir'de, Uhud'da, Hendek'de, Hayber'de, Mute'de düşmanlara nasıl galip geldiğini hatırladı. 
Şimdi, on iki bin Eshabı etrafında pervane olmuş, Mekke'ye girmek için bir emirini bekliyorlardı... Server-i alem efendimiz, bütün bunları ihsan eden Allahü teâlâya, en derin minnet ve şükran duygularıyla dolu olarak hamd etti. Tevazu ile mübarek başını önüne eğdi.
Fahr-i kainat efendimiz, kahraman Eshabını dört gruba ayırdı. Sağ kol kumandanlığına Halid bin Velid hazretlerini, sol kol kumandanlığına Zübeyr bin Avvam hazretlerini, piyadelerin başına Ebu Übeyde bin Cerrah hazretlerini, diğer gruba da Sa'd bin Ubade hazretlerini tayin eyledi. 
Hazret-i Halid, Mekke'nin güneyinden girecek, müşriklerden kim karşı çıkarsa cezalarını verecek, Safa tepesinde, Fahr-i kainat efendimizle birleşecekti. Hazret-i Zübeyr, Mekke'nin kuzeyinden girecek, Hacun mevkiine bayrağını dikip Server-i alem efendimizi bekleyecekti. Batıdan, hazret-i Sa'd bin Ubade hazretleri ilerleyecekti.
Resul-i ekrem efendimiz, kumandanlarına; "Size saldırılmadıkça, asla, hiç kimseyle çarpışmaya girmeyeceksiniz. Hiç kimseyi öldürmeyeceksiniz" buyurdu. 
Ancak isimleri belirtilen on beş kişiden kim yakalanırsa, Kabe'nin örtüsü altına bile gizlenseler, cezaları verilecekti.
Ramazan-ı şerifin on üçü, Cuma günü idi. Mücahidlerden en önce harekete geçen, Halid bin Velid hazretleri oldu. Mekke'nin güneyinden Handeme dağının eteklerine geldiklerinde, azılı Kureyş müşriklerinin kendilerine ok yağdırdıklarını gördü. İki mücahid, şehid olmuştu. 
Hazret-i Halid, savaş düzenindeki askerlerine; "Ancak, bozguna uğrayıp kaçanlar öldürülmeyecektir?" emrini verdikten sonra, ileri atıldılar. Bir anda müşrikleri geriye püskürttüler. Çarpışma esnasında yetmiş müşrik öldürüldü. Diğerleri, dağ başlarına, evlerine kaçtılar.
Mukaddes Mekke'ye diğer yönlerden giren şanlı sahabiler, her hangi bir derenişle karşılaşmadılar. Öldürülmesi emredilenler, içinde beş tanesi yakalanıp cezaları verildi. Diğerleri ekke'den kaçtılar. 
Mücahidler, büyük bir heyecanla, dalga dalga; "Allahü ekber!Allahü ekber!" tekbirleri arasında Mekke'ye giriyorlardı.
 
 
 
