ehlisunnnetde - HİKMETLER 1997

bütün bunlar için, ben Müslümanlığı kendime din olarak seçtim.

.“İşte ben buna inanıyorum” 1 EKİM 1997 Dr. Ali Selman Benoist, niçin Müslüman olduğunu şöyle anlatır: Ben koyu Katolik bir âilenin çocuğuyum. Doktorluğu meslek olarak seçmem ve pozitif ilimlerle meşgul olmam, bende Hıristiyanlığa karşı büyük bir nefret uyandırmıştı. Din husûsunda aile fertlerim ile aynı fikirde değildim. Evet, büyük bir yaratıcı vardı ve ben de O’na, yâni Allahü teâlâya inanıyordum. Fakat Hıristiyanlığın, bilhassa Katoliklerin bu büyük yaratıcı etrafında meydana getirdikleri türlü türlü garip ilâhlar, oğullar, Rûh-ul-kudsler, Îsâ aleyhisselâmın Allahın oğlu olduğunu ispat için akıl almaz uydurmalar ve daha birtakım hurâfeler, âyinler, türlü türlü merâsimler, beni Allahü teâlâya yaklaştırmıyor, aksine O’ndan uzaklaştırıyordu. Ben, bir tek Allahın varlığına inandığımdan, hiçbir zaman teslîsi (üç tanrıyı) kabûl etmedim ve Îsâ aleyhisselâmı hiçbir zaman Allahın oğlu olarak tanımadım. Demek oluyor ki, ben daha İslâmiyeti tanımadan evvel, Kelime-i şehâdetin yarısı olan (Lâ ilâhe illallah) kısmını çoktan kabûl etmiştim. İslâm dîni ile meşgul olmaya başladığım ve Kur’an-ı kerimde rastgeldiğim, (Söyle ki, Allahü teâlâ birdir, doğmamıştır ve doğurmaz ve O’na benzer hiçbir varlık yoktur) meâlindeki İhlâs sûresini okuduğum zaman, “Aman Allahım, işte ben tam buna inanıyorum” dedim ve içimde büyük bir ferahlık duydum. İslâmiyeti daha derinden tetkik etmenin çok lüzûmlu olduğunu gördüm. İslâmiyeti inceledikçe, bu dînin, benim düşüncelerime tamamen uygun olduğunu hayret ile görüyordum. İslâmiyet, din adamlarını, hattâ peygamberleri bizim gibi insanlar olarak kabûl ediyor, onlara ilâhlık vasfı vermiyordu. Hele, bir papazın günahları affedebileceğini, asla kabûl etmiyordum. İslâm dîninde, hiçbir hurâfe, akla uymayan bir hüküm, anlaşılmayan bir bahis yoktu. İslâm dîni, tam benim istediğim gibi, mantıkî bir dindi. Katolikler gibi, insanların günahkâr olarak dünyaya geldiklerini kabûl etmiyordu. İnsanlara ruh ve beden temizliği emrediyordu. Tıbbın esas kaidesi olan temizlik, İslâm dîninde, Allahü teâlânın bir emriydi. İbâdete temiz olarak gelmeyi emrediyordu ki, başka hiçbir dinde buna rastlamamıştım. Hıristiyanlıkta, Hıristiyan dînine girerken ve âyinlerde Îsâ aleyhisselâm ile, hâşâ tanrı ile birleşebilmek için, papazın Îsâ’nın eti diye verdiği ekmeği yemek ve kanı diye verdiği şarabı içmek gibi âyinlerin, puta tapan en iptidaî kavimlerin bir âdeti olduğunu görüyor ve bunlardan nefret ediyordum. Benim pozitif ilimlerle gelişen aklım, böyle çocukça ve hakîkî bir dîne yakışmayan saçma merâsimleri, şiddetle reddediyordu. Diğer taraftan, islâmiyette bunların hiçbiri yoktu. İslâmiyette yalnız hakîkat, sevgi ve temizlik vardı. Artık kararımı vermiştim. Müslüman dostlarıma gittim ve Müslüman olmak için ne yapmak lâzım geldiğini sordum. Bana “Kelime-i şehâdet” söylemesini ve mânasını öğrettiler. Ben yukarda da söylediğim gibi, bunun yarısını, yâni, (Bir tek Allah vardır) kısmını Müslüman olmadan önce kabûl etmişim. Ben, bir tek Allahın varlığına inandığımdan, hiçbir zaman teslîsi (üç tanrıyı) kabûl etmedim ve Îsâ aleyhisselâmı hiçbir zaman Allahın oğlu olarak tanımadım. Aman Allahım! Sonunda kararımı verdim Sımsıcak bir kalb Geri kalan, (Muhammed aleyhisselâm O’nun resûlüdür) kısmını da kabûl etmek, hiç güç olmadı. Artık İslâm dîni hakkında neşrolunmuş ciddî eserleri incelemeye başladım. Bundan ondört asır önce indirilmiş olan bilgiler, bugünkü ilmî ve fennî araştırmaların neticelerine tamamiyle uymaktadır. Hem ilim ve fen, hem de sosyal faaliyetler bakımından, Kur’an-ı kerim, yalnız bugünün değil, aynı zamanda yarının da kitabıdır. Artık zamanın geldiğine karar verip, Paris câmisine giderek orada müftü efendinin ve şâhitlerin huzûrunda İslâm dînini resmen kabûl ettim ve Ali Selman ismini aldım. Bu yeni dînimi çok seviyorum. Çok bahtiyarım ve sık sık kelime-i şehâdet getirerek ve mânasını düşünerek, İslâm dînine olan îmanımın kuvvetini açıklıyorum. İslâm dîninin bildirdiği emir ve yasakları öğrenip tatbik ettikçe, îmanımın daha da kuvvetlendiğini, huzur bulduğumu hissediyorum.

Farkına varılmayan hazine 2 EKİM 1997 İnsanın zaman zaman kendini hesaba çekmesi, kendisinden hesap sorması lâzımdır. İşte bir iç hesaplaşma örneği: Bugün kesin karar verdim. Herkese sevgiyle, güler yüzle yaklaşacağım. Çünkü zamanımızın en büyük ihtiyacı budur. Ne yazık ki, çok kimse bunun farkında değil. Hâlbuki bizler, sevgiyle, güler yüzle bakmanın ibâdet kabûl edildiği bir dînin mensuplarıyız... İşte, her türlü girişimdeki başarının en büyük sırrı burada... Farkına varılmayan bir hazine... Güç, bir kalkanı delebilir ve hatta hayata kastedebilir; ama insanların kalbini, yalnızca sevginin, güler yüzün görünmez gücü açabilir. Sevgiyi, en büyük silahım yapacağım. Kendilerine seslendiğim kimselerden hiç biri, onun gücüne karşı savunma yapamaz. Bundan güçlü silah olur mu? Muhakememe karşı koyabilirler, sözlerimden kuşku duyabilirler, kıyafetimi beğenmeyebilirler, yüzümü reddedebilirler ve hatta görüşmelerim kuşku doğurabilir; ama sevgimle, nasıl güneşin ışınları koskoca denizleri ısıtabiliyorsa, onların yüreklerini öyle sımsıcak yapacağım. Peki bunu nasıl yapacağım? Bu önemli işi nasıl başaracağım? Bundan böyle her şeye sevgiyle bakacağım ve yeniden doğacağım. Güneşi, bütün dünyayı ısıtıp aydınlattığı için seveceğim; ama yağmuru da rahmet olduğu için seveceğim. Işığı, bana yol gösterdiği için seveceğim; ama bana yıldızları gösteren karanlığı da seveceğim. Mutluluğu, yüreğimi genişlettiği için seveceğim; ama ruhumu açtığı için üzüntülere de dayanacağım. Bu sözleri prensip hâline getirip, masamdaki camın altına koyup, her sabah işe başlamadan önce mutlaka okuyacağım. Öğle yemeğinden sonra bu sözleri içimden takrarlayacağım. Nihayet gün sonunda, yatmadan önce yine okuyacağım, ama her şeyden önemlisi, bu kez yazılanları yüksek sesle içime sindire sindire okuyacağım. Her gün bu şekilde ısrarla devam edeceğim; ta ki, bir gün birlikte yaşayıp okuduklarım alışkanlık hâline gelinceye kadar... Bu alışkanlıkla ne elde edilir?.. Bunların bana ne faydası olacak?.. İnsanlığın kazanılmasının, onlara faydalı olabilmenin sırrı buradadır. Her gün bu sözleri yenilersem, bunlar benim aktif düşüncemin bir parçası hâline gelecektir, ama daha da önemlisi, bu sözler zamanla, hücrelerimin en ücra köşesine sızacak... Bu prensipler, yazılanlar zihnim tarafından tüketildikçe, her gün daha önce hiç bilmediğim bir tazelikle yenileri ile uyanacağım. Enerjim artacak, şevkim kamçılanacak, dünyayla buluşma arzum, daha önce her gündoğumunda beni saran korkuları yenecek ve ben, bu Bugün kesin karar verdim. Herkese sevgiyle, güler yüzle yaklaşacağım. Çünkü zamanımızın en büyük ihtiyacı budur çekişme ve sıkıntı dünyasında, mümkün olabileceğine daha önce inanmadığım kadar mutlu olacağım. Sonunda kendimi, karşılaştığım bütün durumlara, prensiplerde emredildiği gibi tepki gösterirken bulacağım ve kısa süre sonra bu davranış ve tepkileri icra etmek kolaylaşacaktır; çünkü her faaliyet tekrarla kolaylaşır. Bu şekilde yeni ve iyi bir alışkanlık doğar. Çünkü eğer bir davranış, sürekli tekrarla kolaylaşırsa, bir zevk hâline gelir ve o bir zevk hâline gelirse, onu sık sık tekrarlamak insanın tabiatı hâline gelir... Ben bunu sık sık tekrarlarsam, o bir alışkanlık hâline gelecek, ben de onun kölesi olacağım, çünkü o kölesi olunacak bir alışkanlık... Bugün yeni bir hayata başlıyorum. Kendi kendime kesin söz veriyorum; artık hiçbir şey benim yeni hayatımın gelişmesini geciktiremeyecektir. Bunları okumadan tek bir gün bile yitirmeyeceğim. Bugün artık eski hâlim yok oldu. İnsanlar arasında alnı açık yürüyeceğim ve onlar beni tanıyamayacaklar. Çünkü ben yeni bir hayata sahip yeni bir insan oldum. Artık Mecnun gibi sevgi yolunu aşıp, “gerçek sevgiye”, giden caddeye çıkmak istiyorum... Bütün bunlar, “saadet-i ebediyyeye”, sonsuz saadete ulaşmakta vesile olabilirse ne mutlu bana...

Herkesin bir mesleği olmalı 3 EKİM 1997 Her insanın, kendinin ve çoluk çocuğunun nafakasını temin için çalışması farzdır. Bunun için herkesin bir işi, bir sanatı olması şarttır. Her Peygamberin bir mesleği vardı. Nafakasını bizzat kendileri temin ederlerdi. Meselâ, İdris aleyhisselâm terzilik yapardı. Dâvud aleyhisselâm demircilik yapardı. İbrâhim aleyhisselâm ziraat ve kumaş ticareti yapardı. İlk olarak kumaş dokuyan Âdem aleyhisselâm’dır. Din düşmanları, ilk insanların ot ile örtündüklerini, mağarada yaşadıklarını yazıyorlar. Bu yazılarının hiçbir vesîkası yoktur. Îsa aleyhisselâm kunduracılık yapardı. Nuh aleyhisselâm marangozluk, Sâlih aleyhisselâm çantacılık yapardı. Peygamberlerin çoğu çobanlık yapmıştır. Hadis-i şerifte, (Evinin ihtiyaçlarını alıp getirmek kibirsizlik alâmetidir) buyuruldu. Dâvud aleyhisselâm, kendisine hem Peygamberlik, hem de saltanat verilen, iki nîmet sahibi bir Peygamberdir. “Zebûr” adındaki kitap nâzil olduğunda, fevkalâde yakıcı, hüzünlü sesiyle, bu kitabın âyetlerini, sahralarda, dağlarda okur; kendisini dinleyen kurtlar ve kuşlarla birlikte gözyaşı dökerdi. Dâvud aleyhisselâm, önceleri geçimini devlet hazinesinden temin etmekteydi. Çünkü devlet sultanın mülküydü. Bir hâdiseden sonra bundan da vazgeçti. Bu hâdisenin nasıl meydana geldiğini İmam-ı Gazâlî hazretleri şöyle anlatır: Dâvud aleyhisselâm, bir gece, kıyafetini değiştirerek halk arasında gezmeye ve emri altında bulunan insanların, idaresinden memnun olup olmadıklarını sormaya başlar. Gecenin karanlığı ile kıyafetinin değişikliğinden iyice faydalanan Hz. Dâvud, kendisini rahatça saklayabildiği için, her sokak başında rastladığı insana, “Sizi idaresi altında tutan Dâvud’dan memnun musunuz? Nasıl muamele ediyor sizlere” diye sorardı. Bu suâle, kimi, “Dâvud eşsiz bir idarecidir. Kendisinden asla şikâyetimiz yoktur” der; kimi de, “O, bir adâlet timsâlidir. Ondan daha âdil idareci bulunmaz” diyerek memnuniyetlerini bildirdiler. Alışkanlıklar tekrarlanırsa Keşke bir mesleği olsaydı! Her Peygamberin bir mesleği vardı. Nafakasını bizzat kendileri temin ederlerdi. Meselâ, İdris aleyhisselâm terzilik yapardı. Dâvud aleyhisselâm demircilik yapardı. İbrâhim aleyhisselâm ziraat ve kumaş ticareti yapardı. Her köşe başındaki insandan, böyle hüsn-ü şehâdet dinleyen Dâvud aleyhisselâm, en son suâlini, ibâdethânenin önünden geçerken rastladığı ak sakallı bir ihtiyara sorar: - Ey pîr-i fâni! Hükümdarınız Dâvud’u nasıl bilirsiniz? Ak sakallı ihtiyar, başını kaldırmadan suâl sahibine şu cevabı verir: - Dâvud çok iyi bir insandır! İdaresi çok güzeldir. Bir mesleği, sanatı olup, geçimini bununla temin etse, bana göre daha iyi olur. Dâvud aleyhisselâm bu cevap üzerine, gece-gündüz Cenâb-ı Haktan alın teriyle geçineceği bir sanat öğretmesini niyâz eder. Cenâb-ı Hak da onu, demiri hamur gibi yumuşatıp, şekil verme mûcizesine mazhar kılar. Böylece, bir tarafta halkın idaresi ile uğraşan Dâvud aleyhisselâm, bir yandan da Cenâb-ı Hakkın öğrettiği demircilik sanatı sayesinde, alın teriyle geçinmeye başlar. Bundan sonra da hizmetinin karşılığı olarak devlet hazinesinden para almaz... İslâm büyükleri de, kendi mülkleri olmasına rağmen, devletten maaş almamaya çalışırlardı. Devlet malını kullanmamaya dikkat ederlerdi. Halîfe Ömer bin Abdülaziz, kendisine abdest aldıran hizmetçisine, abdest suyunu nerede ısıttığını sorduğunda, hizmetçi der ki: - Ya Emirel-Müminîn! Mutfağın odunu bittiği için, üç günden beri abdest suyunuzu, hazinenin odunlarıyla ısıtıyorum. Hizmetçinin bu sözüne, halîfe üzülür ve, “Bizim üç günlük namazımıza zarar verdin” diyerek, hazine odunlarının ateşiyle ısınan su ile abdest alarak kıldığı namazlarını, derhal iâde etti. Akıl ile gerçeği bulmak 4 EKİM 1997 Allahü teâlâ, insanı yaratınca, ona hakkı bâtıldan, iyiyi kötüden, faydalıyı zararlıdan ayırabilmesi için akıl gibi anlayıcı bir kuvvet vermiştir. Akıl bir ölçü âletidir. Fakat, Allahü teâlâya ait bilgilerde değil, mahlûklara ait bilgilerde ölçü olur. Akıl, insandan insana değiştiği için, bâzı insanlar mahlûklara ait bilgilerde isâbet ettiği hâlde, bâzıları yanılabilir. Acaba insan, bir yol gösterici, bir kılavuz olmadan aklı ile Allahü teâlânın bildirdiği doğru yolu bulabilir miydi? Tarihi inceleyecek olursak, insanların kendi başlarına ve önlerinde Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan gittiklerinde, hep yanlış yollara saptıklarını görürüz. İnsan, kendisini yaratan büyük kudret sahibinin var olduğunu, aklı sayesinde düşündü. Fakat, ona giden yolu bulamadı. Bunu önce etrafında aradı. Kendisine en büyük faydası olan Güneş’i, yaratıcı sandı ve ona tapmaya başladı. Sonra büyük tabiat güçlerini, fırtınayı, ateşi, kabaran denizi, yanardağları ve benzerlerini gördükçe, bunları yaratıcının yardımcıları sandı. Her biri için bir sûret, simge yapmaya kalktı. Bundan da putlar doğdu. İnsanlar, bunların gazabından korktu ve onlara kurbanlar kesti. Hatta, insanları bile bu putlara kurban ettiler. Her yeni olayla, o olayı simgeleyen putların miktarı da arttı. İslâmiyet başladığı zaman, Kâbe’de 360 put vardı. Bugün bile Güneş’e ve ateşe tapanlar vardır. Bunlara şaşmamalıdır. Çünkü, Peygamber olmadan, yâni rehbersiz karanlıkta doğru yol bulunamaz. Peygamberler olmadan insanın yaratanını tanıması, ona nasıl ibâdet edeceğini aklı ile bulması mümkün değildir. O zaman, “Aklın fonksiyonu nedir? Yâni akıl ne işe yarar? Aklın yaratılış maksadı nedir” diye sorulacak olursa, şöyle cevap verilebilir: Akıl, göz gibidir, din bilgileri de ışık gibidir. Yâni insanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Gözümüz, maddeleri, cisimleri karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, görme Namazımıza zarar verdi O’na giden yolu bulamadı Tarihi inceleyecek olursak, insanların kendi başlarına ve önlerinde Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan gittiklerinde, hep yanlış yollara saptıklarını görürüz. âletimizden faydalanabilmemiz için, Güneş’i, ışığı yaratmıştır. Güneş’in ve çeşitli ışık kaynaklarının ışığı olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Tehlikeli cisimlerden, zararlı yerlerden kaçamaz, faydalı şeyleri bulamazdık. Evet, gözünü açmayan veya gözü bozuk olan, Güneş’ten faydalanamaz. Fakat, bunların Güneş’e kabahat bulmaya hakları olmaz. Demek ki, akıl, Cenâb-ı Hakkın insanlara verdiği nîmetlerin en kıymetlilerindendir. Fakat, akıl da yalnız başına bir işe yaramıyor. Akıldan gerektiği şekilde istifade edebilmek için, onu yaratılış maksadına uygun olarak kullanmak lâzımdır. Aklımız da, yalnız başına maneviyâtı, faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, dînin ışığı olarak yarattı. Peygamberler, dünyada ve âhirette rahat etmek yolunu bildirmeseydi, aklımızla bulamazdık. Tehlikelerden, zararlardan kurtulamazdık. Evet, İslâmiyete uymayan veya aklı az olan kimseler ve milletler, Peygamberlerden faydalanamaz. Dünyada ve âhirette tehlikelerden, zararlardan kurtulamaz. Fen vâsıtaları, mevki, rütbe, para ne kadar bol olursa olsun, Peygamberlerin gösterdiği yoldan gitmedikçe, hiçbir fert, hiçbir toplum mesut olamaz. Ne kadar neşeli, sevinçli görünseler de içleri kan ağlamaktadır. Dünyada da, âhirette de rahat ve mesut yaşayanlar, ancak, Peygamberlere uyanlardır. Şunu da bilmelidir ki, rahata ve saadete kavuşmak için, Müslüman olduğunu söylemek, Müslüman görünmek yetişmez. Müslümanlığı iyi öğrenmek ve emirlere, yasaklara uymak lâzımdır. Akıl ile anlaşılan şeyler, his uzuvları ile anlaşılanların üstünde olduğu ve bunların yanlışını çıkardığı gibi, yâni his uzuvlarımız, akıl ile anlaşılan şeyleri anlayamayacağı gibi, akıl da, Peygamberlik makâmında anlaşılan şeyleri kavramaktan âcizdir. İnanmaktan başka çâresi yoktur. Akıl, anlayamadığı şeyleri nasıl ölçebilir? Bunların doğru veya yanlış olduğuna nasıl karar verebilir?

Yaptığı yanına kalmaz 5 EKİM 1997 Bahçesindeki bir fidana çok kıymet veren hükümdar Harun Reşid, bahçıvanına, fidanın bakımını iyi yapmasını, gül açtığında, gülünü de kimseye koparttırmadan kendisine getirmesini emretti. Bahçıvan, halîfenin emrini yerine getirmek için, gece gündüz fidanın üzerine titreyip hizmet ederken; bir gün, henüz yeni açılmış olan gülün dalına konan bir bülbülün, gagalayarak gülün yapraklarını uçurup, darmadağın ettiğini korku ile gördü. Endişe içinde gidip, padişaha bülbülün yaptıklarını anlattı. Halîfe dedi ki: - Üzülme bahçıvan efendi, bülbülün de yaptığı yanına kalmaz! Ferahlayan bahçıvan, tekrar ağaçların arasındaki işine döndü. Bir gün baktı ki, otların arasında dolaşan bir yılan, o bülbülü ağzına almış, dikenlerin arasına doğru kayıp gidiyor. Durumu yine halîfeye anlatan bahçıvan, bu sefer de aynı cevabı aldı: - Üzülme, yılanın da ettiği yanına kalmaz! Bir müddet sonra bahçıvan, yine otlar arasında dolaşırken, işi azıtan azgın yılan, bahçıvanın ayağına dolanmaz mı? Hemen elindeki kürekle kendini kurtaran bahçıvan, yılanın başını ezdi ve yaptığını da Harun Reşid'e anlattı. Halîfe bu defa da dedi ki: - Üzülme efendi, senin yaptığın da yanına kalmaz! Ne çâre ki, çok sürmedi. Bahçıvan, bir suç işledi. Halîfe, cezâlandırılması için hâkimin huzuruna sevk etti. Ancak, bahçıvan, hâkimin bütün suâllerine cevap vermedi ve dedi ki: Hiç kimse mesut olamaz! Üzülme efendi! Atalarımız, "Çalma elin kapısını, çalarlar kapını" dediler. "Eden bulur" sözü de bu mânâyı işâret eder. Büyüklüğün şanı, sana yapana aynısını yapmak olmayıp, onu affetmektir. - Ben ancak halîfeye karşı konuşurum. Başka kimse, benden cevap alamaz. Nihayet Harun Reşid'in huzuruna getirilen bahçıvan, şöyle konuştu: - Padişahım, sen, "Bülbülün yaptığı yanına kalmaz" dedin; onu yılan yuttu. "Yılanın da yaptığı yanına kalmaz" dedin; onu da ben öldürdüm. Benim de yaptığımın yanıma kalmayacağını söyledin; işte o da oldu. Zat-ı Şahâneniz, benim kusurumu affedip, bağışlayınız! Siz bana etmeyiniz ki, size de bir eden bulunmasın... Halîfe, bahçıvanın bu konuşmasından son derece ibret aldığı için, şahsına karşı işlediği kusurunu affederek onu bağışladı. Evet, atalarımız, "Çalma elin kapısını, çalarlar kapını" dediler. "Eden bulur" sözü de bu mânâyı işâret eder. Büyüklüğün şanı, sana yapana aynısını yapmak olmayıp, onu affetmektir. Geçmişteki olaylardan ibret almak lâzımdır. Şükürsüzlük ile ilgili bir ibretli hâdise de, Mûsâ alayhisselâm zamanında oldu. Mûsâ aleyhisselâm, Tûr Dağı'na giderken, yolda göğsüne kadar kuma gömülmüş birini gördü. Selâm vererek yanına varıp, sordu: - Derdin nedir, niçin göğsüne kadar böyle kuma gömüldün? - Ne olacak, giyecek hiçbir şeyim yok; halk arasında çırılçıplak dolaşmaktan utanıyorum. Bu yüzden, vücudumu kumlara saklamaktan başka çâre bulamadım. Tur dağına gidiyorsun, benim hâlimi arz ediver! Adama söz veren Hz. Mûsâ, Tûr Dağı'nda, adamın durumunu arz edince, Allahü teâla şöyle cevap verdi: - Yâ Mûsâ! Onun da bir hikmeti vardır. O adam şükür nedir bilmez. Sonra fitnecidir de. Şimdi ona elbise ihsân etsem, vücudunu örter ve halkın arasına girer girmez komşuları birbirine katar. Halk arasında huzursuzluğa sebebiyet verir. Onun kumda yapayalnız durması, halk arasına girmesinden hayırlıdır! Hz. Mûsâ, işin iç yüzünü öğrendikten sonra, dönüşte adamın yanına uğradı: - Arkadaş, senin bu hâlin, senin iyiliğinedir. Otur oturduğun yerde ve hâline şükret! - Neme şükredecek mişim? Bundan daha büyük felâket mi olur ki, hâlime şükredeyim? Hz. Mûsâ oradan ayrılır ayrılmaz, felâketin en büyüğüne mâruz kaldığını söyleyen şükürsüz adamın civârında, müthiş bir kum fırtınası başladı. Ve bir dakika içinde hâline şükretmeyen adam, saklanacak kum dahî bulamayarak çırılçıplak meydanda kalıp, eski hâlini aramaya başladı.

Aklın sınırlı kapasitesi 6 EKİM 1997 Herşeyin bir kapasitesi olduğu gibi, aklın da bir kapasitesi vardır. Aklın kapasitesi zorlanırsa, insanı şaşırtır, yanlış yola götürür. Meselâ, Peygamberlerin söyledikleri âhiret bilgilerini, akıl ile araştırmaya uğraşmak, düz yolda güç giden, yüklü bir arabayı, yokuşa çıkarmak için zorlamaya benzer. At yokuşa doğru kamçılanırsa, çabalaya çabalaya, ya yıkılıp canı çıkar, yahut alışmış olduğu düz yola kavuşmak için sağa sola ve geriye kıvrılarak arabayı yıkar ve eşyalar harap olur. Akıl da yürüyemediği, anlayamadığı âhiret bilgilerini çözmeye zorlanırsa, ya insan aklını kaçırır veya bunları alışmış olduğu, dünya işlerine benzetmeye kalkışarak yanılır, aldanır ve herkesi aldatır. Akıl, his kuvvetleri ile anlaşılan veya hissedilenlere benzeyen ve onlara bağlılıkları bulunan şeyleri birbirleri ile ölçerek, iyilerini kötülerinden ayırmaya yarayan, bir ölçü âletidir. Böyle şeylere bağlılıkları olmayan varlıklara eremeyeceğinden, şaşırıp kalır. Bilinmeyen şeyi bilinen şeye benzeterek neticeye varmak isteyen yanılır. Haline şükret! Şu netice çıkıyor Akıl da yürüyemediği, anlayamadığı âhiret bilgilerini çözmeye zorlanırsa, ya insan aklını kaçırır veya yanlış karar verir. Peygamberlik bilgileri yanında, aklın hiç kıymeti yoktur. Mukayese bile kabûl etmez. Çünkü Peygamberler, Allahın, bildirdiklerini söylemektedirler. Yâni bilginin kaynağı Allahü teâlâdır. Akıl ise, Allahın yarattığı bir varlıktır. Yaratan ile yaratılan hiç mukayese edilebilir mi? Bütün bunlardan şu netice çıkıyor: Peygamberlerin bildirdikleri şeylere, akla danışmaksızın inanmaktan başka çâre yoktur. Zaten, Peygamberlere tâbi olmak, akla uygun, aklın istediği ve beğendiği bir yoldur. Peygamberlerin, aklın dışında ve üstünde bulunan sözlerini, akla danışmaya kalkışmak, akla aykırı bir iş olur. Gecenin koyu karanlığında bilinmeyen yerlerde, pervâsızca yürümeye ve engin denizde, acemi kaptanın, pusulasız yol almasına benzer ki, her an uçuruma, girdâba düşebilirler. Niketim, felsefeciler ve tecrübeleri hayâlleri ile îzâha kalkışan maddeciler, akılları dışında bulunan sözlerinin çoğunda yanılmış, bir yandan birçok hakîkatleri meydana çıkarırlarken, bir taraftan da, insanların saadet-i ebediyyeye kavuşmalarına mâni olmuşlardır. Aklına, zekâsına güvenenler, aklının, zekâsının yanılmadığını zannedenler, kendilerini ve kendilerine inananları dünya ve âhiret saadetinden mahrum bırakarak, sonsuz Cehennem ateşine sürüklemişlerdir. Meselâ, Eflâtun, yaptığı çalışmalar sonucunda nefsinde meydana gelen bâzı hâlleri görünce, Peygamberlere uymak lâzım olmadığını sandı. “Biz temizlenmiş insanlarız. Temizleyicilere ihtiyacımız kalmamıştır” dedi. Böylece Peygamberlere inanmadı. Başkalarının da inanmasına mâni oldu. Allahü teâlâ, Peygamberleri ve bunların dinlerini, nefs-i emmâreyi, nefsin kötülüklerini yıkmak, azgınlıktan kurtarmak için gönderdi. Onu yıkmak, ıslah edip kurtarmak için, bu büyüklere uymaktan başka çâre yoktur. Peygamberlere uymadıkça, binlerle riyâzetler ve mücâhedeler yapılsa, bunların hiçbir faydası olmaz. Tersine, azgınlığı artar. Onun hastalığını giderecek yegâne ilâç, Peygamberlerin getirdikleri dinlerdir. Bundan başka hiçbir şey, insanı felâketten kurtaramaz! Dînimizde aklın ermediği şeyler çoktur. Fakat, akla uymayan birşey yoktur. Âhiret bilgileri ve Allahü teâlânın beğenip beğenmediği şeyler ve O’na ibâdet şekilleri, eğer aklın çerçevesi içinde olsalardı ve akıl ile doğru olarak, bilinebilselerdi, binlerce Peygamberin gönderilmesine lüzûm kalmazdı. İnsanlar, dünya ve âhiret saadetini kendileri görebilir, bulabilirdi ve Allahü teâlâ, hâşâ Peygamberleri boş yere ve lüzûmsuz göndermiş olurdu.

En güzel iyilik 7 EKİM 1997 Komşularımıza elden geldiği kadar yardımcı olmalı, onlara karşı vazifelerimizi eksiksiz yerine getirmeye gayret etmeliyiz. Komşu bâzan akrabadan daha önemli olur. Başımıza bir iş geldiğinde, hasta olduğumuzda bize yardım edecek olan, en yakın komşumuzdur. Komşuyu memnun etmek, ona faydalı olmak hayırlı insan olma alâmetidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlânın yanında dostların en hayırlısı, dostlarına hayırlı olan, komşuların en hayırlısı da komşularına hayrı dokunandır.) En güzel hayır, iyilik kişiye dînini öğretmektir. Onu sonsuz âhiret azâbından kurtarmaktır. Komşusuna, dînini öğrenmesinde yardımcı olmayana kul hakkı geçer. Kul hakkının en mühimi ve azâbı en şiddetli olanı, akrabasına, aile efradına, maiyetinde olanlara emr-i mârûf yapmamaktır. Komşuya da emr-i mârûf yapmamak en mühim bir kul hakkıdır. Meselâ, alkollü içki içmenin, tesettürsüz gezmenin haram olduğunu, güler yüz ve tatlı dil ile komşulara anlatmalıdır! Felâketten kurtulmak için Âhirette yakasına yapışacak En güzel hayır, iyilik kişiye dînini öğretmektir. Onu sonsuz âhiret azâbından kurtarmaktır. Komşusuna, dînini öğrenmesinde yardımcı olmayana kul hakkı geçer. Komşularının günah işlediklerini görüp de, “Bana ne?” diyerek evine çekilen, uygun bir şekilde onlara nasîhat etmeyen ve kendileri ile görüşmeyen, onların Cehennemden kurtulması için yardım etmeyen mesûl olacaktır. Komşuları böyle bir kimseyi, Kıyâmet günü Allahü teâlâya şikâyet edeceklerdir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Nice kimse, Kıyâmette komşusunun yakasına yapışıp, “Yâ Rabbî, buna sor ki, niçin kapısını bana kapadı. Niçin elindeki nîmetlerden bana da vermedi?”) “Bu söylenenler, bâzan her komşu için geçerli olmuyor. Bugün komşuluklar da zorlaştı. Kimse kimsenin nasîhatını dinleyecek durumda değildir” denilecek olursa; Böyle komşulara kıymetli kitap hediye etmelidir. Bir vesile ile güzel bir dînî kitap verilirse, emr-i mârûf vazifesi yapılmış olur. “Âhirette bana dînimi öğrenmem için yardımcı olmadı” diyemez. Böyle yapmakla en azından, biz vebâlden kurtulmuş oluruz. Tabiî ki, bununla da kalmayıp, hâl ile örnek olmalıdır. Komşu, kötü biri bile olsa, her karşılaşmada, onunla merhabalaşmalı, hâl ve hatırını sormalıdır. Dâima ona güler yüz göstermelidir. Neticede o da insandır. Birgün gelip, kendi kendine, “Benim bu kadar kötü davranışıma rağmen, devamlı bana güler yüz gösteriyor, hâl ve hatırımı soruyor. Acaba bu iyi huyun kaynağı nedir?” diye sorar. Bu kaynağın da İslâmiyet olduğunu öğrenir. Böylece dîne karşı sevgisi artar. Asırlardır, dînin yayılması hep böyle olmuştur. Zaten, yanlışları düzeltmek iki şekilde yapılır: Birincisi, söz, yazı ve her çeşit yayın organı iledir. Bunu yaparken, bilgi az ise ve şahsa, âdetlere, kânunlara dikkat ve riâyet edilmezse, fitneye, anarşiye sebep olabilir. Birçok kimse, bunlara dikkat etmediği için, kaş yapayım derken göz çıkarmıştır. Fayda yerine zarar vermiştir. İslâmiyetin hızla yayılması, iyilikle, güzel ahlâk ile olmuştur. İkinci yol, hâl ile, İslâmın güzel ahlâkına uyarak, nümûne, örnek olmaktır. Herkese tatlı dil, güler yüz göstermek, kimseyi incitmemek, kimsenin malına, ırzına göz dikmemek, borçlarını ödemek, en tesirli, en faydalı nasîhat yapmak olur. Bunun içindir ki, “lisân-ı hâl, lisân-ı kalden entaktır” demişlerdir. Yâni hâl ile, yaşayış ile örnek olup, dîni yaymak; söz ile yapılan nasîhatten daha kıymetlidir. Kişi, nasîhat ettiği şeye kendisi uymuyorsa, bunun pek tesiri olmaz. Olsa bile az olur. Câhil kimse, hocanın yanlış bir işini görse, “Demek ki, bunun kurtarır bir şekli var” diyerek, o da aynı şeyi yapmaya kalkar. Kısacası, İslâmın güzel ahlâkına uygun örnek bir yaşayış, iyilikleri yayıp, kötülüklerden sakındırmanın en güzel yoludur. Mühim bir farzı yapmaktır.

Her şey muntazam! 8 EKİM 1997 İmam-ı Gazâlî hazretleri, “Astronomi ve anatomi bilmeyen, Allahü teâlânın varlığını ve kudretini anlayamaz” buyurmuştur. Gerçekten de bu iki ilim dalı Cenâb-ı Hakkın büyüklüğünü açık şekilde göstermektedir. Meselâ, kalbimizin çalışmasına bir bakalım. Bu bir harikadır. Vücut fabrikasının çalışma merkezi kalbdir. Kalbin kasılması, yumruk sıkmak gibi, basit bir sıkışma olmayıp, kanın hareketi istikametinde giderek, kalbin ucunda nihayetlenen bir titreşim dalgası şeklindedir. Böyle bir kasılma dalgası, yarım saniye devam edip, saniyenin altıda biri kadar süren bir aralıkla tekerrür eder. Yaşayışla örnek olmak Günde on ton kan pompalıyor Olaylara ibretle bakan ve aklî dengesi yerinde olan kimse, Allahü teâlânın büyüklüğünü, kudretini, varlığını hemen kabûl eder, îman edip, sonsuz felâketten kurtulur. Bu tekrarlar, kalb faaliyetinin nizam ve âhengidir. Kalbimiz, günde yüzbin defa çarpıyor. Her çarpmasının akabinde saniyenin altıda biri kadar zaman istirahat ediyor. Yâni, günde beş saate yakın dinleniyor. Demek ki ortalama bir insan ömrü altmış sene kabûl edilirse, böyle bir insanın kalbi, oniki sene kadar istirahatte kalıyor. Kalbimiz, her çarpışında 100 cm¸ kan çekerek, günde damarlara 10.000 litre kan gönderiyor. Buna göre kalb, her darbesinde, bir kilo ağırlığı yarım metreye kaldıracak kadar iş yapmaktadır ki, bir insan, kendi kalbinin kuvveti ile işlemekte olan bir asansörle, bir saatte, yerden bir apartmanın beşinci katına çıkabilecektir. Yâni insan kalbi 1/375 beygir kuvvetinde bir motordur. Nabız atması, bize kalbin çarpmasını gösterir. Nabzın dakikadaki adedi vücudun kan ihtiyacına tâbidir. Kalb, bir otomobil gibi olmayıp, bir elektron motoru gibidir. Kanda erimiş tuzlardan biri olan potasyum atomu radyoaktiftir. Bir insanda otuz gram potasyum olup, hergün bir milyar elektron yayar. Kalbin giriş kapısında bir sinir makinesi vardır. Bu makine tıpkı, çocukların atış denemelerinde, mermi hedefe isâbet edince, hedef olan cisimde hareket meydana geldiği gibi, bir elektron isâbeti ile, kalbi harekete getirir. Kalbden çıkan kan, damarlarla, vücudun her tarafına dağılır. Bu damarlar çok sağlamdır. Kalbe bağlı Aort damarı, yirmi atmosfer basınca mukavemet eder. Lokomotifler, 10-16 atmosferlik buhar tazyîki ile işlediğinden, yanmaktan korunabildiği takdirde, bu damarlarla lokomotif boruları yapılabilecektir. Damarlar, kalbden uzaklaştıkça dallara ayrılır. Yâni incelir. En ince damarlara kapiller diyoruz. Kapiller bir kıldan elli defa daha incedir. İğne kalınlığındaki bir et parçasında bin kapiller vardır. Bir insanda elli kilo adale bulunduğuna göre, kapiller adedi kolay hesap olunabilir. Her kapiller, ortalama yarım milimetre uzunluğundadır. İnsandaki bütün kapiller, ucuca konursa, dünyayı dört defa saracak bir boru elde edilir. Kan, kalb içinden 1.5 saniyede geçmekte, 5-7 saniyede ciğerleri dolaşmakta, beyni 8 saniyede, elleri, ayakları 18 saniyede dolaşmaktadır. Yâni bir kan hücresi, yirmidört saatte, üçbin defa kalbden vücuda gönderilmektedir. İş esnasında veya ateşli hastalıklarda, kalbin çarpma kuvveti azalınca, kan sürati iki misline kadar artar. Bunlar ve daha nice hâdiselere ibretle bakan ve aklî dengesi yerinde olan kimse, Allahü teâlânın büyüklüğünü, kudretini, varlığını hemen kabûl eder, îman edip, sonsuz felâketten kurtulur. Fakat, “Ben kâinatı inceledim. Tesâdüfî olamaz. Bunun elbette bir yaratıcısı vardır. Bu da Allahtır” demek, insanı felâketten, sonsuz Cehennem ateşinden kurtarmaz. Meselâ, Yahûdi ve Hıristiyanlar da, “Allah vardır” diyor. Bunlar, Muhammed aleyhisselâma inanmadıkları için, inanmaları îman olmaz. Allah, bunların bu inancını îman olarak kabûl etmez. Îmanın şartları vardır. İnanılacak şeylerin hepsine inanmak gerekir. Birine inanmayan hepsine inanmamış olur. Îmanın şartlarından biri de Muhammed aleyhisselâma inanmaktır.

Garip o kimsedir ki... 9 EKİM 1997 Eshâb-ı kirâmın büyüklerinden, Selmân-ı Fârisî hazretleri anlatıyor: Günlerden bir gün Resûl-i ekrem efendimiz bana buyurdu ki: - Yâ Selmân, gariplere gidip, onları ziyâret edelim. - Yâ Resûlallah, garipler kimlerdir? - Garipler o kimselerdir ki, dünyadan göçmüşler, arkalarından rahmet okuyan kimseleri kalmamıştır. Gerçek îman için Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Garipler o kimselerdir ki, dünyadan göçmüşler, arkalarından rahmet okuyan kimseleri kalmamıştır.” Sonra beraberce Medîne’nin kabristanına vardık. Kabirleri ziyâret esnasında, Efendimiz, bir kabrin önünde ağladılar. Gözyaşları, elbiselerini ıslatıncaya kadar, bu ağlama devam etti. Ben kendilerine suâl ettim: - Yâ Resûlallah, bu ağlamanızın sebebi nedir? - Bu kabirde yatan gence şiddetle azâb olunmakta. Cebrâil bana geldi ve Cebrâil’e, bu gencin neden kabir azâbına uğradığını sordum. Anasına yaptığı hakâretlerden dolayı, bu azâbı elîme düçâr olduğunu haber verdi. Onun için ağlıyorum. Peygamber efendimiz bu îzahatta bulunduktan sonra, şöyle emir buyurdular: - Ya Selmân, git, Medîne halkını çağır! Herkes yakınının mezarının başına toplansın! Bakalım bu kabrin başına kim gelecek? Ben de gidip bütün Medîne halkını çağırdım. Herkes bölük bölük kabristana gelip, yakınlarının mezarları başına dikildiler. Ancak Resûlullahın azâb olduğunu bildirdiği mezara kimse gelmemişti. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz buyurdu ki: - Ya Selmân, bu gencin anası vefât etmiş ise, kıyâmete kadar azâb görecek! O sırada ihtiyar bir kadın, elindeki asâsına dayanarak, bulunduğumuz kabrin yanına gelip, orada durdu. Resûlullah efendimiz, ihtiyar kadına sordular: - Burada yatan, senin neyindir? - Oğlumdur, ya Resûlallah. Efendimiz, kadının, oğluna dargın olup olmadığını sordu. Kadın şöyle cevap verdi: - Yâ Resûlallah, dargınım! Her gece eve geç gelirdi. Bir gece kapıyı açmakta geç kalmıştım. Bana hakâret edip, kalbimi kırdı. Ondan sonra da çok yaşamadan vefât etti. - Ona hakkını helâl etmedin mi? Kadıncağız kabre bakıp, ağlayarak cevap verdi: - Ben ona hâlen dargınım. Küçükken babadan yetim kaldı, yemedim yedirdim, giymedim giydirdim, onu gözümden fazla sakındım. Bana öyle hakâreti lâyık gördükten sonra, içimden affetmek gelmiyor. Onun için hayır hasenat da yapmıyorum. Bunun üzerine Resûl aleyhisselâm buyurdular ki: - Öyleyse, şu kabre bak! Kadıncağız, kabre bakıp da, oğlunun, ateşler içinde, “Beni kurtar anneciğim!” diye feryat ettiğini müşâhede edince, derhal hakkını helâl etti ve el açıp oğlunun kurtulması için Allaha yalvarmaya, Resûlullahtan şefaat dilemeye başladı. Anne, hakkını helâl ettikten sonra, derhal kabir azâbı durdu. Bir Cehennem çukuru olan o mezar, derhal bir Cennet bahçesi hâline geldi. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: - Kabri siz küçük görmeyiniz! Mezarlar, ya Cehennem çukurlarından bir çukur, yahut da Cennet bahçelerinden bir bahçedir. Bu ibretli hâdiseden ibret almalıyız. Anamız, babamız hayatta ise, onların rızâsını almalıyız. Onların İslâma aykırı olmayan emirlerini yerine getirmekte ihmâl göstermemeliyiz. İslâma uygun olmayanlarını da bir bahane bularak, onlara karşı gelmeden yapmamalıyız. Ayrıca arkamızdan bizlere duâ edecek, hayır, hasenat yapacak kişiler ve eserler bırakmalıyız.

Âhir zaman insanları 10 EKİM 1997 İbâdetleri Allah rızâsı için yapmalıdır! İhlâsla, Allah rızâsı için yapılmayan ibâdetlerin âhirette faydası olmaz. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: Bu senin neyin oluyor? İbret almalıyız! Âhir zamanda birtakım insanlar meydana çıkar. Dünya menfaatleri için dinlerini terk ederler. Dilleri şekerden tatlıdır. Fakat kalbleri canavar gibidir. (Âhir zamanda birtakım insanlar meydana çıkar. Dünya menfaatleri için dinlerini terk ederler. Dilleri şekerden tatlıdır. Kalbleri canavar gibidir. Allahü teâlâ buyurdu ki: “Benim için değil de, dünya menfaatleri için ibâdet edenlere, öyle büyük belâlar, musîbetler göndereceğim ki, içlerinde bulunan akıllı ve hikmetli kişiler de şaşıracaklar.”) Biri gelerek Peygamber efendimize sordu: - Yâ Resûlallah, ben amel işliyorum. Bunu gizliyorum. Fakat, bâzıları gizlememe rağmen bunu öğreniyorlar. Acaba böyle amelde ecir, sevâb var mıdır? Peygamber efendimiz şöyle cevap verdi: - Sana bir gizlilik sevâbı, bir de aleniyet sevâbı vardır. İbâdetlerde niyet önemlidir. Gösteriş niyetiyle değil de, Allah rızâsı için yapılır, fakat başkaları bunu fark ederse, onlara iyi örnek olur. Onların da o ibâdeti yapmaları için teşvik olur. Bunun için iki sevâb alınmış olur. Başka bir hadis-i şerifte de buyuruldu ki: - Kim güzel birşey meydana çıkarırsa, onun sevâbı kıyâmete kadar devam eder. Bu güzel işi işleyenlerin sevâbına, o kimse de ortak olur. Kim de, kötü bir âdet ortaya çıkarırsa, kıyâmete kadar o ameli işleyenlerin günâhı ilk çıkarana da yazılır. Melekler, insanların yaptığı bir ameli Allahü teâlâya arz ettiklerinde, Allahü teâlâ şöyle buyurur: - Siz benim kulumun yaptığı amelin ancak görünüşüne bakarsınız. Onun içini, esas maksadını bilemezsiniz. Bu kimse, bu ameli benim rızâm için yapmadı. Onu Cehennemlik yazınız! Melekler yine başka bir kulun amelini alıp götürürler. Amelin görünüşüne bakarak, ameli küçümserler. Allahü teâlâ bunlara bildirir ki: - Siz yapılan amelin görünüşüne bakarsınız. Esas maksadı bilemezsiniz. Küçümsediğiniz bu amel, sırf benim rızâm için yapılmıştır. Onu Cennetlik yazınız! Bunlardan anlaşılıyor ki, ihlâs ile yapılan az bir ibâdet, riyâ, gösteriş ile yapılan çok amelden faydalıdır. Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan ibâdeti kat kat çoğaltır. Riyâ, gösteriş için ibâdet yapan kimsenin hâli, para kesesine çakıl taşı doldurup çarşıya çıkanın hâline benzer. Onu görenler, “Bu adamın kesesinde ne de çok para var” derler. Fakat, o kesenin onu görenlerin sarfettiği sözlerden başka, sahibine faydası yoktur. Çünkü, içindekiler ile birşeyler almak istese, kimse, ona birşey vermez. Onunla birşey alamaz. Riyâ için, gösteriş için amel yapanların hâli de buna benzer. Bir kimse gelip Peygamber efendimize dedi ki: - Yâ Resûlallah, ben sadaka veriyorum. Bununla Allahın rızâsını kazanmak istiyorum. Aynı zamanda, insanlar tarafından benim hakkımda “hayırlı insan” demelerinden de hoşlanıyorum. Bunun üzerine şu âyet-i kerîme nâzil oldu: - Kim ki, Rabbinin rızâsını, O’na kavuşmayı diliyorsa, sâlih, karşılıksız bir amel işlesin ve Rabbine yaptığı ibâdete hiçbir kimseyi ve hiçbir şeyi ortak etmesin! '

Son günüm bileceğim' 11 EKİM 1997 Bugünü son günüm bileceğim. Dün geçti. Yarına ulaşacağım belli değil. Öyleyse bana bahşedilen bugünde ne yapmalıyım? Kıyâmete kadar devam eder Kim Rabbinin rızâsını isterse Dün tarihe gömülmüştür. Onun için bir daha dünü düşünmeyeceğim. Geri getireceğim diye uğraşmayacağım. Çünkü boşuna bir uğraş olur. İlk önce, zaman kabımı öyle sıkı kapatmalıyım ki, tek bir damlası bile boşa akmasın. Bugünün bir anını bile, dünün talihsizliklerini, yenilgilerini, ızdıraplarını yakınmakla harcamamalıyım. Niçin iyiyi kötüye feda edeyim ki? Kum saatindeki kum tanecikleri yukarı doğru akabilir mi? Güneş battığı yerden doğabilir, doğduğu yerden batabilir mi? Dünün sıkıntılarını hafifletebilir ve düzeltebilir miyim? Dünün yaralarını geriye çağırıp iyileştirebilir miyim? Dünden daha genç olabilir miyim? Ağızdan çıkan kötü sözleri, indirilen darbeleri, verilen acıları geriye alabilir miyim? Dün tarihe gömülmüştür. Onun için bir daha dünü düşünmeyeceğim. Geri getireceğim diye uğraşmayacağım. Çünkü boşuna bir uğraş olur. Peki o zaman ne yapmalıyım? Dünü unuturken, yarını da düşünmeyeceğim. Yarına belki ulaşırım. Fakat, “şimdiyi”, niçin “belkiye” feda edeyim? Yarının kumları, bugününkülerden önce akabilir mi? Güneş bu sabah iki kez mi doğacak? Bugünün yolunda yürürken yarının işlerini yapabilir miyim? Yarının parasını bugünün kasasına koyabilir miyim? Yarının çocuğu bugün doğabilir mi? Yarın, dünle birlikte gömülüdür ve ben bir daha onu düşünmeyeceğim. Sahip olduğum her şey bugündür ve ne yapacaksam bugün yapmalıyım... Güneşin doğuşunu, idam cezası ertelenmiş bir mahkum gibi ibretle seyredeceğim. Kollarımı, o paha biçilmez armağana, yeni bir güne doğru uzatacağım. Aynı şekilde, daha dün, gün doğuşunu seyreden, fakat artık bugün hayatta olmayanları düşündüğümde, bugüne ulaştığım için şükredeceğim. Ben gerçekten de talihli bir insanım. Bugünüm bana verilen son fırsattır. Benden çok daha iyi olanlar ayrıldıkları hâlde, bana bir gün daha bahşedildi? Bunun kıymetini bilmeliyim. Onlar belki hazırlıklıydılar, amaçlarına ulaştılar. Ya ben amacıma ulaşabilecek miyim? Yalnızca bir tek hayatım var ve hayat bir zaman ölçüsünden başka bir şey değildir. Eğer birini harcarsam, ötekini de yok etmiş olurum. Bu son günümü harcarsam, hayatımın son sayfasını da yok etmiş olurum. O sebeple, bugünün her anını bağrıma basıyorum. Çünkü bir daha geri gelmeyecek. Bugünün her anına dört elle sarılıp, boşa geçirmeyeceğim. Çünkü değerine paha biçilemez. Karşılığında bütün malını, mülkünü vermeye hazır olan yaşlı adam, bir nefes satın alabilir mi? Zaman öldürme araçlarından kesinlikle kaçınacağım. Sürüncemede bırakmayı kesinlikle yok edeceğim. Kuşkuyu toprağın altına gömeceğim. Korkuyu güven ile dağıtacağım. Boşboğazlara kulak vermeyerek, aylakların bulunduğu yere gitmeyeceğim. Bugünün görevlerini bugün yerine getireceğim. Çocuklarımı bugün okşayacağım. Yarın belki olmayabilirler, tabii ben de... Bugün hanımımı sevgiye boğacağım. Zira yarın olmayabilir, tabii ben de... Bugün ihtiyaç içindeki dostuma destek olacağım. Çünkü yarın yardıma çağırmayabilir, ya da ben sesini duyamayabilirim. Bugün bütün gücümle çalışacağım. Zira, yarın, ne verecek bir şeyim, ne de alacak bir kimsem kalmayabilir. Bugünü son günüm bileceğim... Eğer bugün benim son günümse, benim en büyük sermayem olmalıdır. Bugünü hayatımın en iyi günü yapmalıyım. En son günüm, en iyi günüm olmalı. Ve eğer son günüm değilse, secdeye kapanıp şükredeceğim. Her günümü son gün bilmekle ne zararım olur ki?