 
ak gelince batıl gider
 
Server-i alem efendimiz, devesi Kusva'nın üzerinde terkisinde Üsame bin Zeyd olduğu halde büyük bir tevazu içinde, doğduğu belde mukaddes Mekke'ye giriyordu. Kendisine bu günleri gösteren Allahü teâlâya hamdediyor, Mekke'nin fethini müjdeleyen, Fetih suresini tilavet buyuruyordu.
Fahr-i kainat efendimiz, büyük bir sürur içinde, muzaffer Eshabının arasında Kabe-i muazzamaya doğru yöneldiler. Sağında hazret-i Ebu Bekir, solunda Üseyd bin Hudayr hazretleri olduğu halde Kabe-i muazzamaya yaklaştılar. 
Hacer-ül-esved'i ziyaret ettikten sonra, telbiye ve tekbir getirdiler. Bunu sahabiler takib etti ve; "Allahü ekber! Allahü ekber!" sesleri ile Mekke-i mükerreme semaları inlemeye başladı. 
Sonra Alemlerin efendisi ve şanlı Eshabı tavafa başladılar. Tavafın yedinci devresini bitirdikten sonra, devesinden inen sevgili Peygamberimiz, Makam-ı İbrahim'de iki rekat namaz kıldı. 
Sonra hazret-i Abbas'ın kuyudan çıkardığı zamzemden içti. Zemzem ile abdest almayı arzu buyurdular. Fahr-i kainat efendimiz abdest alırken, Eshab-ı kiram, sevgili Peygamberimizin mübarek vücuduna değen abdest suyunu yere düşürmeden havada kapışmaya başladılar. 
Bu durumu gören müşrikler; "Biz, hayatımzda böyle bir hükümdar ne gördük, ne de işittik!.." diyerek hayrete düştüler.
Server-i alem efendimiz, Kabe'nin çevresine taştan ve tahtadan yapılmış bütün putların yıkılmasını murad ettiler. 
İsra suresinin mealen; "Hak gelince batıl gider, batıl her zaman gidicidir" 81. Ayet-i kerimesini okuyarak, mübarek elindeki asayı putlara doğru uzattılar. Asanın değdiği her put, birer birer yüzü üzere yıkılıverdi. Üç yüz altmış put yerle bir edildi.
Öğle vakti girdiğinde, Resul-i ekrem efendimiz hazret-i Bilal'e, Kabe'de ezan-ı şerifi okumasını emir buyurdu. 
O da, derhal bu mukaddes vazifeyi ifa eyledi. Ezan okunurken, mü'minlerin kalbinde engin bir sürur meydana geliyor, müşrikler ise ziyadesiyle elem ve üzüntü içinde kahroluyorlardı.
Sevgili Peygamberimiz, içerdeki resimleri ve yıkılan bütün putları temizlettikten sonra, yanında hazret-i Üsame bin Zeyd, hazret-i Bilal, hazret-i Osman bin Talha olduğu halde, Kabe'ye girdiler. 
Peygamber efendimiz, içerde kapıyı arkasına alarak iki rekat namaz kıldı. Her köşede tekbir getirip dua eyledi. Halid bin Velid hazretleri kapının önünde duruyor, halkın oraya yığılmasına mani olmaya çalışıyordu.
Bütün Kureyşliler Mescid-i Haram'a dolmuşlar, korku ile karışık ümitle, sevgili Peygamberimize bakıyorlardı.
Zira onlar, Peygamber efendimize ve Eshabına her türlü işkenceyi yapmışlardı. Boyunlarına ip bağlayıp, sürümüşlerdi!.. Ateşe atıp, yakmaya çalışmışlardı!.. Kızgın kayaları göğüslerine koyup, bayılıncaya kadar işkence yapmışlardı!.. Ateşte kızartılmış şişleri vücutlarına sokmuşlardı!.. Üç sene aç susuz bir mahalleye hapsedip, her şeyden mahrum bırakmışlardı! Ayaklarından develere bağlayıp, ayrı yönlere çekmek suretiyle parçalamışlardı. Hepsinden öte yurtlarından çıkarmışlardı... Bu yetmiyormuş gibi, tamamen ortadan kaldırmak için kaç defa harbetmişlerdi... Fakat bütün bunlara rağmen ümitli idiler. Çünkü karşılarında, alemlere rahmet olarak gönderilen merhamet deryası vardı.
 
 
 
 
 