Anında başkasına havale 12 EKİM 1997 Tarihe gömüldü Yarın olmayabilir... Hemen başkasına havale... Kusuru, bırakın üzerine almayı, kimse yakınına bile yaklaştırmıyor. Keşke hepimiz kendimizi bir hesaba çekebilsek... Eskiden kişilerin mücadeledeki hedefi kendisiydi. Dolayısıyla herkes kendisi ile uğraştığı için, başkaları ile uğraşmaya vakit bulamıyordu. Herkes kişi ile değil, işi ile uğraşıyordu. Bunun için de huzur ortamı vardı. Şimdi ise, üç-beş insan bir araya gelince, hemen başkalarını tenkit etmeye, dedikodu yapmaya başlıyorlar. Eskiler, kendi yaptıklarını tenkit ediyorlardı. Bizler ise, sadece başkalarını tenkit ediyoruz. Kendi yaptıklarımız hiç hatırımıza gelmiyor. Sanki kendimiz, sütten çıkmış kaşık gibi tertemiziz... Sanki bütün yanlışlar, hatalar başkaları için... Bir arkadaşımın bu konu ile ilgili olarak anlattıkları enteresandır: Çalıştığım işyerinde, işyeri sahibinin sekreterliğini yapıyordum bir zamanlar... Patronun yanına müessesemizde çalışan elemanlar, kısım müdürleri gelip giderlerdi. Gelip gidenlerden müdürlerin sıkıntısını, daha ziyade personel; personelinkini ise müdürler teşkil ediyordu. Bunların aralarındaki tatsız olaylar, gündemin konusunu oluşturuyordu. Girip çıkarken, onların konuşmalarının çoğuna kulak misafiri oluyordum. Ziyaretçiler gittikten sonra, patron ortaya konuşarak, “Başkalarını üzmemek için şöyle yapmalı; şunları yapmamalı...” gibi bâzı tavsiyelerde ve ikazlarda bulunurdu. Ben bu konuşmaları, “Bu sözle filancayı kastediyor, şu sözle ötekini kastediyor...” diye düşünerek, hemen başkalarına havale ederdim. Bu sözlerden hiçbirini kendime yaklaştırmazdım. Bazı nasihatlar beni de ilgilendiriyorsa da, ben hiç oralı olmuyordum. Benim bu hâlimi farkeden patron, bir gün prensibini bozup, ikazlarını yaptıktan sonra, ben henüz, “Acaba kimi kastetti” diye düşünürken, bana dönüp, “Evlâdım, bu sözler sana, başka tarafa havale etmeye uğraşma!” demesin mi? Öyle mahcup oldum ki, yer yarılsa da içine girseydim. Başka bir zaman da patronum, yine ziyaretine gelen kısım müdürlerine nasihat ediyordu. Özet olarak dedi ki: - Ben bir kısma idareci tayin ederken, işi bilmesinden ziyade, maiyetinde çalışanları üzmeyecek, onların her işi ile ilgilenecek, sıkıntı vermeyeceği gibi, aksine onların sıkıntılarını giderecek, onlara zulmetmeyecek kimseleri seçmeye çalışıyorum. Fakat yanılmış olabilirim. Gözden kaçmış olabilir. İdarecilik çok önemlidir. İdareci yumuşak huylu, güler yüzlü olmalıdır. Yanına rahat girilebilmelidir. Bir insanın yüzüne sert bakmakla bile kul hakkı geçer. Kul hakkı çok önemlidir. Kul hakkına dikkat edemeyen, maiyetindekilere zulmeden kimseler olabilir. İçinizde huy olarak da, sert tabiatlı olanlar olabilir. Kırıcı olanlar olabilir. Elinde olmadan kırıcı davranabilirler. Bu huyda olanların idarecilik yapması uygun değildir. İdareciliğin dışındaki işler de iştir. Alın teri her zaman kıymetlidir. İnsanın mizacına uygun iş yapması lazımdır. Hatada ısrar etmemelidir. Eğer içinizde, bu huyda olan kimseler varsa, gelsin, açıkça söylesin. “Benim huyum kırıcıdır. Kendime hakim olamıyor, kendi sıkıntılarımı onlara aksettiriyorum. Bildirdiğiniz şekilde idareci olamıyorum. Verdiğiniz emaneti size iade edeyim” desin. Durumuna uygun iş verelim. Burada açıkça söylüyorum ki, buna rağmen emaneti iade etmeyenler varsa, ahirette iki elim yakalarında olur. Bu sözler üzerine gelenleri süzmeye başladım. Birini arıyordum. Gerçekten yanında çalışan 30 kişiden birinin bile memnun olmadığı, sert mizaçlı, yanına desturla girilen biri vardı. Onun, bu sözleri dinlemesini çok arzu ediyordum. Baktım, maalesef yoktu... Ertesi gün bir bahane ile sekreterinden randevu alıp, çayını içmeye gittim. Bu toplantıdan bahsettim. “İşim çoktu, gelemedim” dedi. “Ben sana kısaca özetliyeyim” dedim. Yukarıdaki sözleri aynen naklettim. Ne dese beğenirsiniz? Aynen şöyle söyledi: Bu sözler sana O var mıydı? “Gerçekten patron çok güzel konuşmuş. Filanca aynen öyle, denildiği gibi. O var mıydı bari orada?” İşte hep aynı şey... Hemen başkasına havale... Kusuru, bırakın üzerine almayı, kimse yakınına bile yaklaştırmıyor. Keşke hepimiz kendimizi bir hesaba çekebilsek... Başkalarını değil, kendimizi bir görebilsek... Beni bunlardan kurtar! 13 EKİM 1997 Sultan Selahaddin Eyyubi’nin yirmibeş senelik vezirlik ve sultanlık hayatı, hep İslamiyete hizmetle geçti. Tarihte pek ender yetişen kimselerden biriydi. Bu değerli Sultan, İslamiyete hizmet bayrağını kendisi gibi mücahit olan Sultan Nureddin Zengi’den almıştı. Onikinci asrın sonlarına doğru İslam ülkelerine akın etmiş Haçlı ordularını, küçücük ordusuyla püskürtüp, o günkü İslâm dünyasını, Haçlı tasallutundan uzun müddet muhafaza eden Sultan Zengi, bir gece, Resulullah efendimizi rüyasında gördü. Kendisine güler yüzle bakan Efendimiz, iki mübarek parmağıyla iki adamı işaret ederek buyurdu ki: - Nureddin, şu iki adamdan beni kurtar! Heyecanla uyanan Nureddin Zengi, bir müddet düşünceye daldı ve tekrar uyudu. Fakat aynı rüyayı, üç defa gördü. Her defasında Resulullah efendimiz, “Nureddin, şu iki adamdan beni kurtar” diyerek iki kır saçlı kimseyi gösterdiler. Sabah namazını kıldığı Büyük Camideki Hoca efendiye, bu rüyayı anlattı. Hoca efendi şöyle tabir etti: - Resulullah efendimiz, bir tehlikeye maruzdur. Derhal gitmelisin! Hemen bir manga askerle yola çıkan Nureddin Zengi, birçok kıymetli hediyeleri de beraberine alarak, Medine’ye doğru yola çıktı. Bir haftadan fazla bir yolculuktan sonra, nihayet Medine-i münevvereye vardı. İlk iş olarak, Peygamber efendimizin kabr-i şerifini ziyaret etti. Sonra bütün Medine halkını, getirdiği hediyeleri dağıtmak üzere topladı. Onlara, “Sizler, Resulullahın aziz komşularısınız. Bu hediyelerimi lütfen kabul edin” diyerek herkese ayrı ayrı hediyelerini takdim etti. Bu sırada da aralarında rüyasında kendisine gösterilen adamlar var mı, yok mu takip ediyordu. Fakat hediye alanlar bittiği halde, bunlara rastlayamadı. Bu defa, oradakilere tekrar sordu: - Buraya gelmeyen hiç kimse kaldı mı acaba? - Evet... İki sene evvel batıdan gelmiş iki kimse var ki, onlar hiçbir hediye almazlar. Son derece cömert kimseler olup, gece gündüz evlerine kapanıp, ibadetle meşgul olurlar. İçimizde en salih kimseler olarak görünürler. İşte o iki zat burada yoklar. Evleri de Resulullahın kabr-i saadetinin yakınında, şurada... Derhal bu iki şahsın yanına giden Nureddin Zengi, güç bela kapıyı açtırınca, bir de baktı ki, Resulullahın gösterdiği kır saçlı iki adam buradadır. Evin ortasında büyükçe bir hasır serili, fakat bundan başka da hiçbir şey yok. Etrafı iyice tetkik eden Zengi, şüphelenerek dedi ki: - Şu hasırı kaldırın bakayım! Önce bir bahane ile kaldırmak istemediler. Zorlayınca, kır saçlı adamlar hasırı kaldırdılar. Zengi, altında büyükçe bir merdivenin, yerin altına doğru uzandığını gördü. Meğer bu merdivenden yerin derinliklerine kadar inen adamlar, buradan da Resulullahın kabrine kadar bir tünel kazmışlar. İşte o gün de, tam altına geldikleri Ravda-i mutahharayı Kendisine güler yüzle bakan Efendimiz, iki mübarek parmağıyla iki adamı işaret ederek buyurdu ki: “Nureddin, şu iki adamdan beni kurtar!” Derhal gitmelisin! Hainlerin planı delip, Resulullahın mübarek vücudunu çalacaklar; daha sonra da ilk fırsatta Avrupa’ya kaçıracaklarmış. Hükümdar Nureddin Zengi’nin sıkıştırması üzerine, her şeyi itiraf eden bu iki adam, kendilerinin Avrupa’dan geldiklerini, Resulullahın mübarek vücudunu kaçırmak için çuval dolusu altına pazarlık yaptıklarını apaçık söylerler. Medine halkının hayretini mucip olan bu hadise üzerine, suçlular gereken cezayı gördüler. Daha sonra da Ravda-i mutahharanın etrafını kazdırarak kurşun duvar çektiren Zengi’ye, Resulullahın rüyadaki işaretiyle böyle güzel bir hizmet nasip oldu.

Sonsuz nimete kavuştu 14 EKİM 1997 Fakir fukarayı, dul ve yetimleri, sıkıntıda olan talebeleri, bunlara sahip çıkan hayır kurumlarını takip edip, onlar talep etmeden sıkıntılarını gidermek çok büyük bir nimettir. Samimi bir şekilde riyadan, gösterişten uzak olarak yapılan böyle yardımların karşılıkları, bu dünyada bile görülür. Hele ahiretteki faydalarını anlatmaya gücümüz yetmez. Bugün bu konular çok istismar edilmektedir. Onun için gerçek ihtiyaç sahiplerini ve güvenilir kurumları tesbit edip, böyle hayırlı bir hizmete devam etmelidir. Az da olsa devamlı olanı daha makbuldür. Büyük İslâm âlimi İmam-ı Gazali hazretleri, müminlerin perişanlığına karşı, ilgisiz kalan bir Müslüman zenginle, muhtaçların ihtiyacını karşılayan bir Mecusinin menkıbesini şöyle nakleder: Vaktiyle, kocası vefat edip, beş çocukla yalnız kalmış olan bir mümine hanım, henüz çalışıp kazanacak duruma gelmemiş olan öksüzlerle perişan bir hale düşmüş. İffetini muhafaza ettiği için, kimseye hâlini açamamış; içinde bulunduğu ızdırabını, yine kendi içine gömüp, dört duvar arasında hâlini ve istikbalini düşünmeye başlamış. Nihayet çaresiz kalınca, bir gün, kendisine tavsiye ettikleri Müslüman bir zenginin kapısını çalmış. Kocasının vefatı üzerine beş öksüzle başbaşa kaldığını, kimseye hâlini açamadığını, perişan bir hâlde bulunduğunu ağlayarak anlatmış. Kadın derdini bildirdikten sonra, zengin demiş ki: - Hiç sorma teyze! İşler bildiğin gibi değil. Alacaklarımı bir türlü toplayamadım. Böyle olmasa memnuniyetle sana yardım ederdim. Halbuki kadıncağızın istediği atla deve değildi. Sadece birkaç günlük nafaka istiyordu. Zengin kimse, bu kadar yardımı, alacaklarını almasa da verebilirdi. Derin bir üzüntü içinde ayrılan kadın; başka çare kalmayınca, yakınlarındaki bir Mecusiye gitmiş. Evvelki zengine anlattıklarının aynısını ona da anlatmış. Mecusi derhal alaka gösterip, bu kadından birkaç dakika müsaade istemiş. O anda yanında parası olmayan Mecusi, komşusuna gidip bir miktar borç almış ve kadının ihtiyacını giderecek kadar bir yardımda bulunmuş. Sonra da şunları ilave etmiş: - Bacım, öksüzler iş güç sahibi oluncaya kadar yardıma devam edeceğim. Onun için, ihtiyacın olduğunda, hiç çekinmeden gelebilirsin! O gece rüyasında Resulullahı gören evvelki zengin, bulutlar arasında bir köşk görerek, bunun kime ait olduğunu sormuş. Resulullah efendimiz de, bunun bir mümine ait olduğunu ifade buyurmuşlar. Bunun üzerine kendinin de mümin olduğunu söyleyen adam demiş ki: - Ya Resulallah, müsaade buyurun da, mümine ait olan o köşke gireyim. Resulullah efendimiz, bu sefer, adama şöyle buyururlar: - Burası müminlere aittir ama, senin gibi muhtaçların, perişanların sefaletine seyirci kalan müminlere ait değildir. Burasını, mahallenizdeki Mecusi almıştır! Sana müracaat eden fakirlerin derdine derman olan o Mecusiye git, verirse ondan al! “Bacım, öksüzler iş güç sahibi oluncaya kadar yardıma devam edeceğim. Onun için, ihtiyacın olduğunda, hiç çekinmeden gelebilirsin!” Çaresiz kalan öksüzler Aynı rüyayı ben de gördüm Ancak ışık yılı ile ölçülebiliyor Sabah olunca ilk iş olarak Mecusinin kapısını çalan zengin, öksüzlere anneleri ile birlikte ölünceye kadar bakacağını söylemişse de, Mecusi zengin, şöyle cevap vermiş: - Senin gördüğün rüyayı, bu gece ben de gördüm. Fakire yardımımız sebebiyle bizi huzuruna kabul eden ahir zaman Peygamberini müşahede ettikten sonra, Müslüman oldum. Öksüzlere iş-güç sahibi oluncaya kadar bakacağıma dair de Resulullaha söz verdim. Boşuna ısrar etme, fırsatı kaçırdın. Muhtaçların dertlerine derman olan zengin mümine ait o köşkü elimden alamazsın... Kendisine müracaat eden muhtaç kadını, işlerinin bozukluğu bahanesiyle boş çeviren zengin, çok üzüldü. Bundan sonra fakirlerin ihtiyaçlarını görmeye karar verdi...

Akıl yetersiz kalıyor 15 EKİM 1997 Allahü teâlânın her yarattığında nice ibretler vardır, ders alan için... Bu ibretlerden birçoğunu anlamakta insan aklı yetersiz kalıyor. Bunlardan biri de uzaydır. Uzay hakkındaki bütün gelişmelere rağmen, uzayın tamamı hakkında tam bir bilgimiz yoktur. Zaten, bu mümkün de değildir. Çünkü, uzayın büyüklüğünü anlamaya aklın kapasitesi yetmemektedir. Dünya denilen yerküremizi kaplayan, sonsuz sandığımız boşlukta, birinci gökte yıldızlar yüzmektedir. Bunlardan bazı uydular, katı ve karanlıktır. Geri kalan yüzbinlerce yıldızın her biri, parlak birer güneştir. Bu güneşlerin hepsi, bizim güneşimiz gibi, ta merkezlerine kadar gaz halindedir. Hiçbirinde, su, taş, toprak, ağaç, hayvan ve insan gibi katı cisimler yoktur. Feza, uzay ise başlı başına bir muamma. Hala çözülebilmiş değildir. Bu yıldızların arasındaki mesafe, pek fazla olup, ışık yılı ile ölçülür. Bir ışık yılı, saniyede üçyüzbin kilometre giden ışığın, bir senede gittiği yoldur. Yıldızlar, birbirinden o kadar uzaktır ki, ışık, bir yıldızdan, başka komşu bir yıldıza, yüzlerce ışık senesinde varabilir. Mesela Atlas Okyanusu’nda, Atlantik’te uçan bir uçak pilotunun, her üç saatte bir nohut tanesini attığını düşünürsek, yıldızların feza boşluğundaki büyüklük ve uzaklıkları, bu nohut tanelerinin, denizdeki hali gibidir. Birbirlerinden bu kadar çok uzak olmakla beraber, feza dahilinde, milyarlarca yıldız vardır. Bir kere, fezanın, birinci semanın büyüklüğünü düşünelim. Sonra da, vatanımız olan, küçük demeye layık, dünyamıza bakalım. Dünyamızın çapı, Güneş’in çapından yüzdokuz defa daha küçüktür. Bu yıldızların hepsi, boşlukta, saniyede ortalama yüz kilometre hızla gitmektedir. Dünyamızın büyüklüğü, kâinat yanında hardal tohumu kadar da diyemiyeceğimiz, karanlık bir cisim olup, Güneş’e yüzellimilyon kilometre uzaktadır. Uzaya fırlatılan uzay gemileri, uzay hakkında bazı bilgiler vermiş ise de, muamma, sır tam olarak çözülmüş değildir. Uzay gemileri, dünya etrafında bir yörüngeye oturmak, bunu takiben Dünya ile Ay ve ondan sonra da, Dünyamız ile Güneş sistemindeki diğer gezegenler arasında seferler tesisi maksadı ile imal edilmiş olan hava gemileridir. Bu füzelerin ateşleme anındaki ilk hızı, saatte 100 kilometre civarında olduğu halde, Dünya etrafındaki bir yörüngeye girebilmek için hızlarının saatte 25.000 kilometreyi aşması şarttır. Yine dünya dışında yıldızlararası boşlukta, bir hedefe doğru yollanacak feza gemilerinin, yerçekiminden kurtulabilmeleri için, hızlarının 40.000 kilometreye ulaşması lazımdır. Akıl almaz faaliyetlerin olduğu bir ibretlik hadise de, hücrelerimizdir. Canlıların yapı taşı olan hücre, hayatın ilk bağımsız parçasıdır. Gözle göremeyeceğimiz kadar küçük olan hücre, bir fabrikalar topluluğudur. İçinde yüzlece fabrika faaliyet göstermektedir. Mesela, herşeyin Dünyamızın büyüklüğü, kâinat yanında hardal tohumu kadar da diyemiyeceğimiz, karanlık bir cisim olup, Güneş’e yüzellimilyon kilometre uzaktadır. otomatik olarak yapıldığı bir otomobil fabrikasının uyguladığı teknik, hücrenin bir fabrikasının uyguladığı tekniğin yanında çok basit kalır. Bütün canlılar, hücrelerden yapılmıştır. Hücre hayatından başka hayat göremiyoruz. Bir hücrenin genişliği, ortalama (0,02 mm)dir. Bir insan vücudunda ortalama 30 trilyon hücre vardır. İnsan vücudu otuz trilyon hücre motorundan yapılmış muazzam bir fabrikadır. Bütün bunların birer tesadüf olduğunu kim söyleyebilir? Mısır Ehramlarının biri yerine, bir insan heykeli yapılsa idi ve birisi, o günden itibaren, hergün, bu heykelden, el parmaklarından başlayarak her saniyede birer hücre koparsa idi, bugün heykelin ancak bir elinin yarısı gitmiş bulunurdu. Bu heykel, canlı olsa idi, her saniyede bir hücre kaybetmesine rağmen, bugün yaşar ve canlı bir tarih olurdu. ‘

Duygularıma sahip olacağım’ 16 EKİM 1997 Doğan her güneş batar. Açan her çiçek solar. Tohum ekilir, olgunlaşınca hasat edilir. Her varlık ancak belli bir müddet ayakta kalır. Olgunlaşan, süresini dolduran ayrılır. Ben de bir yaratık olduğuma göre, benim de belli bir sürem var. Bu sınırlı süreyi en verimli şekilde nasıl tamamlayabilirim? Bunun yollarını aramalıyım. Dünkü sevinç bugünün üzüntüsü olabilir; bugünün üzüntüsü de yarın sevince dönüşebilir. İçimde bir sarkaç sürekli olarak üzüntüden sevince, övünmekten yerinmeye, mutluluktan hüzne doğru gidip geliyor. Çiçekler gibi açmış bugünün sevinci, solup, kedere dönüşebilir. Bugün duygularıma sahip olacağım. Peki bu duygulara, günümü verimli kılacak şekilde nasıl hakim olacağım? Eğer içim kötümser ise, o günüm başarısız olacaktır. Ağaçların ve bitkilerin çiçeklenmesi havaya bağlı olduğu gibi, benim sınırlı ömrümün verimli geçmesi de benim ruh hâlime bağlı. İnsanlara, kasvet, karanlık ve kötümserlik verirsem, onlar da, kasvetle, karanlıkla ve kötümserlikle tepki gösterirler. Eğer insanlara neşe, heves, aydınlık ve güleryüz götürürsem, onlar da neşe, heves, aydınlık ve güleryüzlü davranırlar. Benim bu hâlim, verimli bir tarlaya dönüşür ve alınan mahsulü çoğaltır. Bugün duygularıma sahip olacağım. Her günümün huzurlu ve verimli bir gün olabilmesi için duygularıma nasıl hükmedeceğim? Şu değişmez kuralı bilmekle: “Düşüncelerinin, davranışlarına hükmetmesine izin veren zayıftır; davranışlarının, düşüncelerini denetlemesini sağlayan ise güçlüdür.” Her gün uyandığım zaman, üzüntü ve başarısızlık güçleri tarafından fethedilmeden önce, şu plânı uygulamaya koyacağım: Üzüntülüysem, gülmeye çalışacağım. Korkuyorsam, ileri atılacağım. Kararsızsam, sesimi yükselteceğim. Kendimi fakir hissediyorsam, beni bekleyen zenginliği düşüneceğim. Kendimi yetersiz buluyorsam, geçmiş başarımı hatırlayacağım. Kendimi başarısız görüyorsam, hedeflerimi düşüneceğim. Bugün duygularıma sahip olacağım. Bunlara tesadüf denebilir mi? Peki nasıl olacak? “Kendi duygularıma hükmetmeliyim; başkalarının duygularını da keşfederek ona göre hitap etmeliyim. Kendimi ve karşımdakini tanımadan başarı beklemem hayalden öteye geçmez.” Beni parçalamak isteyen güçlere karşı sürekli mücadele edeceğim. Fakat, bana gülümseyerek ve el uzatarak yaklaşıp, beni yok etmek isteyenlerle işim zor olacak. Bunlara karşı da hiçbir zaman kontrolümü, azmimi kaybetmeyeceğim. Kendime çok güveniyorsam, başarısızlıklarımı hatırlayacağım. Yemeğe düşkünsem, geçmişteki açlığımı düşüneceğim. Çok büyük servet kazanırsam, aç bir mideyi düşüneceğim. Gururlu olmuşsam, bir anlık zayıflığı hatırlayacağım. Kendimi yukarılarda görüyorsam, yıldızlara bakacağım. Bugün duygularıma sahip olacağım. Hitap ettiğim insanların bugün gösterdikleri kızgınlığa ve sinirliliğe anlayış göstereceğim. Benim davranışımla inanıyorum ki, yarın değişecekler ve onlara yaklaşmak kolay olacaktır. Artık bir insan hakkında, bir hareketine bakıp hüküm vermeyeceğim. Ya sadece yanlışı bu ise, ya diğer hâlleri hep doğruysa... Bugün duygularıma sahip olacağım. Bundan böyle insanların ve kendimin ruh hâlindeki gizlilikleri tanıyacak ve ona göre davranacağım. Şu andan itibaren içimde uyanacak her türlü kişiliği denetlemeye kararlıyım... Kendi duygularıma hükmetmeliyim; başkalarının duygularını da keşfederek ona göre hitap etmeliyim. Kendimi ve karşımdakini tanımadan başarı beklemem hayalden öteye geçmez.

Ahmağın dostluğu 17 EKİM 1997 Mesnevî’den seçmeler: Ormanların kralı arslan, bir ayıya saldırmıştı. Ayı can havliyle bundan kurtulmak için bağırıyordu. Ayının sesini duyan bir avcı gelip, onu arslanın elinden kurtardı. Mazlumların feryadını duyup, imdatlarına yetişen kimseler çoktur. Bunlar nerede bir mazlum varsa, koşup onun imdadına yetişirler. Böyle kimseler, nerede bir hastalık olursa, oraya gidip deva olurlar. Ayı, arslandan kurtulunca, kendisini kurtaranın peşine düştü. Onun yaptığı iyiliğin karşılığını vermek istiyordu. Adama karşı kendisinde bir muhabbet hasıl olmuştu. Adam da ayıyı sevdi. Beraber dolaşmaya başladılar. Adamı, ayı ile beraber gören birisi sordu: - Bu hâl nedir, ayıyla senin ne işin var? - Bu ayıya bir arslan saldırmıştı. Ben de onu kurtardım. Bu hadiseden sonra benimle dost oldu. Yanımdan hiç ayrılmıyor. - Ey arkadaş! Ayıya gönül verme! Ahmağın dostluğu, düşmanlıktan kötüdür. Ne yapacaksan yap, onu yanından uzaklaştır! - Sen bunu hasedinden söylüyorsun. Ayının bana karşı dostluğunu, sevgisini bilsen böyle söylemezsin! Böyle bir sevgiden ne zarar gelir? - Ahmağın sevgisi insanı aldatır. Ben seni kıskanmıyorum. Kıskansam bile, benim hasetçiliğim onun sevgisinden iyidir? Ey kişi beni iyi dinle! Eğer mutlaka dost edinmek istiyorsan, ayıyı değil de, kendi cinsinden birini seç! - Haydi işine git hasetçi! Ben, kimden zarar, kimden de fayda geleceğini bilmeyecek kadar aptal mıyım? - Başına bir iş gelecek diye korkuyorum. Onunla yalnız kalma, hiç olmazsa ayıyla ormana girme! Ya diğerleri doğruysa... Ayıyla senin işin ne? “Ahmağın sevgisi insanı aldatır. Eğer mutlaka dost edinmek istiyorsan, ayıyı değil de, kendi cinsinden birini seç! Ahmağın dostluğu, düşmanlıktan kötüdür.” Adamın bütün gayreti, konuşması boşunaydı. Hiç faydası olmadı. Söylenen sözler adamın kulağının birinden girip, ötekisinden çıktı. O kimsenin sözünü, kıskandığı için söylüyor zannetti. Nasihat veren kimse, konuşmasına şöyle devam etti: - Madem sözlerimi dikkate almıyorsun, ben de gidiyorum. - Bir an evvel git! Boşuna boşboğazlık yapmayalım. - Ey kişi son defa söylüyorum. Ben senin düşmanın değilim. Gel peşime takıl. Ayıdan dost olmaz. Bunları senin iyiliğin için söylüyorum. - Sen yoluna devam et! Benim uykum geldi. Biraz yatıp uyuyacağım. - Uyuyacaksan bir akıllıya sığınarak uyu. Bir gönül dostu bul! Ayının korumasına güvenme! Sonra o kimse, onu kıymetli dostu ayı ile başbaşa bırakıp gitti. Ayının dostluğuna güvenen kimse, yatıp uyudu. Bu konuşmalardan önce, ayının bulup getirdiği balı yiyen adamın, yüzünde bal bulaşığı kalmıştı. Sinekler yüzüne konuyordu. Ayı, iyilik olsun, rahat uyusun diye adamın üzerine konan sinekleri kovalamaya başladı. Fakat kovaladığı sinekler tekrar geliyor, o da tekrar kovalıyordu. Bu şekilde ayı ile sinekler arasında mücadele epey devam etti. Sonunda ayı kızdı. Dağdan değirmen taşı büyüklüğünde bir kayayı alıp, adamın başında beklemeye başladı. Birkaç sinek yine gelip adamın yüzüne kondu. Bu sefer ayı, “Şu sinekleri öldüreyim de, dostum rahat uyusun(!)” diye getirdiği taşı, sineklerin üzerine öyle bir vurdu ki, adamın başı yamyassı oldu. Zavallı kelime-i şehadet bile getiremedi. Ahmağın sevgisi, dostluğu tıpkı ayının sevgisi, dostluğu kadar olur. Bunun için ahmaklardan uzak durmak lazımdır. Atalarımız, “Ahmak dostun olacağına, akıllı düşmanın olsun” demişlerdir.

Kıskançlık ateşi bastı 18 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Sultan Gazneli Mahmud Han, bir zaman, maiyeti ile beraber ava çıkmıştı. Avda bir ceylanın peşine takıldı. Saatlerce bunun ardından koştu. Maiyetinden tamamen koptu. Çok yorgun olarak bir köye vardı. Çok hararetlendiği için köylülerden su isteyecekti. Köyde kimseyi bulamadı. Sadece “Ayaz” isminde bir genç vardı. Ayaz, hâl ve hareketinden, gelen misafirin padişah olduğunu anladı. Ona gereken izzet ve ikramda bulundu. Padişah kendisine dedi ki: - Çok susadım, bana soğuk bir su verir misin? Ayaz, “Peki efendim, derhal efendim” deyip, padişahı konuşturarak oyalamaya başladı. Padişah arada sırada, “Su ne zaman gelecek” diye hatırlattığında, çok kibar bir şekilde şöyle cevap veriyordu: - Hemen geliyor efendim, merak etmeyin efendim. Aradan yarım saat kadar vakit geçince, padişaha soğuk bir su getirdi. Sultan, onun su getirmeyi kasten geciktirdiğini anladı. Suyu içip, kendisine teşekkür ettikten sonra sordu: - Ben bu kadar susamış olduğum hâlde, niçin suyu geciktirdin? Sebebini çok merak ettim! Ayaz, mahcup bir hâlde özür beyan etti: - Sultanım, geldiğinizde çok terliydiniz. O hâlinizle su içseydiniz hasta olabilirdiniz. Terinizin soğumasını bekledim. Onun için geciktirdim, özür dilerim. Başı yamyassı oldu... Hasta olabilirdiniz!.. “Ayaz bunu nasıl yapar? Benim sohbet arkadaşım, sırdaşım olup da altına, mücevhere gönül bağlamak olacak iş değil!.. İki sevgi bir gönülde bulunmaz. Bunda bir iş var...” Sultan, Ayaz’ın hâl ve hareketlerinden çok memnun oldu. Sıradan bir gence benzemiyordu. Ne yapıp yapıp bu genci götürmeye karar verdi. Bu sırada maiyeti de köye geldi. Ayaz’ın ana ve babası da evlerine gelmişti. Sultan, köyden ayrılırken, Ayaz’ın babasından, onu sarayına götürmek için müsaade istedi. Böyle gençlere sarayda ihtiyacı olduğunu söyledi. Müsaade edilince, maiyetiyle beraber onu alıp gitti. Saraya vardığında, kendisine kıymetli kumaşlardan yapılmış elbiseler verildi. Ayaz, köyden getirdiği çarığını ve koyun postundan yapılmış kepeneğini sarayın bahçesinde kuytu bir yerde, küçük bir kulübe yaptırıp, oraya astı. Ayaz, kısa zamanda saraya intibak etti. Konuşmaları, teklifleri ile Sultanın sohbet arkadaşı oldu. Birçok rütbelere kavuştu. Üçüncü vezir, ikinci vezir derken birinci vezirliğe yükseldi. Ayaz’ın kısa zamanda birinci vezir rütbesine kavuşmasını hasetçiler çekemediler. Sultanın huzuruna çıkarak dediler ki: - Ayaz her gün kulübesine girip çıkıyor. Kapısını da iyice kilitliyor. Buraya kıymetli mücevherler, altınlar dolduruyor. Devletin malını orada kendisi için biriktiriyor. Sultan Mahmud, bu habere çok şaşırdı. Kendi kendine dedi ki: “Ayaz bunu nasıl yapar? Benim sohbet arkadaşım, sırdaşım olup da altına, mücevhere gönül bağlamak olacak iş değil!.. İki sevgi bir gönülde bulunmaz. Bunda bir iş var...” Sonra hasetçilere dönüp dedi ki: - Bir yanlışlık olmasın? Ayaz böyle iş yapacak biri değil. - Ama efendim, o odaya kimseyi sokmuyor? Sultan bunun üzerine, “Ben bir araştırayım” deyip bunları başından savdı. Fakat birkaç gün sonra aynı adamlar yine geldi: - Efendim bu gidişle hazinede para kalmayacak, her gün birkaç defa gizlice girip çıkmaya devam ediyor. Kulübesini altınlarla dolduruyor. Bir gece ansızın kaçacak! Sultan baktı, bunları ikna edemeyecek. Çünkü her birini kıskançlık ateşi basmıştı. Hasetçilere seslendi: - Bu gece, kulübesinin kapısını kırıp, içeri girin! İçeride ne kadar altın, mücevher bulursanız sizin olsun! Sultan, Ayaz’ın böyle bir şey yapmayacağını biliyordu. Fakat, hasetçileri susturmak, onlara bir ders vermek için böyle bir emir verdi. Yine kendi kendine dedi ki: “Ayaz’ın böyle bir iş yapması mümkün değil. Şayet Ayaz böyle bir şey yapmışsa, insan hatadan beri değildir. Kendisini üzmeyeyim. Zira o benim sohbet arkadaşımdır. Onu üzmeden hatasından vazgeçirmeliyim. Çünkü, artık aramızda sen-ben kalmamıştır. O ne yaptıysa ben yapmış sayılırım. Gerçek dostluk bunu gerektirir. Yarın: Ayaz, aslını unutma!

Makam aslını unutturmasın! 19 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Sultan Gazneli Mahmud hasetçilere, veziri Ayaz’ın kulübesinin kapısını gece kırıp, içine girme emrini verince, hasetçiler sevinçten geceyi zor getirdiler. Gece yarısında, otuz kadar hasetçi, ellerine meşaleler alarak, hücrenin önüne geldiler. İçlerinden birisi sevinç ile bağırdı: - Bu gece her birimize en az birer kese altın düşer. Köşeyi döndük. Kapıyı kırın! “Aslımı unuturum diye, köyden geldiğimde üzerimde bulunan, koyun postundan elbisem ile ayaklarımdaki çarıkları duvara asmıştım. Her girişimde, onlara bakıp, eski hâlimi hatırlıyorum.” Başka birisi de şöyle bağırdı: - Sen ne diyorsun? Bir kese altının lafı mı olur? İçeride milyonlarca altın, kıymetli yakutlar, mücevherler vardır. Çünkü Ayaz, Sultanın has adamıdır. Bütün hazinelerin anahtarı ondadır. Her istediğini kimseye sormadan alabilir. Kulübenin kapısına geldiklerinde, kapıda, açılması çok güç bir kilidin bulunduğunu gördüler. Epey uğraştıktan sonra kilidi açmaya muvaffak oldular. Kapı açılınca, kokmuş ayranın içine üşüşen hamam böcekleri gibi, içeriye hücum ettiler. Fakat büyük bir hayal kırıklığına uğradılar. Şaşkın hâlde içeriyi süzdüler. Ortalıkta hiçbir şey görünmüyordu. Kimse diğerine bir şey söyleyecek durumda değildi. İçeride sadece, duvarda koyun postundan bir kepenek ile bir çarığın asılı olduğunu gördüler. Nihayet içlerinden birisi sessizliği bozdu: - Bunlar perdedir. Aldatmacadır. Altınları mutlaka yere gömmüştür. Hemen kazma, kürek getirip, yeri kazalım. Derhal kazma, kürek getirdiler. Kulübenin her tarafını, büyük bir heyecan içinde kazmaya başladılar. Altın, mücevher bulma ümidiyle, her tarafı delik-deşik ettiler. Fakat aradan saatler geçmesine rağmen, ortada hiçbir mücevher görülmüyordu. Zaman geçtikçe, ümitleri de azalmaya başladı. Nihayet bir şey bulamayacaklarını anlayınca, büyük bir üzüntü ile kazdıkları çukurları doldurdular. Mahcubiyet içinde, sabahleyin Sultanın huzuruna vardıklarında, Sultan dedi ki: - Bulduğunuz altınları nereye sakladınız? Altınları alıp, bu kadar üzülmeniz niye? Hem altınlara kavuşup, hem de üzülmek olur mu? Hasetçiler, Sultanın kinayeli konuştuğunu anladılar. Sultana dediler ki: - Biz kabahatimizi biliyoruz. Pişman olduk. Bize ne ceza verseniz yeridir. Çünkü biz bunu hakettik. - Ben size bir ceza vermeyeceğim. Yaptığınızın muhakemesini Ayaz’a bırakıyorum. O ne isterse yapacak! Sonra Ayaz’ı çağırıp dedi ki: - Hükmü sana bırakıyorum. Ne istersen yap! - Sultanım! Sizin huzurunuzda hüküm vermek, bana yakışır mı? Hükmü Sultanlar verir. Her ne kadar arkadaşlarımın kusuru varsa da, esas kusur benimdir. Eğer ben kulübenin kapısına bu kadar sağlam kilit takmasaydım, gizli gizli buraya girmeseydim, bunlar şüphelenmeyeceklerdi. Böyle işte bulunmayacaklardı. - Peki oraya her gün girip çıkmanın sebebi neydi? - Sultanım! Benim o odaya sık sık girip çıkmamın sebebi şu idi: Biliyorsunuz ben bu sarayda doğup büyümedim. Benim aslım bellidir. Sayenizde rüyamda bile göremeyeceğim birçok rütbelere, nimetlere kavuştum. Bunlara dalıp, aslımı unuturum diye, köyden geldiğimde üzerimde bulunan, koyun postundan elbisem ile ayaklarımdaki çarıkları duvara asmıştım. Her girişimde, onlara bakıp, kendi kendime diyorum ki: “Ey Ayaz! Senin aslın budur. Kavuştuğun nimetler, dünyalıklar, makamlar aslını unutmana sebep olmasın. Bu nimetler sebebiyle, ananı-babanı, geçmişini unutma! Allaha ibadetten geri kalma!” Böylece, gaflete düşmemek için gayret sarfediyordum. Sultanım! Sultanlara yakışan, affetmektir. Madem ki bunlar hatalarını anlayıp özür diliyorlar. Büyüklere de affetmek düşer. Allahü teâlâ tevbeleri kabul edeceğini vaad buyuruyor. Sizin de bunları affetmenizi talep ediyorum. Bunlar perdedir, aldanmayalım! Dünyalıklar aslını unutturmasın! Sultan da hasetçileri affetti. Hasetçiler de, Ayaz’ın, bu kadar kısa zamanda yükselmesinin sebebini, Ayaz’ın kendilerinden farkını böylece anlamış oldular.

Ayaz’ın diğerlerinden farkı 20 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Padişahın on tane veziri vardı. Fakat bunlardan Ayaz ismindeki vezirini çok sever, önemli işlerini ona gördürürdü. Onu kendine birinci vezir yapmıştı. Ayaz’ın maaşı da fazlaydı. On vezirin aldığını alırdı. Diğer vezirler, bunu çok kıskandıkları hâlde, bir müddet seslerini çıkarmazlar. Fakat daha sonra sabırları tükenir. Padişaha, Ayaz’a ayrı muamele yapılmasının uygun olmadığını söylerler. Padişah bunlara bir cevap vermez. Bunlara sözle verilen cevabın tesir etmeyeceğini bildiği için, bir olay ile cevap vermek ister. Bir gün dokuz vezirini alıp, ava çıkar. Avlanıp geri dönerlerken, uzakta bir kervan görürler. Padişah, vezirinin birini çağırıp der ki: - Git sor bakalım, kervan nereden gelip nereye gidiyor? Vezir atına atlayıp, kervanın yanına varır. Kervanın Rey şehrinden geldiğini öğrenip, geri dönerek, padişaha durumu bildirir: - Rey şehrinden geliyormuş efendim. Padişah vezire, “Hangi şehre gidiyorlarmış” diye tekrar sorunca, “Onu sormadım” diye cevap verir. Padişah, bu sefer ikinci veziri gönderip, hangi şehre gittiğini öğrenmesini ister. İkinci vezir de gidip gelir ve der ki: - Yemen’e gidiyormuş padişahım. İkinci vezir, Padişahın, “Yükleri neymiş” sorusuna cevap veremez. Padişah, üçüncü vezirini gönderip, kervanın yüklerinin ne olduğunu öğrenmesini söyler. Üçüncü vezir de gidip, “Yükleri her cins eşya” der. Bu defa da Padişahın, “Rey şehrinden ne zaman çıkmışlar” sorusuna, vezir cevap veremez. Padişah, bu şekilde dokuz veziri de bir şey öğrenmek için gönderir. Hiçbiri kervan hakkında, teferruatlı bilgi alıp gelemez. Başka bir zamanda, Ayaz’ın da bulunduğu bir avda, yine bir kervan görmüşlerdi. Padişah, bu defa Ayaz’ı çağırıp der ki: - Karşıdaki kervana git, nereden gelip nereye gidiyormuş öğren! Ayaz, kervanın bulunduğu yere gidip gelir. Padişah, nereden geldiklerini öğrendikten sonra, daha önce diğer vezirlerine sorduğu bütün soruları Ayaz’a da sorar. Ayaz, soruların hepsinin cevabını, kervanın yanına tekrar gitmeden verir. Çünkü, gittiği zaman, kervan hakkında lüzumlu bütün bilgileri sorup öğrenmiştir. Bunun üzerine Sultan, diğer vezirlerine hitaben, “İşte Ayaz ile sizler arasındaki fark” diye bir şey söylemez, fakat böyle hareket etmesi daha da tesirli olmuştur. Böylece diğer vezirler, Ayaz’ın kendilerinden farklı olduğunu açık bir şekilde görüp, ona karşı kıskançlık yaptıklarına pişman olurlar. Böyle nasihat verici olaylarla ilgili nice ibretli sözler vardır: İnsan çalışır, hatada ısrar etmez, hadiselerden ders, ibret alırsa, başarılı olmasına bir engel kalmaz. İyi yönde çalışan, iyiliğin karşılığını; kötü yolda çalışan kötülüğün karşılığını görür. Ne ekilirse o biçilir. “İyi yönde çalışan, iyiliğin karşılığını; kötü yolda çalışan kötülüğün karşılığını görür. Ne ekilirse o biçilir. Arpa eken, arpadan başka bir şey biçemez.” Git sor bakalım İnsanın yaptığı iş, kendisinin oğlu gibidir. Çocuğun yaptıklarından da kendisi mesuldür. Yaptığı iş, çocuk gibi eteğine sarılır, onu bırakmaz. Arpa ekersen, arpadan başka bir şey bitmez. Borcu sen aldın, borç veren senden başkasını tanımaz. İnsanın düştüğü sıkıntılar, çektiği ızdıraplar, hep kendi kötü hâllerindendir. Hem kötülük yapıp, hem de iyilik beklemek akla uygun değildir. Kötülüklerin kaynağı nefstir. Nefsi bırakıp, başkasını töhmet altında bırakma! Yiğit olan suçu başkasına yüklemez. Dünyada yapılan iyi ve kötü bütün işler, zerre kadar da olsa, ahirette karşılıkları görülecektir. Hiçbir şey saklı kalmayacaktır.

Niyet halis olunca... 21 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Abbasîler zamanında çölde yaşayan fakir bir aile vardı. Geçim sıkıntısı içindeydiler. Birgün, yağmur suyu ile testilerini doldurdular. Yıllar sonra, kızgın çölde tatlı yağmur suyunu görünce, evin hanımının hatırına bir fikir geldi. Kocasına dedi ki: - Bu yağmur suyu bizim için büyük bir nimet olabilir. Bu testiyi omuzlayıp, padişaha götür. Oralarda belki böyle tatlı su bulunmaz. Padişah bu suyu alınca, çok memnun olacak, bize çok hediyeler verecektir. Kadın, padişahın sarayının bulunduğu yerde, Dicle nehrinin aktığını, tatlı ve temiz bir suyunun bulunduğunu bilmiyordu. Çünkü, yuvası acı su civarında olan kuş, saf ve berrak suyun olduğunu bilemez. Nihayet, adam hanımının bu sözü üzerine, bir ümitle, testiyi alıp yola çıktı. Gece gündüz yol aldı. Sahraları, dağları aşarak, padişahın bulunduğu şehre vardı. Padişahın adamları onu karşıladı. Kendisine izzet ve ikramda bulundular. Kendisine bir arzusunun olup olmadığını sordular. Dedi ki: - Padişahımıza bir hediye sunmak için uzak yoldan geldim. Hediyem bu testinin içinde bulunan, tatlı saf yağmur suyudur. Yalanım yoktur. Maksadım, bunu sultanımıza arz edip, karşılığında sultana layık karşılık beklemektir. Çölde yaşayan bu adam, bu arzularında mazurdu. Çünkü, Dicle gibi temiz suyu olan şehre, testide su götürdüğünün farkında değildi. Eğer bilseydi, bu kadar yolu aşmaz, testiyi taşa çalardı. Padişaha durumu arz ettiler. Tebessüm etti. Bedeviyi kabul buyurdu. Bedevi dedi ki: - Sultanım, yıllardır biz hep acı su içeriz. İlk defa bol yağmur yağdı. Tatlı suya kavuştuk. Testimi doldurup yola koyuldum. Böyle tatlı yağmur suyu size layık. Padişah adamın halis niyetini öğrenince, hiç bozuntuya vermedi. “Buraya kadar yoruldun, çok memnun oldum. Çok makbule geçti” deyip, memnuniyetini bildirdi. Güzelce karnının doyurulup gönderilmesini emretti. Bu arada, o kimsenin testisini altın ile doldurttu ve bir adamına vererek, şöyle emretti: - Bu altın dolu testiyi ona ver. Dicle’den gemiye bindir. Hürmetle uğurla! Gideceği yere gemiyle giderse, daha kısa zamanda varır. Görevli, o adamı, Dicle’nin yanına getirdi. Adam, Dicle’yi görünce, utancından yere kapandı. İlk defa böyle çok su görüyordu. Kendi kendine şöyle söyledi: Arpa eken, arpa biçer Nihayet yola çıktı... Aczini bilip, Allahü teâlâya sığınan, Onun hem dünya nimetlerine, hem de sonsuz ahiret nimetlerine kavuşur. Yeter ki tam bir tevekkülle Ona sığınıp, yalnız Ondan beklesin. - Hayret, kendisi su deryasında iken, benim bir testime değer verdi. Beni mahcup etmedi. O cömertlik denizi, benim testimdeki suyu kabul etti. Testideki tozlu sudan alınmadı. Ey oğul, dünyayı, ağzına kadar ilim ve güzellik dolu bir testi bil! Bu ilim ve güzellik, Allahü teâlânın güzellik deryasından bir damladır. Hak deryasından bir damlayı tadanın ilk işi, testisini kırmak olur. Bedevi, yoksulluğundan, padişahın kapısına gitti. Dünyalık için gitti, istediğinden çok fazla dünyalığa kavuştu. Birkaç altın beklerken, bir testi altına kavuştu. Devlete erişti. Halis niyetle ahireti isteseydi ona da kavuşurdu. Aczini bilip, Allahü teâlâya sığınan, Onun hem dünya nimetlerine, hem de sonsuz ahiret nimetlerine kavuşur. Yeter ki tam bir tevekkülle Ona sığınıp, yalnız Ondan beklesin. Onun merhameti, ihsanı sonsuzdur. Kendisine sığınanları mahrum bırakmaz.

Ölüm bana müjdedir! 22 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Ölüm Müslüman için korkulacak bir şey değildir. Ölümden, inanmayan kimse korkar. Çünkü onun tek sermayesi dünyadır. Sonrasına inanmadığı için, “Dünyada ne yapabilirsem kârdır” diye düşünmektedir. Müslüman için ise, esas hayat öldükten sonra başlayacak... Bunun için Allah dostları, her zaman ölümü bir müjde olarak görmüşler.... Bir odadan diğer odaya geçiş, alt kattan üst kata çıkış olarak kabul etmişler... Bir gün Peygamber efendimiz, Hz. Ali’nin hizmetkârının kulağına, “Ey akılsız, efendini sen öldüreceksin” buyurdu. Hz. Ali bundan sonrasını şöyle anlatır: Şüphesiz, Peygamber efendimiz vahiy ile, Allahü teâlânın bildirmesiyle söylerdi. Bunun için, beni, o kimsenin öldüreceğini biliyordum. Hizmetçim beni her gördüğünde derdi ki: - Ne olur beni öldür, benden kötü bir şey meydana gelmesin! Ölümüne ben vasıta olmayayım! Ben de ona şöyle cevap verirdim: - Madem ki, Peygamber efendimiz böyle buyurdu. Onun sözleri boş sözler değildir. Ölümüme sen sebep olacaksın. Kul için kadere razı olmaktan başka çare yoktur. O ise yalvarıp yakarır, aynı sözleri değişik şekilde tekrarlardı: - Kılıcını bedenimde parçala! Ta ki, sonum fena olmasın! Bedenim ebediyen yanmasın! - Allahü teâlâ ne takdir ettiyse o olur. Onun dışında birşey söyleyemem. Sana bunun için düşmanlık da besleyemem! - Öyleyse bu işin sırrı nedir? - O hakikata ait bir sırdır. Bu sırrı söyleyemem! Hz. Ali devamla buyurdu ki: - Ben katilimi gördükçe, asla ona kızmazdım. Çünkü ölüm bana kendi canım gibi azizdir. Bu görünüşteki ölüm, gerçekte dirilik, görünüşteki yokluk, hakikatta ebediliktir. Çocuk, ana karnından ayrılınca, yeryüzü ona yeni bir konak olur. Ölüm bize bir arzu, bir aşktır. Bana ölüm tatlı gelir. Ölüm bana, dirilişin müjdesidir. Benim hayatım, ölmemdedir. Âşıkların hayatı ölümle başlar. Eninde, sonunda bu geçici yerden ayrılacağız. Çünkü, ayet-i kerimede, muhakkak Ona döneceğimiz bildirildi. Sığınan mahrum kalmaz... Ölümüne sebep olmayayım “Ölüm bana, dirilişin müjdesidir. Benim hayatım, ölmemdedir. Âşıkların hayatı ölümle başlar. Eninde, sonunda bu geçici yerden ayrılacağız. Ayet-i kerimede, O’na döneceğimiz bildirildi.” O kimse tekrar gelip Hz. Ali’ye dedi ki: - Ya Ali, ne olur beni öldür de, bu kötü iş benden meydana gelmesin! Ben sana kanımı helal ediyorum. Yeter ki, bu kötü iş benden olmasın! Hz. Ali ona şöyle cevap verdi: - Her zerre bir katil olup, elinde hançer ile seni öldürmek istese, sen beni öldürmedikçe, sana bir kıl ucu kadar zarar veremez. Kimse kaderde yazılanı değiştiremez. Fakat tasalanma, ben sana şefaatçiyim. Bu vücudumun benim yanımda bir değeri yoktur. Bu zahiri ölüm, benim için bağ-bahçedir. Bir Şaban ayının son cumasında, Peygamber efendimiz Ramazan ayının faziletlerini anlatıyordu. Bir ara Peygamber efendimiz ağlamaya başladı. Orada bulunan Hz. Ali sebebini sordu. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki: - Ya Ali, Ramazan ayında sen namaz kılarken, seni kılıçla yaralıyacaklar, sakalını başının kanıyla boyayacaklar. - Ya Resulallah, bu hâl dinime bir zarar getirecek mi, dinimin selametiyle mi olacak? - Evet dininin selametiyle olacak. - Benim için bu üzülecek bir şey değil, bana müjdedir. Nihayet, hicretin kırkıncı yılında, Ramazan ayının ondokuzuncu günü, sabah namazından çıkarken Hz. Ali’yi, kandırılan o kimse, zehirli kılıçla yaraladı. Ramazanın yirmisi cuma gecesi, sevdiklerine kavuştu. Yaralandıktan sonra şöyle vasiyet etti: “Beni yaralayana eziyet etmeyin! Aç ve susuz bırakmayın! Kendisini hoş tutun! Yatağı yumuşak olsun! Kendisini affettim.” Bu arada kendisine ikram edilen sütün yarısını içip, yarısının da, kendini yaralayan kimseye verilmesini vasiyet etti.

Düşmanını besleme! 23 EKİM 1997 Mesnevî'den seçmeler: Ahmağın biri İsa aleyhisselam ile yolculuk yapıyordu. Adam yolculuk esnasında, İsa aleyhisselamın, ölüleri, Allahü teâlânın izniyle dirilttiğini görünce, dedi ki: - Ne olur, "ism-i a'zam" duâsını bana öğret de, ben de senin gibi ölüleri dirilteyim. İsa aleyhisselam şöyle cevap verdi: - Sen buna layık değilsin. Bu duâyı öğrenmemen, senin için daha hayırlıdır. - Zararına da olsa, ben bu duâyı öğrenmeyi çok istiyorum, bana muhakkak öğret. Adam çok ısrar edince, kendisine "ism-i a'zamı" öğretti. Yolda giderken, bir çukurda kemik yığını gördüler. İsm-i a'zamı öğrenen kimse, bir an önce merakını yenmek için, hemen öğrendiği duâyı okudu. Allahü teâlânın izniyle, oradaki ölüler dirildi. Kemiklerin arasında bir de aslan ölüsü vardı. O da hemen dirildi. Duâyı okuyan adama saldırıp, onu parçaladı. İsa aleyhisselam aslana dedi ki: - Neden önce bu adamı parçaladın? - O buna layıktı. Çünkü, sana eziyet ediyor ve seni sıkıntıya sokuyordu. - Peki, niçin onun kanını içmedin? - O benim kısmetim, rızkım değildi. Nice kimseler, kükremiş aslan gibi, birçok dünya malına sahip olur, fakat bunları yiyemeden ölür. Ya Rabbi, bizi hırs ve gafletten kurtar! Sonra aslan dedi ki: Nihayet o gün geldi... Hayırlısını istemeli "Ey kimse, buradaki aslan nefsi temsil eder. Nefsinin dirilmesini isteme, o senin can düşmanındır. Dirildiğinde, ilk parçalayacağı sen olacaksın." - Bu av mutlak, öğüt ve ibret içindi. O adam rızkım olsaydı, ölüler arasında ne işim vardı, ölüp çürür müydüm? Nimetin kadrini bilmelidir. Merkep temiz suyun kıymetini bilmediği için, suya boynunu değil, ayağını uzatır. Ey kimse, buradaki aslan nefsi temsil eder. Nefsinin dirilmesini isteme, o senin can düşmanındır. Dirildiğinde, ilk parçalayacağı sen olacaksın. Nefs, köpek misali gibidir. Köpeğin dostu kemiktir. Köpek, kemik bulunca rahatlar. Nefsin gıdasını verip, onu rahatlandırma ve onu besleyerek düşmanını kuvvetlendirme! Ey kimse, yalnız başkalarının hâline bakma! Bunların hâlinden ibret al! Hep başkalarının hâline ağlama, gel biraz da kendi hâline ağla! Ey kimse, yanlışlar ortaya dökülünce, tevzi, dağıtım memuru gibi bunları hemen başkalarına dağıtma! Bunları kendine al! Herkes senin gibi başkasına havale ederse, yanlışlar ortada kalır. Yanlışları bertaraf etmek mümkün olmaz. Hz. Ali Hendek savaşında, bir düşman askerini alt edip, yere yatırdı. Kılıcını çekti. Tam vuracağı zaman, düşman askeri Hz. Ali'nin yüzüne tükürdü. Hz. Ali kılıcını kınına koydu. Onunla savaşmaktan vazgeçti. Ölümünü bekleyen kimse, bu işten bir şey anlamadı. Hayretle kendisine sordu: - Kılıcını çekmiştin. Beni öldürmene hiçbir engel yokken neden vazgeçtin? Öfken birden yatıştı. Hz. Ali şöyle cevap verdi: - Ben kılıcımı Allah için vuruyordum. Ben Allahın arslanıyım. Nefsin esiri değilim. Sen, benim şahsıma karşı yaptığın hareketten sonra seni öldürseydim, nefsim için öldürmüş olabilirdim. Hâlbuki her yaptığımı Allah için yapmam lazımdır. Ben saman çöpü değilim. Hilm, yumuşaklık, sabır, adalet dağıyım. Kasırga nasıl olur da, bu dağı yerinden oynatabilir. O sadece saman çöpünü uçurabilir. Öfke, padişahlara padişahtır. Fakat bizim kölemizdir. Ben öfkeye de gem vurmuşum.