enden sadece iyilik bekleriz
 
Sevgili Peygamberimiz, korku içinde ne yapacaklarını şaşırmış haldeki müşriklere bir müddet baktı. Onlara, "Ey Kureyş cemaati! Şimdi, hakkınızda benim ne yapacağımı zan ediyorsunuz!" buyurdular. 
Onlar da; "Biz, senden hayır bekliyor, hayır ümid ediyoruz. Çünkü sen, kerim kardeşsin. Kerem ve iyilik sahibi bir kardeşimizin oğlusun. Bize galip geldin! Senden iyilik umuyoruz" dediler. 
Resul-i ekrem, onlara tebessüm buyurdular ve; "Benim halimle sizin haliniz, Yusuf'un (aleyhisselam) kardeşlerine söylediği gibi olacaktır. Onun gibi ben de; "Bu günden sonra günahınızı yüzlerinize vurmak suretiyle benim tarafımdan size, bir kınama ve ayıplama yoktur! Allahü teâlâ, sizi magfiret buyursun"" (Yusuf suresi: 92) diyorum. Gidiniz. Hürsünüz, serbestsiniz!" buyurdu. 
Bu muazzam merhamet, katı kalbleri yumuşatmış, nefret halini muhabbete çevirmişti. Alemlerin efendisi, onları İslâm'a davet edince, Müslüman olmak için toplandılar. 
Sevgili Peygamberimiz, peygamberliğini, Kureyşlilere bildirip ilk İslâm'a davet ettiği Safa tepesine çıktı. Yine orada, büyük-küçük, kadın-erkek bütün Mekkelilerin bi'atını kabul etti. 
Böylece Kureyşliler Müslüman olarak, Eshab-ı kiram arasına katılmakla şereflendiler.
Efendimiz, erkeklerle sözleştikten sonra, kadınlardan da bazı konularda söz aldı. Peygamberimiz efendimizin huzurunda bulunan kadınlar, bunların hepsini kabul etti ve yalnız söz ile ahd ettiler. 
Resulullah bunlara hayır dua etti ve afflarını diledi. Hz. Ebu Süfyanın hanımı ve Hz. Muaviyenin annesi olan Hz. Hind bunların arasında ve hatta başları idi. Kadınlar namına o konuşmuştu. 
Kadınların, Resulullaha söz verdiklerini bildiren Mümtehine suresindeki ayet-i kerime, Mekke şehrinin alındığı gün inmiştir. Kadınlarla yalnız söz ile olup, mübarek eli, kadınların ellerine dokunmadı. 
Kötü huylar, kadınlarda, erkeklerden daha çok olduğundan, kadınlarla sözleşirken, erkeklerden daha fazla şart, araya kondu. Allahü teâlânın emirlerini yapmış olmak için, bunlardan kaçınmak lazım geldiği bildirildi.
Allahü teâlâya şirk koşmamak, Peygamber efendimize isyan etmemek, hırsızlık yapmamak, iffet ve namusunu korumak, kız çocuklarını öldürmemek... bunlardandı.
Müslüman olan kadınların içinde öldürülecek kimselerin listesinde ismi bulunan hazret-i Ebu Süfyan'ın hanımı Hind de vardı. Fakat alemlere rahmet olan sevgili Peygamberimiz onu da bağışlamıştı. 
Müslüman olan herkes evlerindeki bütün putları kırdılar. Çevre kabilelere askeri birlikler gönderilerek, oralardaki putlar da yerle bir edildi. 
Böylece hakkın gelmesi ile batılın kökü kazındı. Merhamete kavuşanlar arasında, Ebu Cehl'in oğlu İkrime, hazret-i Hamza'yı şehid eden Hz. Vahşi gibi kimseler de vardı. 
(Bunlardan Hz. İkrime, Yermük muharebesinde şehid düşmüş; Hz. Vahşi de, Yemame savaşında Müseylemet-ül-Kezzab'ı öldürmüştü.)
 
 
 
 
 
uneyn savaşı
 
Resulullah efendimiz, Mekke'yi fethetmek niyetiyle Medine'den çıktıkları zaman, Mekke çevresinde oturan Hevazin ve Sakif ismindeki iki büyük kabile, Müslümanlar bizim üzerimize yürüyecek zannı ile savaşmak için hazırlık yapmaya başladılar. 
Alemlerin efendisinin, Mekke'yi fethetmek için geldiğini öğrendiklerinde biraz rahatlamışlarsa da; "Kureyşlilerden sonra sıra muhakkak bize gelecektir" düşüncesiyle hazırlıklarına hız verdiler. 
Ayrıca; "Yemin ederiz ki, Müslümanlar iyi çarpışan bir kavimle karşılaşmadılar. O, bizim üzerimize yürümeden, biz O'nun üzerine yürüyelim de harbetmek nasıl olurmuş gösterelim!" dediler. 
Hevazin reisi Malik bin Avf kumandasında, yirmi bin kişilik çok güçlü bir ordu ile harekete geçtiler. Askerlerinin cesaretini artırmak ve zoru görünce kaçmamaları için bütün kıymetli mallarını, kadın ve çocuklarını da beraber götürüyorlardı.
Bu haber kısa zamanda Mekke'de duyuldu. Fahr-i kainat efendimiz, haberin doğruluğunu anlamak için Abdullah bin Ebi Hadred'i Hevazin kabilesine gönderdi. Hazret-i Abdullah, kılık kıyafetini değiştirerek düşmanın içine girdi. Fikirlerini ve hareket tarzlarını öğrenip durumu hemen sevgili Peygamberimize bildirdi.
Resul-i ekrem efendimiz, derhal şanlı Eshabını topladı. Mekke'ye yirmi yaşındaki Attab bin Esid hazretlerini vali yaparak sür'atle yola çıktı. 
On iki bin kişilik ordusu ile müşrik Hevazin ve Sakif kabilelerini karargahlarında bastırmak istiyorlardı. Mücahidlerin sancağını hazret-i Ali taşıyor, önce kuvvetlerin kumandanlığını da Halid bin Velid hazretleri yapıyordu. 
Alemlerin efendisi, miğferini ve üst üste zırhını giymiş, Düldül ismindeki katırına binmişti. Şevval ayının onbirinci günü Huneyn vadisine varıldı. O gece, Server-i alem efendimiz ordusunu teftiş edip, harp düzenine soktu. Sabah namazını kıldırdıktan sonra, harekete geçti.
Müşriklerin kumandanı, geceden istifade ederek Huneyn vadisinin iki yamacına ordusunu yerleştirmiş, pusu kurmuştu. Önde, birlikleri ile giden Halid bin Velid hazretleri, pusudan habersiz, geçide doğru atını sürmüştü. 
Sabahın alaca karanlığı, düşmanı görmeyi engelliyordu. Bir anda binlerce ok, müchahidlerin üzerine yağmaya başladı. Bu beklenmedik ok yağmurundan kurtulmak için, mücahidler geri çekilmek mecburiyetinde kaldı.
Bu hızlı geri dönüş, arkadan gelen askerlerin düzenini karıştırdı. Onlar da geri çekilmek için dönüş yaptığında, yirmi bin kişilik düşman birliklerinin, sel gibi vadiye akmaya başladığı görüldü. 
Sevgili Peygamberimiz tek başına, hücuma kalkan müşriklere doğru ileri atıldı. Yalnız hazret-i Abbas, hazret-i Ebu Bekir ve yüz kadar kahraman sahabi ölmeği göze alıp Resul-i ekrem efendimize yetiştiler. 
Vücudlarını, sevgili Peygamberimize kalkan yaptılar. Hazret-i Abbas, katırın dizginini, Süfyan bin Haris hazretleri de üzengisini tutarak hızını kesmeye, Resulullah efendimizin düşman birliklerinin arasına dalmasına mani olmaya çalışıyorlardı.
 