Yanlış mukayese... 24 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Attarın birisinin, yeşil renkli, sesi, konuşması, hâli güzel bir papağanı vardı. Bu papağan, dükkan sahibi olmadığı zaman, dükkanda bekçilik yapardı. Diğer zamanlarda da, nükteli konuşmaları ile dükkan sahibini neşelendirirdi. İnsan gibi konuşur ve kendine mahsus sesi ile de öterdi. Birgün dükkan sahibi, papağanı dükkana bırakıp, evine gitti. Bu sırada içeriye ansızın, fare kovalayan bir kedi girdi. Kedinin, kendisini yakalamak için geldiğini zanneden papağan, büyük bir korkuya kapıldı. Can havliyle sağa-sola kaçarken, attarın, sermayesini ona bağladığı büyük gül yağı şişesini devirdi. Yere düşen şişe kırıldı. Gül yağı her tarafa yayıldı. Attar geri dönünce, gül yağının dökülmüş olduğunu görünce, çok üzüldü. “Bütün servetim gitti, mahvoldum” diyerek papağanın üzerine yürüdü. Onu hırpaladı, başına vurdu. Papağan, dükkanın bir köşesine büzüldü kaldı. Üzüntüsünden günlerce yemedi, içmedi. Sonra saçları dökülerek başı çıplak kaldı. Papağanın bu durumunu gören attar da, yaptığına çok pişman oldu. “Keşke elim, ayağım kırılsaydı da, şu papağanı dövüp incitmeseydim. Nimet güneşimi kendi elimle karartmış oldum” diye kendi kendine söyleniyor, papağanın tekrar eski hâline gelmesi için gitmedik Allah için yapmam lazım Bütün servetim gitti Kıyası yerinde yapmalıdır. Yerinde yapılmayan kıyas, yanlış netice verir, insanı yanlış yola sevk eder. Birçok şey görünüşte birbirine benzer ise de, aralarında büyük fark vardır. baytar bırakmıyordu. Fakat papağanın eski hâle gelmesine bir çare bulamadı. Yaptığı tedavilerin hiç faydası olmadı. Her gün papağan adama, adam papağana üzüntü içinde bakıyordu. Karşılıklı konuşma ve şakalaşmaları yok olmuştu artık. Böyle, üzüntülü şekilde günler geçti. Bir gün, attar birkaç arkaşı ile sohbet ediyordu. Bu sırada dükkanın önünden, saçları tamamen dökülmüş bir kimse geçiyordu. Papağan bu kimseyi görünce, konuşmak için hemen ortaya atıldı. Sahibi bu hâli görünce çok sevindi. Papağan dile gelip dedi ki: - Ey kişi, yoksa sen de benim gibi, gül yağı şişesini mi kırdın? Başka bir kelime de söylemedi, tekrar sustu. Attarın sevinci boşa gitti. Fakat, papağanın, kendi hâli ile kel kimsenin hâlini yersizce mukayese etmesi, oradakileri çok güldürdü. Her işte nice ibretler vardır anlayana... Kıyası yerinde yapmalıdır. Yerinde yapılmayan kıyas, yanlış netice verir. İnsanı yanlış yola sevk eder. İki kamış da su ile beslenir, birinin içi şeker ile dolar, diğerininki ise bomboş olur. Birçok şey görünüşte birbirine benzer ise de, aralarında büyük fark vardır. Tatlı su da, acı su da sudur; fakat birini içen rahatlar, diğerini içen acı hisseder. Gerçek âlim olmayanlar, sihir ile kerameti ayırdedemezler. Sihirbazlar, Musa aleyhisselamı taklit ederek, Onunkine benzer asa aldılar. Hâlbuki işi yapan asa değildi. Bunu bilemediler. Hâlbuki birinin arkasında Allahın laneti, diğerinde ise, Allahın yardımı vardı. Maymunlar, insanları taklit ederler. “İnsanların yaptıklarını yapıyoruz” derler. Hâlbuki bunu yapmakla, yine hayvandırlar, insan ile mukayese edilemezler. Mümin de, münafık da namaz kılar. Biri riya için, diğeri Allahın emri olduğu için kılar. Sözün kötülüğü, harften, deniz suyunun acılığı konulan kaptan değildir. Sahte ile hakiki altının değeri miheng ile belli olur. Miheng yoksa hak ile batıl da ayırt edilemez. Kötü kişiler de yalan ve hilelerle, temiz kimseleri kendi tuzaklarına düşürürler. Bütün iş hileyi anlayabilmek, doğru ile yanlışı ayırt edebilmektedir... İnsanın sonsuz cennet hayatına kavuşması veya sonsuz cehennem azabına düçar olması da, işte bu ayrımın doğru veya yanlış yapılmasındandır... Olanlardan ibret almak 25 EKİM 1997 Mesnevi’den seçmeler: Başa gelen olaylardan, sıkıntılardan ders almak lazımdır. Olaylardan ders almayıp, aynı tehlikeye tekrar düşmek ahmaklık alametidir. Bir aslan, bir kurt, bir de tilki beraber ava çıktılar. Dağda, bir dağ öküzü, bir dağ keçisi, bir de tavşan yakaladılar. Kurt ile tilki, bu hayvanların, aralarında taksim edilmesini istiyorlardı. Fakat, aslandan çekindikleri için, yüzüne karşı bunu söyleyemiyorlardı. Aslan bunların maksatlarını anladı. Kurdu çağırıp dedi ki: - Ey kurt, al bu avları taksim et! Yalnız dikkatli ol, adilane paylaştır! Bu taksimi benim vekilim olarak yap! Ben de böylece senin nasıl bir cevher olduğunu öğreneyim!.. Kurt şöyle cevap verdi: Hz. Musa ve sihirbazlar Bu ne biçim taksim Akıllı kimse, işin hakikatini anlar. İşin hakikatini anlayamayan ise cezasını çeker ve hâli başkalarına ibret olur. Herkes haddini bilmelidir. Aslanın yanında, ona aslanlık taslamak aptallık olur. - Ey şahım! Öküz size kalsın. Zira o iridir. Siz de büyük ve kuvvetlisiniz. Keçi benim! Çünkü benim gibi orta büyüklükte. Tilkiye de tavşan uygundur. En adil taksim bu olsa gerektir. Aslan bu taksime çok kızdı. Kükreyerek kurda dedi ki: - Bu ne biçim taksim? Benim olduğum yerde, nasıl, “Ben”, “Siz” diye bahsedebiliyorsun? Ben hayvanların hakimiyim. Ben varken sizin ne adınız olur? Kurtlar köpek soyundandır. Sen kendini bir varlık olarak görüp, yanımda nasıl kendine pay ayırabilirsin? Sonra, “Ey kurt, yanıma yaklaş” dedi. Yanına yaklaşan kurdun başını bir pençe darbesiyle kopararak söylendi: - Benim yanımda varlık taslamanın cezasını böylece görmüş oldun. Bundan sonra aslan, tilkiye dönerek dedi ki: - Taksim işini iyi bir biçimde sen yap! Tilki taksimi şöyle yaptı: - Bu semiz sığır, padişahımın kuşluk yemeği olsun! Bu keçi de güçlü padişahımın öğle yemeği olsun! Bu semiz tavşan da, şahımın akşam yemeği olması çok uygundur. Aslan, tilkinin bu taksimini çok beğendi. Tilkiye sordu: - Ey tilki, çok adaletli bir iş yaptın! Bu paylaştırmayı kimden öğrendin? Tilki şöyle cevap verdi: - Ey hayvanların şahı! Bu adaletli taksimi, şu yerde yatan kurt kardeşin hâlinden öğrendim. - Madem ki, işini hatasız yaptın, bu üç hayvanı da sana verdim. Bunlar benim sana ihsanım olsun! Al git! Aslan bundan sonra, tilkiye hitaben dedi ki: - Ey tilki, senin bize sadık olduğun anlaşıldı. Artık seni incitmemiz, üzmemiz uygun olmaz. Artık aramızda senlik, benlik kalmadı. Beraber olduk. Kurdun hâlinden ibret alabilmişsin. Artık sen, benim yanımda tilki değil aslansın! Tilki kendi kendine dedi ki: - İyi ki aslan, taksim işini kurttan sonra bana verdi. Hâlime şükür edeyim. Yoksa benim hâlim ne olurdu? Akgördüklerinden ibret alan kimsedir. İnsan her olaya, ibretle bakmalı, kendisine hisse çıkartmalıdır. Akıllı kimse Akıllı kimse, işin hakikatini anlar. İşin hakikatini anlayamayan ise cezasını çeker ve hâli başkalarına ibret olur. Herkes haddini bilmelidir. Haddini bilmeyen kimse, kurdun durumuna düşer. Aslanın yanında, ona aslanlık taslamak aptallık olur. Beterin de beteri vardır. Keşke bütün zararlar bedene, uzuvlara gelse! Ya imanımıza, kalbimize bir zarar gelir, iman nimetlerinden mahrum kalırsak, o zaman vay hâlimize. Bunun için gece-gündüz, yediğimize, içtiğimize çok dikkat edip, nefsin esiri olmamamız lazımdır. Müslümana, benlik davası yakışmaz. Herşeyin yaratanı, hakiki sahibi cenab-ı Haktır. Herşey Onun dilemesi ile olur.

Zulüm payidar olmaz! 26 EKİM 1997 Mesnevî'den seçmeler: Aslan diğer hayvanlara rahat vermiyordu. Yakaladığını parçalayıp yiyordu. Bunun için diğer hayvanlar huzursuzdu. Birgün hayvanlar toplanıp, aslanın huzuruna gittiler. Dediler ki: - Sen avlanmak için çıkma! Ovayı bize dar getirme! Biz aramızdan seçeceğimiz bir hayvanı sana getirelim. Bu senin rızkın olsun! Akıllı kimse Her sıkıntının bir kurtuluş çaresi vardır. Mutlaka kuvvetli olan, zayıf olana hükmedecek diye bir kaide yoktur! Hiçbir zalimin yaptığı yanına kâr kalmaz! Zulüm payidar olmaz! Aslan şöyle cevap verdi: - Sözünüzde durursanız, teklifiniz çok güzel bir şeydir. Fakat, ben insanların çok hilesini gördüm, bu yüzden çok sıkıntılara düştüm. Bu hilelerin her biri bana birer ders oldu. Hz. Peygamberin, (Mümin iki kere aynı hatayı yapmaz) sözünü kendime rehber edindim. Hayvanlar söz alıp aslana şöyle cevap verdiler: - Ey sultanımız. Kadere razı olmak lazımdır. Sen ne kadar tedbir alsan, kaderinde ne varsa o gelecektir. Tedbir takdire kâr etmez. Allaha tevekkül et! Allaha tevekkül eden, pişman olmaz, üzülmez. Aslan dedi ki: - Tevekkül iyidir, lakin sebeplere yapışmak da Peygamberin sünnetidir. Hz. Peygamber, (Önce, bineği bağlamak ve sonra tevekkül etmek lazımdır) buyurmuştur. - Evet sebeplere yapışmak lazımdır. Fakat, bunda ölçüyü kaçırmamalıdır. Tevekkülden daha güzel bir kazanç yoktur. Zira teslimiyet gönüllerin sevgilisidir. Firavun bütün çocukları öldürttü. Fakat Allahü teâlâ onun korktuğu çocuğu, evine gönderdi. - Dedikleriniz doğru, ancak cenab-ı Hak ayağımızın önüne bir merdiven koymuştur. Yüksek yere basamak basamak çıkılır. Önce çalışmalı ki, tevekkül kemâl bulsun. Tohumu ek sonra tevekkül et! Bütün peygamberler sebeplere yapıştılar. Birçok cefalara, sıkıntılara katlandılar. Daha sonra aslan ile diğer hayvanlar, aralarında sağlam bir sözleşme yaptılar. Bundan böyle, aslan hiçbir hayvana zarar vermeyecek, buna karşılık da her gün yiyeceği ayağına gelecekti. Bu anlaşma gereği, her gün tespit edilen hayvan, kendi ayağı ile aslanın önüne gidip, ona yem oluyordu. Bir gün sıra tavşana gelince, sızlanmaya başladı. Diğer hayvanlar dediler ki: - Biz sıramız geldiğinde, itirazsız giderek, diğer hayvanların korkusuz dolaşmasını sağladık. Sen niçin bu anlaşmaya razı olmuyorsun? Sen bizi ahde vefasız mı çıkartmak istiyorsun? Hemen aslana git. Hile yapma! - Siz bana biraz mühlet verin. Yapacağım hile, sizi ve çocuklarınızı da kurtaracak. Her sıkıntının bir kurtuluş çaresi vardır. Mutlaka kuvvetli olan, zayıf olana hükmedecek diye bir kaide yoktur! Hiçbir zalimin yaptığı yanına kâr kalmaz! Zulüm payidar olmaz! - Ey tavşan, yapacağın hile nedir? Sen küçücük boyunla aslana nasıl hile yapabilirsin? Tavşanın gitmesi gecikince, aslan hiddetlendi. - Ben biliyordum. Bunlar anlaşmalara bir gün uymazlar. Beni hileyle oyuna getirdiler. Bundan sonra onların sızlanmalarına itibar etmeyeceğim. Nihayet tavşan aslanın huzuruna geldi. Dedi ki: - Ey sultanım, senden özür diliyorum. Yolda gelirken, önümüze büyük bir aslan çıktı. Yanımda benden daha semiz bir arkadaşım daha vardı. Onu aldı. Ben ona sizden bahsettim. "Biz onun yemeğiyiz. Bizi bekler" dedim. "O da kim oluyormuş, benden başka sultan olmaz" dedi. Aslan bu söze çok kızdı. Hemen, "Beni, onun bulunduğu yere götür" dedi. Aslan arkada, tavşan önde yola çıktılar. Bir kuyunun yanına varırken, tavşan geri çekildi, "İşte o büyük aslan bu kuyunun içinde" dedi. Aslan hırsla gidip, kuyunun içine baktı, suyun üstündeki resmini düşman zannedip, kendini kuyuya attı. Böylece hayvanlar da onun zulmünden kurtulmuş oldular.

Ölmeden önce ölürsen... 27 EKİM 1997 Tedbir ve takdir Zulümden kurtuldular Ölmeden önce ölür, diline sahip çıkarsan, sen de bu dünyada hürriyete, ahirette de ebedî saadete kavuşursun. Bu dünya geçicidir. Burada mahkum sayılırsın. Mesnevî’den seçmeler: Tüccarın biri, mal almak için Hindistan’a gidecekti. Yola çıkmadan önce, bütün ev halkının bir isteklerinin olup olmadığını öğrendi ve son olarak da, kafesteki papağana sordu: - Hindistan’dan sen nasıl bir hediye istersin? Papağan cevap verdi: - Oradaki papağanlara benim halimi anlat! Onlara, “Kafese kapatılmış, güçsüz, hürriyetten mahrum bir papağanım var, size âşık” de! Onlardan, hürriyetime kavuşmam için ne yapmam lazım olduğunu sor, öğren! Ben burada kafesteyken, onların yeşillikler arasında, ağaçların tepesinde, gül bahçelerinde dolaşmaları reva mıdır, sor! Eğer ellerinden birşey gelmiyorsa, en azından derdime ortak olsunlar. Dostluk bunu gerektirir. Eğer benim feryadıma acıyorlarsa, hatırım için derdime bir çare bulsunlar! Tüccar da dedi ki: - Söylediklerini aynen yerine getireceğim. Oradaki papağanlara bir bir anlatacağım. Nihayet tüccar yola çıktı. Hindistan’a vardı. İşini bitirip, ev halkının hediyelerini aldıktan sonra, papağanın isteğini yerine getirmek için, şehir dışında yeşillik yerlere doğru atını sürdü. Orada gördüğü papağanlara, kendi papağanının söylediği sözleri nakletti. Anlatılanları dinleyen papağanlardan biri pat diye yere düştü. Papağanın bu hâline tüccar çok üzüldü ve kendi kendine, “Bu papağanın ölümüne sebep oldum. Keşke papağanımın sözlerini söylemeseydim” dedi. Tüccar, memleketine döndüğünde, herkese hediyelerini dağıttı. Bu hâli gören papağan dedi ki: - Bana verdiğin sözü yerine getirip, söylediklerimi dostlarıma bildirdin mi, anlat ki ben de sevineyim. Tüccar şöyle cevap verdi: - Sözlerini aynen bildirdim. Fakat çok pişman oldum. Düşünmeden cahiller gibi hareket ettim. Olanlara çok üzüldüm. - Ey efendi, seni bu kadar üzen, pişman eden nedir? - Senin sözlerini, hâlini papağanlara anlattım. Sözlerimi dinleyen bir papağan, senin hâline çok üzülüp, pat diye yere düşüp öldü. Onun ölümü beni çok üzdü. Senin sözlerini naklettiğim için çok pişman oldum. Fakat pişmanlığın bir faydası olmadı. Tüccarın sözleri bitince, papağan kendinden geçip yere düştü. Tüccar, bu defa yine kendi sözleri ile kendi papağanının da ölümüne sebep olduğunu görünce, üzüntüsü iyice arttı. Kendi kendine şöyle dedi: - Ey dilim, bak başıma neler getirdin? Beni üzüntülere boğdun. Sen hem şimşek, hem de harmanımsın. Ateşinle harmanımı yaktın. Ey dil, sen sonsuz bir hazinesin, fakat aynı zamanda devası olmayan bir dertsin. İnsanların nimet-i küfranısın, hem de dostların delili, rehberisin. Senin yüzünden tatlı nağmemi, çiçekli bahçemi kaybettim. Tüccar, bu şekilde konuşurken, papağanı kafesten çıkarıp, pencereden aşağı attı. Fakat ölmediği hâlde, ölmüş numarası yapan papağan, hemen uçup karşıda duran ağacın dalına kondu. Bu hâli gören tüccar çok şaşırdı. Papağana dedi ki: - Ey papağan, bu yaptığın nedir? Bu hileyi sana kim öğretti? Bunu bana açıkla! Bu kötülüğü bana kim yapabilir? - Bu hileyi bana Hindistan’daki, dostum öğretti. Sen de bu hileyi öğrenmeme vesile oldun. Hindistan’daki dostum bana şunu ima etti: “Senin mahkum olmana sebep konuşmandır. Eğer Keşke söylemeseydim... Dilime sahip çıksaydım... ölmüş gibi yapar, senin konuşmandan ümit kesilirse, seni sokağa atarlar. O zaman hürriyetine kavuşursun.” Papağan sonra da, sahibine biraz nasihat verdi: - Benim gibi ölmeden önce ölür, diline sahip çıkarsan, sen de bu dünyada hürriyete, ahirette de ebedî saadete kavuşursun. Bir gün de asıl vatanına kavuşacaksın. Bu dünya geçicidir. Burada mahkum sayılırsın. Selam sana, artık ayrılık zamanıdır. Papağan bunları söyledikten sonra oradan uzaklaştı.

Akıllının düşmanlığı 28 EKİM 1997 Mesnevî’den seçmeler: Atlı bir kimse, yolda giderken, kenarda uyumakta olan bir adamın ağzına yılanın girmekte olduğunu gördü. Hemen o tarafa koştu ise de yetişemedi. Yılan adamın ağzından içeri girmişti. Hemen elindeki kamçıyı vurarak, uyuyan kimseyi uyandırdı. Adamın canı yandığı için kaçmaya başladı. Sonunda bir elma ağacının yanında durdu. Atlı da peşinden geldi. Atından inip, ağacın altında bulunan çürük elmaları yemesini söyledi. Adam yemek istemeyince de, elindeki kamçıyı vurarak zorla yedirtti. Adam zoru görünce, bir taraftan çürük elmaları yiyor, bir taraftan da şöyle söyleniyordu: - Ey yolcu, bana niçin zulüm ediyorsun? Ben sana ne yaptım? Senin bana yaptıkların reva mıdır? Eğer maksadın beni öldürmek ise, niçin eziyet ediyorsun? Bir an önce kılıcını boynuma vur da öldür! Senin gibi zalim birine rastlamam, benim için ne büyük talihsizlik! Ya Rabbi, bana zulmeden bu kimsenin cezasını ver! Süvari, bu kimsenin konuşmalarına, ettiği bedduâlara hiç aldırmadı. Atına binip, adamı düz ovada koşturmaya başladı. Yetiştiği yerde, elindeki kamçıyı vuruyor, adam da can havliye koşabildiği kadar koşuyordu. Karnı tıka basa dolduğu için, midesi bulanmaya başladı. Nihayet başı döndü ve yere yıkılıp kaldı. Kusmaya ve midesinde ne var, ne yok hepsini çıkarmaya başladı. Bu arada yılan da dışarı çıktı. Bu hâli görünce, çektiği bütün sıkıntıları unuttu. Süvarinin saatlerce, niçin kendisine eziyet verdiğini anladı. Söylediği sözlere çok pişman oldu. Adamdan özür dileyerek dedi ki: - Sen ne kadar iyi bir kişiymişsin. Sen Allahın bir rahmetisin, tam zamanında beni gördün. Beni ölümden kurtardın. Ne mutlu senin gibilerle beraber bulunanlara! Senin için her şeyim feda olsun. Ben sana sert konuştum. Küstahça davrandım. Ey şahların şahı! Sana söylediğim kötü sözler, bilgisizliğim sebebiyledir. Durumu biraz bilseydim, böyle sözler söylemezdim. Ey güzel huylu kimse, vaziyeti biraz anlatsaydın, seni över duâ ederdim. Fakat, sustun ve durmadan vurdun. Dünyayı başıma zindan ettin. Ey iyi huylu kimse, lüzumsuz, aptalca konuşmalarımdan dolayı beni affet! Bunun üzerine süvari şöyle cevap verdi: - Eğer sana vaziyeti söylemiş olsaydım, korkudan ödün kopardı, ölürdün. Yılanın zehirinden önce, korku seni öldürürdü. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (İçinizde gizli olan düşmanı anlatsam, yiğitlerin ödü patlar, akıllıların aklı mahvolurdu. Ne gönlünüzde duâ edip yalvarmaya, ne oruç tutmaya, ne de namaz kılmaya kuvvet bulamazdınız.) İşte akıllı olanların düşmanlığı hep böyle görünüşte düşmanlıktır. Hakikatte ise, o kimseye iyiliktir. Akılsızın dostluğu ise, insana cefa olur. Sen ne iyi kimseymişsin... İçimdeki düşmanı bilseydin Bu hâli bilenler, kedinin pençesindeki fare gibi olur. Kurt gören kuzu gibi şaşırır. İçindeki düşmanı bilseydin, ne elmayı yiyebilir, ne de kusmak için mecalin kalırdı. Sen bana bedduâ ettikçe, ben, “Ya Rabbi! İşimi kolaylaştır. Bir an önce şunun içindeki düşmanı çıkartayım” diye duâ ediyordum. Ne sebebi söylemeye ruhsatım, ne de seni bırakıp gitmeye kudretim vardı. İşte akıllı olanların düşmanlığı hep böyle görünüşte düşmanlıktır. Hakikatte ise, o kimseye iyiliktir. Akılsızın dostluğu ise, insana cefa olur.

Sadece insan güler 29 EKİM 1997 Allahü teâlâ insanı eşref-i mahluk olarak, yani yaratılmışların en şereflisi olarak yaratmıştır. Diğer mahluklara vermediği pek çok üstünlüğü insanlara vermiştir. Mesela, insan dışında hiçbir canlı gülemez, gülümseyemez. Hayvanlar açlıkla, acıyla bağırabilirler; ancak yalnızca insan gülmekle, tebessümle ödüllendirilmiştir. Allahü teâlânın bu ihsanını istediğim zaman kullanabiliyorum. Bundan böyle gülme alışkanlığını edineceğim. Herkese, tebessümler dağıtacağım. Bu nimeti sonuna kadar kullanacağım. Gülümseyeceğim, anlayışım artacak; güleceğim, sorumluluklarım hafifleyecek; güleceğim, hayatım huzurlu olacak, çünkü huzurlu yaşamanın sırrı budur. Kendisini çok ciddiye alan bir insan kadar gülünç bir şey yoktur. Hiçbir zaman asık suratlı olmayacağım. Allahın gülebilme gibi büyük bir ihsanına mazhar olmuş bir insan olmakla beraber, yine de sadece zaman rüzgarlarına savrulmuş bir kum taneciği olduğumu unutmayacağım. Gerçekten de, bundan sonra nereye gideceğimi, başıma nelerin geleceğini biliyor muyum? Bugünle ilgili endişelerim on yıl sonra aptalca gelmeyecek mi? Günün önemsiz olaylarının beni alt üst etmesine niçin izin vereyim? Gözlerimden yaşlar akıtacak kadar beni kızdıran insanlar ve olaylar karşısında nasıl gülebilirim? Ne zaman keyfim kaçacak olsa, derhal aklıma gelecek kadar güçlü bir alışkanlık hâline gelinceye kadar, üç kelimeyi tekrarlayacağım. Bu söz beni her türlü çapraşık durumdan çıkartacak ve hayatımı dengede tutacaktır. Bu üç kelimelik söz: “Bu da geçer.” Çünkü dünyevî olan her şey gelip geçicidir. Yüreğim daraldığı zaman, bunun da geçeceğini düşünerek teselli olacağım. Başarı ile sevindiğim zaman, bunun da geçici olması nedeniyle kendimi uyaracağım. Fakirlikten boğulduğum zaman, kendime bunun da geçici olduğunu söyleyeceğim. Zenginlik kazandığımda da kendime bunun geçici olduğunu söylemeliyim. Evet, asırlardır ayakta duran, sarayları, köşkleri yapanlar nerede? Yaptırdıkları sarayların bahçesinde gömülü değil mi? Ve bir gün bu saraylar da yok olup toprağın altına gömülmeyecek mi? Eğer her şey geçici ise, niçin bugün için endişe duyayım ki? Bugünü gülücüklerle, tebessümle tamamlayacağım. Bugünün mutluluğunun tadını bugün çıkaracağım. Çünkü o, kutu içinde saklanabilecek bir tohum değildir. O, şişede saklanacak ilaç da değildir. Yarın için biriktirilemez. Tohum aynı gün ekilmeli, hasadı aynı gün yapılmalıdır. Bugün başarısızlıklarıma güleceğim ki, yeni düşlerim kaybolsunlar. Başarılarıma güleceğim ki, gerçek değerlerine büzülsünler. Kötülüklere güleceğim ki, ben tatmadan yok olsunlar. İyiliklere güleceğim, büyüyüp bollaşacaklar. Her gün, yalnızca gülerek başkalarını güldürdüğüm zaman, zafer olacaktır. Her gülümseme bir altınla değiştirilebilir ve yürekten sarfettiğim her güzel söz kaleler inşa eder. Gülebildiğim, tebessüm edebildiğim sürece gönlüm aydınlık olur. Bu, Yaratanın en büyük armağanlarından birisidir ve ben bunu artık har vurup harman savuramam. Kendini ciddiye alan insan! Hiçbir zaman başkaları ile alay etmeme izin vermeyeceğim. Bu konuda her zaman bir çocuk kalacağım. Çünkü ancak bir çocuk olarak kalırsam, başkalarına tepeden bakamam ve başkalarına tepeden bakmadığım sürece de haddimi bilirim. Gülebildiğim, tebessüm edebildiğim sürece gönlüm aydınlık olur. Bu, Yaratanın en büyük armağanlarından birisidir ve ben bunu artık har vurup harman savuramam. Yalnızca gülerek ve mutlulukla gerçek başarı hâline gelebilirim. Emeğimin meyvelerinden, yalnızca gülerek ve mutlulukla zevk alabilirim. Eğer bu böyle olmasaydı, başarısız olmak çok daha iyi olmaz mıydı? Mutluluk, yemeğe tadını veren tuz değil midir? Başarıdan zevk almak için mutluluğa sahip olmalıyım ve gülücükler dağıtmalıyım. İnanıyorum ki, ancak o zaman mutlu ve başarılı olacağım..

. Halkı kendi yerine koy! 30 EKİM 1997 Abbasî halifesi Ebu Ahmed Müstencid Billah, Seyyid Ahmed Rıfaî hazretlerine mektup yazıp nasihat istedi. Seyyid Ahmed Rıfaî, mektubu okuduktan sonra buyurdu ki: - Ne diyeyim! Eğer nasihate gücüm yetmez desem, riya olur. Eğer gücüm yeter desem, hoş birşey olmaz. Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhil aliyyil-azîm.” Sonra kağıt istedi. Şöyle yazdırdı: Nasihat isteyen mektubunuz bana ulaştı. Peygamber efendimiz, “Din nasihattir, din nasihattir, din nasihattir” buyurdu. Eğer bu hadis-i şerif olmasaydı, sana bu nasihati yapmazdım. Çünkü, insanlara nasihat için iki şart lazımdır: 1- Nasihat edenin ihlaslı olması, 2- Amel etmek şartıyla, din kardeşinin yaptığı nasihatı kabul etmek. Ey müminlerin emîri! Resulullahın sünnetine tabi olmak suretiyle, Allahü teâlânın emirlerini nefsinde, ailende yaşar ve Allahın emirlerine saygı gösterirsen, insanlar da sana ve memurlarına saygı gösterirler. Ey emîr! Bizans Kayserinin ve mecusî sultanlarının, memleketlerindeki kuvvetlerine bakma! Onlar cahil oldukları için, haktan uzaklaşıp, dünyalıklara yöneldiler. Onlar ölünceye kadar dünya muhabbeti ve arzusu ile yaşadılar. Emri altında olanlara, yumuşaklıkla iyi muamele etmediler. Onlara güç gelecek işler emrettiler. Ey müminlerin emîri! Sana gelince; sen, müslümanların malını, canını ve memleketlerini muhafaza et! Her işinde Allahtan kork! Her hâlinde Resulullahın emrine uy! O zaman sen, Allahü teâlânın himayesinde, Resulullahın gölgesinde olur, sözü geçerli biri olursun. Allahü teâlânın meleklerden olan orduları ile, daima yardım olunursun. Ey müminlerin emîri! Bu dünyada, yiyecek, içecek ve giyecek şeylerden sana her gelene dikkat et! İnsanlara zulmetmekten sakın! Şeytan seni aldatıp zulme yönelttiği zaman, nefsine şöyle sor: “Şayet zulmedilen, hapsedilen, kahredilen, iftira edilen sen olsaydın, kendin için sultandan ne isterdin?” Kendine nasıl muamele edilmesini istiyorsan, insanlara öyle muamele et! Çünkü sen böyle yaparsan, adaleti ve insanlığın icabını yerine getirmiş olursun. Şunu iyi bil ki, senin mülk ve devletin, Allahın mülküdür. Ey müminlerin emîri! Senin dünyada nasibin; seni gölgeleyecek miktarda gölge, seni örtecek kadar elbise, seni doyuracak kadar yiyecek, mallarından sana ait olan miktardır. Sen, Allahü teâlânın emirlerine riayet etmek suretiyle, Ona karşı olan edebi gözetirsen, Allahü teâlânın lütuf ve ihsanlarına kavuşursun. Allahü teâlânın emrine uymaz, mahluklarına zarar verirsen, zalim olursun. Yemeğe tat veren tuz Din nasihattır İdarecilerini, dini en iyi bilen kimselerden seç! Adalet hususunda, iyi veya kötü, mümin veya kâfir, herkese eşit muamele et! Dinin ve âlimlerin hakkını gözet! Katı kalblilerden uzak dur! İbadetin çeşitleri Ey müminlerin emîri! Şunu iyi bil ki, hükümdarların ordusu, adalettir. Bekçileri, yaptıkları işlerdir. Hâllerini bildiren defterleri ise, emri altında çalışanlar ve arkadaşlarıdır. Bu defterler, halkın gözü önündedir. Onun için bu defterleri ıslah et, muhafazasını sağlam yap, ordunu kuvvetlendir. Akıllı ve dindar kimselerle beraber ol! Katı kalbli, zalim ve dalalette olan kimselerden uzak dur! Çünkü böyle kimseler, senin düşmanlarındır. İşlerini, kadınların, gençlerin ve mürüvvetsiz kimselerin eline verip, onların oyuncağı hâline getirme! Çünkü onlar işleri karıştırır, kötü bir şekilde sonuçlanmasına sebep olurlar. Kızdığın zaman affa sarıl! Çünkü affetmek suretiyle yapacağın hata, ceza vermek suretiyle yapacağın hatadan daha iyidir. İşlerinde, dindar, hikmet ehli, din gayreti bulunan kimseleri seç! Onlar arasından da, tabiat bakımından güzel, akıl bakımından olgun, görüşü ve konuşması iyi, delili sağlam olanlarını seç! Dini en iyi bilen kimseleri seç! Adalet hususunda, iyi veya kötü, mümin veya kâfir, herkese eşit muamele et! Dinin ve âlimlerin hakkını gözet! Vefat edip Rabbine kavuştuğun zaman, akıbetinin iyi olmasına vesile olacak işleri yap!

Çok sevmenin alameti 31 EKİM 1997 Müslüman, dinine, anasına, babasına, hocasına, âmirine, memleketin büyüklerine ve kanunlara son derecede saygılıdır. Lüzumsuz şeylerle uğraşmaz. Ancak faydalı şeylerle meşgul olur. Kumar oynamaz. Zararlı işler yapmaz. Vaktini boşa geçirmez. Müslüman, ibadetini tam yapar, yalnız laf olsun diye yapmaz. İbadetini, büyük bir arzu, istek, sevgi ile yapar. Allahü teâlâdan korkmak demek, Onu çok sevmek demektir. İnsan, nasıl çok sevdiği bir kimsenin üzülmesini istemez ve onu üzeceğim diye korkarsa, Allahü teâlâya ibadet de, Ona olan sevgimizi ispatlayacak bir şekilde yapılmalıdır. Söz ile çok seviyorum demekle, sevgi olmaz. Çok sevmenin alameti, Onun istediği gibi olmaktır. Onun emirlerinin tersini yapıp, sonra da seviyorum demek yalancılık olur. Allahü teâlânın bize verdiği nimetler o kadar çoktur ki, Ona olan şükran borcumuzu, ancak, Onu çok severek ve Ona candan ibadet ederek ödemeye çalışmalıyız! İbadetin çeşitleri İbadetin, muhtelif çeşitleri vardır. Bir kısmı, Allahü teâlâ ile kul arasındadır. Allahü teâlâ, kendisine ibadette kusur edenleri belki affeder. Başkasının hakkına riayet etmek de ibadettir. Başkalarına fenalık edenleri ve üzerinde başkasının hakkı bulunanları, hak sahipleri affetmedikçe asla affetmez. Aşağıdaki hadis-i şerifler, bir müslümanın nasıl olması lazım geldiğini bildirmektedir: ] İnsanlara merhamet etmeyene, Allahü teâlâ merhamet etmez. ] Satın alınan bir gömleğe verilen paranın onda dokuzu helal ve onda biri haram olsa, bu gömlekle kılınan namazı, Allahü teâlâ kabul etmez. ] Müslüman, müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez. Onun yardımına koşar. Onu küçük ve kendinden aşağı görmez. Onun kanına, malına, ırzına, namusuna zarar vermesi haramdır. ] Allaha yemin ederim ki, bir kimse kendisi için sevdiğini, din kardeşi için de sevmedikçe imanı kâmil olmaz. ] Allaha yemin ederim ki, kötülüğünden komşusu emin olmayan, gerçek mümin değildir. ] Kalbinde merhameti olmayanın imanı kâmil değildir. ] İnsanlara merhamet edene, Allahü teâlâ merhamet eder. ] Küçüklerimize acımayan ve büyüklerimize saygılı olmayan bizden değildir. Din kardeşinin aybını, utanç verici hâlini görüp de, bunu örten, gizleyen kimse, İslâmiyetten önce Arapların yaptıkları gibi, diri gömülen kızı mezardan çıkarmış, ölümden kurtarmış gibidir. ] İhtiyarlara saygı gösteren ve yardım eden, ihtiyarlayınca, Allahü teâlâ ona da yardımcılar nasip eder. ] Allahü teâlânın sevdiği ev, yetim bulundurulan ve ona iyilik yapılan evdir. ] Yanında birini gıybet edeni susturan kimseye, Allahü teâlâ dünyada ve ahirette yardım eder. Gücü yeterken susturmazsa, Allahü teâlâ onu dünyada ve ahirette cezalandırır. ] Din kardeşinin aybını, utanç verici hâlini görüp de, bunu örten, gizleyen kimse, İslâmiyetten önce Arapların yaptıkları gibi, diri gömülen kızı mezardan çıkarmış, ölümden kurtarmış gibidir. ] İki arkadaştan Allahü teâlâ indinde daha iyi olanı, arkadaşına iyiliği daha çok olanıdır. ] Çok namaz kılan, çok oruç tutan, çok sadaka veren, fakat dili ile komşularını inciten kimsenin gideceği yer cehennemdir. Namazı, orucu, sadakası az olup, dili ile komşularını incitmeyenin yeri cennettir. ] Allahü teâlâ, dünyalığı, dostlarına da düşmanlarına da vermiştir. Güzel ahlakı ise, yalnız sevdiklerine vermiştir. ] Bir kimsenin ırzına, malına saldıranın sevapları, kıyamet günü o kimseye verilir. İbadetleri, iyilikleri yoksa, o kimsenin günahları buna verilir. ] Allahü teâlâ indinde günahların en büyüğü, kötü huylu olmaktır. ] Bir kimse, sevmediği birisine bela, sıkıntı geldiği için sevinirse, Allahü teâlâ, bu kimseye de bu belayı verir. Üç aylar başlıyor 1 KASIM 1997 Yarın mübarek üç ayların ilki olan Receb ayının biridir. Receb, “Tercib” kelimesinden gelmektedir. Bu da tazim ve hürmet manasına gelir. Allahü teâlâ, bu ayda oruç tutanların, bu aya saygı gösterenlerin günahlarını affeder, çok sevap ve üstün dereceler ihsan eder. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Receb-i şerifte bir kimsenin tuttuğu bir orucun sevabı, o kimsenin otuz sene nafile oruç tutmasına eşittir.) (Bir kimse, Allahü teâlânın ay’ı olan Receb ayında, bir mümin kardeşini gam ve üzüntüden kurtarırsa, Allahü teâlâ, ona Firdevs’te gözünün görebildiği kadar büyük bir köşk ihsan eder. Uyanınız, kendinize geliniz ve Receb ayına hürmet ve ikram ediniz ki, Allahü teâlâ da size ikram ve ihsan etsin.) (Cennette bir nehir vardır. Ona Receb denir. Sütten beyaz, baldan tatlıdır. Receb ayında birgün oruç tutana Allahü teâlâ kıyamet günü o nehirden su verir.) Ömer bin Abdülaziz hazretleri buyurdu ki: Senede dört geceye dikkat edip, ibadetle geçirmek lazımdır. Allahü teâlâ o gecelerde rahmetini saçar. Bu geceler, Receb’in ilk cuma gecesi, Şaban’ın onbeşinci gecesi, Ramazan’ın yirmiyedinci gecesi ve Ramazan Bayramı gecesidir. Receb ayında yapılan iyilikler, tutulan oruçlar, günahları temizler. Zira Receb-i şerifin isimlerinden birisi de Şehr-ül mutahhardır. Günahlardan temizlenilmesi ve yüksek derecelere kavuşulması sebebi ile bu isim verilmiştir. Receb, tevbe, hürmet ve ibadet ayıdır. Şaban, muhabbet ve hizmet ayıdır. Ramazan ise, yakınlık ve nimet ayıdır. Zünnun-i Mısrî hazretleri buyurdu ki: Sıkıntı verenin gideceği yer Dört gece Yıl ağaç gibidir. Receb ay’ı, ağacın yapraklı olduğu, Şaban meyveli, Ramazan ise, meyvesinin toplanacağı zaman gibidir. Receb, magfiret, Şaban şefaat, Ramazan sevapların kat kat olduğu aydır. - Receb tohum ekme, Şaban sulama, Ramazan ise, hasat ayıdır. Yani ekip suladığını biçip toplayacak bir aydır. Herkes ektiğini biçer. Amelinin, ibadetinin karşılığını alır. Tohum ekmeyen, hasat mevsimi gelince pişman olur. Receb ayının magfirete, Şaban ayının şefaate ve Ramazan ayının da sevapların kat kat verilmesine mahsus olduğu bildirilmiştir. Bu aylara hürmet etmek, günahlardan uzaklaşmakla ve ibadetleri yapmakla olur. Hürmet edip, saygı gösteren, kat kat karşılığını görecektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Receb, Allahü teâlânın ayıdır. Receb ayına ikram edene, saygı gösterene, Allahü teâlâ dünyada ve ahirette ikram eder.) Bazı alimler de şöyle buyurdu: “Yıl ağaç gibidir. Receb ay’ı, ağacın yapraklı olduğu, Şaban meyveli, Ramazan ise, meyvesinin toplanacağı zaman gibidir. Receb, Allahü teâlâdan magfiret, Şaban şefaat, Ramazan sevapların kat kat olduğu aydır.” Peygamber efendimiz, Receb ay’ı gelince; “Ya Rabbi, bize Receb ve Şabanı mübarek eyle ve bizi Ramazana eriştir” diye duâ ederdi. Hz. Ali yılda dört geceyi tamamen ibadetle geçirirdi. Bu geceler şunlardır: 1- Receb-i şerifin ilk gecesi, 2- Ramazan Bayramı geceleri 3- Kurban Bayramı geceleri 4- Şaban-ı şerifin onbeşinci gecesi.

Receb ayında tutulan oruç 2 KASIM 1997 Bugün, ibadetlere sevapların kat kat verildiği, üç aylardan Receb ayının birinci günüdür. Bir defasında, Peygamber efendimiz, Receb ayında tutulacak oruçların faziletini anlatıyordu. Orada bulunanlardan, pîr-i fani bir zat ayağa kalkıp dedi ki: - Ya Resulallah, ben Receb ayının hepsini oruçlu geçiremem. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Sen Receb ayının birinci, onbeşinci ve sonuncu günleri oruç tut, hepsini tutmuş sevabına kavuşursun. Çünkü sevaplar on misli yazılır. Fakat sen Receb-i şerifin ilk cuma gecesinden gafil olma ki, melekler o geceye Regaib gecesi demişlerdir. Zira o gece, gecenin üçte biri geçtikten sonra göklerde ve yerde bir melek kalmaz, hepsi Kâbe-i muazzama etrafında toplanırlar. Allahü teâlâ onlara hitaben buyurur ki: - Ey meleklerim, dilediğinizi benden isteyiniz! Melekler, isteklerini arz ederler: - Ya Rabbi, istediğimiz, Receb ayında oruç tutanları magfiret etmendir. Allahü teâlâ buyurur: - Ben, Receb ayında oruç tutanları magfiret ettim.” Yine Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Receb ayında bir gün, bir gece vardır ki, bir kimse o gün oruç tutsa, gecesinde namaz kılsa, ibadete devam eylese, bir senenin bütün günlerini oruç tutmuş, bütün gecelerini ibadetle geçirmiş sevabı verilir. O gün Receb’in yirmiyedinci günüdür.” Bazıları Regaib, Berat ve Kadir gecesinde nafile namazlarını cemaatle kılmaktadırlar. Halbuki, nafile namazlarını cemaatle kılmak mekruhtur. Ayrıca Regaib namazı diye bir namaz kılınmaktadır. Regaib namazı, Receb’in ilk cuma gecesi kılınan nafile namazdır. Dünya ve ahirette ikram “Magfiret ettim” “Receb ayında bir gün, bir gece vardır ki, bir kimse o gün oruç tutsa, gecesinde namaz kılsa, bir senenin bütün günlerini oruç tutmuş, bütün gecelerini ibadetle geçirmiş sevabı verilir.” Hicretten dörtyüzseksen sene sonra ortaya çıkmıştır. Birçok âlimler bunun, çirkin bid’at olduğunu yazıyor. Çok kimsenin kılmasına aldanmamalı, sünnet sanmamalıdır. Receb ayı, Âdem aleyhisselamdan beri kıymetli idi. Bu ayda muharebe etmek günah idi. Her ümmet, bu aya saygı gösterirdi. İsa aleyhisselam zamanında bir genç, güzel bir kıza tutulmuştu. Ona kavuşmak için çırpınıyordu. Nice zaman sonra söz aldı. Bir akşam, bir yerde buluştular. Genç, pek sevinçli idi. Aylardır bu zamanı bekliyordu. Genç ansızın, pencereden hilali, yeni ay’ı gördü. Kıza, “Bu hangi aydır” dedi. Kız da, “Receb ayı” diye cevap verdi. Genç birden toparlandı. Kız bu ani değişikliğe çok şaşırarak sordu: - Ne oluyorsun, ne oldu sana birden? Genç, şöyle cevap verdi: - Babalarımdan işittim. Receb ayında günah işlenmez. Bu aya saygı gösterilir. Sonra genç özür diledi ve evine gitti. Allahü teâlâ, İsa aleyhisselama vahiy gönderip, olanları bildirdi. “Bu genci ziyaret et! Selamımı söyle” buyurdu. Genç, Receb ayına gösterdiği bu saygı için, büyük bir peygamberin kendine gönderildiğine sevinerek iman etti. İyi bir mümin oldu. Receb ayına gösterdiği bu saygı sebebi ile, iman şerefine kavuştu. Bu mübarek zamanlarda vâdedilen sevaplara kavuşabilmek için, her şeyden önce itikadı düzeltmelidir. İlmihal bilgilerini, ibadetleri, haramı ve helali öğrenmeli ve yaşayışı bunlara uygun hâle getirmelidir. Çok tevbe ve istigfar etmeli, kazaya kalmış oruç ve namazları, bu günleri vesile ederek hemen kaza etmeye başlamalıdır. Cenab-ı Hakkın ihsanı 3 KASIM 1997 Müslümanların ihtiyaçlarını karşılamak ve onları sevindirmek büyük nimettir. Allahü teâlânın büyük bir ihsanıdır. Her müslümanın güzel ahlaklı olması için büyük gayret göstermelidir. Güzel ahlaklı olmanın kıymetini bildiren, yumuşak, ağır başlı ve sabırlı olmayı öven ve teşvik eden birçok hadis-i şerif vardır. Bunların bazılarını aşağıda bildiriyoruz. Her müslüman bunlara uygun yaşamalıdır. Her sözümüzde ve her işimizde bunlara uymaya çalışmamız lazımdır: ] Müslüman, müslümanın kardeşidir. Birbirlerini incitmezler, üzmezler. Bir kimse, din kardeşinin bir işine yardım etse, Allahü teâlâ da onun işini kolaylaştırır. Bir kimse, bir müslümanın sıkıntısını giderir, onu sevindirirse, kıyamet gününün en sıkıntılı zamanlarında, Allahü teâlâ onu sıkıntıdan kurtarır. Bir kimse bir müslümanın aybını, kusurunu örterse, Allahü teâlâ, kıyamet günü onun ayıplarını, kabahatlerini örter. ] İyi huylu kimse, dünyada ve ahirette iyiliklere kavuşacaktır. ] Allahü teâlâ, dünyada güzel suret ve iyi huy ihsan ettiği kulunu, ahirette cehenneme sokmaz. ] Kibirden, hıyanetten ve borçtan temiz olarak ölen kimsenin gideceği yer cennettir. ] Allahü teâlâ indinde en iyiniz, hanımına karşı en iyi olanınızdır. Hanımına karşı en iyi olanınız, benim. ] İmanı üstün olanınız, huyu daha güzel ve hanımına daha yumuşak olanınızdır. ] Haset etmeyiniz! Ateşin odunu yok ettiği gibi, haset de insanın sevaplarını giderir. Haset, kıskanmak, çekememek demektir. Yani, Allahü teâlânın birisine vermiş olduğu nimetin, ondan gitmesini istemek demektir. Ondan gitmesini istemeyip de, kendisinde de “Bu genci ziyaret et!” Kıskançlık nedir? Peygamber efendimiz, iyi huy nedir diye sorulunca, “Senden uzaklaşana yaklaşıp nasihat et ve sana zulmedeni affet ve malını, ilmini, yardımını senden esirgeyene, bunları bol bol ver” buyurdu. olmasını istemek, haset olmaz. Buna “Gıbta” etmek, imrenmek denir. Birisinde bulunan kötü, zararlı şeyin gitmesini istemek, “Gayret” ve “Hamiyet” olur. Peygamberimiz borçlu olan birinin cenaze namazını kılmak istemedi. Ebu Katade ismindeki bir sahabi, onun borcunu, havale yolu ile kendi üzerine aldı. Peygamberimiz de cenaze namazını kılmayı kabul buyurdu. Ebu Hüreyre’ye “İyi huylu ol” buyurdu. İyi huy nedir deyince, “Senden uzaklaşana yaklaşıp nasihat et ve sana zulmedeni affet ve malını, ilmini, yardımını senden esirgeyene, bunları bol bol ver” buyurdu. İslâm âlimleri, İslâm dininin emrettiği güzel ahlakı, 1400 seneden beri, hep anlatmışlar ve kitaplarında yazmışlardır. Böylece, İslâm dininin bildirdiği güzel huyları gençlerin kafalarına, kalblerine yerleştirmeye çalışmışlardır. Bu hadis-i şeriflerde bildirilen kaideler, güzel İslâm ahlakının kaynağıdır. İslâm âlimleri, bu hadis-i şeriflerden, çeşitli hükümler çıkarmışlardır. Bu hükümlerin dördü şunlardır: 1- Müslümanın, gayrı müslimlerin de mallarına, canlarına ve ırzlarına saldırması, orada hırsızlık yapması haramdır. Onların kanunlarına karşı gelmemeli, alış-verişte ve nakil vasıtalarında hile ve hıyanet yapmamalıdır. 2- Kâfirin malını almak, kalbini kırmak, müslümanın malını almaktan daha büyük günahtır. Hayvan hakkı, insan hakkından, kâfirin hakkı da, hayvan hakkından daha büyük günahtır. 3- Başkasının malını ondan izinsiz alıp, kullanıp, zarar yapmadan yerine bırakmak da haramdır. 4- Bir kimse, malı olduğu hâlde, borcunu ödemeyi bir saat geciktirirse, zalim ve âsi olur. Her an lanet altında bulunur. Borç ödememek öyle bir günahtır ki, uykuda bile durmadan yazılır. Değeri düşük olan para veya işe yaramayan mal vererek öder ve bunu hak sahibi istemeyerek alırsa, yine günah olur. Onu razı etmedikçe, gönlünü almadıkça günahtan kurtulamaz.

Kurtuluşun iki şartı 4 KASIM 1997 Kur’an-ı kerimde mealen, (Resulümün getirdiği emirleri alınız, itaat ediniz, yasak ettiği şeylerden sakınınız!) buyurulmuştur. Dünyada felaketlerden, ahirette azaptan kurtulmak için, iki şey lazımdır. Bunlar; emirlere sarılmak ve yasaklardan sakınmaktır. Bu ikisinden en büyüğü, daha lüzumlusu, ikincisidir. Allahü teâlâdan korkarak, haramlardan (yasaklardan, günahlardan) sakınmaya takva denir. Resulullahın yanında, birisinin çok ibadet ettiğini, çok uğraştığını söylediler. Birisinin de, yasak edilen şeylerden çok sakındığını söylediklerinde, (Hiçbir şey, haramlardan sakınmak gibi olamaz) buyurdu. Yani, yasaklardan sakınmak, daha kıymetlidir, buyurdu. Bir hadis-i şerifte de, (Dininizin direği haramlardan kaçmaktır) buyurdu. İnsanların meleklerden daha üstün olabilmesi, yükselmeleri bu sayededir. Melekler de, emirlere itaat etmektedir. Halbuki melekler, yükselemiyorlar. O hâlde, haramlardan, yasaklardan kaçınmak herşeyden daha lüzumludur. İslâmiyette en kıymetli şey, takvadır. Dinin temeli takvadır. Haramlardan tamamen kaçınabilmek için, mubahların fazlasından kaçınmalıdır. Mubahları, lazım olduğu kadar, kullanmalıdır. Bir insan, mubah, yani İslâmiyetin izin verdiği şeylerden, her istediğini yapar, taşkınca mubah işlerse, şüpheli şeyleri yapmaya başlar. Şüpheliler ise, haram olanlara yakındır. Uçurum yanında dolaşan, birgün uçuruma düşebilir. Netice olarak... Dinimizin direği “Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce helallaşsın, ödesin! Zira ahiret günü hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınacak, sevapları olmazsa, hak sahibinin günahları, buna yüklenecektir.” Haramlardan tam kaçabilmek için, mubahları lazım olduğu kadar kullanmalı, zaruret miktarını aşmamalıdır. Bu kadarını kullanırken de, kulluk vazifelerini yapabilmek için kullanmaya niyet etmelidir. Mubahların fazlasından tamamen kaçınabilmek, her vakit ve hele bu zamanda, hemen hemen mümkün değildir. Hiç olmazsa, haramlardan kaçınmalı, mubahların fazlasından da elden geldiği kadar sakınmaya çalışmalıdır. Mubahlar, lüzumundan fazla işlendikte, pişman olup tevbe etmelidir. Bu işleri, haram işlemeye başlangıç bilmelidir. Allahü teâlâya sığınmalı ve yalvarmalıdır. Bu pişmanlık, tevbe ve yalvarmak, belki mubahların fazlasından büsbütün sakınmak yerine geçerek, böyle işlerin afetinden, zararından korur. Cafer bin Sinan buyuruyor ki: “Günah işleyenlerin boynunu bükmesi, ibadet edenlerin göğsünü kabartmasından daha iyidir.” Haramlardan kaçınmak da, iki türlüdür: Birinci kısmı, yalnız Allahü teâlânın hakkı olan, Onun emri olan günahlardan kaçınmaktır. İkinci kısmı, insanların, mahlukların hakları da bulunan günahlardan kaçınmaktır. İkinci kısmı, daha mühimdir. Çünkü Allahü teâlâ, hiçbir şeye muhtaç değildir ve çok merhametlidir. Kullar ise, pek çok şeye muhtaç oldukları gibi, cimridirler. Resulullah buyurdu ki: (Üzerinde kul hakkı olan, insanların malına, ırzına dokunan, ölmeden önce helallaşsın, ödesin! Zira ahiret günü altının, malın değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınacak, sevapları olmazsa, hak sahibinin günahları, buna yüklenecektir.) İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: “Kıyamet günü, hak sahibi, hakkını affetmezse, bir dank hak için, cemaat ile kılınmış, kabul olmuş yediyüz namazı alınıp, hak sahibine verilecektir.” Bir dank, dirhemin altıda biri, yaklaşık olarak, yarım gram gümüştür. Dünya hayatı çok kısadır. Ahiretin azapları pek acı ve sonsuzdur. Kul hakkı ile günahkâr, âsi olarak gidip, bu acı azaplara düçar olmamak lazımdır. İleriyi gören akıl sahiplerinin hazırlıklı olması lazımdır. Dünyanın, güzelliğine ve tadına aldanmamalıdır. İnsanın şerefi ve kıymeti dünyalıkla ölçülse idi, dünyalığı çok olanların herkesten daha kıymetli ve daha üstün olması lazım gelirdi. Dünyanın görünüşüne aldanmak akılsızlıktır, ahmaklıktır. Birkaç günlük zamanı büyük nimet bilerek, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmaya çalışmalıdır. Allahü teâlânın kullarına ihsan, iyilik etmelidir. Kıyamette azaplardan kurtulmak için, iki büyük temel, yani iki yol vardır: Birincisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermektir. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir.

Yarın Regaib kandili 5 KASIM 1997 Receb-i şerifin ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. Çünkü Allahü teâlâ, bu gecede mümin kullarına ragibetler, yani ihsanlar, ikramlar yapar. O gece yapılan duâ reddolmaz ve namaz, oruç, sadaka gibi ibadetlere kat kat sevap verilir. O geceye hürmet edenleri affeder. Regaib kandilinin, Resulullah efendimizin babası Hz. Abdullah’ın evlendiği gece ile hiçbir ilgisi yoktur. Memleketimizde ve birçok İslâm memleketlerinde, bir asırdan beri, Abdullah’ın evlendiği geceye, Regaib kandili ismini veriyorlar. Regaib gecesine böyle mana vermek doğru değildir. Böyle söylemek, Resulullah efendimizin dokuz aydan önce dünyayı teşrif etmiş olduğunu bildirmek olur ki, bu da, noksanlık ve kusurdur. Her bakımdan, her insanın üstünde ve her Kabul olmuş yediyüz namaz Noksanlık ve kusur olur Mübarek geceleri ihya etmeli, yani kaza namazı kılmalı, Kur’an-ı kerim okumalı, duâ ve tevbe etmeli, sadaka vermeli, müslümanları sevindirmeli, bunların sevaplarını ölmüşlere de hediye etmelidir. bakımdan kusursuz olduğu gibi, Amine validemizi nurlandırdığı zaman da, noksan ve kusurlu değildi. Bu zamanın noksan olması, tıp ilminde ayıp ve kusur sayılmaktadır. Receb ayı, kıymetli aylardan olduğu için, her gecesi kıymetlidir. Her cuma gecesi de kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli olmaktadır. Regaib gecesinin kıymeti, çeşitli hadis-i şerifler ile bildirilmiştir. Peygamber efendimiz, Receb ayındaki ibadetlerin faziletini anlatıyordu. Yaşlı bir zat dedi ki: - Ya Resulallah, Receb ayının tamamını oruçlu olarak geçirmeye gücüm yetmez. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki: - Sen, Receb ayının birinci, onbeşinci ve sonuncu günleri oruç tut! Hepsini tutmuş sevabına kavuşursun. Çünkü sevaplar on misli ile yazılır. Fakat, Receb-i şerifin ilk cuma gecesinden (Regaib gecesinden) gafil olma! Mübarek geceler, İslâm dininin kıymet verdiği gecelerdir. Allahü teâlâ kullarına çok acıdığı için bazı gecelere, bazı günlere kıymet vermiş, bu gecelerdeki, günlerdeki duâ ve tevbeleri kabul edeceğini bildirmiştir. Kıymetli geceye, kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Önceki günü öğle namazı vaktinden, o gecenin fecrine kadar olan zamandır. Yalnız, Arefe ve üç kurban günlerinin geceleri böyle değildir. Bu dört gece, bu günleri takip eden gecelerdir. Müslümanların on mübarek gecesi vardır. Bu geceleri ihya etmeli, yani kaza namazı kılmalı, Kur’an-ı kerim okumalı, duâ ve tevbe etmeli, sadaka vermeli, müslümanları sevindirmeli, bunların sevaplarını ölmüşlere de hediye etmelidir. Bu gecelere saygı göstermelidir. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Bir an evvel kaza borçlarından kurtulmak için çalışmalıdır. Kaza borcu olanın, nafile ibadetlerle meşgul olması uygun değildir. Nafile ibadetlerin sevabına kavuşabilmek için, farzları yapmak ve farz borçlarını bitirmek, haramdan sakınmak lazımdır. Mübarek günlerde ve aylarda yapılan duâlar kabul edildiği gibi, bu aylarda yapılan bedduâlar da reddolunmaz. Bunun için, büyükleri, bilhassa ana-babayı üzmemeli, onların bedduâsını almamalıdır. Bu geceyi fırsat bilip, büyükleri ziyaret etmeli, onların gönüllerini ve hayır duâlarını almalıdır. Yarın oruç tutmalıdır. Yakınları uzakta olanlar, onları telefonla arayıp, kandillerini tebrik etmelidir. Bütün müslümanlar, mübarek günlerde, gecelerde birbirlerini arayıp tebrikleşmelidir.

En çok sevdiği kul 6 KASIM 1997 İnsanın ömrü çok kısadır. Sonsuz olan ahiret hayatında, insanın karşılaşacağı şeyler, dünyada yaşadığı hâle bağlıdır. Aklı başında olan, ileriyi görebilen bir kimse, kısa olan dünya hayatında, hep, ahirette iyi ve rahat yaşamaya sebep olan şeyleri yapar. Ahiret yolcusuna lazım olan şeyleri hazırlar. Allahü teâlâ, bazı kimseleri birçok insanın başına koyar, çok kimsenin ihtiyaçlarını görmeye vesile kılar. Bu kıymetli ve kazançlı ihsana kavuşan çok şükretmelidir. Allahü teâlânın kullarına hizmet etmek için çalışmalıyız. Rabbimizin kullarına hizmet etmekle dünyada ve ahirette nimetlere kavuşacağımızı düşünmeliyiz. İnsanlara karşı yumuşak olmanın, onlara iyilik etmenin, onların işlerini güler yüzle ve tatlı dille ve kolaylıkla yapmanın, Allahü teâlânın sevgisine kavuşturan yol olduğunu bilmeliyiz. Bu gecelere saygı göstermeli Güler yüz ve tatlı dil Allahü teâlânın en sevdiği iş, elbise vererek veya doyurarak veya başka bir ihtiyacını karşılayarak, bir mümini sevindirmektir. Bunun, ahiretin azaplarından kurtulmaya ve cennet nimetlerinin artmasına sebep olacağını, Peygamberimiz şu hadis-i şerifleri ile bildirmektedir: ] Allahü teâlâ, kullarının ihtiyaçlarını yaratır, gönderir. Allahü teâlânın en çok sevdiği kulu, Onun nimetlerinin, kullarına ulaşmasına vasıta olan kimsedir. ] Bir kimse, din kardeşine yardımcı oldukça, Allahü teâlâ da ona yardımcı olur. ] Allahü teâlâ, bazı kullarını başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak, onlara yardımcı olmak için yaratmıştır. İhtiyacı olanlar bunlara başvurur. Bunlar için ahirette azap korkusu olmayacaktır. ] Allahü teâlâ, bazı kullarına dünyada çok nimet vermiştir. Bunları, kullarına faydalı olmak için yaratmıştır. Bu nimetleri Allahü teâlânın kullarına dağıtırlarsa, nimetleri azalmaz. Bu nimetleri Allahın kullarına ulaştırmazlarsa, Allah, nimetlerini bunlardan alır, başkalarına verir. ] Bir müslümanın, din kardeşinin bir ihtiyacını karşılaması on sene itikaf etmesinden daha kazançlıdır. Allah rızası için bir gün itikaf yapmak ise, insanı cehennem ateşinden pek çok uzaklaştırır. ] Bir kimse, din kardeşinin bir işini yaparsa, binlerle melek o kimse için duâ eder. O işi yapmaya giderken, her adımı için bir günahı affolur ve kendisine kıyamette nimetler verilir. ] Bir kimse, din kardeşinin bir işini yapmak için giderse, her adımında yetmiş günahı affedilir ve yetmiş sevap verilir. Bu iş bitinceye kadar böyle devam eder. İş yapılınca, bütün günahları affedilir. Bu işi yaparken ölürse, sorgusuz, hesapsız cennete girer. ] Bir kimse, din kardeşinin rahata kavuşması veya sıkıntıdan kurtulması için hükumet adamlarına gidip uğraşırsa, kıyamet günü sırat köprüsünden, herkesin ayakları kaydığı zaman, Allahü teâlâ onun süratle geçmesi için yardım eder. ] Allahü teâlânın en sevdiği iş, elbise vererek veya doyurarak veya başka bir ihtiyacını karşılayarak, bir mümini sevindirmektir. ] Allahü teâlânın farzlardan sonra en çok sevdiği iş, bir mümini sevindirmektir. [Allahü teâlânın emirlerine “Farz” denir. Bu hadis-i şeriften anlaşılıyor ki, Allahü teâlâ, farz olan ibadetleri yapanları çok sever. Allahü teâlânın yasak ettiği zararlı, çirkin işlere “Haram” denir. Allahü teâlâ, haramdan sakınanı, farzları yapanlardan daha çok sever. İyi huylu olmak farzdır. Kötü huylu olmak haramdır. Kötülük yapmaktan sakınmak, iyilik yapmaktan daha kıymetli ve daha sevaptır.] ] Bir kimse bir mümine bir iyilik yapınca, Allahü teâlâ bu iyilikten bir melek yaratır. Bu melek, hep ibadet eder. İbadetlerinin sevapları bu kimseye verilir. Bu kimse ölüp, kabre konunca, bu melek nurlu ve sevimli olarak bunun kabrine gelir. Meleği görünce ferahlanır, neşelenir. “Sen kimsin” der. “Ben, falanca kimseye yaptığın iyilik ve onun kalbine koyduğun neşeyim. Allahü teâlâ beni bugün seni sevindirmek ve kıyamet günü sana şefaat etmek ve cennetteki yerini sana göstermek için gönderdi” der. Resulullahtan, “Cennete girmeye sebep olan şeylerin başlıcası nelerdir” diye sorulduğunda, “Allahü teâlâdan korkmak ve iyi huylu olmaktır” buyurdu. “Cehenneme girmeye sebep olan şeylerin başlıcası nelerdir” denildiği zaman, “Dünya nimetlerinden ayrılınca üzülmek, bu nimetlere kavuşunca sevinmek, azgınlık yapmaktır” buyurdu.

Adalet ile kurtulursun 7 KASIM 1997 Eskiden başarılı her devlet adamının arkasında, bir de manevî rehberi, yol göstericisi bulunurdu. Asırlar boyunca devam edegelen tatbikatta, bu böyle olmuş; millet idaresini omuzlarına yüklenmiş olan şahıslara, birer manevî rehber kılavuzluk etmiştir. Ama bu devlet Her iyiliğe bir melek Halife Harun Reşid’in rehberi, Hz. Behlül Dânâ idi. O, her fırsatta kinayeli ve mecazlı sözlerle Halifeyi ikaz ediyor; adaletten ayrılmaması için ikazlarda bulunuyordu. reisi, onu dinlemiş veya dinlememiş ayrı şey... Dinleyen rahat etmiş, dinlemeyen sıkıntıdan kurtulamamış... Halife Harun Reşid’in rehberi, Hz. Behlül Dânâ idi. O, her fırsatta kinayeli ve mecazlı sözlerle Halifeyi ikaz ediyor; adaletten ayrılmaması için ikazlarda bulunuyordu. Bir gün Hz. Behlül, ayaklarının üzeri tozlanmış olarak sarayın kapısında göründü. Halife uzun yoldan geldiğini tahmin ettiği Hz. Behlül’e sordu: - Nereden geliyorsun böyle, ey Behlül? - Cehennemden geliyorum, ya Harun! - Hayrola, cehennemde ne işin vardı? - Efendim, ateş lazım oldu, oraya ateş almaya gitmiştim. - Alabildin mi bari? - Alamadım; cehennemin bekçileri, “Burada ateş yoktur. Ateşi herkes kendisi getirir” dediler. Bunun için eli boş döndüm. - Peki öyleyse, ben ne yapayım ki oraya ateş götürmeyeyim? - Oraya ateş götürmemek için, adaletle hükmet! Adalet ile idare edersen ateşten kurtulursun. Harun Reşid bu cevap karşısında dakikalarca düşündü. Behlül Dânâ hazretlerini dinleyerek, adaletten ayrılmamaya gayret gösterdi. Hz. Behlül, insanlar arasına çok karışmaz; ekseriya tenha yerlerde yalnız kalmayı tercih ederdi. Halife, birgün kendisine, insanlardan niçin bu kadar kaçtığını sorduktan sonra dedi ki: - Devamlı seni yanımda görmek istiyorum. Aradığım zaman seni bulabileyim. Tamam mı? Hz. Behlül bu soruya şu cevabı verdi: - Sormam lazım! Halife şaşırdı. Çünkü soracağı kimsesi yoktu. Acaba kime soracaktı? Halife, onun arkasına bir adam taktı. Saraydan çıkan Hz. Behlül, bir müddet sonra kenar mahallelerden birinde, bir helaya girdi. Sonra da saraya döndü. Takip ettiği kimse ondan önce gelip, durumu Halifeye bildirdi. Halife sordu: - Sordun mu, ne karar verdin? - Sordum, devamlı burada kalmam uygun görülmedi. - Sen kimseyle görüşmemişsin. Helaya girip, geri gelmişsin. - Orada necasetlere sordum. Dediler ki, “Bizden ibret al da insanların içine girme! Bizim her birimiz, temiz ve nefis yemekler, meyveler ve sebzelerdik. İnsanların içine girdik de, işte böyle olduk!.. Halife derin bir düşünceye daldı. Sonra dedi ki: - Nasıl istersen öyle yap, sana karışmıyorum. Harun Reşid, bir gece rüyasında Azrail aleyhisselamı gördü. “Daha kaç sene yaşayacağım” diye sordu. Azrail aleyhisselam ise beş parmağını açarak dedi ki: - İşte şunu aklından çıkarma! Harun Reşid uyanır uyanmaz, düşünmeye başladı. “Acaba, beş sene mi, beş ay mı, beş hafta mı, beş gün mü, beş saat mı yaşayacağım” diye telaş etmeye başladı. İşin içinden çıkamayıp, Behlül Dânâ hazretlerine sormaya karar verdi. Harun Reşid’in merakla rüyasını anlatması üzerine, Hz. Behlül güldü. Telaşlarının yersiz olduğunu söyledi ve şöyle tabir etti: - Bir insanın ne zaman öleceğini, Azrail aleyhisselam da dahil hiçbir mahlukun bilmeyeceğini bilmiyor musunuz? Azrail aleyhisselam beş parmağıyla, beş gayb ilmini ”Burada ateş yoktur!” Bilinmeyen beş şey Allahtan başka kimsenin bilmediğine işaret ederek, size Lokman suresinin hükmünü hatırlatmış.

Belgrad’dan Bağdat’a... 8 KASIM 1997 Peygamber efendimiz bir hadis-i şerifinde, “Bir kimse ölünce ameli kesilir, amel defteri kapanır. Yalnız şu üç kimsenin amel defteri kapanmaz: Sadaka-i câriyesi, ilmi bir eseri, kendisine arkasından duâ eden hayırlı bir evladı olan.” Resulullahın, birer “sadaka-i câriye” olan, yani devamlı sevap getiren vakıf sahiplerinin amel defterlerinin kapanmayıp, daima sevaplar yazılacağını, hayır sahibi müslümanların mezarlarında kemikleri çürümüş olsa bile, vakıflarından istifade edildiği müddetçe bu sevaptan hissedar olacaklarını haber vermesi üzerine; Osmanlı zenginleri, fakirlerin karınlarını doyuracakları aşhaneler, talebelerin barınacakları yurtlar, medreseler, hatta yolcuların istirahat edebilecekleri kervansaraylar inşa ettirerek, bunları millet hayrına vakfetmişlerdir. Vakıflar en büyük gelişmeyi Osmanlılar zamanında gösterdi. “İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır” hadis-i şerifini rehber edinen Osmanlılar, her sahada olduğu gibi, bu sahada da muazzam eserler bıraktılar. Vakıf eserleri ülkeyi bir baştan diğer başa bir ağ gibi ördü. Bu vakıflar, fakir tabakanın imdadına yetişmiş, maddî imkanları zayıf olanların, bu vakıflardan ihtiyaçlarını bedavadan temin etmeleri sebebiyle, cemiyette sınıflaşma ve dolayısıyla sınıf mücadelesi meydana gelmemiş; aksine zenginden fakire merhamet, fakirden zengine de hürmet hissi kuvvetlenmiştir. Evliya Çelebi, Belgrad’dan Bağdat’a gitmek üzere yola çıkan fakir bir kimsenin, yemeiçme dahil beş kuruş harcamadan, huzur içinde yolculuk yapabildiğini yazmaktadır. İşte gerçek seyahat hürriyeti budur. Seyahat hürriyeti olup, adamın cebinde gezecek parası yoksa, bu nasıl seyahat etsin. Parası olan gezecek, olmayan gezemeyecek. Buna gerçek seyahat hürriyeti denebilir mi? Evliya Çelebi, Osmanlılar zamanındaki bu vakıflardan bahsederken, yolcuların dağ başında misafir olup, bedavadan yiyip içtikten sonra, sabah kalkıp yine yollarına devam ettikleri bir vakıf kervansaraydan aynen şöyle bahseder: Bu vakıf kervansarayların kapıları akşama kadar açık durur, ortalık karardıktan sonra kapılar kapanır, vakıf sahibinin vazifelendirdiği kapıcılar, kapının arkasında yatarlardı. Gece bir yolcu geldiğinde, kapıları açıp yolcuyu içeri alırlar; vakıftan, hayvan sahibinin hayvanına yem, kendilerine de yemek çıkarırlardı. Fakat gece içeri gireni bir daha dışarı bırakmazlardı. Sabah olduğu zaman dualarla kapılar açılır, yolcular hazırlanırdı. Bu sırada kervansarayın misafirleri arasında dolaşan bir görevli bağırırdı: - Ey Ümmet-i Muhammed! Maldan, candan, elbiseden eksiği olanlar var mı? Bu soruya, kervansarayda misafir olan yolcular; “Hiçbir eksiğimiz yoktur. Her şeyimiz tamamdır. Allah vakıf sahibinin hayrını kabul etsin. Hayatta ise kendisine selamet, vefat etmişse rahmet eylesin” derlerse, kapılar açılır, o zaman görevliler; - Öyleyse, Allah, giden ümmet-i Muhammed’e selametler, kalanlara ise rahatlar versin, derlerdi. Daha sonra kapıdan yolcuları uğurlayan kervansaray bekçileri; Evliya Çelebi, Belgrad’dan Bağdat’a gitmek üzere yola çıkan fakir bir kimsenin, yeme-içme dahil beş kuruş harcamadan, huzur içinde yolculuk yapabildiğini yazmaktadır. İnsanların en hayırlısı Hak teâlâ yardımcınız olsun - Ey din kardeşlerimiz! Yolunuzda durmayın, sizi namazınızdan alıkoyanlarla arkadaşlık etmeyin! Her yüzünüze güleni dost sanıp da, ibadetinizden kalmayın! Haydin Hak yardımcınız olsun, güle güle uğurla gidin, derlerdi. Evet, “Güneşin girmediği yere doktor girer” diye bir atasözümüz vardır. Bunu, “Gerçek adaletin girmediği yere zulüm girer” şeklinde ifade edebiliriz. İşte Osmanlı bu rahatlıkla, bu adaletle altı asır ayakta kalabildi.

Kendimle yarış edeceğim 9 KASIM 1997 Cenab-ı Hak, dünyadaki bütün nimetleri, imkanları insanlar için yaratmıştır. İnsan da bu nimetlerle, imkanlarla, dünyasını ve ahiretini mamur eder. Mesela, insan vasıtasıyla dut yaprağı, ipek hâline gelir. İnsan zekâsıyla killi toprak, kalelere dönüşür. İnsan eli değen ağaç, nadide mobilya olur; koyun postu, kıymetli kürk olur Eğer yaprak, kil, odun ve post insan eliyle yüz kat, bin kat değer kazanabiliyorsa, bu maddelere bu kadar değer kazandırabilen insanın değerini düşünmelidir. Bu değer bilinip kullanılmadıkça zayi olur. İşte ben bu değeri bilip, bu değerimi en iyi şekilde kullanmanın yollarını arayacağım. Kendisini üç gelecek bekleyen bir buğday tanesi gibiyim. Buğday tanesi, bir çuvala konduktan sonra hayvanlara yedirilmek üzere ahıra boşaltılabilir. Ya da ekmek yapılmak üzere öğütülebilir. Ya da altın başağının bir taneden birçoklarını üretmesi için toprağa ekilebilir. Ben, tek bir farkla, bir buğday tanesi gibiyim. Buğday tanesi, hayvanlara yedirilmek, ekmek için öğütülmek ya da çoğaltmak için toprağa ekilmek arasında bir seçim yapamaz. Oysa ben bu seçimi yapabilirim. Büyüme ve çoğalması için, buğdayın, toprağın karanlıklarına ekilmesi gerekir. Başarısızlıklarım, ümitsizliklerim, cahilliğim ve beceriksizliklerim, olgunlaşmak için dikildiğim karanlıktır. Nasıl ki buğday tanesi yağmurla, güneşle, ılık rüzgârlarla beslenir, filiz sürüp serpilirse, ben de vücudumu ve aklımı, düşlerimi gerçekleştirmek için öyle beslemeliyim. İlk önce, günle, haftayla, ayla, yılla ve hayatımla ilgili hedefler koyacağım. Nasıl ki buğday tanesinin kabuğunu çatlatıp filiz vermesi için yağmur yağması gerekiyorsa, hayatımın önüne billurlaşması için öyle hedefler koymalıyım. Hedefler koyarken, geçmişteki en iyi icraatımı dikkate alacak ve bunu katları ile çarpacağım. Gelecekteki hayatımın kuralı bu olacaktır. Hedeflerimi hiçbir zaman çok yüksek görmeyeceğim. Hedeflerimin yüksekliği, tam isabet sağlayıncaya kadar sık sık tökezlesem bile, beni korkutmamalıdır. Tökezlersem, doğrulacağım ve düşüşlerim beni endişelendirmeyecektir. Çünkü tam isabet sağlamak için herkes tökezlemek durumundadır. Bir solucan tökezlememe hürriyetine sahiptir. Ben, solucan değilim. Ben; insanım... Başkaları, killeriyle bir kulübe yapadursunlar; ben, benimkiyle bir kale inşa edeceğim. Güneş nasıl buğday taneciğinin fide vermesi için toprağı ısıtırsa, bu prensiplerim de benim hayatımı öyle ısıtacak ve düşlerimi gerçek kılacaktır. Bugün, dün yaptığım her işi aşacağım. Bugünün dağına gücümün yettiği kadar tırmanacağım, yarın ise bugünkünden daha da yükseklere varacağım. Öbür gün ise yarından da yükseklere... Kendimle yarışacağım. Başkalarının yaptıklarını geçmek önemli değildir. Önemli olan kendi yaptıklarımı aşmamdır. Ilık rüzgâr nasıl buğday tanesinin olgunlaşmasına yön verirse, rüzgârlar da benim sesimi başkalarına taşıyacak ve sözlerim hedeflerimi açıklayacaktır. Bir kere ağzımdan çıktılar mı, artık itibarımı kaybetmeden geri dönemem. Söylediklerimle alay etseler bile, herkes Nasıl ki buğday tanesi yağmurla, güneşle, ılık rüzgârlarla beslenir, filiz sürüp serpilirse, ben de vücudumu ve aklımı, düşlerimi gerçekleştirmek için öyle beslemeliyim. Tek bir farkla Sözlerimle alay etseler bile... plânlarımı, düşlerimi bilecek ve böylece söylediklerim gerçekleşinceye kadar, kaçmak için hiçbir mazeretim olmayacak. Çok geri hedefler koymak gibi bir suç işlemeyeceğim. İşi, başarısızlığa izin vermeden yerine getireceğim. Elimi her zaman erişebileceğim yerin daha yükseğine uzatacağım. Sahip olduğum performansımla hiçbir zaman memnun olmayacağım. Her zaman hedeflerimi, gerçekleşir gerçekleşmez yükselteceğim. Her zaman hedeflerimi dünyaya açıklayacağım. Ancak, başarılarımı da hiçbir zaman konuşmayacağım. Bırakayım başarılarımı başkaları anlatsın. Başarılı insana alçak gönüllülük yakışır.

Dinin esası, sözünde durmak 10 KASIM 1997 Hz. Ali’den veciz sözler: “Affetmek fazilettir. Kararlı olmak metâdır, sahip olunan maldır. Kararsız olmak ise zâyi olmaktır. Doğruluk emanet, yalancılık hıyanettir. İnsaf rahatlık, şer küstahlıktır. Emanete hıyanet etmemek, imandandır; güleryüzlülük ihsandandır. Doğruluk kurtarır, yalan felâkete sürükler. Kanaat insanı zengin yapar, yerinde kullanılmayan zenginlik azdırır. Dünya aldatır, şehvet kandırır. Lezzet oyalar, nefsin arzuları alçaltır. Haset yıpratır, nefret çökertir.” “Akıllı kimse, günahlarını tevbe ile örtendir. Cömert, kötülük yapana iyilikle karşılık verendir.” “İlim; güzel bir miras, genel bir nimettir. İnsaf, ihtilafı giderir, ülfeti getirir.” “Adalet; imanın başıdır, ihsanın birleştiği noktadır ve imanın en yüksek mertebesidir.” “Âlim; sözü işine uygun olandır. Âlim ilme doymaz.” “Hikmet; akıllıların bahçesi, ermişlerin mesiresidir, gezinti yeridir.” “Akıllı; şehvetten uzaklaşan, ahireti dünya ile değişmeyendir. Akıllı, yalnız ihtiyacı kadar ve delille konuşur, sadece ahiretinin ıslahı için çalışır. Akıllı, günahlardan sakınır, ayıplardan uzak durur. Cömertlik günahları siler, kalblere sevgi eker.” “Cahil; dayakla uslanmaz, nasihatlerden payını almaz.” “İlim; insanı akla götürür, kim ilim öğrenirse akıllanır. İlim; ruhu ihya eder, diriltir. Aklı aydınlatır, cehaleti öldürür.” “Zulüm; ayakların kaymasına, nimetin yok olmasına, milletlerin helakine sebep olur.” “Gerçek müminin sevgisi, kızması, birşeyi alması, yapması ve terki, hep Allah için olur.” “Kâmil mümin gizli şükreder, belaya karşı sabreder, ümit hâlinde iken bile korkar.” “Akıllı kimse, ibadetle, nefsin arzusuna karşı gelendir. Cahil kimse, günah işleyerek nefsin arzusuna uyandır.” “Allaha kavuşmak, kötü insanlardan uzak durmakla olur.” “İhtiraslı kimse, bütünüyle dünyaya malik olsa bile, yine fakirdir.” “Doğruluk, İslâmın direği, imanın desteğidir.” “Allahın azabından korkmak, müttekîlerin, takva sahiplerinin işaretidir.” “Dinin esası, emaneti yerine vermek, sözünde durmaktır.” “Haset eden daima hastadır, cimri insan, daima fakirdir.” “Başa kakan, nefret ateşini körükler.” “Kanaatkâr olmak, boyun eğme zilletinden daha hayırlıdır.” “Olgunluk üç şeyde gereklidir: Musibetlere sabır, isteklerde aşırıya kaçmamak ve isteyene vermektir.” “Yumuşaklık, durulmayı çabuk sağlar ve zor olan şeyleri kolaylaştırır.” “Âlim, cahili hemen tanır, çünkü daha önce o da cahildi. Cahil âlimi tanımaz, çünkü daha önce âlim değildi.” “Akıllı kimse, ibadetle, nefsin arzusuna karşı gelendir. Cahil kimse, günah işleyerek nefsin arzusuna uyandır.” İlmin akıl ile bağlılığı “Âlim, cahili hemen tanır, çünkü daha önce o da cahildi. Cahil âlimi tanımaz, çünkü daha önce âlim değildi.” “Akıl ve ilim, birbirinden ayrılmayan ve zıt olmayan iki kardeş gibidir.” “İman ve hayâ, birbirinden kopmayan bir bütündür.” “İman ve ilim, ikiz kardeş ve birbirinden ayrılmayan arkadaş gibidir.” “Öfke, tutuşturulmuş bir ateş gibidir. Her kim ki, öfkesine hâkim olursa, onu söndürür ve her kim onu salıverirse, ilk yanan kendisi olur.” “Ahmaklık, dermanı bulunmayan bir dert, şifası olmayan bir hastalıktır.” “Allah için kardeş olanların sevgisi, sebebi daim olduğu için devam eder. Dünya için kardeş olanların sevgisi, sebebi devam etmediği için, kısa sürer, bir an gelir son bulur.” “Akıllı, sustuğu vakit tefekkür, konuştuğu vakit zikreder, baktığı vakit de ibret alır.” “Kendisi amel etmeksizin Allah yoluna çağıran kişi, oksuz yaya benzer.”

İnsan sözü ile tartılır 11 KASIM 1997 Hz. Ali’nin veciz sözleri: “Sükût, sana vakar kazandırır ve seni özür dileme zahmetinden kurtarır.” “İhtiras, gafillerin kalbinde şeytanların sultanıdır.” “Hikmet, her müminin kaybettiğidir, onu münafıkların ağzında olsa dahî alınız.” “Hasetçilerin en ehveni, haset ettiği kişinin elindeki nimetlerin yok olmasını ister.” “İlim, insanı Allahın emrettiği şeylere götürür, zühd ise o şeylere erişilmesini kolaylaştırır.” “Korkaklık, ihtiras ve cimrilik, Allaha karşı kötü zannın bir araya getirdiği kötü arkadaşlardır.” “Mal, harcandığı kadar sahibine ikramda bulunur. Kişinin yaptığı cimrilik kadar ona ihanet eder.” “Fakîh öyle biridir ki, insanları Allahın rahmetinden ümitsizliğe düşürmez ve onları Allahın rahmetinden yüz çevirtmez.” “Mal ve çocuklar, dünya hayatının zinetidirler. Salih amel de, dünyadan ahirete götürülen mahsuldür.” “Allah için seven bir kardeş, en yakından daha yakın, anne ve babalardan daha merhametlidir.” “Amel eden cahil kişi, yoldan başka yerde yürüyen gibidir. Bu yürüyüşü ona, ihtiyacından uzaklaşmaktan başka birşey kazandırmaz.” “İnsan, sözü ile tartılır veya işi ile değerlendirilir. Seni zinet yönünden ağır getirecek şeyi söyle ve kıymetini artıracak şeyi yap!” “Yalancı, sözünde suçludur, isterse delili kuvvetli ve ağzı laf yapan biri olsun.” “İstişare, danışma sana rahatlık, başkasına yorgunluktur.” “Dünya müminin hapishânesi, ölüm hediyesi, cennet de varacağı yerdir.” “Dünya kâfirin cenneti, ölüm korkulu rüyası, cehennem de varacağı son duraktır.” “Allaha taatle uğraşmak en kârlı iş, doğru konuşan dil ise, en güzelidir.” “Gaddarlık, herkes için kötü bir şeydir. Şan, şeref sahibi ve büyük zatlar için daha çirkindir.” “Takva, dini ıslah, nefsi muhafaza eder ve mürüvveti süsler.” “Akıllı; alçak dünyadan el çeken, cennet-i a’lâya göz dikendir.” “Sabır en güzel huy, ilim en şerefli süs eşyasıdır.” “Kalblerin gafletine, gözlerin uyanık olması fayda vermez.” Öfkenin zararı Allah için seven “Dünya müminin hapishânesi, ölüm hediyesi, cennet de varacağı yerdir. Dünya kâfirin cenneti, ölüm korkulu rüyası, cehennem de varacağı son duraktır.” “Sıkıntıya düşmeden önce tedbirini alan kimse, ayağını sağlam yere basmış olur.” “Sabır, insanın başına gelene katlanması demektir. Onu kızdırana karşı da kendisine hâkim olmaktır.” “İhtiras, rızkı artırmaz.” “Kârlı olan, dünyayı ahiretle değiştirendir.” “Cimri, dünyada kendi nefsine cömert davranmaz, bütün malını mirasçılara vermeye razı olur.” “Mal, sahibini dünyada yükseltir, ahirette alçaltır.” “Haset, bir dert ve hastalık olup, haset eden veya olunan helak olmadıkça, çaresi bulunmaz.” “Günahlar birer dert olup, devası istigfardır.” "Sabır iki kısımdır: Sevmediğin şeye sabretmek ve sevdiğin şeye sabretmek.” “Sabır, en güzel iman kisvesi ve insanların en şerefli ahlâkıdır.” “Şek, şüphe, yakîni bozar, imanı yok eder.” “Mürüvvet; insanın, kendisini lekeleyecek şeylerden kaçınması ve güzellik kazandıracak şeylere yaklaşmasıdır.” “Cömertlik ve cesaret, şerefli maksatlar olup, Allahü teâlâ bunları sevdiği ve denediği kişilere ihsan eder.” “Sıkıntıya karşı sabretmek, bolluk anındaki afiyetten daha efdaldir.” Söz ilaç gibidir 12 KASIM 1997 Hz. Ali’nin veciz sözleri: “Akıllı, iyiliklerini canlandıran, kötülüklerini öldürendir.” “Tûl-i emel [Fazla yaşama arzusu], serap gibidir, bunu gören su sanıp aldanır.” “İyiliği tamamlamak, yeniden başlamaktan daha hayırlıdır.” “Kendi nefsinden razı olan, aldanmıştır. Ona güvenen, mağrur ve yolunu şaşırmıştır.” “Gerçek dost, ayıbını görüp nasihat eden, gıyabında seni koruyan ve seni kendisine tercih edendir.” “Ahmaklık; herşeyi fuzuliymiş gibi hiçe saymak ve cahil insanlarla arkadaşlık kurmaktır.” “Allah için dost olan, kişiye doğru yolu gösteren, fesattan uzaklaştıran ve ibadetlerinde yardımcı olandır.” “İlim, maldan daha hayırlıdır. İlim seni, sen de malı korursun.” “Fazilet; çok mal ve büyük işlerle değil, güzel kemâliyet ve hayırlı işlerle olur.” “İslâmiyet, teslimiyettir. Teslimiyet, yakîndir. Yakîn, tasdîktir. Tasdîk, ikrardır. İkrar, edâdır, yerine getirmektir. Edâ ise ameldir.” “Fazilet, en iyi maldır. Cömertlik, en güzel mücevherdir. Akıl, en güzel zinettir. İlim, en şerefli meziyettir.” “Adalet, halkın dirliği ve düzeni, idarecilerin süsü ve güzelliğidir.” “Akıllı kimse; dilini kötü söz ve gıybetten koruyan; mümin, kalbini şek ve şüpheden temizleyendir.” “İyilikle emretmek, insanların en faziletli amelleridir.” “İffet; nefsin koruyucusu ve kirlerden paklayıcıdır.” “Sabır iki kısımdır; belaya sabır iyi ve güzeldir. Bundan daha güzeli, haramlara karşı sabırdır.” “Haramlardan çekinmek, akıllıların şanı, şereflilerin tabiatındandır.” Haset bir hastalıktır İslâmiyet teslimiyettir “Mümin, baktığında ibret alır. Bir şey verilirse, şükreder. Musibet ve belaya uğrayacak olursa, sabreder. Konuşacak olursa, Allahü teâlâyı hatırlatır.” “Allah korkusundan dolayı gözyaşı dökmek, kalbi nurlandırır. Tekrar günah işlemekten insanı korur.” “Yaptığı günah bir işle övünmek, o günahı yapmaktan daha kötüdür.” “Ârifin, yüzü nur ve tebessüm, kalbi korku ve hüzün doludur.” “Dünya; güzel, aldatıcı ve geçici bir serap, çabuk yıkılan bir dayanaktır.” “Sevgi, kalblerin birbirine yakınlaşması ve ruhların ünsiyetidir.” “Yumuşaklık, öfke ateşini söndürür. Hiddet ise öfke ateşini körükler.” “Mümin, baktığında ibret alır. Bir şey verilirse, şükreder. Musibet ve belaya uğrayacak olursa, sabreder. Konuşacak olursa, Allahü teâlâyı hatırlatır.” “Akıl, müminin dostu; ilim, veziri; sabır, askerlerinin komutanı ve amel ise silahıdır.” “İman ile amel, ikiz kardeş olup, birbirinden ayrılmazlar.” “Haset edenin sevgisi sözlerinde görülür. Kinini işlerinde gizler. Adı dost, fiili düşmancadır.” “Yumuşak başlı olanlar; en sabırlı, derhal affedici ve en güzel huylu olan kimselerdir.” “Allahü teâlâdan hayâ etmek, insanı cehennem azabından korur.” “Gaflet, insana gurur getirir, helake yaklaştırır.” “Mümin, dünyaya ibret gözü ile bakar. İhtiyacı için karnını doyurur. Dünyadan konuşulduğu vakit, nefret ve tenkit kulağı ile dinler.” “Fazilet, gücü yettiğinde affetmektir.” “Hayâ ve cömertlik, ahlâkların en efdalidir.” “Kötü insan, hiç kimseye iyi zan beslemez. Çünkü o, herkesi kendisi gibi görür.” “Kâmil olan kimse, aklı, arzu ve isteklerine galip gelendir.” “Söz ilaç gibidir. Azı faydalı, çoğu zararlıdır.”

Sinsi düşmanlara aldanmamalı 13 KASIM 1997 Din düşmanlarının, müslümanları aldatarak, İslâmiyeti içerden yıkmak için, din adamı şekline girmeleri, daha eshab-ı kiram zamanında başladı. Bunlar, her asırda cahilleri aldatıp dinden çıkardılar ise de, İslâmiyete zarar yapamadılar. Çünkü, eskiden çok sayıda fıkıh âlimleri ve tasavvuf büyükleri vardı. Bunlar, sözleri ile ve yazıları ile müslümanları uyarıyor, aldanmalarını önlüyorlardı. Şimdi, din âlimi azaldığı için, din düşmanları meydanı boş buldular. Din adamı olarak ortaya çıkıp İslâmiyete saldırıyorlar. Müslümanların, bu sinsi düşmanları, tanıyabilmeleri için, İslâm âliminin nasıl olacağını iyi bilmeleri lazımdır. Gerçek İslâm âlimini, evliyanın büyüklerinden Muhammed Masum-i Farukî Serhendî hazretleri şöyle bildirmektedir: Üç kimseden kaçınız! Yanlarına yaklaşmayınız! Bu üç kimse, gafil, sapık din adamı ve dinden taviz veren zenginlere yaltakçılık eden kimse ve dinden haberi olmayan tarikatçılardır. Din adamı olarak ortaya çıkan bir kimse, Resulullahın sünnetine uymazsa, yani İslâmiyete yapışmazsa, ondan kaçmalı, yanına yaklaşmamalı, kitaplarını almamalı, okumamalıdır! Onun bulunduğu yerde bulunmamalıdır! Ona ufak yakınlık, insanın dinini yıkar. O, din adamı değil, sinsi bir din düşmanıdır. İnsanın dinini, imanını bozar. Bozuk din adamı, şeytandan daha çok zararlıdır. Sözü yaldızlı ve pek tesirli olsa da ve dünyayı sevmiyor görünse de, yırtıcı hayvanlardan kaçar gibi, ondan kaçmalıdır! İslâm âlimlerinden Cüneyd-i Bağdadî hazretleri buyurdu ki: Hasetçi kinini gizler Kaçılacak üç kimse Mezhepleri, âlimleri bir kenara itip, “Dini Kur’ana göre anlatıyorum” diyerek, aslında kendi sinsi maksadına uygun yorum yapan din hırsızları, şeytandan daha zararlıdır. İnsanı saadet-i ebediyeye, sonsuz saadete kavuşturacak tek bir yol vardır. O da, Resulullahın izinde bulunmaktır. Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı kitapları okumayan ve hadis-i şeriflerin gösterdiği yolda olmayan din adamına uymayınız! Çünkü, İslâm âlimi, Kur’an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin gösterdiği yolda olur. Selef-i salihin, doğru yolda idiler. Sadık idiler. Allahü teâlânın sevgisine, rızasına kavuşmuşlardı. Onların yolu, Kur’an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin gösterdiği yol idi. Bu doğru yola sımsıkı sarılmışlardı. Resulullahın yolu, selef-i salihinin yoludur. Selef-i salihin, ilk iki asrın müslümanlarıdır. Yani, selef-i salihin deyince, eshab-ı kiramın hepsi ile tabiinin ve tebe-i tabiinin büyükleri anlaşılıyor. Dört mezhep imamı, bu büyüklerdendir. O hâlde, Resulullahın yolu, dört mezhebin fıkıh, akaid ve tasavvuf kitaplarında bildirilmiş olan yoldur. Dört mezhebin kitaplarından ayrılan kimse, Resulullahın yolundan ayrılmış olur. Böyle olduğunu, ehl-i sünnet âlimleri sözbirliği ile bildirmişlerdir. Mezhepleri, âlimleri bir kenara itip, “Dini Kur’ana göre anlatıyorum” diyerek, aslında kendi sinsi maksadına uygun yorum yapan din hırsızları, şeytandan daha zararlıdır. Bunlardan uzak kalmalıdır! Her asırda bulunan tasavvuf büyükleri ve fıkıh âlimleri, selef-i salihinin yolunda idi. Hepsi İslâmiyete bağlı idi. Resulullaha vâris olmakla şereflenmişlerdi. Sözlerinde, işlerinde ve ahlaklarında, İslâmiyetten kıl kadar ayrılmamışlardı. Kur’an-ı kerime ve hadis-i şeriflere uymayan hiçbir sözleri yoktu. Resulullaha uymakta gevşek olanları, Onun ışıklı yolundan ayrılanları, din adamı sanmayınız! Onların yaldızlı sözlerine ve ateşli yazılarına aldanmayınız! Yahudîler, hıristiyanlar ve budist, berehmen denilen Hind kâfirleri de, tatlı ve yanık sözlerle, hileli mantıklarla, kendilerinin doğru yolda olduklarını, insanları iyiliğe, saadete çağırdıklarını bildiriyorlar. Müstehapları yapmakta gevşek davranan, sünnetleri yapamaz. Sünnetleri yapmakta gevşeklik de, farzların yapılmasını zorlaştırır. Farzlarda gevşek davranan da, marifete, Allahü teâlânın rızasına kavuşamaz. Bunun içindir ki, hadis-i şerifte, (Günah işlemek, insanı küfre sürükler) buyuruldu.

Resulullaha uymak 14 KASIM 1997 Muhammed Masum-i Farukî hazretlerine, “Resulullaha uymak nasıl olur” diye sorduklarında, şöyle cevap verdi: Resulullaha uymak nasıl olur? Bunlardan mühim olanlarını bildiriyorum: Günah işleyince, hemen tevbe etmelidir! Gizli işlenen günahın tevbesi gizli olur. Açık işlenmiş günahın tevbesi açık olur. Tevbeyi geciktirmemelidir! Kiramen kâtibin melekleri, günahı hemen yazmaz. Tevbe edilirse, hiç yazılmaz. Tevbe edilmezse yazarlar. Günaha tevbe etmemek, bu günahı yapmaktan daha kötüdür. Hemen tevbe etmeyen de, ölmeden önce tevbe etmelidir! Vera ve takvayı elden bırakmamalıdır! Takva, açıkça yasak edilmiş olan şeyleri; vera, şüpheli şeyleri yapmamaktır. Yasak edilenlerden sakınmak, emrolunanları yapmaktan daha faydalıdır. İyiler de, kötüler de, iyilik yapar. Fakat, yalnız sıddıklar, iyiler, günahtan sakınır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kıyamet günü Allahü teâlânın huzuruna kavuşanlar, vera ve zühd sahipleridir.) (Vera sahibinin namazı makbul olur.) (Vera sahibi ile birlikte bulunmak ibadettir. Onunla konuşmak sadaka vermek kadar sevaptır.) Resulullahın yolundan ayrılan Takva sahibi olmalı Günah işleyince, hemen tevbe etmelidir! Gizli işlenen günahın tevbesi gizli olur. Açık işlenmiş günahın tevbesi açık olur. Tevbeyi geciktirmemelidir! Kalbinin ürperdiği işi yapma! Nefsine uyma! Şüphe ettiğin işlerde kalbine danış! Hadis-i şerifte, (Nefse sükunet ve kalbe ferahlık veren iş, iyi iştir. Nefsi azdıran, kalbe heyecan veren iş günahtır) buyuruldu. Başka bir hadis-i şerifte, (Helal olan şeyler bellidir. Haramlar da bildirilmiştir. Şüpheli olanlardan kaçınız! Şüphesiz bildiklerinizi yapınız!) buyuruldu. Şüpheli bir şeyle karşılaşınca, eli kalb üzerine koymalı, kalb çarpması artmazsa, o şeyi yapmalıdır! Eğer, fazla çarparsa yapmamalıdır! Hadis-i şerifte, (Elini göğsüne koy! Helal şeyde kalb sakin olur. Haram şeyde çarpıntı olur. Şüpheye düşersen yapma! Din adamları fetva verseler de yapma!) buyuruldu. İmanı olan, büyük günaha düşmemek için, küçük günahtan kaçar. Bütün ibadetlerini, iyiliklerini kusurlu bilmelidir! Allahü teâlânın emirlerini tam yapamadığını düşünmelidir! Ebu Muhammed Abdullah bin Menazil buyurdu ki: Allahü teâlâ çeşitli ibadetleri bildirdi. Sabrı, sıdkı, namazı, orucu ve seher vakitleri istigfâr etmeyi buyurdu. İstigfârı en sonra söyledi. Böylece kula, bütün ibadetlerini, iyiliklerini kusurlu görüp, hepsine af ve magfiret dilemesi lazım oldu. Cafer bin Sinan buyurdu ki: İbadet, iyilik yapanların, kendilerini, günah işleyenlerden üstün görmeleri, onların günahlarından daha fenadır. Kendinin ve çoluk çocuğunun nafakasını helaldan kazanmak için çalışmalıdır! Bunun için, ticaret, sanat yapmak lazımdır. İslâm büyükleri, hep böyle çalışıp kazanırlardı. Helal kazanmanın sevaplarını bildiren pek çok hadis-i şerif vardır. Muhammed bin Salim hazretlerine; “Çalışıp kazanalım mı, yoksa yalnız ibadet yapıp tevekkül mü edelim” dediklerinde; “Çalışıp da tevekkül ediniz” buyurdu. Ebu Muhammed bin Menazil; “Çalışıp da tevekkül etmek, bir yere çekilip ibadet yapmaktan hayırlıdır” buyurdu. Yemekte, içmekte adaleti, yani orta hâlde olmayı gözetmelidir! Gevşeklik verecek kadar çok yememeli, ibadet yapamayacak kadar da, perhiz etmemelidir! Evliyanın büyüklerinden Şah-ı Nakşibend hazretleri, “İyi ye, iyi çalış!” buyurmuştur. Sözün kısası, ibadet ve iyilik yapmaya yardımcı olan herşey, iyi ve mübarektir. Bunları azaltanlar da, yasaktır. Her iyi işte, niyete dikkat etmelidir! İyi niyet olmadıkça, o işi yapmamalıdır! İslâmiyete uymayanlardan, bid’at ve günah işleyenlerden uzak kalmalı, yani bunlarla görüşmemelidir! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Hikmet, on kısmdır. Dokuzu bir kenara çekilmek, biri de az konuşmaktadır.)

Güler yüz ve tatlı dil 15 KASIM 1997 İyi, kötü, herkese, güler yüz göstermeli, sert söylememeli, tatlı dilli olmalıdır! Sertlik göstererek, isyan ederek fitneye, anarşiye sebep olmamalıdır! Dost kazanmalı; düşman kazanmamalıdır! Düşmanı kim olsa kazanır, maksat dost kazanmaktır. Hafız-ı Şirazî’nin, “Dostlara doğru söylemeli, düşmanları güler yüzle ve tatlı dil ile idare etmelidir” sözüne uymalıdır! Af dileyenleri affetmelidir! Herkese karşı iyi huylu olmalıdır! Kimsenin sözüne karşı gelmemeli, münakaşa etmemelidir! Herkese yumuşak söylemeli, sert söylememelidir! Şeyh Abdullah Bayal buyurdu ki: Orta hâlli olmalı Tasavvuf nedir? Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktarda, herkes sana yardımcı olur. Tasavvuf; namaz kılmak, oruç tutmak ve geceleri ibadet etmek demek değildir. Bunları yapmak her insanın kulluk vazifesidir. Tasavvuf, insanları incitmemektir. Bunu hasıl eden, vasıl olmuştur. Maksada kavuşmuştur. Evliyanın, başka insanlardan nasıl ayırt edilebileceğini, Muhammed bin Salim hazretlerinden sordular. Şöyle cevap verdi: Evliya, sözlerinin yumuşak olması ve huylarının güzel olması ve yüzünün güler olması ve ihsanının bol olması ve konuşurken itiraz etmemesi ve özür dileyenleri affetmesi ve herkese merhametli olması ile diğer insanlardan ayırt edilir. Ebu Abdullah Ahmed Makkarî buyurdu ki: Fütüvvet demek, gücendiğin kimseye iyilik etmek, sevmediğine ihsanda bulunmak ve sıkıldığın kimseye güler yüzlü olmaktır. Mertlik budur. Az konuşmalı, az uyumalı ve az gülmelidir! Kahkaha ile çok gülmek, kalbi karartır. Çalışmalı, fakat karşılığını Allahü teâlâdan beklemelidir! Onun emirlerini yapmaktan zevk duymalıdır! Yalnız Ona güvenince, O, her dileği ihsan eder. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ yalnız Ona güvenenin her dilediğini verir ve bütün insanları buna yardımcı yapar.) Yahya bin Muaz buyurdu ki: Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktarda, herkes sana yardımcı olur. Ebu Muhammed Abdullah buyurdu ki: Allahü teâlâ ile insan arasında olan en büyük perde, kendi nefsini düşünmesidir ve kendisi gibi aciz olan bir kula güvenmesidir. İnsanların değil, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmayı düşünmelidir! Ailesine ve çocuklarına karşı tatlı dilli ve güler yüzlü olmalıdır! Onların haklarını yerine getirecek kadar aralarında bulunmalıdır! Onlara bağlanmak, Allahü teâlâdan yüz çevirecek kadar olmamalıdır! Din işlerinde, cahil ve fasık kimselere danışmamalıdır! Dünyaya düşkün olanlarla birlikte bulunmamalıdır! Her işte, sünnete uymalı, bid’atten sakınmalıdır! Neşeli zamanlarda, İslâmiyetin dışına taşmamalı; sıkıntılı anlarda, Allahü teâlâdan ümidi kesmemelidir! Her güçlük yanında, kolaylık bulunduğunu unutmamalıdır. Neşede ve sıkıntıda hâli değişmemeli, varlıkta ve yoklukta aynı hâlde olmalıdır! Hatta, yokluktan rahatlık duymalı, varlıkta sıkılmalıdır! Olayların değişmesi, insanda değişiklik yapmamalıdır! Kimsenin aybına bakmamalı, kendi ayıplarını görmelidir! Kendini hiçbir müslümandan üstün bilmemelidir! Her müslümanı görünce, kendi saadetinin, onun duâsını almakta olabileceğine inanmalıdır! Kendinde hakkı bulunanların kölesi gibi olmalıdır! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Üç şeyi yapan müslümanın imanı kâmildir: Ailesine hizmet etmek, fakirler arasında oturmak ve hizmetçisi ile birlikte yemek.) Bu üç şeyin, müminlerin alameti olduğu Kur’an-ı kerimde bildirilmiştir. Din büyüklerinin hâllerini öğrenmeli, onlar gibi olmaya çalışmalıdır! Kimseyi gıybet etmemelidir! Gıybet yapana mâni olmalıdır! İşitince incineceği şeyi, arkasından söylediği zaman, sözü doğru ise, gıybet olur. Yalan ise iftira olur. Her ikisi de, büyük günahtır.

Davetsiz misafirlerimiz 16 KASIM 1997 Cenab-ı Hakkın her yarattığında nice hikmetler vardır. Boş, faydasız hiçbir şey yaratmamıştır. Bu hikmetlerin bugün tespit edilememiş olması, o şeyin bir hikmetinin olmadığını göstermez. Üç şeyi yapan Allahü teâlâ boş, faydasız hiçbir şey yaratmamıştır. Bu hikmetlerin bugün tespit edilememiş olması, o şeyin bir hikmetinin olmadığını göstermez. Mesela mikroplar... Görünüşte bunları hep, bizim zararımıza faaliyet gösteren mahlûklar olarak biliriz. Acaba böyle midir? Önce mikrop nedir, ne değildir, buna bir bakalım. Mikroplar, dünyamızda en çok yayılmış mahlûklar olup, o kadar çoktur ki, diğer bütün canlıların toplam sayısı, bunların yanında sıfır gibidir. Üzerinde binlerle mikrop yaşamayan bir toprak parçası, havada bir toz, bir su damlası, bir sinek ayağı ve hiçbir insan kılı mevcut değildir. Süt hayvandan bakraca aktığı zaman, her kahve kaşığında binlerce mikrop bulunur. Bu miktar, her saatte katkat artar. Bir mikrobun yirmidört saatte çoğalarak yetmiş milyona çıktığı görülmüştür. Tereyağındaki mikroplar, sütten on kat fazladır. İnsan ve hayvanların bulunduğu yerde, mikrop miktarı fevkalade artar. Mikroplar havada uçmaz. Havadaki her bir toz, yüzlerce mikrop taşıyan birer balondur. Mikroplar, diğer canlı mahlûklar gibi olup, insanlara zararlı veya faydalı olmak gayesinde değildir. Bunların, yegane gayesi, her canlıda olduğu gibi, yaşamak arzusudur. Birçok insan, mikrop deyince, yanlış olarak, insana düşman olan mahlûk zanneder. Halbuki Allahü teâlâ, çok şeyleri yaratmasına, mikropları sebep ve vasıta kılmıştır. Cenab-ı Hakkın iradesi ile, dilemesi ile, muhtelif işlerin yapılmasında vazife görüyorlarsa da, genel olarak zararsız, faydalı ve zararlı olmak üzere üç sınıftırlar. Onbinlerce çeşitleri olup, hemen yüzde sekseninin insanlarla alakası yoktur. Yüzde iki kadarı, faydalıdır. Mesela, bize, peynir, sirke, hamur, maya vs. yaparlar. Bir kısmı ile de, beraber yaşamaktayız. Her nefeste, binlercesi içimize girer. Bunlar, tavuk, kedi, köpek, koyun gibi evcil hayvanlarımız gibidir. Lâkin bunlar, bize daha yakındır. Cilt, ağız, burun, teneffüs yolları, mide, barsak vesaire yerlerimiz bunlarla doludur. Bunlar, basit ve beceriksiz değildir. İçlerinde sanatkarları ve mütehassısları mevcuttur. Yalnız ağzımızda, elli çeşit mikrop çalışmaktadır. İnce barsaklarda da, muhtelif ihtisaslara sahip yirmibeş türlü mikrop çeşidi vardır. İnsan, bu işçilerinin yevmiyesini gıda olarak verip, boğaz tokluğuna, güç hazım olan gıdaların hazım işini bunlara yaptırmaktadır. Her insanda mevcut bu sayısız mikroplar, zararlı değildir. Hariçten durmadan vücudumuza zararlı mikrop da girmektedir. Hiçbir gün yoktur ki, hepimiz verem mikrobu yutmamış olalım. Süt ineklerinin yarıdan fazlası tüberkülozdur. Pastörize edilmeyen her sütte, verem mikrobu üçbine kadar çıktığı nadir değildir. Öldüğü zaman vücudunda verem hastalığı başlamamış insan, yok gibidir. Diğer hastalık mikropları da, heryerde mevcuttur. Üzerimizi saran bu düşmanlardan zarar görmüyoruz. Yalnız veremli sütten bir damla içen kimse, birkaç haftada ölmeli idi. Bunun sebebi; bir bardak sütte, mesela üçbin verem mikrobu yanında, ayrıca kırk muhtelif türden milyarlarca zararsız mikrop vardır. Diğer mikropların yanında verem mikrobunun milyonda bir azlığı, olgun bir insan kalabalığını isyana teşvik etmek isteyip, birşey yapamayan üç-beş fesatçının azlığına benzer. Diğer taraftan, organizmaya giren zararlı mikroplar zarar yapamaz. Zira durmadan takip olunurlar. Küçük çocuklarda bu takip kuvvetli olmadığından, bunlara kaynamamış süt vermemelidir. Lâkin büyükler, senelerden beri hergün zararlı mikropları yuta yuta, bunlarda müdafaa vasıtaları teşekkül etmiştir. Alışan insanın günde içtiği sigara miktarını, birisi birdenbire içerse, hasta yapmasına benzer. Bizi zararlı mikroplardan koruyan üçüncü ve en mühim vasıta, içimizdeki sadık arkadaşlarımız olan mikropların, yabancı mikropları istememeleridir. Bunlar, yerlerini yabancı mikroplara bırakmak istemez. Demek ki, hastalığın insana geçmesi muhakkak olmuyor.