 
 
 
 
llah'ım! Bize yardımını indir
 
Huneyn savaşında ani baskın sebebiyle neye uğradığını anlayamayan İslâm ordusunda kargaşa baş göstermişti...
Alemlerin efendisi, Allahü teâlânın dininin yok olacağını üzüldüğünden; "Ya Abbas! Sen onlara; "Ey Medineliler! Ey Semüre ağıcının altında bi'at eden sahabiler!" diyerek seslen!" buyurdu. 
Hazret-i Abbas, iri yapılı ve heybetli idi. Bağırdığı zaman sesi çok uzaklardan duyulurdu. Bütün gücü ile; "Ey Medineliler! Ey Semüre ağacının altında, Peygamberimize söz veren eshab! Dağılmayınız! Buraya toplanınız!" diyerek bağırdı. 
Bunu işiten Eshab-ı kiram, geri dönmek istediler. Fakat hayvanlarının pek ziyade ürkmesi geri dönmelerine mani oluyordu. Nihayet zırhını, kılıcını mızrağını alıp hayvanlarından kendilerini atmak mecburiyetinde kaldılar. Sür'atle Resulullah efendimizin yanına yetişip, düşmanla müthiş bir çarpışmaya girdiler. 
"Allahü ekber! Allahü ekber!" sadaları yeri göğü inletiyor, düşmanı korkutup dehşete düşürüyordu. Bedir'de, Uhud'da, Hendek'de ve Hayber'de pek büyük kahramanlıklar gösteren Eshab, bilhassa hazret-i Ali, Ebu Dücane, Zübeyr bin Avvam , döne döne çarpışıyor, düşmanı saf dışı edip geri püskürtüyorlardı. 
Alemlerin efendisi, Eshabının canla başla yaptığı bu çarpışmayı takib ediyor, mübarek dudaklarından; "Allah'ım! Bize yardımını indir! Şüphesiz sen, onların bize galip gelmesini istemezsin!" duaları işitiliyordu. 
Sevgili Peygamberimiz, Allahü teâlâya olan yalvarmaları arasında, yerden bir avuç kum aldı. "Yüzleri kara olsun!" buyurarak müşriklerin üzerine savurdu. 
Sevgili Peygamberimizin bir mucizesi olarak, düşman askerlerinden gözlerine kum dolmadık kimse kalmadı. Melekler de yardıma gelmişti. 
Peygamber efendimiz; "Allahü teâlâya and olsun ki, onlar, bozguna uğradılar" buyurdular. Müşrikler, bozulmaya, geri dönüp kaçmaya başlamışlardı. Geri döndükçe peşlerinde şanlı sahabileri görüyorlar, harp meydanına getirdikleri hanımlarını, çocuklarını ve mallarını bırakarak son sür'atle kaçıyorlardı.
Harp meydanında yetmiş ölü, altı bin esir ve hadsiz hesapsız mal bırakmışlardı. Kaçanların bir kısmı Taif kalesine sığındı, bir kısmı da Nahle'ye, Evtas'a gittiler. Kumandanları Malik bin Avf, Taif'e sığınanlar arasında idi. Eshab-ı kiram onları bir müddet takib etti. Evtas'da yine şiddetli çarpışmalar oldu. Düşman yine bozguna uğradı.
Bu gazada Allahü teâlânın izni, Resulullah efendimizin himmeti bereketi ile zafer yine Müslümanların olmuştu. Dört şehid verilmiş, bazı sahabiler de yaralanmıştı. Halid bin Velid hazretlerinein de yaralı olduğunu işiten sevgili Peygamberimiz, onun yanına varmış, yarasını mübarek elleri ile sıvazlayınca yara anında iyi olmuştu.
Kainatın sultanı Taif'e kaçan düşmanın da üzerine yürüyerek kesin neticeyi almak istiyordu. Mekke'ye yakın olan bu kale, küfrün son, fakat en muhkem kalelerinden biri idi.
Peygamber efendimiz, hicretten önce Taif'e gelip, bir ay onlara nasihat etmişti. Fakat Taifliler, Alemlerin efendisine görülmedik işkence ve zulümde bulunmuşlardı. 
Hatta mübarek ayakalarını kan içinde bırakmışlardı. Efendimiz, burada Zeyd bin Harise hazretleri ile hayatının en acıklı ve en ızdıraplı günlerini yaşamıştı.
 