Sistemin dengesi bozulunca 17 KASIM 1997 Yirmidört saatte yetmiş milyon... Üç-beş fesatçı zarar veremez! Dinimizin emirlerine uyulmaması sonucu, vücudumuzun dengesi bozulur, insan hastalanır. Hastalık, mikrobunun girmesi ve vücudun dengesini bozması neticesinde meydana gelir. Cenab-ı Hakkın her yarattığı işte bir denge vardır. Bu denge bozulmadığı takdirde, insan sıkıntıya düşmez. Denge bozulursa, sıkıntı ve hastalıklar başlar. Dinimizin emirlerine uyulmaması sonucu, bu dengenin bozulması ile insan hastalanmaktadır. Hastalık, bir taraftan dışarıdan mikrobunun gelmesi, diğer taraftan, beraber yaşamakta olduğumuz mikropların azalması sebebiyle meydana gelir. Ekmek üzerinde, küflerin parazit olarak yaşadığı gibi, mikropların üzerinde yaşayan parazitler de vardır. Bu parazitler, mikropların zayıf zamanında çoğalır, büyük ve yardımcı mikroplarımızı yok ederler. Bu suretle vücudumuz, yardımcı mikroplar bakımından fakirleşir, sistemin dengesi bozulur. Hava ve mevsim değişmelerinde bulaşıcı hastalıklar çoğalır. Mevsim değişmesinden maksat, hava şartlarının bozulması değil, değişmesidir. Mesela, latif bahar mevsiminin ansızın gelmesinde, yardımcı mikropların hayat şartları ansızın değişerek, mukavemetleri bir müddet için sarsılır. Mikroplar pek küçüktür. Bir milimetreküp kanda beşmilyon alyuvar vardır. Bir alyuvar içine bir tifo basili kolayca yerleşir. Bir tifo basili içinde de, tüberküloz basili kolayca yerleşip gezebilir. Verem basili, mikropların en küçüğü değildir. Bir verem mikrobu üzerine, virüs sınıfından binüçyüz canlı yerleşebilir. İnsanın vereme yakalanması için, asgari bin taze kuvvetli mikrobun ciğerlere girmesi lazımdır. Bir tüberkülozlunun sabah kahvaltısı yaptığı masa örtüsünde, onbinlerce tükürük damlası ve her damlada binlerce mikrop görülmektedir. Bir öksürükle meydana gelen damlacıklar, mikrop mermileri olup, üçbuçuk metre kadar uzağa gider. Bu mermilere rastlayan ve bilhassa çocuklar, tehlikededir. Çocuklar, tüberküloza, büyüklerden on defa daha kolay yakalanır. Virüsler, mikroptan yirmibin defa daha küçüktür. Bunlar da, mikroplar gibi, yetişir, ürer ve sirayet eder. Ancak, elektron mikroskopla görülebilir. Virüsler, bazı hastalıkların mikroplarını kuvvetlendirirler. Mikropları zayıflatan ve hatta mahveden virüsler de vardır. Fen, bakteriofaj vermek sureti ile belki birçok hastaları tedavi etmeye muvaffak olacaktır. Mikroplar insanlara çeşitli yoldan zarar verir. Mesela, insanı bir eve benzetirsek, tüberküloz basilleri, bu evin duvarlarını yıkar. Difteri basili, açık bırakılmış hava gazı musluğuna benzer. Bu basilin kendi birşey yapmaz. Bademciklerde oturup, beyaz ve kırmızı kana toksin dediğimiz bir zehir gönderir. Bu zehir, kalb ve böbrekleri bozar. Tetanos basili de, ufak bir yara üzerinde usluca oturup, vücuda tetanos toksini gönderir. Bu toksin, en kuvvetli zehirlerden olan strikninden ikiyüz defa tesirli olup, bir gramı, yirmimilyon fareyi veya dörtbin insanı öldürür. Vücudumuz, içeri giren her yabancı maddeye karşı bir koruyucu madde (Antikor) husule getirip, bununla kimyaca birleştirerek, zararsız hâle sokmaya çalışır. İçeri bir toksin girince, antitoksinler meydana gelerek, yeniden gelecek toksinlerle birleşirler. Kızıl, kızamık ve su çiçeğine karşı meydana gelen antitoksinler, kanda daimi kalıp, insan ikinci defa bu hastalıklara yakalanmaz. Nezle, grip, difteri ve başka hastalıkların antitoksinleri ise, zamanla vücuttan dışarı atılır. Düşmanı mikropla yenmek, ikinci cihan harbinde düşünüldü. Mikrop silahları ve koruma vasıtaları üzerinde çalışıldı. Yerküremiz etrafında dönen sun’î peykleri, yörüngelerine oturtan büyük füzeler gibi birkaç roketle, mesela, bir ülkeye saçılacak mikropların, kısa bir zamanda buradaki milletin üçte birini harp edemez hâle getireceği hesaplanmaktadır. Bu füzelerde, Havaların değişmesi Biyolojik silah mikrop yüklü tüyler bulunacak, bu tüyler havada dağılıp, çok geniş sahaya, sârî hastalık mikropları saçacaktır. Bugün, mikrop silahları üzerinde, çok çalışılmaktadır.

Hazırlığı tam olanın hâli 18 KASIM 1997 Her müslümanın ölümü çok hatırlaması lazımdır. Çünkü, ölümü çok hatırlamak, emirlere sarılmaya ve günahlardan sakınmaya sebep olur. Haram işlemeye cesareti azaltır. Peygamberimiz, (Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren ölümü çok hatırlayınız) buyurdu. Tasavvufçulardan bazıları, hergün bir kere hatırlamayı âdet edinmişti.Muhammed Behaeddini Buharî hergün yirmi kere kendini ölmüş, mezara konmuş düşünürdü. Ölmek, yok olmak değildir. Varlığı bozmayan bir iştir. Ölüm, ruhun bedene olan bağlılığının sona ermesidir. Ruhun, bedenden ayrılmasıdır. Ölüm, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmektir. Ömer bin Abdülaziz buyurdu ki: “Sizler, ancak ebediyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!” Ölüm, mümine hediyedir, nimettir. Günahı olanlara musibettir. Fakirlere rahat, zenginlere azaptır. Akıl, Allahü teâlânın hediyesidir. Cehalet, doğru yoldan çıkmaya sebeptir. Zulüm, insanın çirkinliğidir. İbadet, gözün nuru olan sevinç ve neşedir. Allah korkusundan ağlamak, kalbin cilasıdır. Ölümü unutmayan daima neşeli olur. Çünkü ölümü unutmadığı için her zaman ölüme hazırdır. Yola çıkacak kimsenin hazırlıkları tamamsa, niçin telaşa kapılsın, niçin üzülsün? Pasaportu, vizesi, evrakları, yol parası hazır olan ile, bunlara sahip olmayan veya evrakları eksik olan iki yolcu bir olur mu? İnsan, ölümü istemez. Hâlbuki ölüm, fitneden hayırlıdır. İnsan yaşamayı sever. Hâlbuki ölüm, ona hayırlıdır. Salih olan mümin, ölüm ile, dünyanın eziyet ve yorgunluğundan kurtulur. Zalimlerin ölümü ile, memleketler ve kullar rahata kavuşur. Din düşmanlarından bir zalimin ölümünde, şöyle bir beyt yazılmıştır: Ne kendi etti rahat, ne âlem etti huzur, Yıkıldı gitti cihandan, dayansın ehl-i kubur. Müminin ruhunun bedenden ayrılması, esirin hapisten kurtulması gibidir. Mümin öldükten sonra, bu dünyaya geri gelmek istemez. Yalnız şehitler, dünyaya geri gelip, bir daha şehit olmak ister. Dünyanın iyiliği gitti, kederleri kaldı. Bundan dolayı ölüm, her müslüman için hediyedir. Bir adamın dinini, ancak kabri korur. Müminlere yapılacak ikramlardan birincisi, ölümdeki sevinçtir. Mümini rahatlandıran, ancak Allahü teâlâya kavuşmaktır. Her mümine ölüm, hayatından daha iyidir. Allahü teâlânın emirlerine uyan bir mümine, ölümden daha sevinçli birşey olmaz. Allahü teâlâya kavuşmayı seven mümin, ölümü ister. Ölüm, dostu dosta kavuşturan bir köprüdür. Kavuşmak şevki, büyük ve yüksek derecedir. Bu dereceye yükselen mümin, mevtin gecikmesini istemez. Rabbine iştiyakından dolayı, Ona kavuşmayı, Onu görmeyi sever. Cenneti seven ve ona hazırlanan insan ölümü sever. Çünkü, ölüm olmayınca, cennete girilmez. Bir kimsenin iman ile öleceği son nefeste belli olur. Bir insan, bu devlete kavuşunca, Allahü teâlânın ihsanları başlar. Bu anda, elbette sevinir. Saadet sahibi ol kimsedir ki, Azrail aleyhisselam gelip, “Korkma, Erhamürrahimine gidiyorsun. Asıl vatanına kavuşuyorsun. Büyük devlete erişiyorsun” der. Yola çıkacak kimsenin hazırlıkları tamamsa, niçin üzülsün? Pasaportu, vizesi, evrakları, yol parası hazır olan ile, bunlara sahip olmayan veya evrakları eksik olan iki yolcu bir olur mu? Ölümü unutmayan neşeli olur İnsanlar uykudadır Böyle kimseye, bundan daha şerefli bir gün yoktur. Bu dünya, bir konaktır. O cihana bakınca zindandır. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte, geçip gitmektedir. Hadis-i şerifte, (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünya hayatı, rüya gibidir. Ölüm uyandırıp, rüya bitecek, hakiki hayat başlayacaktır. Müslümanın ölümü, hayattır. Hem de, sonsuz hayat! Can vermek acısı, dünya acılarının hepsinden daha acıdır. Fakat, ahiret azaplarının hepsinden daha hafifdir. Mümin, ruhunu teslim edeceği vakit, rahmet meleklerini, cennet hurilerini görüp, onların zevki ile, can verme acısını duymaz. Ruhu, tereyağından kıl çeker gibi, kolay çıkar. Nimetlere kavuşur. Her müslümanın, ölüme hazırlanması lazımdır. Bunun için de, tevbe etmelidir! Kul hakkı altında kalmamaya dikkat etmelidir! Yani, hakları sahiplerine verip helallaşmalıdır! Allahü teâlânın haklarını da ödemek lazımdır! Bu hakların en mühimi namaz kılmaktır. Borçları ödeyerek, emanetleri sahiplerine vererek, ölüme hazırlanmak ve vasiyet yazmak lazımdır.

İşlerin en iyisi 19 KASIM 1997 Bir kimse, Resulullah efendimize sordu: - İşlerin en iyisi hangisidir? Peygamber efendimiz şöyle cevap verdi: - Güzel huylu olmaktır. O kimse, kalkıp, biraz sonra, sağ tarafına gelip, yine sordu. Yine, “İyi huylu olmaktır” buyurdu. Sonra sol tarafına gelip, yine sordu: - Allahın en sevdiği iş nedir? - İyi huylu olmaktır. Sonra o kimse, arkadan gelip yine sordu: - En iyi, en kıymetli iş nedir? Peygamber efendimiz, ona karşı dönüp buyurdu ki: - İyi huylu olmak ne demektir, anlayamadın mı? Elinden geldiği kadar kimseye kızmamaya çalış! Eshab-ı kiramın büyüklerinden bir zat, müminlerin annesi Hz. Aişe’ye mektup yazarak nasihat yazmasını istedi. Buna cevap yazarak buyurdu ki: “Allahü teâlânın selamı senin üzerine olsun! Resulullahtan işittim. Buyurdu ki: (Bir kimse insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızasını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızasını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.) İyi huylu olmakla, kırıcı olmamakla ilgili pek çok hadis-i şerif vardır. Bunlardan bazıları: ] Kimse ile münakaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen müslümanın, cennete gireceğini size söz veriyorum. Şaka ile veya yanındakileri güldürmek için olsa bile, yalan söylemeyenin cennete gireceğini size söz veriyorum. İyi huylu olanın cennetin yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum! ] Allahü teâlâ refiktir, yumuşaklığı sever. Sertlik edenlere vermediği şeyleri yumuşak davrananlara ihsan eder. Başkalarına vermez. ] Yumuşak davranın! Sertlikten ve çirkin şeyden sakının! Yumuşaklık insanı süsler. Çirkinliği giderir. ] Yumuşak davranmayan, hayır yapmamış olur. ] İçinizde en sevdiğim kimse, huyu en güzel olanınızdır. “Cehenneme girmesi haram olan ve cehennemin de onu yakması haram olan kimseyi bildiriyorum. Dikkat ediniz! Bu kimse, insanlara kolaylık, yumuşaklık gösteren mümindir.” Allahü teâlânın rızası ] Kendisine yumuşaklık verilen kimseye, dünya ve ahiret iyilikleri verilmiştir. ] Haya, imandandır. İmanı olan cennettedir. Fuhuş, kötülüktür. Kötüler cehennemdedir. ] Cehenneme girmesi haram olan ve cehennemin de onu yakması haram olan kimseyi bildiriyorum. Dikkat ediniz! Bu kimse, insanlara kolaylık, yumuşaklık gösteren mümindir. ] Yumuşak olanlar ve kolaylık gösterenler, hayvanın üzerinde, yularını tutan kimse gibidir. Durdurmak isterse, hayvan ona uyar. Taşın üzerine götürmek isterse, hayvan oraya koşar. ] Kızdığı zaman istediğini yapabilecek bir kimse, kızmazsa, Allahü teâlâ kıyamet günü onu herkesin ortasında çağırır, “Cennette istediğin hurinin yanına git” der. ] Bir kimse ayakta iken kızarsa, otursun, oturmakla geçmezse, yatsın! ] Cennete gidecek olanları haber veriyorum, dinleyiniz! Zayıftırlar, güçleri yetmez. Birşey yapmak için yemin ederlerse, Allahü teâlâ, bunların yeminlerini, muhakkak yerine getirir. Cehenneme gidecek olanları bildiriyorum, dinleyiniz! Sertlik gösterirler. Acele ederler. Kendilerini üstün görürler. ] Sarı sabır maddesi balı bozduğu gibi, kızgınlık da, imanı bozar. ] Allah için aşağı gönüllü olanı, Allahü teâlâ yükseltir. Bu, kendini küçük görür, fakat insanların gözünde büyüktür. Bir kimse, kendini başkalarından üstün tutarsa, Allahü teâlâ onu alçaltır. Herkesin gözünde küçük olur. Kendini yalnız kendisi büyük görür. Hatta köpekten, domuzdan daha aşağı görünür. ] Musa aleyhisselam; “Ya Rabbi! Kullarının en kıymetlisi kimdir” dedikte, “Gücü yettiği zaman affedendir” buyuruldu. ] Bir kimse, dilini tutarsa, Allahü teâlâ onun utanacak şeylerini örter. Gadabını tutarsa, kıyamet günü, Allahü teâlâ azabını ondan çeker. Bir kimse Allahü teâlâya yalvarırsa, onun duâsını kabul eder. Allahü teâlâ hepimizi, bu hadis-i şeriflere uymakla şereflendirsin! Bunlara uygun hareket etmeye çalışmalıyız!

İbadetlerin en kolayı 20 KASIM 1997 Peygamber efendimiz pek çok hadis-i şerifinde, müslümanların birbirlerine karşı iyi huylu olmalarını, kardeş gibi yaşamalarını emretmektedir. Müslümanların kâfirlere karşı da iyi huylu olmaları, onları incitmemeleri lazım olduğu bildirilmiştir. Böylece, İslâm dininin, iyi huylu olmayı, kardeşçe yaşamayı, çalışmayı emrettiği onlara da gösterilmiş olur. İyiliği seven insanlar, seve seve müslüman olurlar. Her müslüman, iyi huyları ile, iyilik yapmakla cihad yapmış olur. Çünkü cihad etmek, insanları müslüman yapmaya davet etmek demektir. Görülüyor ki, kâfirlere karşı da, iyi huylu olmak, onları incitmemek, cihad etmek oluyor. Her müslümana farz oluyor. Sevgili Peygamberimizin iyi huylu olmakla ilgili mübarek sözlerinden bazıları şunlardır: ] İbadetlerin en kolayı ve en hafifi, az konuşmak ve iyi huylu olmaktır. Bu sözüme iyi dikkat ediniz! ] İnsan, güzel huyu sebebiyle, cennetin en üstün derecelerine kavuşur. İbadetler, insanı bu derecelere kavuşturamaz. Kötü huy, insanı cehennemin en aşağı çukurlarına sürükler. ] Allahü teâlâ buyuruyor ki: “Size gönderdiğim İslâm dininden razıyım. Yani, bu dini kabul edenlerden, bu dinin emir ve yasaklarına tâbi olanlardan razı olurum. Onları severim. Bu dinin tamam olması, ancak cömertlikle ve iyi huylu olmakla olur. Dininizin tamam olduğunu, hergün, bu ikisi ile belli ediniz!” Cennete gidecek olanlar Mübarek sözler Sıcak su buzu erittiği gibi, iyi huylu olmak insanın günahlarını eritir, yok eder. Sirke balı bozduğu, yenilmez hâle soktuğu gibi, kötü huylu olmak, insanın ibadetlerini bozar, yok eder. ] Sıcak su buzu erittiği gibi, iyi huylu olmak insanın günahlarını eritir, yok eder. Sirke balı bozduğu, yenilmez hâle soktuğu gibi, kötü huylu olmak, insanın ibadetlerini bozar, yok eder. ] Allahü teâlâ yumuşak huylu olanları sever ve onlara yardımcı olur. Sert, öfkeli olanlara yardım etmez. ] Cehenneme girmesi haram olan, yahut cehennem ateşinin yakması yasak olan kimdir, size bildiriyorum, dikkat ile dinleyiniz! Yumuşak olanların, kızmayanların hepsi! ] Yavaş, yumuşak davranmak, Allahın kuluna verdiği büyük bir ihsandır. Aceleci, atak olmak, şeytanın yoludur. Allahü teâlânın sevdiği şey, yumuşak ve ağırbaşlı olmaktır. ] İnsan, yumuşaklığı, tatlı dili sebebiyle, gündüzleri oruç tutanların ve geceleri namaz kılanların derecelerine kavuşur. ] Kızdığı zaman, öfkesini yenerek yumuşak davranan kimseyi Allahü teâlâ sever. ] Dikkat ediniz, size haber veriyorum! Cennetin yüksek derecelerine kavuşmak isteyen, saygısızlık yapana yumuşak davransın! Zulmedeni affetsin! Malını esirgeyene ihsanda bulunsun! Kendisini aramayan, sormayan ahbabını, akrabasını gözetsin! ] Kuvvetli olmak, başkasını yenmek demek değildir. Kuvvetli olmak, kahraman olmak, kendi öfkesini yenmek demektir. ] Din kardeşine karşı güler yüzlü olmak, ona iyi şeyleri öğretmek, kötülük yapmasını önlemek, yabancı kimselere aradığı yeri göstermek, sokaktan taş, diken, kemik ve benzerleri gibi çirkin, pis ve zararlı şeyleri temizlemek, başkalarına su vermek hep sadakadır. ] Cennette öyle köşkler vardır ki, içinde bulunan kimse, her dilediği yeri görür ve dilediği her yere kendini gösterir. Böyle köşkler, tatlı sözlü, eli açık ve herkesin uyuduğu zaman Allahü teâlânın varlığını, büyüklüğünü düşünen ve Ona yalvaranlara verilecektir. Seyyid Abdülhakim Efendi hazretleri, tasavvufu tarif ederken, “Tasavvuf, insanlık sıfatlarından çıkarak, melek sıfatları ile bezenmek ve İlâhî ahlakı huy edinmektir” buyuruyor. Ebu Muhammed Cerirî hazretlerinin de, “Tasavvuf, bütün iyi huylarla bezenmek ve bütün kötü huylardan arınmaktır” dediğini bildiriyor.

Ölçüyü sağlam tutmalı 21 KASIM 1997 Müslüman, bâtıl inançlara inanmaz. Sihir, uğursuzluk, fal, efsun, Kur’an-ı kerimden başka şeyler yazılı muska, kehanet ve benzeri şeylere, bunların muhakkak tesiri olacağına, mezarlara mum dikmeye, tel ve iplik bağlamaya itibar etmez ve keramet sahibi olduğunu söyleyen sahtekârlara ancak güler. Bâtıl, bozuk şeylerin çoğu, İslâmiyete başka dinlerden sokuşturulmuştur. Bazı din adamlarından “keramet” bekleyenlere, büyük İslâm âlimi İmam-ı Rabbanî hazretleri şöyle buyurmaktadır: “İnsanlar, din adamlarından, keramet beklerler. Bunların bazılarının kerameti yoktur, ama diğerlerinden daha çok Allahü teâlâya yakındır. En büyük keramet, İslâmiyeti iyi öğrenmek ve ona uygun yaşayabilmektir.” Amerika’da Stanford Üniversite’sinde yapılan son incelemeler, bazı insanların özel bir çalışma ile bir altıncı hisse sahip olduğunu, mesela kapalı bir kutu içinde bulunan eşyayı sayabildiklerini, kapalı zarftaki yazıyı okuyabildiklerini, uzakta bulunan bir kimse ile irtibat kurabildiklerini, bir insanın aklından geçen şeyi anlayabildiklerini göstermiştir. Tecrübeye her ırk ve dinden insanlar katılmış, hepsi din ve ırk farkı göstermeden aynı başarıya ulaşmıştır. Uzak Doğu’da, Çin’de ve Hindistan’da rastlanan bazı Çin kâhinleri ve Hind fakirleri, hayrete düşüren, akla gelmez hâller göstermektedir. Kötü huylardan arınmak Aynı başarı sağlanmıştır Dine uymayanlarda görülen hâller, keramet değildir. Nefslerini terbiye eden her insan, mahlukların gayblarını haber verip, harikulâde hâller gösterebilir. Bunların içinde, havada uçar gibi görünen veya bir halatı havaya atarak onun üzerinde göğe doğru tırmanan kimseler vardır. Hâlbuki Çinlilerin kabul ettiği Budizm, bir çeşit felsefe sistemidir. Buda ve Konfuçyus ve Laotse, meşhur filozoflardı. Telkin ettikleri esaslar, ahlak kaideleridir. Bunlar da, insanların türlü arzulardan vazgeçmeleri, iyilik, sabretmek, birbirine yardım, fenalıkla mücadele etmek gibi şeylerdir. Hindlilerin esas dini olan Mecusîlik ise, bir nevi putperestliktir. Putlardan başka bazı hayvanlara da, mesela ineklere taparlar. Ne Budizm, ne de Mecusîlik, bir din değildir. Buna rağmen, bunlara mensup olan insanların adeta keramete benzer fevkalade hâller gösterdiği bir gerçektir. Bu hâlleri özel bir terbiye görerek, riyazetle, özel vücut hareketleriyle ve uzun zaman çalışarak elde etmektedirler. Bunun gibi, insanı adeta donduran, hissetmez hâle sokan manyetizma ile insana zorla emir telkin eden ve ona istediğini yaptıran hipnotizma, bazı insanların sahip olduğu özel bir yetenekten ibarettir. Bu gösterilenler hiçbir zaman bir keramet değildir. Bunlar ancak bir hünerdir. Bugün ilim adamları, bütün insanlarda bu gibi kabiliyetin az veya çok mevcut bulunduğunu, yalnız bazılarında fazla geliştiğini, bazı insanların özel metotlarla bu hissi geliştirebileceğini, zamanla bulunacak yeni ve kolay metotlarla herkesin bu hissini canlandırabileceğini ileri sürmektedirler. O hâlde, kendisinde altıncı his fazla gelişmiş bulunan bir kimsenin, bu özelliğini, keramet olarak göstermesi, ancak bir hilekârlıktır. Bu hileye aldanmak da ahmaklıktır. İmam-ı Rabbanî hazretleri buyuruyor ki: Harikalar, kerametler ikiye ayrılır: Birincisi, Allahü teâlânın zatına ve sıfatlarına ve işlerine ait olan bilgiler ve marifetlerdir. Bunlar, akıl ile, düşünmekle elde edilemez. Allahü teâlâ, seçtiği kullarına ihsan eder. İkincisi, madde âlemindeki gaybları bilmektir. Bu fevkalade hâl, seçilmiş kullara verildiği gibi, kâfirlere de verilir. Birincisi kıymetlidir. Bu sadece, doğru yolda bulunanlara, Allahü teâlânın sevdiklerine verilir. Bunlar her hâlleri ile dinin emir ve yasaklarına uyarlar. Cahiller ise, ikincisini kıymetli sanırlar. Keramet deyince, yalnız bunları anlarlar. Halbuki dine uymayanlarda görülen hâller, keramet değildir. Açlıkla ve insanlardan kaçarak, nefslerini temizleyen her insan, mahlukların gayblarını haber verir. İnsanların çoğu, hep dünyayı düşündükleri için, böyle haber verenleri evliya sanır. Gerçek evliyalara kıymet vermezler. “Bunlar evliya olsalardı, bizim hâllerimizden haber verirdi” derler. Bu bozuk ölçüleri ile, Allahü teâlânın sevdiği kullarını inkar ederler. Bunun için ölçüyü sağlam tutmalı, bozuk ölçülere aldanmamalıdır.

Dört sınıf insan 22 KASIM 1997 Müslüman, bütün iyi huylara sahip, vakarlı, seciyeli, seviyeli, bedenen ve ruhen tertemiz, her türlü itimada layık, mükemmel bir insandır. Büyük İslâm âlimi İmam-ı Gazalî hazretleri, insanları dört kısma ayırmaktadır: Bunlardan birinci kısımdakiler; dünyada yemek, içmek ve zevk etmekten başka bir şey bilmeyenlerdir. Bunların hayvandan farkı yoktur. İkinci kısımdakiler; cebir, şiddet, zulüm ile hareket edenlerdir. Etrafa korku salarlar. Herkes bunlardan kaçar. Üçüncü kısımdakiler; hilekârlık ve mürailikle, ikiyüzlülükle, sahtekârlıkla etrafındakileri aldatanlardır. Dördüncü kısımdakiler; yukarıda bahsedilen güzel ahlaka sahip olan, hakiki müslümanlardır. Bunlar kimseye zarar vermez, herkese yardım etmeye çalışırlar. Harikalar ikiye ayrılır İslâm nurunu ulaştırmak Allahü teâlâ, İslâm dinini, insanların dünyada rahat ve huzur içinde, kardeşçe yaşamaları ve ahirette sonsuz azaplardan kurtulmaları için göndermiştir. Unutmamak lazımdır ki, her insanın kalbinden, Allahü teâlâya giden bir yol vardır. Bütün mesele, bu yoldan İslâm nurunun insanlara ulaştırılmasıdır. O nuru kalbinde hisseden bir insan, hangi kısımdan olursa olsun, yaptığı fenalıklara pişman olur ve doğru yolu bulur. Eğer bütün insanlar, İslâm dinini kabul etseler, dünyada ne fenalık, ne hilekârlık, ne savaş, ne şiddet ve ne de zulüm kalırdı. Bunun için, tam ve mükemmel bir müslüman olmaya gayret etmek ve müslümanlığın esasını ve inceliklerini izah ederek, bütün dünyaya yaymak, hepimizin boynuna düşen bir borçtur. Bunu yapmak cihad olur. Başka dinden de olsa, insanlara daima tatlı dille ve anlayışla hitap etmeliyiz. Bunu, Kur’an-ı kerim emretmektedir. Müslüman olmayanın yüzüne karşı, kâfir, dinsiz diyerek, onun kalbini incitmenin günah olduğu, böyle söyleyenin cezalandırılması lazım olduğu, fıkıh kitaplarında yazılıdır. Maksat, herkese İslâm dininin yüceliğini anlatmaktır. Bu cihad da, ancak tatlı dille, sabır, ilim ve imanla olur. Bir kimseyi bir şeye inandırmak isteyenin, önce kendisinin ona inanması şarttır. Mümin ise, hiçbir zaman sabrını kaybetmez ve inandığını anlatmakta sıkıntı çekmez. İslâm dini kadar, açık ve mantıkî hiçbir din yoktur. Bu dinin esasını anlayan bir kimse, herkese bu dinin biricik hak din olduğunu kolaylıkla ispat edebilir. Allahü teâlâ, İslâm dinini, insanların dünyada rahat ve huzur içinde, kardeşçe yaşamaları ve ahirette sonsuz azaplardan kurtulmaları için göndermiştir. Kâfirler, yani müslüman olmayanlar, bu saadet yolundan mahrum kalmış zavallı kimselerdir. Bunlara, acımalı ve incitmemelidir. İnsanın, imanlı veya imansız olduğu son nefeste belli olur. Bütün semavî dinlerin, insanlar tarafından bozulmamış olanlarında, tek Allaha iman esası vardır. Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde bütün insanları doğru yolda bulunmaya davet ediyor. Doğru yola kavuşan insanın, geçmişteki bütün hatalarını affedeceğini vâd buyuruyor. Başka dinden olanlar, şeytanın veya müslümanlıktan haberi olmayanların aldattıkları zavallı kimselerdir. Bunların çoğu, Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için, yanlış yola saptırılmış zavallı insanlardır. Biz bunlara sabır ile, tatlı dille, akıl ve mantık ile doğru yolu göstermeliyiz. Allahü teâlânın var ve bir olduğunu bildiren ilâhî dinlerin hepsi, insanlar tarafından bozulmadan önce, inanılacak şeyler bakımından birbirinin aynı idi. Mesela İsa aleyhisselam, “Ben de, sizin gibi bir insanım. Allahın oğlu değilim” dediği hâlde, hıristiyanlar İsa aleyhisselamı Allahın oğlu sanmışlar, Baba (Allahü teâlâ), Oğul (İsa aleyhisselam) ve Ruh-ulkuds ismi ile üç ayrı ilâha tapınmaya başlamışlardır. Bunun yalan ve yanlış olduğunu anlayan ve düzeltmeye uğraşanlar arasında Honorius gibi papalar da vardır. Bu yanlış itikadları, ancak Allahü teâlânın gönderdiği ve son Peygamberi olan Muhammed aleyhisselam vasıtası ile neşrettirdiği, İslâm dini ile düzeltilmiştir.

Hz. Ali’nin üstünlüğü 23 KASIM 1997 Hz. Ali, sevgili Peygamberimizin amcası olan Ebu Talib’in oğlu idi. Cennetle müjdelenen on kişiden biridir. Resulullahın damadıdır. Ehl-i beytin birincisidir. Bütün muharebelerde bulunup kahramanlıklar gösterdi. Uhud savaşında onaltı yerinden yaralandı. Beş yıl halifelik yaptıktan sonra, Ramazan-ı şerif ayının 17. gününe rastlayan cuma günü, sabah namazına giderken İbni Mülcem isminde bir haricî tarafından, kılıçla alnına vurularak şehit edildi. Kufe’de, yani Necef denilen yerde medfundur. Hz. Ali, şehit olmadan az önce, “Ölüm için hazır ol, ölüm kapıyı çaldıktan sonra feryat fayda etmez” beytini okudu. Camiye girerken İbni Mülcem tarafından şehit edilince, Sizin gibi insanım “Ali’yi seven, beni sevmiş, ona düşmanlık eden, bana düşmanlık etmiş olur. Onu inciten beni incitmiş, beni inciten de Allahü teâlâyı incitmiş olur.” “Kâbe’nin Rabbi hakkı için umduğuma nail oldum” buyurdu. Kelime-i tevhid söyleyerek vefat etti. Hz. Ali ve Hz. Fatıma ve çocuklarının herkes üzerinde hakları vardır. İnsanların en şereflileri onlardır. Onlara tazim, dinimizin emridir. Sevgili Peygamberimiz bunları sevmeyi emredip, onlara düşmanlık etmeyi yasaklamıştır. Bu konu ile ilgili hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ali’yi ancak mümin sever ve ona ancak münafık düşmanlık eder.) (Allah, Ali’ye düşman olanın düşmanıdır.) (Ali’yi seven, beni sevmiş, ona düşmanlık eden, bana düşmanlık etmiş olur. Onu inciten beni incitmiş, beni inciten de Allahü teâlâyı incitmiş olur.) (Ali’yi sevmek, ateşin odunu yaktığı gibi günahları yok eder.) Peygamber efendimiz, Hz. Ali’nin fazileti, üstünlüğü ile ilgili olarak da buyurdu ki: (Ben ilmin şehriyim, Ali de kapısıdır.) (Ben kimin mevlası [efendisi] isem, Ali de onun mevlasıdır!) (İlmin onda dokuzu Ali’de, biri de diğer halktadır. O, bu bire de ortaktır.) (Ali’nin yüzüne bakmak ibadettir.) Hz. Ali’nin konuşması düzgün, sözleri çok manalı idi. Az sözle çok şey ifade ederdi. Hz. Ali’nin mübarek sözlerinden bazıları şöyledir: “Dostların kötüsü, senin için külfete giren, seni özür dilemeye mecbur bırakandır.” “Bedende baş ne ise, imanda da sabır aynıdır. Başsız beden de, sabırsız iman da olmaz.” “Dost edinin! Onlar sizin için dünya ve ahiret sermayesidir.” “Müslümanlar ahirete inanıyor. Kitapsız kâfirler inkâr ediyor. Tekrar dirilmek olmasaydı, inanmayanlar, bir şey kazanmaz, müslümanlar da zarar etmezdi. Fakat herkes dirilince, kâfirler sonsuz azap çekeceklerdir.” “Ahmak ve cahil ile arkadaşlık etme! Ondan kendini koru! Nice ahmaklar var ki, arkadaş oldukları akıllı kimseleri helak ederler. Kişi arkadaşı ile ölçülür. Kalbler buluştuğu zaman, birinin diğerine tesiri vardır.” “Halkın bir kısmı, beni çok sevip Resulullahın eshabına düşmanlık besler. Ben bunları sevmem. Bir kısmı da bana buğzedip, sahabenin bir kısmını sever. Bunlar da cehennemliktir.” Hz. Ali idarecilerine sık sık nasihat ederdi. Bir nasihatlarında buyurdu ki: “Sakın kibirlenme! Büyüklük taslayanlara özenme! Çünkü Allahü teâlâ, her zorbayı zelil, her büyükleneni hakîr ve zelil eder.” “Affettiğinden dolayı asla pişman olma; cezalandırdığın için de sakın sevinme!” “Halkının ayıbını gücün yettiği kadar ört ki, Allah da senin halkından gizli kalmasını istediğin şeylerini örtsün. Kimseye kin gütme, intikam iplerini kes! Şunu bunu gammazlayanın sözüne sakın çarçabuk inanma! Çünkü gammaz ne kadar saf görünürse görünsün yine hilekârdır.” “Sadık ve kanaatkâr adamları kendine sırdaş edin! Eğer bunlar seni alkışlamazlar ve yapmadığın birtakım işleri sana isnat ile keyfini getirmezler ise, bunu da anlayışla karşıla! Zira alkışa ve yersiz övgüye müsamaha etmek, insanı büyüklenmeye sevkeder. Sakın insanların iyisi ile kötüsü, senin yanında bir olmasın! Zira onları böylece eşit görmek, bir tarafta iyileri iyilikten soğuturken, kötülerin de fenalığa olan meylinde onlara cesaret verir.” Hz. Ali’nin menkıbeleri 24 KASIM 1997 Hz. Ali’nin örnek hâlleri, menkıbeleri çoktur. Birkaçı şöyle: Onu seven beni sevmiş olur İdarecilere nasihatı “Muhammed aleyhisselam ile Ali’yi kardeş ettim. Ali, ölümü göze alıp Onun yatağına yattı. Onu, kendine tercih etti. Yere inin, Ali’yi muhafaza edin.” Allahü teâlâ meleklere, (Muhammed aleyhisselam ile Ali’yi kardeş ettim. Ali, ölümü göze alıp Onun yatağına yattı. Onu, kendine tercih etti. Yere inin, Ali’yi muhafaza edin) buyurdu. Hz. Cebrail başucunda, Hz. Mikâil ayak ucunda durup, (Rahat uyu! Senin gibi yiğit var mı? Allahü teâlâ seninle meleklerine övünüyor) dediler. Cenab-ı Hak buyurdu ki: (Öyleleri vardır ki, Allahın rızasını kazanmak için canını verir.) Peygamber efendimiz, kuş kebabını yemek için sofraya oturunca, (Ya Rabbi, en çok sevdiğimi gönder de, şu kebabı onunla beraber yiyelim) buyurdu. Hemen Hz. Ali geldi, beraber yediler. Peygamber efendimiz, muhacirlerle ensarı birbirleriyle kardeş yapmıştı. Hz. Ali gözleri yaşlı dedi ki: - Ya Resulallah, eshab-ı kiramı birbirleriyle kardeş yaptın. Beni kimseyle kardeş yapmadın. Resulullah efendimiz buyurdu ki: - Ya Ali, sen benim dünya ve ahirette kardeşimsin. Kusuru var zannı ile Hz. Ali’yi Peygamber efendimize şikayet ettiklerinde, Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Ali’den ne istiyorsunuz, o benden, ben de ondanım. Ben kimin velisi isem Ali de onun velisidir.) Aynı konuda Peygamber efendimize bir de mektup yazmışlardı. Mektup okununca, Resulullah efendimizin rengi değişip buyurdu ki: (Allah ve Resulünü seven, Allahın ve Resulünün de kendisini sevdiği bir zat hakkında ne denebilir?) Peygamber efendimiz, Hz. Ali’yi aile efradına vekil bırakarak, Tebük seferine çıktı. Münafıklar, “Resulullah, Ali’den hoşlanmadığı için sefere götürmedi” dediler. Hz. Ali hemen silahlanıp yola çıktı. Resulullaha vasıl olup söylenilenleri anlattı. Peygamber efendimiz onların yalan söylediklerini bildirip, buyurdu ki: (Ya Ali, sen bana, Harun’un Musa’ya yakınlığı gibisin. Ancak benden sonra peygamberlik yoktur.) Hayber gazasından dönen Hz. Ali’ye, Peygamber efendimiz, (Ya Ali, eğer halk, İsa’ya söylediklerini söylemeyecek olsalardı, senin hakkında çok sözler söylerdim. O zaman herkes, bereketlenmek için, ayağının tozunu alır, abdest suyunu şifa için hastalarına verirlerdi. Seni şehit ederler. Ahirette havzımın üzerinde halifemsin. Cennete en önce sen girersin. Seni sevenler nurdan minberler üzerinde olur) buyurunca, Hz. Ali şükür secdesi yaptı. Peygamber aleyhisselam, (Fakirlikle övünürüm) buyurunca, Hz. Ali, dünya malına hiç kıymet vermedi. Eline bin altın geçse, ertesi güne bırakmazdı. Hepsini fakirlere dağıtırdı. Resul-i ekrem, bu yüzden Hz. Ali’ye “Sultan-ül eshiya” yani cömertler sultanı buyurmuştur. Hz. Ali, Haydar [aslan], Kerrar [düşmana defalarca hamle eden], Ebu Türab [toprak babası], Esedullah [Allahın aslanı] gibi çeşitli isimlerle anılmıştır. Hz. Ali namaza durunca, dünya yıkılsa haberi olmazdı. Bir harpte Hz. Ali’nin mübarek ayağına bir ok saplanmıştı. Oku çıkaramadılar. Gelen doktor dedi ki: - Bayıltıcı ilaç vermeli ki, ancak o zaman ok çıkarılır. Yoksa, bunun ağrısına tahammül edilemez. Hz. Ali buyurdu ki: - Bayıltıcı ilaca lüzum yok, ben namaza durunca çıkarın! Hz. Ali namaza durduğunda, Doktor da Hz. Ali’nin mübarek ayağını yarıp oku çıkardı. Yarayı sardı. Hz. Ali, namazını bitirince doktora buyurdu ki: - Oku çıkardınız mı? - Evet çıkardım. - Hiç farkına varmadım. Dünya ve ahiret kardeşimsin Hz. Ali ve namaz Hz. Yusuf’un güzelliği karşısında da, Mısır kadınları hayran olup, kendilerini öyle unutmuşlardı ki, ellerini kestiklerinden haberleri olmamıştı. Müminler de vefat anında Resulullah efendimizin güzel yüzünü görüp, ölüm acısını duymazlar. Hz. Ali, vefatına yakın, “Tabutumu Aren’e götürün, orada ışık saçan bir kaya vardır. Beni oraya defnedin” buyurdu. Öyle yaptılar ve buyurduğu gibi buldular.

Ehl-i beyti sevmek imandandır 25 KASIM 1997 İmanın temeli ve en kuvvetli alameti, Allahü teâlânın sevdiklerini sevmek ve sevmediklerini sevmemektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (İmanın temeli ve en kuvvetli alameti, Allah dostlarını sevmek ve Onun düşmanlarına düşmanlık etmektir.) Allahü teâlânın en çok sevdiği, resulü Muhammed aleyhisselamdır. Onun da en çok sevdiği ehl-i beyti ve eshabıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (İslâmın esası, bana ve ehl-i beytime sevgidir.) (Size iki şey bıraktım: Allahın kitabı ve ehl-i beytim. Bunlara uyan, hidayet üzere olur. Uymayan sapıtır.) (Allah, kızım Fatıma’ya ve onun zürriyetinden gelenlere cehennemi haram kıldı.) (Vallahi ehl-i beytimi sevmeyenin kalbine iman girmez.) Eshab-ı kiram, “Ya Resulallah! Ehl-i beyt kimlerdir?” diye sordular. O esnada, İmam-ı Ali geldi. Mübarek paltosu altına aldılar. Fatımatüzzehra da geldi. Onu da yanına aldılar. İmam-ı Hasan geldi. Onu da, bir yanına, sonra gelen İmam-ı Hüseyin’i de öbür tarafına alarak buyurdular ki: - İşte benim ehl-i beytim bunlardır. Ya Rabbî, bunlardan kötülüğü kaldır ve hepsini temiz eyle! Her namazda, (Âl-i Muhammedin) diye duâ ettiğimiz ehl-i beyt bunlardır. Hz. Ali’nin fazileti ile alâkalı hadis-i şeriflerden bazıları da şöyle: (Ali’yi sevmek, ateşin odunu yaktığı gibi, müslümanların günahını yok eder.) (Kızım Fatıma’yı Ali’ye vermeyi Rabbim bana emreyledi. Allahü teâlâ, her peygamberin sülalesini kendinden, benim sülalemi de Ali’den devam ettirmiştir.) Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde, ehl-i beyte buyuruyor ki: (Allahü teâlâ sizlerden ricsi, yani her kusur ve kirleri gidermek istiyor ve sizi tam bir taharet ile temizlemek irade ediyor.) Ehl-i beyti sevmek, ahirete iman ile gitmeye, son nefeste, selamete kavuşmaya sebep olur. Ehl-i beyti sevmek, her mümine farzdır. Peygamber efendimiz, bir hadis-i şerifte buyuruyor ki: (Ehl-i beytim, Nuh aleyhisselamın gemisi gibidir. Onlara tâbi olan, selamet bulur. Geri kalan helak olur.) Ehl-i beytin faziletleri ve kemâlâtı pek çoktur. Saymakla bitmez. Onları anlatmaya, methetmeye, insan gücü yetişmez. Onların kıymetleri ve büyüklükleri, ancak ayet-i kerime ile anlaşılmaktadır. İmam-ı Şafiî bunu ne güzel bildiriyor: (Ey ehl-i beyt-i Resul! Sizi sevmeyi, Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde emir ediyor. Namazlarında size duâ etmeyenlerin namazlarının kabul olmaması, kıymetinizi, yüksek derecenizi gösteriyor. Şerefiniz ne kadar büyüktür ki, Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde sizleri selamlıyor.) Eshab-ı kiramın hepsi, ehl-i beyti seviyordu. Buna inanmayanlar, yani eshab-ı kiramı ehl-i beyte düşman zannedenler, ayet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere inanmamış olur. Ehl-i beytin sevgisi, ehl-i sünnetin sermayesidir. “İslâmın esası, bana ve ehl-i beytime sevgidir. Size iki şey bıraktım: Allahın kitabı ve ehl-i beytim. Bunlara uyan, hidayet üzere olur. Uymayan sapıtır.” Ehl-i beyt kimlerdir? Ehl-i beytin fazileti Her işte olduğu gibi, ehl-i beyte sevgide de aşırıya kaçmamalıdır! Mesela, Hz. Ali’yi, eshabın en üstünü bilmek, peygamber bilmek, ilâh bilmek hürmet, saygı olmaz, ona hakaret olur. Onu üzmüş olur. Nitekim halifeliğinde birisi kendisine, ilâh dediğinde, çok üzülmüş, o kimseyi cezalandırmıştı.

Eshab-ı kiramın üstünlüğü 26 KASIM 1997 Peygamber efendimizi hayatta iken ve peygamber iken bir an gören, eğer âmâ ise bir an konuşan mümine Sahabî denir. Peygamber efendimizi sevenin, Onun ehl-i beytini ve eshabını, yani arkadaşlarını da ayırt etmeksizin hepsini sevmesi lazımdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Sırat köprüsünden ayakları kaymadan geçenler, ehl-i beytimi ve eshabımı çok sevenlerdir.) Peygamber efendimiz, eshabından hiçbirinin sonradan kâfir olmayacağını, yani müslümanlıktan çıkmayacağını, hepsinin cennete gideceklerini haber verdi. Allahü teâlâ, eshab-ı kiramdan razı olduğunu, onları sevdiğini Kur’an-ı kerimde bildiriyor. Allahü teâlânın sıfatları ebedîdir, sonsuzdur. Bu bakımdan eshab-ı kiramdan razı olması da sonsuzdur. Eshab-ı kiramdan hiçbiri, Peygamber efendimizin vefatından önce de, sonra da mürted olmamış, yani müslümanlığı bırakmamıştır. Eshab-ı kiramdan hiçbiri mürted veya münafık olmaz. Çünkü Allahü teâlânın bunlardan razı olması değişmez. Münafıklardan birkaçının, imansızlıklarını sonradan açıklamaları, eshab-ı kiramın sonradan mürted olması demek değildir. Eshab-ı kiramın tamamı cennetliktir. Kur’an-ı kerimde, (Hepsine hüsnayı [Cenneti] va’dettik) buyuruluyor. Bunun için bu mübarek insanlardan bahsederken, sıradan bir insandan bahseder gibi konuşmamalıdır! Her zaman edepli, terbiyeli olmalıdır! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Eshabıma dil uzatmakta, Allahü teâlâdan korkunuz! Benden sonra onları kötü niyetlerinize hedef tutmayınız! Nefsinize uyup, kin bağlamayınız! Onları sevenler, beni sevdikleri için severler. Onları sevmeyenler, beni sevmedikleri için sevmezler. Onlara el ile, dil ile eziyet edenler, onları gücendirenler, Allahü teâlâya eziyet etmiş olurlar ki, bunun da muâhezesi, ibret cezası gecikmez, verilir.) Eshab-ı kiram, seçilmiş insanlardı. Üstünlükleri diğer ümmetlerden çok fazlaydı. Mesela, Hz. Ebu Bekir, Peygamberlerden sonra insanların en üstünü idi. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allahü teâlâ, beni bütün insanlar arasından ayırıp seçti. Bana eshab ve akraba olarak en iyi insanları seçti. Bunlardan sonra, birçok kimse gelir ki, eshabıma ve akrabama dil uzatırlar. Onlara yakışmayan iftiralar söyleyerek, kötülemeye uğraşırlar. Böyle kimselerden uzak durmalıdır!) (Allahın, meleklerin ve bütün insanların laneti, eshabıma kötü söz söyleyenin üzerine olsun!) Eshab-ı kiramın hepsini adil, salih, evliya, âlim, müctehid bilmek her müslümana lazımdır. Kur’an-ı kerimde, (Allah onlardan razı, onlar da Allahtan razıdır) buyuruluyor. Onlardan birini kötülemek, bu ayet-i kerimelere inanmamak olur. İstisnasız bütün eshab-ı kiramı sevmek ve hiçbirisine dil uzatmamak lazımdır. Eshabına dil uzatanları, Resulullah efendimiz lanetlemiştir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: “Eshabıma dil uzatmakta, Allahü teâlâdan korkunuz! Benden sonra onları kötü niyetlerinize hedef almayınız! Nefsinize uyup, kin bağlamayınız!” Hepsi cennetlik Hiçbirine dil uzatmayınız! (Allahın, meleklerin ve bütün insanların laneti, eshabıma kötü söz söyleyenin üzerine olsun! Kıyamette Allah, böyle kimselerin farzlarını da, nafile ibadetlerini de kabul etmez!) (Kıyamette, insanların hepsinin kurtulma ümidi vardır. Eshabıma sövenler bunlardan müstesnadır. Onlara kıyamet halkı da lanet eder.)

Mirac kandili 27 KASIM 1997 Bu gece mirac kandilidir. Mirac, merdiven demektir. Resulullah efendimizin göklere çıkarıldığı, bilinmeyen yerlere götürüldüğü gecedir. Mekke halkı, Peygamber efendimizin davetini reddedip, iman etmiyor, müslümanlara sıkıntı verip, işkence ediyorlardı. Resulullah efendimiz bu hâle çok üzülüyordu. Hicretten bir yıl önce, elliiki yaşında iken, Zeyd bin Hârise hazretleri ile Taif’e gitti. Bir ay kadar Taif halkına nasihat ettiği hâlde, dinlemeyip, eziyet ve işkence etmeye başladılar. Üzgün bir şekilde Mekke’ye döndü. Birkaç ay sıkıntılı geçti. Gidecek yer yoktu. Doğruca amcasının kızı Ümm-i Hâni’nin evine gitti. Ümm-i Hâni, Peygamber efendimizin düşmanlarının çokluğunu düşünerek, evin önünde nöbet tutmaya başladı. Peygamber efendimiz, o gün çok incinmişti. Abdest alıp, Rabbine yalvarmaya, af dilemeye, kulların imana gelmesi, saadete kavuşmaları için duâ etmeye başladı. Çok yorgun, aç ve üzüntülü olduğu için hasır üzerine uzanıp uyuyuverdi. O anda Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama buyurdu ki: (Sevgili Peygamberimi çok üzdüm. Mübarek bedenini, nazik kalbini çok incittim. Bu hâlde, yine bana yalvarıyor. Benden başka, hiçbir şey düşünmüyor. Git! Habibimi getir! Cennetimi, cehennemimi göster. Ona ve Onu sevenlere hazırladığım nimetleri görsün. Ona inanmayanlara, hazırladığım azapları görsün. Onu ben teselli edeceğim.) Cebrail aleyhisselam, bir anda Peygamber efendimizin yanına geldi. Onu uyur görünce, uyandırmaya kıyamayıp, ayağının altını öptü. Peygamber efendimiz hemen uyanıp, Cebrail aleyhisselamı karşısında görünce, buyurdu ki: - Ey Cebrail kardeşim! Böyle vakitsiz niçin geldin? Yoksa bir hata mı ettim? Rabbimi gücendirdim mi? Bana acı haber mi getirdin? - Ey bütün yaratılmışların en üstünü, yaratanın habibi, peygamberlerin efendisi, iyilikler ve üstünlükler kaynağı olan şerefli Peygamber! Rabbin sana selam ediyor. Hiçbir peygambere, hiçbir mahlukuna vermediği nimeti sana ihsan ediyor. Seni kendine davet ediyor. Lütfen kalk, buyur gidelim. Bunun üzerine beraberce Kâbe yanına geldiler. Orada, bir kimse geldi. Peygamber efendimizin göğsünü yarıp, kalbini çıkardı ve zemzem suyu ile yıkayıp, tekrar yerine koydu. Sonra cennetten gelen Burak adındaki beyaz hayvana binip, bir anda Kudüs’te, Mescid-i Aksa’ya vardılar. Geçmiş peygamberlerden bazılarının ruhları insan şeklinde orada idi. Cemaatle namazdan sonra mescitten çıkıp, bilinmeyen bir mirac ile, bir anda, yedi kat gökleri geçtiler. Peygamber efendimiz, her gökte bir büyük peygamberi gördü... Cebrail aleyhisselam, Sidre’de kaldı. Peygamber efendimiz, cenneti, cehennemi, sayısız şeyleri görüp, Refref adındaki bir Cennet yaygısı üstünde olarak Kürsî, Arş ve Ruh âlemlerini geçip, bilinmeyen, anlaşılamayan, anlatılamayan şekilde, Allahü teâlânın dilediği yüksekliklere ulaştı. Mekansız, zamansız, cihetsiz, sıfatsız olarak Allahü teâlâyı gördü. Hiçbir mahlukun bilemeyeceği, anlayamayacağı nimetlere kavuşup, bir anda, Kudüs’e ve oradan Mekke-i “Git! Habibimi getir! Cennetimi, Cehennemimi göster. Ona ve Onu sevenlere hazırladığım nimetleri görsün. Ona inanmayanlara, hazırladığım azapları görsün. Onu ben teselli edeceğim.” O gün çok üzülmüştü... O söylediyse doğrudur... mükerreme’ye Ümm-i Hâni’nin evine geldi. Yattığı yer henüz soğumamış, leğendeki abdest suyunun hareketi durmamıştı. Peygamber efendimiz, sabahleyin Kâbe yanında miracını anlatınca, işiten müşrikler, inkar edip, alay etmeye başladılar. Müslüman olmaya niyetli olanlar da vazgeçtiler. Müşrikler, Hz. Ebu Bekir’e gidip durumu anlattılar. Hz. Ebu Bekir, (Eğer O söyledi ise, inandım. Bir anda gidip gelmiştir) diyerek hemen Peygamber efendimizin yanına geldi. Yüksek sesle dedi ki: - Ya Resulallah! Miracınız mübarek olsun! Allahü teâlâya sonsuz şükürler ederim ki, bizleri, senin gibi büyük Peygambere, hizmetçi yapmakla şereflendirdi. Parlayan yüzünü görmekle, kalbleri alan, ruhları çeken tatlı sözlerini işitmekle nimetlendirdi. Ya Resulallah! Senin her sözün doğrudur. İnandım. Canım sana feda olsun!

Mirac gecesi hediyeleri 28 KASIM 1997 İsra ve Mirac, Peygamberimizin Medine'ye hicretlerinden ondokuz ay önce, Miladî 621 yılında, geceleyin vuku bulmuştur. Sevgili Peygamberimiz, Allahü teâlâ tarafından vaki olan davet üzerine, melekut âlemini, kainatın harikalarını seyir ve temaşa için, gecenin muayyen bir saatinde, Mekke'den yaklaşık olarak 2500 km. uzak mesafede bulunan Kudüs'e götürülmüş, oradan da göklere, bilinmeyen yerlere yükselmiştir. Sevgili Peygamberimizin, bu iki mahal arasındaki seyahatleri, geceleyin vuku bulduğu için, gece yolculuğu ettirilmek manasında, bu olaya “İsra” denmiş, bu mübarek kelime, aynı olayı anlatan ayetle başlayan “İsra” suresinin de adı olmuştur. Mirac ise yükseğe çıkmak manasında olarak merdiven, yani Resul-i ekrem efendimizin varlık ufuklarının üstüne, yüce makamlara yükselmesi demektir. Nitekim mirac hadislerinde, sevgili Peygamberimiz, (Yükseğe çıkarıldım) buyurduklarından, bu hadise mirac diye anılmıştır. Bu davet ve mirac işi, Peygamber efendimizin, kendisini en yalnız ve en çok üzgün hissettiği bir zamanda olmuştur. Zira Taif'ten müteessir olarak dönmüştü. Sonra 25 yıllık biricik hanımı ve en yakın destekçisi Hz. Hadice validemizi kaybetmişti. Bundan bir müddet evvel de, amcası Ebu Talip vefat etmişti. Artık Mekke müşriklerine karşı, onu himaye edecek kimse de kalmamıştı. Hem kendisine, hem eshabına uygulanan baskılar, münasebetleri kesmeler, ezalar ve cefalar, haddi hududu aşmıştı. Müslümanların bir kısmı da Peygamber efendimizin izni ile Habeşistan'a göç etmişlerdi. Onbir yılı aşkın bir zamandan beri devam eden iman ve küfür mücadelesinde, inananların sayısı pek fazla değil idi. Çoğunluğu inanmayanlar teşkil ediyordu. Netice olarak, ebedî hayat verecek yüce din, yok edilmek isteniyordu. İşte bu olup bitenlerin içinde, çok üzgün hâlde bulunan Peygamberimize, bütün bu tehlikeli günlerin sona ermek üzere olduğunu, hicret olayı ile İslâm tarihinde yepyeni bir huzur ve sükûn devrinin açılmak üzere bulunduğunu müjdelemek ve gönlünü almak için, onu melekut âlemini seyredeceği ve yüce mevlâdan yeni emirler telakki edeceği mübarek gece gelip çatmıştı. Peygamber efendimiz, bu gece, Cebrail aleyhisselam'ın geçemediği noktayı geçmiş, arada vasıta olmaksızın bilinmeyen bir şekilde mekansız, zamansız, cihetsiz, sıfatsız olarak Allahü teâlâyı görmüş ve konuşmuştur. Beş vakit namaz, miracda farz kılınmıştır. Ayrıca, iman esaslarıyla ilgili Bekara suresinin son iki ayeti, Peygamber efendimizin mirac dönüşü biz ümmetine getirdiği en değerli armağanlardır. Yüce makamlara yükselmesi Beş vakit namaz, burada farz kılınmıştır. Ayrıca, iman esaslarıyla ilgili Bekara suresinin son iki ayeti ve ümmetinden şirk koşmayanların cennete gireceği müjdesi, Peygamber efendimizin mirac dönüşü biz ümmetine getirdiği en değerli armağanlardır. Yine bu gecede, bizzat Allahü teâlâ tarafından Peygamber efendimize vahyedilen ve Onun şahsında bize öğretilen bazı tutum ve davranışlar hakkında ilâhî vecibeler bildirilmiştir. Bu vecibeler İsra suresinin 23. ila 39. ayetleri arasında belirtilen 12 maddeden ibarettir ve şunlardır: Allaha hiçbir surette şirk koşmayın! Anne ve babanıza hürmet ve itaat edin! Hısım ve akrabaya, fakir ve yoksullara, gurbette kalmış kimselere, yolculara yardım edin! Geçim endişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin! Yetimlerin mallarına dokunmayın! Onlara hoş muamele edin! Zinaya yaklaşmayın! Haksız yere kimseyi öldürmeyin! Verilen sözü tutun! Ölçü ve tartıda doğruluğa dikkat edin! Bilmediğiniz bir şeyin ardına körü körüne takılıp gitmeyin! Yeryüzünde kibir ve gurur taslayarak yürümeyin! Bu mucizeyi zaman ve mekan mefhumlarıyla açıklamak ve akıl ile izah etmek mümkün değildir. İlâhî kudretin ve peygamberlik mertebesinin ne demek olduğunu idrak edebilenler, bu hadisede bir gariplik görmezler. Allah ve Resulüne inananlar mucizeye de inanırlar. Eden kendine eder 29 KASIM 1997 Çok eskiden, yemek kaplarının ağaçlardan oyularak yapıldığı bir zamanda olan, bir hadise anlatılır kitaplarda. Bir adam, pîr-i fani olmuş annesinin, sofrada yemek yerken, üzerine, öteye, beriye yemek dökmesinden tiksinir. Anasının yemeğini ayrı koymak için, ağaçtan bir tabak oymaya başlar. Küçük çocuğu da, babasının günlerce oymaya uğraştığı tabağın içine koyduğu yemekle, anasını sofradan ayırışına dikkatle bakar. Nihayet birgün, küçük çocuk da eline aldığı bir keserle tahta oymaya başlar. Babası merak ederek sorar: - Ne yapıyorsun öyle oğlum? - Yemek tabağı yapıyorum baba!.. - Ne yapacaksın evladım, bizim ihtiyacımız yok tabağa! - Yok olur mu baba? Sen annene yaptığın gibi, ben de sana yapacağım. Şimdiden hazır olsun. Bu tabaktan, ayrı bir yerde yemeğini yersin. Çocuğun bu cevabından aklı başına gelen baba, anasının tabağını sofradan uzaklaştırmaktan vazgeçer. Annesinin, yaşlılıktan dolayı, elinde olmadan yaptığı davranışları, olgunlukla karşılayarak, “Şu küçük çocuk kadar olamadık. Bizim de sonunda olacağımız budur” diye hatasını itiraf ederek telafi eder. Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki: “Kim ne yaparsa, aynıyla karşılaşır.” Bu hadis-i şerifi izah eden kitaplardan birinde, bu hadiseye benzeyen şöyle bir olay daha nakledilir: Bir genç, yolun kenarında, ak sakallı bir ihtiyarı dövüyormuş. Yoldan geçenler, ihtiyara acıyarak genci ayıplamak istemişler, fakat ihtiyar razı olmamış. Şiddetle karşı koyarak demiş ki: - Dokunmayın, istediği kadar vursun, dövsün, cezamı çekeyim. İhtiyara sormuşlar: - Senin suçun nedir ki?.. Cevap vermiş: İsra suresinin iki ayeti Kim ne yaparsa “Ya Musa, günahlar içinde bir günah vardır ki, benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evladını çağırdığı zaman, emrini dinlememesidir.” - Çünkü, vaktiyle burada, ben de babamı dövmüştüm. İşte aynı yerde beni döven bu delikanlı da benim çocuğumdur. Benden babamın intikamını alıyor! Şair ne güzel söylemiş: Hak teâlâ, kul intikamını kul ile alır. Bilmeyen cahil onu kul kendi yaptı sanır! Ana-babanın rızası çok önemlidir. Allahü teâlânın rızası, dinine bağlı olan ana-babanın rızasına bağlıdır. Allahü teâlânın gazabı da, dinine bağlı olan ana-babanın gazabındadır. Peygamber efendimiz buyurmuştur ki: (Cennet ana-babanın ayağı altındadır.) Yani, sana dinini, imanını öğreten ananın-babanın rızasındadır. Ana-babasını razı eden kimse için, cennette iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zalim olsalar dahî, onlara karşı gelmek, onlara sert konuşmak caiz değildir. Çeşitli vesilelerle, onların elleri öpülüp, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Kandillerde, bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler almalı, uzakta olanların bayramları tebrik edilerek, hakları helâl ettirilmeli, duâları alınmalıdır. Arada kırgınlıklar varsa, bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ buyurdu ki: - Ya Musa, günahlar içinde bir günah vardır ki, benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evladını çağırdığı zaman, emrini dinlememesidir. Ana-baba, kızıp birşey söylediği zaman onlara karşılık vermemelidir. Emrettikleri şeyleri bir an önce yapıp onların duâsını almalıdır. Onların üzülüp bedduâ etmelerinden korkmalıdır. Yanlış bir iş yapıp onları üzünce, hemen ellerine sarılıp özür dilemelidir. İnsanın saadeti ve felaketi, onların kalblerinden gelen ve ağızlarından çıkacak olan sözdedir. Atılan ok tekrar geri gelmez. Onlar hayatta iken kıymetini bilip, hayır duâlarını almak lazımdır. Vefatlarından sonraki pişmanlık fayda vermez. Onlar hayatta iken ne yapıp yapıp, onları memnun etmelidir.

Başarısızlıktan kurtulmanın yolu 30 KASIM 1997 Karamsarlık, ümitsizlik, ağaç kurdu gibi insanı içerden kemirir. Zamanla insanın hem dünyasını, hem de ahiretini karartır. Bunun için, dinimiz, bu hastalıktan şiddetle kaçınmamızı emreder. İntiharların, cinayetlerin, cana kıymaların altında hep bu hastalık yatar. İşinde, evinde başarılı olmuş kimselere baktığımızda, karamsarlıktan eser görülmez. En kötü işte bile, bir çıkış yolunu bulup, iyiye yorarlar. Başarılı olamamış kimselerde ise, iyimserlikten eser görülmez. En güzel şeyi bile kötüye yorumlarlar. Bu bir hastalıktır. Bunun için tedavisi gerekir. İnsan bu tedaviyi kendi kendine de yapabilir. Bunun için, kişinin, bazı prensipleri kabullenip, yılmadan bunları uygulaması lazımdır. Mesela, “Başarıyı düşün, başarısızlığı düşünme” sözü prensip edinilmeli. İş dünyamızda, evimizde başarısızlık düşüncesini, başarı düşüncesiyle yer değiştirmeliyiz. Zor bir durumla karşılaştığımızda, “Kazanacağım” diye düşünmeliyiz. “Kaybedebilirim” diye değil. Bırakalım, “Başaracağım” düşüncesi, düşünme sistemimizi kontrol altına alsın. Başarıyı düşünmek, başarı üretecek plânlar üretmesi için zihnimizi şartlandırır. Başarısızlığı düşünmek de tam tersini. Başarısızlığı düşünmek, zihni, başarısızlık üretecek diğer düşünceleri harekete geçirmek üzere şartlandırır. Başarılı olmuş kimseler, olağanüstü insan değildirler. Onlar da bizim gibi insandır. Başarı, ne süper bir zekâ gerektirir, ne de başarıda tabiatüstü bir yan vardır. Ayrıca başarı, genelde şans temeli üzerine kurulmamıştır. Başarılı insanlar, kendilerine ve yaptıklarına karşı bir yöntem geliştirmiş olan normal insanlardır. Asla evet asla kendimizi basite almayalım. Bedduâ almamalıdır Hep başarıyı düşün! Kişi, “Başarısızlığın mazereti olmaz” prensibini kabullenip, mazeret zırhına bürünmekten vazgeçmedikçe, başarısızlık hastalığından kurtulamaz. Başarının büyüklüğü, idealimizin büyüklüğüyle belirlenir. Küçük hedefler düşünürsek, küçük başarılar elde ederiz. Büyük hedefler düşünürsek, büyük başarılar kazanırız. Şunu da unutmayalım ki, büyük fikir ve plânlar, çoğu zaman küçük fikir ve plânlardan daha kolaydır. Daha zor olmadıkları ise şüphesiz doğrudur. Her insan, insanı başarıya veya başarısızlığa götüren sebepleri, kendisi de tespit edebilir. Üzerinde özel olarak çalışmak üzere, bildiğimiz, tanıdığımız en başarılı ve en başarısız iki insan seçelim. Sonra, bunları yakın takibe alalım. İmkânımız nisbetinde bunların günlük yaşayışlarını, çalışmalarını, hatta ailevî durumlarını tespit edip, maddeler hâlinde yazalım. Bu maddeler karşılaştırıldığında, neden başarılı, neden başarısız olduğu açık olarak görülür. Böyle bir çalışma, başarılı olma kurallarını yakından görme fırsatı verecektir. Hedefimiz, başarılı davranış ve tutumu alışkanlık hâline getirebilmemizdir. Ne kadar çok pratik yaparsak, arzu duyduğumuz şekilde davranmanın normal hâle gelmesi, o kadar çabuklaşır. İnsanlar üzerinde çalışmayı derinleştirdiğimizde; başarısız insanların, genelde, “Düşünceyi köreltme” duygusundan çok zarar gördüklerini keşfederiz. Bu hastalığa “Mazeret bulma hastalığı” diyoruz. Her başarısızlığın temelinde bu hastalık vardır. Mazeret bulma hastalığı, gittikçe bir yerlere doğru yükselen insanla, kendini ayakta zor tutan insan arasındaki farkı açık şekilde gösterir. Kişi daha başarılı oldukça, bahane bulma eğiliminin azaldığı da görülür. Her hastalık gibi bu hastalık da, uygun teşhis konmazsa, daha da kötüleşir. Bu düşünce hastalığına yakalanmış bir kişi, yapacağı işi düşünmeyi bir tarafa bırakıp, “Ne gibi mazeretler bulabilirim” diye mazeret üretmeye başlar. Bunun için, kişi, “Başarısızlığın mazereti olmaz” prensibini kabullenip, mazeret zırhına bürünmekten vazgeçmedikçe, bu hastalıktan kurtulamaz.

Şaban ayının üstünlüğü 1 ARALIK 1997 Bugün, dinimizin kıymet verdiği mübarek üç aylardan ikincisi olan, Şaban ayının birinci günüdür. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı, bir annenin yavrusuna olan merhametinden daha fazla merhametli olduğu için, bazı gün ve gecelere kıymet vermiştir. Böyle kıymetli gece, gün ve aylarda yapılan ibadetlere, hayırlara daha çok sevap vereceğini bildirmiştir. Tevbe, istigfâr etmeli, yalvarıp af ve afiyet istemeli, bu günleri fırsat bilmelidir. Allahü teâlâ, Şaban ayını, Resulullah efendimize mahsus kılmıştır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Şaban-ı şerif, benim kendime mahsus bir aydır. Hak teâlâ hazretleri, Arş-ı a'lanın meleklerine, azamet-i şaniyle buyurur ki: “Ey benim meleklerim, gördünüz mü, benim kullarım Habibimin ayına nasıl tazim ve hürmet ediyorlar. İzzim, celalim hakkı için, ben de kullarımı af ve magfiretime nail eyledim.”) (Şaban benim ayım, Recep Allahü teâlânın ay'ı, Ramazan da benim ümmetimin ayıdır. Şaban günahlara kefaret ay'ı, Ramazan ise günahları temizleyici aydır.) Şaban-ı şerifte imkanı olup, gücü yetenlerin, oruç tutmasının çok sevap olduğu bildirilmiştir. Yalnız bu oruçları tutarken, haramlardan, günah işlemekten de çok sakınmalıdır. Kazancına dikkat etmeli, helalden kazanmalıdır. Bu aylarda oruç tutmaya gücü yetmeyenlerin veya iş sahiplerinin, Ramazan-ı şerife kuvvetli girmek için, oruç tutmamaları daha iyidir. Çünkü, Ramazan orucu farzdır. Nafile için, farzı elden kaçırmamalıdır. Kaza borcu olanlar, bu ayda tutacakları oruçlara, kaza olarak niyet etmelidir. Böylece, hem kaza borcu ödenmiş olur, hem de bu ayda tutulmasının sevabına kavuşulmuş olur. Mazeret zırhından sıyrıl! Oruç tutarken “Yıl ağaç gibidir. Recep ayı, ağacın yapraklı olduğu, Şaban meyveli, Ramazan ise, meyvesinin toplanacağı zaman gibidir.” Şaban-ı şerifte oruç tutmanın fazileti ile ilgili hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Her kim, Şaban-ı şerifte üç gün oruç tutarsa, Hak teâlâ, cennet-i a'lada ona bir yer hazırlar.) (Her kim Şaban-ı şerifte bir gün oruç tutsa, o kul cehennem azabından kurtulup, dünya ve ahiret için istediği mertebe ve dereceye vasıl olur. Eğer iki gün tutarsa, kabirde bir melek ona arkadaş olur. Şayet üç gün tutarsa, Hak teâlâ hazretleri, o kulu kıyamet gününde velîler kısmına ilhak edip, cennet-i a'lada cemalini o kula müyesser kılar.) (Şaban, Recep ile Ramazan ayları arasında bir aydır. İnsanlar bundan gafildir. Halbuki Şaban ayında kulların ameli, Allahü teâlânın dergahına çıkarılır. Ben, Şabanda oruçlu olduğum hâlde amelimin çıkarılmasını arzu ederim.) Şaban ayının ekserisini, hatta tamamını oruçlu geçirmek çok iyi olur. Peygamber efendimiz, diğer aylara göre Şaban ayında daha çok oruç tutardı. Hz. Aişe validemiz buyurdu ki: (Resulullahın, hiçbir ayda Şaban ayından daha fazla oruç tuttuğunu görmedim. Hemen hemen Şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi.) Ramazandan sonra en faziletli orucun hangisi olduğu suâl edilince, Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Şaban ayında tutulan oruçtur.) Allahü teâlâ günahları affetmek için böyle mübarek ayları, günleri, geceleri sebep yaratmıştır. Allahü teâlânın bu nimetinden istifade etmeye çalışmalıdır! Fırsatı kaçırmamalıdır. Şaban-ı şerif, hayırların çoğaldığı, bereketlerin indiği, hataların terk edildiği, günahların örtüldüğü bir aydır. Bu ayda Peygamber efendimize çok salevat-ı şerife getirmelidir. Gafletten uyanıp, tevbeistigfâr etmeli ve bu şekilde Ramazan ayı için hazırlanmalıdır. Bazı âlimler de şöyle buyurdu: “Yıl ağaç gibidir. Recep ayı, ağacın yapraklı olduğu, Şaban meyveli, Ramazan ise, meyvesinin toplanacağı zaman gibidir. Recep Allahü teâlâdan magfiret, Şaban şefaat, Ramazan sevapların kat kat olduğu aydır.”

Mazeret bulmak 2 ARALIK 1997 Başarısız kimselerin tek dayanağı mazeret bulmak... Kendilerine bir mazeret seçtikten sonra da, ona yapışıp kalmak... Sonra da neden ilerleyemediğini kendisine ve başkalarına açıklamakta, bu bahaneye bel bağlamak... Mazeret bulma hastalığına yakalanmış kimse, her mazeret buluşunda, bu mazeret onun bilinç altına derinlemesine yerleşir. Düşünceler, olumlu olsun, olumsuz olsun; sürekli tekrarla beslenirse, daha da güçlenir. Başlangıçta bu hastalığa yakalanan kimse, mazeretinin gerçek olmadığını kendisi de bilir. Fakat bunu sürekli tekrar ettikçe, bunun tamamen doğru olduğuna, kendisi de zamanla inanır. Olması gerektiği kadar başarılı olamamasının gerçek sebebi, bu mazeret bulma hastalığıdır... O hâlde, kendimizi başarıya götürecek kişisel düşünme programının birinci yöntemi, kendimizi başarısızlıklar hastalığı olan mazeret bulma hastalığına karşı aşılatmaktır. Bu hastalık, çok çeşitli biçimlerde ortaya çıkar, ama bu hastalığın en kötü türleri sağlık, zekâ, yaş ve şans mazeretidir. En faziletli oruç Başarısızlık aşısı Mazeret bulma hastalığına yakalanmış kimse, her mazeret buluşunda, bu mazeret onun bilinç altına derinlemesine yerleşir. Sürekli tekrarla beslenirse, daha da güçlenir. Milyonlarca insan, sağlığının elverişli olmadığından yakınmaktadır. Ama, pek çok durumlarda, bu yerinde bir bahane değildir. Bir an için bildiğimiz, tanıdığımız oldukça başarılı olmuş insanları düşünelim. Bunlar sağlığı bir mazeret olarak kullanabileceği hâlde kullanmayan kişilerdir. Çok başarılı olmuş, devamlı zirvede kalmış kimselere baktığımızda, sağlık durumlarını tetkik ettiğimizde, bir değil birkaç önemli rahatsızlıklarının olduğunu görürüz. Demek ki, sağlık şartları başlıbaşına bir mazeret değildir. Her hâliyle sağlam, hiçbir sağlık problemi olmayan kimse, hemen hemen yok gibidir. Tıbbî açıdan herkeste mutlaka bir rahatsızlık vardır. Birçok insan kısmen veya tamamen sağlık mazereti ile kuşatılır. Size tanıdığım iki aşırı uçtan bahsedeyim. Durumu oldukça hafif şeker hastası olan birisi, yaşayan ölüler cemiyetinin bir üyesi oldu sanki. Hava korkusu hiç aklından çıkmadığı için, kendisini çoğunlukla komik bir şekilde kalın giysilerle sarıp sarmalar. Hastalık bulaşmasından korktuğu için, burnunu çeker, herkesten uzak durur. Aşırı hareketten korktuğu için, neredeyse hiçbir şey yapmaz. Zihinsel enerjisinin çoğunu, ne olabileceği konusunda endişelenerek harcar. Probleminin gerçekten de ciddî olduğunu söyleyerek, diğer insanların canını sıkar. Aslında gerçek rahatsızlığı şeker hastalığı değildir. Daha ziyade o, bir hastalık hastasıdır. İşe yaramaz biri olarak kendine acımaktadır. Diğer aşırı uç nokta, büyük bir şirketinin yöneticisidir. Onun durumu gerçekten çok ciddîdir. Yukarıda bahsettiğim kişinin aldığından 30 kat daha fazla insülin almak zorundadır. Ama o mazeret hastası olarak yaşamak istememektedir. İşinden zevk almak ve çalışarak topluma faydalı olmak için yaşamaktadır. Kötü durumdan iyi netice çıkarabilmektedir. Birgün bana şöyle demişti: “Kendimi yatakta düşünemiyorum. Bu iğneleri olurken, hâlime şükrediyorum. Hasta da olsam, ayakta durabiliyorum. İşimi yapabiliyorum. Çok şükür yatalak biri değilim.” Bir bacağı kesik bir tanıdığım var. Bu engeline rağmen, her zaman gülüyor, diğerlerine yardım ediyor. Neredeyse tanıdığım sağlamlar kadar iyimser birisiydi. Birgün bana dedi ki: “Sadece bir ayak. Elbette ki, iki tane olması bir tane olmasından daha iyidir. Ama sadece bir bacağımı kestiler. Tahta bacakla idare ediyorum. Ya iki bacağım da kesilseydi? Sürünerek veya başkalarının yardımına muhtaç olsaydım hâlim ne olurdu?”

Başarıda sağlık ve zekânın rolü 3 ARALIK 1997 Başarısız kimselerin beylik mazeretleri, sağlığım başarılı olmama engel aldatmacası. Bu düşünce, sağlam insanı da hasta yapar. Bir rahatsızlık hakkında, nezle bile olsa, ne kadar çok konuşulursa, üzerinde durulursa, rahatsızlık o kadar artar. Hastalık hakkında konuşmak, tohumu gübrelemek gibidir. Bunun yanı sıra, sağlığımız hakkında konuşmak, kötü bir alışkanlıktır. İnsanların canını sıkar. Başarılı insanlar, kötü sağlıkları hakkında konuşma yönündeki eğilimi yenen kişilerdir. Meşhur bir doktor, sürekli kalb rahatsızlığından şikayetçi olan bir hastasına, sürekli çektirdiği kalb elektrosu çektirmelerine bir son vermesini rica ederek, hastasını tedavi ettiğini bildirmektedir. Sağlığımızın şu anki hâli için, samimî olarak şükretmeliyiz. Adamın biri, “Eski püskü ayakkabılarım olduğu için kendimi mutsuz hissediyordum; ta ki, ayakları olmayan bir adamla tanışana dek” demişti. Kendini iyi hissetmemekten şikayet etmek yerine, şu anki kadar sağlıklı olduğun için mutlu olmak, çok daha iyidir. Şu anki kadar sağlıklı olduğumuz için Ya iki bacağımı kesselerdi... Ayaksız görünce... Hastalık hakkında konuşmak, tohumu gübrelemek gibidir. Bunun yanı sıra, sağlığımız hakkında konuşmak, kötü bir alışkanlıktır. İnsanların canını sıkar. mutlu olmak bile, yeni ağrı, sızı ve gerçek hastalıkların oluşmasına karşı, bizi aşılamada yeterli güce sahiptir. Kendimize daima şunu hatırlatmalıyız: “Yorulmak hamlamaktan daha iyidir.” Başarısız olanların bir diğer mazeretleri de, “Yeterince zekâm yok” aldatmacasıdır. Aslında bu, o kadar yaygındır ki, çevremizdeki insanların %95'inde, bu, değişen miktarda da olsa vardır. Bu tür mazereti olanlar, bunu sessizce yapar. Yeterince zekâya sahip olmadıklarını açık olarak kabul edecek kişi sayısı çok fazla değildir. Daha ziyade bunu kendi içlerinde hissederler. Bu mazeretten dolayı, birçok insan kendisini ucuza satar. Böyle insanlar, “Bu iş zekâ ister” diyerek, zor durumların üstesinden gelmekte başarısız olurlar. Ama zekâyı dert etmeyen bir başka kişi çıkar gelir ve işi alır, götürür. Önemli olan, ne kadar zekâya sahip olduğumuz değil, fakat sahip olduğumuzu nasıl kullandığımızdır. Zekâmızı yönlendiren düşünme, zekâ gücümüzün miktarından daha önemlidir. Aslına bakılırsa, birçok zekî insanlar başarısız olurlar. Yıllarca, dâhi denilebilecek bir kişinin yakınında bulundum. Doğuştan bu denli zekî olmasına rağmen, bu kişi, tanıdığım en başarısız kişilerden birisidir. Çok sıradan bir işi vardı. Ciddî işlere girmezdi. Çünkü, sorumluluk almaktan korkardı. Hiç evlenmedi. Çünkü, birçok evliliğin boşanma ile sonuçlandığını görüp, kendisininkinin de böyle olmasından korkuyordu. Pek az arkadaşı vardı .İnsanlardan sıkılırdı. Onların hâllerini çok basit görürdü. Mal, mülk gibi şeylere yatırım yapmazdı. Kaybederim diye korkardı. Bu adam, o muhteşem beyin gücünü, başarıya ulaşmak üzere araştırmalara yönlendirmek yerine, işlerin neden yolunda gitmeyeceğini ispatlamakta kullanırdı. Beynindeki muhteşem kaynağı, olumsuz düşünceleri yönlendirmekte kullandığından, bu adam, kendinden çok az şey verir ve bu hiçbir işe yaramaz. Oysa tutumunu değiştirse, büyük şeyler yapabilirdi. Fevkalâde başarılar elde edebilecek beyni var, ama yeterli düşünce gücü yok. Beyindeki bilgi, yapıcı olarak kullanıldığında bir güçtür... Sık sık bilginin, güç olduğu biçiminde sözler duyarız. Ama bu sözün ancak yarısı doğrudur. Bilgi, sadece potansiyel güçtür. Bilgi, sadece kullanıldığı zaman güçtür ve sadece yapıcı olarak kullanıldığı zaman... Einstein ile ilgili bir hikâye anlatılır: Bir defasında ona bir mil kaç feet'tir diye sormuşlar. Einstein'in cevabı ise; “Bilmiyorum. Herhangi bir referans kitabından iki dakikada bulabileceğim gerçeklerle beynimi neden doldurayım ki?” olmuş.

Sabırla anlat, karışma! 4 ARALIK 1997 En güzel öğretme şekli, yaşayarak öğretmektir. Bir kimse söylediklerini fiiliyata geçiremiyorsa, hep lafta kalıyorsa, başkalarına da faydalı olamaz. Bunu yapabilen, her zaman başarılı olmuştur. Mesela, Ömer bin Abdülaziz, kendisi de İslâm ahlâkını bizzat yaşayarak halka örnek oluyordu. Bunun için sözleri tesir ediyordu. Kısa süren halîfeliği zamanında, çok büyük işler başarmıştı. Kendinden evvelki Emevi halîfelerinin, uzun bir süre tantana ve debdebelerine rağmen, asayiş ve huzuru bir türlü getirememelerine karşılık, Ömer bin Abdülaziz'in mütevazı hâli, öyle bir huzur getirmişti ki; tarihçiler onun hilafet günlerinde, kurtla kuzunun bile yanyana yaşayacak dereceye geldiğini yazmaktan kendilerini alamamışlardır. Horasan'a gönderdiği validen, birgün şöyle bir mektup almıştı. Mektubunda şunu soruyordu: Potansiyel güç Dayakla terbiye “Onları yola getirecek olan tek şey, İslâm ahlâkıdır. Sen onlara İslâm ahlâkını sabırla anlat, kendin yaşa ve İslâm adaletini tatbik et, gerisine karışma!” “Horasan halkı ahlâken çökmüş durumda. Emrederseniz, kırbaçlayarak, dayak atarak, zorlayarak kısa zamanda bunları terbiye edebilirim.” Ömer bin Abdülaziz'in bu mektuba cevabı şöyle oldu: “Mektubunu aldım. Horasan halkının ahlâken çöktüğünü, ancak kırbaçla yola geleceklerini yazıyorsun. Şunu katiyetle ifade edeyim ki, halkı ıslah için düşündüğün çare, çok yanlıştır. Onları yola getirecek olan tek şey, İslâm ahlâkıdır. Sen onlara İslâm ahlâkını sabırla anlat, kendin yaşa ve İslâm adaletini tatbik et, gerisine karışma!” Kendisinden önceki bazı Emevi halîfeleri zamanında, hutbelerde, şunun bunun aleyhinde konuşulması âdetine çok üzülmüş; bu konuşmaları yasaklayarak, yerine, hatiplerimizin hâlen okumaya devam ettikleri; “Allah, adaleti, iyiliği ve akrabaya yardım etmeyi emreder. Kötülüklerden, yasaklardan ve isyandan men eder” mealindeki ayet-i kerimenin okunmasını temin etmişti. Memurlarına hediye almamalarını söylerdi. Buna en çok da kendisi uyardı. Birgün, ziyaretçilerden biri, bir sepet elma getirmiş; bu hediyesini kabul etmesi için de ısrarda bulunmuştu. Bunun için de Resulullahın, gelen hediyeleri kabul ettiğini emsal gösteriyordu. Ömer bin Abdülaziz, adama, “Resulullaha verilen hediye, şüphesiz ki hediyedir; fakat bize getirilenlere hediye dememiz zor. Rüşvet yerine geçebilir” diyerek hediyeyi geri çevirdi. İkibuçuk sene gibi kısa bir zamanda, yerleştirmeye muvaffak olduğu İslâm ahlâkı sayesinde, “Ömer-ül-Adl” ve “İkinci Ömer” unvanı verilen bu büyük zatın hanımları, İslâm için gösterilen fedakârlıkta, zevcinden asla geri kalmıyor; o da meşakkatlara teslimiyetle rıza gösteriyordu. Bir defasında, çocuklarının ellerinden tutarak, Irak'tan gelen fakir bir kadın, Halifeden yardım istemek için evlerine girmiş, bir köşeye oturmuştu. Etrafa hayretler içinde bakan fakir kadın, Halifenin evinde göz alıcı bir eşya göremeyince, ev sahibesi Fatıma'ya der ki: - Bu harap evde mi oturuyorsun? Bunun üzerine Fatıma buna şu cevabı verir: - Evet, bu harap evde oturuyorum. Bizim harap evde oturuşumuz, sizin mamur evde oturmanız içindir. Halifenin evinin bu derece harap oluşu sayesindedir ki, halkının en fakirinin evi bile, ondan mamur olmaktadır. Ayrıca bizi örnek alan halkı da, lüks evler, saraylar yapma israfından kurtarmış oluyoruz. Ömer bin Abdülaziz'in, bu kadar takvasını, cimrilikle karıştıran bazıları, “Bütün yetkiler elinde bulunan bir Halifesiniz. İstediğiniz kadar giyinir, kuşanabilirsiniz” diyerek, bu tevazuun sebebini sordular. O da şu cevabı verdi: - İktisadın efdali, varlık zamanında olanıdır. Affın efdali de, ceza vermeye muktedir olduğu anda yapılanıdır. Bir cuma namazı için geç gelmişti. Namazdan sonra, niçin geç kaldığını soranlara, mahcubiyetle şöyle cevap verdi: - Başka giyeceğim bulunmadığı için, yıkanan şu elbisemin kurumasını beklemeye mecbur kaldım. Vefat ettiğinde, kayda değer bir malı olmadığı görülmüştür.

İbadette niyetin önemi 5 ARALIK 1997 İslâmiyet, semavî bir dindir. Yani emir ve yasakları, Allahü teâlâ tarafından bildirilmiştir. İslâm bilgileri de ikiye ayrılmıştır: Din bilgileri ve fen bilgileri. İslâm âlimi olmak için, zamanının fen bilgilerini de, gücü yettiği kadar öğrenmek lâzımdır. Tevazu sebebi “Ahireti kazanmak için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünya menfaati için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, ahirette bunların eline birşey geçmeyecektir.” Fen bilgileri, zamanla değişir, ilerler. Din bilgileri, hiç değişmez. Bu bilgiler, inanılacak şeyler, emirler ve yasaklardır. Allahü teâlâ tarafından bildirilen bu emirlerin ve yasakların hepsine “İslâmiyet” denir. İslâmiyete uymaya, ibadet etmek denir. Müslümanlar, Allahü teâlâ emrettiği için, vazifeleri olduğu için ibadet ederler. İslâmiyetin emirlerinde ve yasaklarında, kulların dünyaları ve ahiretleri için nice faydalar bulunmakla beraber, ibadet ederken, Allahü teâlânın emri olduğunu, kulluk vazifesi olduğunu düşünerek niyet etmek lazımdır. Böyle düşünmeden yapılan iş, ibadet olmaz. Din ile ilişiği olmayan bayağı bir iş olur. Mesela, namaz kılan adam, Allahü teâlânın emrini yerine getirmeye ve kulluk vazifesini yapmaya niyet etmeyip, namazın bir jimnastik, beden terbiyesi olduğunu düşünerek kılarsa, namazı geçerli olmaz. İbadet yapmış olmaz. Spor yapmış olur. Oruç tutanın da, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhiz yapmayı düşünmesi, orucun geçerli ve makbul olmamasına sebep olur. Muharebe eden, canını tehlikeye koyan bir müslüman da, şan, şeref, mal ve rütbe için dövüşürse, ibadet yapmış olmaz. Sevap kazanmaz. Ölürse şehit olmaz. Bedenine zarar verdiği için alkollü içkileri bırakan adam, içki günahından kurtulamaz. Frengi, aids, belsoğukluğu gibi korkunç hastalıklara yakalanmamak için, zinadan, genel evlere gitmekten sakınan kimse de, İslâmiyette namuslu sayılmaz. İslâmiyette ibadet yapmak için, niyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyete uygun olup olmadığı, niyet ile anlaşılır. Allahü teâlâ, cehennemden kurtulmayı ve cennete girmeyi vazife olarak bildirmeseydi, yalnız cenneti, cehennemi düşünerek yapılan ibadetler de makbul olmazdı. Tasavvuf büyükleri, evliya-i kiram, ibadet yaparken bunları düşünmezler, yalnız Allahü teâlânın rızasını düşünürler. Fakat her müslümanın, ahiret menfaatlerini düşünmesi, kâfi görülmüştür. İbadetleri âdetten ayırmak için, dünya menfaatlerini düşünmemek şart olmuştur. Allah için ve ahiret menfaati için yapılan şeyler, ibadet olmuştur. Dünya menfaati için yapılan şeyler, âdet sayılmıştır. İslâmiyette niyet o kadar mühimdir ki, İslâmiyetin emrettiği bir şey, dünya menfaati için yapılınca, sahih ve makbul olmuyor. Dünya işi sayılıyor. Herhangi bir dünya işi de, ahiret menfaati için yapılınca, ibadet hâlini alıyor. Düşüncesini temizleyen ve niyetini düzelten bir kimse, yemekte, içmekte ve her türlü dünya işlerinde ahiret faydasını gözeterek, sevap kazanmak fırsatını elden kaçırmaz. İnsanlar bütün işlerinde, hatta ibadetlerinde, dünya menfaati, maddî kazanç aramaya alıştırılırsa, menfaatperestlik, egoistlik hasıl olur. Hâlbuki İslâmiyet, nefslerin böyle kötü isteklerini yatıştırmayı, maddiyattan fedakârlık etmeyi, menfaati hakîr görmeyi, ahlâkın ve ruhun temizlenmesini, yükselmesini istemektedir. İslâmiyete uymanın, ibadet etmenin, dünya menfaatleri üzerine kurulmayacağı, akıl sahipleri için pek meydanda olan bir hakikattir. Böyle olduğunu, (Ahireti kazanmak için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünya menfaati için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, ahirette bunların eline birşey geçmeyecektir) mealindeki Şûrâ suresinin yirminci ayet-i kerimesi ile, (Menfaatleri ve lezzetleri çabuk geçen, tükenen dünyayı isteyenlerden, dilediğimize, istediğimizi veririz. Ahiret menfaatleri için çalışan müminlerin mükâfatları boldur) mealindeki İsra suresinin onsekizinci ve ondokuzuncu ayet-i kerimeleri göstermektedir.

Boşa gitmemesi için 6 ARALIK 1997 İbadet olabilmesi için İbadette dünya menfaati İbadetin karşılığı Allahü teâlâdan beklenir. Kullardan beklenmez. Böyle yapılmazsa, o kimsenin ahirette elleri boş kalır. “Kimin için yaptınsa, git ondan karşılığını al” denir. İbadetler sırf Allah rızası için yapılır. Karşılığı da Allahü teâlâdan beklenir. Kullardan beklenmez. Böyle yapılmazsa, o kimsenin ahirette elleri boş kalır. “Kimin için yaptınsa, git ondan karşılığını al” denir. Hud suresinin onaltıncı ayetinde mealen şöyle buyuruldu: (Dünyada yaşamayı ve eğlenmeyi isteyenlerin, çalışmalarının karşılığını bol bol veririz. Birşeyi esirgemeyiz. Bunlara ahirette yalnız cehennem ateşi verilecektir. Emekleri ahirette boşa gider. Yalnız dünya için yaptıkları işlerine, ahirette bir karşılık hasıl olmaz.) İbadetlerde niyetin önemi ile ilgili Peygember efendimizin pek çok sözleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır: Bir hadis-i şerifte, (Allahü teâlâdan başkası için her kim ne işledi ise, ahirette karşılığını ondan istesin, denilecektir) buyuruldu. Başka bir hadis-i şerifte de, (Allahü teâlâ, ahiret için yapılan iyiliklere, dünyada da mükâfat verir. Fakat, yalnız dünya için yapılan işlere, ahirette hiç mükâfat vermez) buyuruldu. Buharî-yi şerif kitabında, birinci olarak yazılan, (Her iyilik, niyetine göre değerlendirilir) hadis-i şerifi pek meşhurdur. Dinimizin emir ve yasaklarını yerine getirirken ahiretteki faydalarıyla birlikte dünyadaki faydalarını, sosyal iyiliklerini de düşünmek yasak değildir. Hatta, bu faydaları, zamanın yeni bilgileri ile açıklayarak anlatmak, din adamlarının vazifesidir. Fakat, bu bilgiler fıkıh kitaplarında anlatılmaz. Çünkü fıkıh ilmi, müslümanlara nakli esas alarak, dinî vazifelerini öğretir. Bu vazifelerin dört ana kaynaktan nasıl çıkarıldığını gösterir. Burada akıl değil nakil esas alınır. Dinimizin emir ve yasakları üzerine yürütülecek sosyal düşüncelerin ise, müslümanlardan ziyade, din düşmanlarına karşı bir müdafaa silahı ve yarış vasıtası olarak hazırlanması lazımdır. Dinin emirlerinin, dünyada olan faydalarını ve iyiliklerini müslümanların da bilmesi faydalıdır. Ancak, müslümanların bu bilmesi, ibadetleri dünya faydaları üzerine bina etmek derecesine gelmemelidir! İslâmiyetin istediği vazifelerde, dünya için ne kadar fayda bulunursa bulunsun, bunları yalnız Allahü teâlânın emri olduğu için ve ahirette, azabdan kurtulmak için yapmak lazımdır. Böyle niyet olunca, dünya faydalarının ayrıca düşünülmesi de, zarar vermez. İbadetlerde ahiret faydalarını bırakarak, yalnız sosyal iyilikler aramak ve bu araştırmayı esas tutmak, dine inanmamak hastalığının alametlerindendir. Dikkat edilirse, dinde reformcuların sözleri, yazıları arasında, hep o gizli hastalığın belirtileri görülür. Yoksa, biraz din bilgisi olan, hatta yalnız aklı ve zekâsı ile düşünen herkes, niyetin önemini elbette anlar. Dinin emirlerinin dünyadaki faydaları, iyilikleri pek mühim ve meydanda olmakla beraber, cennet ve cehenneme inananlar, dünya menfaatlerini hatırlarına bile getirmezler. Ahiretteki sayısız ve sonsuz saadetler ve çok acı ve nihayetsiz felaketler karşısında, dünyanın gelip geçici zevk ve acılarının hiç değeri yoktur. Müslümanlara geleceğin önemini anlatmak derdi ile yürekleri yanan reformcular, ahiret denilen o en önemli geleceğe inansalardı, din âlimleri tarafından müslümanların dünyasına verilen ehemmiyet kadar olsun, kendileri de müslümanların ahiretine önem verir, yanık sesleri ve gözü yaşlı kalemleri ile biraz da ahiret saadeti için feryat ederlerdi. İslâmiyet, sosyal faydalar üzerine kurulursa, bu kuralların zamanla değişmesine, bozulmasına yol açar. Bir müddet sonra da ortada din diye birşey kalmaz. Allahtan başkası için yapılmışsa Dine inanmama hastalığı Başarısız olma korkusu 7 ARALIK 1997 Başarısız kimselerde, genelde, “başarısız olma” korkusu vardır. Bu korku, atak yapmasına, riske girmesine mani olur. Bir atasözümüz var: “Korkak tüccar ne kâr eder, ne zarar.” Hâlbuki başarılı olmanın bir şartı da, riski göze almaktır. Her işin az veya çok, bir riski vardır. Başarılı olabilmek için, önce bu korkunun atılması lazımdır. Genelde birisine nasihat verirken, “Merak etme, korkacak birşey yok” denir. Hepimiz biliyoruz ki, bu türden bir teselli, korkuyu gidermede, aslında hiç de başarılı olmuyor. Bu gibi sözler korkuyu birkaç dakikalığına veya saatliğine giderir. Gerçekte güven inşa etmez ve korkuyu tedavi etmez, yani ortadan kaldırmaz. Evet, korku gerçektir. Onun için, önce bunun varlığını kabul etmeliyiz. Var olan şey, yok demekle yok olmaz. Bu korkunun çoğu psikolojiktir. Endişe, gerginlik, sıkıntı, panik, tümü de yanlış idare edilen olumsuz düşüncelerden kaynaklanmaktadır. Önce kaynağı tespit edilmelidir. Ama, korkunun kaynağını bilmek, tedavi için yeterli değildir. Bir doktorun, vücudumuzun bir yerinin mikrop kaptığı teşhisini koyması, işinin bitmiş olduğu anlamına gelmez. Bunu çözmek için, bir de tedavi uygulamalıdır. Bu tür yaklaşımlar, korkunun aslında var olmadığını kabul eder. Ama korku, vardır. Korku, gerçektir. Korku, başarının bir numaralı düşmanıdır. Korku, insanların, fırsatların üzerine gitmelerini durdurur. Korku, fizyolojik canlılığı söndürür. Korku, sonunda insanları hasta yapar, fizyolojik zorluklara sebep olur, ömrü kısaltır. Korku, konuşmak istediğinizde ağzınızı kapatır. Doğrusu, korku güçlü bir silahtır. Öyle, ya da böyle, korku, insanların hayattan elde etmek istedikleri şeylere sahip olmalarını engeller. Korkunun her türlüsü, bir psikolojik hastalık türüdür. Bedensel bir hastalığı tedavi ettiğimiz gibi, zihinsel bir hastalığı da, belirli ve kendini kanıtlamış yöntemlerle tedavi ederiz. Ama önce, ön tedavi hazırlığımızın bir parçası olarak, kendimizi şu gerçek ile şartlandırmalıyız: Güven duygusu, tamamiyle sonradan elde edilir veya geliştirilir. Hiç kimse, içinde güven duygusu ile doğmaz. Etrafına güven saçan, korkuyu kuşatmış, her zaman ve her yerde kendini rahat hisseden insanlar, güvenlerinin her bir parçasını, sonradan elde etmişlerdir. Herkes bunu yapabilir. Bunun için; önce tereddütten kurtulmalıyız. Tereddüt korkuyu büyütür. Sonra hafızamızı, belleğimizi kontrol altına almalıyız. Beynimiz tıpkı bir banka gibidir. Her gün düşüncelerimizi yatırırız. Bu düşünce birikimleri büyür ve bizim belleğimizi oluşturur. Düşünmeye başladığımızda veya bir problemle karşılaştığımızda, aslında bellek bankamıza şunu söyleriz: “Bunun hakkında ne biliyorum?” Bellek bankamızı etkin biçimde yöneterek, güven inşa etmek için, yapmamız gereken önemli şey şudur: Bellek bankamıza sadece olumlu düşünceleri yatırmalıyız. Lazım olunca da olumlu düşünceleri çekmeliyiz. Herkes hoş olmayan, can sıkıcı, cesaret kırıcı pek çok durumla karşı karşıya kalır. Ama başarısız insanlarla, başarılı insanlar bu durumları tamamiyle farklı biçimlerde ele alır. Başarısız insanlar bunları, hemen sahiplenir. Bu hoş olmayan durumlar üzerinde gereğinden fazla durarak, bunların belleklerinde iyi bir yer edinmelerine sebep olurlar. Bunları akıllarından çıkaramazlar. Geceleri, üzerinde düşündükleri en son şeyler, bu hoş olmayan durumlardır. Korkak tüccar ne kâr eder, ne zarar. Hâlbuki başarılı olmanın bir şartı da, riski göze almaktır. Her işin az veya çok, bir riski vardır. Başarılı olabilmek için, önce bu korkunun atılması lazımdır. Korkunun kaynağını tespit Sadece olumlu düşünce... Öte yandan kendine güvenen başarılı insanlar, bunlar üzerinde, bir daha düşünmezler bile. Başarılı insanlar bellek bankalarına olumlu düşünceler yatırmada uzmanlaşmışlardır. Hafızalarına neyi alacaklarını, neyi almayacaklarını çok iyi bilirler. Kabın içinde ne varsa dışarı bunun sızdığı gibi, beyninde iyi şeyleri depolayanlarınkinden de, dışarı hep iyi şeyler çıkar.

Olumsuz düşüncenin zararı 8 ARALIK 1997 Zihnimizdeki güzel düşünceler arasına karışmış olumsuz bir düşünce, benzinle çalışan arabanın deposuna bir bardak mazot koymaya benzer. Benzin deposuna bir bardak mazot konan arabanın performansı nasıl olur? Tabiî ki, arabanın çalışan motoru, kısa süre içinde berbat ve görevini yapamaz hâle gelir. Olumsuz, hoş olmayan düşünceler de, aklımızda kaldığı sürece, aynı etkiyi yapar. Olumsuz düşünceler, gereksiz endişe, gerilim ve aşağılık duygusu meydana getirir. Başkaları yoluna devam ederken, biz yolda kalırız. Olumsuz düşünce hastalığına yakalanmış kimselerin, öncelikle kafasındaki yanlış düşünceleri çıkartması lazımdır. Bunun için yalnız kaldığımız anlarda, araba sürerken veya tek başımıza yemek yerken hoş, olumlu işlerimizi hatırlamalıyız. Bellek bankamızdaki güzel düşünceleri çoğaltmalıyız. Bu, güvenimizin artmasını sağlar. Vücudumuzun doğru çalışmasına da yardımcı olur. Akşam yatmadan hemen önce, bellek bankamıza olumlu düşünceler yatırmalıyız. Mutlu olduğumuz zamanları saymalıyız. Minnettar olmamız gereken, çocuklarımız, arkadaşlarımız, sağlığımız gibi pek çok güzel şeyi hatırlamalıyız. Bugün gördüğümüz insanların yaptığı iyi şeyleri hatırlayalım. Küçük zafer ve başarılarımızı hatırlayalım. Hayatta olduğumuz için mutlu olmamızı gerektiren sebepleri düşünelim. Bir doktor arkadaşım şunu anlattı: “Otuz yaşlarında bir hastam vardı. İki çocuk annesiydi. Ciddî bir bunalım içindeydi. Hayatında yaşamış olduğu her bir olaya, mutsuz bir tecrübe olarak bakıyordu. Okul günleri, evliliği, yaşadığı yerler, hepsi de olumsuz düşüncelerdi. Gerçekten mutlu olduğunu hatırladığı hiçbir hatırasının olmadığını söylüyordu. Tabiî ki, insan, eski zamanları nasıl hatırlarsa, şimdiki zamanını da öyle gördüğü için, gördüğü şey kötümserlik ve karanlık idi. Ona bir resmi gösterip, ne gördüğünü sorduğumda, “Bu gece müthiş bir fırtına çıkacağa benziyor” dedi. Bu, şimdiye kadar resmin yorumuyla ilgili olarak, en kötümser yorumdu. Resim, büyük yağlı boya bir tabloydu ve görünen şey, gökyüzünün yüksek olmayan bir yerinde duran güneş ile girintili-çıkıntılı ve kayalıklı bir sahil şeridiydi. Boyama o kadar zekice yapılmıştı ki, tablo güneşin doğuşu olarak da, güneşin batışı olarak da yorumlanabilirdi. Kişinin resimde ne gördüğü, o kimse hakkında bir ipucu oluşturuyordu. Pek çok insan, bunun bir güneşin doğuşu olduğunu söylerdi. Ama depresyon içindeki, zihinsel olarak problemli insanların hemen hemen hepsi, bunun, bir güneşin batışı olduğunu söylerler. Bu hastama, her gün, mutlu olmasını gerektiren üç farklı sebebi düşünüp, yazmasını söyledim. Ve benimle haftalık randevusunda, onunla birlikte, listesini gözden geçirirdik. Üç ay boyunca bu tür tedaviyi sürdürdüm. Gelişimi çok tatmin ediciydi. Bugün bu bayan, içinde bulduğu duruma çok iyi adapte oldu. Zihnindeki olumsuz düşüncelerinin yanında, olumlu düşünceler de yer almaya başladı. Bunlar çoğaldıkça, pek çok insan gibi o da rahatladı.” Olumsuz düşünceler de, aklımızda kaldığı sürece zararlı etki yapar. Gereksiz endişe, gerilim ve aşağılık duygusu meydana getirir. Başkaları yoluna devam ederken, biz yolda kalırız. Yanlış düşünce çıkartılmalı Zihinsel canavar Bu bayan, bellek bankasından olumsuzluklarla ilgilenmeyi bıraktıktan sonra, kurtuluşa doğru ilerlemeye başlamış oldu. Psikolojik açıdan problem küçük de olsa, büyük de olsa, tedavi ancak, kişinin, bellek bankasından olumsuzlukları atıp, yerine olumlu düşünceleri, hatıraları depolayabilmesine bağlıydı... Hafızasındaki olumsuz düşünceleri kullanmayı bırakıp, bunun yerine olumlu şeyleri çekmeyi öğrendiğinde, etkisini göstermeye başlar. Zihinsel canavarlar üretmeyelim. Bellek bankasından hoş olmayan şeyler çekmeyi bırakalım. Hangi türden olursa olsun, bir şeyi hatırladığımız zaman, olumlu kısmı üzerine konsantre olalım; kötü tarafını unutalım. Onu toprağa gömelim. Kendimizi olumsuzca düşünürken yakalarsak, zihnimizi tamamiyle kapatalım...

Her insan önemlidir 9 ARALIK 1997 İnsanlarla görüşmede dengeyi iyi sağlamak lazımdır. Bunun için, iş görüşmesi olsun, dostluk görüşmesi olsun, hepsinde, ne karşınızdakini, ne de kendinizi aşağılamamanız lazımdır. İnsanları ele alırken şu iki noktayı aklınızdan çıkarmayın! İlki, karşınızdaki kişi önemlidir. Dolayısıyla her bir insanoğlu önemlidir. Ama şunu da unutmayın ki; “Siz de önemlisiniz.” O sebeple, birisiyle tanıştığınızda, şöyle düşünmeyi kural hâline getirmelidir: “Biz, ilgimizi çeken ve bize fayda sağlayacak bir konuda, karşılıklı konuşmakta olan iki önemli insanız.” İslâm ahlâkında da, zaten tevâzu, alçak gönüllülük, “Kendini başkalarından üstün ve aşağı görmemek” şeklinde tarif edilmiştir. Yönetici bir arkadaş, işe alması için, birini, yönetici bir arkadaşına tavsiye eder. Daha sonraki görüşmesinde, aralarında şöyle bir konuşma geçer: - Gönderdiğin kimseyi işe aldım. Bu kişiyi işe almama sebep olan gerçek şeyin, ne olduğunu biliyor musun? - Bilmiyorum. - Sebep, kendisini ele alış biçimiydi. İş için başvuranların çoğu, içeri girerken, yarı korkar bir hâldedir. Bana, duymak istediğim düşündükleri cevapları verirler. Bir açıdan bakıldığında, iş için başvuranların pek çoğu, verilecek herşeyi kabul ederler ve belirgin bir özellik göstermezler. Bu şahıs, kendini farklı bir şekilde ele aldı. Bana saygı gösterdi, ama bunun kadar önemli olan bir şey daha yaptı. Yani kendisine de saygı gösterdi. Bundan başka, benim ona sorduğum kadar, o da bana soru sordu. İnandım ki, gerçekten kabiliyetli biri, işini çok iyi yapacak. İnsanlarla görüşmede dikkat edeceğimiz bir husus da, anlayışlı olmak, tartışmaya fırsat vermemektir. İnsanın her hâli bir olmaz. Bir sıkıntısı olabilir, dengesi yerinde değildir. Bir arkadaş kalmakta olduğu otelde, şahit olduğu bir hadiseyi şöyle anlattı: Otelin müracaatına gelen kimse, sert bir şekilde ismini söyleyip, odasının numarasını sordu. Görevli şöyle dedi: “Evet efendim, sizin için güzel, tek yataklı bir odamızı ayırdım.” “Tek yataklı mı? Ben çift yataklı rezervasyonu yaptırdım” diye bağırdı adam. Görevli kibar bir şekilde, “Kontrol edeyim efendim” dedi. Dosyadan adamın rezervasyon formunu çıkardı ve şöyle dedi: “Özür dilerim efendim. Faksınızda tek yataklı olarak belirtilmiş. Eğer elimizde çift yataklı bir oda boş olsaydı, size vermekten mutluluk duyardım. Ancak ne yazık ki, hiç boş odamız yok.” Öfkeli müşterinin karşılığı şuydu: “O faks kağıdında ne yazdığı umurumda bile değil. Ben çift yataklı bir oda istiyorum.” Daha sonra adam, “Sen benim kim olduğumu biliyor musun” tavrını, ondan sonra da, “Seni kovduracağım, sen görürsün, seni mahvedeceğim” tavrını takındı. İnsanları ele alırken şu iki noktayı aklınızdan çıkarmayın! İlki, karşınızdaki kişi önemlidir. Dolayısıyla her bir insanoğlu önemlidir. Ama şunu da unutmayın ki; “Siz de önemlisiniz.” Tevâzu nedir? Genç görevli, bu laf yağmuru altında, yapabileceğinin en iyisini yaptı ve şu lafı araya sıkıştırdı: “Efendim, çok özür dilerim, ancak biz sizin emirleriniz doğrultusunda hareket ettik.” Sonunda müşteri, artık iyice köpürmüş olarak, “Bu otelin en iyi suitinde bile kalmam artık. Bu otelin ne kadar kötü yönetilmekte olduğunu anladım” dedi ve öfkeli bir vaziyette oradan ayrıldı. Az önce herkesin duyacağı bir ortamda, bu denli kötü bir laf kalabalığını yaşadığından dolayı, kendini kötü hissedeceğine inandığım genç görevliye yaklaştım. Bunun yerine adam beni, şimdiye kadar duyduğum en hoş “İyi akşamlar efendim” ile karşıladı. Odamla ilgili rutin işlemleri yaparken, ona şöyle dedim: “Birkaç dakika önce kendinizi ele alış biçiminize hayran kaldım. Soğukkanlılığınızı korumanız harikaydı. Sizi tebrik ederim.” “Doğrusu efendim, bu gibi insanlar beni hiç sinirlendirmezler. Gördüğünüz gibi, beni çileden çıkaramadı. Kendi kabahatini benim üzerime yıkmaya çalıştı. Bu zavallı adamın belki karısıyla problemleri var veya işinden olmuş ya da aşağılık duygusuna sahip birisi. Ben ona, içinde bulunduğu durumdan bir şeyi çıkarıp atma şansı veren bir kişiyim.” Görevli ekledi: “Bunun ötesinde, çok iyi birisi olabilir. Çoğu öyledir. Birçoğu sonra gelip özür dilerler.”

Geçmişi reddetme modası 10 ARALIK 1997 Günümüzde, geçmişteki büyük âlimleri, velîleri kötülemek, reddetmek, onları cahillikle suçlamak modası çok yaygınlaştı. Hâlbuki dinimiz, âlime çok önem vermiştir. Âlimin kıymeti ile ilgili birçok ayet-i kerime ve hadis-i şerif vardır. İslâmiyeti ayakta tutan âlimlerdir ve bunların mum ışığında yazdığı fıkıh kitaplarıdır. Ayet-i kerimelerde, (Hiç bilenle bilmeyen bir olur mu), (Âlimlerden sorun) buyuruldu. Hadis-i şerifte de, (Âlimler, kurtuluş yolunu gösteren birer kılavuzdur) buyuruldu. Bilindiği gibi, dinimizde kaynak dörttür: Kur'an-ı kerim, hadis-i şerifler, icma ve kıyas. Dördüncü kaynak olan kıyastan, mezhepler çıkmıştır. Müctehid âlimler, ömürlerini bu uğurda harcayarak, dinin açık olmayan emirlerini açıklamışlar, müslümanları bu ağır yükten kurtarmışlardır. Dinde müctehid olmayanın, Kur'an-ı kerimden, hadis-i şeriflerden hüküm çıkarması mümkün değildir. Bugün ictihad yapabilecek derecede âlim de kalmamıştır. Âlimler, hicri 4. asırdan itibaren ictihad edebilecek kimsenin olmadığında ittifak etmişlerdir. Yani bugün dinimizi tam, eksiksiz olarak öğrenmek, yaşamak isteyen, mutlaka dört mezhepten birine tabi olmak mecburiyetindedir. İslâmiyetin 14 asırdır, bozulmadan, değiştirilmeden bize ulaşmasını sağlayan mezhepler ve âlimlerdir. Bundan sonra da din, bozulmadan ancak bu yol ile devam ettirilebilir. Bu ana caddeden ayrılanların imanlarını muhafaza etmeleri çok zordur. Çünkü, mezhepsizlik, dinsizliğe köprüdür. Bu inceliği asırlar sonra da olsa, din düşmanları keşfettiler. Kaba kuvvet ile bir yere varamayacaklarını idrak ettiler. Önce, İslâmiyeti kalblere nakşeden, İslâmiyeti sevdirerek yayan tasavvufu, tarikatları el altından bozdular. Buralara müslüman kılığındaki kendi adamlarını yerleştirdiler. Sonra da, İslâmiyeti yıkmada en büyük engel gördükleri mezhepleri ve âlimleri hedef seçtiler. Bu kaleyi yıkmadıkça neticeye varamayacaklarını çok iyi anladılar. Bunun için de, bütün güçleri ile âlimlere, mezheplere hücum ettiler. Çünkü, onlar da biliyorlar ki, bu kale yıkılınca, kaynak olarak, arkasından hadis-i şerifler gelecektir. Artık bu sahada daha rahat hareket etme imkânı elde etmiş olacaklar. Şöyle ki; dini Sizi tebrik ederim... Dinin dört kaynağı Dinimiz, âlime çok önem vermiştir. Âlimin kıymeti ile ilgili birçok ayet-i kerime ve hadis-i şerif vardır. İslâmiyeti ayakta tutan âlimlerdir ve bunların mum ışığında yazdığı fıkıh kitaplarıdır. içeriden yıkma çalışmalarına engel olan bir hadis-i şerif gördüklerinde, hemen mevdu, uydurma hadis, karalamasına girmektedirler. Böylece, bu uydurma, bunun aslı yok derken, hadis-i şeriflerin dörtte üçününü bertaraf etmektedirler. Eğer bir hadis-i şerif, bütün hadis kitaplarında varsa, yani buna mevdu, uydurma diyemiyorlarsa, o zaman hemen taktik değiştiriyorlar. Kendilerine göre, bir kaide ortaya çıkararak, “Hadis, Kur'an'a ters olamaz” diyorlar. Sonra da, Kur'an-ı kerime istedikleri şekilde mana verip, hadis-i şerifin ayete ters düştüğünü, dolayısıyla bununla amel edilemeyeceğini söylüyorlar. Böylece Hz. Peygamberi de devre dışı bırakıyorlar. Sadece Kur'an-ı kerim kalıyor geriye. Zaten Kur'an-ı kerime de istedikleri gibi mana vermektedirler. Hatta daha da ileri gidip, Kur'an-ı kerimde, eksiklik, fazlalık olduğunu çekinmeden söyleyebilmektedirler. Aslında bunların esas gayeleri dini ortadan kaldırmak olup, bunu açıkça söyleyemedikleri için, böyle dolambaçlı yolu takip ediyorlar. Bugünkü hıristiyanların cennete gideceği, kadınların örtünmesinin farz olmadığı, reenkarnasyon, Kur'an tercümesi ile namaz kılma, mezhepleri inkar vs. gibi safsatalar, hep bu çalışmanın ürünüdür. Maalesef, din düşmanları bu çalışmalarında hayli yol almışlardır. Bugün herkes, eline geçirdiği bir mealden dinini öğrenmeye çalışıyor. Camilerimizde bile devamlı meal okunması tavsiye edilmekte, “Kitabımızda ne yazıyor? Bunu öğrenmeden müslümanlık olur mu” gibi cahilce suçlayıcı ifadelerle, müslümanlar, zoraki olarak meal okumaya zorlanmaktadır. Böylece, farkında olmadan, din düşmanlarının tuzağına düşülmektedir. Zamanımızda o hâle gelindi ki, dini bir meseleyi öğrenmek için, fıkıh, ilmihâl kitaplarına bakmak ayıplanır hâle geldi. Bilmiyorlar ki, fıkıh kitapları Kur'an-ı kerimin emirleri dışında bir şey bildirmez. Fıkıh kitaplarına, ilmihâle göre hareket eden, Kur'an-ı kerimin, hadis-i şeriflerin emrine uymuş olur. Böyle hareket etmezse, dine değil, kendi noksan aklına uymuş olur.

İmam-ı Rabbanî hazretleri 11 ARALIK 1997 Büyük velî, İmam-ı Rabbanî hazretleri, 373 sene önce bugün vefat etmiştir. Sene-i devriyesi münasebetiyle, kısaca kendisinden bahsetmek istiyoruz. İmam-ı Rabbanî hazretleri, Hindistan'da yetişen meşhur İslâm âlimi ve büyük bir velîdir. Âriflerin ışığı, velîlerin önderi, İslâmın bekçisi, müslümanların baş tâcı, müceddid, müctehid ve İslâm âlimlerinin gözbebeğidir. İnsanların itikad, ibadet ve ahlâk hususunda doğruyu öğrenmelerini, öğrendikleri bu bilgiler ile amel etmelerini sağlayan, insanları, Allahü teâlânın rızasına kavuşturmak için rehberlik eden ve kendilerine, “Silsile-i aliyye” denilen İslâm âlimlerinin yirmiüçüncüsüdür. Hicrî ikinci bin yılının müceddidi, yenileyicisi olmasından dolayı “Müceddid-i elf-i sânî”, ahkâm-ı İslâmiye ile tasavvufu vasletmesinden, birleştirmesinden dolayı da, “Sıla” ismi verilmiştir. Hz. Ömer'in soyundan olduğu için, “Farukî” nesebiyle anılmış, Serhend şehrinden olduğu için de, oraya nisbetle “Serhendî” nisbeti verilmiştir. Bütün bu vasıflarıyla birlikte ismi, İmam-ı Rabbanî Müceddid-i elf-i sânî Şeyh Ahmed-i Farukî Serhendî'dir. İmam-ı Rabbanî hazretleri, Peygamberimizin, hadis-i şerifte; “Benden sonra peygamber gelseydi, Ömer bin Hattab peygamber olurdu” buyurarak methettiği Hz. Ömer'in soyundan olup, yirmidokuzuncu torunudur. Yine hadis-i şerifte; “Ümmetimin âlimleri, İsrailoğullarının peygamberleri gibidir” buyurularak bildirilen, ilmini nübüvvet kaynağından alan ve “Ulema-i rasihîn” denilen âlimlerin en meşhurlarındandır. Düşmanların oyununa gelindi “Büyük bir âlim olacak” İmam-ı Rabbanî hazretleri insanların itikad, ibadet ve ahlâk hususunda doğruyu öğrenmelerini, öğrendikleri bu bilgiler ile amel etmelerini sağlayan, büyük bir âlimdir. İmam-ı Rabbanî hazretlerinin, daha çocukluğunda fevkalâde hâlleri görülmeye başlandı. Çocuk iken, şiddetli bir hastalığa tutulmuştu. Evlerinde büyük bir üzüntü hâsıl olup, vefat edeceğini zannetmişlerdi. O zamanın meşhur evliyasından Şâh Kemâl Kihtelî Kâdirî'ye götürüp, duâsını istediler. Şâh Kemâl Kâdirî, İmam-ı Rabbanî'yi görünce, büyük bir hayranlıkla bakarak, babasına; “Hiç üzülmeyiniz! Bu çocuk çok yaşayacak, ilmiyle amil, büyük bir âlim ve eşsiz bir ârif olacak” demiştir. İmam-ı Rabbanî hazretleri, benzeri az yetişen, müstesna bir İslâm âlimi ve büyük bir mürşid-i kâmildir. Peygamberimizin vefatından bin sene sonra da İslâm düşmanları, dine, imana insafsızca saldırmışlardı. Allahü teâlâ, kullarına acıyarak, İmam-ı Rabbanî hazretleri gibi bir müceddid yarattı. Ona derin ilimler ihsan eyledi. Onun vasıtasıyla, din düşmanlarının korkunç saldırısını durdurdu. Hakkı bâtıldan ayırıp, bâtılı kalblerden kaldırdı. Bu yüce İmamın mektupları ve kitapları, insanları gafletten uyandırdı. Dünyaya ışık saldı. Yani Allahü teâlâ, onu, Peygamber efendimizden bin sene sonra, din-i İslâmı yenilemek ve kuvvetlendirmek için göndermişti. Yenilemek, değişiklik yapmadan kolayca olur mu? Günahların, bid'at ve hurafelerin çoğaldığı, dalaletin yayıldığı, sahte din adamlarının her tarafı kapladığı bir zamanda, İslâm dinini kuvvetlendirmek, bunları temizlemek kolay mıdır? İmam-ı Rabbanî hazretlerinin, yıllarca dine yaptığı bu büyük hizmetlerini, ehl-i sünnet itikadının ve doğru din bilgilerinin yayıldığını, bid'atlerin kalktığını ve sağlam, ikna edici delillerle kendi sapık fikirlerinin çürütüldüklerini gören bazı sapık kimseler, her devirde olduğu gibi, ona cephe aldılar, haset ve iftira etmeye başladılar. Bu mübarek zatı bertaraf etmek istediler. Fakat cenab-ı Hakkın yardımı ile muvaffak olamadılar. Ömrü boyunca bunlarla mücadele edip, dini doğru olarak bütün dünyaya yaydı. Bozuk inançlardan, her tarafa yayılmış bid'atlerden dini temizledi. Berrak hâle getirdi.

Mevlana Celaleddin Rumî 12 ARALIK 1997 Mevlana Celaleddin Rumî hazretleri, evliyanın büyüklerindendir. Babası Behaeddin-i Veled hazretleri; Peygamber efendimizin rüyada methettiği ve “Sultan-ül-Ulema [âlimlerin sultanı]” ismini verdiği, pek kıymetli bir âlim ve evliya idi. Hz. Ebu Bekr-i Sıddık'ın soyundandır. Mevlana hazretleri, Horasan'ın Belh şehrinden olduğu hâlde, Rum diyarı olan Anadolu'ya hicret etmelerinden dolayı “Rumî” diye anıldı. Unvanındaki “Mevla” efendi, “Mevlana” efendimiz demektir. Mevlana'nın çocukluk yıllarında yetiştiricisi olan ve kendisini ilk defa zâhiri ve bâtınî ilimlerde yetiştiren Seyyid Burhaneddin Tirmizî hazretleri, babası Sultan-ül-Ulema'nın ileri gelen talebesiydi. Tirmiz şehrinde yaşardı. Seyyid Burhaneddin, hocasının, “Burhaneddin! Oğlum Celaleddin Muhammed'e ilim öğret!” emri üzerine, yollara düştü. Konya'ya geldi. Bir müddet ilim öğrettikten sonra, Haleb'e ve Şam'a gidip, oradaki âlimlerden de ilim öğrenmesi gerektiğini Mevlana'ya anlattı. Mevlana'yı Haleb'e ve Şam'a gönderdi. Kendisi de Kayseri'ye gitti. Mevlana Şam'a giderken, Nusaybin'de hıristiyan papazlarının toplantısına rastladı. Papazlar bazı olağanüstü şeyler gösteriyorlardı. Mevlana'yı görünce, bir erkek çocuğunu havaya uçuruverdiler. Oğlan, havada olduğu yerde kaldı. “Beni kurtarın, yoksa düşüp öleceğim” dedi. Bid'atlerden temizledi Papazların istidracını bozdu Hz. Mevlana, Horasan'da doğduğu hâlde, Rum diyarı olan Anadolu'ya hicret etmelerinden dolayı “Rumî” diye anıldı. Unvanındaki “Mevla” efendi, “Mevlana” efendimiz demektir. Papazlar ne yaptılarsa bir çare bulamadılar. Nihayet oğlan; “O yanınızdaki zatın yüzünden ben bu hâle düştüm. Onun yardımı olmazsa, muhakkak helak olurum” dedi. Papazlar, ister istemez Mevlana'ya yalvardılar. Mevlana; “Onu birşey kurtaramaz, ancak Kelime-i şehadet kurtarır” buyurdu. Oğlan bunu duyunca, hemen Kelime-i şehadet getirdi ve kolayca yere indi. Mevlana'nın ellerini öptü. Bu hâli gören papazların hepsi de müslüman olmakla şereflendiler. Mevlana hazretleri iyice olgunlaştıktan sonra, Konya'ya geri döndü. Konya'da bulunan zamanın en büyük kelam ve tasavvuf âlimlerinden olan Sadreddin-i Konevî hazretlerinden de ilim öğrendi. Onun feyz ve teveccühlerine mazhar oldu ve manevî yolda yüksek derecelere kavuştu. Sadreddin-i Konevî anlatır: “Rüyamda Fahr-i kainât efendimizi gördüm. Yanlarında eshab-ı kiram ile medreseye teşrif etmişlerdi. Sofanın ortasına oturdular. Bu sırada Mevlana Celaleddin-i Rumî de oraya gelip, uygun bir yere oturdu. Peygamber efendimiz, Mevlana'ya çok iltifat ettiler ve Hz. Ebu Bekir'e dönerek, “Ya Eba Bekir! Ben Celaleddin ile, diğer peygamberlerin arasında övünürüm. Çünkü onun öğrendiği ilim ve işlediği amelin feyz ve nuru ile ümmetimin gözleri aydın olur. O benim oğlumdur” buyurdular. Mevlana'yı sağ tarafına oturttular. Peygamber efendimiz, bu rüya ile, talebelerimden Mevlana'nın derecesinin yüksekliğine işaret buyurdular. Bu durumu diğer talebelere anlattım ki, onun hatırını gözetip, ilminin yüksekliğini anlasınlar.” Şemseddin Attar anlatır: Mevlana birgün camide vaaz ederken, mevzu; Hızır aleyhisselam ile Musa aleyhisselamın kıssasına gelmiş idi. Bu kıssayı, öyle heyecanlı anlatıyordu ki, herkes nefesini kesip, can kulağı ile dinliyordu. Benim yanımda bir şahıs, başını önüne eğmiş birşeyler mırıldanıyordu. Kulak verdim, dediklerini anladım. Şöyle diyordu: “Sanki yanımızda idin, sanki üçüncümüz sen idin!” Bunun Hızır olduğunu anladım. Yanına sokulup dedim ki: - Anladım, sen Hızırsın, ne olur, bana ihsan eyle! Bana cevap olarak, “Burada Hz. Mevlana varken, benim sana ihsanda bulunmam deniz yanında teyemmüm gibi olur. Senin bütün müşkillerini o halleder” deyip, gözden kayboldu. Ben bu hâli Mevlana hazretlerine anlatmak için yanına gittiğimde, ben söze başlamadan buyurdu ki: - Ey Attar! Hızır aleyhisselamın sözleri doğrudur.

“Canımı verirdim” 13 ARALIK 1997 Mevlana hazretleri talebeleriyle giderken, kapı önünde tefekkür hâlinde duran, kıyafetinden yabancı olduğu anlaşılan bir kimseyi gördü. Ona selam verip, yoluna devam etti. Bu Şems-i Tebrizî hazretleri idi. Kendi kendine de; “Bu yabancı bir kimseye benziyor. Buralarda böyle birisini hiç görmedim. Ne kadar da nurlu bir yüzü var” diye düşünürken, aniden atının yularını bir elin tuttuğunu gördü. Mevlana hazretleri, atı durduran elin sahibinin, o yabancı olduğunu görünce, sordu: - Buyurunuz! Bir arzunuz mu var? - İsminizi öğrenmek istiyorum? - Mevlana Celaleddin Muhammed. Sanki yanımızda idin “Ona verdiğim bu elbiseler, sevdiğimin yalan haberinin müjdeliğidir. Onun hakiki haberini getirene canımı veririm.” - Bir suâlim var. - Buyurun. - Acaba, Bayezid-i Bistamî nasıl biridir? - Elbette ki, büyük biridir. Bu cevabı bekleyen Şems-i Tebrizî sordu: - Öyleyse, Bayezid-i Bistamî; görünüşte bazı yanlış şeyleri niçin söyledi. Bunun hikmetini söyler misiniz? Mevlana hazretleri buna da şöyle cevap verdi: - Bayezid-i Bistamî'nin aldığı manevî ihsanlar o kadar çoktu ki, kalbi, bu oranda o kadar geniş olmadığı için, İlâhî feyzlere tahammül edemeyerek tecelli ile dolup taştı. Kendinden geçti. O sözleri, bu hâldeyken söyledi. Bu izahata hayran kalan Şems-i Tebrizî, “Allah” diyerek yere yığıldı. Bayılmıştı. Mevlana hazretleri, hemen atından inerek Şems-i Tebrizî'yi kucakladı, ayağa kaldırdı. Bu nur yüzlü zata, o kadar ısınmış, kalbinde o kadar muhabbet hasıl olmuştu ki, ayılınca, büyük bir hürmet ve edeple evine götürdü. Hocası Seyyid Burhaneddin hazretlerinin, geleceğini söylediği Şems-i Tebrizî olduğunu öğrenince, daha da çok sevindi. “Ey Muhterem efendim! Gerçi evimiz size layık değil ise de, zat-ı âlinize sadık bir hizmetçi olmaya çalışacağım. Bundan böyle bu ev sizin, çocuklarım da evlatlarınızdır” diyerek hizmetine koşmaya başladı. Gece-gündüz hiç yanından ayrılmayıp, onun sohbetlerini büyük bir zevk içinde dinliyordu. Şems-i Tebrizî, bir müddet sonra Konya'dan ayrıldı. Şems-i Tebrizî'nin gitmesi, Mevlana'yı çok üzdü. Günler geçtikçe ayrılık acısına sabredemiyordu. Ayrılık, kendisinde tahammül edecek bir hâl bırakmıyordu. Şems'in ayrılık hasreti ve muhabbeti ile yanıyordu. “Şems, Şems!” diyerek, ciğeri yakan kasideler söylüyor, gözyaşlarıyla dolu yazdığı mektupları, Şam'da Şems-i Tebrizî hazretlerine gönderiyordu. Eğer bir kimse, “Şems'i gördüm” diye yalan söylese, ona müjdelik olarak, üzerindeki elbisesini verirdi. Bir defasında birisi dedi ki: - Şems-i Tebrizî'yi Şam'da gördüm. Sağlığı yerindeydi. Mevlana, ona, elinde bulunan ne varsa, hepsini verdi. Orada bulunan diğer bir kimse dedi ki: - O, Şems-i Tebrizî'yi görmedi, yalan söylüyor. Mevlana hazretleri bunun üzerine şu cevabı verdi: - Ona verdiğim bu elbiseler, sevdiğimin yalan haberinin müjdeliğidir. Onun hakiki haberini getirene canımı veririm. Bir zaman sonra Şems-i Tebrizî Konya'ya geri geldi. Mevlana Celaleddin ile Şems-i Tebrizî, eskisi gibi yine bir odaya çekilip, sohbete başladılar. Hiç dışarı çıkmadan, yanlarına oğlundan başka kimseyi almadan, manevî bir âlemde kendilerinden geçtiler. Hocasına kavuştuktan sonra, “Akıl mürşidi bulmak içindir. Hocamı buldum, aklımı bıraktım” buyurdu. Halk, Şems gelince, Mevlana'nın sakinleşeceğini, aralarına katılıp, kendilerine nasihat edeceğini, sohbetlerinden istifade edeceklerini ümit ederlerken, tam tersine, eskisinden daha fazla Şems'e bağlandığını ve muhabbetinin ziyadeleştiğini gördüler.

Mevlana'nın hürmetine... 14 ARALIK 1997 Mevlana hazretleri birgün, kendi meclisindeki bir gencin, bir ihtiyarın üst tarafında oturduğunu görür. O gence bir şey söylemeden, Hz. Ali'nin, bir sabah namazına giderken, İzahata hayran kaldı Hocan Şemsi gördüm “Öyle bir kapıya sığınmışsın, öyle bir kimseden yardım talep etmişsin ki, reddetmek mümkün değil. Seni Mevlana hazretleri hürmetine affettim.” önünde yürümekte olan Yahûdi bir ihtiyarı, yaşına hürmeten geçmediğini, bu sebeple namaza geç kalınca, birinci rekatın rükûunda, Cebrail aleyhisselamın, Resulullahın sırtına lütuf ile elini koyup durdurduğunu ve Hz. Ali'nin yetiştiğini anlatıp buyurdu ki: - Yahûdi ihtiyara hürmet edilince, müslüman ihtiyara daha çok hürmet edilir. Hele ömrünü dine uymakla geçirmiş ihtiyarlara saygı ve hürmet gösteren gençlerin, Allahü teâlâ katında ne kadar yüksek mertebe kazanacağını düşünmelidir. Bu nasihati dinleyen genç, mükemmel bir ders alıp, bir daha büyüklerin üst tarafında oturmadı. Önceleri Mevlana hazretlerinin büyüklüğünü anlayamayan, onun devamlı aleyhinde söz söyleyen bir kimse, birgün rüyasında gördüklerini şöyle anlattı: “Rüyamda, Karatay Medresesi'ndeki dershanenin ortasında, Peygamber efendimizi oturur hâlde gördüm. Sanki güneş gökten inmişti. Nurundan gözler kamaşıyor, eshab-ı kiram da hizmet ediyorlardı. Ben huzuruna doğru ilerleyip, kendilerine selam verdim. Selamımı aldılar ve yanlarında bulunan tabak içindeki yahniden bir parça sundular. Yahniyi alarak sordum: - Ya Resulallah! Etlerin en lezzetlisi, en güzeli hangisidir? Buyurdu ki: - Etlerin en iyisi, kemiğe bitişik olanıdır. O anda uyandım. Her tarafımı nur kaplamıştı. Büyük bir sevinç içinde, Karatay Medresesi'ne gittim. Dershanenin ortasında, Peygamber efendimizi gördüğüm yerde, Mevlana hazretleri oturuyordu. Hayretle yanlarına yaklaştım ve selam verdim. Selamımı tebessüm ederek aldı. Daha ben rüyamı anlatmadan, buyurdu ki: Sevgili Peygamberimiz, (Etlerin en iyisi, kemiğe bitişik olanıdır) buyurdu.” Tebrizli bir tüccar, ticaret için Konya'ya gelmişti. Konyalı tüccarlara sordu: - Burada evliyadan bir kimse var mıdır? Bir müşkülüm var, onu soracağım. - Mevlana hazretleri var. Seni ona götürelim. Tebrizli de daha önce Mevlana'nın namını duymuştu. Kabul edip, hemen Mevlana'nın dergahına gittiler. Tüccar huzura çıktığında dedi ki: - Efendim, namazımı kılıyor, Allahü teâlânın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınıyorum. Hayır-hasenatımı yapıyorum ve kimseye zararım olmuyor. Ancak, kalbimde ibadetlere karşı bir soğukluk var. Huzurum yok. Sebebini de bir türlü bulamıyorum. Bana yardım etmenizi istirham ediyorum. Mevlana hazretleri, şöyle bir murakabeden sonra buyurdu ki: - Ey Tacir! Sen, Magrib'de bir yol üzerinde, Allahü teâlânın velî kullarından birisiyle karşılaştın. Onun dış görünüşünü beğenmedin, hatta ona hakaret ettin. Sendeki huzursuzluğun sebebi budur. Tüccar duvara baktığında, bir anda duvardan pencere gibi bir boşluğun meydana geldiğini ve bu boşluktan, o velî kulun, yine bir yol kenarında oturduğunu gördü. Mevlana hazretleri, sözüne devam ederek buyurdu ki: - Bu huzursuzluğunuzun çaresi de, o kimseye gidip, ondan özür dileyip, affına kavuşmaktır. Mevlana hazretleri, tacire daha birçok nasihatler yaptıktan sonra, “Muhakkak onu bul, hakkını helal ettirip duâsını al! Bizim de selamımızı söyle” buyurdu. Tacir de, “Peki efendim” deyip, yol hazırlıklarını yaptı ve yola koyuldu. Araya araya o mübarek zatı buldu. Çok özür dileyip, Mevlana'nın selamını söyledi. Affetmesini, hakkını helal etmesini istirham eyledi. Bunun üzerine o mübarek zat dedi ki: Rüyada gördükleri Huzursuzluğun çaresi - Öyle bir kapıya sığınmışsın, öyle bir kimseden yardım talep etmişsin ki, reddetmek mümkün değil. Seni Mevlana hazretleri hürmetine affettim

. Bu diğerlerine benzemiyor 15 ARALIK 1997 Moğolların Anadolu genel valisi Baycu Noyan Han, Konya'yı muhasara etti. Konyalılar gayet sıkıntılı ve ızdıraplı günler yaşadı. Muhasaranın kaldırılması için Mevlana hazretlerinin huzuruna çıkıp, dediler ki: - Efendim! Bize merhamet ediniz! Baycu Noyan, bildiğiniz gibi Konya'yı muhasara etti. Çoluk-çocuğumuzla gayet sıkıntıya düştük. Korku içinde yaşıyoruz. Şayet bize yardım etmezseniz, sonumuz felaket olur. Çünkü Baycu Noyan, hangi şehri fethettiyse, halkı kılıçtan geçirip, mallarını yağmaladı. Bu işe bir tedbir istirham ediyoruz. Mevlana buyurdu ki: - Siz Allahü teâlâya tevekkül edin! Doğru bir itikad ile cenab-ı Hakkın evliyasını vesile ederek duâ edin! İnşaallah sıkıntınız def olur. Sonra şehirden dışarı çıkıp, meydanın ortasında durdu. Kıbleye dönerek namaz kılmaya başladı. Meydanda binlerce Moğol askeri vardı. Baycu Noyan'a kocaman bir çadır kurulmuştu. Askerler hemen komutanlarına koşup dediler ki: - Şehirden yaşlı bir kimse çıktı. Mavi kaftanlı, sarıklı, heybetli bir kimse. Meydanda namaz kılmaya başladı. Ne bir korku, ne bir heyecanı var. Askerlerden hiçbiri yanına yaklaşmaya cesaret edemiyor... Baycu Noyan, askerlerine emir verdi: - Ok yağmuruna tutarak derhal öldürün! Bu emir üzerine, okçular ok atmak için davrandıklarında, herbirinin kolları yerinden kalkmaz hâle geldi. Hiçbiri ok atamıyorlardı. Bu durumu gören Baycu Noyan, süvarilere tekrar emir verdi: - Atlara binip, kılıçla üzerine saldırın! Süvariler hemen ata binip sürmek istediler, fakat atların ayakları toprağa battı. Atların hepsi, üzerindeki askeri çekemez hâle geldi. Bunu da hayretle gören Baycu Noyan'ın canı sıkıldı. Kendisi okunu çekip yayını gerdi. Nişan alarak Mevlana'ya fırlattı. Attığı üç ok da hedefe değil, Baycu'nun önüne düştü. Bu hâli de gören Noyan, iyice öfkelenip atını getirmelerini emretti. Ata bindiyse de, atını bir türlü hareket ettiremedi. Hiddeti ziyadeleşen Baycu Noyan, attan inip yaya olarak hücum etmek istedi. Fakat ayakları tutulup, yüzüstü yere düştü. Yüzü yaralanan Baycu, ne yapacağını şaşırdı. Bu olanları şehirden takip eden halk, hayretten hayrete düştüler ve hep bir ağızdan tekbir getirdiler. Nihayet Baycu Noyan hiçbir şey yapamayacağını ve Mevlana karşısında acizliğini anlayınca; “Bu kimse, şimdiye kadar karşılaştığım insanların hiçbirine benzemiyor. Bunun, Allahü teâlânın himayesi altında olan kimselerden olduğu anlaşılıyor. Bu kadar askerî gücümle, değil kendisiyle mücadele etmek, üzerine doğru bir adım bile atamadık. Dolayısıyle bununla iyi geçinmekte, anlaşma yapmakta fayda vardır” diyerek, askerini toplayıp muhasaradan vazgeçti. Mevlana hazretlerinin talebelerine nasihatları: Ey bizi sevenler! Sevgili Peygamberimizin gittiği ehl-i sünnet yolundan yürüyüp, bu yolu ihya ediniz! Allahü teâlânın sevdiği ameller, ibadetler yaparak ve helal yollardan çoluk-çocuğunuzun ihtiyaçlarını kazanarak, razı olunan kullar zümresine dahil olunuz! “Siz Allahü teâlâya tevekkül edin! Doğru bir itikad ile cenab-ı Hakkın evliyasını vesile ederek duâ edin! İnşaallah sıkıntınız def olur.” Ok yağmuruna tutun! Ey bizi sevenler! Hep helali isteyip, helalinden yiyip, içiniz ve helalinden giyiniz! Söyledikleriniz, dinledikleriniz, düşündükleriniz hep helal olsun! Her hareketinizi Peygamber efendimizin hâl ve hareketlerine uydurmalısınız. Herkes, bir sanata sahip olmalı ve din ilimlerini iyi öğrenmelidir! Talebelerimden bunu hassaten istiyorum. Bizim yolumuzda olanlara, kıyamet günü yardımcı olur, yüzlerinin ak olmasına çalışırız. Ancak, edebe riayet etmeyenler ve ehl-i sünnet yoluna muhalefet edenler, kıyamet günü bizi göremeyeceklerdir.

Mevlana’ya yapılan iftira 16 ARALIK 1997 Mevlana Celaleddin-i Rumî hazretleri, olgun, âlim ve velî bir müslüman idi. Onun çeşitli din, mezhep, meşrep sahibi kimseleri kendisine hayran bırakan merhameti, insan sevgisi, tevazuu, gönül okşayıcılığı gibi üstün vasıfları, İslâm dininin emrettiği güzel ahlakından bazı nümunelerdir. Onda, bunlardan başka İslâm ahlakının diğer hususları da, kemal derecede mevcuttu. Bunların hepsini saymak, İslâmiyeti tamam olarak anlamak ve anlatmakla mümkün olur. Mevlana'yı, yalnız bir mütefekkir, şair gibi düşünmek ve öylece anlamaya çalışmak, aslı bırakıp, herhangi bir özelliği içinde sıkışıp kalmaya benzer. Bu ise, en azından Mevlana'yı çok eksik ve yarım anlamaya, hatta hiç anlamamaya sebep olabilir. Ney, rebap, tambur gibi çeşitli çalgı aletleri çalınarak yapılan törenler ve ayinler, ilk defa onbeşinci asırda ortaya çıkmıştır. İlk mevlevî bestelerinin bestelenmesi de aynı zamana rastlar. Bu tarih, Mevlana hazretlerinin yaşadığı devirden 3-4 asır sonradır. Onun Mesnevî'sinde geçen “Ney” kelimesi, bazı edebiyatçılar tarafından çalgı aleti olan ney şeklinde düşünüldüğü için, yanlış olarak, kendisinin ney çaldığı veya dinlediği sanılmıştır. Allahü teâlânın aşkı ile dolmuş, evliyanın büyüklerinden olan, Celaleddin-i Rumî, ney çalmadı. Musiki dinlemedi ve raks etmedi. Yani dans etmedi. Bunları yaptı demek, Mevlana hazretlerine en büyük iftiradır. Ney, Farisî dilinde yok demektir. Bunlar da, kendi varlıklarında yok olmuştur. Ney, insan-ı kâmil manasında da kullanılmaktadır. İkinci Sultan Abdülhamid Han zamanında, Ankara valisi olan Abidin Paşa, Mesnevî şerhinde, ney'in insan-ı kâmil demek olduğunu, dokuz türlü ispat etmektedir. Mevlevîlik, sonraları cahillerin eline düştüğünden, ney'i çalgı sanarak, ney, dümbelek gibi şeyler çalmaya, dans etmeye başlamışlar, ibadete haram karıştırmışlardır. Dinimizin yasak ettiği bu oyun aletleri, tekkelerden toplanarak, o tasavvuf üstadının türbesine konunca, şimdi türbeyi ziyaret edenlerden bir kısmı, bunları, onun kullandığını zannederek aldanmakta ise de, o hakikat güneşini yakından tanıyanlar, elbette aldanmamaktadır. Ney çalmak, ilâhi okumak, oynamak, zıplamak şöyle dursun, Celaleddin-i Rumî hazretleri, yüksek sesle zikir bile yapmazdı. Nitekim “Mesnevî”sinde buyuruyor ki: Pes zi can kün, vasl-ı cananra taleb, Bi leb-ü bigam migu, nam-ı Rab! Yani, “O hâlde, sevgiliye kavuşmayı, can-u gönülden iste. Dudağını ve damağını oynatmadan, Rabbin ismini (kalbinden) söyle!” demektir. Sonradan gelen Mevlana'yı tanımayanlar, ney, saz, def gibi çalgılar çalarak, gazel okuyup dönerek, dans ederek, nefslerini zevklendirmişlerdir. Dinimize uygun olmayan bu hâllerine ibadet adını verebilmek ve kendilerini din adamı tanıtabilmek için, “Mevlana da böyle Ney çalmak, ilâhi okumak, oynamak, zıplamak şöyle dursun, Celaleddin-i Rumî hazretleri, yüksek sesle zikir bile yapmazdı. Ney'in manası yapardı. Biz Mevlevîyiz, onun yolundan gidiyoruz” diyenler, Mevlana'ya büyük iftira etmiş olurlar. Ahirette bunların yakasına yapışır Mevlana! Mevlana'da keder ve ümitsizlik yoktur. Yalnız sevgi ve merhamet vardır. Bunun için Mevlana buyurmaktadır ki: “Gel, gel, her kim olursan ol, gel! Allaha şirk koşanlardan, Mecusîlerden, puta tapanlardan da olsan gel! Bizim dergahımız ümitsizlik dergahı değildir, Tevbeni yüz defa bozmuş olsan bile gel!” Bazıları Mevlana'nın bu ifadelerini yanlış anlamaktadırlar. Mevlana hazretleri ne olursanız olun gelin, geldiğiniz gibi kalın demiyor. “Ne olursanız olun gelin, fakat burada imana gelin, müslüman olun, hidayete erişin” demektedir. “

Su gibi mütevazı ol!” 17 ARALIK 1997 Birbirleriyle dargın olan iki kimseyi, Mevlana hazretlerinin huzuruna getirdiklerinde, barışmaları için onlara şu nasihatta bulundu: “Allahü teâlâ, bazı insanları su gibi latif, mütevazı, daima aşağıya akıcı ve yumuşak huylu, bazılarını da toprak, taş gibi sert mizaçlı yarattı. Su, toprağa karışır, meyvelerin büyümesini, canlıların içerek hayatlarının devam etmesini sağlar. O sulardan ruhlara ve bedenlere gıda temin edilip, menfaat sağlanır. Su toprağa gitmezse, topraktan ve sudan layıkıyla istifade edilmez. Ey Nureddin! Bu arkadaşın toprak hükmünde olup, yerinden kalkmaz ve barışmaz ise, sen su gibi tevazu üzere olup, anlaş! Herkes bilir ki, iki küs olan kimseden hangisi öbüründen önce davranırsa, cennete ötekinden önce girecektir. Daha çok sevap kazanacaktır. Dolayısiyle, bu barıştan her ikiniz de istifade etmiş olacaksınız.” Bunu dinleyen iki küs kimse, daha çok sevap kazanmak gayretiyle hemen barıştılar. Bir kimse, geçim darlığından, fakirlikten şikayette bulundu. Bunun üzerine Mevlana hazretleri o kimseye sordu: - Eğer sana, organlarından birini, mesela gözünü çıkarıp, yerine bin altın verelim deseler razı olur musun? O da cevap verdi: - Hayır, razı olmam. Bunun üzerine Mevlana hazretleri de buyurdu ki: - Ey kardeşim! Madem ki razı olmazsın, niçin geçim sıkıntısından şikayette bulunursun? Fakirim diyorsun da, bu kadar altından daha kıymetli organların var iken, vücudun sıhhatte ve afiyette iken, niçin bunları sana bedavadan ihsan eden Allahü teâlâya şükretmiyorsun? Allahü teâlâ; “Eğer kulum elindeki nimetlerin şükrünü eda ederse, ben o nimeti daha arttırırım” buyurdu. Mevlana hazretlerine sordular: - Efendim! Allahü teâlânın velî kulları vefat edince, tasarruf hakkına sahip olurlar mı? Hayatta oldukları gibi insanlara yardım edip, sıkıntılarını giderirler mi? Bunun üzerine Mevlana hazretleri de buyurdu ki: - Cenab-ı Hakkın evliya kulları ahirete intikal ettiklerinde, dünyadakine oranla daha çok tasarrufa sahip olurlar. Dünyadaki tasarruf hudutlu, ahiretteki ise hudutsuzdur. Oradakiler dediler ki: - Dostlarınıza ve talebelerinize dünyadaki gibi ahirette de ihsan ve merhamet eder misiniz? Her ne olursan gel! Toprak susuz kalırsa... Su, toprağa karışır, meyvelerin büyümesini, canlıların içerek hayatlarının devam etmesini sağlar. O sulardan ruhlara ve bedenlere gıda temin edilip, menfaat sağlanır. - Ey dostlarım! Kılıç kınında iken kesmez. Kınından çıktığı zaman keser. Bize şefaat hakkı verilirse, elbette biz de sizlere şefaat ederiz. Vefatı yaklaştığı günlerde, dostlarını ve talebelerini toplayarak, onlara nasihat etti. Buyurdu ki: Vefatımdan sonra, “Perişan ve huzursuz oluruz, hâlimiz ne olacak?” diye hatırınıza gelmesin. Ne hâlde olursanız olunuz, benimle olun! Beni hatırlayın! Allahü teâlânın izniyle size maddî ve manevî yardımlarda bulunurum. Gizli ve aşikâr Allahü teâlâdan korkunuz! Günahlardan sakınınız! Az yiyip, az uyuyup, az konuşunuz! Çok oruç tutunuz! Zamanlarınızı namaz kılarak değerlendiriniz! Daima şehveti terkedip, sefihlerle, cahillerle mücadele etmeyi, onlarla oturup kalkmayı bırakınız! Onları kendinize muhatap etmeyip, hep iyi insanlarla beraber olunuz! Ya hayır konuşunuz veya susunuz! Mahlukatın sıkıntılarına sabrediniz! Biliniz ki, insanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır. Kabrimin üzerine yapacağınız türbenin kubbesi yüksek olsun. Çok uzaklardan görünsün. Çünkü, türbemi görenler Allahü teâlâya, beni vesile ederek duâ ederler. Beni vesile ederek Allahü teâlâdan rahmet ve magfiret isterlerse, duâlarının kabul olması için, ben de Rabbimize yalvarırım. Böylece duâlarının neticesi, Allahü teâlânın izniyle hasıl olur. Rahmet ve magfirete mazhar olurlar.

Hüccet-ül-Islâm İmam-ı Gazalî 18 ARALIK 1997 Büyük âlim, İmam-ı Gazalî hazretleri, 886 sene önce bugün vefat etmişti. Sene-i devriyesi münasebetiyle, kısaca kendisinden bahsetmek istiyoruz. İmam-ı Gazalî hazretleri, evliyanın büyüklerinden ve İslâm âlimlerinin en meşhurlarındandır. Lâkabı Hüccet-ül-İslâm ve Zeynüddin'dir. Hüccet-ül-İslâm, dinin senedi, delili demektir. Zeynüddin ise dinin zineti, süsü manasındadır. Gazalî diye de meşhur olmuştur. İmam-ı Gazalî hazretlerinin babası fakir ve salih bir zattı. Âlimlerin sohbetlerinden hiç ayrılmazdı. Elinden geldiği kadar, onlara yardım ve iyilik eder, hizmetlerinde bulunurdu. Âlimlerin nasihatını dinleyince ağlar ve Allahü teâlâdan kendisine âlim bir evlat vermesini yalvararak isterdi. Allahü teâlâ onun duâsını kabul edip, iki oğul ihsan etti. Yün eğirip Tus şehrindeki dükkânında satan bu mübarek zat, vefatının yaklaştığını anlayınca, oğlu Muhammed Gazalî'yi ve diğer oğlu Ahmed Gazalî'yi hayır sahibi ve zamanın salihlerinden bir arkadaşına bıraktı. Bir miktar mal vererek vasiyet etti ve ona dedi ki: - Ben, âlim olamadım. Bu yolda kemâle gelemedim. Maksadım, benim kaçırdığım derecelerin, bu oğullarımda hasıl olması için yardımcı olmanızdır. Bıraktığım bütün para ve erzakı, onların tahsiline sarfedersin! Arkadaşı, vasiyeti aynen yerine getirdi. Babalarının bıraktığı para ve mal bitinceye kadar, yetişip olgunlaşmaları için çalıştı. Sonra onlara dedi ki: - Babanızın, sizin için bıraktığı parayı tahsil ve terbiyenize harcadım. Ben fakirim, param yoktur. Size yardım edemeyeceğim. Sizin için en iyi çareyi, diğer ilim talebeleri gibi medreseye devam etmenizde görüyorum. Medresede ilim tahsiline başlayan Muhammed Gazalî hazretleri, fıkıh ilminin bir kısmını kendi memleketinde okudu. Bir müddet sonra Cürcan'a giderek İmam Ebu Nasr İsmailî'den ders alıp, ilim okudu. Üç sene kadar Cürcan'da ilim öğrendi. Allahtan korkunuz! Eşkıyanın ibretli sözleri Bazı kimseler, onu felsefeci zannetmişlerdir. Gazalî, İslâm dininde, felsefenin olamayacağını, felsefenin üstünde İslâm ilimleri, filozofun üstünde de İslâm âlimleri olduğunu bildirmiştir. Sonra tekrar memleketi olan Tus'a dönmek üzere yola çıktı. Yolculuk sırasında, katıldığı kervanın önünü yol kesiciler çevirdi. Kervanda bulunan kıymetli şeyleri aldıkları gibi, ilim tahsilinden dönen Muhammed Gazalî'nin, üç sene boyunca tuttuğu notları ve kitaplarını da aldılar. Muhammed Gazalî hazretleri, yol kesicilerin arkasından gidip, kitaplarını ve notlarını vermeleri için yalvardı: - Ne olur işinize yaramayan ders notlarımı bana verin! Eşkıya çetesinin reisi sordu: - Nedir onlar? Nasıl şeylerdir? - Onları öğrenmek için memleketimi terkettim. Gurbetlere gittim. Benim öğrendiğim bilgiler o notların içindedir. Eşkıya reisi küçümser bir ifadeyle güldü: - Sen ilim tahsili yaptığını nasıl iddia ediyorsun? Biz onları senden alınca, ilimsiz kalıyorsun. Zaten ilim aşığı olan Muhammed Gazalî, eşkıya reisinin sözlerinin de tesirinde kalarak, kendi kendine dedi ki: - Allahü teâlâ yol kesiciyi beni ikaz için o şekilde söyletti. Tus'a gelince, üç yıl bütün gayretiyle çalışarak Cürcan'da tuttuğu notların hepsini ezberledi. O hâle geldi ki, yol kesiciler o notların hepsini alsa, ona zararı olmazdı. Her yönüyle mükemmel bir âlim oldu. İmam-ı Gazalî hazretleri, medresede uzun yıllar ilim tahsil edip, bütün ilimlerde mütehassıs oldu. Kısa zamanda Yunancayı da öğrenip, meşhur felsefecilerin fikirlerini, kendi dilleri ile yazılmış kaynaklardan öğrendi. Sonra da onların yanlışlarını gösteren kitaplar kaleme aldı. İmam-ı Gazalî'nin, felsefecilerin görüşlerini çürütmek ve itikadlarına felsefe karıştıran sapık fırkalara cevap vermek için yaptığı bu çalışmasını işiten bazı kimseler, onu felsefeci zannetmişlerdir. Gazalî, İslâm dininde, felsefenin olamayacağını, felsefenin üstünde İslâm ilimleri, filozofun üstünde de İslâm âlimleri olduğunu kitaplarında bildirmiştir.

Cenab-ı Hak kuluna kâfidir 19 ARALIK 1997 İmam-ı Gazalî hazretleri, hiç çekinmeden herkese nasihat ederdi. Birgün, sultana nasihat etmek için saraya gitti. Sultan İmam-ı Gazalî'yi karşılayıp kucakladı. Sonra da kendi tahtına oturttu. Çok hürmet gösterdi. İmam-ı Gazalî oturduktan sonra, yanında bulunan bir talebesine, Kur'an-ı kerimin, “Allah kuluna kâfi değil mi?” mealindeki Zümer suresi 36. ayetini okuttu. Daha sonra şöyle söze başladı: Duâ hususunda evla olan, gece karanlıklarında Hak teâlâya gizlice münacaat etmek, yalvarmaktır. Çünkü insanlar arasında yapılan duâlarda riya, gösteriş ihtimali vardır. Hâlis olmayan böyle duâlar, Hak teâlâ indinde müstecab değildir. Bu huzurda medh ve övgüde bulunmak da riyakârlıktan uzak değildir. İnsan, gerçekten değerli ise, onu övmeye, methetmeye lüzum yoktur. Yükseklik ve ışık bakımından, güneşin parmakla gösterilip, övülmeye ihtiyacı yoktur. Güzellik kemâle ulaşınca, övenlerin pazarını bozar, bunların eli boş kalır. Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: Felsefeci değildi İki nasihatçi İnsan gerçekten değerli ise, onu övmeye, methetmeye lüzum yoktur. Güneşin parmakla gösterilip, övülmeye ihtiyacı yoktur. Güzellik kemâle ulaşınca, övenlerin pazarını bozar. “Size iki vaiz, nasihatçı bıraktım, biri susar, biri konuşur. Susan nasihatçı ölümdür. Konuşan ise Kur'an'dır.” Ey sultan! Dikkat et, susan nasihatçı ölüm, lisan-ı hâl ile ne söylüyor ve konuşan nasihatçı ne söylüyor? Susarak, hâliyle nasihat eden ölüm diyor ki: Ben, her canlıyı pusuda beklemekteyim. Zamanı gelince aniden pusudan çıkıp, yakalayıveririm. Eğer benim herkes için yapacağım muamelenin bir benzerini görmek isteyen varsa; padişahlar, kendilerinden önce gelip geçmiş padişahlara; emîrler de, vefat etmiş, geçip gitmiş emîrlere baksınlar. Bu akıbet er-geç onların da başına gelecektir. İmam-ı Gazalî hazretleri, büyük bir ilim ve edebiyat hamisi olan Selçuklu veziri, üstün devlet adamı Nizam-ül-Mülk'ün daveti üzerine Bağdat'a gitmişti. Nizam-ül-Mülk'ün topladığı ilim meclisinde bulunan zamanın âlimleri, İmam-ı Gazalî'nin ilminin derinliğine ve meseleleri izah etmekteki üstün kabiliyetine hayran kaldıklarını itiraf ettiler. Üstün vasıflarından dolayı hem âlimler, hem de halk tarafından çok sevildi. O zaman ortaya çıkan sapık fırkaların mensupları, onun yüksek ilmi yanında, en zor, en ince mevzuları en açık bir şekilde anlatması, hitabet ve izah etme kabiliyetinin yüksekliği, zekâsının parlaklığı karşısında perişan ve mağlup oldular. Bu sırada otuzdört yaşında bulunan İmam-ı Gazalî'nin İslâmiyete yaptığı büyük hizmetleri gören Selçuklu veziri Nizam-ül-Mülk, onu Nizamiye Medresesi (Üniversitesi)nin Başmüderrisliğine, şimdiki tabiriyle Rektörlüğüne tayin etti. Bu medresenin başına geçen İmam-ı Gazalî, üçyüz seçkin talebeye, lüzumlu olan bütün ilimleri öğretti. Bunlardan başka pek çok talebe yetiştirdi. Bir taraftan da kıymetli kitaplar yazan İmam-ı Gazalî, ilim ehli, devlet adamları ve halk tarafından büyük bir muhabbet ve hürmet gördü. Şöhreti gün geçtikçe arttı. Bu sırada felsefecilerin maksatlarını açıklayan Mekasid-ül-Felasife kitabı ile felsefecilerin görüşlerini reddeden Tehafüt-ül-Felasife kitabını yazdı. O sırada dünyanın tepsi gibi düz olduğunu iddia eden ve bu tür saçmalıkları ilim adı altında insanlara vermeye çalışan Avrupalı filozofların, bu fikirlerinin yanlışlıklarını ortaya koydu. Dünyanın yuvarlak olduğunu, karaciğerde kanın temizlendiğini, safranın, lenfin ve zararlı madde eriyiklerinin burada kandan ayrıldığını, bu işte dalağın, böbreklerin ve safra kesesinin rollerini, kanın madde miktarlarındaki oranın değişmesi ile sıhhatin bozulacağını, bugünkü fizyoloji kitaplarında olduğu gibi anlattı. Bu bilgileri kuvvetli delillerle ispat ederek, Avrupalıların bilmedikleri doğru bilgileri kitaplarında yazdı.

Rüyadaki sopanın izleri 20 ARALIK 1997 Bağdat'ta bulunduğu sırada ilim öğretip, talebe yetiştirmekle meşgul olan İmam-ı Gazalî hazretleri, kardeşi Ahmed Gazalî'yi yerine vekil bırakarak, uzun bir seyahatte bulunmak üzere Bağdat'tan ayrıldı. Şam'a giderek velîlerle görüştü ve sohbet etti. Bir ara insanlardan tamamen uzaklaşıp, yalnız kalarak, mücahede ederek, nefsin istemediklerini yaptı. Ve riyazet, yani nefsin istediklerini yapmamak suretiyle nefsinin tezkiyesi ve ahlakının mükemmelleşmesiyle meşgul oldu. Bu inziva esnasında, “İhya-ülulûm” adlı meşhur eserini yazdı. Yanlışlarını ortaya koydu “Eğer bu kimsenin dediği gibi, bunda sünnete uymayan, esasa muhalif bir yanlışlık varsa, ben Allahü teâlâya tevbe ettim. Eğer sizin bildirdiğiniz dine uygunsa, bu adamdan hakkımı alıp, beni sevindirin.” Ebül-Hasan adında bir imam vardı. İmam-ı Gazalî hazretlerinin “İhya” kitabını okuyunca, beğenmeyip, onu yakmayı emretti. Halkın elinde bulunanları da toplayıp, bir cuma günü yakılmasını kararlaştırdılar. O cuma gecesinde, Ebül-Hasan, şöyle bir rüya görür: “Kendi ders okuttuğu caminin kapısından içeri girdiğinde, bir de ne görsün? Caminin içinde Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem ve yanında Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer oturuyor. İmam-ı Gazalî de orada ayakta durmaktadır ve elinde “İhya” kitabını tutup der ki: - Ey Allahın Resulü! Şu kimse benim kitabımı yakmak istiyor. Şu kitaba bakınız, eğer bu kimsenin dediği gibi bunda sünnete uymayan, esasa muhalif bir yanlışlık varsa, ben Allahü teâlâya tevbe ettim. Eğer sizin bildirdiğiniz dine uygunsa, bu adamdan hakkımı alıp, beni sevindirin. Resulullah efendimiz şöyle buyurur: - Bu elbette güzel bir kitaptır. Adı geçen Ebül-Hasan'a, iftira edenlere vurulduğu gibi had vurun!” Bu kimse, rüyasında yediği sopaların acısından rahatsız olup, canı yanar ve kan ter içinde uyanır. Hemen tevbe eder. Gördüklerini talebelerine anlatır. Ölünceye kadar sopaların izi sırtında görülür. Bu rüyasından sonra, daima “İhya” kitabını okur, ona hürmet ederdi. (Gazalî hazretleri, İhya kitabını, kendi mezhebine uygun yazdığı için, Hanefî mezhebindekiler, İhya'nın fıkhî hükümlerinden istifade edemezler.) İmam-ı Gazalî hazretleri, bir ara Bağdat'tan ayrılıp insanlardan uzak kalmıştı. Bağdat'ta, pek çok ilim talebesi varken, orada ilim neşretmekten, öğretmekten niçin vazgeçtiğini soranlara, şunları anlatmıştır: “İlim öğretmemdeki niyetimi inceledim. Kalbimi dinledim. Hâlis, Allah rızası için olmayıp, belki makam sevdası ve şöhretle beraber karışık buldum. Böylece yakinen helak sahilinde olduğumu anladım. Bir müddet, (Eğer hâllerimi düzeltmekle uğraşmazsam helak olur, kendime kötülük ve zarar ederim) diye düşündüm durdum.” İmam-ı Gazalî hazretleri, bu hâllerden sonra tasavvufta da yetişmesinin, kemâle gelmesinin lazım geldiğini anladı. Bundan sonra bütün gücüyle buna sarıldı. Diğer ilimlerde olduğu gibi, bu ilimde de kısa zamanda mesafe aldı. Silsile-i aliyye büyüklerinden Ebu Ali Farmedî hazretlerinin sohbetleri ile tasavvuf ilminde de yetişerek olgunlaştı. Dünyaya hiç değer vermez oldu. Dünyanın ahireti kazanmakta bir vesile olduğuna dair kalbinde yakin hasıl oldu. Bir nasihatinde dünyanın hâlini şöyle dile getirdi: “Dünya kırılmaz altın bir testi, fakat geçici; ahiret de kırılan toprak bir testi, fakat sonsuz olsa, akıllı kimse, ebedî olan toprak testiyi bırakıp geçici olan ve yok olacak olan altın testiyi alır mı? Kaldı ki, dünya, geçici ve kırılacak toprak bir testi gibidir. Ahiret ise hiç kırılmayan, ebediyen bâkî kalacak olan altın testi gibidir.” Öyleyse, buna rağmen dünyaya sarılan kimseye nasıl akıllı denilebilir? Bu misali iyi düşününüz ve daima ona göre hareket ediniz!

Esas olan ahiret hayatıdır 21 ARALIK 1997 İlimde müctehid derecesinde derin âlim, tasavvuf yolunda yüksek bir velî olan İmam-ı Gazalî hazretleri, sözleriyle, hâlleriyle ve eserleriyle insanlara İslâmiyetin emir ve yasaklarını anlatmaya çalıştı. Kitabımı yakmak istiyor Ahiret hayatı sonsuzdur İhtiyarlamadan önce gençliğin, hasta olmadan önce sıhhatin ve sıkıntı çekmeden önce rahatlığın ve ölmeden önce hayatın kıymetini niçin bilmiyorsun? O hâlde yazıklar olsun sana ey nefsim! Ömrünün son yıllarını Tus'ta geçirdi. Burada evinin yakınına bir medrese ve bir de tekke yaptırdı. Günleri, insanları irşad etmekle geçti. İmam-ı Gazalî hazretleri, Sultan Sencer ile görüşmüş, ona mektup yazmış ve bizzat nasihatta bulunmuştur. Ayrıca, "Sultan Sencer'e Nasihat" adlı bir risale yazmıştır. Selçuklu sultanı olan Sencer; ehl-i sünnet itikadında, dinine bağlı ve bid'atleri reddeden bir padişahtı. Uzun müddet tahtta kalmış olup, ilme ve ulemaya karşı çok hürmet eder, kendisi de ilimle meşgul olurdu. İmam-ı Gazalî hazretlerinin, Sultan Sencer'e gönderdiği bir mektubu şöyle: "Allahü teâlâ, İslâm beldesinde muvaffak eylesin. Ahirette sana, yanında yeryüzü padişahlığının hiç kalacağı mülk-i azim ve ahiret sultanlığı ihsan etsin. Dünya padişahlığı, nihayet bütün dünyaya hakim olmaktan ibarettir. İnsanın ömrü ise, en çok yüz sene kadardır. Cenab-ı Hakkın, ahirette bir insana ihsan edeceği şeylerin yanında, bütün yeryüzü, bir kerpiç gibi kalır. Yeryüzünün bütün beldeleri, vilayetleri, o kerpicin tozu toprağı gibidir. Kerpicin ve tozunun, toprağının ne kıymeti olur? Ebedî sultanlık ve saadet yanında, yüz senelik ömrün ne kıymeti vardır ki, insan onunla sevinip, mağrur olsun? Yükseklikleri ara, Allahü teâlânın vereceği padişahlıktan başkasına aldanma! Bu ebedî padişahlığa, saadete kavuşmak, herkes için güç bir şey ise de, senin için kolaydır. Çünkü Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: (Bir gün adalet ile hükmetmek, altmış senelik ibadetten efdaldir.) Mademki Allahü teâlâ sana, başkalarının altmış senede kazanacağı şeyi bir günde kazanma sebebini ihsan etmiştir, bundan daha çok muvaffakiyete fırsat olamaz! Zamanımızda ise iş o hâle gelmiştir ki, değil bir gün, bir saat adaletle iş yapmak, altmış yıl ibadetten efdal olacak dereceye varmıştır. Allahü teâlâ, dilinize ve gönlünüze öyle şeyler getirsin ki, bununla yarın ahirette utanmaktan muhafaza etsin... Vesselam." İmam-ı Gazalî hazretleri, her fırsatta nefsini hesaba çekerdi: Ey nefsim! Günah işleyeceğin zaman, sonra tevbe ederim ve iyi şeyler yaparım diyorsan, ölüm daha önce gelebilir, pişman olup kalırsın. Yarın tevbe etmeyi, bugün etmekten kolay sanıyorsan, aldanıyorsun. Çünkü tevbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ve bunun faydası yoktur. Senin bu hâlin, şu talebeye benzer ki, dersine çalışmayıp, imtihan günü hepsini öğrenirim sanır ve ilim öğrenmek için, uzun zaman lazım olduğunu bilemez. Bunun gibi, pis nefsi temizlemek için de, uzun zaman mücahede etmek lazımdır. Ömür, boşuna geçince, bir anda, bunu nasıl yapabilirsin? İhtiyarlamadan önce gençliğin, hasta olmadan önce sıhhatin ve sıkıntı çekmeden önce rahatlığın ve ölmeden önce hayatın kıymetini niçin bilmiyorsun? O hâlde yazıklar olsun sana ey nefsim! Kışın muhtaç olacağın şeylerin hepsini, niçin yazdan hazırlayıp, hiç geciktirmiyorsun ve bunları elde etmek için, Allahü teâlânın merhametine, ihsanına güvenmiyorsun? Halbuki cehennemin zemheriri, kışın soğuğundan az değildir ve ateşinin sıcaklığı, temmuz güneşinden aşağı değildir. Bunların hazırlığında, hiç kusur etmiyorsun da, ahiret işlerinde gevşek davranıyorsun. Bunun sebebi nedir? Yoksa ahiret ve kıyamet gününe inanmıyor musun ve kalbindeki bu küfrü, kendinden de mi saklıyorsun? Bu ise, ebedî felaketine sebeptir. O hâlde, yazıklar olsun sana ey nefsim! En lüzumlu ilim 22 ARALIK 1997 Bir günlük adalet Bunun sebebi nedir? “Faydasız ilmi öğrenmekten ve Allahü teâlâdan korkmayan kalbden ve dünyaya doymayan nefsten ve Allah için ağlamayan gözden ve kabule layık olmayan duâdan Allahü teâlâ bizi korusun.” Kendisine senelerce hizmet edip, ondan ilim öğrenen talebelerinden biri, Hüccet-ül-İslâm İmam-ı Gazalî hazretlerine şöyle bir mektup yazıp, sordu: Senelerce zahmet çekip, çok şey öğrendim. Bu kadar çok ilimden, bana en lüzumlu ve faydalısı acaba hangisidir? Ahirette imdadıma yetişecek, mezarda, dünya dostlarım beni yalnız bırakıp gittikleri zaman, bana arkadaş olacak, mezardan kalkınca, ananın evladından, kardeşin kardeşinden, dünyadaki dostların birbirlerinden kaçıp, herkesin başının çaresini aradığı vakit, beni kurtaracak olan acaba hangisidir? Bilsem de onlara yapışsam. Dünyada, ahirette faydası olmayan, acaba hangileridir? Bilsem de bunlardan da uzaklaşsam. Çünkü, Peygamberimiz, “Faydasız ilmi öğrenmekten ve Allahü teâlâdan korkmayan kalbden ve dünyaya doymayan nefsten ve Allah için ağlamayan gözden ve kabule layık olmayan duâdan Allahü teâlâ bizi korusun” buyurmuştur. Hüccet-ül-İslâm İmam-ı Gazalî hazretleri, şu cevabı yazıp gönderdi: Ey sevgili oğlum ve sadık dostum! Bütün nasihatler, Peygamberimiz Muhammed sallallahü aleyhi ve sellemden alınmıştır. Ondan gelmeyen nasihatler faydasızdır. Dünyaya yayılmış olan bu nasihatlerden, birisini bile almadın ise, senelerce yanımda niçin kaldın ve niçin okudun? Peygamberimizin dünyaya yayılan nasihatlerinden biri şudur: “Allahü teâlânın, bir kuluna rahmet etmeyeceğine, ona gazap ve azap edeceğine alamet, dünyaya ve ahirete faydası dokunmayan şeylerle meşgul olması, zamanlarını lüzumsuz şeylerle geçirmesidir. Bir kimsenin ömründen bir saati, Allahü teâlânın beğenmediği bir şeyde geçerse, ne kadar çok pişman olsa, üzülse yeridir. Bir kimse kırk yaşını geçtiği hâlde, onun hayırlı işleri, yani sevapları, kötü işlerinden, yani günahlarından ziyade olmadı ise, cehenneme hazırlansın.” Bu hadis-i şerifin manasını iyi anlayanlara, bu nasihat yetişir. İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bunu sana bir misal ile anlatayım: Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa ve bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesur olursa olsun, bu aletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse, ne kadar ilim sahibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Diğer bir misal, bir tabip hastalansa, hastalığını teşhis edip ilacını da bilse ve bu ilaç hakikaten o hastalığa çok iyi gelse, ilacı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemeyeceğini bilirsin. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitap okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası yoktur. İyi bil ki, çalışmayınca, din yolunda yürümedikçe sevap kazanamazsın! Yapılan her işin, ibadetin de dine uygun olması lazımdır. Peygamber efendimiz bunun için, eskiden kalma ilimleri ve âdetleri neshetti, değiştirdi. O hâlde, İslâmiyetin müsaadesi olmadan, ağzını açmamak lazımdır ve iyi bil ki, senin öğrendiğin ilimlerle Allah yolunda gidilemez. Şunu da bilmelidir ki, bu yolda, kendilerine tarikatçı ismini vererek, tarikat büyüklerinin yolunda olduklarını iddia eden sahtekârların, cahillerin İslâmiyete uymayan sözleriyle de gidilemez. Bu yolda ancak, nefsle mücadele edenler gidebilir. Nefsin arzularını, şehvetlerini İslâmiyetin dışına taşırmamak lazımdır. Laf ile gidilmez. İslâmiyette yeri olmayan sözler ve ilimler ve şehvet ile karışmış gafil kalb, şekavet ve felaket alametleridir.

İlim öğrenmekten maksat 23 ARALIK 1997 İmam-ı Gazalî hazretleri, talebesine nasihatinde şöyle buyurdu: Ondan gelmeyen faydasızdır. Dine uygun olması lazımdır İbadet, kişinin kendi kafasına göre namaz kılmak, oruç tutmak demek değildir. İbadet demek, İslâmiyetin emirlerine uymak demektir. İlim öğrenmek ve kitap okumak için çok gecelerini feda ettin ve çok tatlı uykularını kendine haram eyledin. Bilmem ki, niçin kendini bu kadar harap ettin? İlim öğrenmekten maksadın, eğer dünya menfaatlerini toplamak, şöhret, makam sahibi olmak ve müslümanlara büyüklük göstermekse, sana yazıklar olsun! Çok aldanmışsın, kendini azaba sürüklemişsin! Yok eğer maksadın, İslâmiyete ve Muhammed aleyhisselamın dinine yardım etmek ve ahlâkını temizlemek ve nefsini kırmaksa, sana müjdeler olsun! Kendine ne güzel ve ebedî istikbal hazırlamışsın. Nasihatlerin özü, Allahü teâlâya kulluk ve itaat etmenin ne demek olduğunu bildirmektir. Taat demek ve ibadet demek, Peygamberimiz Muhammed aleyhisselama tâbi olmak demektir. Yani, bütün sözlerini ve hareketlerini Onun emir ve yasaklarına uydurmak demektir. Yani her söylediğin ve her yaptığın, söylememen ve yapmaman, hep, Onun emri ile olmaktır. Şunu iyi bil ki, ibadet şeklinde yaptığın işler, eğer Onun emrine göre değilse, ibadet olmaz, belki günah olur. Eğer bu, namaz ve oruç da olsa, böyledir. Nitekim, Ramazan Bayramının birinci günü ve Kurban Bayramının her dört günü oruç tutmanın günah ve isyan olduğunu biliyorsun. Hâlbuki, oruç bir ibadettir. Fakat, emir ile olmadığından günah oldu. Bunlar gibi, bir kimsenin, nikahlı hanımı ile her türlü oyun ve latifeler yapması ibadettir, yani sevaptır. Bunun sevabı hadis-i şerif ile bildirilmektedir. Hâlbuki yapılan şey oyun ve eğlencedir. Fakat emirle olduğundan sevaptır. Şu hâlde, ibadet demek, kişinin kendi kafasına göre namaz kılmak, oruç tutmak değildir. İbadet, İslâmiyetin emirlerine uymak demektir. Çünkü, namaz ve oruç, İslâmiyete uygun olunca, ibadet olur. “Hüccet-ül-İslâm” adıyla meşhur olan İmam-ı Gazalî hazretleri, üçyüz binden fazla hadis-i şerifi ravileriyle birlikte ezbere biliyordu. İslâmın yirmi temel ilmi ile, bunların yardımcıları olan fen ilimlerinde de söz sahibiydi. Tasavvuf ilminde de yüksek derece sahibi olup, güzel ahlâk ve hâl sahibi velîydi. Hadis ve usul-i hadis ilimlerinde ilim deryası olan bu büyük âlimin kitaplarında, mevdu hadis var diyerek, İmam-ı Gazalî'de eksiklik aramak, ilmin hakikatini, İslâm âliminin derecesini bilmemektir. Zamanında yaşayan ve sonra gelen âlimler, onun kitaplarını senet kabul etmişlerdir. Netice olarak, İmam-ı Gazalî'nin kitaplarını, ancak mezhepleri kabul etmeyenler, dinde reform yapmak isteyenler beğenmezler. Hakiki müslümanlar, âlimler, onu baş tacı etmişlerdir. İmam-ı Gazalî hazretleri asrının müceddididir. Vazifesi; din bilgilerinden unutulmuş olanlarını meydana çıkarmak, açıklamak ve herkese öğretmektir. Hocası İmam-ül-Harameyn el-Cüveynî şöyle der: “Gazalî, ilimde büyük bir deryadır.” Esad Mihenî de şöyle der: “Gazalî'nin ilmi ve üstünlüğü, kolay kolay anlaşılamaz. Bunu ancak, onun derecesinde olanlar veya onun aklının kemâline yaklaşabilenler anlar.” İmam-ı Gazalî hazretlerinin eserleri üstünde, Avrupalılar, geniş ve uzun süren incelemeler yapmışlardır. Bunlardan P. Bouyges adlı müsteşrik, Essaie de Chronologie des Oeuvres de al-Ghazali kitabında, İmam-ı Gazalî'nin 404 kitabının ismini yazmıştır. Meşhur müsteşrik Brockelman da Geschichte Der Arabischen Litterature adlı eserinde, İmam-ı Gazalî'nin eserlerinden 75 tanesinin listesini vermiştir. 1959'da, dört Alman profesörü, İmam-ı Gazalî'nin kitaplarını okuyarak, İslâm dinine aşık olmuşlar ve İmamın kitaplarını Almancaya çevirmişler ve İslâmiyeti kabul etmişlerdir. Emir olunan yapılmalıdır! Onu herkes anlayamaz “

Sanmayın ki ben öldüm!” 24 ARALIK 1997 Ömrünü İslâmiyetin emir ve yasaklarını öğrenmek ve öğretmekle geçiren İmam-ı Gazalî hazretleri 1111 senesi Cemazil-evvel ayının 14. pazartesi günü, büyük kısmını zikir, taat ve Kur'an-ı kerim okumakla geçirdiği gecenin sabah namazı vaktinde, abdest tazeleyip namazını kıldı. Sonra yanındakilerden kefen istedi. Kefeni öpüp yüzüne sürdü, başına koydu ve dedi ki: - Ey benim Rabbim, malikim! Emrin başım, gözüm üzere olsun. Sonra odasına girdi. İçeride, her zamankinden çok kaldı. Dışarı çıkmadı. Bunun üzerine, orada bulunanlardan üç kişi içeri girdiklerinde, İmam-ı Gazalî hazretlerinin kefenini giyip, yüzünü kıbleye dönüp, ruhunu teslim ettiğini gördüler. Başucunda şu beyitler yazılı idi: Beni ölü gören ve ağlayan dostlarıma, Şöyle söyle, üzülen o din kardaşlarıma: Ben bir serçeyim ve bu beden benim kafesim, Ben uçtum o kafesten, rehin kaldı bedenim. Dünyadaki yurdumu, hayalimden çıkardım. Sakın sanmayınız ki, ölüm, daim ölmektir, Biliniz ki, hayattır ve ne yüksek gayedir. Sanmayın ölüm, azap, şiddet, elem çekmektir, O sadece bir evden, başka eve geçmektir. Azığınızı alın ve yola hazırlanın, Eğer aklınız varsa, başka şeye kanmayın! Bana rahmet okuyun, rahmet olunasınız, Biz gittik, biliniz ki, sırada siz varsınız. Yalvarırım Allaha, kendime rahmet için, Ve Rabbim dostlarıma çok merhamet eylesin. Son sözüm olsun size, “aleyküm selam” dostlar! Allah selamet versin, diyecek başka ne var? İmam-ı Gazalî hazretleri, kendisini mezarın içine Şeyh Ebu Bekr en-Nessac'ın koymasını vasiyet etmişti. Şeyh, bu vasiyeti yerine getirip, mezardan çıktığında, hâli değişmiş, yüzü kül gibi olmuş görüldü. Oradakiler kendisine sordu: - Size ne oldu? Niçin böyle sararıp soldunuz efendim? Cevap vermedi. Yemin vererek tekrar ısrarla sorulunca, o da mecbur kalarak şunları anlattı: - Ne zaman ki, İmam-ı Gazalî hazretlerini mezarın içine koydum. Kıble tarafından nurlu bir sağ elin çıktığını gördüm. Hafiften bir ses bana şöyle seslendi: “Muhammed Gazalî'nin elini, Seyyid-ül-mürselin Muhammed Mustafa'nın eline koy!” Ben denileni yaptım. İşte, mezardan çıktığımda benzimin sararmış, solmuş olmasının sebebi budur. Seyyid Mustafa Bekri anlatır: Ben, Medine-i münevverede Mescid-i Nebevî'nin hizmetkârı idim. Her akşam Resulullah efendimizi rüyada görüyordum. Her gördüğümde de tebessüm buyururlardı. Ben de vazifemi iyi yapmışım diye sevinirdim. Bir akşam Resulullah efendimizi üzüntülü gördüm ve Resulullah efendimiz bana dönerek buyurdu ki: - Ey Mustafa, sen üzülme! Hizmetinde bir kusur işlemedin. Benim ümmetimin âlimlerinden, benim ismimi taşıyan birisi vefat etti. Onun için üzüntülüyüm. Ben bir serçeyim ve bu beden benim kafesim. Ben uçtum o kafesten, rehin kaldı bedenim. Dünyadaki yurdumu, hayalimden çıkardım. Sakın sanmayınız ki, ölüm; daim ölmektir. Başucundaki şiir Ey Mustafa, sen üzülme! Sonra öğrendik ki, o gün İmam-ı Gazalî hazretleri vefat etmiş.

Dostu düşmanı tanımalı 25 ARALIK 1997 İslâmiyetin ilk zamanlarından itibaren, dini ortadan kaldırmak için, iç ve dış düşmanlar, plânlı bir şekilde çalışmaktadırlar. Bu düşmanlık bazan açıkça, çoğu zaman da sinsice yapılmıştır. Her devirde, müslümanları parçalamak ve birbirine düşürmek için, zamanın en popüler kimseleri satın alınıp, müslüman kılığına sokularak, müslümanların arasına casus olarak gönderilmek suretiyle, bu düşmanlık devam ettirilmiştir. Bu düşmanlığın öncülüğünü Yahudiler ve İngilizler yapmışlardır. Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, Maide suresinin 80. ayetinde, (İslâmiyetin en büyük düşmanı, Yahudiler ve müşriklerdir) buyurdu. İslâmiyeti içerden yıkmak için, ilk fitneyi çıkaran Yahudi, Yemenli İbni Sebe'dir. Hz. Ömer ve Hz. Osman zamanlarında, İslâmiyet Asya'da ve Afrika'da hızla yayılınca, bu Yahudi, müslüman görünerek, Mısırlıları aldattı. Hazret-i Osman'ın şehit edilmesine sebep oldu. Bu hadiselerde, milyonlarca müslüman kanı aktı. Şiiliğin temellerini de bu adam attı. Bundan sonra her asırda, şii âlimi olarak ortaya çıkan Yahudiler, bu fırkayı kuvvetlendirdiler. Daha sonra da İslâmiyeti yok etmek için, misyoner teşkilatları kuruldu. Bu işte en ileri giden, İngilizler oldu. Londra'da Sömürgeler Bakanlığı kuruldu. Akla, hayale gelmeyen Yahudi hileleri ile ve askerî ve siyasî kuvvetler ile İslâmiyete saldırdılar. Müslüman ülkelere binlerce casus gönderdiler. Bu casuslardan biri olan Hempher, müslüman görünerek 1713'de, Basra'da avladığı Necdli Muhammed'i, senelerce aldatarak, “Vehhabi” fırkasını kurdurdu. Şu bir gerçek ki, İslâm düşmanları, İslâmiyeti yok etmeye ne kadar çok çalışsalar da, Allahü teâlânın bu nurunu, asla söndüremezler. Çünkü, Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, Yusuf suresinin 12. ve 63. ve Hicr suresinin 9. ayet-i kerimelerinde mealen, (Bu Kur'anı, sana ben indirdim. Onu elbette ben koruyacağım) buyurdu. Yani kâfirler, onu tamamen tebdil, tahrif edemeyecek, değiştirip bozamayacaklardır. O nuru tamamen, asla söndüremeyeceklerdir. İngiliz devletinin esas siyaseti, dünyadaki, bilhassa Afrika ve Hindistan'daki tabii servetleri sömürmek, oralardaki insanları hayvan gibi çalıştırıp, bütün kazançlarını İngiltere'ye akıtmaktır. Adaleti, sevgiyi ve yardımlaşmayı emreden İslâm dinine kavuşanlar, İngiliz zulümlerine, yalanlarına mani olmaktadır. İslâm düşmanları, bindörtyüz seneden beri, kılıçla, topla İslâmiyete karşı koyamadılar. Saldırılarında daima hüsrana uğradılar. İslâm dini her yere yayıldı. Müslümanların, iman dolu göğüslerine hançer saplayamayacaklarını anlayınca, müslümanları manevî cepheden vurmayı, imanlarını, ahlaklarını bu cepheden bozmayı düşündüler. Bunun için, İslâmiyeti içerden yıkmayı plânladılar. Zamanımızda da bu fitne, bu bozgunculuk taktik değiştirilerek, yeni kimseler satın alınarak acımasızca devam etmektedir. Bunlar müslüman görünerek, entel din adamı, prof, dekan, rektör, tarikat şeyhi unvanlarını kullanarak cahil halkı kandırmaktadırlar. (Dini ıslah ediyoruz, ana kaynaklarını meydana çıkarıyoruz, ilk hâline getiriyoruz) gibi yaldızlı sözler söyleyerek, İslâm dinini yıkmaya, Kur'an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin doğru manalarını değiştirmeye, bozmaya çalışıyorlar. İslâmiyeti içerden yıkmak istiyorlar. Müslüman göründükleri için ve “dini ıslah ediyoruz, hurafelerden temizliyoruz” dedikleri için, cahil halk, bu kâfirleri hakiki din adamı sanıyor. Bunlara aldanıyor. Böylece, çok başarı sağlıyorlar. İslâm düşmanları, bindörtyüz seneden beri, kılıçla, topla İslâmiyete karşı koyamadılar. Saldırılarında daima hüsrana uğradılar. İslâmiyette ilk fitne Müslüman göründükleri için Müslümanları aldatmak için, ehl-i sünnet âlimlerinden birkaçını övüyorlar. Onlara hayran olduklarını yazıyorlar. Fakat, onların kitaplarında yazılı olan bilgilerin birçoğunu beğenmiyorlar. Bunlara hurafe diyorlar. Bu büyük âlimlerin kıymetli kitaplarında yazılı olan hadis-i şeriflerden, işlerine gelmeyenlere, çıkarlarına engel olanlara, uydurma hadis diyorlar. Kendi uydurdukları bozuk, zararlı şeyleri, doğru diye ortaya koyuyorlar. Böylece, bu büyük âlimlere leke sürmeye çalışıyorlar. Bunlardan bir kısmı da ehl-i sünnet âlimlerinden bir ikisini dillerine dolayıp kötülüyorlar, hatta kâfir diyorlar. Bunun için, müslümanlar, dinlerini iyi öğrenip, bu iman hırsızlarından kendilerini korumalıdır. Yalnız, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarına sarılan müslümanlar, kendilerini bunlardan kurtarabilmektedir. Bu fitnelerden korunmak, imanı korumak, ancak, bunları tanımakla, fikirlerini iyi bilmekle mümkün olur.

Kimler tuzağa geliyor? 26 ARALIK 1997 Her devirde olduğu gibi, zamanımızda da, müslüman kılığına girmiş sinsi din düşmanları, öyle veya böyle elde ettikleri, rektör, dekan, prof, ilahiyatçı, aydın din adamı, sosyete hocası, tarikat şeyhi gibi unvanları istismar ederek, bu unvanları koz gibi kullanarak, müslümanların imanlarını çalmaya insafsızca devam etmektedirler. Bugün İslâm memleketlerini sarmış olan, bu yıkıcı dinde reformculara aldanmamak için, müslümanların çok bilgili olmaları gerekir. Dikkat edilirse bunların tuzaklarına şu kimselerin yakalandığı görülür: Birincisi; altyapısı olmayan, temel dinî bilgilerden mahrum cahil müslümanlar. Bunlar işin aslını bilmedikleri için, kandırılmaya, yönlendirilmeye, istismara müsait kimselerdir. Demagoji ve mantık oyunlarını ilim zannederler; çünkü gerçek ilmi bilmezler. İlimle değil, basit akılları ile hareket ederler. Böyle olduğu için de, tuzağa yakalanmaları kolay oluyor. İkincisi; inanç boşluğunda olan kimseler. İnsan, yaratılıştan bir şeye inanma ihtiyacını hisseder. İnsan, doğru veya yanlış bir şeye inanmazsa, huzursuz olur. Bu tür inançsızlık boşluğuna düşmüş kimseler, genelde, dinle pek ilgisi olmayan kimselerdir. Bunların sadece isimleri müslüman ismidir. Bu tür insanlar derler ki: “Biz iyi kötü bir şeye inanalım, fakat bu inandığımız şey, bizi bazı şeylere zorlamasın. Mesela, namaz kılma, oruç tutma, kadınlar için örtünme şartı getirmesin. Yine, şu haramdır, şu yasaktır, mesela, zina, içki, kumar, uyuşturu haramdır, denilmesin. Biz özgürce istediğimiz gibi yaşayalım, bunlar bizim inancımıza zarar vermesin.” Dikkat edilecek olursa, yukarıda bahsettiğimiz iman hırsızları, tam bunların istediği gibi konuşan, onların nabzına göre şerbet veren hainlerdir. Adam çıkmış televizyona, diyor ki: “Eskiden namazın sünnetleri diye bir şey yoktu. Bunları sonradan din adamları uydurdu. Bunun için sünnetleri kılmayın. Namaz, gündüz işinizi, mesainizi mi aksatıyor? O zaman beş vakit namaz kılmaya da gerek yok, namazı üç vakte indirin. Bunu da yapamadınız, öyleyse kazaya bırakın, akşam hepsini birlikte kaza edersiniz. Akşam oldu, gündüz çok yoruldunuz, bitkin bir hâldesiniz veya misafiriniz geldi, kazasını da yapamadınız, tevbe etmeniz kâfi. Hiç üzülmeyin, Allah affetmeyi sever, hiç kafanıza takmayın, sizi de affeder. Zaten şimdi kılınan namaz, gerçek namaz değil.” Adam, namaz neymiş, yok öyle bir şey diyecek, dilinin ucuna kadar geliyor, fakat söyleyemiyor. Söyleyebileceği günün gelmesini bekliyor. Bunların en bariz özelliklerinden biri de, herşeyi tersine çevirmek. Tersten yorumlamak. Cahil kimselerin kafalarını allak bullak etmek. Bu tür insanlar derler ki: “Biz iyi kötü bir şeye inanalım, fakat bu inandığımız şey, bizi bazı şeylere zorlamasın. Mesela, namaz kılma, oruç tutma, kadınlar için örtünme şartı getirmesin. ”Herşey serbest olsun (!)” Burada görüldüğü gibi, namaz kıldırmamak için çırpınırken, diğer taraftan da, aynı adam, kadınlara, hayz hâlindeyken namaz kıldırmaya uğraşarak diyor ki: “Kadınların hayz hâlindeyken namaz kılmaları, ayetlerde açıkça yasaklanmıyor. Bunun için kadınlar, bu hâldeyken de namaz kılmalıdır. Kadınlar cuma namazına da gitmelidir. Namazda da, başka zamanda da, kadınların örtünmesi şart değil. Bunları âlimler sonradan uydurdu.” Be adam, senin hanımın açık, mini etekli diye herkesin hanımı da öyle mi olsun? Müsaade et de, izin ver de, müslüman hanımlar senin hanımın gibi değil de, Resulullahın hanımları gibi örtünsün. Neymiş efendim, müslüman kadın, kâfirle evlenebilirmiş. Sen kızını evlendir, ona karışmayız. Fakat, biz Allahın ve Resulullahın yasakladığı bir şeyi yapamayız. Müslümanlar başıboş kimseler değildir, işlerini, Resulullahın, âlimlerin bildirdiklerine göre yaparlar. Diğer taraftan bir tüccar, zekât vermek istiyor. Fakat, mal canın yongasıdır misali, vermek zor geliyor. Medyatike soruyor: “Ne kadar zekât vereceğim? İlmihâl kitaplarında, altından kırkta bir, mahsülden onda bir yazıyor. Bir sürü vergi veriyoruz. Köylü; tohum, gübre, traktör masrafı derken yarısı gidiyor. Bir de onda birini zekât mı verecek?” Demagog hemen televizyondan ahkam kesmeye başlıyor: “Kur'an-ı kerimde verilecek zekâtın oranı bildirilmemiş. Oran çok önemli olsaydı, bildirilirdi. Bunun için, önemli olan vermektir. Miktarı önemli değildir. Sen gönlünden kopanı ver, kâfi. Allah kabul eder.” Adam o kadar rahat konuşuyor ki, sanki Kur'an-ı kerim Hz. Peygambere değil de, kendisini inmiş. Açıyor ağzını, yumuyor gözünü, aklına geldiği gibi konuşuyor. Daha doğrusu, ağa babalarının, dini yıkmak için hazırladıkları fikirleri kusuyor. Nereden bilsin benim saf insanım, bunun bir kukla olduğunu, müslüman kılığında din düşmanlarının sözcülüğünü yaptığını? Adama göre, gerçek din, Hz. Peygamberin bildirdikleri değil, kendi söyledikleri. Kur'ana dönün, diyor. Arkasından da, kendi mealinden başka doğru meal olmadığını söylüyor. Kur'ana dönün derken, aslında bana dönün, diyor. Sadece doğruyu bir kişinin anladığı, başka anlayan olmadığı din olur mu? Böyle anlayışa din mi denir, yoksa dinsizlik mi?

Niyetleri başka 27 ARALIK 1997 İslâm düşmanları, asırlardır yaptıkları İslâm dinini yok etme çalışmalarında, kaba kuvvetle bir yere varamayacaklarını anladılar. İslâm âlimleri, hak mezhepler, fıkıh kitapları olduğu müddetçe, kısmen zarar verebilseler de ciddî bir zarar veremediklerini gördüler. Çünkü, İslâm âlimleri, mezhepler, fıkıh kitapları, İslâmiyeti koruyan sağlam birer kaledir. Bu kale sağlam olduğu müddetçe, İslâmiyete zarar vermeleri mümkün değildir... Bunun için, 18. asırdan itibaren, hücumlarını bu yöne çevirdiler. Âlimleri, kitapları kötülemek ve müslümanların gözünden düşürmek için ne lazımsa yaptılar. Gerçek İslâm âlimleri ne söyledilerse, bunun tersini söylemeyi prensip edindiler. “Beyaz duvara çamur at, tutmazsa bile iz yapar” dediler. Âlimler asırlardır; “Ölmüşlerimiz için, Kur'an-ı kerim okuyup, sevabını onlara göndermeli; Kur'anı insan sesinden dinlemeli, âletten dinlemekle hatim olmaz; Kur'anı kerimin manası bilinmese bile baştan sona okuyan hatim sevabı alır; ibadet dili Kur'an-ı kerimdir; Kur'an-ı kerimin türkçesi, almancası olmaz; namazda Kur'an-ı kerimden başka şey okunmaz” demişler ve kitaplarına yazmışlardır. Bunların ise prensipleri, tam tersini söylemek... Zamanımızdaki temsilcilerinden biri televizyonlara çıkıp, başlıyor ahkam kesmeye: “ Manasını bilmeden okunan Kur'andan sevap Bu anlayış din mi, dinsizlik mi? Esas maksatları bozmak Gerçek İslâm âlimleri ne söyledilerse, bunun tersini söylemeyi prensip edindiler. “Beyaz duvara çamur at, tutmazsa bile iz yapar” dediler. alınamaz. Herkes kendi dili ile Kur'anın tercümesini okuyarak namaz kılabilir.” Maksadı namaz kıldırmak değil, kılınan namazları geçersiz hâle sokmak. Âlimler, Kur'an-ı kerime hürmet edilmesi lazım, Allah kelamıdır mı demişler, hemen tersini söylüyor: “Yatarken de, cünüp iken de, içkiliyken de Kur'an okunur. Kur'an-ı kerimin diğer kitaplardan farkı yok.” Maksat belli... Kur'an-ı kerim okumayı teşvik gibi gösterip, sinsice saygısızlığa teşvik etmek... Halkın gözünden Kur'an-ı kerimin kutsallığını düşürmek... Sıradan bir kitap hâline getirmek... Tam tıynetine uygun şeyler. Başka ne beklenir? Livata, homoseksüellik, Kur'an-ı kerimde, hadis-i şeriflerde, açıkça kötüleniyor, lanetleniyor. Burada da, adam tersini söyleyerek, “livatanın cezası yok, hafif azarlamak kâfidir” diyor. Olayı o kadar küçültüyor, hafife alıyor ki, tepkiden korkmasa, neredeyse tavsiye edecek... Neymiş efendim, bugünkü Yahudiler ve Hıristiyanlar da cennete gidecekmiş. Hadis-i şeriflerde, âlimlerin kitaplarında, kâfirler kötülenip, ebedî, sonsuz cehennemde mi kalacak denilmiş? Hemen hümanistliğe soyunup, onları cehennemden kurtarma gayretine giriyor adam. Adama sormazlar mı, Peygamber efendimiz, ömrü boyunca, bunlarla niçin savaştı, onları müslüman yapmak için niçin mücadele etti diye? Peygamberimiz ömrü boyunca, namaz kılarken Kâbe'ye yönelmiş, âlimler bunu namazın farzı olarak bildirmişler, ondört asırdır bu böyle devam etmiş. Adam çıkıyor televizyona, “Yok öyle birşey, istediğin tarafa dön. Bunlar teferruat” diyebiliyor. Her şeyde olduğu gibi, kıblenin yönünü de tersine çeviriyor. Dinimize göre, kadının şahitlik şartları, miras taksimi Kur'an-ı kerimde açıkça bildirilmiş. Maksat üzüm yemek değil, bağcıyı dövmek olunca, bu açık ayetleri de tersten yorumlayarak; “Bu kadın-erkek eşitliğine aykırıdır. Kadınlara haksızlık yapıyor. Bu ayetler, emir değil bir tavsiyedir” diyor. Hâşâ Peygamber efendimiz bu ayetleri yanlış anladı, âlimler yanlış yazdı da, doğrusunu bu anlamış... Maksat yapmak değil, yıkmak olunca; işine geldiği zaman emir, gelmediği zaman tavsiye diyebiliyor. Sinsi düşmanların esas maksatları, âlimleri, mezhepleri yok etmek ya... Tutmuş adam, utanmadan, “Dört mezhebe göre amel etmeyi söylemek, İslâma yapılan en büyük kötülük” diyor. Sıkıştığı zaman da, cahilliği ortaya çıkmasın diye, fıkıh kitaplarından nakil yapıyor. Hani, Kur'andan başka kitap kabul etmiyordun? Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?.. Bu adamın âlimlere, mezheplere esas düşmanlığı, âlimlerin, “Mezhepsizlik, dinsizliğe köprüdür” demelerinden kaynaklanıyor. Tabiî ki, mezhepler olunca da, milleti küfre götürecek köprü yıkılmış oluyor. Anlıyorsunuz değil mi, sıkıntısının ne olduğunu? "

Sadece ben bilirim" 28 ARALIK 1997 Herkes bilir ki; bir ihtilal yapıldığında, hemen şöyle bir bildiri yayınlanır: "Yayınladığımız bildiriler, daha önceki mevzuattan; yönetmeliklere aykırı ise, yönetmelik değişikliği, kanunlara aykırı ise, kanun değişikliği, anayasaya aykırı ise, anayasa değişikliği kabul edilecektir." Aynı mantık, dini değiştirmek isteyen reformistler için de geçerli. Haydi diyelim, ihtilal, olağanüstü bir hâldir, böyle bir mantığı anlamakta insan zorlanmaz. Zaten bir müddet sonra da, normal düzene, yürürlükteki mevzuata dönülür. Fakat bozulan din geri gelmez. O hâli, artık din kabul edilir. Bu da insana yapılabilecek en büyük kötülüktür. Onları sonsuz cehennem azabına atmaktır, bundan daha büyük felaket olur mu? Maksat yıkmak olunca Sözleri, sanki herşeyin üzerinde Reformcu diyor ki: "Eğer benim sözlerim, hadislere uymuyorsa, o hadisler uydurma demektir. Din hakkındaki sözlerim, Kur'anın açık emirlerine uymuyorsa, Peygamberin ve âlimlerin bunu yanlış anlamışlar demektir." İslâmiyeti içerden yıkmak isteyen dış güçlerin temsilcileri, Doçent, prof, dekan, tarikat şeyhi gibi ünvanlarını da unutmadan ekrana yansıtıp, ihtilal mantığı ile diyorlar ki: "Din hakkında söylediğim sözler, verdiğim fetvalar, geçmiş âlimlerin fetvalarına uymuyorsa, bu âlimlerin cahil, sözlerinin yanlış olduğu, bu işi bilmedikleri anlaşılır. Eğer benim sözlerim, hadislere uymuyorsa, o hadisler uydurma demektir. Din hakkındaki sözlerim, Kur'anın açık emirlerine uymuyorsa, Peygamberin ve âlimlerin bunu yanlış anlamışlar demektir." Hemen arkasından, hiçbir kitapta, hadiste yeri olmayan herzelerini başlıyorlar sıralamaya: "Kur'anda kadere iman diye bir şey yoktur. Dolayısıyla, imanın şartı olarak ondört asırdır bildirilen, kaza kadere iman şartı bir safsatadır. Ey müslümanlar! Kitaplarda geçen, peygamberlerin sıfatları olarak bildirilen, "İsmet " sıfatının, yani peygamberlerin masumluğuna, günahsızlığına inanmayın. Başta Hz. Âdem olmak üzere, Hz. Davud, Hz. Musa ve diğer peygamberler, günah işlemiştir. Hind felsefesinde olan, tenasuh (reenkarnasyon) yani ruhun insan öldükten sonra bir başkasına geçme olayı, müslümanlıkta vardır. Bunu cahil âlimler anlayamadı. Buna dair birçok ayet vardır. Bu sizin bildiğiniz ayetlere uymazsa, benim yorumumu esas alın. Bunu ancak ben anladım, zaten benden başkası anlayamaz. Başkalarının anladıkları, benim anladığıma uygunsa doğrudur, değilse yanlıştır. Ondört asırdır, dini benim gibi doğru anlayan, anlatan olmadı." Aslında, Reenkarnasyon, ahiret hayatının inkârının bir kılıfı. Ruh ondan ona, ondan ona devam eder gider. Aristo'nun ve diğer felsefecilerin, "Dünya böyle gelmiş böyle gider, dünyanın sonu yoktur, ahiret hayatı yoktur" batıl inancının değişik ifadeyle söylenişidir. Adamın niyeti başka olunca, bir bakıyorsun, Yunan felsefesini savunuyor, bir bakıyorsun, Yahudi inancını, bir bakıyorsun Hıristiyan inancını, bir bakıyorsun Moon inancını savunuyor... Bir bakıyorsun, Vehhabi, bir bakıyorsun, şii... Ne olduğunu bilene aşkosun. Fakat çok az da olsa, doğru din bilgisi olan kimse, böylelerinin dini içeriden yıkmaya çalışan sinsi biri olduğunu hemen anlıyor... "Düşmanımın düşmanı dostumdur, dostu düşmanımdır" prensibine, bu tür insanlar çok sadıklar. Amerika'da, Reşat Khalife diye biri çıkıyor, peygamberliğini ilân ediyor. İlk destek, tebrik bundan geliyor. Adam öldürülüyor; üzüntüsünden yemeden, içmeden kesiliyor. Sahte peygambere rahmet üzere rahmet okuyor. Aynı düşünce ile, Eflatun, Sokrat, Eflatun, Buda ve Konfüçyus'a sahip çıkıyor. Bunlar diyor, peygamber olabilir. Adamın zihniyeti belli... İslâm dışı olsun da, ne olursa olsun, yeter ki müslüman olmasın... (Dinde zorlama yoktur) ayeti kâfirler içindir. Peygamber efendimiz, âlimler, bu ayeti, "Kâfirler müslüman olmaya zorlanamaz" şeklinde anlayıp bildirmişler. Fakat bu adam, bu ayeti müslümanlara tatbik etmek istiyor. Peygamberimizin bildirmesi adamı ilgilendirmiyor. Genel prensibini yukarıda bildirmişti: Sadece benim anladığım doğru, diğerlerininki yanlış... Velev ki peygamber de olsa bile... "Peygamberin, Kur'ana aykırı hüküm vermeye hakkı yok. Recm cezasında olduğu gibi, Peygamber Kur'ana aykırı hareket etti" diyor. Peygamber Kur'ana aykırı iş yapar mı? Kur'ana aykırı olup olmadığını sen mi bileceksin, yoksa Hz. Peygamber mi? Peygamberin bildirdiğinden şüphe eden, Kur'an-ı kerimden de şüphe eder. Çünkü, Kur'an-ı kerimi bildiren Odur. Adama sormazlar mı, Kur'an-ı kerim sana mı indirildi; yoksa, Hz. Peygambere mi? Sen mi iyi anlarsın, O mu? Ne demiş atalarımız, "Allahtan korkmayandan korkmak lazım" diye. İnsan başka diyecek şey bulamıyor.

Bana arkadaşını söyle... 29 ARALIK 1997 Düşmanımın düşmanı dostumdur İnsan, ancak kendisi gibi olan kimselerle arkadaşlık yapar, kendisi gibi olan kimseleri sever, kendisi gibi olan kimseleri tavsiye eder. Doğruyu bulmakta güzel bir ölçüdür bu. Atalarımız ne güzel söylemişler: “Bana arkadaşını söyle, sana kim olduğunu söyliyeyim.” Gerçekten de insan, ancak kendisi gibi olan kimselerle arkadaşlık yapar, kendisi gibi olan kimseleri sever, kendisi gibi olan kimseleri tavsiye eder. Doğruyu bulmakta güzel bir ölçüdür bu. Her insanı inceleyip, geçmişini araştırıp, nasıl biri olduğunu tespit etmek zordur. Hele, ilmi olmayanların, dinî konularda, gerçek âlim ile, sinsi din düşmanlarını ayırt etmesi çok zordur. Çünkü, düşmanlar çok sinsi hareket ediyorlar. Bunu anlamanın en kolay yolu, kimlere hücüm ediyorlar, kimlere arka çıkıyorlar, bunu iyi tespit etmek lazımdır. Bu takdirde iş kolaylaşır. Her devirde olduğu gibi, sinsi düşmanların, günümüzdeki temsilcileri de, kendilerine İslâm âlimlerini hedef seçtiler. Bunları kötülemek için ne gerekiyorsa yapıyorlar. İmam-ı a'zam, İmam-ı Gazalî, İmam-ı Rabbanî gibi İslâm büyüklerini her fırsatta kötülüyorlar. Bununla da yetinmeyip, sinsi düşmanlığı temsil eden, kendilerinden önceki kuklaları göklere çıkarıyorlar. Bir kimsenin gerçek niyetini anlamak için, övdükleri ve kötüledikleri kimselere bakmak kâfi. Bakın, zamanımızdaki bu zihniyetin temsilcisi olan reformcu prof.ların konuşmalarına. İslâmiyete en büyük zararı veren İbni Teymiyye, onlara göre âlimlerin baş tacı... Osmanlıya isyan eden, zındıklığına mahkemece karar verilip idam edilen Şeyh Bedreddin, buna göre eşi, benzeri bulunmayan ilerici bir âlim. Bunların uzantısı olan, Abduh, Reşit Rıza, Efganî, Hamidullah zamanlarının ilerici, aydın tek din adamları. Bunlar varken, İmam-ı a'zam, İmam-ı Gazalî, İmam-ı Rabbanî gibi âlimler de kim oluyormuş. Tabiî bu arada, Hallacı Mansur, Hacı Bektaş-ı velî ve Mevlana gibi gerçek manada büyüklerden de bahsediyorlar... Bunlardan bahsetmelerinin iki sebebi var: Birincisi, dikkati çekmemek, bunların arasına yukarıdaki kimseleri de karıştırarak, işin aslını bilmeyenleri kandırmak. İkincisi, bu zatların kapalı, izaha muhtaç çok sözlerinin oluşu. Bu sözlerini, istedikleri gibi izah ederek, dine zarar vermek. Mesela, Mevlana hazretleri, “Kim olursan ol, yine gel” demiş. Bu kapalı bir söz olup, izah gerekir. İstismarcılar, bu sözü esas alıp, “Bak, Mevlana, kim olursan ol, yine gel, diyor. Dinli dinsiz ayırımı yapmıyor. Herkesi sevmeliyiz. Herkesi kardeş bilmeliyiz” diyerek, dinsizlik olan hümanizmi aşılıyorlar. Halbuki, Hz. Mevlana, “Kim olursan ol gel, biz kimsenin geçmişine bakmayız, geçmişine tevbe edip, müslüman olan kimseyi, bağrımıza basarız, kardeş biliriz” diyor. Kâfirleri de kardeş biliriz, demiyor. Demez, çünkü Kur'an-ı kerim, (Ancak müslümanlar kardeştir) diyor. Bu ilahiyatçı prof.lar gibi, Resulullah ne yaptıysa, tersini yapmaz. Nitekim, Mevlana'nın talebeleri arasında, ateşperest, ateist, Yahudi, Hıristiyan yoktu. Bugün müslümanların bu hâle düşmesinin en önemli sebebi cehalettir. Cahil kimseyi kandırmak kolaydır. Din düşmanlarının bu kadar taraftar toplamasının sebebi budur. Peygamber efendimiz, “İlim olan yerde müslümanlık vardır, ilim olmayan yerde müslümanlık yoktur” buyurmuştur. Bunun için masonlar, Osmanlıların son zamanlarında, tanzimatta, medreselerden fen derslerini; din derslerinin de, yüksek kısmını kaldırılmışlardır. Kısaca o devirde okumuşların dinsizliği, müslümanların da cahilliği yaygınlaşmıştı. Osmanlı devletinin yıkılış sebebi de budur. Çünkü, İslâm dini ilim üzerine kurulmuştur. İlim olmayınca, hakiki din adamı Yaptıklarının tersini yapmalı Bozulmanın sebebi; cehalet kalmayınca, İslâmiyet bozulur. Bulut olmayınca, yağmur beklemek, mucize istemek olur. Allahü teâlâ bunu yapabilir. Fakat, âdeti böyle değildir. İslâm âlimi yetişebilmesi için, İslâm ilimleri meydana çıkıp, yayılıp, böyle yüz sene geçmesi gerekir. Düşmanlar, İslâm güneşini söndürdü. Bunların önderliğini, İngilizler yaptı.

Onbir ayın sultanı 30 ARALIK 1997 Çok şükür, yarın mübarek Ramazan ayına tekrar kavuşacağız inşaallah. Bu mübarek ay'ı, İnşaallah en iyi şekilde değerlendiririz. Bu münasebetle bu mübarek ayın önemi üzerinde durmak istiyoruz bugün. Ramazan, yanmak demektir. Çünkü bu ayda oruç tutan ve tevbe edenlerin günahları yanar, yok olur. İslâmın beş şartından dördüncüsü, mübarek Ramazan ayında, hergün oruç tutmaktır. Resul aleyhisselam buyurdu ki: (Ramazan ayı gelince, cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar bağlanır.) Peygamber efendimiz, Şaban ayının son günü bir hutbesinde şöyle buyurdu: - Ey Müslümanlar! Üzerinize öyle büyük bir ay gölge vermek üzeredir ki, bu aydaki bir gece ki, bu Kadir gecesidir, bin aydan daha faydalıdır. Allahü teâlâ, bu ayda, hergün oruç tutulmasını emretti. Bu ayda, geceleri teravih namazı kılmak da sünnettir. Bu ayda, Allah için ufak bir iyilik yapmak, başka aylarda farz yapmış gibidir. Bu ayda, bir farz yapmak, başka ayda yetmiş farz yapmak gibidir. Bu ay, sabır ayıdır. Sabredenin gideceği yer cennettir. Bu ay, iyi geçinmek ayıdır. Bu ayda müminlerin rızkı artar. Bir kimse, bu ayda, bir oruçluya iftar verirse, günahları affolur. Hak teâlâ, onu cehennem ateşinden azad eder. O oruçlunun sevabı kadar, ona sevab verilir. Resulullahın bu hutbesini dinleyen eshab-ı kiram dediler ki: - Ya Resulallah! Her birimiz, bir oruçluya iftar verecek, onu doyuracak kadar zengin değiliz. Bu büyük sevaptan mahrum mu kalacağız? Resul aleyhisselam eshabına şöyle cevap verdi: - Bir hurma ile iftar verene de, yalnız su ile oruç açtırana da, biraz süt ikram edene de, bu sevap verilecektir. Bu ay, öyle bir aydır ki, ilk günleri rahmet, ortası af ve magfiret ve sonu cehennemden azad olmaktır. Bu ayda, emri altında olanların, yani işçinin, memurun, askerin ve talebenin vazifesini hafifletenleri [patronları, âmirleri, kumandanları ve müdürleri] Allahü teâlâ affedip, cehennem ateşinden kurtarır. Peygamber efendimiz devamla şöyle buyurdu: - Bu ayda dört şeyi çok yapınız! Bunun ikisini Allahü teâlâ çok sever. Bunlar, Kelimei şehadet söylemek ve istigfar etmektir. İkisini de, zaten her zaman yapmanız lazımdır. Bunlar da Allahü teâlâdan cenneti istemek ve cehennem ateşinden Ona sığınmaktır. Bu ayda, bir oruçluya su veren bir kimse, Kıyamet günü susuz kalmayacaktır. Orucun, Allahın emri olduğuna inanmak ve sevap beklemek lazımdır. Oruç tutmanın güç olmasından şikayet etmemek şarttır. Oruç tutmayanlar arasında, güçlükle oruç tutmayı fırsat ve ganimet bilmelidir. Cabir bin Abdullah hazretlerinin haber verdiği bir hadis-i şerifte, Peygamber efendimiz şöyle buyurdu: (Allahü teâlâ benim ümmetime, Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir peygambere vermemiştir: Bu ayda, Allah için ufak bir iyilik yapmak, başka aylarda farz yapmış gibidir. Bu ayda, bir farz yapmak, başka ayda yetmiş farz yapmak gibidir. Bu ay, sabır ayıdır. Sabredenin gideceği yer cennettir. Cehennem ateşinden kurtulmak için Ramazan-ı şerifte ihsan edilen beş şey 1- Ramazanın birinci gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile baktığı kuluna hiç azap etmez. 2- İftar zamanında, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir. 3- Melekler, Ramazanın her gece ve gündüzünde, oruç tutanların affolması için duâ ederler. 4- Allahü teâlâ, oruç tutanlara, ahirette vermek için, Ramazan-ı şerifte cennette yer tayin eder. 5- Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini affeder. Yani Ramazan ayının tamamını oruçlu geçirenleri affeder.) Teravih namazı

31 ARALIK 1997 Ramazan ayında yapılan ibadetlere, diğer aylarda yapılan ibadetlerden kat kat fazla sevap verilir. Bunun için bu ay'ı çok iyi değerlendirmek lazımdır. Allahü teâlâ, Ramazan orucunu farz, gecelerini ihya etmeyi de sünnet eyledi. Teravih namazı sünnettir. Ramazan-ı şerifin her gecesinde kılınır. Cemaatle kılınması sünnet-i kifayedir. Teravih namazının vakti, yatsı namazından sonradır. Vitir namazı, yalnız Ramazan ayında cemaatle kılınır. Teravih namazı, vitirden önce ve yatsının son sünnetinden sonra kılınır. Teravih namazını, iki rekatte bir selam vermek suretiyle kılmak daha iyidir. Dört rekatte bir selam vermek de olur. Teravih namazı, camide cemaatle kılınınca, başkaları evde yalnız olarak kılabilir, günah olmaz. Fakat camideki cemaat sevabından mahrum kalınır. Evde, birkaç kişi ile cemaatle kılınırsa, yalnız kılmaktan yirmiyedi kat fazla sevap kazanılır. Allahü teâlâ mübarek Ramazan ayını gönderip, ona hususî bir kıymet verince, Hz. Ömer, bu büyük nimetin şükrünü eda etmek için, yirmi rekat namaz kılmayı kendisine vazife bildi. Eshab-ı kiram da bunu beğendiler. Durumu Peygamber efendimize bildirdiler. O da beğendi. Cebrail aleyhisselam gelip, Peygamber efendimize bildirdi ki: - Allahü teâlâ, Ömer'in ve eshabının yaptığı bu ibadeti kabul eyledi. Onda hatim okuyanları cennete koyacağına, onlardan razı olacağına söz verdi. Peygamber efendimiz, teravihi hiç kılmasa bile hulefa-i raşidinin kılması, sünnet olması için kâfidir. Hadis-i şerifte, (Benim sünnetime ve benden sonra hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın) buyuruldu. Teravihin cemaatle kılınması (Sünnet-i kifaye)dir. Yani bir mahallede cemaatle kılınınca, diğerleri evde kılsa, sünnet îfa edilmiş olur. Müekked sünnet olan teravihi ihmal etmemelidir! Hadis-i şerifte, (Ramazanda inanarak ve sevabını umarak teravih namazı kılanın, geçmiş günahları affolur) buyuruldu. Teravih namazı mühim sünnetlerdendir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz, gecelerini ihya etmeyi de sünnet eyledi.) Teravih namazına başlamadan, namaz aralarında ve teravih sonunda okunan tesbîhler, duâlar şunlardır: 1- Teravihe başlamadan önce okunan duâ: Sübhâne zil-mülki vel-melekût. Sübhâne zil-ızzeti vel-azameti vel cemâli vel-celâli vel-ceberût. Sübhân-el melikil mevcûd. Sübhân-el melik-il ma'bûd. Sübhân-el melikil hayy-illezî lâ yenâmü ve lâ yemût. Sübbûhun, kuddûsun, Rabbünâ ve Rabb-ül melâiketi ver-rûh. Teravih namazı sünnettir. Ramazan-ı şerifin her gecesinde kılınır. Cemaatle kılınması sünnet-i kifayedir. Teravih namazının vakti, yatsı namazından sonradır. Teravih namazının sünnet olması Okunacak duâ ve tesbîhler Merhaba, merhaba, merhaba, ya şehre Ramazan. Merhaba, merhaba, merhabâ ya şehr-el bereketi vel-gufrân. Merhaba, merhaba, merhaba ya şehr-et tesbîhi vet-tehlîli vez-zikri ve tilâvet-il Kur'an. Evvelühû, âhiruhû, zâhiruhû, bâtınühû ya men lâ ilâhe illâ hû. Allahümme salli alâ Muhammed. Ramazan-ı şerifin onbeşinden sonra, (Merhaba) yazılı olan yerler (Elveda) diye okunur. 2- Teravih aralarında okunacak duâ: Teravih aralarında, her dört rekatin sonunda okunacak duâ: (Allahümme salli alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammedin biadedi külli dâin ve devâin ve bârik ve sellim aleyhi ve aleyhim kesîrâ.) 3- Teravih namazı tamamlandıktan sonra okunacak duâ: Ya hannân, ya mennân, ya deyyân, ya bürhân, Ya zel-fadlı vel-ihsân, nerc-ül afve vel-gufrân, Vec'al-nâ min utekâi şehr-i ramazan bi-hürmet-il Kur'an.

.