 
 
 
 
a Rabbi, onlara doğru yolu göster
 
Sevgili peygamberimiz, Halid bin Velid hazretlerini Taif'e önden gönderdi. Şanlı Eshabıyla, kendileri arkadan Taif önlerine geldiler. Sakif kabilesi, muhkem olan kalelerine, önceden bol mikdarda yiyecek depo etmişlerdi. 
Eshab-ı kiramın geldiğini görünce, kapılarını kapatıp savunmaya geçtiler. Kalenin yakınlarına kadar sokulan mücahidlere ok atışları ile karşılık veriyorlar ve savaş bu şekilde devam ediyordu. Taifliler bir türlü kaleden çıkıp, meydanda göğüs göğüse çarpışmaya cesaret edemiyorlardı.
Eshab-ı kiramdan bazıları, kalenin içine mancınıkla taş atılmasını teklif ettiler. Peygamber efendimiz, uygun görüp, mancınıklar yaptırdı. Onlarla müşriklere taş attırarak muhasaraya devam etti. Eshab-ı kiram, canla başla uğraşıyor, bir an önce kaleyi fethetmeye çalışıyorlardı. Bu arada on dört sahabi şehadet mertebesine kavuşmuştu. Fakat kalenin çok muhkem olması fethi engelliyordu.
Muhasarının yirminci gününe doğru bir gece, Resul-i ekrem efendimiz, rüyasında, kendisine hediye edilen bir kab dolusu tereyağının bir horoz tarafından gagalanarak yere döküldüğünü gördü. Bunu, Taif'in bu sene fethedilemeyeceğine yorarak muhasarayı kaldırdı.
Merhamet deryası olan Sevgili Peygamberimiz, bundan sekiz sene önce kendisine eziyet eden Taifliler için; "İzin verirsen, şu dağları başlarına çevireyim" diyen meleğe; "Ben alemlere rahmet olarak gönderildim. İstediğim tek şey, Allahü teâlânın, bu müşriklerin sulbünden, Hak teâlâya hiçbir ortak koşmaksızın ibadet edecek bir nesil ortaya çıkarmasıdır" buyurmuştu. 
Şimdi de merhamet buyurup; "Ya Rabbi! Sakiflilere doğru yolu göster! Onları bize getir!" diye dua ediyordu.
Habib-i ekrem efendimiz, Eshabı ile Taif'ten ayrılıp Huneyn'de ele geçirilen esirler ve ganimetlerin toplandığı Cirane'ye geldi. 
Altı bin esirin yanı sıra yirmi binden ziyade büyük ve kırk binden ziyade küçük baş hayvan ile hesapsız zinet eşyası, ganimet alınmıştı. 
Onları, hak sahibi mücahidlere paylaştırmıştı. O sırada Hevazin kabilesinden bir hey'etin, huzura kabul edilmek içinistirhamda bulundukları öğrenildi. 
Sevgili Peygamberimiz, onları kabul etti. Hey'et, Hevazin kabilesinin toptan Müslüman olduğunu bildirince, Alemlerin efendisi, çok memnun olmuşlardı. Bunun üzerine kendisine düşen esirleri, derhal azad edip, geri verdi. 
Eshab-ı kiram da aynı şekilde sevgili Peygamberimizi takib etti. Resulullah efendimizin bir merhameti, bir anda altı bin esirin hürriyetine kavuşmasına sebeb olmuştu. 
Bu haber, Taif'e sığınan Hevazin kabilesinin reisi, Malik bin Avf'a ulaştırıldığında, o da gelip Müslüman olmuş, Peygamber efendimiz, onu ihsanlara boğmuştu.
Artık, burada yapılacak iş kalmamşıtı. Kainatın sultanı her zaman olduğu gibi muzaffer olarak, Eshabı ile Mekke'ye döndü. Attab bin Esid'i , Mekke'ye vali yaptı.
Mu'az bin Cebel hazretlerini de din işlerini öğretmek için bıraktı. Kabe-i muazzamayı tavaf edip, umresini yaptıktan sonra şanlı Eshabı ile tekrar Medine'nin yolunu tuttular...
Bir sene sonra, Taifliler, Müslümanlığı kabul ettiklerini bildiren heyet gönderdiler. Resul-i ekrem efendimiz, onların Müslüman olmalarına çok sevindi. Başlarına Osman bin Ebi'l-As hazretlerini vali tayin eyledi.
 
 
 
 
 
ebük seferi
 
Resulullah efendimiz, Medine-i münevvereyi teşrif ettikten sonra, çeşitli devletlere elçiler gönderip onları İslâm'a davet eyledi. 
Umman, Bahreyn hükümdarları tebeasıyla Müslüman olmakla şereflendiler. Ayrıca bir çok kabilelerden hey'etler gelerek, Alemlerin efendisine tabi olduklarını bildirdiler ve saadete kavuştular.
Artık İslâmiyet büyük bir hızla yayılıyordu. Çevre kabilelere, devletlere dinin esaslarını öğretmek üzere muallimler, onları idare etmek için valiler gönderiliyordu. Hicretin dokuzuncu senesinde Medine, Müslüman olan hey'etlerin akınına uğradı.
İslâmiyet'in Arab yarımadasında hızla yayıldığı bu dokuzuncu senede "İslâm Devleti"ni kıskanan ve büyümesini engellemek isteyen hıristiyan Arablar Bizans imparatoru Herakliüs'a,; " Müslümanlar şimdi kıtlık ve yokluk içindeler. Eğer, onları dinine çevirmek istiyorsan, şimdi tam sırasıdır!" diye mektup yazdılar. 
Bu mektup üzerine Herakliüs, kırk bin kişilik bir orduyu, Kubad'ın kumandasında Müslümanlarla savaşmak için yola çıkardı.
Bu durumu haber alan Fahr-i kainat efendimiz, Eshabını toplayarak habre hazırlanmalarını emir buyurdu.
O sene kuraklık olduğundan sahabiler maddi yönden büyük bir darlık içinde bulunuyorlardı. Sadece, ticaret yapanların durumu, biraz iyi idi. Peygamber efendimiz, Eshabının, harbe katılacak olan askerin techizatı için mali yardımda bulunmalarını da arzu buyurmuşlardı. 
Efendimizin bu arzuları, sahabileri harekete geçirdi. Herkes elinde avucunda ne varsa getiriyor, malı ve canı ile cihada hazırlanmağa çalışıyordu.
Peygamber efendimizin mağara arkadaşı hazret-i Ebu Bekir, malının tamamını getirmişti. Resul-i ekrem efendimiz; "Aile efradına ne bıraktın, ya Eba Bekir?" buyurunca, o; "Allahü teâlâyı ve Resulünü bıraktım" diye cevap vermeşti. 
Hazret-i Ömer malının yarısını yardım olarak getirmiş, Peygamber efendimzi ona da; "Ailene ne bıraktın, ya Ömer?" diye sual edince; "Getirdiklerim kadar bıraktım" diye cevap vermiş, Peygamber efendimiz de; "İkinizin arasındaki fark, sözleriniz arasındaki fark gibidir" buyurmuştu. 
Bunun üzerine hazret-i Ömer; "Anam-babam sana feda olsun ya Eba Bekir! Hayır yolundaki bütün yarışlarda beni geçiyorsun. Artık hiçbir şeyde seni geçemeyeceğimi iyice anladım" diye onu takdir etmişti.
Eshab-ı kiram, gücü yettiği kadar yardım etmeğe çalışıyordu. Fakat münafıklar; "Siz gösteriş için veriyorsunuz" diye Eshab-ı kiram ile alay ediyorlardı. Peygamber efendimiz; "Kim bugün, bir sadaka verirse, sadakası kıyamet günü Allahü teâlâ katında, onun lehinde şahidlik yapacaktır" buyurdu. 
Peygamber efendimizin bu mübarek sözleri üzerine, mü'minler daha fazla yardım etmeye başladılar. Hazret-i Osman bin Affan, ordunun üçtebirini techiz etti. 
Böylece, Müslümanların en fazla yardım edeni oldu. Hazret-i Osman ordunun ihtiyaçlarını o şekilde karşılamıştı ki, su tulumlarını tamir ederken kullanacakları çuvaldızı bile koymayı ihmal etmemişti. O'nun bu yardımı üzerine, Resul-i ekrem efendimiz; "Bugünden sonra, Osman'a günah yazılmaz" buyurdu.
 
 
 
 
 
erkes varını yoğunu verdi
 
Peygamber efendimizin isteği üzerine, herkes orduya yardım için elinden gelen gayreti gösteriyordu. Maddi durumu çok zayıf olan sahabilerden biri de, cihada yardım sevabına kavuşmak için, o gece sabaha kadar bir hurma bahçesinde su çekmiş, kazandığı hurmayı Peygamber efendimize getirmiş ve; "Ya Resulallah! Rabbimin rızasını kazanmak için elimde olanı getirdim. Kabul buyrunuz" demişti.
Müslüman erkekler, ellerinden geldiği kadar yardıma çalışırken, kadınlar da bu yolda kendilerine düşen vazifeyi hakkıyla yapıyorlardı.
Tebük seferine hazırlandıkları zaman, Müslümanlar, çok sıkıntılı bir zamanda idiler. Kıtlık öyle şiddetli idi ki, elinde avucunda bir şeyi kalmayan Eshab-ı kiramdan pek çok kimseler, Resulullah efendimizin huzuruna gelip; "Ya Resulallah! Yaya kaldık! Yiyecek bir şeyimiz de yok! Bu gazada sizden ayrılmayıp cihad sevabına kavuşmak isteriz" diyorlardı.
Sevgili Peygamberimiz, onlara, kendilerini bindirecek bir şeyin kalmadığını üzülerek bildiriyorlardı. Bir defasında Salim bin Umeyr, Abdullah bin Mugaffel, Ebu Leyla Mazini, Ulbe bin Zeyd, Amr bin Hümam, Heremi bin Abdullah, İrbad bin Sariye , Sevgili Peygamberimizin huzuruna gelerek aynı dilekte bulunmuşlardı. 
Efendimiz de onlara büyük bir üzüntü içinde; "Sizi bindirecek bir şey bulamıyorum" buyurunca, onlar, Peygamber efendimizinden ayrı kalma ve cihada katılamamanın verdiği üzüntü ile ağlamaya başladılar. 
Bunun üzerine Allahü teâlâ, şu ayet-i kerimeyi gönderdi. Mealen; "Bir de o kimselere günah yoktur ki, kendilerini, bindirip savaşa sevkedesin diye sana geldikleri zaman onlara; "Sizi bindirecek bir hayvan bulamıyorum" demiştin. Bu uğurda sarfedecekleri şeyi bulamadıklarından dolayı kederlerinden, gözleri yaş döke döke döndüler" (Tevbe suresi: 92) buyruluyordu. 
Sonunda onları da hazret-i Abbas ile hazret-i Osman, gazaya hazırladılar.
Hazırlıklar tamamlanınca, Peygamber efendimiz, orduyu Seniyyet-ül-Veda'da topladı. Gazaya katılmayan yok denecek kadar azdı. 
Resul-i ekrem efendimiz, orduyu toplayıp harekete karar verince, Muhammed bin Mesleme'yi Medine'de kendi yerine bıraktı. Sefere başlıyacağı sırada, Peygamber eferdimiz; "Yanınıza fazla ayakkabı alınız. Yedek ayakkabınız bulunduğu müddetçe sıkıntı çekmezsiniz" buyurdu. 
Ordu hareket ettiği zaman, münafıkların başı Abdullah bin Übeyy, Müslümanları korkutmak için, olmayacak sözler söyledi. Hatta; "Yemin ederim ki, sanki Eshabı ikişer ikişer iplere bağlanmış halde görür gibi oluyorum..." diyordu. 
Fakat bu sözlere, Eshab-ı kiram hiç aldırış etmiyor, cihada katılma aşkı gittikçe artıyordu. Bunu gören münafıklar kahroluyorlardı.
Resulullah efendimiz, Seniyyet-ül-Veda'dan Tebük'e hareket edeceği zaman, ordunun bayraklarını ve sancaklarını açtırdı. En büyük sancağı hazret-i Ebu Bekir'e, en büyük bayrağı da Zübeyr bin Avvam hazretlerine verdi. 
Evs kabilesinin bayrağını Üseyd bin Hudayr'a, Hazrec kabilesinin sancağını Ebu Dücane'ye verdi. Peygamber efendimizin kumandasındaki Eshab-ı kiramın sayısı, on bini süvari olmak üzere, otuz bin kişi idi. Sağ kol kumandanlığına hazret-i Talha bin Ubeydullah, sol kola da Abdurrahman bin Avf hazretleri tayin edildi.
 
 
 
 
umlar karşılarına çıkamadı
 
Şanlı sahabiler, pek sıcak bir havada ve Peygamberlerinin kumandası altında sefer için harekete geçtiler... Başlarında Allahü teâlânın Habibi olduktan sonra, yiyecek ve içeceklerinin olmaması onları yollarından döndüremez; gidecekleri yolun uzaklığı, düşman askerlerinin çokluğu da gözlerini korkutamazdı. Bu halde her yere gidilirdi.
Sevgili Peygamberimiz ve kahraman sahabiler, her konak yerinde bir müddet istirahattan sonra tekrar yollarına devam ediyorlardı. Sekizinci konak yerleri, Salih aleyhisselamın kavminin helak edildiği Hicr'di.
Peygamberlerinin emrini dinlemedikleri için Allahü teâlâ, şiddetli bir sayha yani ses ile onları helak etmişti. Kainatın sultanı, Eshabına; "Bu gece kuvvetli ve ters istikametten bir fırtına esecektir. Kimse, yanında arkadaşı olmadıkça ayağa kalmasın. Herkes devesinin dizini bağlasın. Burası azab inen yerdir. Kimse bu sudan içmesin ve abdest almasın!.." buyurdular. 
Herkes bu emre uydu. Gece çıkan kuvvetli bir fırtına her tarafı alt-üst etmeğe başladı. Bu sırada devesini bağlamayı ihmal eden biri, aramak için tek başına ayağa kalktığında fırtınaya kapılarak sürüklenip Tayy dağının eteklerine atıldı. 
Birisi de çok sıkışmıştı. Abdest bozmak için gittği yerde, Hunak denilen bir hastalığa yakalandı. Peygamber efendimizin dua buyurması ile yeniden sıhhate kavuştu.
O sabah su kaplarında hiç su kalmamıştı. Susuzluktan herkes ölecek hale gelmişti. Durum Alemlerin efendisine arzedildiğinde, mübarek ellerini kaldırdılar ve Allahü teâlâya yağmur ihsan etmesi için yalvardılar. Sıcak ve bulutsuz bir havada derhal yağmur bulutları peyda oldu. Şiddetli bir yağmur başladı. 
Herkes kaplarını doldurarak abdest alıp, hayvanlarını suladı. Yağmur durup bulutlar dağılınca, yağmurun yalnız ordunun üzerine yağdığı görülmüştü. 
Sevgili Peygamberimiz ve sahabiler tekbir getirdiler. Allahü teâlâya hamd ettiler. 
Açlık da son haddine gelmişti. Öyle ki, bir hurmayı iki kişi bölüşür vaziyete düşmüşlerdi. Şiddetli sıcağa, çekilen açlık ve susuzluğa rağmen, Tebük'e yaklaşılmıştı. 
Habib-i ekrem efendimiz; "Yarın inşaallah kuşluk vaktinde Tebük kaynağına varacaksınız. Ben gelinceye kadar o suya el uzatmayınız" buyurdular. 
Ertesi gün oraya vardılar. Kaynağın suyu oldukça azdı. Sevgili Peygamberimiz, o sudan, bir kaba koydurdular ve içine mübarek elini sokup dua ettiler. Sonra kaynağa döktüler.
Sular bir anda kabarıp çoğaldı. Otuz bin kişilik İslâm ordusu içtiği halde hiç eksilmedi. Sonradan Fahr-i kainat efendimizin bir mucizesi olan bu su ile, her taraf sulandı. O bölge yemşeyil bir sahra olup, bereketlerle dolup taştı.
Resul-i ekrem efendimiz, şanlı Eshabı ile Tebük'e geldiklerinde, Bizansılarla, Amile, Lahm ve Cüzam gibi hıristiyanlaştırılmış Arab kabilelerinden müteşekkil Rum ordularını karşılarında bulamadılar. 
Mute'de üç bin mücahide karşı yüz bin kişilik Rum ordusu mağlub olmuştu. Şimdi ise, karşılarında otuz bin mücahid vardı ve komutanları Kainatın efendisi idi. Rumlar, sevgili Peygamberimizin kahraman Eshabını toplayıp geldiğini duyunca, her biri kaçacak yer aramışlardı.
 
 

Bugün 326 ziyaretçi (795 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol