ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026
Dini öğrenmek için Kur'ân yeter'' diyenler....SALİM KÖKLÜ
"Sen, Kur’ânda sabah namazının farzının iki, akşamın üç, öğle, ikindi ve yatsının farzının ise dört rekât olduğuna rastladın mı?"
Yalnız Kur’an diyenler-1-
Hadis ve fıkıh âlimlerinin büyüklerinden Ebu Bekir Ahmed bin Hüseyin Beyhekî, siyer ve şemail konusunda yazdığı ve önemli bir kaynak eser olan "Delailü’n-nübüvve" kitabında şöyle nakleder:
"Eshâb-ı kiramdan İmran bin Husayn (radıyallahü anh), şefaatle ilgili bazı hadis-i şerifler nakleder. Oradakilerden biri der ki:
- Siz hadisler bildiriyorsunuz, fakat biz bunlarla ilgili Kur’ânda bir şey bulamıyoruz.
İmran bin Husayn hazretleri buyurur ki:
- Sen Kur’ân-ı kerimi okudun mu?
- Evet.
- Kur’anda sabah namazının farzının iki, akşamın üç, öğle, ikindi ve yatsının farzının ise dört rekât olduğuna rastladın mı?
- Hayır.
- Peki, bunları kimden öğrendiniz? Bizden [Eshab-ı kiramdan] öğrendiniz. Biz de Resulullah’tan öğrendik. Peki Kur’ân’da kırk koyunda bir koyun, şu kadar devede şu kadar, şu kadar paraya şu kadar dirhem zekât düştüğüne rastladın mı?
- Hayır.
- Öyleyse bunları kimden öğrendiniz? Bizden öğrendiniz. Biz de Resulullahtan öğrendik. Hac suresinde (Kâbe’yi tavaf etsinler) ayetini okumadınız mı? Peki, orada Kâbe’yi yedi defa tavaf edin diye bir ifadeye rastladınız mı?
- Hayır.
- Allahü teâlânın Kur’ânda şöyle buyurduğunu duymadınız mı? (Peygamber size neyi verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa da ondan kaçının.) [Haşr 7]
Hazret-i İmran (radıyallahu teâlâ anh) daha sonra buyurur ki:
"Sizin bilmediğiniz, bizim Resulullahtan öğrendiğimiz daha çok şey vardır."
Kur’ân-ı kerimde mealen şöyle buyurulmaktadır:
(Size, âyetlerimizi okuyacak, sizi her kötülükten arıtacak, size kitabı ve hikmeti öğretecek ve bilmediklerinizi bildirecek, aranızdan bir resul gönderdik.) [Bakara 151]
İmam-ı Şafii hazretleri, (Bu âyetteki hikmetten maksat, Resulullahın sünnetidir. Önce Kur’ân zikredilmiş, peşinden hikmet bildirilmiştir) buyuruyor.
Kur’ân-ı kerim açıklamasız öğrenilseydi, Peygamber efendimize, (tebliğ et yeter) denilirdi, ayrıca (açıkla) denmezdi. Hâlbuki açıklanması da emredilmiştir. Bu hususta Kur’ân-ı kerimde mealen şöyle buyurulmaktadır:
(Kur’ânıinsanlara açıklayasın diye sana indirdik.) [Nahl 44]
Bu âyet-i kerime, açıklanmayı gerektiren âyetlerin bulunduğunu gösterdiği gibi, bunu açıklamaya Resulullah efendimizin yetkisi olduğunu da göstermektedir.
Kur’ân-ı kerimde her bilgi açık değildir. Peygamber efendimiz bunları vahiy ile öğrenmiş ve ümmetine bildirmiştir.
Hadis-i şerifte ise şöyle buyurulmaktadır:
(Bana Kur’anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
O hâlde Kur’ân-ı kerimin hakiki manasını anlamak isteyen bir kimse Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdıkları ilmihal kitaplarından öğrenmelidir. Bu kitaplardaki bilgilerin hepsi Kur’ân-ı kerimden ve hadis-i şeriflerden alınmıştır.
.
Kur’an-ı kerim meallerinden din öğrenilir mi?
Hadis-i şerifler, Kur’ân-ı kerimi açıklar. Müctehid âlimler, sünneti bize açıklar. Âlimler de, müctehidlerin sözlerini bize açıklarlar ve bu kıyamete kadar böyle devam eder.
Yalnız Kur’ân diyenler -2-
İmam-ı Şarani hazretleri buyuruyor ki: Hadis-i şerifler, Kur’ân-ı kerimi açıklar. Müctehid âlimler, sünneti bize açıklar. Âlimler de, müctehidlerin sözlerini bize açıklarlar ve bu kıyamete kadar böyle devam eder.
Sünnet bize Kur'ân-ı kerimi açıklamasaydı, âlimlerden hiçbiri, fıkıhtaki sular ve abdest bahislerindeki hükümleri çıkaramaz, sabah namazının farzının iki, öğle, ikindi ve yatsı farzlarının dört, akşam namazının üç olduğunu bilemezdi.
Aynı şekilde hiçbir kimse, kıbleye dönüldükte yapılan duada, iftitahta ne söyleneceğini bilemezdi.
Tekbirin nasıl olduğunu, rükû ve secde tesbihlerini, tadili erkânı, teşehhüde oturunca ne okunacağını bilemezdi.
Aynı şekilde bayram namazlarının nasıl kılınacağını, ay ve güneş tutulması namazlarını, cenaze, yağmur duası namazları gibi daha çok şeyleri bilemezdi.
Bunun gibi, zekâtın nisabını, orucun ve haccın şartlarını, alışveriş, nikâh, yaralama, kadılık ve fıkhın diğer bahislerinin hüküm ve esaslarını bilen olmazdı.
İmran bin Husayn’a (rahmetullahi aleyh) bir kimse “Bizimle yalnız Kur’anla konuş” dediğinde, İmran bin Husayn ona “Sen tam ahmaksın. Kur’ân-ı kerimde farzların rekâtlarının sayısı açık olarak var mı? Yahut bunda sesli okuyun, diğerinde sessiz okuyun deniyor mu?” buyurdu.
O kimse “hayır” dedi. İmran bu sözü ile onu susturdu.
Yine Beyheki (rahmetullahi aleyh), Sünen adındaki hadis kitabında, “yolcu namazı” bölümünde, Hazreti Ömer’den (radıyallahu teâlâ anh) şöyle bildirir:
Hazreti Ömer’e yolculukta namazın dört rekâtlı farzları iki rekât olarak kılınmasından soruldu ve “Biz Kur’ân-ı kerimde korku namazını buluyoruz, fakat yolculukta namazı bulamıyoruz” denildi.
Sorana şöyle buyurdu: "Ey kardeşimin oğlu [yeğenim], Allahü teala bize Muhammed aleyhisselamı gönderdi. Biz bir şey bilmeyiz. Ancak biz, Resulullahın (sallallahu aleyhi ve sellem) yaptığını gördüğümüz şeyi yaparız. Yolculukta dört rekâtlı farzları iki kılardı. Yolculukta dört rekatli farzların iki kılınacağını Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bildirmiştir. Bu sözü iyi düşün. Çünkü çok güzeldir."
Hülâsa mealden din bilgileri öğrenilmez. Her Müslüman din bilgilerini bağlı olduğu dört mezhepten birinde yazılmış olan güvenilir bir ilmihâl kitabından öğrenmelidir. Tam İlmihal Seadeti Ebediyye kıymetli bir ilmihal kitabıdır.
.21/04/2019
Kur'ân tercümesinden dinî bilgi öğrenilemez
2017-04-05 02:00:00
A -
A +
Her Müslümânın Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı “İlmihâl” kitaplarından birini okuyup öğrenmesi ve çocuklarına öğretmesi lâzımdır.
Kur'ân-ı kerîmin hakiki manasını anlamak isteyen bir kimse, din âlimlerinin kelâm, fıkıh ve ahlâk kitaplarını okumalıdır. Bu kitapların hepsi, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şeriflerden alınmış ve yazılmıştır. “Kur'ân Tercümesi” ismi verilen kitaplardan dinin lüzumlu bilgileri öğrenilemez. Bu tercümeler; okuyanları, bunları yazanların fikirlerine, düşüncelerine ve maksatlarına esîr eder ve dinden ayrılmalarına bile sebep olur...
“Berîka” kitabında, dil âfetlerinin ellincisinde, “Tefsir yazanın, on beş ilimde mahir olması lâzımdır” diyor. Bunları bilmeyenlerin hadîs ve tefsîr okumaya kalkışması, mide hastasının, kuvvetlenmek için, baklava, börek yemesine benzer. Hâlbuki, bu hastanın, önce perhiz yapması, sonra, kuvvetli yemeğe başlaması lâzımdır. İşte, bizim gibi, ana ilimleri okumayanlar, din öğrenmek için, Kur'ân tercümesi, tefsir, hadîs okumaya kalkışırsak, bunları kavrayamayız. Yanlış anlayarak, dînimizi, îmânımızı da kaybedebiliriz.
“Kelâm ve fıkıh âlimlerimiz, tefsirden, hadîsten anladıklarını, bizim gibi ilmi olmayanlara, açık, kolay öğretmek için, binlerce ‘Fıkh’ ve ‘İlmihâl’ kitabı yazmışlardır. İslâmiyeti doğru öğrenmek için, o fıkıh ve ilmihâl kitaplarını okumaktan başka çare yoktur.”
Her Müslümânın Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı “İlmihâl” kitaplarından birini okuyup öğrenmesi ve çocuklarına öğretmesi lâzımdır. Müslümânlar, çocuklarını ilkokula vermeden önce, Kur'ân hocasına göndermeli, Kur'ân-ı kerim okumasını, namaz kılmasını, imânın, İslâmın şartlarını, onlara muhakkak öğretmelidir. Nefs-i emmâre, burada da karşımıza çıkar. “Önce ekmek parası kazanmasını öğrensin. Onları sonra da öğrenir” diyerek aldatır. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen, dünyada ve âhirette saadete kavuşmasını dileyen ana ve baba, nefsin ve insan şeytanlarının yalanlarına aldanmamalı, çocuklarını, elbette Kur'ân-ı kerîm hocasına göndermelidir. Mektebe başladıktan sonra göndermek çok güç, hatta imkânsız olur. Ağaç, yaş iken bükülür. Kartlaşınca bükmeğe kalkılırsa, kırılır, zararlı olur. İslâm bilgileri verilmeyen çocuk, sapık veya kâfir olur. Ananın, babanın, sonra “âh” etmeleri, dizlerini dövmeleri, kendilerini ve çocuklarını Cehennemden kurtarmaz. Sevgili Peygamberimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", bu pek acı hakikati anlatmak için, (Helekel-müsevvifûn!) yani hayırlı işleri yapmayı sonraya bırakanlar helak oldu, buyurdu.
.İslamın temel bilgileri İlmihâllerden öğrenilir
2017-03-29 02:00:00
A -
A +
Dînini bilen ve seven ve kayıran mübârek insanların ilmihâl kitaplarını alıp, çoluğuna ve çocuğuna öğretmek, her Müslümanın birinci vazifesidir.
Her Müslümânın bilmesi ve yapması gereken îmân, fıkıh ve ahlâk bilgilerini kısaca ve açıkça anlatan kitaplara “İlmihâl” kitapları denir. Dînini bilen ve seven ve kayıran mübârek insanların ilmihâl kitaplarını alıp, çoluğuna ve çocuğuna öğretmek, her Müslümanın birinci vazifesidir. Kendilerine din adamı ismini ve süsünü veren cahil ve sapık bir kimsenin sözlerinden ve yazılarından din öğrenmeye kalkışmak, kendini Cehenneme atmaktır.
Kelâm, fıkıh ve ahlâk bilgilerini lüzumu kadar öğrenmek ve çoluk çocuğuna öğretmek, her Müslümana “Farz-ı ayn”dır. Öğrenmeyenler ve çoluk çocuğuna öğretmeyenler büyük günah işlemiş olur. Cehenneme gider, yanarlar. Bu üç ilmin lüzumundan fazlasını ve diğer din bilgileri ile fen bilgilerini öğrenmek “Farz-ı kifâye”dir. Büyük İslam âlimi İmam-ı a’zam Ebû Hanîfe “rahmetullahi aleyh” “İlimlerin en üstünü, ilmihâl bilgisidir” buyurdu.
“Bezzâziyye” isimli fetva kitabında diyor ki:
“Kur'ân-ı kerîmden bir miktar ezberledikten sonra, fıkıh öğrenmek lâzımdır. Çünkü Kur'ân-ı kerîmin hepsini ezberlemek farz-ı kifâyedir. Lâzım olan fıkıh bilgilerini öğrenmek ise, farz-ı ayndır.”
Muhammed bin Hasen Şeybânî "rahmetullahi teâlâ aleyh" buyurdu ki:
“Her Müslümânın haramları, helâlleri bildiren iki yüz bin fıkıh bilgisini öğrenmesi lâzımdır. Farzlardan sonra ibadetlerin en kıymetlisi, ilim ve fıkıh öğrenmektir.”
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
“Her Müslümanın ilmihâl öğrenmesinin farz olduğunu fıkıh âlimleri söz birliği ile bildirdi. Bunun için, karı-kocanın hayz ve nifâs bilgilerini öğrenmeleri lâzımdır. Kocası, hanımına öğretmeli, kendisi bilmiyorsa, bilen kadınlardan öğrenmesi için izin vermelidir. Kocası izin vermeyen kadının, ondan izinsiz gidip bu bilgileri öğrenmesi lâzımdır.”
İmâm-ı Muhammed’e "rahmetullahi aleyh" mütehassıs olduğu tasavvuf bilgisinde niçin bir kitap yazmadığını sorduklarında buyurdu ki:
“Bu bilgiler ancak, bütün işlerde dîne uymakla, dine uygun alışveriş yapmakla elde edilebilir. Bunlar da, fıkıh kitaplarından öğrenilir. Alışveriş ve başka sözleşmeleri yapacak kimsenin bunların sahîh ve helâl olmasının şartlarını öğrenmesi lâzımdır. Bunun için, bu işleri öğrenmek her mükellefe farz-ı ayndır. Bu farzın yerine getirilmesi için, alışveriş kitabını yazdım.”
Ehl-i sünnet itikadını ve fıkıh bilgilerini öğrenmeden önce, ibretli menkıbelerle dolu olan (Gülistan) ve benzeri kitapları bile okumamalıdır. Fıkıh kitapları yanında, Gülistan ve benzeri kitaplar lüzumsuzdur. Dinde lâzım olanları, önce okumak ve öğrenmek ve öğretmek lâzımdır...
.İlmihâl Medeniyeti ne demektir?..
2017-04-12 02:00:00
A -
A +
Fert olarak ilmihâl bilgilerini öğrenip yaşamazsak, toplum olarak ‘İlmihâl Medeniyeti’ne ulaşamazsak, mutluluğu yakalamamız; Müslüman olarak kalmamız mümkün değildir.
Peygamber Efendimizin “sallallâhü aleyhi ve selem” (İlim öğrenmek, erkek ve kadın her Müslümana farzdır) emrine uyarak, her Müslümanın öğrenmesi lazım olan din bilgilerine “İlmihal” denir. Bir kimsenin, bu bilgileri öğrenmeden, Müslüman olması, dinini yaşaması ve Müslüman kalması imkânsızdır. Bu bilgiler, her Müslümana ekmek, su ve hava gibi mutlaka lazımdır.
“İlmihâl” ilim ve hâl kelimelerinden meydana gelen Farsça bir terkiptir ki, “hâlin ilmi” demektir. Bir Müslümanın cinsiyetine, yaşına, malına, bedenî durumuna, sağlığına, mesleğine ve mevkiine göre öğrenmesi gereken ilimler olup, herkese “farz-ı ayn”dır. Yani herkesin ayrı ayrı bilmesi ve yapması lazım olan iman, ibadet ve ahlak bilgileridir.
“İlmihâl Medeniyeti” sadece bilmek, öğrenmek değil, kendine lazım olan her bilgiyi öğrenmek ve onu hayata geçirip yaşamaktır. “Hâl” kişinin zaman ve mekân itibariyle içinde bulunduğu durum, an ve şartlar demektir. “İlm-i hâl” ise hâlin, yani içinde bulunulan durumun ve şartların bilgisidir. Bu da, âkıl ve bâliğ olan her kişinin, yani İslâmiyete uymakla memur olan, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını yerine getirmekle şereflenen kişinin uyması gereken ilimdir. Bunun başında, iman, ibadet ve ahlak bilgileri gelir. İman, kalbinde bulunan sevgiyi gösteren bilgidir. Mükellef olmak ise, cinse, yaşa, varlığa ve bedene göre değişir; herkes sahip olduklarına göre sorumlu olur.
Teknolojideki, gelişmeler, yazılı-sesli ve görüntülü iletişimin akıl almaz seviyeye ulaşması ve daha nice gelişmeler, İlmihâl’in din ve dünya saadetimiz için ne kadar önemli olduğunu meydana çıkardı. Fert olarak ilmihâl bilgilerini öğrenip yaşamazsak, toplum olarak ‘İlmihâl Medeniyeti’ne ulaşamazsak, mutluluğu yakalamamız, kalabalıklar içinde Müslüman olarak kalmamız mümkün değildir.
İmihâl bilgilerini öğrenmeyen ve çocuklarına öğretmeyenler, Müslümânlıktan ayrılmak, küfür felâketine düşmek tehlikesindedir. Böyle kimselerin duaları zâten kabul olmaz ki, küfürden korunabilsinler. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz) buyurdu...
Ecdâdımız, her zaman toplanırlar, ilmihâl kitaplarını okurlar, dinlerini öğrenirlerdi. Ancak, böyle Müslümân kaldılar. İslâmiyyetin zevkini aldılar. Bu saâdet ışığını bizlere, doğru olarak ulaştırabildiler. Bizim de Müslümân kalmamız, yavrularımızı, içimizdeki ve dışımızdaki kâfirlere kaptırmamamız için, birinci ve en lüzumlu çare, her şeyden önce Ehl-i sünnet âlimlerinin hâzırladığı “İlmihâl” kitaplarını okumak ve öğrenmektir.
.
Kur’andan başka delil var mıdır?
Sual: (Kur’andan başka kaynak tanımam, benim için sadece Kur’an delildir. Meal okuyup onunla amel ederim) diyenler haklı değil midir? Allah’ın kitabı yetmiyor mu, başka kaynağa ne ihtiyaç var? CEVAP Bunu söyleyen kimsede, zerre kadar samimiyet yoktur. Böyle söyleyenler Kur’an-ı kerime kesinlikle inanmıyorlar. Kur’an-ı kerime inansalar, onun bildirdiklerine de inanırlar.
Allahü teâlâ, (Yalnız bana tâbi olun, yalnız bana itaat edin) buyurmuyor. Resulüne ve âlimlere de uyulmasını emrediyor. Şu âyet-i kerimeleri, hangi mezhepsiz inkâr edebilir ki: (Allah’a ve Resulüne itaat edin!) [Enfal 20] (Resule itaat de Kur’an-ı kerimin emridir.)
(Allah ve Resulüne itaat eden, en büyük kurtuluşa ermiştir.) [Ahzab 71]
(Resulüm de ki: “Bana uyun ki, Allah da sizi sevsin!”) [Al-i İmran 31] (Allah’a ve Resulüne inanmayan [kâfir olur] kâfirler için çılgın bir ateş hazırladık.) [Feth 13] (Resulüne inanmayan da kâfirdir. Resulullaha inanmak demek, Onun bildirdiklerinin tamamını kabul etmek, inanıp hepsini beğenmek demektir.)
(De ki, Allah’a ve Resulü’ne itaat edin! [İtaat etmeyip] yüz çevirenler [kâfir olanlar], bilsinler ki, Allah, kâfirleri sevmez.) [Âl-i İmran 32] Allah’tan değil, Resulünden de yüz çeviren kâfirdir.) (Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) [Haşr 7]
(O Peygamber, güzel şeyleri helal, çirkin şeyleri haram kılar.) [Araf 157] (Allahü teâlâ, haram kılma yetkisini Resulüne de vermiştir.)
(Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80]
(Allah’a ve Resulüne karşı gelen, apaçık bir sapıklıktadır.) [Ahzab 36]
(Allah ve Resulüne itaat eden Cennete, isyan eden Cehenneme gider.) [Nisa 13,14]
(İhtilaflı bir işin hükmünü Allahve Resulünden [Kitap ve sünnetten] anlayın!) [Nisa 59]
(Biz her Peygamberi, kendisine itaat edilsin diye gönderdik.) [Nisa 64]
Allahü teâlâ, Resulüne Kur’anın açıklamasını, hüküm koymasını emredip, iman, itaat ve kelime-i şehadette de Resulünü kendisiyle birlikte bildiriyor. İki âyet-i kerime meali:
(Kur’anı insanlara açıklayasın diye sana indirdik.) [Nahl 44]
(Size kitabı, hikmeti getiren ve bilmediklerinizi öğreten bir Resul gönderdik.) [Bekara 151] İmam-ı Şafii hazretleri buyuruyor ki: Bu âyetteki hikmet, sünnettir. Önce Kur’an, peşinden hikmet bildirilmiştir. (Risale s.78)
Bu konudaki hadis-i şerifler de şöyledir: (Cebrail, Kur’anla beraber, onun açıklaması olan sünneti de getirdi.) [Darimi]
(Bana Kur’anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
(Yalnız Kur’andaki helal ve haramı kabul edin diyenler çıkar. İyi bilin, Peygamberin haram kılması, Allah’ın haram kılması gibidir.) [Tirmizi, Darimi]
(Bana uyan Cennete girer, bana isyan edense Cennete giremez.) [Buhari]
(Ümmetim bozulunca, sünnetimi ayakta tutana şehit sevabı verilir.) [Hakim]
(İhtilaflarda, sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın!) [Tirmizi]
(Bana uyan, Allah’a uymuş, bana asi olan da, Allah'a asi olmuş olur.) [Buhari]
Mezhepsizler, dindeki dört delilin ikisini kabul etmeyip, kitap ve sünnetten başka delil yok diyorlar. Mezhepsizleri de geride bırakan türediler, kitap ve sünnet tabirine bile saldırıp, (Kur’andan başka, sünnet adı altında din çıkarılıyor, Kur’anı getirmekle Peygamberin işi bitti, o bir postacıdır) diyerek sünneti Kur’andan farklı gibi gösteriyorlar. Âyet-i kerimelerde bunların kâfir oldukları bildiriliyor.
Görüldüğü gibi, yalnız Kur’an diyerek, Resule uymayanların, sahtekâr birer kâfir olduklarını, Allah ve Resulü bildirmektedir. Bunların, Kur’ana inanıyorum demeleri yalandır; çünkü Kur’an-ı kerimi toplayanlar da, hadis-i şerifleri bildirenler de Eshab-ı kiramdır. Birine inanıp öteki inkâr edilmez. Resulullah efendimiz, bunların çıkacağını mucize olarak 14 asır önce bildirmiştir. Üç hadis-i şerif meali: (Bir zaman gelir, beni yalanlayanlar çıkar. Bir hadis söylenince, “Resulullah böyle şey söylemez. Bunu bırak, Kur’andan söyle” derler.) [Ebu Ya’la]
(Bazı kibirli kişiler çıkacak, “Allah Kur’anda bildirilenden başka bir şeyi haram kılmadı” diyecek. Yemin ederim ki, benim de emrettiğim, yasakladığım, koyduğum hükümler vardır. Bunların sayısı Kur’andaki hükümlerden daha çoktur.) [Ebu Davud]
(Kur’andan başkadelil kabul etmem diyenler çıkacak.) [Ebu Davud]
Kur’an-ı kerimde, (yalnız Kur’ana uyun) denmiyor, (Allah’a ve resulüne uyun) deniyor. Resulünü dışlayıp, Kur’anın açıklaması olan hadisleri delil saymayan, Kur’anın ifadesiyle kâfir olur.
(Bize yalnız Kur’andan söyle) diyen birine, İmran bin Husayn hazretleri, (Ey ahmak! Kur’anda, namazların kaç rekât olduğunu bulabilir misin?) dedi. Hazret-i Ömer, farzların seferde kaç rekât kılınacağını Kur’anda bulamadık diyenlere, (Kur’anda bulamadığımızı, Resulullah’tan gördüğümüz gibi yaparız. O, seferde, 4 rekâtlı farzları iki kılardı) buyurdu. (Mizan-ül-kübra)
Resulullah’a uymanın önemi anlaşılınca, Kur’an-ı kerimin açıklaması olan hadis-i şeriflere de uymak gerektiği anlaşılır. Hadis-i şerifler olmasaydı, namazların kaç rekât olduğu ve nasıl kılınacağı, zekâtın, orucun, haccın farzları, hukuk bilgileri bilinemezdi. Yani hiç kimse, bunları Kur’an-ı kerimden çıkaramazdı. Şu halde Kur’an-ı kerimi anlamak için, onun açıklaması olan hadis-i şeriflere ihtiyaç vardır. Hadis-i şerifleri de anlamak için âlimlere ihtiyaç vardır. Allahü teâlâ, (Peygambere sorun, âlimlere sorun) buyuruyor. Herkes Kur’anı anlayabilseydi o zaman peygambere ne lüzum kalırdı? Kur’an-ı kerimi doğru anlayamadıkları için 72 sapık fırka meydana çıktı? Üç ayet-i kerime meali: (Eğer onun hükmünü peygambere veya ülül-emre [yetkililere, âlimlere] sorsalardı, öğrenmiş olurlardı.) [Nisa 83] (Demek ki, ülül-emre de uyulması gerekiyor.)
(Verdiğimiz bu misalleri ancak âlim olanlar anlar.) [Ankebut 43]
(Bilmiyorsanız âlimlere sorun.) [Nahl 43]
Bu âyetler, Kur’an-ı kerimi anlamak için âlimlerin açıklamasına da ihtiyaç olduğunu bildiriyor. Zaten Kur’an meali okuyan, murad-ı ilahiyi öğrenemez. Tercüme edenin bilgi derecesine göre, yaptığı açıklamayı öğrenir. Bir cahilin veya bir sapığın yazdığı meali okuyan da, Allahü teâlânın bildirmek istediğini değil, tercüme edenin anladım sanarak kendi kafasından anlatmak istediğini öğrenir. Kur’an-ı kerim mealini okuyan, amel ve ibadetle ilgili bilgileri öğrenemez. İtikada ait bilgileri ise öğrenmesi hiç mümkün olmaz; çünkü 72 dalalet fırkası, Kur’an-ı kerime yanlış mana verdiği için sapıtmıştır.
Kur’an-ı kerim, dinin anayasası hükmündedir. Yüz binlerce hadis-i şeriflerle açıklanmıştır. Âlimler, Kur’an-ı kerimi ve hadis-i şerifleri açıklamıştır. Bu açıklamalar olmadan Kur’an-ı kerime uyulamaz. Bugünkü Anayasa da öyledir. Kanunlar, tüzükler, yönetmelikler ve mahkeme ictihadlarıyla ülke yönetilmektedir. Bunlar olmadan sırf anayasa ile ülke yönetilmez. Anayasa hep kanunlara havale eder. Kur’an-ı kerim de hep Resulullaha havale eder, âlimlere havale eder. Onun için, sırf anayasa ile memleket idare edilmez, Kur’an mealinden de din öğrenilmez.
.
Resulullah'ın hüküm koyma yetkisi ve vahyin mahiyeti
Sual: Bazıları, Yalnız Kur’an sloganı ile, “Peygambere Kur’an harici başka bilgi verilmedi. Vahiy haricindeki sözleri senet olamaz” diyerek peygambersiz bir din meydana çıkarmak istiyorlar. Kur’anda Peygamber efendimize Kur’an harici bilgi verildiğine dair âyet yok mudur? CEVAP Çok âyet var. Kur’anda, (Yalnız Allah’a itaat edin) denmiyor, Resulüne itaati de şart koşuyor: (Allah’a ve Resulüne itaat edin!) [Al-i İmran 32]
(İhtilaflı bir işin hükmünü Allah’tan [Kur’andan] ve Resulünden [Sünnetten] anlayın!) [Nisa 59]
(Allah ve Resulü, bir işte hüküm verince, artık inanmış kadın ve erkeğe, o işi kendi isteğine göre, tercih, seçme hakkı kalmaz.) [Ahzab 36]
(Resulullahta sizin için [uyulması gereken] güzel örnekler vardır.) [Ahzab 21]
Allahü teâlâ, Resulünü kendi ile beraber bildirirken şu âyetlerde de sadece Resulünü bildiriyor: (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulasınız!) [Araf 158]
(Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80]
(İhtilaflarda seni hakem edip verdiğin hükmü tereddütsüz kabullenmeyen iman etmiş olmaz.) [Nisa 65]
Peygamber efendimizin Kur’an dışındaki, dini hükümlere ait bütün emir ve yasaklardaki sözleri de, vahye dayanır. Bir âyet meali şöyledir: (Resulüm, kendi arzusu ile konuşmaz. Onun [dini hükümlere ait her] sözü vahiydir.) [Necm 3, 4]
Demek ki dini emir ve yasaklarda hüküm bildiren her sözü vahiyledir. Birkaç örnek verelim:
Birinci örnek: Bir âyet meali:
(Hani, Allah size, iki taifeden [Kervan veya Kureyş ordusundan] birinin sizin olacağını vaat etmişti. Siz de kuvvetsiz olanın [kervanın] sizin olmasını istiyordunuz. Oysa, suçluların hoşuna gitmese de, hakkı ortaya çıkarmak ve batılı yıkmak için, Allah hakkı ortaya koymak ve [Kureyş ordusunu yok edip] kâfirlerin kökünü kesmek istiyordu.) [Enfal 7]
Kervan kaçarak kurtuldu. Fakat Kureyş ordusu birkaç misli çok olmasına rağmen Bedir’de yenildi. Allahü teâlâ daha önce bunu bildirdiğini söylüyor. Halbuki daha önce böyle bir şey söylediği Kur’an-ı kerimde yok. Demek ki, Peygamber efendimize vahiy ile bildirdi.
İkinci örnek: Bir âyet meali de şöyle: (Hani siz Rabbinizden yardım istemiştiniz de, O da, “Ben peş peşe gelen bin melek ile size yardım edeceğim” diyerek bu duanızı kabul etmişti.) [Enfal 9]
Allahü teâlâ, (Bin melekle size yardım edeceğim) dediğini bildiriyor. Bunu Kur’an-ı kerimde daha önce bildirmediğine göre, Kur’andan ayrı olarak Resulullaha vahiy ile bildirdiği ortaya çıkıyor.
Üçüncü örnek: Peygamber efendimiz Hazret-i Hafsa’ya gizlice bir söz söylemişti. Tefsirlerde bu gizli sözün Hazret-i Ebu Bekir’in halife olacağına dair olduğu bildiriliyor. O da, bunu, mahzur yok diye Hazret-i Âişe’ye anlattı. Allahü teâlâ da bunu Resulüne bildirdi. İşte âyet-i kerime meali: (Peygamber, hanımlarından birine [Hazret-i Hafsa’ya] gizlice bir söz söylemişti. O, bunu [Hazret-iÂişe’ye] haber verince, Allah da Resulüne durumu bildirdi, o da bir kısmını açıkladı, bir kısmını da söylemedi. Hanımı [Hafsa], “Bunu sana kim haber verdi?” dedi, o da, “Bana, her şeyi bilen ve her şeyden haberdar olan Allah haber verdi” dedi.) [Tahrim 3]
Allahü teâlâ, Hazret-i Hafsa’nın sözünü Resulüne bildirdiğini söylüyor. Ama bu Kur’anda yok. Demek ki, Allahü teâlâ, Kur’andan başka da, Resulüne vahiy ile bildiriyor.
Dördüncü örnek: Bir âyet meali de şöyle: (Siz [Hayber’den gelen] ganimetleri almak için giderken, [Hudeybiye seferinden] geri bırakılanlar, «Biz de sizin arkanızdan gelelim» diyecekler. Onlar [böyle söylemekle] Allah’ın [Hudeybiye seferine katılmayan bedevileri, bundan böyle başka bir sefere çıkarma] emrini değiştirmelerini isterler. De ki: «Bizim arkamıza asla gelemezsiniz. Allah, daha önce böyle buyurdu.» Bunun üzerine de «Hayır, siz bizi çekemiyorsunuz» diyeceklerdir. Halbuki onlar pek az söz anlayan kimselerdir.) [Fetih 15]
Burada Bedevilerin Hayber savaşına katılmalarının yasaklandığı, bu savaşa sadece Hudeybiye’de bulunanların katılacağı, bunun da, Resulullaha daha önce bildirildiği belirtiliyor. Kur’anda bunu bildiren bir âyet yoktur. Bu da gösteriyor ki, Resulullaha Kur’an harici vahiy de gelmektedir.
Kur’an-ı kerimde hikmet ile ilgili bir çok âyet vardır. Bir tanesinin meali şöyledir: (Size kitabı, hikmeti getiren ve bilmediklerinizi öğreten bir Resul gönderdik.) [Bekara 151]
İmam-ı Şafii hazretleri, (Bu âyetteki hikmet, Sünnettir. Önce Kur’an, peşinden hikmet bildirilmiştir) buyurdu. (Risale s.78)
Sünnetler de, Kur’an-ı kerim gibi vahiy iledir. Dinimizdeki dört delilin ikincisidir.
Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Cebrail aleyhisselam, Kur’an ile beraber açıklaması olan sünneti de getirmiştir.) [Darimi]
(Bana Kur’anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
(Ben size ancak Allahü teâlânın emrettiğini emrediyor, nehyettiğini nehyediyorum.) [Taberani]
Kur’an dışı gelen üç vahiy de şöyledir:
Bir gün Resulullah efendimizin devesi kayboldu. Münafıklar bunu fırsat bilip, “Hani göklerden, Cennetten, Cehennemden bahsediyordu. Kaybolan devesinin yerini bile bilmiyor” dediler. Münafıkların bu sözü Resulullaha ulaşınca, (Vallahi ben ancak Rabbimin bana bildirdiklerini bilirim. Şu anda Rabbim, bana devemin nerede olduğunu bildirdi. Devem, şu anda falanca yerdedir) buyurdu. Tarif edilen yere gidip deveyi bir ağaca bağlı olarak buldular. (Mevahib-i ledünniyye)
(Üzeyrin ve Zülkarneynin Peygamber olup olmadığını bilmiyorum. Hazret-i Cebrail gelinceye kadar, oturulacak yerlerin en iyisi ve en kötüsünün ne olduğunu soranlara "bilmiyorum" dedim. Cebrail de, "bilmiyorum" dedi. Nihayet Allahü teâlâ bildirdi ki, "Oturulacak yerlerin en iyisi camiler, en kötüsü de sokaklardır.") [Ebu Davud]
Peygamber efendimiz, mestleri üzerine mesh edince, (Ya Resulallah, [ayakları yıkamayı] unuttunuz galiba dediler. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Hayır, ben unutmadım, Rabbim böyle yapmamı emretti.) [Ebu Davud]
Resulullah efendimiz, bütün emir ve yasakları mesela namazın ve diğer ibadetlerin farzlarını, sünnetlerini, müfsitlerini vahye uygun olarak ümmetine bildirmiştir. Hiçbir şeyi gizli bırakmamıştır. İşte iki âyet-i kerime meali: (Eğer O [Peygamber] bize atfen, [Kur’ana] bazı sözler katsaydı, biz onu kuvvetle yakalayıp şah damarını koparır, helak ederdik, hiçbiriniz de buna engel olamazdınız.) [Hakka 44-47]
(O gayb hakkında cimri değildir.) [Tekvir 24]
Müfessirler bu âyeti şöyle açıklıyorlar:
(Gaybdan yani kimsenin bilmediği vahiyle bildirilen bilgileri ümmetine açıklamak hususunda cimrilik yapmaz, hepsini bildirir. Allah’ın bildirdiklerini niye gizledin diye töhmet altında bırakılamaz, itham edilemez.)
Bu gayb bilgilerini de Resulullah ümmetine tebliğ etmiştir. Namazın farzları, nasıl kılınacağı, diğer ibadet bilgileri hep bu gayb bilgilerdendir. Bunları hâşâ bildirmemesi mümkün mü? İşte bir âyet-i kerime meali: (Ey Resulüm, Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer bunu yapmazsan Onun elçiliğini [Peygamberlik görevini] yapmamış olursun.) [Maide 67]
Netice: Allah Resulüne düşmanlık, Peygambersiz din meydana çıkarma gayreti, İslamiyet’i içeriden yıkmanın başka yoludur. Bu niyette olup, Yalnız Kur’an diyenler kesinlikle Kur’an-ı kerime de inanmıyorlar. Halbuki, Resulüne karşı gelenlerin yapmak istediklerinin çirkinliğini ve akıbetlerini de Allahü teâlâ Kur’an-ı keriminde mealen şöyle bildiriyor: (Allah’a ve Resulüne karşı gelen, apaçık bir sapıklıktadır.) [Ahzab 36]
(Kimi, Resule iman etti, kimi de, yüz çevirdi. Bunlara çılgın ateşli Cehennem kâfi gelir.) [Nisa 55]
Vahiysiz dine ait hüküm yoktur
Sual: Yukarıdaki yazıda (Peygamber efendimizin Kur’an dışındaki sözleri de, vahye dayanır) deniyor. Az da olsa, ictihada dayanan sözleri yok mudur? CEVAP Evet vardır. Bazı sözlerine, Allahü teâlâ, yanlış demiş ve affettiğini bildirmiştir. Tevbe suresi, 43. âyetinde mealen, (Hay Allah seni affetsin [iyiliğini versin];[mazeretinde] doğru olanlar ile, yalancı olanlar belli olmadan, niçin onlara izin verdin?) buyuruldu. Demek ki ictihadla söyledikleri de var. Eshab-ı kiram, Peygamber efendimizin Kur’an-ı kerim dışındaki mübarek sözlerini anlamak için, (Ya Resulallah, bu vahiy mi, yani Allahü teâlânın kesin emri mi, yoksa kendi ictihadınız mı?) diye sorarlardı. Peygamber efendimiz de, vahiyse vahiy, değilse kendi ictihadı olduğunu bildirirdi.
İctihad makamına varmış bulunan yüksek kimseler, kendi ictihadlarına göre hareket etmek mecburiyetindedir. Başka müctehidlerin ictihadlarına tâbi olamazlar. Hatta Peygamberlerin zamanlarında da, sahabeden biri, kendi Peygamberinin ictihadına uymayan ictihadda bulunursa, kendi ictihadına göre hareket ederdi. Peygamberler de ictihad ederlerdi. Fakat ictihadlarında hata ederlerse, Allahü teâlâ, derhal Cebrail aleyhisselamı göndererek, hataları vahiy ile düzeltilirdi. Yani Peygamberlerin ictihadları hatalı kalmazdı. Mesela, Bedir gazasında alınan esirlere yapılacak şey için, Server-i âlem bazı Sahabe-i kiram ile birlikte bir türlü, Hazret-i Ömer ise, başka türlü ictihad etmişti. Sonra, âyet-i kerime gelerek, Allahü teâlâ, Hazret-i Ömer’in ictihadının doğru olduğunu bildirdi.
Peygamber efendimiz tarafından böyle ictihadla söylenenler, dini emir ve yasaklara ait hüküm ise, düzeltildiği için, neticede Peygamber efendimizin söyledikleri vahiy oluyor, yani son söylediği vahiy oluyor. Âyet âyeti nesh edebiliyor, hadis hadisi nesh edebiliyor, hadis âyeti nesh edebiliyor. Bunlar da vahiy ile oluyor, yani dine ait bir hüküm vahiy ile oluyor. Vahiysiz dine ait hüküm yoktur.
İctihadda Eshab-ı kiramdan biri, Peygamber efendimize uymayabilirdi. Fakat bu ahkam, Peygamber efendimiz zamanında hatalı ve şüpheli olamazdı. Çünkü, Cebrail aleyhisselam gelerek, yanlış olan ictihadlar, Allahü teâlâ tarafından hemen düzeltilir, hak ile bâtıl birbirinden hemen ayrılırdı. Peygamber efendimizin vefatından sonra meydana çıkarılan ahkam ise, böyle değildir. Bunun için, vahiy zamanında ictihad olunan ahkamı, hem yapmak, hem de inanmak lazımdır. (c.2, m.36) Düzeltildiği için Resulullahın yanlış olan, vahye dayanmayan bir ictihadı yoktur. Hepsi vahye dayanır.
Peygamber efendimizin zamanında eshab-ı kiramın ictihadı bile hatalı olmuyor, hemen vahiy gelip düzeltiliyor, düzeltilmiş hâli vahiy oluyordu. [Buradan, (Her birine Cenneti vaad ettim, Hepsinden razıyım, onlar da benden razıdır) mealindeki âyet-i kerimelerle ve, sekiz muhaddis âlimin naklettiği (Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız hidayete erersiniz. Eshabımın ihtilafı [farklı ictihadları] sizin için rahmettir) mealindeki hadis-i şerifle methedilen Eshab-ı kiramın derecesini de anlamalıdır. Bu yüzden mezhep imamlarımız da onlardan gelen her haberi senet kabul etmiş, bunlara uymayan ictihadlarını bile hemen terk etmişlerdir.] Önemli olan neticedir. Bunun için Peygamber efendimiz, (Yemin ederim ki, ben size ancak Allahü teâlânın emrettiğini emrediyor, nehyettiğini nehyediyorum) buyuruyor. (Taberani)
Bu hadis-i şerif de gösteriyor ki, dine ait, hüküm koyan sözler vahiyledir, yanlış olma ihtimali asla yoktur.
Bir başka misal: Kisra’nın gönderdiği iki elçi sakalsız ve uzun bıyıklı idi. Resulullah, bu elçilere, (Size bunu kim emretti?) diye sordu. Elçiler de, (Rabbimiz Kisra emretti) dediler. Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Benim Rabbim de, bana sakalımı uzatmamı ve bıyığımı kısaltmamı emretti.) [Ebu Nuaym]
Böyle açık bir emir, Kur'an-ı kerimde yoktur, Kur'an-ı kerim haricinde de vahiy geldiğini bu olay göstermektedir. Demek ki, bu hadis-i şerif de, Peygamber efendimizin dine ait sözlerinin vahye dayandığını gösteriyor.
Resulullah'ın yetkisi
Sual: Bir hadis şöyledir: (Koltuğuna kurulup, “Allah, Kur’an’dakilerden başka hiçbir şeyi yasaklamadı” diyen bilsin ki, Allahü teâlâya yemin ederek söylüyorum ki, ben de bazı şeyleri emrettim, bazı şeyleri de yasakladım. Bunların miktarı, Kur’an kadar veya sayıca daha fazladır.) [Ebu Davud, Tirmizî] Peygamberimizin dînî bir hüküm koyma veya bir şeyi yasaklama yetkisi var mı? CEVAP Bu hadis-i şerifi bilip de, böyle bir sual sormak çok çirkindir. Bu Ondokuzcu zındıkların sorusuna benziyor. Sağlam kaynaklı yukarıdaki hadis-i şerifte Peygamber efendimiz, (Emrettim, yasakladım) diyor. (Yetkisi var mı?) diye onu yalanlamak çok yanlıştır, insanı küfre de sokar. Bu sahih hadis-i şerife uydurma demek de, mümkün değildir. Bu hususta, sayısız başka kaynaklar da vardır.
.
Peygambersiz din olmaz
Sual: Kur’anda olmadığı halde, namazlarda Sübhaneke, Ettehiyyatü, salli-barik duaları neden okunur? Eğer hadislerde var derseniz, ben hadislere inanmam, çünkü onlar Emevi uydurmasıdır. Salli barik okumakla Resule tapılmış olmuyor mu? CEVAP Kur’an-ı kerim Resulullaha inmedi mi? Resulullah namaz kılmadı mı? Ömür boyu kıldığı namaz tevatürle yani icma ile bildirilmedi mi? Onun kıldığı namaz gibi kılmak niye yanlış olsun? Namazın nasıl kılınacağı, kaç rekat olduğu, hangi vakitlerde kılınacağı, namazı nelerin bozacağı, nelerin bozmayacağı hadis-i şeriflerle bildirilmiştir.
Hadis-i şeriflere inanmayan Müslüman, Kur’ana da asla inanmaz. Çünkü Kur’anı toplayıp Mushaf haline getiren Eshab-ı kiramdır. Onların bildirdiği âyetlere inananın, onların bildirdiği hadis-i şeriflere de inanması gerekmez mi?
Hadis-i şeriflere nasıl uydurma denir? Peygamber efendimiz, 23 sene hiç mi konuşmadı, hiç mi bir söz söylemedi, namaz şöyle kılınır demedi mi? Rüku nasıl yapılır, secde nasıl yapılır hiç mi göstermedi, hep evinde gizli mi kıldı? Camiye hiç mi gelmedi? Son hastalığı hariç, bütün namazlarda Allah Resulü cemaate namaz kıldırmadı mı?
Eshab-ı kiram, Resulullahtan görerek Sübhanekeyi okudu, Ettehiyyatüyü okudu, salli barikleri okudu. Rabbena’yı okudu. Bunları Emevilerin uydurduğu nasıl söylenebilir?
Peki Emevi diye kimselerin bulunduğunu nereden öğrendiniz? Kitaplar mı yazıyor? O kitaplar hadis-i şerifleri de yazıyor. Emevilerin yaşadığına kitap yazdığı için inanıyorsunuz da, kitap yazdığı için hadislere niye inanmıyorsunuz? Bu tezat değil mi?
Kur’anda baştan sona kadar (Resulüme itaat edin, Ona uyun) buyuruluyor. Resule uymak ona tapmak ise Allahü teâlâ niye (Resulüme uyan bana uymuş olur) dedi? Hâşâ, (Benimle beraber Resulüme de tapın) mı buyuruyor?
Peygambersiz din olur mu hiç? Peygamberi lüzumsuz yere mi gönderdi hâşâ? Öyle olsa idi, Allah hiç Peygamber göndermez, sadece kitap gönderir, alın bununla amel edin derdi. Her asırda Peygamberler gönderdi. 124 binden fazla Peygamber gönderildiği bildirilmektedir. Hâşâ bunlar boş yere mi gönderildi? (Yalnız Kur’an) diyerek sünnetleri kabul etmeyenler din düşmanlarıdır.
Resule itaat ne demektir?
Sual: (Resule itaat, Allah’a itaat demektir) mealindeki âyetler için, (Peygamberin bize getirdiği Kur’ana itaattir, yoksa onun kendisine itaat değildir, Peygamberin tanrısal niteliği yok, ona niye itaat edilsin. Buradaki itaat getirdiklerine itaat demektir) diye tevil ediliyor. Bu teville de peygambere postacı denmek istenmiyor mu? CEVAP Hâşâ, Peygamber efendimize tanrısal nitelik veren kimdir? Bu nasıl iftira öyle? Bu, misyonerlerin maşası 19’cuların iftirasıdır. Nitekim, Reşat Halife’ye peygamber diyen 19’cu bir kâfir, aynı iddiada bulununca, Sadreddin Hoca demişti ki:
(Eğer, Allah’a itaat, Allah’ın âyetlerine itaat, Resule itaat de, onun Allah’tan getirdiği âyetlere itaat ise, hâşâ o zaman âyetin anlamı, (Allah’ın âyetlerine ve Allah’ın âyetlerine itaat edin) demek olur ki, çok abestir. Hâşâ Allah abes iş yapmaz.)
Hâşâ onların dediği gibi olsa idi, Allahü teâlâ niye bu işe Resulünü defalarca karıştırsın ki? (Allah’a itaat edin) veya (Allah’ın gönderdiği Kur’ana itaat edin) der, Resulüne de itaat ifadesini hiç kullanmazdı. Ahzab suresinin, (Allah ve Resulü, bir işte hüküm verince…) mealindeki 36. âyet-i kerimesi de böyledir. Resulüne yetki vermeseydi, Resulünü hiç söylemezdi. Resulü bir şeye haram veya helal demişse, vahyin yetkisine dayanmaktadır. Köpeği, aslanı, ayıyı haram etmesi, namazın rekatlarını, namazı bozanları, orucu bozanları, zekât nisabını ve buna benzer çok şeyi bu yetkiye dayanarak bildirmektedir.
Kur’anda her şey açık değildir
Sual: Hadisler olmadan Kur’anla amel edebilir miyiz? CEVAP Hadis-i şerifler olmadan Kur’an-ı kerimle amel etmek mümkün olmadığı gibi, mezhepler olmadan da hadis-i şeriflerle amel etmemiz mümkün olmaz. İmam-ı Şarani hazretleri buyuruyor ki:
İmam-ı Beyheki Delail kitabında şöyle rivayet eder:
Eshab-ı kiramdan İmran bin Husayn (Radıyallahü anh), şefaatle ilgili bazı hadisler nakleder. Oradakilerden biri der ki:
— Siz hadisler bildiriyorsunuz, fakat biz bunlarla ilgili Kur’anda bir şey bulamıyoruz.
İmran bin Husayn hazretleri buyurur ki: — Sen Kur’anı okudun mu? — Evet.
— Kur’anda sabah namazının farzının iki, akşamınkinin üç, öğle, ikindi ve yatsının farzının ise dört rekât olduğuna rastladın mı? — Hayır.
— Peki, bunları kimden öğrendiniz? Bizden [Eshab-ı kiramdan] öğrenmediniz mi? Biz de Resulullahtan öğrenmedik mi? Peki Kur’anda kırk koyunda bir koyun, şu kadar devede şu kadar, şu kadar paraya şu kadar dirhem zekât düştüğüne rastladın mı? — Hayır.
— Öyleyse bunları kimden öğrendiniz? Bizden öğrenmediniz mi? Biz de Resulullahtan öğrenmedik mi? Hac sûresinde (Eski evi [Kâbe’yi] tavaf etsinler) âyetini okumadınız mı? Peki orada Kâbe’yi yedi defa tavaf edin diye bir ifadeye rastladınız mı?
— Hayır.
— Allahü teâlânın Kur’anda şöyle buyurduğunu duymadınız mı? (Peygamber size neyi verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa da ondan kaçının.) [Haşr 7]
Hazret-i İmran daha sonra buyurur ki: Sizin bilmediğiniz bizim Resulullahtan öğrendiğimiz daha çok şey vardır. (Mizan-ül-kübra)
Kur’ana göre ibadet
Sual: (Namaz, zekât ve oruç gibi ibadetleri, “uyduruk din”e yani hadislere veya mezheplere göre değil Kur’ana göre yerine getirmelidir)diyenler oluyor. Hadisler ve mezhepler Kur’ana aykırı mıdır? CEVAP Mezhepsizler, (İslam’a göre ibadet edelim) diyorlardı. Bunlar da,(Kur’ana göre ibadet edelim) dediklerine göre, mezhepsizlerin başka kolu oluyor. Bu kasıtlı bir reform ve çok cahilce bir tekliftir.(Ülkeyi kanunlara, tüzüklere, yönetmeliklere göre değil, sadece Anayasaya göre idare etmeli) demekten daha yanlıştır. Her şey Anayasa’da olmaz, Anayasa kanunlara havale eder. Kur’an-ı kerimde namazın farzlarını, namazı bozan şeyleri, namazın rekâtlarını bile bulamayız. Zekâtın farzını, kaçta kaç verileceğini, uşrun ne oranda verileceğini, Kur’an-ı kerimde bulamayız. Namazın, zekâtın, orucun farzlarını, orucu bozanları Kur’an-ı kerimde bulamayız. Bunları Peygamber efendimiz bildirmiştir. Peygamber efendimizin bildirdiklerini de, mezhep imamlarımız açıklamıştır. Onun için namaz, oruç ve zekât gibi ibadetler ancak mezheplere göre uygulanır. Kur’an-ı kerime hatta hadis-i şeriflerden kendi anladığımıza göre bile uygulayamayız.
Resulullah efendimizin bildirdiklerine ve mezheplere uyduruk din denmesi de, çok çirkin bir iftiradır. Kur’an-ı kerimde, (Resulüme uyun) buyuruluyor. Resulullah’a uymamak Kur’an-ı kerime yani Allahü teâlâya uymamak olur. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bazı kibirli kişiler çıkacak, “Allah Kur’anda bildirilenden başka bir şeyi haram kılmadı” diyecek. Yemin ederim ki, benim emrettiğim, yasakladığım, koyduğum hükümler de vardır. Bunların sayısı Kur’andaki hükümlerden daha çoktur.) [Ebu Davud]
(Kur’andan başka delil kabul etmem diyenler çıkacaktır.) [Ebu Davud]
(Hadisi bırak, Kur’ana bak diyerek bana inanmayanlar çıkacaktır.) [Ebu Ya’la]
(Yalnız Kur’andaki helal ve haramı kabul ederim diyenler çıkacaktır. İyi bilin ki, Peygamberin haram kılması, Allah’ın haram kılması gibidir.) [Tirmizi, Darimi]
(Cebrail aleyhisselam, Kur’an gibi, açıklaması olan sünneti de getirdi.) [Darimi]
(Bana Kur’anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
İmam-ı Şarani hazretleri buyuruyor ki:
(Bize yalnız Kur’andan söyle) diyen birine, İmran bin Husayn hazretleri, (Ey ahmak! Mesela Kur’anda, namazların kaç rekât olduğunu bulabilir misin?) buyurdu. Hazret-i Ömer de, (Farzların seferde kaç rekât kılındığını Kur’anda bulamadık) diyene, (Allahü teâlâ bize Resulullah’ı gönderdi. Kur’anda bulamadığımızı Ondan gördüğümüz gibi yaparız. O, seferde 4 rekâtlı farzları 2 kılardı) buyurdu. (Mizan-ül-kübra)
.
Sünnet de delildir
Sual: Sünnetin delil olduğuna dair İmam-ı Şafii’nin bir yazısı varmış. Bu yazı nasıldır? CEVAP Çok yazısı vardır. Birinin özeti şöyledir:
Resulullah efendimizin, Kur’an-ı kerimi açıklayan sünnetine önem vermeyen biri, İmam-ı Şafii hazretlerine der ki:
— Kur’anın bir kelimesini inkâr eden kâfir olur. Öyleyse neye dayanarak, herhangi bir emir hakkında; âyet yok iken “Bu farzdır” nasıl denebilir? Şu halde biz bazı hadisleri kabul etmesek ne lazım gelir?
İmam Şafii, Kur’anda geçen Hikmet’in sünnet demek olduğunu ispat ettikten sonra der ki:
— Allahü teâlâ buyuruyor ki:
(Resule itaat eden Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80]
(Hayır, Rabbine andolsun ki anlaşmazlıklarda seni hakem kılıp verdiğin hükümden içlerinde hiçbir sıkıntı duymadan tam manasıyla kabullenmedikçe iman etmiş olmazlar.) [Nisa 65]
Demek ki, Allah’ın hükmünü bildiren Kitap’tan ayrı olarak, Resulullahın hükmü de vardır. Allahü teâlâ yine buyuruyor ki: (Peygamber size neyi verdiyse onu alın, neyi yasakladıysa ondan da sakının!) [Haşr 7]
Bu âyet de, Resulullahın emir ve nehyine sarılmanın farz olduğunu bildiriyor.
İmam Şafii hazretleri, Kur’anda bulunan bazı genel hükümlerden sünnet ile özel hükümlerin çıkarıldığını bildirir:
— Namaz kılmanın genel emrinden hayzlı kadınların hariç bırakılması, zekâta sadece bazı malların tâbi tutulması, vasiyetin feraiz âyetleriyle nesh edilmesi, miras âyetlerinin bütün anne, baba ve çocuklara şamil olduğu halde, kâfir olanlarına miras verilmeyeceği gibi istisnalara sünnet ile açıklık getirilmiştir.
Bu açıklamalardan sonra insaf ehli olan zat, sünnetin de delil olduğunu kabul eder. Ama yine bazı sorular sorar. Der ki:
— Peki, sünnet ile kesin bir haram nasıl mubah kılınabilir?
— Bak şu yanında duran adamın kanına ve malına kimse dokunamaz. İki salih şahit, “Bu kişi falancayı öldürdü ve elindeki malını aldı ve işte yanındaki mal da gasbettiği maldır” dese, bu durumda ne yapılır?
— Kısas olarak öldürülür, malı da asıl sahibinin vârislerine dağıtılır.
— Peki, bu şahitlerin yalan söyleme veya yanılma ihtimali var mıdır?
— Elbette vardır.
— Peki, kesinlikle dokunulmaz olan can ve malı nasıl oldu da kesin olmayan iki şahidin sözü ile mubah oldu?
— Çünkü şahitliği kabul etmek de dinin emridir.
— Peki, Kur’anda katillikte şahitliğin kabulünü gösteren bir âyet var mı?
— Hayır, Allah’ın diğer emirlerinden kıyas ederek bunu çıkarıyorum.
— Şahitlerin hakiki hallerine yalnız Allahü teâlâ vakıf olduğu halde, zahire göre onları kabul ediyorsun. Biz de muhaddisten zapt, hıfz, adalet, tek kalmama gibi şartları arıyoruz. Yani iki şahitten beklenenden daha fazlasını hadis âliminden istiyoruz. Ancak bu şartlara haiz hadisler delil oluyor. (El Ümm)
Sen iki şahitle, bu şahitlerin yanılma ve yalan söyleme durumları da olabildiği halde, bunlara inandın hüküm verdin, bir cana kıydın. Allahü teâlâ Kur’an-ı kerimde defalarca (Resulüme uyun, getirdiklerini alın, yasak ettiklerinden kaçının, O kendiliğinden konuşmaz, sözleri vahye dayanır, Ona itaat bana itaattir, Sizi sevmemi istiyorsanız Ona tâbi olun, Onun yolu ile benim yolumu ayıranlar kâfirdir) buyuruyor. Sünneti delil almak için, Allahü teâlânın emri ve şahitliği yetmiyor mu?
Sünnet namaz yok mu? Sual:(Yalnız Kur’an) diyen etiketli yamuklardan biri, (Sünnet namaz diye bir şey yoktur, Peygamber, sünnet değil nâfile kılardı. Sünnet kılmak peygambere tapmak olur) diyor. Bütün İslam âlimleri sünnet kılmadı mı? Bunlar peygamberimize mi tapmıştır? CEVAP Hâşâ, bu çok çirkin bir iftiradır. Sünnet kılan, sünnete uyan Peygamber efendimize tapmış olmaz. Ona uymuş olur, ona uymak da Allah’ın emridir.
Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" farzların yanında nâfile kıldığı gibi, başka vakitlerde de nâfile kılardı. Bu nâfile namazlara sünnet adı verilmiştir. Bunun tapmakla ne alakası vardır? Peygamber efendimizin farzların haricinde yaptığı her şeye sünnet denir. Mesela farz oruçlar haricinde tuttuğu nâfile oruçlara sünnet oruç denir. Abdestin, namazın, haccın, orucun sünnetleri olur. Yemeğin, elbise giymenin sünneti olur. Yaptığı her mübah şey sünnettir. Âdet olarak yaptığı sünnetlerin yanında ezan okumak; kamet getirmek gibi ibadet olarak yaptıkları da vardır. Bu sünnetlere uymayı Resulullah'a tapmak gibi göstermek şeytanın kıyasına benziyor. Başka bir yamuk da, Kâbe istikametinde namaz kılmayı, Kâbe'ye tapmak olarak göstermişti. Şeytan da, Hazret-i Âdem istikametinde secde edilmesini, Hazret-i Âdem’e secde olarak kabul edip isyan etmişti. Biz, Kâbe istikametinde Allahü teâlâya secde ediyoruz. Sünneti de Peygamber efendimize uymak için yapıyoruz. Çünkü Kur’an-ı kerimde mealen, (Resulüme uyun, o size ne emrederse onu yapın, neden sakındırırsa ondan kaçının) buyuruluyor. Görüldüğü gibi Resulullah’ın sünnetine uymak, Allah'a uymak olur. Allah'ın emrine uyan Müslümanlara (Peygambere tapıyorsunuz) demek, ne kadar çirkin bir sözdür.
Resulullah Kur’anı açıkladı
Sual: Resulullah efendimiz Kur’anı niye açıkladı? CEVAP Kur’an-ı kerimde, (Resulüm, sana indirdiğimiz Kur’anı insanlara açıkla) buyuruluyor. (Nahl 44)
İmam-ı Şarani hazretleri de buyuruyor ki:
Kur’an-ı kerimde, namazların kaç rekat olduğu, rüku ve secdede okunacak tesbihler, vakit namazları ile bayram ve cenaze namazlarının nasıl kılınacağı, namazı bozan şeyler, zekât nisabı, zekâtın hangi maldan verileceği orucun ve haccın farzları, oruç kefareti, hukuk bilgileri, kedi köpek etinin yenilip yenilmeyeceği gibi birçok husus açıkça bildirilmemiştir. Yani hiçbir âlim, bunları Kur’an-ı kerimden bulup çıkaramazdı. Bunları Peygamber efendimiz açıklamıştır. (Mizan-ül kübra)
Yalnız Kur’an diyen müsteşriklere [oryantalistlere] soruyoruz. Kur’an-ı kerimde (Meyte ve kan size haram kılındı) buyuruluyor. (Maide 3) Meyte, boğazlanmadan ölen veya öldürülen yani leş olan hayvandır. Bir müsteşrik, bu âyete bakarak balık yemenin haram olduğunu söyler. Ona göre sadece delil Kur’andır. Halbuki Allahü teâlâ (Bir işte anlaşamazsanız, bu işin hükmünü öğrenmek için Kur’ana ve sünnete bakın!) buyuruyor. Balık kesilmeden yenir mi diye Kur’ana bakınca müsteşrik yenmeyeceğini anlar. Dalak kandır. Müsteşrik, âyete bakınca bunun da haram olduğunu anlar. Fakat sünnete bakılınca istisna olarak balık ve dalağın helal olduğu görülür. Hadis-i şerifte, (Size iki meyte ve iki kan helal kılındı. İki meyte balıkla çekirgedir, iki kan ise, karaciğerle dalaktır) buyurulmuştur. (İbni Mace, Ebu Davud)
Yine Peygamber efendimiz, (Denizin suyu temizdir, meytesi helaldir) buyurarak deniz meytelerinin helal olduğunu bildirmiştir. (Ebu Davud, Abdürrezzak)
Buna da açıklık getirilmiş, her meyte değildir. Mesela kendiliğinden ölüp su yüzüne çıkan balığın da yenilmeyeceği hadis-i şerifle bildirilmiştir. (Dare Kutni)
Aslan, kaplan, kurt, maymun ve köpek gibi yırtıcı hayvanlarla, atmaca, kartal, doğan ve şahin gibi yırtıcı kuşların etlerinin haramlığı da hadis-i şerifle bildirilmiştir. (Müslim)
Peygamber efendimiz, (Yemin ederim ki, ben size ancak Allah’ın emrettiğini emrediyor, nehyettiğini nehyediyorum) buyurdu. (Taberani), Zaten Onun sözleri vahiydir. (Necm 4)
Kur’ana, İslam’a uymak için, Peygamber efendimize uymak gerekir. Peygamber efendimize uymak için de İslam âlimlerine uymak gerekir. Kur’an-ı kerimde (Bilmiyorsanız âlimlere sorun) buyuruluyor. (Nahl 43)
Nasıl kanunlar, Anayasadan ayrı kabul edilmezse, sünnet, yani hadis-i şerifler de Kur’an-ı kerimden ayrı değildir. Onun açıklamalarıdır. Nasıl, tüzükler, yönetmelikler, kanunlara aykırı kabul edilmiyorsa, icma ve kıyas-ı fukaha da sünnete aykırı değildir. Kıyas, Kur’an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin açıklamasıdır. Sünneti Kur’an-ı kerimden ayrı, kıyası [âlimlerin ictihadlarını] hadis-i şeriflerden başka göstermeye çalışanların, sapık olduğu Mektubat-ı Rabbani’de yazılıdır.
Sual:(Peygamberin Kur’anı açıkladığını gösteren bir hadis gösterilemez. Âyetleri ancak âyetler açıklar. Başkalarının açıklamasına gerek yoktur) diyenler oluyor. Bu, yanlış değil mi? CEVAP
Elbette, çok yanlıştır. Peygamber efendimiz açıklamasaydı, namazın farzlarını, her gün kaç rekât kılınacağını bile bilemezdik.
Hazret-i Âişe vâlidemiz, (Onun ahlakı, Kur'an-ı kerim ahlâkıdır) buyurmuştur. Yani onun hayatı, sözleri Kur'an-ı kerimin tefsiridir, açıklamasıdır. Her hareketi Rabbimizin rızasına uygundu. O hâlde Peygamber efendimiz, her hareketiyle, her sözüyle, dinimizin emrini bildiren açık bir kitap gibiydi. Hadisler, âyetleri açıklar. Bu konuda birkaç hadis-i şerif: 1- Eshab-ı kiramdan Sehl İbni Sa’d hazretleri anlatır:
Bekara sûresinin (Beyaz iplik siyah iplikten, ayrılıncaya kadar yiyin için!) mealindeki 187. âyeti inince, fecrin = tan yerinde kelimesi henüz nazil olmamıştı. Bir kısım insanlar oruç tutacakları zaman ayaklarına siyah ve beyaz iplik bağlar, bunlar görülünceye kadar yiyip içerlerdi. Sonra inen (Minel fecri) kelimesiyle birlikte âyet-i kerimeyi, Peygamber efendimiz, (Beyaz ve siyah ipliğin ayrılmasından maksat, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığının iplik gibi birbirinden ayrılmasıdır) diye açıkladı. Böylece beyaz ve siyah iplikle alakası olmadığı anlaşıldı. (Buhârî, Müslim)
2- Nûr sûresinin, (Müslüman kadınlar, ziynetlerini göstermesinler! İş yaparken zarûrî açılanlar günah olmaz. Başörtülerini yakalarına kadar örtsünler [Böylece, saçları, kulakları ve göğüsleri iyi örtülsün]) mealindeki 31. âyetinde bildirilen (Ziynetlerini, süslerini örtsünler) ifadesinin, (Ziynet takılan, süslenen yerlerinizi örtün!) demek olduğunu, açılması günah olmayan ziynet yerlerinin, yüzle el olduğunu da, Peygamber efendimiz bildirmiştir. (Halebî-yi kebîr)
3- Kur'anda (Meyte ve kan size haram kılındı) buyuruluyor. (Maide 3) Meyte, boğazlanmadan ölen veya öldürülen yani leş olan hayvandır.
Balık boğazlanmadan [kesilmeden] ölürse meyte olur, (Yalnız Kur’an) diyenlere göre yenmemesi gerekir. Ama Allahü teâlâ, (Bu Kitabı, insanların ihtilafa düştükleri şeyi açıklayasın diye sana indirdik) buyuruyor. (Nahl 64) Müslümanlara da, (Bir işte anlaşamazsanız, bu işin hükmünü öğrenmek için Kur'an ve sünnete bakın!) buyuruyor. (Nisa 59) Balık yenir mi diye Kur'ana bakınca (Yalnız Kur’an) diyenlere göre, yenmeyeceği anlaşılır. Dalak kandır. Âyete bakınca buna da haram demeleri gerekir. Fakat sünnete bakılınca balığın ve dalağın helâl olduğu görülür. Bunu açıklayan hadis-i şerif şöyledir: (Size iki meyte ve iki kan helâl kılındı. İki meyte balıkla çekirgedir, iki kan ise, karaciğerle dalaktır.) [İbni Mace, Ebu Davud]
Aslan, kaplan, kurt, maymun ve köpek gibi yırtıcı hayvanlarla, atmaca, kartal, doğan ve şahin gibi yırtıcı kuşların etlerinin haramlığı da hadis-i şerifle bildirilmiştir. (Müslim)
4- Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Namaz, müminlere belli vakitlerde farz kılındı.) [Nisa 103]
Bu vakitler Kur’an-ı kerimde açıkça belli değildir. Onun için kimileri üç, kimileri altı veya yedi vakit diyorlar. Bunu Peygamber efendimiz açıklamış ve vefat edene kadar beş vakit olarak kılmıştır. Şu linkte yeterli bilgi var: Namaz beş vakittir
5- Peygamber efendimiz, Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali: (Seferde namazı tamam kılan, mukimken eksik kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar]
(Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]
İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah'ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
İbni Mesud hazretleri de, Resulullah'ın seferde yatsının dört rekât farzını iki rekât kıldığını bildirmiştir. (Buhârî)
Oruç tutup bayılan birini gören Resulullah, “sallallahü aleyhi ve sellem”, (Seferde oruç tutmak, taat ve ibadet değildir) buyurdu. (Buhârî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
Eshab-ı kiramın büyüklerinden Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, sadece korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bize dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)
6-(Kişi, dünyada kimi seviyorsa, âhirette onunla beraber olur) hadis-i şerifi, Maidesûresinin, (Ey iman edenler, Yahudileri ve Hristiyanları dost edinmeyin! Onlar,birbirinin dostudur. Onları dost edinen de onlardan [kâfir] olur. Allahü teâlâ, [kâfirleri dost edinip, kendine] zulmedenlere hidayet etmez) mealindeki 51. âyet-i kerimesinin açıklamasıdır.
Kur'anı açıklamak gerekmez mi? Kur'an-ı kerimi herkes anlayabiliyorsa, şu sorulara cevap verilebilir mi? 1-(Âyetleri açıklamak Allah’a aittir) ne demektir?
2- Resulullah, Kur'an-ı kerimi açıklamak için yüz binlerce hadis-i şerifi niye bildirdi?
3- Madem âyetleri açıklamak Allah'a aitse, Peygamber efendimiz hâşâ niye Allah'ınemrini dinlemeyip Kur'an-ı kerimde olmayan birçok haramları hadis-i şeriflerle açıklamıştır?
4- Eğer, Kur’an açık, herkes anlarsa, niye Allah, Kur'an-ı kerimin birçok yerinde (Resulüme uyun!) diyor? Niye (Yalnız Kur'ana uyun!) buyurmuyor?
5- Eshab-ı kiramın ileri gelenleri, âyet-i kerimeleri niye Peygamber efendimize sual ettiler?
Bunlarımaddelerle açıklayalım: 1- Hazret-i Katade, (Kur’anı açıklamak bize aittir) ifadesinin, (Onun muhtevasındaki helâlleri ve haramları açıklamak bize aittir) demek olduğunu bildirdi. Ayrıca, (Kur’an-ı kerimde yer alan vaatleri ve tehditleri açıklayıp, gerçekleştirmek bize aittir) anlamına geldiği ve Resulullah’a hitaben, (Senin dilinle açıklamak, bize aittir) demek olduğu bildirilmiştir. (Kurtubi tefsiri)
İmam-ı Kurtubî hazretleri buyuruyor ki: Resulullah’ın beyanı iki türlüdür:
a) Kitapta mücmel [özet, kısa, kapalı] olarak gelen ifadeleri açıklamaktır. Beş vakit namaz, vakitleri, secdeleri, rükûları, bozanlar, mekruhlar ve diğer hükümler, zekâtın miktarı, vakti, hangi mallardan alınacağı, haccın nasıl yapılacağı gibi hususların açıklamasını Resulullah yapmıştır. İki hadis-i şerif: (Haccın nasıl yapılacağını benden öğrenin!) [Müslim, Ebu Davud]
(Namazı benim kıldığım gibi kılın!) [Buhârî]
b) Resulullah'ın ikinci beyan şekli, Allah’ın kitabının hükmünden başka hüküm ortaya koymaktır. Bir kadının, halası ve teyzesiyle birlikte nikâhlanmasının haram kılınması, evcil eşeklerin ve parçalayıcı azı dişi olan yırtıcı hayvanların yenmesinin haram kılınması gibi hükümler buna örnektir. (Cami-ul-ahkâm)
Kur'an-ı kerimin birçok yerinde (Resulüme tâbi olun, ona uyun!) buyuruluyor. (Yalnız Kur'an) diyenler samimi olsaydı, Allah'ın emrine uyup Resulullah'ın emirlerini de esas alırlar, (Yalnız Kur'an) demezlerdi.
2- Resulullah efendimiz, Allahü teâlânın (Resulüme uyan, bana uymuş olur) emrine uyarak, âyet-i kerimeleri açıklamış, Kur'an-ı kerimde bulamadığımız binlerce hüküm bildirmiştir.
3- Peygamber efendimiz, hâşâ Allahü teâlânın emrine aykırı iş yapmaz. Yapar denirse, bu Allah'ı suçlamak olur. Allahü teâlâya itaat etmeyen peygamber olur mu? Hâşâ Resulü yanlış iş yapar da, Allahü teâlâ düzeltmez mi?
4- Resulü de, Allahü teâlânın bildirdiğini bildireceği için (Resulüme uyun!) buyuruyor.
5- Elbette Eshab-ı kiram, Kur’an-ı kerimi anlayamadıkları için sual ettiler. Anlayabilselerdi niye soracaklardı ki?
Eshab-ı kiramın ileri gelenlerinden ve Cennetle müjdelen on kişiden biri olan Hazret-i Ali gibi büyük bir zatın anlayamadığını, günümüzün mezhepsizleri nasıl anlayacak? O hâlde, Resulullah efendimizin açıkladığından farklı bir şekilde Kur'ana mânâ vermek yanlıştır.
Kur’an-ı kerimin hakiki mânâsını öğrenmek isteyenin, din âlimlerinin kelam, fıkıh ve ahlak kitaplarını okuması gerekir. (Hadika)
Kur’an-ı kerimi doğru anlamak için, Peygamber efendimizin açıklamasına ihtiyaç vardır. Yoksa Peygamber efendimizin gönderilmesine lüzum kalmaz, Arapça bilenler aslından, bilmeyenler de mealinden okuyarak iman ve ibadetlerini buna göre yapardı. Kur’an-ı kerimde Peygamber efendimize hitaben mealen, (Kur’anı insanlara beyan edesin, açıklayasın diye sana indirdik) buyuruluyor. Huccetullahi alel-âlemin kitabında bildirildiğine göre, buradaki beyan etmek, âyet-i kerimeleri başka kelimelerle ve başka şekilde anlatmak demektir. Eğer herkes Kur’an-ı kerimi doğru olarak anlasaydı, 72 sapık fırka ortaya çıkmaz, herkes doğru itikada sahip olur, Ehl-i sünnet itikadında olurdu. Herkes farklı anladığı ve farklı tercüme ettiği içindir ki, 72 sapık fırka meydana çıkmıştır. Kur’an-ı kerim sağlamdır diye, meallerine de sağlamdır denilemez. Meal okumakla, Kur’an-ı kerimde nelerin anlatıldığı da doğru olarak öğrenilemez. Tâbir caizse, Kur’an-ı kerim anayasa gibidir. Yani kanunlar, tüzükler, yönetmelikler olmasa, sırf anayasa ile suçlular cezalandırılamaz.
.
Kur’anist denilen türediler
[Asya Mücahitleri denilen birileri, Avrupa Kur’anistlerine cevap olarak yaptıkları yorumları, mail gruplarının yanı sıra bize de göndermişler. Aynen yayınlıyoruz.]
Biz müslüman Kur’anistiz diyen misyonerler diyor ki:
21. Asrın Müceddidi Kur'anizmdir. Kur'anizm, Hak'tan gelen yeni bilgi, ışık ve elçiliğin manevi şahsi ve global ismidir. YORUM Kur’anizm yeni mi çıktı, eskiden de var mı idi? Kur’anizm daha önce niye müceddid olmadı da 21. Asırda oluyor? Kur’anizm nerede saklı idi de 14 asırdan beri ortaya çıkmadı da yeni çıktı? Bu saçmaları söyleyenin sarhoş olması lazım. İkinci büyük yanlış ise Kur’anizm tabiridir. 14 asırdır hiçbir İslam âlimi bu tabiri kullanmamıştır. Bu bir bid’attir. Her bid’at sapıklıktır. İzm’ler, liberalizm, komünizm, faşizm gibi beşeri ideolojileri gösterir. Allah’ın koyduğu nizama din denir. İzm’leri insanlar kurmuştur. Dinde reformcular, genellikle şu tabirleri çok kullanırlar: İslam düşüncesi, İslam nazariyesi, Kur’an düşüncesi, Kur’an felsefesi, Kur’anizm.
Böyle söylemek, İslam âlimlerinin bildirdiklerine göre küfürdür.
Kur’anist diyor ki: Allah'ın ideolojisi Kur'anizmdir. YORUM Allah ideolojisi demek de küfürdür. İde: İnsan zihninin bir konuda sahip olduğu düşünce, tasavvur demektir. İdeoloji: Kendi içinde bütünlüğü olan düşüncelerin tamamı. Kapitalizm, komünizm, faşizm birer ideolojidir. Allah düşüncesi, Allah felsefesi, Allah ideolojisi demek küfürdür. Yani böyle söyleyenin kâfir olduğunu İslam âlimleri açıkça bildiriyor.
Kur’anist: Asrın mehdisi ortaya çıktı. Ama o dünyayı düzeltene kadar kendini gizleyecek. YORUM Aşağıda tüp bebek halinde derken, burada ise ortaya çıktı diyorsunuz. Bu konuda İslam âlimleri sayısız eserler yazmıştır. Hiç biri o kendini gizleyecek dememiştir. İbni Hacer-i Mekki’nin Alamat-i Mehdi, imam-ı Süyuti’nin El-Burhan ve imam-ı Şarani’nin Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi kitaplarında iki yüze yakın Hazret-i Mehdi’nin alameti bildirilmektedir. Babasının ismi kendi ismi her şey bellidir. Peygambere mi inanalım yoksa Avrupa markalı Kur’anistlere mi? Dediğimiz gibi iki yüz alameti vardır. Hiçbir alameti gizli dediğiniz kimselere de uymamaktadır.
Kur’anist: Lenin, Stalin, Karl Marx ve Darwin gibi inkârcı ve materyalistler "Büyük Deccal"i temsil der. Ehl-i sünnet kabullerine uysun uymasın bu bir vakıa değil mi? YORUM Dinde ehl-i sünnet ölçü değil mi? Siz ehl-i sünnet değilsiniz öyle mi? Buna intakı hak derler. Stalinin ve Leninin büyük deccal olduğunu kim söyledi size? Deccalin vasfını Resulullah bildirmedi mi? Siz Resulullaha mı inanıyorsunuz, yoksa misyonerlere mi?
Kur’anist: 21. Asrın deccalı da İsrail'den çıkacaktır. YORUM Siz hep gaybdan haber veriyorsunuz. Kur’anda Allah’tan başka gaybı kimse bilmez buyuruluyor. Siz nasıl biliyoruz diyorsunuz? Sizin kitabınız ayrı mı?
Kur’anist: Şeytan Âdem’e secde etmemekle, âciz olmayan Allah’ı –bir manada- aciz bıraktı. YORUM Şeytan Allah’ı nasıl aciz bırakabilir? Müslüman iseniz, bu söz için tecdidi iman gerekir.
Hazret-i İsa’ya tüp bebek diyenler
Kur’anistler diyor ki: Allah'ın ilham etmesi ve dinsel ve bilimsel işaretlerin göstermesine göre 1990’da Hazret-i İsa yeryüzünde tüp bebek olarak bedenlenip ve gökten ruh olarak cismine binip 2020’de ortaya çıktıktan sonra, 2060’da dünyamızı terk edecektir. YORUM Hazret-i İsa’nın 1990’da tüp bebek olarak büyüdüğü hangi kitapta yazıyor? Bu kadar safsata olur mu hiç? Demek 18 yıl sonra dünyaya gelecek? Siz Yehovacı mısınız veya hangi misyonersiniz?
Kur’anist: Avrupa ve Amerika'daki tüp bebeklerden biri Hazret-i İsa olacaktır. YORUM Sizde hiç Allah korkusu yok mu? Tüp bebek, bir yumurta ve bir spermden meydana gelir. Bu tüp bebeğin yumurtasını kim verdi, spermini kim verdi? Yahudiler hâşâ ona piç dedi, ama sizin iftiranız Yahudiden de daha kötüdür. Hazret-i İsa gökten inmeyecek mi? Bu tüp bebeği nereden çıkardınız?
Kur’anist: Sperm Bankası'ndan bir erkek bir de kadın tohumu alınır. Bu tohum kiralık bir anneye aşılanır. Alın size Hazret-i İsa olacak annesiz ve babasız bir çocuk! YORUM Hâşâ böyle doğan çocuk piç olur. Hem buna Hazret-i İsa nasıl denir? O spermin sahibi yok mu? O yumurtanın sahibi yok mu? Bilinmeyince anasız babasız İsa mı denir? Kur’anda açıkça onu göğe kaldırdık diyor. Sen niye tüp bebek yapmaya çalışıyorsun?
Kur’anist: Kim bilir bu halde meydana getirilip kiliseye bırakılan kaç tane çocuk vardır. İşte Hazret-i İsa da bu çocuklardan biri olacak. İşte böyle haberleri ancak Allah'tan bilgi, ışık ve elçilik alanlar verebilir. YORUM Allah İsa gökten inecek diyor, siz kiliseden tüp bebek olarak bir Hristiyan tohumu olacak diyorsunuz. Siz Yahudi’den de kötüsünüz. Onların kestiği hayvan yenir, sizinkiler leş olur.
Kur’anist: Müslümanlıkla Hristiyanlığın yani iki dinin birleştirilmesi niye mümkün olmasın ki? YORUM İki farklı din birleşmez. Eğer Hristiyanlar Müslüman olacak deniyorsa, buna iki dinin birleşmesi denmez. Hristiyanlar Müslüman olacak denir. Global diyalogcular onları Müslüman yapmak istemiyor. İki dini, hatta üç dini birleştirecekler. İki veya üç din birleşince ortaya çıkan karışıma ne isim verilecek?
Kur’anist: Avrupa ve Amerikan halkı, kâfir bir millet değil, dâvete muhtaç bir ümmettir. YORUM Yani Hristiyanlar kâfir değil öyle mi? Davete muhtaç kâfirlerdir. Diyelim davet ettik Müslüman oldular. Ama daha önce kâfir değil miydiler? Kâfire kâfir denmez mi? Nasıl bir misyonerlik bu?
Kur’anist: Hem bu zamandaki Hristiyan olduğu kabul edilen milletler dahi bugün tam Hristiyan değildir. Gerçek Hristiyanlık ile, bozulmuş Hristiyanlık arasında beklemektedir. YORUM İslamiyet gelince artık Hristiyanlık kalır mı? (Allah indinde hak din ancak İslam’dır) âyetine inanmıyor musunuz? Gerçek Hristiyanlık hak mı idi? Hak idiyse, hak din var iken Allah niye İslamiyet’i gönderdi? Niye hak din ancak İslamiyet’tir dedi?
Kur’anist: Meryem oğlu Hazret-i İsa, babasız olarak tüp bebek mucizesi ile meydana gelmiştir. YORUM Tüp bebekteki sperm nereden geldi? Siz Kur’anı yalanlamakta Yahudileri de geçtiniz. Kur’an diyor ki: (İffetini korumuş olan, İmran kızı Meryem’e ruhumuzdan üfledik.) [Tahrim 12]
Allah ona üfledik diyor, siz ise tüp bebek diyorsunuz, Allah’ın bildirdiğinin aksini söylemek elçilik mi, dinsizlik mi? Allah Ol deyince olur. Hâşâ niye tüp bebeğe ihtiyaç duysun ki?
.
Hadis-i şerifleri inkâr
Sual: Misyonerlere aldanan bir genç, (Bir tek hadisin bile sahih olduğunu söylemek mümkün değildir. Çünkü ne hadisi söyleyen peygamberi, ne de, onu nakleden sahabeyi gördük, yanında değildik. Bu bakımdan bir hadisin doğru olduğunu söylemek yanlış olur. Mesela Buhari ve Müslim’in rivayet ettiği beş vaktin namazın farz oluşu ile ilgili hadis, diğerleri gibi uydurmadır. Eğer Muhammed Musa’dan üstün ise, onun tavsiyesine nasıl uyar?) diyor. Buna nasıl cevap verebiliriz? CEVAP Yukarıdaki iddiaları yapan maksatlı değilse, Peygamberi de, sahabeyi de, âlimleri de hakkıyla bilmiyor demektir. Tevatürden, icmadan, hadis ilminden haberi yoktur. Bilmediği bir şeyi, bir peygamber bir başkasına sorabilir. Bundan da haberi yok. Musa aleyhisselam ulül-azm, büyük bir resuldür. Buna rağmen, bilmediği ilimleri öğrenmek için, bir kimseden yardım istediği Kur’an-ı kerimde bildiriliyor. İşte âyet-i kerimeler: (Bu arada ikisi [Hazret-i Musa ile arkadaşı], katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve kendisine ilim öğrettiğimiz kullarımızdan birini buldular. Musa ona, sana öğretilen [gayblarla ilgili] ilimden, doğruyu bulmama yardım edecek bir bilgi öğretmen için sana tâbi olmak istiyorum, dedi.O, Sen benim yaptıklarıma dayanamazsın, esasını bilmediğin bir şeye nasıl dayanabilirsin?” dedi. Musa, inşallah, beni sabredici olarak bulursun dedi.) [Kehf 65 - 69]
Kitap sahibi bir peygamber, herhangi bir kimseden bilgi almak istediğine göre, Peygamber efendimizin Hazret-i Musa’nın tecrübesine istinaden yaptığı tavsiyesine uyması yadırganmamalıdır. Bu hadis-i şerif, Buhari ve Müslim gibi dinimizin en kıymetli iki hadis kitabında yer almaktadır. Bu iki kitaba inanılmazsa, din yıkılmış olur. Çünkü bu iki kitabın doğru olmasında İcma hasıl olmuştur. İcma, âlimlerin sözbirliğidir. Eğer İcma’ya inanılmazsa Kur’ana da inanılmaz. Ayrıca namazın nasıl kılınacağı, namazın farzları, vacibleri, mekruhları, sünnetleri, namazı bozanları Kur’an-ı kerimden anlamak mümkün değildir. Daha bir çok konunun hepsini Peygamber efendimiz açıklamıştır. Resulullah efendimizin açıklaması olmadan bunları bilmek mümkün değildir.
Medarik tefsirinde, Nisa suresinin (Müminlerin [itikad ve ameldeki] yolundan ayrılan Cehenneme gider) mealindeki 115. âyet bildirildikten sonra, (Kitab ve sünnetten ayrılmak gibi icmadan da ayrılmak caiz değildir) buyuruluyor. Beydavi’de, aynı âyetin tefsirinde (Bu âyet, icmadan ayrılmanın haram olduğunu göstermektedir) buyuruluyor.
İmam-ı Ahmed’in bildirdiği, (Ümmetim dalâlet üzerinde sözbirliği yapmaz) hadis-i şerifi de gösteriyor ki, Ehl-i sünnet âlimlerin söz birliği ile bildirdiklerinin hepsi doğrudur.
İbni Sebe diyor ki: Kur’anı toplayan Eshab, ona ilave ve çıkarma yaptı. Biz Kur’ana inanmayız. (Bu Kur’anı Allah indirdi korumasını o yapar) diye bir âyet uydurmuşlar.
Yok, biz İbni Sebe yahudisi gibi değiliz deniyorsa ve Kur’ana inanılıyorsa, Eshab-ı kiramın hepsinin Cennetlik olduğuna da inanmak gerekir. Onların rivayet ettikleri hadislerin de doğru olduğuna inanmak gerekir. Kur’anı bildirdikleri gibi hadisleri de onlar bildirdi. Bunlardan birini kötülemek, bir dediğine inanır, diğer dediğine inanmam demek, dini yıkmanın, İslamiyet’e inanmıyorum demenin kamufle edilmiş şeklidir. Hadis âlimlerini, yalancı, cahil ve din düşmanı bilmek ne kadar yanlıştır. Buhari ve Müslim gibi âlimlere uymak gerekir. Çünkü Kur’an-ı kerimde (Bilmiyorsanız zikir ehline [âlimlere] sorun) buyuruluyor. (Nahl 43)
Resule uymak
Sual: (Yalnız Kur'an var, Kur’andan başka kaynak yok) diyen sapık biri, (Kur’anda, “Resulümün bildirdiklerine uyun!” diye çok âyet vardır. Biz Resulün bildirdiklerini inkâr etmiyoruz. Ancak günümüze kadar, sağlıklı, uydurma olmayan bir hadis gelmediği için hadislere itibar etmiyoruz. Resulünün bütün sözleri değiştirildiği, uyulacak söz kalmadığı için yalnız Kur'an diyoruz) diyor. Allah, hadislerin böyle değişeceğini bilmiyor muydu da (Resulüme uyun!) buyurdu? CEVAP Hadis-i şeriflerin büyük kısmı sağlam kaynaklarla bize kadar gelmiştir. En ufak bir şüphe yoktur. Özellikle Kütüb-i sitte’deki hadis-i şerifler sağlamdır. Farzımuhal, (Yalnız Kur'an) diyen sapığın dediği gibi, bütün hadis-i şerifler uydurma olsa, böyle çirkin bir iddia, Allahü teâlâyı cahillikle suçlamak olmaz mı? Hâşâ Allah, hadislerin değiştirileceğini bilmiyor muydu? (Bilmiyordu) denemez. (Biliyordu) denirse, niye uydurma, yanlış, bozuk, bâtıl şeylere uyun emrini verdi?
Demek ki böyle şeylerin olmayacağını, Resulünün mübarek sözlerinin sağlam senetlerle geleceğini, değişmeyeceğini bildiği için, (Resulüme uyun!) buyurdu. Çünkü hadis-i şeriflere uyulmadan Resulullah’a uyulmuş olmaz.
.
Hadis-i şeriflerin yazılması
Sual: Bir genç, (Kütüb-i sitte ve daha bir çok hadis kitapları, hadisleri toplamışlar. Halbuki, Peygamber, (Benim hadislerimi yazmayın. Kim benden bir hadis yazmışsa, onu imha etsin) diye bildiriyor. Peki, âlimleriniz ne diye peygamberin bu sözüne uymamışlar da ciltlerle hadis kitapları yazmışlar?) diyor. Bunlara nasıl cevap vermeli? CEVAP Böyle sözler, hadislere inanmayan, (Peygamber postacı idi, Kur’anı getirmekle vazifesi bitti) diyen din düşmanlarının iddiasıdır. O kadar hadis âlimi geldi, fıkıh âlimi, tefsir âlimi geldi, hiç biri bunu bilmiyor muydu? İslam âlimleri din düşmanı mı idi de, Resulullahın sözlerine uymadılar? Böyle bir soruyu samimi bir Müslüman soramaz.
Bunlar, işlerine gelince hadisi delil gösterirler, gelmeyince de hepsi uydurma derler. Bunların en bariz hile ve taktiği, olmuş bir olayı bozarak, Bektaşi gibi bir kısmını alıp diğer kısmını almayarak yarım anlatırlar. Olmamış bir şeyi, iftira ve yanlış olduğu hemen bilineceği için pek anlatmazlar. Ama olmuş olayı değiştirerek, yarısını alıp yarısını gizleyerek anlatıp, müslümanların şüpheye düşmesine çalışırlar. Hainler bu taktikleriyle çok insanı da kandırmışlardır. Bunları iyi tanıyıp tuzaklarına düşmemeli.
Şu husus da iyi bilinmeli ki, Peygamber efendimiz bütün hadis-i şeriflerini en son günde, hepsini bir anda söylemedi. 23 sene boyunca söyledi. Çeşitli olaylara göre, şahıslara göre, şartlara göre söyledi. Rahmet olması için, aynı hususta farklı söylediği de olurdu. Bu yüzden hadis-i şeriflerin ne zaman ve niçin söylendikleri de önemlidir. Din 23 sene boyunca yaşanarak bildirildi. Bazı emir ve yasaklar zamanla farz veya haram oldu. Bir şey haram olmadan önceki durumları anlatan hadisleri yazıp, bak Resulullah böyle buyurdu demek dini içten yıkmaya çalışmaktır. Veya farz olmadan önceki durumları anlatıp, bak böyle yapılırdı, demek ki sonradan mezhepler bunu haram etmiş demek hainliktir. Ayrıca, farklı hadis-i şerifleri görünce, birbirine tenakuz zannetmemeli, onları bize bildiren ehl-i sünnet âlimlerine suizan etmemeli. Hadis âlimleri bunları hâşâ bilmiyor muydu?
İslam âlimlerinin kitaplarının bozuk olduğunu söyleyenin, aklından ve dininden şüphe olunur. Çünkü bu kimse, Resulullahı ve Eshab-ı kiramdan hiçbirini görmediğine göre ilmini nereden öğrendi? Bir şeyler öğrendi ise, İslam âlimlerinin kitaplarından öğrenmiştir. O âlimlerin kitaplarına bozuk derse, kendisi doğru yolu nereden bulmuştur?
İlk zamanlarda, ölenlerin çoğu müşrik olduğu için, kabir ziyareti yasak edilmişti. Daha sonra, müminler de ölünce, (Daha önce kabir ziyaretini yasaklamıştım, şimdi ziyaret edin) buyuruldu. Tesettür emri sonradan geldi, içki sonradan yasak edildi. Bunun gibi, daha önce Kur’an-ı kerim yeni inerken, âyetlerle hadislerin karışmaması için, hadis-i şeriflerin yazılması yasaklanmışsa da, daha sonra yazılması emredildi. Bunu istismar ediyorlar.
İlmi talep etmek her Müslümana farz olduğu gibi, ilmi neşretmek de böyledir. Hadis-i şerifte de, hikmetin, müminin kaybolmuş malı olduğu, nerede bulursa, derhal alması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca, (Burada olanlarınız, burada olmayanlara tebliğ etsinler! Belki de, kendilerinden daha anlayışlı birine tebliğ etmiş olabilirler. Sözlerimi işitip belledikten sonra, başkalarına aynen aktaranın Allahü teâlâ yüzünü ağartsın) [Ebu Davud, Tirmizi, İbni Mace, Darimi, İ. Ahmed] hadis-i şeriflerine uyan âlimler, dini yaymaya çok gayret göstermişlerdir.
Hazret-i Ebu Zer-i Gıfari’nin, (Kılıcı enseme dayasanız, Resulullahtan duyduğum bir sözü, başım kesilinceye kadar tebliğe vakit bulacağımı bilsem, o sözü muhakkak size yetiştiririm) sözleri, hadis ilmine verilen önemi göstermektedir. Kur’an ilk nazil olurken, âyetlerle karışmasın diye, (Kur’andan başka benden bir şey yazan onu imha etsin) buyurulmuştu. Daha sonra Kur’anı ezberleyenler çok olduğu için, hadis-i şeriflerin de yazılması emredildi.
Abdullah bin Amr bin As, her hadisi yazar, Resulullah efendimiz buna mani olmazdı. Hatta bazıları, (Sen her şeyi yazıyorsun. Ama Resulullah da insandır. Öfkeli iken de söz söyler) dediler. Durumu Resulullaha arz edince, mübarek parmağını ağzına götürüp, (Yaz! Allah’a yemin ederim ki, bu ağızdan hak sözden başkası çıkmaz) buyurdu. (Ebu Davud, Hakim)
Şu âyet-i kerime de aynı mealdedir: (O, kendisine vahyedilenden başkasını söylemez.) [Necm 3,4]
Bir sahabi, hadis-i şerifleri ezberleyemediğini arz edince, Resulullah efendimiz, yazarak muhafaza etmesini isteyip, (Sağ elinden yardım iste) buyurdu. (Tirmizi)
Rafi bin Hadic hazretleri, (Sözlerinizi yazalım mı ya Resulallah?) diye sorunca, ona da (Evet yazın) buyurdu. (Rame hürmüzi)
Yine hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Hadislerimi senedi ile birlikte yazın. Eğer o hadis doğru ise ecirde ravi ile ortak olursunuz. Eğer yanlış ise, onun vebali isnat edilen ravinin üzerine olur.) [Hakim, Ebu Nuaym]
(Benden hadis yazana, o hadis devam ettikçe, sevap yazılmaya devam edilir.) [Hakim]
(Benden hadis bildirin. Ama bana yalan isnat eden Cehenneme hazırlansın.) [Müslim]
(Affolmak niyetiyle, 40 hadis yazana, Allahü teâlâ şehit mertebesi verir.) [İbni Cevzi]
(Geriye kırk hadis bırakarak ölen, Cennette arkadaşımdır.) [Deylemi]
(Hadisimi dinleyip hıfz eden ve ona tutunan, mahşerde Kur’anla haşrolur. Hadisime önem vermeyen de, Kur’anı hor görmüş olur. Kur’anı hor gören de, dünya ve ahirette hüsrana uğrar.) [Ebu Nuaym, Hatib]
(İlmi talep etmeye koşun. Sadık bir kimseden işitilecek bir hadis-i şerif, dünya ve dünya hazinelerinin hepsinden daha hayırlıdır.) [İ. Râfi’î]
(Kendine fayda veren iki hadis bile öğrenip, onları başkasına da öğreten ve onlardan faydalanan, altmış yıllık ibadetten daha fazla sevap alır.) [Deylemi]
(Allah’ım, hadislerimi ve sünnetimi başkalarına nakleden ve onları insanlara öğreten halifelerime rahmet eyle.) [Taberani]
(Bir sünneti ayakta tutmak veya bir bid’ati yok etmek için ümmetime bir hadis nakleden Cennettedir.) [Ebu Nuaym]
(Size ilim öğrenmek için bazı insanlar geldiği zaman “Resulullahın tavsiye ettiği ilmi öğrenmeye hoş geldiniz” deyin ve sorularını cevaplandırıp, problemlerini çözün.) [İbni Mace]
(Benden duyduklarınızı tebliğ edin. Beni İsrail’den bildirdiklerimi de anlatın. Yalnız bana, bilerek yalan isnat eden kimse Cehennemdeki yerine hazırlansın.) [Tirmizi]
(Benim hadisimi duyup da ezberleyene Allah rahmet etsin.) [Taberani]
Sual: Kur’anda (Hadisler uydurmadır) diye bir âyet varmış. Böyle bir şey var mı? CEVAP Hadis, kadim [eski] kelimesinin zıddıdır, yani yeni demektir. Ayrıca söz ve haber anlamına da gelir. Kur’an-ı kerimde geçen bütün hadis kelimeleri, söz ve haber anlamındadır. Deyim olarak, Resulullahtan rivayet edilen haberlere hadis denir. Hadis-i şerif, Resulullah efendimizin şerefli, mübarek sözleridir.
Dini yıkmak isteyenler, önce âlimlerden, mezheplerden başladılar, sonra da hadis-i şeriflere saldırdılar. Sahih de olsa hadis-i şerife düşmanlıklarını gizlemediler. Ama her Müslüman bilir ki, hadis-i şeriflere düşman olmak, (Resulüm vahiyden başka söylemez) buyuran Allahü teâlâya düşmanlıktır. Bu Allah düşmanları, (Yalnız Kur’an) yaftası altında, hadislerden başlayarak İslamiyet’i yıkmaya çalışıyorlar.
Allahü teâlâ, Resulüne uymayı, kendine uymak olarak bildirmekte ve Resulün emri ile kendi emrini ayıranlara kâfir demektedir. İşte âyet-i kerime mealleri:
(Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80]
(Allah ve Resulüne itaat eden, en büyük kurtuluşa ermiştir.) [Ahzab 71]
(Resulüm de ki: “Bana uyun ki, Allah da sizi sevsin!”) [Al-i İmran 31]
(Ona uyun ki, doğru yolu bulasınız!) [Araf 158]
Bu âyetlere rağmen, hadislere savaş açıldı. Mezhepsizler, kasten söz anlamındaki hadis kelimesini sanki hadis-i şerif gibi göstermeye çalışıyorlar. Uygunsuz bir söz ifadesini, uygunsuz bir hadis diye tercüme ediyorlar. Hadis kelimesini söz olarak tercüme etmeyip hadis olarak söylüyorlar, mesela (Kur’andan sonra hangi söze inanacaklar?) âyetini, (Hangi hadise inanacaklar) diye değiştiriyorlar.
Halbuki Kur’anda, hadis kelimesi bazen, Kur’an anlamında da kullanılıyor. O zaman hadis kelimesini, hadis-i şerif olarak göstermek, kendi aleyhlerine delildir. İşte âyet mealleri:
(Bu hadise [söze yani Kur’ana] inanmayanlar [helak olacakları için] arkalarından üzülerek neredeyse kendini harap edeceksin!) [Kehf 6]
(Allah, hadislerin [sözlerin] en güzelini bir kitap halinde indirdi.) [Zümer 23]
(Şimdi siz bu hadise mi [söze yani Kur’ana mı] şaşıyorsunuz?) [Necm 59]
(Âlemlerin Rabbi tarafından indirilen bu Kur’an-ı kerime ancak temiz olanlar dokunabilir. Siz bu hadisi mi [sözü mü yani Kur’anı mı] küçümsüyorsunuz?) [Vakıa 77-81]
Kur’an-ı kerimde lehv-el hadis, boş laf demektir. Bir âyet meali:
(İnsanlardan öylesi var ki, herhangi bir ilmi delile dayanmadan Allah yolundan saptırmak ve sonra da onunla alay etmek için boş lafı satın alır.) [Lokman 6]
Hadis düşmanları, buradaki boş lafa, hadis eğlencesi veya uydurma hadis demişlerdir. Bu hileye, bu oyuna gelmemelidir.
.
Dinde dört delil vardır
Sual: Hadis düşmanları, (Hadisler dinde delil olsaydı, din eksik olurdu, çünkü hiçbir hadis âlimi, bildiği bütün hadisleri kitaplarına yazmamıştır. Mesela Müslim’de olan bir hadis, Buhârî’de olmayabilir. O zaman bu hadiste bildirilen hüküm dine girmemiş ve din de eksik kalmış olur) diyorlar. Böyle söylemeleri doğru mudur? CEVAP Hadis, Resulullah’ın vahye dayanan sözleridir. İslamiyet’in bir parçası değil tamamıdır, çünkü Peygamber efendimiz, Allahü teâlânın emri ile Kur’an-ı kerimi açıklayarak, İslamiyet’i tebliğ etmiştir. (Bu âyet-i kerime, bu hadis-i kudsî, bu da hadis-i şerif) diye bildirmiştir. Bunlar delil olmazsa, ortada din kalmaz. (Hadisler delil değildir) demek, (Kur’an delil olamaz) demektir, çünkü böyle söylemek, Kur’an-ı kerimin, (Resulüme itaat edin, onun bildirdiklerine uyun) emrini inkârdır. Yani İslamiyet’i yıkmanın başka bir yolu olur.
Müslim’deki bir hadis, Buhârî’de olmayabilir, Buhârî’deki bir hadis de, Müslim’de olmayabilir. Kütüb-i sittedeki diğer hadisler de böyledir. Birinde olup ötekinde olmayan hadisler, elbette olur. Hepsini bir hadis âliminin kitabına yazması gerekmez. Eshab-ı kiram bütün hadisleri bildirmiştir. Hadis kitapları, bir bütün olarak ele alınınca, dinde hiçbir eksik hükmün kalmadığı görülür. Kur’an-ı kerim, hadislerle açıklanarak, dinimizde eksik bırakılan mesele kalmamıştır. Namazın rekâtları, farzları, vacibleri, namazı bozan hususlar gibi çok şey, Kur’an-ı kerimin emrine uyularak, hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Hadis-i şerifleri delil saymamak, Kur’an-ı kerimi delil saymamak olur. Hadisler delil olmazsa, her şeyin hükmünü Kur’an-ı kerimde bulamayız.
Hadislerin delil olmasını inkâr edip, (Yalnız Kur’an delildir) diyenler kesinlikle samimi değildir, çünkü Allahü teâlâ, (Yalnız bana tâbi olun, yalnız bana itaat edin) buyurmuyor. (Resulüme de itaat edin) buyuruyor. Eğer hadisler, yani dinimiz eksik olsaydı, Allahü teâlâ, (Dininizi tamamladım) buyurmazdı. Hadislerin eksik olup olmadığını hâşâ Allahü teâlâ bilmez mi? Resulullah'a uymak gerektiğini bildiren birkaç ayet-i kerime meali: (Resulümün verdiğini alın, yasakladığından sakının!) [Haşr 7]
(O Peygamber, güzel şeyleri helâl, çirkin şeyleri haram kılar.) [Araf 157] (Allahü teâlâ, haram kılma yetkisini Resulüne de vermiştir.)
(Allah ve Resulüne itaat eden Cennete, isyan eden Cehenneme gider.) [Nisa 13,14]
(Biz her Peygamberi, kendisine itaat edilsin diye gönderdik.) [Nisa 64]
(Kur’anı insanlara beyan edesin, açıklayasın diye sana indirdik.) [Nahl 44]
Buradaki beyan etmek, âyet-i kerimeleri başka kelimelerle ve başka şekilde anlatmak demektir. (Huccetullahi alel-âlemin)
Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Cebrail aleyhisselam, Kur’anla beraber, onun açıklaması olan sünneti de getirdi.) [Darimi]
(Bana Kur’an-ı kerimin misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
(“Yalnız Kur’andaki helâl ve haramı kabul edin” diyenler çıkar. İyi bilin ki, Peygamberin haram kılması, Allah’ın haram kılması gibidir.) [Tirmizî]
.
Kur'an ve sünnet
Sual:(Kur'an ve Sünnet varken mezheplere uyulmaz. Şahsen ben Allah'ın kelamını hiçbir mezhep âliminin sözüne değişmem. Onun için self servis yaparım, kendim pişirir kendim yerim. Kur'an varken başka şeye ne ihtiyaç vardır? Hadisler de böyledir. Allah’ın kelamı varken niye hadislere bakılır ki?) deniyor. Peygamberimiz ve âlimler Kur'ana aykırı mı konuşuyorlar? CEVAP
Bu safsataya mugalata, laf ebeliği denir. Şimdi demagoji deniyor. Karşısındakini yanıltmak için doğruya benzer yanlış söz demektir. (Allah'ın kelamını hiçbir mezhep âliminin sözüne değişmem) diyor, bunun aksini kim söyleyebilir? Peygamber efendimizin ve mezhep imamlarımızın bildirdiklerine uymak, başkalarının sözünü Allah'ın sözüne tercih etmek olmaz. Bu mezhepsizlerin kullandığı, alçakça demagojik bir taktiktir. Kendisi, Kur'an mealinden bir şey okuyor, bir şey anlıyor, bunun adı Kur’an oluyor, ama Peygamber efendimizin veya mezhep imamlarımızın Kur'an-ı kerimden anladığı hâşâ Kur’an’dan farklı oluyor. Bu nasıl sapıklık, akıl alacak gibi değil.
(Niye Allah kelamına değil de, başka kaynaklara bakıyorsunuz?) diyorlar. Bu dinin sahibi, peygamberi, Allahü teâlânın habibi Resulullah efendimizin veya Onun vârisleri olan mezhep imamlarımızın anladıkları Kur'an’dan ayrı bir şey oluyor da, bizim Kur'an’dan anlayacağımız nasıl din oluyor? Bizim anladığımız senet oluyor, Resulullah'ın ve onun vârisleri olan âlimlerin anladıkları nasıl sapıklık oluyor?
Din nakle dayanır, kendi anladıklarımız dinde senet olmaz. Kendi anladıklarımıza, (Kur'an böyledir) denmez. Denirse insan sayısı kadar farklı görüş meydana çıkar. Ortada din diye bir şey kalmaz.
Hakkı tanımak nasıl olur? Sual: Bir mezhepsiz diyor ki: (Hak kişilerle bilinmez, bilakis kişiler hakla tanınır. Sen önce hakkı tanı, hakkın ehlini de bilirsin. Hak olan Kur'an ve Sünnet'tir. Bir sözü söyleyenin sözü Kur'an ve Sünnet'e uyuyorsa, o kimse hak ehlidir, uymuyorsa hak ehli değildir. İmam-ı a'zamın veya başka imamların sözleriyle hak tespit edilmez.) Bu söz doğru mu? CEVAP (Kur'an ve Sünnet) diyerek, art niyetini bu kelimelerin arkasına gizliyor. Kur'an ve Sünnet hakkın kendisidir. Ama Kur'an ve Sünnet’ten kimin anladığı ölçü olur? Bir mezhepsiz, Kur'an ve Sünnet’e bakarak, (İmam-ı a'zam yanlış söylemiştir, o hak ehli değildir) diyemez. Kur'an ve Sünnet'i en iyi anlayan müctehid âlimlerdir, mesela bunların en büyüğü olan İmam-ı a’zamdır. O, (Hak şudur) diyorsa, ona uyulur. Mezhepsizin anladığına uyulmaz. Bir örnek verelim:
Mezhepsiz, (Kur’anda Kevser sûresinde, “Allah için kurban kes!” emrine göre, kurban kesmek herkese farzdır) dese de, onun Kur’andan anladığı hak değildir. Hiçbir mezhep imamı, (Kurban kesmek farzdır) dememiştir. Demek ki, bizim gibilerin Kur’anla, Sünnet'le hakkı tespit etmemiz, imkânsız denecek kadar zordur. Bir bakkalın kanundan, anayasadan anlamasıyla bir hukukçunun anlaması aynı olmaz. Kur'an-ı kerimi anlamak, anayasayı anlamak kadar kolay da değildir. Mezhepsizlerin, hak mezheplere aykırı olarak Kur'an ve Sünnet'ten çıkardığı hüküm asla hak olamaz. Bugün için hakkı tespit etmek, ancak tâbi olduğu mezhebin hükmüne uymakla olur.
Peygamber efendimiz, Kur'an-ı kerimi anlayıp şerefli arkadaşlarına [Eshab-ı kirama] anlatmıştır. Kur'an-ı kerimi onun anlattığından farklı söyleyenin bildirdiği hüküm geçersizdir. Hak ancak Resulullah efendimiz, Eshab-ı kiram ve mezhep imamlarıyla bilinir. Mezhepsizlerin Kur'an ve Sünnet'ten anladıklarıyla hak bilinemez. Bunlar, (Hak, kişilerle bilinmez) sözüyle mezhep imamlarını kastediyorlar. Kendi anladıklarını da hak kabul ediyorlar. Bunun için meal okuyorlar, Tesettür âyetlerini anlamadıkları gibi, Resulullah'ın açıklamasına da itibar etmeyip, (Kur’anda kapanmak yok) diyorlar. İçkinin haram edilişini bildiren âyetleri de anlayamadıkları ve yine Resulullah efendimizin açıklamasına da itibar etmedikleri için, (Sarhoş etmeyecek kadar, efendice içki içmekte sakınca yoktur) diyorlar. Üstelik, (Ben Kur’andan söylüyorum) diyerek kendi anladıklarını Kur'an sanıyorlar. Resulullah efendimizin bildirdiklerine, Ehl-i sünnet âlimlerinin o âyet-i kerimeleri açıklamalarına bakmıyorlar. (Onlar da insandır, kişiye göre din olmaz) diyorlar. Kur’an-ı kerimden kendi anladıkları din oluyor, hak oluyor da, İmam-ı a'zamın ve diğer mezhep imamlarının anladıkları, kişilerin görüşleri oluyor, hak olmuyor, din olmuyor! Mezhepsizlerin, dört hak mezhebe aykırı sözlerine itibar etmemelidir.
Kitap Sünnet demek
Sual: Ehl-i sünneti savunduğu söylenen bir yazar, (Biri, davasını savunmak için Kur’an’dan onlarca âyeti delil gösterse Sünnete ve sahabeye uygun değilse, bunun hakikat olduğunu tasdik etmeyin) diyor. O, Sünnete ve sahabeye uygun olsa, fakat mezhebimize aykırı olsa, tasdik etmek doğru mudur? Bir de, niye âyet diyor da, âyet meali veya o kişinin âyetten anladığı mânâ demiyor? CEVAP Her iddiayı sahibine sormalı. Bizim onlar adına konuşmamız yanlış olur. Ama sözün zahirine bakarak ne anlaşıldığını bildirelim:
Bu sözü için (Yalnız Kur’an) diyenler, bu yazarı suçlamıştır. Suçlamaları kasıtlıdır, yanlıştır. Yazar, öyle söylemekle (Âyetler delil olmaz) demiyor. (Kur’an’ı en iyi anlayan Resulullah ve sahabe-i kiramdır. Onların anladıklarına uygun değilse, sizin âyetlerden anladığınız yanlıştır) diyor. (Yalnız Kur’an) diyenler, Kur’an’dan kendi anladıklarına Kur’an diyorlar. Hâlbuki onların veya bizim anlamamız doğru olsa da yanlıştır. Çünkü icazetli müfessir değiliz. Kendi anladığımız mânâya nasıl (Bu, Allah'ın kelamıdır) deriz? Yazar, bunu anlatmaya çalışıyor. Ancak sizin dediğiniz gibi, bir kimsenin Kur’an-ı kerimden anladığı Sünnete uygun olabilir, ama mezhebimize uymuyorsa, (Bu anlayış, bizim mezhebimize aykırıdır) deriz.
Biri çıkıp, (Abdest âyetinde, sırayla yıkamanın farz olduğu bildiriliyor) dese, sahabe-i kiramdan örnekler de verse, biz (Evet) dersek mezhebimizden çıkmış, mezhepsiz olmuş oluruz. Çünkü Hanefî'de tertip farz değildir, Şâfiî'de farzdır. Şâfiî olan tasdik eder, ama Hanefî tasdik edemez.
Yine biri, (Abdest âyetinde, muvalatın ve başın tamamını mesh etmenin farz olduğu bildiriliyor) dese, biz de evet dersek, mezhepsiz oluruz. Çünkü Hanefî'de ikisi de farz değildir. Bunlar Mâlikî'de farzdır. Mâlikî olan tasdik eder, ama Hanefî tasdik edemez.
Başka biri de, (Abdest âyetinde, başı olduğu gibi, çıplak ayakları da mesh etmek farzdır. Ayakları yıkamak bid’attir) dese, mezhebimize aykırı olduğu için tasdik edemeyiz. Sadece, (Şiîlerde öyledir) deriz.
Yine biri, (Ben Kur’andan Fâtiha okumanın farz olduğunu anlıyorum) dese, bu sözü sünnete aykırı değildir. Ancak Hanefî mezhebine aykırıdır. Onun için ölçü, mezhebimizin bildirdiği hükümlerdir. Yalnız Kur'an diyen mezhepsizlerin, mezhebimize aykırı olan sözlerini, (Biz Kur'an'dan söylüyoruz) deseler de, tasdik edemeyiz.
(Yalnız Kur'an) diyenlerin yanında, (Yalnız Kitap ve Sünnet) diyen mezhepsizler de var. Bunlar mezhepsizliği meşrulaştırmak için, Kur’an’dan anladıkları hükümlere (Kur’an yolu), hadislerden anladıkları yola da, (Sahabenin yolu) diyerek ahmakları kandırmaya çalışıyorlar.
Onun için mezhebi olan, dört mezhebin hak olduğuna inanan kimse, (Kitap ve Sünnet) tâbirini kullanmaktan kaçınmalıdır. Çünkü şimdi bu tâbiri genelde mezhepsizler kullanıyor. Ehl-i sünnet olan bilir ki, dinimizde delil sadece, (Kitap ve Sünnet) değil, (İcma) ve (Kıyası fukaha) da vardır. Mezhepsizlere, mezhebimizin dışına çıkanlara, mezhebi geniş olanlara itibar edilmez.
.
Seferde namazı kısaltmak
Sual: Mezhepleri ve hadis-i şerifleri kabul etmeyip (Yalnız Kur’an) diyen biri, (Seferde namazı kısaltmak diye bir şey Kur’anda yok) diyor. Her şeyi Kur’anda aramak yanlış değil mi? Mesela Kur’ana göre namaz nasıl kılınır? Resulullah, nasıl kılınacağını tatbiki olarak göstermemiş mi? (Allah, “Niye namazı az kıldın?” demesin de, “Niye çok kıldın?” derse desin, seferde namazı tam kılmanın mahzuru olmaz) diyor. Bu konuda dinimizin hükmü nedir? CEVAP (Yalnız Kur’an) diyenler, dinimizi içten yıkmaya çalışan mezhepsizlerdir. Peygamber efendimiz, “sallallahü aleyhi ve sellem” seferilik konusundaki hükümleri de bildirmiş, mezhebimiz de açıklamıştır. Hadis-i şerifleri yok saymak çok tehlikelidir. Hadis-i şerifler olmasaydı, namazların kaç rekât olduğu, nasıl kılınacağı, rükû ve secdede okunacak tesbihler, cenaze ve bayram namazlarının kılınış şekli, zekât nisabı, orucun, haccın farzları, hukuk bilgileri bilinemezdi. Yani hiçbir âlim, bunları Kur'an-ı kerimden bulup çıkaramazdı. Bunları Peygamber efendimiz açıklamıştır. Mezhep imamları, hadis-i şerifleri açıklamasaydı, sünnet kapalı kalırdı. Sünneti, müctehid âlimler açıklamış, böylece mezhepler meydana çıkmıştır.
Peygamber efendimiz, Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Seferde namazı tamam kılan, mukimken eksik kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar]
(Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]
İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah'ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
İbni Mesud hazretleri de, Resulullah'ın seferde yatsının dört rekât farzını iki rekât kıldığını bildirmiştir. (Buharî)
Oruç tutup bayılan birini gören Resulullah, “sallallahü aleyhi ve sellem”, (Seferde oruç tutmak, taat ve ibadet değildir) buyurdu. (Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
Eshab-ı kiramın büyüklerinden Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, sadece korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bize dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)
Hanefî uleması, bu hadis-i şerifleri ve benzerlerini delil alarak, seferde dört rekâtlı farzları iki rekât kılmanın vacib, dört rekât kılmanın ise günah olduğunu bildirmiştir. (Tahtavî)
(Allah, “Niye namazı az kıldın?” demesin de, “Niye çok kıldın?” derse desin, seferde namazı tam kılmanın mahzuru olmaz) ifadesi de çok yanlıştır, ilmî değildir, bir mugalatadır, yanıltıcı bir sözdür. Dinde esas olan emre uymaktır, emre uymamak suçtur. Mesela, sabah namazını iki yerine üç, akşam namazını üç yerine dört rekât kılsak bu namazlar hiç sahih olmaz. Üstelik emre uymamanın ötesinde, Allahü teâlânın emrini değiştirmiş oluruz.
Kur’ana göre namaz
Sual: Kur’ana sonradan iki âyet ilave edildiğini söyleyen ve kendini peygamber olarak ilan edip bâtıl bir din kuran, Rashat Khalife isimli Mısırlı biri diyor ki: (1- Namaz vakitleri altıdır. Gece namazı da farzdır. Kur’anda gece namazının kılınması emrediliyor. 2- Her namaz iki rekâttır, akşamı üçe, diğerlerini dörde çıkaran Muhammed’dir. Bu, Kur’ana aykırı olduğu için geçersizdir. 3- Hayz olmak, kadının abdestini bozmaz, namazını da kılar. Yellenmek de abdesti bozmaz. Namazda konuşulsa da, namaza zarar vermez. Bunlar gibi, Kur’anda yazmayan, fakat hadisle bildirilen hiçbir şey namazı bozmaz.) Bunlara bir cevap verir misiniz? CEVAP Yerli mezhepsizlerden aynı şekilde konuşanlar olduğu gibi, (Namaz üç vakittir diyenler) de vardır.
(Yalnız Kur’an) diyenler, kesinlikle Kur’an-ı kerime inanmazlar. Dinsizliklerini örtmek için Kur’anı paravan olarak kullanıyorlar. Kur’anı en iyi anlayan Peygamber efendimiz değil mi? Kur’anda (Resulüme uyun!) denmiyor mu? Resulullah ömrünün sonuna kadar beş vakit namaz kılmadı mı? (Namaz vakti üçtür veya altıdır) demek, Ya (Resulullah Kur’anı anlayamadı) demektir veya (Anladığı hâlde yanlış uyguladı) demektir. En kötüsü de (Resulüme uyun!) emrini çiğneyerek kendi anladığını ölçü almaktır.
Şimdi maddeler hâlinde her birine cevap yazalım: 1- Peygamber efendimiz, bize namazın beş vakit olduğunu açıkça bildirdi. Ömrünün sonuna kadar hep beş vakit namaz kıldı. Artık başka delil aramak gerekmez. Nisa sûresinin 103. âyetinde, (Namaz, belli vakitlerde farz kılındı) buyurulup, ayrıca, beş vaktin hepsi de diğer âyetlerde bildirildiği hâlde, beş vakit namaz ifadesinin geçmeyişi, kutuplarda ve buralara yakın yerlerde, beş vaktin tamamının teayyün etmemesindendir. (Nimet-i İslam)
İsra sûresinin, (Güneşin kayması anından, gecenin kararmasına kadar ve sabah vakti namaz kıl) mealindeki 78. âyet-i kerimesinin aslında geçen, (Dülûk-üş şems) öğle ve ikindi, (Gasak-ıl leyl) akşam ve yatsı namazı, (Fecr) de sabah namazıdır. (Beydavi)
Kaf sûresinin, (Güneşin doğuşundan ve batışından önce ve gece Rabbini tesbih et!) mealindeki 39. ve 40. âyet-i kerimesindeki, Güneş’in doğuşundan önceki sabah namazı, Güneş’in batışından önceki öğle ve ikindi namazı, geceki de akşam ve yatsı namazıdır. (Beydavî)
İbni Abbas hazretlerine, (Resulullah beş vakit namaz kıldırıyor. Kur’an-ı kerimde beş vakit namazı bildiren âyet hangisidir?) diye sual edildiğinde, şu mealdeki âyet-i kerimeyi okudu: (Akşama girerken, sabaha ererken, gündüzün sonunda ve öğle vaktinde Allah’ı tenzih edin!) [Rum 17,18]
(Akşama girerken) ifadesinden maksat, akşam ve yatsı namazı, (sabaha ererken) ifadesindeki sabah namazı, gündüzün sonundaki, ikindi namazı, öğledeki de, öğle namazıdır. (Celaleyn)
Nur sûresinin 58. âyet-i kerimesinde, (salât-ı fecr = sabah namazı) ve (salât-ı işâ = yatsı namazı) ifadesi açıkça geçmektedir.
Bu âyet-i kerimede, (Namazları ve orta namazı [ikindi namazını] kılın!) buyuruluyor. Arapça gramere göre, namazlar [salevat] denince, ikiden fazla namaz anlaşılır. Çünkü iki namaz demek için, salevat [namazlar] değil, salateyn [iki namaz] denilir. Vusta [orta] namaz ikindi namazı olduğuna göre, ikindi hariç, öteki namazların sayısı iki olamaz, ikiden fazla olması gerekir. Üç de olamaz. Çünkü VUSTA NAMAZI hariç 4,6 gibi çift sayılı olmalı ki, orta namaz [ikindi namazı] tam ortada olabilsin.Yani ortadaki namaz ikindi olduğuna göre, ondan önce iki namaz, ondan sonra da iki namaz bulunduğu meydana çıkar. Diğer âyetlerdeki namaz vakitleri de dikkate alınınca, namaz vakitlerinin beş olduğunda hiç şüphe kalmaz. (Gündüzün iki tarafında, gecenin de yakın saatlerinde dosdoğru namaz kıl! Çünkü güzellikler kötülükleri [günahları] giderir. Bu, iyi düşünenlere bir öğüttür.) [Hud 114]
Gündüzün iki tarafındaki namazlar sabah, öğle, ikindi; gecenin yakın saatlerindeki namazlar da akşam ve yatsı namazlarıdır. (Medârik)
Burada (Hasenat = Güzellikler) den murat beş vakit namazdır. (Medârik, Beydâvî)
Kitap ve Sünnet’ten sonraki delil İcma’dır. Peygamber efendimiz, Eshab-ı kiram ve onlardan sonra bugüne kadar gelen bütün âlimler, beş vakit namaz kılmış, bu hususta kesin bir İcma hâsıl olmuştur. İmam-ı a'zam, diğer üç mezhebin imamları ve Ehl-i sünnet âlimlerinin tamamı hadis-i şeriflere uyarak (Namaz beş vakittir) derken, Mısırlı fellahın (Namaz altı veya üç vakittir) demesinin ne önemi olur?
İslam âlimleri de, beş vakit namazın nasıl kılınacağını kitaplara yazmışlar, böylece Kıyas-ı fukaha ile de namazın beş vakit olduğu sabit olmuştur.
Namazın beş vakit olduğuna dair hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir:
(İslam beş şey [temel] üzerine kuruldu:
1- Allah’a ve Muhammed aleyhisselamın Onun resulü olduğuna inanmak,
2- Her gün beş vakit namaz kılmak,
3- Senede bir kere malının kırkta birini Müslüman olan fakirlere zekât vermek,
4- Ramazan-ı şerif ayında her gün oruç tutmak,
5- Mekke’ye giderek, ömründe bir kere hac etmek.) [Buharî, Müslim, Tirmizî, Nesaî]
(Beş vakit namaz kılanın hâli, evinin önünden akan suda beş defa yıkanan kimse gibidir. Nasıl böyle bir kimse kirden temizlenirse namaz kılan da küçük günahlardan öyle temizlenir.) [Buharî, Müslim, İ. Ahmed, Beyhekî, Darimî, Taberanî]
(Cebrail inip, bana imamlık yaptı ve kendisiyle birlikte beş vakit namaz kıldım ve beş vakit namazla emrolundum.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî]
(Farz olduğuna inanıp, rükû, sücud, abdest ve vakitlerine riayet ederek beş vakit farz namaza devam edene Cennet vacib, Cehennem haram olur.) [Taberanî]
(Beş vakit namazı, ilk tekbire yetişerek kırk gün cemaatle kılana Cennet vacibdir.) [Ebu Ya’la]
(Allah’tan korkun, beş vakit namazı kılın, [Ramazan ayında] oruç tutun, mallarınızın zekâtını, isteyerek verin, âmirinize itaat edin, böylece Rabbinizin Cennetine girin!) [Tirmizî]
(Allah için ibadetinizi ihlaslı yapın! Beş vakit namazı kılın, severek malınızın zekâtını verin, Ramazan orucunu tutun, Hacca gidin! Böylece Rabbinizin Cennetine girersiniz.) [Taberanî]
(Allahü teâlânın ilk farz kıldığı şey beş vakit namazdır. İlk ortadan kalkacak olan da, yine beş vakit namazdır. İlk sorgu da beş vakit namazdan olacaktır.) [Hâkim]
(Kıyamette herkes korku içinde iken korkmayan üç grup insandan biri, sırf Allah rızası için, her gün beş vakit namaza çağıran müezzindir.) [Taberanî]
(Allahü teâlâ beş vakit namazı emretti. Güzel abdest alıp, bunları vaktinde kılanı, rükû ve huşularını tamam yapanı affedeceğine söz verdi. Bunları yapmayan için söz vermedi. Onu dilerse affeder, dilerse azab eder.) [Ebu Davud, İbni Mace,Nesaî, İ. Mâlik, İ. Ahmed]
(Beş vakit namaz, güzelce kılan için Kıyamette nur, delil ve kurtuluş olur.) [İbni Nasr]
(Hak teâlâ buyurdu ki: Beş vakit namazı farz kıldım. Şartlarına uyup, vaktinde kılanı Cennete koyacağıma söz verdim. Kılmayana verilmiş bir sözüm yoktur.) [İbni Mace, Ebu Davud]
(Beş vakit namaz ve cuma namazı, gelecek cumaya kadar ve Ramazan orucu, gelecek Ramazana kadar yapılan günahlara kefarettir. Büyük günah işlemekten sakınanların küçük günahlarının affına sebep olur.) [Müslim, İ. Ahmed]
(Mirac gecesi, 50 vakit namaz farz oldu. Sonra 5 vakte indirildi.) [Buharî, Müslim, İ. Ahmed]
(Allahü teâlâ buyurdu ki: Bende söz ve hüküm asla değiştirilmez. Bu beş vakit namaz karşılığında elli vakit namaz sevabı vardır.) [Buharî, Müslim, Tirmizî, Nesaî]
(Bir kadın, beş vakit namazı kılar, orucunu tutar, kendini yabancılardan korur ve kocasına itaat ederse, Cennete istediği kapıdan girer.) [İbni Hibban]
(Beş vakit namazı terk eden, Allah’ın hıfz ve emanından mahrum olur.) [İbni Mace]
(Herkes bozulunca, beş vakit namazı cemaatle kılana her gün yüz şehit sevabı yazılır.) [İbni Nasr]
(Beş vakit namazı cemaatle kılan, Sırat köprüsünü şimşek gibi geçer.) [Taberani]
(Beş vakit namazı kılan, Ramazan orucunu tutan, zekât veren ve büyük günahlardan sakınan herkese, Kıyamette, Cennetin sekiz kapısı açılır. Dilediği kapıdan girer.) [Hâkim]
(Beş vakit namazlardan sonra yapılan dua kabul olur.) [Buharî]
(Beş vakit namaza devam edin, çünkü küçük günahlara kefaret olur.) [Taberanî]
(Kitab ehli olan bir kavme vazifeli olarak gittiğin zaman, önce, Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Resulü olduğuna şehadet etmeye davet et. Bunu kabul ederlerse, Allah’ın günde beş vakit namazı farz kıldığını haber ver. Bunu da kabul ederlerse, Allah’ın kendilerine zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen bir sadakayı [zekâtı] farz kıldığını söyle.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud]
(Beş vakit namazı kılan, Ramazan orucunu tutan, zekâtını veren ve yedi büyük günahtan kaçan kimseye, Cennetin bütün kapıları açılıp, “Selamet ve emniyet içinde gir” denilir.) [Nesaî] Saçları dağınık biri gelip, Resulullah’a sordu: (- Ya Resulallah İslam nedir? - Günde beş vakit namaz kılmaktır. - Beşten fazla değil mi? - Hayır, nâfile kılmak isteyen kılabilir. Bir de yılda bir ay ramazan orucu vardır. - Bundan başka, oruç yok mu? - Nâfile olarak tutmak isteyen tutabilir. Bir de zengin için malının zekâtı vardır. - Bundan fazlası var mıdır? - İsteyen nâfile olarak sadaka verebilir. - Vallahi ne fazla, ne de bundan noksan yaparım. - Bunları yapan kurtuluşa erer.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî]
Bu kadar vesikaları inkâr eden kimse, cahil ve ahmak değilse, muhakkak zındıktır.
2- (Yalnız Kur’an) diyenlerin Kur’an-ı kerime inanmadıklarını söylemiştik. Bu ikinci maddede de, bu açıkça sırıtmaktadır. Peygamber efendimizin ismi saygısızca anılmaktadır. Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin!) [Ahzab 56]
Bu âyet-i kerime inince, Eshab-ı kiram (Ya Resulallah sana nasıl salevat okuyacağız?) diye sordular. En faziletli olanın namazda okunan salli barikler olduğunu bildirdi.
Peygamberler ve meleklerden başkasına salat getirilmez. (Hindiyye)
Yukarıda bildirilen âyete inanan Müslüman, Peygamber efendimizin ismi geçince, Muhammed aleyhisselam veya “sallallahü aleyhi ve sellem” der.
Başka bir sapık da (Zırva tevil götürmez) kabilinden tevile çalışıyor. (Salevat destek demektir. “Allah ve melekleri Resulünü destekliyor. Ey müminler, siz de onu destekleyin, gereken saygı ve itaati gösterin” anlamındadır) diyor. Böyle açıklayan hiçbir İslam âlimi ve Sahabe-i kiramdan hiç kimse olmamıştır. Resulullah efendimiz de böyle açıklamamıştır. Kendi ifadesi, (Saygı ve itaat gösterin) şeklindedir. Peki, niye ismiyle ifade ediyor da saygı ifadesi kullanmıyor? (İtaat gerekir) dediği hâlde, onun bildirdiklerine niye inanmıyor ve itaat etmiyor? (Zırva tevil götürmez) diye atalarımız ne güzel söylemiş.
TV’de görmüştük. Mezheplere inanmayan, gayrimüslimlerin bile Cennete gideceğini söyleyen ilahiyatçı bir profesörle, sapık biri konuşuyordu. Sapık, (Muhammed, Muhammed) demeye başlayınca, bu profesör bile, onun saygısızca Resulullah'ın ismini anmasına tepki gösterdi. Resulullah demeye dilleri varmıyor. (Seni âlemlere rahmet olarak gönderdim) âyetiyle alay ediyorlar. Resulullah’a düşman olmak Allah'a düşman olmak demek değil midir? Bu ise dinsizliğin daniskasıdır.
(İnsanlara açıkla diye Kur’anı sana indirdik.) [Nahl 44]
(Resulüme tâbi olun ki, doğru yolu bulasınız.) [Araf 158]
(Biz her peygamberi, ancak Allah'ın izniyle kendisine itaat olunmak için gönderdik.) [Nisa 64] Peygamber efendimiz de, Allahü teâlânın emrine uygun olarak açıklama yapıyor. Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif şöyledir: (Seferde namazı tamam kılan, mukimken eksik kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar] (Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]
İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah'ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
Eshab-ı kiramın büyüklerinden Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, sadece korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bize dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)
Hanefî uleması, bu hadis-i şerifleri ve benzerlerini delil alarak, seferde dört rekâtlı farzları iki rekât kılmanın vacib, dört rekât kılmanın ise günah olduğunu bildirmiştir. (Tahtavî)
3- Allahü teâlâ, (Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) buyuruyor. Peygamber efendimiz, namazı bozan şeyleri bildirmiştir. Bazıları şunlardır: 1- Konuşmak. 2- Kendisi işitecek kadar gülmek. 3- Bir farzı terk etmek. 4- Dünya işi için veya ağrı, üzüntü sebebiyle yüksek sesle ağlamak. 5- Ah, of diye inlemek. 6- Özürsüz öksürmek. 7- Ameli kesir olacak bir iş yapmak. 8- Kendi işitemeyecek kadar sessiz okumak. 9- Bir şey yiyip içmek. 10- Çocuk emzirmek. 11- Başkasının sözüyle yerini değiştirmek. 12- Ceketini giymek. 13- İmamdan başkasının duasına âmin demek. 14- Necasetli yerde namaz kılmak. 15- Bir rükünde, üç kere sübhanallah diyecek kadar avret yerinin açılması.
Namazın farzları nelerdir? Dışındaki farzları altı olduğu gibi, içindekiler de altıdır. Vacibleri var, mekruhları var. Ta’dili erkân var. Secde-i sehv nedir? Nerelerde yapılır? Şimdi (Yalnız Kur’an) diyenlere soruyoruz. Bunların kaçı Kur’anda vardır? Resulullah'ın bildirdiklerine uymazsak, namazı onun kıldığı gibi kılmazsak yaptığımız ibadet sahih olur mu? Allahü teâlâ, hâşâ (Resulüme uyun!) diye boşuna mı emretmiştir? Allah'ın emrini dinlemeyen âsi olmaz mı? (Yalnız Kur’an) diyenler, Allah’ı yalancı çıkarmaya çalışarak, (Resulüne uymak gerekmez) diyorlar.
Bir kadın, hayız görmeye başlayınca namazı da abdesti de bozulur. Peygamber efendimiz ve bütün Ehl-i sünnet âlimleri böyle bildirirken birkaç zındığın söylediğine itibar edilmez.
Birkaç hadis-i şerif: (Hayızlı kadın namaz kılamaz.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud]
(Kadınların dinlerinin eksik olması, onların hayızlıyken, günlerce namaz kılamadıkları, Ramazan ayında oruç tutamadıkları içindir.) [Buharî, Müslim, Nesaî, Muvatta]
(Cünübe ve hayızlıya mescide girmek helâl olmaz.) [İbni Mace]
Ümmü Büsse “radıyallahü anha” anlatır: Hac esnasında Ümmü Seleme validemize sordum:
- Ey müminlerin annesi, hayz sırasında kılınmayan namazların kazası gerekir mi?
- Hayır, kaza edilmez. Hanımlarından biri, nifas sebebiyle kırk gün namaz kılmadı, Resulullah nifas zamanı kılınmayan namazları kaza etmesini emretmedi. (Ebu Davud)
Hazret-i Âişe validemize, (Niye hayzlı kadın orucunu kaza ediyor da, namazını kaza etmiyor?) diye sorulduğunda, Resulullah efendimizden işittiğini şöyle bildirdi: (Hayzımız Ramazana rastlayınca, oruç tutmaz, kaza ederdik; fakat hayzlı iken kılmadığımız namazları kaza etmek emrolunmadı.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî]
Resulullah zamanında hayız veya nifas sebebiyle Ramazanda hanımlarından biri orucunu tutmaz, Resulullah ile birlikte Şaban ayına kadar kaza etmediği olurdu. (Buharî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî)
Kanunlar, tüzükler, yönetmelikler olmadan ülke yönetilemediği gibi,Resulullah'ın uygulaması dikkate alınmadan, mezhebe ve fetvalara uymadan, herkes Kur’andan kendi anladığına göre bir namaz şekli meydana çıkaramaz. Kur’anda, (Resule uyun!) buyuruluyor. Biz de Kur’anın emrine uyuyoruz. Eğer kendimiz de Resulullah gibi anlayabilseydik, (Resulüme uyun!) emri hâşâ lüzumsuz olurdu.
.
Hadisi Kur’ana arz etmek
Sual: Bir yazar, (Ebu Hanife’nin, Mâlikî'nin elinden öperim, ama yanlışlarını da söylerim. Müslimdiye biri veya Buhârî diye biri çıkıyor, bir hadis yazıyor. Kaynakları ne kadar sağlam olursa olsun, ben o hadisi Kur’ana arz etmedikçe kabul etmem. Her ikisindeki bazı hadisleri Kur’ana arz ettim, uydurma olduğunu gördüm) diyor. Buhârî ile Müslim, Ehl-i sünnet âlimlerinin tamamınca en sağlam iki hadis kitabı değil midir?
CEVAP Elbette Ehl-i sünnet âlimlerine göre en sağlam iki hadis kitabıdır. Mezhepsize, Vehhabi’ye ve İbni Sebeci’ye göre sağlam değildir. O yazarın bunlardan biri olduğu kesindir. Ehl-i sünnet olsaydı, böyle söylemesi imkânsızdı.
Ehl-i sünnet âlimleri, bu iki zatın hadis kitabına, (Sahihayn) ismini vermişlerdir. Sahihayn, Kur’an-ı kerimden sonra, doğru oldukları, bütün İslâm âlimleri tarafından tasdik edilmiş olan altı hadis kitabından Sahih-i Buhârî ile Sahih-iMüslim'in ikisine birden verilen isimdir. İslam âlimleri, sahih derken, bu bid’at ehlinin uydurma demesinin hiç önemi olmaz. Mezhepsizlerin Ehl-i sünnet âlimlerinin yoluna uymadıkları açıkça görülüyor.
(Müslim diye biri),(Buhârî diye biri) demek, yani alelade iki insanın ismini söyler gibi söylemek çok çirkindir, Ehl-i sünnet olana yakışmaz. (İmam-ı Müslim hazretleri), (İmam-ı Buhârî hazretleri) veya (rahmetüllahi aleyh) demek gerekir. Bunları sıradan biri gibi göstermek, mezhepsizlere, özellikle de İbni Sebecilere has bir taktiktir.
İmam-ı Muhammed Buhârî hazretleri, hadis âlimlerinin reisidir. 300 bin hadis ezberlemiştir. (Benim söylemediğimi hadis olarak bildiren, Cehennemde çok acı azap görecektir) hadis-i şerifinin dehşetinden çok korktuğu için, 600 bin hadis arasından sadece 7275’ini seçerek Sahih-i Buhârî isimli kitabına almıştır. Her hadisi yazacağı zaman, gusül abdesti alıp, iki rekât namaz kılar, istihare ederdi. Buhârî-yi şerif’i 16 senede kılı kırk yararak dikkatle yazmıştır. Böyle büyük bir hadis âliminin kitabında uydurma hadis olduğunu söyleyen, deli veya cahil değilse, mutlaka art niyetlidir.
İmam-ı Ebül-Hüseyin Müslim Nişapurî hazretleri de, İmam-ı Buhârî hazretleri gibi büyük bir hadis âlimidir. Cami-us-sahih ismindeki kitabındaki 7275 hadisi, 300 bin hadis-i şerif arasından seçmiştir. Buhârî’den sonra, Müslümanların en kıymetli temel kitabıdır.
Bu iki büyük zata suizan etmek kadar büyük sapıklık olmaz. İmam-ı Buhârî veya İmam-ı Müslim hazretleri gibi hadiste otorite olan bu büyük hadis âlimleri, hem de, asr-ı saadete yakın olan o zamanda, bir hadisi Kur’ana arz etmesini veya o hadisin Kur'ana aykırı olup olmadığını bilmezse, mezhepsizler, İbni Sebeciler nereden biliyor?
.
Müminlerin anneleri
Sual: Âlim bir babanın, (Oğlum mürted oldu) dediği bir Ondokuzcu, Resulullah efendimize saygısızca ismiyle hitap ettiği gibi, Hazret-i Âişe validemize de ismiyle hitap ediyor. Bu Ondokuzcular Kur’ana inanmıyorlar mı? CEVAP Evet, (Yalnız Kur’an) diyenler gibi, onlar da Kur’an-ı kerime inanmazlar.Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde her peygambere ismiyle hitap ettiği hâlde, Peygamber efendimize ismiyle değil, (Habibim), (Resulüm) gibi güzel ifadelerle hitap etmiştir. Buna rağmen, özellikle Amerika’daki Ondokuzcular, (O da beşerdir, o da insandır) diyerek Resulullah'a ismiyle hitap etme saygısızlığında bulunuyorlar. Elbette beşerdir, insandır, ama (Seyyid-ül beşer) yani, bütün insanların efendisidir. Bütün peygamberlerin en üstünüdür. Bir hadis-i şerif: (Kıyamette ben, bütün insanların seyyidiyim, efendisiyim.) [Buhârî, Müslim, Tirmizî]
Eğer Ondokuzcular, Kur’ana gerçekten inansalardı, annelerine ismiyle hitap etmez, (annemiz) veya (validemiz) derlerdi. Anneyle evlenilmez, anneye ismiyle hitap edilmez. Hele o anne, âlemlere rahmet olarak gönderilen kâinatın efendisinin hanımı ise, ona nasıl ismiyle hitap edilir? Neden radıyallahü anha denmez? Bu, Allah'a ve Onun bildirdiği Kur’an-ı kerime meydan okumaktan başka nedir?
Kur'an-ı kerime inansalardı, (Kur’anı biz indirdik, onun koruyucusu da biziz) âyetine inanırlardı. İnanmadıkları için, peygamber dedikleri Rashat Khalife gibi, (Tevbe sûresine iki âyet ilave edilmiştir) diyorlar. Kur’an-ı kerime inansalardı, bunu asla söyleyemezlerdi.
Birçok âyette, (Resulüme uyun!) buyurulduğu hâlde, hiçbir hadis-i şerifi de kabul etmezler. Kur’an-ı kerime inanmaları görünüştedir, aldatmacadır. Bunlar, âyetleri tevil edip, Kur’an-ı kerimi kendi bozuk zihniyetlerine uydurmaya çalışarak, (Bakın biz Kur’andan söylüyoruz) derler. Dinimizdeki dört delili kabul etmeyenlerden uzak durmak gerekir.
.
Hadislere lüzumsuz demek
Sual: Bazı mezhepsizler, (Hadisler lüzumsuzdur, Kur'an yeter. Kur’anda olmayıp da, hadislerle bildirilen haramlara itibar edilmez) diyorlar. Bu sözler, küfür değil mi? CEVAP Elbette, küfürdür. Böyle söyleyenler, hadis-i şerifleri kabul etmedikleri gibi, âlimlerin (Küfürdür) diye verdiği fetvaları da kabul etmezler. (Kur’an yeter) derler. Tabiî Kur’andan da, Resulullah'ın ve âlimlerin anladıklarına değil, kendi anladıklarına uyarlar. Sonra da, (Allah böyle diyor) veya (Kur’an böyle yazıyor) diyerek kendi anlayışlarını Allah'ın emri gibi pazarlamaya çalışırlar.
Kur’an-ı kerimi toplayan Eshab-ı kiram olduğu gibi, hadis-i şerifleri toplayan ve nakleden de Eshab-ı kiramdır. Eshab-ı kiramdan şüphe etmek, Kur'an-ı kerimden de, şüphe etmeye yol açar. Eshab-ı kiramın hâşâ hadis uydurduğunu sanmak çok tehlikelidir. Onların hepsinin cennetlik olduğu âyet-i kerimeyle bildiriliyor. Hadislerden, sahihlik yönünden şüphe değil de, bizzat hadislerin kendisini lüzumsuz görmek, (Resulüme uyun!) emrini inkâr olacağı için küfür olur. Hâşâ Allahü teâlâ, (Resulüme uymayın, Kur’an size yeter) mi demiştir? Aksine Resulüne uyulmasını emretmiştir. (Allah ve Resulüne itaat edin!) mealinde çok âyet-i kerime vardır. Bu âyetler nasıl inkâr edilir? Bir de Resulüne uymak, ona itaat etmek Allah'a itaatten farklı değildir. Bir âyet-i kerime meali: (Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur.) [Nisa 80]
Resulullah'ın dine ait her sözü vahye dayanır. Bir âyet-i kerime meali: (O, kendiliğinden konuşmaz, her sözü vahye dayanır.) [Necm 3-4]
Allah'a inanan, nasıl olur da, (Resulünün vahye dayanan sözlerine lüzum yoktur) diyebilir?
Allahü teâlâ, her peygambere tâbi olunmasını, ona uyulmasını emretmiştir. Bir âyet-i kerime meali: (Biz her peygamberi kendisine itaat edilsin diye gönderdik.) [Nisa 64]
Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", Kur’an-ı kerimde bulamadığımız birçok şeyleri haram etmiş, birçok şeyleri de farz olarak bildirmiştir. İşte üç âyet-i kerime meali: (O Peygamber, güzel, temiz şeyleri helâl; çirkin, pis şeyleri haram kılar.) [Araf 157]
(Kendilerine kitap verilenlerden, Allah'a ve âhiret gününe inanmayan, Allah'ın ve Resulünün haram ettiği şeyi haram tanımayan ve hak dini [İslamiyet'i] din edinmeyen kimselerle; zelil bir hâlde kendi elleriyle cizye verinceye kadar savaşın.) [Tevbe 29]
(Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) [Haşr 7]
Sual: (Yalnız Kur’an) diyerek Peygamber efendimizin gaybdan haber verdiği mucizeleri inkâr eden bir yazar diyor ki: (Peygamber, gaybdan haber verdi) demek çok yanlıştır. Peygamberler arasında ayrım yapılmaz. Hiçbir Peygamber gaybı asla bilmez. Şu âyetler, peygamberlerin gaybı bilmeyeceğine delildir: (Allah gaybı kimseye bildirmez.) [Cin 26] (De ki: Ben gaybı da bilmem.) [Enam 50, Hud 31] (De ki: Eğer ben gaybı bilseydim daha çok hayır yapmak isterdim.) [Araf 188] (Gaybın anahtarları Allah’ın yanındadır.) [Enam 59]
Müslüman olduğunu söyleyen bir kimse, Peygamber efendimizin gaybdan bildirdiği mucizeleri nasıl inkâr edebilir? CEVAP (Yalnız Kur’an) diyenler gibi, misyonerler, Ondokuzcular, Vehhâbîler, Hansçılar, hep aynı şeyi söylerler. Ya o konudaki başka âyetleri gizlerler veya âyetin bir kısmını alırlar. Mesela Cin sûresindeki 26. âyeti yazıp devamındaki 27. âyeti gizliyorlar. O iki âyetin tamamı şöyledir: (Allah, gaybı herkese bildirmez, ancak dilediği Resul müstesna. Çünkü her peygamberin önünden ve ardından gözcüler [melekler] salar.) [Cin 26, 27] (Beydâvî)
Bu âyette, dilediği peygambere gaybı bildirdiği pek açıktır. Şu âyetlerde de bazı peygamberlere gayb bildirildiği beyan ediliyor: (Allah, müminleri bulunduğu şu durumda bırakmaz, temizi pisten ayırır. Allah size gaybı da bildirmez. Ama Allah, resullerden dilediğini seçip, ona gaybı bildirir. Artık Allah’a ve resullerine inanın, eğer iman eder, müttaki olursanız sizin için de çok büyük bir ecir vardır.) [Âl-i İmran 179]
(O, gaybın bilgilerini [vahiy ile bildirilen gizli şeyleri] esirgemez.) [Tekvir 24]
Bu âyet-i kerimeler nasıl inkâr edilir? (Peygamber gaybdan haber veremez) demek kasıtlıdır. (Yalnız Kur’an) diyen mezhepsizlerin, Kur’an-ı kerime inanır gibi görünmeleri, bâtıl davaları içindir.
Ledün ilmine sahip, Allah’ın kendisine gaybları bildirdiği bir zata, Hazret-i Musa gittiği zaman, (Rabbimizin sana öğrettiği doğruyu bulmama yardım edecek, hayra götürecek bir ilmi bana da öğretmen için, sana tâbi olmak istiyorum) demiştir. (Kehf 66) [O zat, büyüdüğü zaman kâfir olacağını bildiği için günahsız çocuğu öldürüyor. (Kehf 74) Hâlbuki bir kimsenin, büyüdüğü zaman kâfir mi, mümin mi olacağını kim bilebilir? Allahü teâlânın bildirdiği kimseler elbette bilir. Bu sapıklar, Allahü teâlânın kudretine inanamıyorlar. Mucizeyi de, kerameti de yaratan Allahü teâlâdır.]
Resulullah efendimize ise, birçok gayblar bildirilmişti. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Saflarınızı tamamlayın. Çünkü sizi elbette arkamdan da görüyorum.) [Müslim]
(Rükû ve secdeleri düzgün yapın, Allah’a yemin ederim ki, sizin rükû ve secde yaptığınızı arkamdan görüyorum.) [Buhârî, Müslim]
Gözde görmeyi yaratan Allahü teâlâ, diğer uzuvlarda da görmeyi yaratmaya kadirdir. Resulullah’ın bu mucizesini inkâr eden, Allah’ın kudretini inkâr etmiş olur. Resulullah’ın gündüz aydınlıkta nasıl görürse, gece karanlıkta da aynen gördüğü Buhârî’deki hadis-i şerifte bildirilmiştir.
Bir gün Resulullah efendimizin devesi kayboldu. Münafıklar bunu fırsat bilip, (Hani göklerden, Cennetten, Cehennemden bahsediyordu. Kaybolan devesinin yerini bile bilmiyor) dediler. Münafıkların bu sözü Resulullah efendimize ulaşınca, (Vallahi ben ancak Rabbimin bana bildirdiklerini bilirim. Şu anda Rabbim, bana devemin nerede olduğunu bildirdi. Devem, şu anda falanca yerdedir) buyurdu. Tarif edilen yere gidip deveyi bir ağaca bağlı olarak buldular. (Mevahib-i ledünniyye)
Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Kalbleriniz temiz olsa idi, siz de benim duyduklarımı duyardınız.) [İ. Ahmed, Taberânî] (Bu hadis-i şerifteki gibi kalbi temiz olan Hazret-i Ömer, Medine’den İran’daki ordusunu görüp, komutanı Sariye’ye, “Dağa yanaş” demiştir.) [Şevahid-ün Nübüvve]
Yine bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Geçmiş ümmetler içinde vukuundan önce bazı gaybları haber veren keramet ehli zatlar var idi. Ümmetimden de Ömer onlardandır.) [Buhârî, Müslim]
Hazret-i Ömer’inki gibi başka evliyadan da birçok keramet görülmüştür. Kur’an-ı kerim bunu bildirmektedir. (Neml 38-40, Meryem 24, Âl-i İmran 37, Kehf 17,18)
Şu hâlde, Allahü teâlâ, dilediğine gaybı bildirir ve o da gaybdan haber verir. (Avarif-ül-mearif)
Resulullah efendimizin mucize olarak gelecekten haber verdiği (Bir zaman gelecek) diye başlayan hadis-i şeriflerden bazıları şunlardır: (Bir zaman gelecek, insanlar, yalnız parayı düşünüp, helâli, haramı düşünmeyecekler.) [Buhârî] (Günümüzde gaspın, hırsızlıkların ve haram işlerin çoğaldığı görülmektedir.)
(Rüşvet, hediye adı altında verilecek, gözdağı için suçsuz kişiler öldürülecek.) [İ. Gazâlî] (Günümüzde çok görülmektedir.)
(Âmirler, imamlar, namazı öldürecek, vaktinden sonraya bırakacaklar.) [Müslim] (Çoğu da hiç kılmamakta, namazı öldürmektedir.)
(Benden sonra peygamber gelmeyeceği hâlde, peygamber olduğunu söyleyen yalancılar çıkacaktır.) [Mişkat] (Peygamberim diyen birçok yalancı çıkmıştır. Ondokuzcuların liderleri Resulüm diyor. Amerika’daki raporlu biri de, “Ben de Resulüm” diyor.)
(Sünnetimi öldürerek dini bozmaya çalışan kimseler çıkacak.) [Deylemî] (“Yalnız Kur'an” diyenler sünneti öldürüyorlar, dini bozuyorlar.)
(Allah’ın kitabının dışında uyacağımız bir şey yok diyenler çıkacaktır.) [Ebu Davud] (Mezhepsizler, “Yalnız Kur'an” diyorlar.)
(Sünnet, bid’at gibi çirkin görülecek, bid’at da sünnet gibi rağbet görecek. Sünnete uyan garip olacak, yalnız kalacak, bid’ate uyan, çok yardımcı bulacaktır.) [Şir’a şerhi] (Bid’atlerin çoğalması bunu açıkça gösteriyor.)
(Kur’an, dünyalık için okunacaktır.) [Ebu Davud] (Para için Kur’an okuyan hocalar çoğaldı. Mezarlıkların başında hatim satanlar az değil.)
(Camilerde binden fazla kişi namaz kılacak, içlerinde bir mümin bulunmayacak.) [Deylemî] (Camiden çıkanlara Ehl-i sünnet itikadı ne diye sorulsa kaçı bilebilir ki?)
(Âlimler fitne unsuru olacak, camiler ve hâfızlar çoğalacak, ama hakiki âlim hiç bulunmayacak.) [Ebu Nuaym] (TV’de her gün dini bozmaya çalışanlar fitne çıkarmıyor mu?)
(Din adamları, ince meseleleri ele alıp, halkı şaşırtacaklar.) [Taberânî] (Ayakkabıdan kurban olacağını söyleyenler ve imanın altı şartından biri olan kaderi inkâr edip milleti sapıttıranlar çıkmadı mı?)
(Din âlimi kalmayacak, din adamı yerine geçirilen cahiller, bilmeden fetva verecek, herkesi, doğru yoldan çıkarmaya çalışacak.) [Buhârî] (Tam günümüzü anlatmıyor mu bu hadis-i şerif?)
(Din adamları, halkın istediği yönde fetva verecek, helâle haram, harama helâl diyecekler, dini ticarete, menfaate alet edecekler.) [Deylemî] (Bu da günümüzü anlatıyor.)
(Hacca, hükümdarlar [devlet başkanları] gezi için, zenginler ticaret, fakirler dilenmek, din görevlileri de gösteriş için gidecekler.) [Hatîb] (Dine inanmadıkları hâlde, bazı siyasilerin ve bazı ünlülerin hacca gittiğini görüyoruz.)
(Kişi dinini ve dünyasını ancak parayla ayakta tutabilecek, altını gümüşü [parası pulu] olmayan rahat edemeyecek.) [Taberânî] (Bu da pek açık.)
(Kişinin bütün kaygısı midesi olacak, şerefi mal, kıblesi kadın, dini para olacak.) [Sülemî] (Maalesef her yerde görülüyor.)
(Her asır, öncekinden daha kötü olacak, böylece Kıyamete kadar hep bozulacak.) [Hadîka] (Her gün bir yerde olaylar oluyor.)
(İstanbul fethedilecektir. Bunların kumandanı ne güzel emir, askerleri ne güzel askerdir.) [Hâkim, İ. Ahmed, İ. Süyûtî] (Evet, İstanbul fethedildi.)
(Ey dağ, sallanma, üstünde bir peygamber, bir sıddık, iki de şehit var.) [Buhârî] (Hazret-i Ömer ve Hazret-i Osman’ın şehit olacağını haber vermişti. Aynen bildirildiği gibi oldu.)
(Ya Osman, halife olacaksın, hilafet gömleğini çıkarmak isteyecekler, sakın çıkarma! O gün oruçlu olacak, benim yanımda iftar edeceksin.) (Aynen bildirildiği gibi oldu.) [Hâkim]
(Erkekler azalacak, kadınlar çoğalacak.) [Buhârî] (Bu da görülmeye başlandı.)
(Anarşi ve ölüm çoğalacak.) [İbni Mâce] (Aynen öyle oluyor.)
(Lutilik mubah sayılmadıkça Kıyamet kopmayacak.) [Deylemî] (Alenen bu iş yapılıyor. Hattâ evlenmeleri için kanun bile çıkarılan ülkeler var.)
(Deprem, fitne, katillik artmadıkça, Kıyamet kopmayacak.) [Buhârî] (Aynen öyle oluyor.)
(Kardeşler farklı dinden olmadıkça Kıyamet kopmayacak.) [Deylemî] (İki kardeşten biri dindar, öteki ateist olabiliyor.)
(Kötüler dünyaya hâkim olmadıkça Kıyamet kopmayacak.) [Tirmizî] (Dünyaya şer güçlerin hâkim olduğu inkâr edilemez.)
(Müslümanlarla Yahudiler savaşmadıkça Kıyamet kopmayacak.) [Müslim] (O günler de gelecek demek ki.)
(Allah’a inanan Müslüman kaldığı müddetçe Kıyamet kopmayacak.) [Müslim] (Hâlâ Allah diyen Müslüman olduğuna göre, Kıyametin kopması yakın olamaz.)
(Kişi, yol kenarında kadınla beraber olacak.) [Hâkim] (O yöne gidiş görülmektedir.)
(Konuşan hayvanlar olacak.) [Tirmizî] (O günler de görülecek demek ki.)
(Kıyamet alametidir ki, erkek evde yokken kadının yaptıklarını ayakkabısı haber verecektir.) [İ. Ahmed] (Bunu tevil etmeye, ayakkabının içine böcek konacak demeye gerek yoktur. Gerçekten öyle olacak ki Peygamber efendimiz bunları bildirmiştir.)
Kıyametin büyük alametlerini de bildirmiştir: (Mehdi gelecek.) [Ebu Nuaym]
Bunların hepsi gaybdan bildirilmiştir. Allahü teâlâ, Resulüne bildiriyor, Resulü de bize bildiriyor. (Resulü gaybdan bildiremez) demek ne kadar çirkin bir sözdür. (Yalnız Kur'an) diyen mezhepsizlerin yalanlarına kanmamalıdır.
.
Peygamberler arasında ayrım yapmak
Sual: (Yalnız Kur'an) diyen mezhepsizler, (Kur’an’da, “Peygamberler arasında ayrım yapılmaz” dendiği hâlde, Hazret-i Muhammed'i diğer peygamberlerden üstün tutmak Kur’ana aykırıdır) diyorlar. Peygamber efendimiz, diğer peygamberlerden üstün değil midir? (Peygamberler arasında ayrım yapılmaz) diye bir âyet var mıdır? CEVAP
Peygamber efendimiz, bütün peygamberlerden üstündür. Tefsirlerde, Bekara sûresinin, (Allah’ınresulleri arasında ayrım yapmayız) mealindeki 285. âyet-i kerimesinin, (Yahudi ve Hristiyanlar gibi, peygamberlerden bazısını kabul edip, bazısını inkâr ederek ayrım yapmayız, hepsi de peygamberdir) demek olduğu bildiriliyor. Kasıtlı olarak peygamberlerin bazılarının diğerlerinden üstün olduğunu bildiren âyetleri gizliyorlar. Gizledikleri iki âyet-i kerime meali: (Resullerden kimini kimine üstün kıldık.) [Bekara 253]
(Nebilerden bazısını bazısından üstün kıldık.) [İsra 55]
Demek ki, (Yalnız Kur'an) diyenler gizlese de, resullerin de, nebilerin de birbirinden üstün olanları vardır. Peygamberlerin birbirinden üstün olduğunu kabul etmeyerek (Biz ayrım yapmayız) demek, bu iki âyet-i kerimeyi inkâr etmek olur. Zaten (Yalnız Kur’an) diyenler kesinlikle Kur’an-ı kerime inanmazlar, bâtıl ideolojileri için inanıyor görünürler. Âyetleri de kendi görüşlerine göre yorumlarlar.
Her peygamber kendi milletine geldi, fakat Muhammed aleyhisselam bütün âlemlere geldi. Birkaç âyet-i kerime meali: (Âlemlere [cin ve insanlara, ilâhî azapla] korkutucu [uyarıcı] olsun diye Furkan’ı [Kur’an’ı] kuluna [Muhammed aleyhisselama] indiren [Allah’ın şanı] ne yücedir.) [Furkan 1]
(De ki: “Ey insanlar! Ben, Allah’ın hepiniz için gönderdiği Resulüyüm.”) [Araf 158] (Her elçi bir millete gelmişken, Muhammed aleyhisselam bütün insanlara gelmiştir.)
(Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.) [Sebe 28]
(Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (Başka hangi peygamber âlemlere rahmet olarak gönderildi? Bu rahmet, yalnız insanlar için değil, bütün mahlûklar içindir. Hatta kâfirler bile faydalanır. Nitekim (Sen içlerinde bulunduğun sürece, Allah onlara [kâfirlere] azap etmez) buyuruluyor. (Enfal 33) Başka hangi peygamber için böyle buyuruldu? Bu âyetlerin hepsini gizliyorlar.)
Bir hadis-i şerifte de, (Beni insanların en iyisi bilmeyen kâfir olur) buyuruldu. (Hatîb)
Allahü teâlâ, bütün peygamberlere (Yâ Âdem, Yâ Musa, Yâ İsa) diyerek ismiyle hitap ederken, Peygamber efendimize, (Yâ eyyühennebiyyu, yâ eyyüherresul) yani (Ey Peygamberim, ey Resulüm) diye hitap ediyor. Bu hitap şekli de, Onun diğer peygamberlerden üstün olduğunu göstermektedir. Fâtiha sûresinde bildirdiği gibi, Allahü teâlâ Âlemlerin Rabbi’dir. Resulullah da âlemlerden üstün olduğu için, Rabbüke, Rabbike yani Senin Rabbin buyuruluyor. (Bekara 30, Saffat 180)
Birkaç âyet-i kerime meali: (Rabbinin sana verdiği nimetlerle mecnun değilsin. Senin için bitmeyen, sonsuz mükâfat vardır. Elbette sen, en büyük ahlâk üzeresin.) [Kalem 2-4] (Başka hangi peygamber böyle övülüyor? Bu âyetleri nasıl gizleyebilirler?)
(Rabbin sana [çok nimet] verecek, sen de razı olacaksın!) [Duha 5] (Razı olana kadar nimet verecek. Başka hangi peygambere bu nimetler veriliyor?)
(Allah ve melekleri, Nebi’ye salât ediyor, iman edenler, siz de salevat getirin.) [Ahzab 56] (Başka hangi peygambere bu makam veriliyor? Hangi peygambere Allahü teâlâ salât ediyor? Ondokuzcular bu âyeti de tevil ediyorlar. (Resule destek verin ve saygı gösterin) diyorlar. Kendi yanlış görüşlerine de inanmıyorlar. Resulullah'a zerre saygı göstermiyorlar. Destek vermiyorlar, kösteklemeye çalışıyorlar.)
Fetih sûresinin, (Bütün dinlerden üstün kılmak üzere, Resulünü hidayet ve hak dinle gönderen Odur) mealindeki 28. âyeti de Resulünün getirdiği dinin ve kendisinin en üstün olduğunu göstermektedir. Bir hadis-i şerif: (Öğünmek için söylemiyorum, ben peygamberlerin efendisi, sonuncusu ve şefaat edicilerin de ilkiyim.) [Dârimî]
Buhârî ve diğer hadis kitaplarındaki bir hadis-i şerifte de bildirildiği şekilde, insanlar şefaat için Hazret-i Âdem’den itibaren bütün peygamberlere gidecekler, hepsi bir özür beyan edecek, sonunda Muhammed aleyhisselama gönderecekler. İlk şefaati Peygamber efendimiz yapacaktır. En üstün olan peygamberin ümmeti de üstündür. Bir âyet-i kerime meali: (Siz ümmetlerin en hayırlısı, insanların seçilmişisiniz.) [Âl-i İmran 110]
İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki:
Muhammed aleyhisselamın izinde ilerleyenlerin büyükleri, İsrailoğullarının peygamberlerine benzetildi. [Hadis-i şerifte, (Ümmetimin âlimleri İsrailoğullarının peygamberleri gibidir) buyuruldu.] Musa aleyhisselam, Onun zamanında bulunsaydı, Onun yoluna girmekten başka bir şey yapmazdı. İsa aleyhisselamın gökten ineceği ve Allahü teâlânın sevgilisine ümmet olacağı herkesin bildiği bir şeydir. Onun ümmeti, Onun yolunda bulundukları için, ümmetlerin en iyileri oldular. (1/249)
Tevrat ve İncil’de Muhammed aleyhisselamın vasıfları, üstünlükleri bildirilmişti. Bunları bilen Hazret-i Musa ile Hazret-i İsa, Onun ümmetinden olmak için çok yalvardılar, dua ettiler. İsa aleyhisselamın bu duası da kabul olundu. Allahü teâlâ, Onu diri olarak göğe yükseltti. Kıyamete yakın tekrar yeryüzüne inecek, Muhammed aleyhisselamın dinine uyacak ve İslamiyet’i yayacaktır. (Herkese Lazım Olan İman)
Musa aleyhisselam, bu ümmetin faziletini Tevrat’ta okuyunca, (Bu hayırlı ümmete beni peygamber olarak gönder) diye dua etti. Cenab-ı Hak da, (Onlar Ahmed’in ümmetidir) buyurdu. O da, (Ya Rabbî, Ahmed’in ümmeti için bu kadar nimet ihsan ettin, beni de onun ümmetinden eyle!) diye dua etti. Hazret-i Musa gibi büyük bir peygamberin, bu ümmetten olmayı istemesi de, Muhammed aleyhisselamın ve Onun ümmetinin üstünlüğünü göstermektedir. (Tenvir)
.
Kur’an’a uyduğunu söylemek
Sual:(Yalnız Kur’an) sloganıyla ortaya çıkanlar, (Eğer yalnız Kur’an’a uyulsa, herkes aynı şeyi söyler. Hiç ayrılık olmaz) diyorlar. Mutezile ve Cebriye’nin bazı görüşlerini benimseyenlerle, Vehhâbîler ve İbni Sebeciler, (Kur’an böyle söylüyor) dedikleri hâlde, birinin bildirdiği ötekine niçin uymuyor? CEVAP Nakle uymadıkları için Kur’an’dan farklı şeyler anlıyorlar. Bu farklı şeylere de (Kur’an) diyorlar. Ne kadar tuhaf ki, bu farklı şeylere, (Kur’an) diyorlar da, mezhep imamlarının, Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıklarına, hattâ Resulullah'ın bildirdiklerine (Kur’an) diyemiyorlar. Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uymayan her söz yanlıştır.
Peygamber efendimizin, sallallahü aleyhi ve sellem, ömrünün sonuna kadar beş vakit namaz kıldığını, kâfir ve Müslüman herkes bildiği hâlde, (Namaz üç vakittir) diyebilen çıkıyor.
Kâfir olan herkesin cehennemlik olduğu meşhur iken, (Hristiyanlar şehit olabilir, Cennete girer) diyen çıkıyor.
Allahü teâlâ, her şeyi bildiği hâlde, (Allah her şeyi bilmez) diyen türeyebiliyor.
Kurban yalnız deve, sığır ve davardan olduğu hâlde, (Balıktan da kurban olur) veya (İslamiyet’te kurban kesmek yoktur. Kurban kesmek, hayvan katliamıdır) diyen çıkabiliyor.
Tesettür farz iken, (Tesettür farz değil) diyen oluyor.
Kur’an’da nesh olduğunda icma hâsıl olduğu hâlde, Mutezile gibi (Nesh yoktur) diyenler oluyor. Namaz önce Beytül Makdis'e doğru kılınırken, Kâbe'ye dönülmesi emredildi, eski kıble nesh edildi. Yahudiler bunun üzerine Peygamber efendimize iftira etmeye başlayınca, şu âyet-i kerime indi: (Biz, daha iyisini veya onun gibisini getirmeden bir âyeti nesh etmez veya unutturmayız.Allah'ın her şeye kadir olduğunu bilmez misin?) [Bekara 106]
Nesh ile ilgili başka bir âyet-i kerime meali: (Biz, bir âyetin yerine, bir âyeti değiştirip getirdiğimiz zaman [önceki âyetin hükmünü kaldırdığımız vakit] Allah ne indirdiğini pek iyi bilmişken, kâfirler "Sen, ancak bir iftiracısın" dediler. Hayır, onların çoğu Kur'ân'ın hakikatini ve hüküm değiştirmenin faydasını bilmezler.) [Nahl 101, A. Fikri Yavuz meali]
İmanın altı şartını bildiren Amentü hadisi, meşhur ve mütevatir iken, imanın şartlarından kaderi açıkça inkâr edenler oluyor. Bu Mutezile itikadını İbni Sebeciler de savunuyorlar.
Kimi de imanın şartını çoğaltıyor, yediye çıkarıyor. Şimdiye kadar gelen bütün İslâm âlimlerini câhillikle suçlayıp, (İmanın şartına Allah'a ulaşmak maddesini de koydum) diyor.
Kimi de, (Namaz hiç önemli değildir) diyor.
Peki, o âyetlerde Allahü teâlâ ne buyuruyor? Kendi yanlış anlayışları için, Allah adına konuşmaktan ve (Allah böyle diyor) demekten daha tehlikeli ne olabilir?
O hâlde yapılacak iş, (Yalnız Kur’an) diyenlere veya (Ben Kur’an’dan söylüyorum) diyenlere değil, Peygamber efendimize ve Onun açıklamalarını esas alan Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uymaktır.
.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Kur’ân Bize Yeter Deyip İbadeti Terkedenler
Sözünü edeceğimiz kişiler Kur’ân’a iman eden ancak tuttukları yol ile İslâm’ın yaşanmasına, hayata mal olmasına bilmeden de olsa zarar veren bir kesim.
Her menfi hareketin arkasında bir ecnebi parmağı aramak herkesin hemen aklına gelen öncelikli şık. Ama, sözünü edeceğimiz kimseler ecnebilere alet olmaktan çok, onları bilmeyerek sevindiren cinsten. Şöyle ki;
Ülkemizde Kur’ân hakikatlerine gönülden bağlı, İslâm ahlâkını benimsemiş, ibadetlerini aksatmadan yerine getiren büyük bir gençlik kesimi var. Bunların sayılarının her geçen gün biraz daha artması, bütün düşmanlarımızı derinden düşündürüyor. Bu yıkıcı güçler, gençliğin İslâm’la tanışmasına engel olmak için özellikle içkiyi, uyuşturucuyu, sefahati, her türlü ahlâk dışı yayınları sürekli teşvik ediyorlar.
Hedefleri, akıl ve kalplerini şehvet odaklı işleten hayvanî bir gençlik ortaya çıkarmak. Bu vadide hayli yol aldıklarını da teslim etmek durumundayız. Ancak, yıkımın kolay, yapmanın zor olduğu dikkate alındığında onları her geçen gün biraz daha ümitsiz eden bir tablonun büyüdüğü ve yükseldiği de bir gerçek.
İşte yıllar önce, bu düşmanları sevindirecek ve onlara sönük de olsa ümit ışığı olabilecek bir tuhaf akım çıkmıştı ortaya. Bunlar bugünlerde yeniden boy gösterme hevesine kapıldıkları için konu üzerinde kısaca durmak istiyoruz.
Bu kişiler diyorlar ki, "Kur’ânda her şey vardır, başka bir kaynak aramaya gerek yoktur." Bunlar, İslâm’ın temeli olan kelime-i şahadetin her iki kanadına da iman ettiklerini ifade etmekle birlikte, ikinci kanadı, amel konusunda hiç nazara almama gibi tuhaf bir yola girmiş bulunuyorlar. Bunun için de, hadis-i şerifleri İslâm’ın ikinci kaynağı olarak kabul etmiyor, her şeyin zaten Kur’ânda bulunduğunu, bunlara gerek olmadığını söylüyorlar. Kendilerine diyorsunuz ki, “Kur’ânda namaz emredilmekle birlikte nasıl kılınacağı tafsilatıyla anlatılmamış; hadis-i şerifler ve Allah Resulünün (asm.) uygulamaları olmaksızın nasıl namaz kılacağız?”
Bu sorunuza, "Kur’ânda anlatılandan ne anlıyorsak namazı öylece kılacağız." diye cevap veriyorlar. Sorularınızı artırıyorsunuz, “Kur’ânda beş vakit namaz açık olarak geçmiyor, sadece sabah ve akşam namazından bahsediliyor, bir da orta namazdan. Bu ise ikindi namazı olarak anlaşılabiliyor.” dediğinizde, size hemen hak veriyor ve “Zaten namaz iki vakittir, üçüncüsü bizim tercihimize bırakılmış.” diyorlar. “O halde,” diyorsunuz, “iki vakit de olsa bu iki namazı kaç rekât kılacağız, namazda neler okuyacağız. Zira bunlar da Kur’ânda açıklanmamış.”
Bu sorunuza şu garip cevabı alıyorsunuz: Rekat diye bir şey yok, Kur’ânda sadece namaz emredilmiş, rükûdan, secdeden bahsedilmiş, kıble tayin edilmiş. Kişi gerisini kendisi belirleyecek, dilediği namazı yine dilediği kadar rekât kılabilir; bir rekât da kılar, on rekât da.
Bu kesimin bütün yanılmalarını burada aktarmaya gerek yok.“Namaz dinin direğidir.” (Tirmizi, İman hadis-i şerifinden hareketle açıklamalarımızı sadece namaz örneği üzerinde yapmakla yetineceğiz. Diğer ibadetlerdeki fikir sapmaları da bundan farksız.
Önce, etrafımıza şöyle bir bakalım, bunların dediği şekilde namaz kılan kimse var mı? Yok. Kendilerinin de böyle bir namaz kıldıklarını hiç sanmıyoruz. Kılsalar, haklı bildikleri bu dava ile ortaya çıkar, namazı o şekilde kılan bir ekol teşkil eder ve sayılarının artması için de gayret gösterirlerdi. O halde, bu fikrin neticesi, güya Kur’âna uygun namaz kılma perdesi altında, namaz kılmayan bir nesil yetiştirmek.
Kur’ânın ilk muhatapları ve Resulullah (asm.)'ın ilk arkadaşları ve talebeleri olan sahabelerin böyle bir namaz kıldıklarını bunlar da iddia edemiyorlar. Sahabeler Allah Resulünün (asm.) her hareketini, özellikle de ibadete dair uygulamalarını büyük bir titizlikle aynen tatbik ve taklit etmişler. Onları takip eden tabiin döneminde ve daha sonraki asırların Müslümanlarında da böyle bir ferdî ve keyfî uygulama görülmüyor. Bu hal, tâ bu asra kadar böylece devam ediyor.
Hak mezhepler yanında, dalâlet fırkası dediğimiz İslâm’ın istikamet çizgisinden sapma gösteren kesimlerde de böyle indî bir ibadet şekli göremiyoruz. Bu asra kadar böyle bir uygulama görülmediğine göre, bu kesimin iddiaları esas alındığında bugüne kadar Kur’âna uygun ibadet hiç yapılmamış oluyor. Dolayısıyla, İslâm dini hayata mal olmamış, sadece inanç planında kalmış bir din oluyor.
Yine bunların telakkisine göre, Peygamber Efendimiz (asm.) de namazın nasıl kılınacağını ümmetine öğretmeyen, onları bu noktada kendi görüşleriyle baş başa bırakan birisi olarak görülüyor. “O halde, peygambere ne gerek vardı?” diye bir soru akla gelebiliyor. Eğer Peygamber'in tek görevi insanlara Kur’ânı tebliğ etmek ise Kur’ânın nasıl yaşanacağı konusunda örnek olmak gibi bir görevi yoksa, o zaman Kur’ânın nazil olması, peygamber olmaksızın bir melekle de gerçekleştirilebilirdi.
Melekler, diledikleri şekillere girebilen nuranî varlıklardır. Nitekim Cebrail Aleyhisselam Allah Resulünün (asm.) huzuruna, sahabeden Dıhye’nin suretiyle çıkabildiğine göre, Cenab-ı Hak, Kur’ânı da Cebrail vasıtasıyla ve Tevrat’ta olduğu gibi bir defasında toplu olarak inzal eder, uygulamasını insanların şahsî görüşlerine ve tercihlerine bırakabilirdi.
Bu kişilerin takıldıkları nokta, namaz ve diğer ibadetleri Cenab-ı Hakk’ın niçin bütün tafsilatıyla Kur’ânda anlatmadığı meselesi. Onlar, bunu şöyle yorumluyorlar: Demek ki, buna gerek yok ve kulların bu konuda serbest bırakmaları onlar için bir rahmet.
Böyle bir anlayışa göre, beşerî kanunlarda da bu kadar tafsilata gerek yok. Bütün suçları tek tek sıralamak, bunların cezalarını bütün teferruatıyla ortaya koymak yersiz ve mânasız. Herkes anayasayı incelesin, nasıl anlıyorsa öyle uygulasın.
Yine bu anlayışa göre, kâinat kitabındaki ince mânaları da araştırmak yersiz. Allah açıkça neyi göstermişse onunla amel etmek kâfi. Yani, güneşle yolunu göreceksin, havayı teneffüs edeceksin, toprağı ekip biçeceksin, suyu içecek ve ekinlerini sulayacaksın o kadar. Ne yer altı kaynaklarını, ne iç organların görevlerini, ne genlerin, ne atomların, ne ışınların keyfiyetini araştırmak gerekmez. Zira, gerekseydi Allah onları da güneş gibi, su gibi gözümüze gösterirdi.
Böyle bir düşünce nasıl insanı ilimden ve medeniyet nimetlerinden mahrum bırakırsa, sadece Kur’ân ayetlerinde açıkça beyan edilen mânalara bakmak da Kur’ânın çok geniş mâna ikliminden, çok derin feyiz kaynaklarından insanı mahrum eder. Böyle bir kişi, sadece anladığı kadarıyla yetinir, anlamadıklarını yahut açıklanmayan hükümleri yaşama ihtiyacı duymaz. Zaten nefsin de istediği, böyle şükürsüz bir hayat, ibadetsiz bir dindir.
İçtihada karşı çıkan, mezhepleri tanımayan, ilm-i hali gereksiz bulan bu kişilerin yaptığı da aslında, çok yanlış bir içtihattır. Yani, “Sadece Kur’ân ayetleri yeterlidir, hadislere bile ihtiyaç yoktur.” demek, başlı başına ve sorumsuzca yapılmış cüretkâr bir içtihattır.
Zira, Kur’ân-ı Kerimde, “Sadece ayetlerle iktifa edin, Peygamberin sünnetine uymanız gerekmez.” mânasında bir ayet yoktur. Aksine, o Hak elçisine her hususta uymamız gerektiğini emreden ayetler mevcuttur. Bunlardan bir kaçını ileride arz edeceğiz.
O halde böyle bir anlayış, tamamen his ve hevesten kaynaklanan yanlış bir içtihattır.
Bakınız, içtihat kapısını açan ve ayetlerden hüküm çıkarmaya imkân veren ayet-i kerimede ne buyruluyor:
“Eğer o meseleyi peygambere ve müminlerden ihtisas sahibi kimselere havale etselerdi, elbette o kimselerden hüküm çıkarmaya ehliyetli olanlar işin doğrusunu bilirlerdi.”(Nisâ, 4/ 83)
Ayette geçen “istinbat” yani hüküm çıkarma imkânı, yine ayetteki ifadesiyle ulu’l-emr olan yetkili kişilere tanınmıştır. Nitekim, bu ayetin verdiği müsaade ile Allah Resulü (asm.) bizzat içtihat yaptıkları gibi, sahabenin yetkili âlimleri de içtihatta bulunmuşlardır.
“Sadece Kur’ânla amel ederiz.” diyen kişiler Kur’ânın bu ayetiyle de amel etmek gerektiğini, bunun ise yetkili kişilerce yapılan içtihatlara uymak manasına geldiğini de bilmelidirler.
Fıkıh konusunda zamanın ihtiyacına ve ortaya çıkan yeni durumların halline dair yapılan içtihatlar, Üstat Bediüzzaman hazretlerinin ifadesiyle, yüzde on kadardır; şeriatın yüzde doksanlık kısmı ise muhkemattır, yani kati hükümlerdir. Kur’ânın açıkça bildirdiği meselelerde ve Allah Resulünün (asm.) kati beyanlarında içtihat yapılamaz ve bunlar şeriatın yüzde doksanını teşkil ederler.
Allah Resulü (asm.) namazla ilgili ayetleri nasıl uygulamışsa bunlara aynen uymak, her Müslüman üzerine bir borçtur. Peygamber Efendimiz (asm.) sabah namazını iki rekât kılmışsa, bunu ne bire indirmeye, ne de üçe çıkarmaya kimsenin yetkisi yoktur. O Hak Elçisi (asm.) bütün ömrü boyunca sabah namazını iki rekât kılmışken, bütün ashab-ı kiram da O’na aynen uymuşlarken, bugüne kadar gelen bütün alimler ve onlara uyan bütün müminler de bu konuda ittifak etmişlerken, artık “Kur’ânda sabah namazının iki rekât olduğuna dair bir ayet.” yok gibi bir gerekçe ile, başta Peygamberimiz (asm.) olmak üzere bütün Müslümanlara ters bir uygulamaya gitmek, dini tahrife yönelik değilse çok büyük bir gaflettir.
“Her kim de hidâyet yolu kendisine iyice belli olduktan sonra, Resulullaha muhalefet eder ve müminlerin yolundan başka bir yola tâbi olursa, Biz onu döndüğü yolda bırakırız. Fakat âhirette kendisini cehenneme koyarız. Orası ne fena bir varış yeridir!” (Nisa, 4/115)
Yine bu kişiler Kur’ânı okuduklarına göre şu ayet-i kerimeleri de görmüşlerdir:
“Peygamber size her ne getirirse onu alın, sizi neden menederse ondan da sakının.”(Haşr, 59/7)
“Kim Resûlullah’a itaat ederse Allah'a itaat etmiş olur.”(Nisâ, 4/80)
“De ki, Allah’a ve resulüne itaat edin. Eğer yüz çevirirlerse, elbette Allah küfre girenleri sevmez.” (Âl-i İmran, 3/ 32)
“De ki, eğer Allah’ı seviyorsanız bana ittiba edin; tâ ki Allah da sizi sevsin. …”(Âl-i İmran, 3/ 31)
“Ey iman edenler! Allah'a ve Resûlü'ne itaat edin. Kur’ân’ı ve Resûlullah’ın öğütlerini işitip durduğunuz halde ondan yüz çevirmeyin!”(Enfâl, 8/20)
“Kim Allah'a ve Peygambere itaat ederse işte onlar, Allah'ın kendilerine nimet verdiği peygamberlerle, sıddıklarla, şehidlerle ve salihlerle birliktedir. İşte bunlar ne güzel arkadaştır!”(Nisâ, 4/69)
“Allah ve Resûlü, herhangi bir meselede hüküm bildirdikten sonra, artık inanmış bir erkek ve kadının, o işi kendi isteklerine göre seçme hakkı yoktur. Kim Allah'a ve Resûlüne karşı gelirse, apaçık bir sapıklığa düşmüş olur.”(Ahzab, 33/36)
“Hayır, hayır! Senin Rabbin hakkı için, onlar aralarında ihtilâf ettikleri meselelerde seni hakem kabul edip, sonra da verdiğin hükümden ötürü içlerinde hiçbir sıkıntı duymaksızın sana tam bir teslimiyetle bağlanmadıkça iman etmiş olmazlar.”(Nisâ, 4/65)
Cenab-ı Hak, bu ayet-i kerimelerde Resulünü hiç nazara vermeden, doğrudan, “Benim emirlerime uyun, yasaklarımdan sakının. Bana itaat edin. …” diyebilirdi. Bunun yerine, bu gibi ifadelerin ihtiyar edilmesi, Allah’a itaatin peygambere uymaksızın mümkün olamayacağı içindir.
Hele bazı hükümler vardır ki, en âlim insanlar da bu konuda bir karar veremezler. Konumuza sadık kalarak örneğimizi de yine namazdan verelim. Yetkili âlimlerimiz namazın vakitleriyle ilgili ayet-i kerimelere bazı izahlar getirebilseler bile, namazın rekâtlarına, rüku ve secdelerin sayılarına, bunların yapılış sıralarına, rükuda ve secdede okunacak tespihlere kadar çok meselede bir hüküm veremezler. Zira, bu gibi meseleler peygamber talimi olmaksızın mücerret akılla ve ilimle halledilemez.
Biz bu gibi iddia sahiplerinin bazı yazılarını okuduk. Dikkatimizi çeken bir noktayı yazmak isteriz:
Bu yazıların çoğunda Peygamber Efendimiz (asm.) için sadece peygamber denilmekle yetinilmiş, ne hazret denilmeye ne de aleyhissalatü vesselam diyerek ona salat ve selama gerek duyulmamıştır. Bunun o kişiler için büyük bir kayıp olduğunu düşünüyoruz.
Sadece bir kısmına kısaca değinmekle yetindiğimiz bu yanlış anlayış ve hatalı davranışların, bir kasıt eseri olmayıp gafletten kaynaklandığına inanmak istiyor ve kendilerinin bu yoldan kısa zamanda dönmelerini temenni ediyoruz. Aksi halde, bazı kişilerin namazsız ve ibadetsiz bir hayat geçirmelerine sebep olacaklar ve “Sebep olan işleyen gibidir.” hükmünce onların bütün ihmallerinin ve günahlarının bir katı da kendilerine yazılmakla büyük bir zarara uğrayacaklardır
.
Sünneti terk edip yalnız Kur'an ile amel etmek isteyenler var; bu konuda ne dersiniz?
Soran : Sorularlaislami...
Tarih: 02.04.2006 - 00:00 | Güncelleme:
Cevap
Değerli kardeşimiz,
Bazı ehliyetsiz insanları görüyoruz ki, yalnız Kur'an-ı Kerim'in getirdiği İlâhî hükümleri kabul edip, dinin diğer temel kaynakları olan sünnet, icma ve kıyas'ı reddediyorlar. Maksatları ise, halkın itikadını bozmak ve saptırmaktan ibarettir. Bunlar, Kur'an'ı tek mezhep kabul edip, sünnet-i Peygamberiyeyi ve İslâm'ın diğer delillerini hafife alırken, işlerine gelen hadisleri kabul edip, gelmeyenleri reddederler. Şuurlu Müslümanları aldatamadıkları gibi takdir de göremezler, buna hakları da yoktur.
Malumdur ki, Müslümanlar Kur'an-ı Kerim'de nazil olan İlâhî hükümlere inanıp onlara uymaya mecbur oldukları gibi, hadislerle buyrulan dinî hükümleri de kabul etmeye mecburdurlar.
Bunlar, asırlardan beri tefsir, hadis, fıkıh ve diğer sahalarda yazılmış olan, bütün ilim ve fikir ehlinin takdirini kazanan çok kıymetli eserleri hiç dikkate almazlar.
Evet, Kur'an-ı Azimüşşan'ın gölgesine sığınarak yanlış yönlendirmede bulunan bir kimse, hiç olmazsa şunu bilmelidir ki, bir Müslüman ne kadar bilgisiz de olsa Kur'an-ı Azimüşşan'ın Allah kelamı olduğununa katiyyen şüphe ve tereddütü olmadığı gibi, sünnet-i seniyyenin de İslâm'ın ikinci bir delili ve dayanak noktası olduğunu kesin olarak bilir ve öyle de inanır.
Şu halde, "İslâm dininin esası yalnız Kur'an'dır, biz yalnız onda olan hükümler ile amel ederiz, onun haram dediğine haram, helal dediğine helal deriz." diyerek, sünneti dikkate almamak, ona kıymet vermemek, Peygamberimiz (asm)'in değerini ve görevini idrak etmemektir. Kur'an'ı tebliğ eden ve en başta tefsir eden O'dur.
Peygamberimiz (a.s.m.) bir hadis-i şerifinde şöyle buyurmaktadır:
"Bana Kur'an-ı Kerim ve onunla birlikte, bir onun kadarı daha (yani sünnet) verildi. Bir kişiye, koltuğuna yaslanmışken hadisim ulaşır da, 'Aramızda Allah'ın kitabı var, ondaki helali helal, haramı da haram sayarız.' derse (bilsin ki) Resûllullah 'ın haram kıldığı da Allah 'ım haram kıldığı gibidir." (Ebu Davud, Sünnet, 6, İmare 33; Tirmizi, İlim 10)
Ulemanın bir kısmı şöyle der: Sünnetin getirdiği her hükmün, uzak veya yakın, Kur'an'da aslı vardır. Sünnet, sonuçta Kur’ana’a ulaştırır. Onun öz hâlinde anlattığını açıklar, anlaşılmayan konuları ise açığa kavuşturur.
Şatıbî, Kur'an ile yetinme fikrine sahip olanların sünnetten ayrılan nasipsiz kişiler olduğunu söyledikten sonra, "Bid'at ehlinden bir çoğu hadisi terk edip Allah'ın kitabını yanlış yorumlayarak hem kendileri sapıttı, hem de başkalarını sapıttırdılar." der.
"Muhakkak ki, O zikri (Kur'an'ı) biz indirdik biz, şüphesiz O'nun hıfzedicisi de biziz." (Hicr, 15/9)
âyeti ile bu iki esastan Kur'an-ı Azimüşşan'ın lâfızları gibi manalarını da muhafaza etmeyi garanti altına almıştır. İslâm alimleri buradaki korumanın Kur'an'ı olduğu gibi sünneti de kapsadığını beyan etmişlerdir. Bu âyet-i kerime Kur'an'ın tefsir ve izahı mahiyetinde olan Peygamberimiz (asm)'in sünnet ve hadislerini de yani
"Biz sana Kur'an'ı, insanlara indirilen hükümleri beyan etmen için indirdik." (Nahl, 16/44)
âyeti ile teminat altına almıştır. Çünkü âyette bildirilen "beyan" Kur'an'ın manasındandır. Bu beyan ise ancak Peygamberimiz (asm)'in sünnet ve hadisleri ile olur.
"... Resûlullah'ın size getirdiklerine yapışınız. O'nun size yasak ettiği şeylerden de uzak olunuz. Allah'dan korkunuz. Çünkü Allah'ın vereceği ceza ağırdır." (Haşr, 59/7)
Elmalılı Hamdi Yazır Hazretleri tefsirinde bu âyete şöyle meal verir:
"Peygamber size her ne verdiyse onu alın, almayın dediğini almayın, yapmayın dediğini yapmayın ve Allah'dan korkun da Allah'ın ve Peygamber (asm)'in emirlerine karşı gelmekten ve birbirinizin hakkını yemekten, devlete hıyanet eylemekten sakının..."
Şu hâle göre Kur'an sünnetsiz, sünnet de Kur'ansız düşünülemez. Bunlardan birini ihmal etmek, İslâm dinini anlamamaktan doğan bir hastalıktır ve bir dalalettir. Tabiri caiz ise Kur'an bir güneş ise sünnet-i seniyye onun ziyasıdır. Birisi için diğeri feda edilmez.
Evet, nasıl Cenâb-ı Hak, hafızlar ile Kur'an'ı hıfz (muhafaza) etmişse, İslâm alimlerinin vasıtası ile de sünnet ve hadisleri muhafaza etmiştir.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
..
Bir kimse ilmi olmadan 'bence, bana göre' diyerek kendi aklına göre Kur'an'ı açıklarsa, İslam'ı anlatırsa, cehennemdeki yerine hazırlansın." diye bir hadis var mıdır?
Soran : Sorularlaislami...
Tarih: 27.04.2009 - 00:00 | Güncelleme:
Cevap
Değerli kardeşimiz,
Ayetlerin tefsirlerini, hadislerin şerhlerini ve müçtehitlerin açıklamalarını hiç dikkate almadan, hevâ ve hevesine, hatta kişinin kendi arzusuna göre Kur'an’ı tefsir etmeyi ve hadisleri şerh etmeyi yasaklayan rivayetler vardır:
“Kim bilgisi olmadığı halde Kur’an’la ilgili söz söylerse / Kur’an’ı tefsir ederse, ateşteki / cehennemdeki yerine hazırlansın.” (Tirmizî, bu hadisin hasen ve sahih olduğunu belirtmiştir- Tirmizî, tefsir, 1).
“Kim bilerek bana yalandan bir söz isnat ederse, cehennemdeki yerine hazırlansın. Kim de bilgisi olmadığı halde kendi görüşüne / fikrine dayanarak Kur’an’la ilgili söz söylerse / Kur’an’ı tefsir ederse, ateşteki / cehennemdeki yerine hazırlansın.” (a.g.e., Bu hadis hasendir.)
“Kim de (bilgisi olmadığı halde) kendi görüşüne / fikrine dayanarak Kur’an’la ilgili söz söylerse / Kur’an’ı tefsir ederse, o konuda isabet etse bile hata etmiş olur.” (Ebu Davud, İlim, 5; Tirmizî, -bu hadisin garip olduğunu söyleyerek zayıflığına işaret etmiştir- a.g.e).
Bununla beraber, Beyhakî’nin ifade ettiği gibi -şayet bu hadis sahih olursa- manası şudur: Konuyla ilgili ilmî bir delili olmadığı, alimlerin o konudaki yorumlarından habersiz olduğu halde, sırf aklında olanlara dayanarak Kur’an’ı tefsir eden kimse isabet etmiş olsa bile hata etmiş olur, yani tefsir metodunda hata etmiş olur. Yoksa, Maverdi’nin de belirttiği gibi, bilgisi olan kimselerin Kur’an’dan farklı manalar çıkarmalarının yanlış bir tarafı yoktur. (bk. Avnu’l-Mabud, ilgili hadisin şerhi)
Özellikle bu gibi hadislerin şiddetli ifadeleri, nasih-mensuh, sebeb-i nüzul gibi naklî ilimlere ihtiyaç duyan konularda, bilgisi olmadığı halde Kur’an’dan hüküm çıkarmaya çalışanlara yönelik bir uyarıdır. Yoksa Arapça dil kurallarına vakıf olan kimselerin -nakle ihtiyaç duymayan konularda- kendi ilmî delillere dayalı bilgisine göre tefsir etmesinde hiçbir sakınca yoktur. (bk. Tuhafetu’l-ahvezî, ilgili hadislerin şerhi)
Hafız Süyûtî'nin açıklamasına göre, hadis-i şerifteki bu tehdit, herhangi bir delile dayanmadan, sırf kendi aklına dayanarak Kur'an-ı Kerim'i tefsir eden kimseler hakkındadır. Kur'an-ı Kerim'i sırf kendi aklına dayanarak tefsir eden kimsenin, isabet etmesi halinde bile hata etmiş sayılmasının sebebi, onun isabet etmek için gerekli hazırlığı yapmamış olması ve bu iş için şuurlu hareket etmemiş olmasıdır. (Aliyyü'l-Kârî, Mirkât, I, 239)
Fakat Kur'an-ı Kerim'in manasını ortaya çıkarmak gayesiyle, şuurlu bir şekilde gerekli hazırlığı yaptıktan sonra âyetlerin tefsirine girenler ise bunun tersinedir. Bunlar hata bile etmiş olsalar ecir alırlar. Çünkü bunlar hadlerini aşmamışlardır. Nitekim Peygamber Efendimiz (asm),
“Bir hâkim, verdiği hükümle ilgili yaptığı içtihadında isabet etse iki sevap, hata etse bir sevap kazanır.” (bk. Buharî, İtisam 21; Müslim, Akdıye 6) buyurmuştur.
Konuyla alakalı, aşağıdaki bilgileri de okumanızı tavsiye ederiz:
Hangi bilim dalında olursa olsun, ilmi bir metni tahlil ve tefsir etmek, o alanda ihtisası gerektirir. İhtisas ise, uzun bir öğrenim neticesinde elde edilir. Rabbülalemin tarafından insanlığa akaid, ibadet, ahlaki prensipler, ameli hükümler ve daha bir çok talimatlar bildirmek üzere gönderilen Kur'an-ı Kerim'den hükümler çıkarmak da, elbette büyük bir ilmi birikim ister.
Bazıları, sığ bir anlayışla bu gerçeğin karşısına çıkıp derler ki:
"Allah, Kur'an'ın 'mübin' olduğunu bildiriyor. Mübin: açık, aşikar, aydınlık, manası vazıh demektir. Öyle ise, Allah'ın böyle nitelendirdiği Kitabını, anlaşılması zor göstermenin savunulur tarafı olamaz."
Oysa Kur'an'ın mübin olması: Allah tarafından gönderildiğinin apaçık olması, bir çok hakikatleri açıklaması, hakkı batıldan, doğruyu eğriden ayırması, mü'minlerin muhtaç oldukları hükümleri bildirmesi, demektir. Yoksa, ondaki her şeyin, biteviye ayan beyan ve hiç öğrenim görmemiş bir insanla bir üniversite profesörünün aynı şekilde anlayabileceği bir kitap olması demek değildir. Bu iddia sahiplerinin, vücudlarında bir operasyona muhtaç olmaları halinde, bir tıp kitabını okuyan herhangi bir kişiye kendilerini ameliyat etme iznini vereceklerini hiç kimse düşünemez. Oysa bir doktor nezdinde o kitabın manası açıktır. Aynen bunun gibi, insanlar Kur'an'ın mealini okuyarak, kapasiteleri nisbetinde ondan istifade etmeye çalışırlar. Fakat onun sayısız inceliklerini anlayabilmek, ondan isabetli hükümler çıkarabilmek, aşağıda yazacağımız bazı ilimleri bilmeyi gerektirir.
Kur'an'ı Hakkıyla Anlama ve Ondan Hüküm İstinbatı İçin Gereken İlimler
1. Lügat ilmi. Kur'an Arap dilinde nazil olduğundan, onun manalarını açıklayacak kişinin bu dili iyi bilmesi gerekir. Kelimeler, bazen ilk hatıra gelen anlamda değil de, daha tali anlamlarından birinde kullanılmış olabilirler. Müfessir lisana iyi vakıf olunca, kelimelerin hangi manalarda kullanıldığını daha isabetli olarak anlayabilir.
2. Nahiv ve Sarf (Gramer, Dil bilgisi);
3. Bedi', Beyan, Meani bilimlerini kapsayan Belagat İlmi. Bir kimsenin, binlerce edebi sanat ve edebi üslup ihtiva eden metni, hiçbir yanlış anlayışa yer vermeyecek şekilde anlayabilmesi için, hakiki ve mecazi manalar, teşbih, temsil, istiare, kinaye, te'kid, takdim, te'hir, hazf, icaz, itnab, kasr, iltifat, müşakele ilh. gibi terimlerle tarif edilen üslup özelliklerine vakıf olması gerekir. İnsan, Arap dilinde yazılmış üstün üsluplarla meşgul olup onların inceliklerine vukuf peyda ederse, kendisinde sözü anlama ve idrak melekesi gelişir. Allah Teala'nın maksatlarını kemal veçhile ihata edemezsek de, yine de beşer takati nisbetinde onu anlamanın başlıca vasıtası, Arap diline ve belagat üsluplarına vakıf olmaktır. Bu ise, sadece Belagat ilminin kurallarını öğrenmekle elde edilmez. Bildiğimiz üzere Araplar, Nahiv ve Belagat ilimleri ortaya çıkmadan önce de düzgün ve güzel söz söylemede mahir idiler. Bunun tabii olduğunu söylemek makul değildir. Bu ancak, güzel sözleri öğrenip onlara benzer sözler söyleye söyleye kazanılmış bir meleke idi. Böyle olduğunun gözle görülür delili şudur ki, başka topluluklara karışmalarını müteakip Araplar, bu özelliklerini hicretten 50 yıl kadar sonra kaybetmeye başlamışlardır.1
4. Kıraat İlmi. Bazı kelimelerin, bizzat Hz. Peygamber (aleyhisselam) tarafından tebliğ edilen farklı okunuşlarını gösteren ilim. Çünkü Kur'an'ın bir çok kelimeleri farklı kıraatlerde okunabilmekte ve bu da manalarda bazı farklılıkların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.
5. Akaid ve Kelam İlmi. Allah Teala hakkında caiz, vacib ve imkansız olan sıfatlar, nübüvvet, ahiret gibi konulardaki doğru inanç esasları, bütün ayet ve hadisleri birlikte değerlendirdikten sonra bu ilim dalı tarafından ortaya konulmuştur. Müteşabih ayetleri muhkem ayetlerin ışığında anlamak ve açıklamak için büyük gayretlerin sarf edildiği bu ilme başvurulmadığı takdirde, dinin en temel esaslarında yanlışlık yapılabilir.
6. Usul-i Fıkh İlmi. ayetlerden dini hükümlerin nasıl çıkarılacağına dair kuralları bildiren bu ilim de, kavramların mücmel (toplu halde, özet), mufassal (detaylı), umum, husus (genel veya sınırlandırılmış anlam), mutlak (herhangi bir sınırla sınırlandırılmamış ve dolayısıyla çok mana ve vecihlere ihtimali bulunan), mukayyed, mensuh, müevvel (tevil edilmiş) vb. olup olmaması konusunda yol gösterir.
7. Usul-i Tefsir İlmi. Ayetlerin hangi ortamlarda indirildiğini bildiren Esbab-ı Nüzul, bazı ayetler arasında yanlış yere var sanılan çelişkileri çözüp gideren Müşkilü'l—Kur'an, Mekki-Medeni, Muhkem-Müteşabih, huruf-i mukatta'a, Nasih-Mensuh, Kur'an kıssaları, Kur'an meselleri, Kur'an'daki kasemler gibi bir çok konuyu ihtiva ile, Kur'an tefsir metodolojisinin adıdır.
8. Usul-i Hadis ve Hadis İlmi. Hz. Peygamber (asm)'den nakledilen ve Kur'an'ı açıklayıcı mahiyette olan hadislerden istifadeyi sağlar.
9. Tarih ve Sosyoloji gibi, beşer toplumlarının maruz kaldıkları durumları konu edinen ilimler. Allah Teala, insanlığa gönderdiği bu son Kitabında, daha önceki kitaplarda bildirmediği şeyleri bildirmiştir. Ezcümle, çeşitli ümmetlerin kıssalarını nakletmiş, onlar hakkında cereyan eden İlahi sünnetlerini (kanunlarını) beyan etmiş, toplumları yükselten ve alçaltan sebeplerden, onların iman ve inkar, ilim ve cehalet, kuvvet ve zayıflık gibi hallerinden bahsetmiştir. Kur'an, bir çok gerçeği pek mücmel ve özlü bir tarzda bildirir. Fakat bu bildirme, her şeyi bilen Allah'ın mücmel bildirmesidir. Bu bakımdan, kendisini, verdiği bilgileri tafsilatlı olarak anlamaları için insanları düşünmeye, incelemeye, seyahat etmeye, tecrübeler yapmaya çağırır. Eğer kainat kitabının zahiri ile yetinecek olursak, bu takdirde, bir kitabın cildine ve rengine bakıp da, ihtiva ettiği ilim ve hikmetlerden haberi olmayan ümmi kimseler durumuna düşeriz.
10. Beşeriyetin Kur'an hidayetiyle doğru yolu bulduğunu ve Kur'an'ın esas gayesinin de insanları hidayet etmek olduğunu bilmek. Bunun için de Kur'an nazil olmadan önceki cahiliye topluluklarının durumlarından haberdar olmak gerekir. Hz. Ömer (r.a.), buna işaret etmek üzere şöyle demiştir: "İslami dönemde yetişen insanlar, Cahiliye'deki halleri bilmedikleri takdirde, İslam elbisesi düğüm düğüm çözülür." Çağdaş medeni toplumda yetişen bir insan el, yüz ve ayak yıkama, diş temizliği, tırnak kesme gibi şeyleri çok tabii davranışlar kabul edebilir. Oysa Kur'an'ın nazil olduğu zaman ve zeminde, bunları bile benimsetmek başlı başına bir inkılaptı. Kaldı ki, bu gibi adetleri yeni nesillere benimsetmek için ne kadar gayret göstermek gerektiği hepimizce bilinmektedir. Ayrıca, en küçüklerini misal verdiğimiz bu inkılaplar içinde şirk, kan davası, ırk üstünlüğü, kölelere yapılan haksızlıklar, çok eşlilik, zina, haram içki, ümmilik, kadınları mirastan mahrum bırakma, kadını sayısız boşama hakkı, cariyeleri fuhşa zorlama ve bu yolla para kazanmayı meslek edinme (randevu evi işletme) gibi yüzlerce kötü adeti kökünden kaldırarak, yerlerine İslam'ın güzelliklerini yerleştirme gibi muazzam inkılapları unutmak mümkün değildir.
11. Tabii bilimlerde kesin (veya kesine yakın) sayılan bir takım sonuçları ve bu bilimlerin prensiplerini bilmek, onların alanlarına giren konulara temas eden yüzlerce ayeti yorumlamakta sahip olunması gereken formasyonu kazandırır.
12. Mevhibe İlmi. Bundan maksat, ilmi ile amil olanlara, Allah Teala'nın ilham edeceği basiret ve kavrama gücüdür. Allah Teala: "Allah'a itaatsizlikten sakının. (Siz bunu yapınca,) Allah size ilim öğretir. Allah her şeyi bilir."2 buyurur. Hz. Peygamber (s.a.s.), buna işaret olarak: "Kim bildiği ile amel ederse, Allah onu bilmediği ilimlere de varis kılar." buyurmuştur. Süyuti, müfessire lazım gelen ilimlerin sonuna mevhibe ilmini yerleştirdikten sonra der ki: "Aziz okuyucu! Anlaşılan sen, mevhibe ilmini şart koşmamızda tereddüt edip diyorsun ki: "Bu, insanın elinde olan bir şey değildir." Ama, meselede senin gördüğün güçlük yoktur. Zira bunu kazanma yolu var olup, o da, o neticeye götüren amel ve zühdü uygulamaktır (yani davranışlarını ilmine göre yapıp, geçici dünya menfaatlerini kalbine koymamaktır)."3 Bu konuda Zerkeşi de şöyle der: "Biliniz ki, kalbinde bid'at, kibir, hevaya uyma, dünya sevgisi olan, yahut bir günahta ısrar eden, tahkiki iman sahibi olmayan veya tahkiki zayıf olan, yahut kuvvetli ilme sahip bulunmayan bir müfessire dayanan, veya kendi aklına ve anlayışına itimat eden kimse vahyin manalarını anlayamaz ve vahyin esrarı ona açılmaz. Zira bütün bunlar, Kur'an'ı anlamaya perde olan manilerdir. Bu konuda Allah Teala: "Dünya'da haksız yere büyüklük taslayanları, ayetlerimi gereği gibi anlamaktan uzaklaştırırım."4 buyurmuştur.
Kur'an'ı Tefsirde Müracaat Edilmesi Gereken Kaynaklar
1. Önce bizzat Kur'an-ı Kerimi iyi inceleyip, bir ayeti tefsir eden diğer ayetleri toplamaya çalışmalıdır. Zira ayetlerin birbirlerini açıklamaları meşhur bir keyfiyettir. Böylece müfessir, bir ayeti hatalı olarak veya eksik bir şekilde anlayıp, konuyu Kur'an'ın bütünlüğünden uzak tutmak tehlikesinden kurtulur.
2. Ayetleri açıklayan hadislere başvurmak. Zira Kur'an'ı esas itibariyle tefsir yetkisini Allah Teala, Peygamberine vermiştir. Bu husustaki ayetlerden sadece birini zikredelim: "Biz sana zikri indirdik. Ta ki, kendileri için indirilen Kur'an'ı insanlara açıklayasın ve ta ki onlar da fikirlerini iyice kullansınlar."5
3. Sahabe'nin tefsiri de, öğrendiklerini bizzat Rasulullah'tan (s.a.s.) öğrenmiş olmaları ihtimali, Kur'an'ın nazil olduğu dönemde onun kelimelerinin manalarını en iyi bilme durumunda olmaları, keza vahyin indiği ortamları bizzat yaşamaları, derin kavrama güçleri ve hükümleri uygulama alanına koymadaki şevk ve başarıları gibi meziyetleri sebebiyle son derecede önemlidir. Özellikle ilk dört halife, İbn Mes'ud, İbn Abbas, Hz. aişe, Übey İbn Ka'b, Zeyd İbn Sabit (radiyallahu teala anhüm) gibi sahabilerin tefsirlerini bilmek gereklidir.
4. Kelam'ın manasından ve Usulü'd-Din'de sabit olan esaslardan ortaya çıkan neticeye göre tefsir etmek. Hz. Peygamber (s.a.s.), İbn Abbas hakkında: "Ya Rabbi, onu dinde fakih kıl ve ona tefsiri öğret." diye dua ettiğinde, bu kabil tefsiri kasdetmiştir. Hz. Ali de (r.a.), müslümanın çaba sarfederek ulaştığı şahsi Kur'an anlayışını onun esas mirası, başlıca sermayesi saymıştır. Sahabe'nin tefsirde bazen her birinin farklı farklı açıklamaları, bu kabilden sayılır.6
Müfessirin Sakınması Gereken Haller
Şu hallerden ise müfessirin sakınması şarttır: Arap diline, Usulü'd-Din'e ve zikrettiğimiz ilimlere vakıf olmadan Allah'ın muradını açıklamaya girişmek doğru değildir. Bazı hakiki müteşabihler gibi, Allah'ın, kesin ilmini Zatına tahsis ettiği meselelere dalmak, bu hususları uzatmak yersizdir. Keza müfessir, kendi hevasına, peşin fikrine veya Müslümanların cumhuruna aykırı olan mezhebine göre tefsirden kaçınmalıdır. Diğer taraftan, iltizam ettiği Sünni bir mezhep varsa, mezhebinin içtihadını ve yorumunu, Sünnilik içinde tek doğru yorum olarak iddia etmemelidir. Ve nihayet sonunda, "vallahu a'lem" demesini bilmeli, tefsirinin murad-ı İlahi olduğu hususunda kesin bir iddiada bulunmamalıdır.
Matlup Tefsir Tarzı
Müfessirin uygulaması gerekli olan matlup tefsir tarzını şöylece hulasa edebiliriz:
1. Tefsir edilen kavram ile tefsir arasında mutabakat, yani uygunluk olmalı. Manayı açıklama yönünden eksik taraf kalmadığı gibi, maksada uygun olmayan gereksiz fazlalık da bulunmamalı. Hele hele, anlamı başka yöne kaydıran çabalardan sakınmalıdır.
2. Hakiki mana da mecazi mana da gözetilmelidir. Mecazi mana kasdedilmişse, hakiki manaya hamletmekten veya bunun aksinden kaçınmalıdır.
3. Kelimeleri izah ederken, siyak ve sibakın ışığında açıklamaya çalışmalıdır.
4. ayetler arasında bazen gizli kalan münasebet ve irtibatları ortaya koymalıdır ki, ayetler arasında anlam kopukluğu olduğu sanılmasın.
5. ayetin indirilmesine vesile teşkil eden sebeb-i nüzul varsa o hadiseyi bildirmeli ki, ayetteki hükmün maksadı daha iyi anlaşılabilsin.
6. Lügat, Nahiv ve Belagat ilimlerine göre kelime ve terkipler hakkında gerekli açıklamayı yaptıktan sonra, İslam'ın temel kaideleri çerçevesinde ayetlerden hükümler çıkarmaya gayret etmelidir.
7. İmkan nisbetinde Kur'an'da tekrar olduğu iddiasından kaçınmalıdır. Zira ilk anda tekrar veya müteradif gibi görünen kelimelerin, iyice dikkat edildiğinde ve araştırıldığında, aralarındaki nüansların fark edileceği anlaşılacaktır.
8. Tefsirle doğrudan ilgisi olmayan, dilbilgisi, Fıkıh ve Kelam'a ait tafsilattan, kıssa veya çeşitli bilimsel ayrıntılardan kaçınmalıdır. Zira o meselelerin tafsilatı, zaten o ilimlere mahsus kitaplarda bulunmaktadır. Bunlara dalmak, muhatabı Kur'an'ın esas maksatlarından uzaklaştırabilir.
9. Müfessir, gerektiğinde tercih kıstaslarına göre hareket etmesini bilmeli, ayet-i kerime birden fazla manaya muhtemel ise, en kuvvetli olan tarafı tercih edebilmelidir. Bu konuda Zerkeşi şöyle der: "İki veya daha fazla ihtimal olan hususta, alimlerden başkası içtihad edemez. Onlar da şahsi görüşlerine değil, delillere dayanmak zorundadırlar. Manalardan biri daha zahir ise, ona göre tefsir edilmelidir. Şayet, hafi (gizli) mananın kasd edildiğine delil olursa, bu takdirde, hafi manaya göre tefsir edilir." Her iki mana eşit durumda olup, birinde lügavi hakikat, öbüründe şer'i hakikat anlamı ağır basarsa, bu durumda şer'i manaya öncelik verilir. Fakat lügavi mananın kasd edildiğine dair bir karine bulunursa, bu takdirde buna göre tefsir edilir. Mesela, "Onların mallarından zekat al ki, bununla onları temizleyesin ve arındırasın, onlar için dua da et. Çünkü senin onlar lehinde duan, onlar için büyük bir huzur kaynağıdır. Allah her şeyi hakkıyla işitir ve bilir." ayetinde7, salat'ın şer'i manası namaz olmakla birlikte, burada lügavi manası olan "dua"nın murad edildiğine karine mevcut olduğundan dua manasına tefsir edilir. Zira bir önceki cümlede zekat verme söz konusu edilmekte olup, mali fedakarlıkta bulunan kimseye, bundan dolayı dua edilir. Ama iki mananın bir arada düşünülmesi imkansız ise, kendi imkanlarına göre delillere bakarak içtihad eder, kendi nezdinde ağır basan mananın, kendisi hakkında, Allah'ın maksadı olduğuna kani olur. Eğer bir başka müçtehid, ondan bir başka mana çıkarırsa, bu da onun hakkında Allah'ın maksadı olur. Zira o da bu sonuca içtihadı neticesinde ulaşmıştır. Eğer manalar nezdinde eşit olursa, istediğini tercih etme veya daha ağır hükmü yahut daha kolay hükmü alıp almaması gerektiği şeklinde.. aynı şekilde geçerli görüşler vardır. Şayet iki mana birbirini nefy etmezse, muhakkiklere göre, her iki manaya göre yorumlaması gerekir ve bu i'caz ve fesahat bakımından daha matlub olur."8
Böylece, klasik dönem alimlerinin, muteber tefsir için aradıkları şartları göstermeye çalıştık. Asırların tecrübesinden ve imtihanından geçmiş bu makul ölçüler çerçevesinde kalmakla beraber müfessir, yaşadığı asrın ihtiyaçları ve tesbitleri açısından elbette Kur'an'a yönelebilir ve onun ilham edeceği farklı inceliklere, yeni anlamlara ulaşabilir. Zira yine klasik dönem alimlerinin kabul ettikleri üzere, tefsir ilmi, gelişmesini ve olgunlaşmasını tamamlamış ve yenilip içilmiş ilimlerden sayılmaz. Bilakis o, belirip ortaya çıkmakla beraber, henüz olgunlaşmamış meyveye benzetilir.
Dipnotlar:
1. Muhammed Abduh, Tefsiru'l-Menar, Mukaddime.
2. Bakara, 2/282.
3. el-İtkan fi ulumi'l-Kur'an, Kahire, 1951, 2/182.
4. A'raf, 7/146.
5. Nahl, 16/44.
6. B. Zerkeşi, el-Burhan fi ulumi'l-Kur'an, Kahire, 1957, 2/161; Süyuti, el-İtkan, 2/178-179.
7. Tevbe 9/103.
8. Süyuti, el-İtkan, 2/182. (Süyuti, bu kısmı Zerkeşi, el-Burhan, 2/166-167'den özetleyerek nakl eder) ; M. H. ez-Zehebi, et-Tefsir ve'l-Müfessirun, 1/277-280.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
.
Kur'an'ın bir benzeri yapılsa bile, Müslümanlar bunu kabul edecekler mi?
Soran : A.yilmaz
Tarih: 14.07.2015 - 01:38 | Güncelleme:
Soru Detayı
- Kur'an'da başka bir benzeri getirilemez deniliyor. Fakat bu çok normal değil mi?
- Çünkü benzeri gelse bile Müslümanlar inkar edecektir inandıklarını savunacaklardır ve bunun gibi şeyler İncil ve Tevrat gibi kitaplarda da yok mudur?
Cevap
Değerli kardeşimiz,
- “Kur’an’ın bir benzerinin getirilmemesi” davası, Kur’an’ın insanların eserleri arasında çok farklı bir konuma sahip olduğunun ifadesidir.
Allah’ın kevni ayetleri olan, kainatı ve içindekileri yapmak nasıl imkansız ise, Allah’ın kelamı olan ayetlerin benzerlerini yapmak da imkansızdır. Örneğin, bir insan yapılamadığı gibi, bir baş da bir göz de yapılamaz. Bunun gibi, bir Kur’an yapılamadığı gibi bir sure de bir ayette yapılamaz.
- “Kur’an’ın benersizlik” iddiası, o günkü Arapların çok iyi bildiği Arap dili belagati açısından önemlidir. Çünkü, Kur’an ne bir alışılagelmiş bir nesir türüdür, ne de bir şiir türüdür. Oysa, o günkü Arap aleminde bir şairin sözlerine o kadar önem verilirdi ki, bir sözüyle savaş başlar, bir sözüyle de barış sağlanırdı.
Böyle bir ortamda Kur’an-ı Kerim, okuma-yazması olmayan ve asla şairliği işitilmeyen ve “Emin” lakabıyla meşhur olan Hz Muhammed (asm)’in elinde ortaya çıkmış ve “en kısa bir tek suresine bile bir benzerin yapılamayacağı” davasına yer vermiştir.
Buna mukabil, o zamandaki kâfirler, şeref ve haysiyetlerini, taptıkları ilahların ve dinlerinin şerefini kurtarmaya çok muhtaç ve pek düşkün idiler. Mesele, “ortaya konulacak Kur’an’ın bir benzer”inin Müslümanlar tarafından kabul edilip edilmeme meselesi değil, gücü, kuvveti ve büyük çoğunluğu elinde tutan kâfirler tarafından kabul edilip edilmemesidir.
Şayet Kur’an’ın yalnız bir tek suresine bir nazire yapsalardı, İslam dini ortadan kalkacaktı. Ve Kur’an’ın Allah’ın sözü olmadığı ortaya çıkacaktı.
Halbuki, o günkü Arap müşrikleri canlarını ve mallarını tehlikeye atıp en dehşetli yol olan savaş yolunu tercih ederek, en kolay ve en kısa olan muaraza yolunu terk ettiler.
Demek muaraza yolu kapalı idi. Kur’an’ın bir tek suresinin bile bir benzerini getiremediler, bunu denemeye bile cesaret edemediler.
Meşhur Cahız'ın dediği gibi:
"Muaraza-i bilhuruf mümkün olmadı, muharebe-i bissüyufa mecbur oldular..."(bk. Nursi, Mektubat, s. 186).
Yani; harflerden meydana gelen bir kitabı yazarak en kısa yoldan Kur’an’ın bir benzerini ortaya koyarak İslam dinini mağlup etmeleri olsaydı, bu yolu mutlaka deneyeceklerdi. Bu mümkün olmadığı için dinlerini, haysiyet ve şereflerini korumak için, canları pahasına da olsa kılıçlarını çekip savaşmak zorunda kaldılar.
- Mekke’de inen ve daha iki elin parmakları kadar olan Müslümanların olduğu bir ortamda, Kur’an’ın meydan okuması karşısında elbette kâfirlerin büyük çoğunluğu oluşturduğu kamu oyunun kanaati önemlidir. Şayet onlar böyle bir kamu oyu oluştursalardı savaşsız zafer kazanacaklardı. Demek bunu başaramadılar.
İşte o günlerdeki meydan okuma örneği:
“Yoksa onlar/kâfirler: ‘Onu (Kur’ân’ı) Muhammed uydurdu.’ mu diyorlar? De ki: Eğer doğru iseniz; haydi siz de onun gibi uydurulmuş on sûre getirin ve Allah’tan başka çağırabileceğiniz herkesi yardıma çağırın. Eğer olar (o yardıma çağırdıklarınız) size cevap vermezlerse, bilin ki, Kur’ân ancak Allah’ın ilmiyle indirilmiştir. Ve ondan başka da ilah yoktur. Artık Müslüman oluyorsunuz, değil mi?” (Hud, 11/13-14)
Bu ayette yer alan “Eğer olar size cevap vermezlerse” mealindeki ifade iki şekilde anlaşılmaya müsaittir.
Birincisi: Kâfirlere hitaptır: “Ey kâfirler! Eğer Kur’an’ın on suresinin bir benzerini ortaya koyma konusunda güvendiğiniz adamlarınız size cevap vermiyorlarsa, artık bilmelisiniz ki, Kur’an Allah’ın kelamıdır…”
İkincisi: Hz. Peygamber (asm) ve Müslümanlara hitaptır: “Ey Peygamber ve müminler! Eğer muarızlarınız olan kâfirler, sizin 'Kur’an’ın on suresinin bir benzerini ortaya koyma' konusundaki çağrılarınıza cevap veremiyorlarsa, artık Kur’an’ın Allah ‘ın kelamı olduğu hususundaki imanınızı bir kata daha pekiştirmelisiniz…” (bk. Taberi, Razi, Beydavi, ilgili yer)
- Burada altının çizilmesi gereken bir nokta da “Kur’an’ın Allah’ın sonsuz ilminin yansıttığı” gerçeğinin ilan edilmesidir. Çünkü, Arapça dil kaidelerini, belagatini çok iyi bilenlerin ortada olduğu bir ortamda, söz söyleme sanatının çok mahir ve pek usta olan o kâfirler, çok muhtaç olmalarına rağmen Kur’an’ın on suresine benzer bir eser ortaya koymuyorlarsa, bu takdirde “Kur’ân ancak Allah’ın ilmiyle indirilmiş” olduğu gerçeği açıkça ortaya çıkmış demektir.
- Tevrat ve İncil kitaplarında belagat açısından bir mucizelik olmadığı gibi, böyle bir meydan okumak da söz konusu değildir.
Kur'an-ı Kerim'in yeterliliği ve sünnet olmadan din olur mu?
Soran : ubeyde53
Tarih: 21.08.2006 - 09:19 | Güncelleme:
Soru Detayı
- Bir Müslüman Hz. Peygambere uymak zorunda mıdır?
- Geçen biriyle tartıştık. Kişi, sadece Kur'an meali okuyarak doğru yolu bulabileceğini söylüyor. Hadis, tefsir, ilmihal, tarikat,.. boş diyor. Neymiş Allah sadece Kur'an insanlara yeter demiş.
- Allah böyle derken hadise, tefsire inanmayın, ona gerek yok mu demek istiyor?
- Hadise inanmıyor. Peygamber'den iki yüz sene sonra yazıldı diyor; hatta Efendimiz benim sözlerimi yazmayın demiş.
- Ayrıca tarikata siyasi kimlikle bakıyor. Bu Harici beyinli kişiye ne diyebilirim?
Cevap
Değerli kardeşimiz,
İslâm tarihinde çözülmelerin yaşandığı ve Kur'ân ruhundan uzaklaşıldıgı zamanlar âlimler çıkış yolunu Sünnetin içinde aramışlar ve orada da bulmuşlardır. Çünkü Kur'ân'ı en iyi anlatan şüphesiz Peygamber (asm)'dir.
İslâm âlimlerinin hepsi, Kur'ân'ı açıklamada Peygamber (a.s.m.) sünnetini birinci kaynak olarak görmüşlerdir. Bunun dayandığı bir gerçek var mı?
Evet, peygamberlik görevi sadece Kur'ân'ı getirmekle bitmez; onu açıklamak, izah etmek ve nasıl tatbik edileceğini göstermek, onun görev sınırları içindedir...
- Sünnet Nedir?
Sünnet: Peygamberimiz (asm)'in yaptığı, konuştuğu, hâl ve hareketlerinin tamamına sünnet diyoruz. Öyleyse hayatı boyunca yaptığı her şeye sünnet diyebiliriz.
Fıkıh kitapların da geçen sünnet kelimesi ise, daha çok "yaparsak sevabı var, yapmazsak günahı yok" manasına geliyor. Mesela, yemeği sağ elle yemek, dişleri temizlemek, ayakta yemek yememek gibi.
Ancak sünnet kelimesini geniş anlamıyla aldığımızda Peygamber Efendimiz (asm)'in yaptığı her şeyi içine alır. Bu durumda, Allah'ın istekleri ve yasakları da sünnetin içinde yer alır. Mesela, Peygamberimiz namaz kılmış mı? Evet. Öyleyse namaz kılmak da bir sünnettir.
Şu hâlde sünneti bölümlere ayırmak gerekecektir:
- Farz olan sünnetler: Allah'ın mutlaka yapmamızı veya terk etmemizi istediği her şeydir. Allah'ın emir ve yasaklarını en iyi şekilde uygulayıp örnek olan Peygamberimiz (asm)'dir. Biz de ona uymak suretiyle en üst seviyede Peygamberimize uymuş oluruz. Namaz kılmak, oruç tutmak, zina etmemek, haram yememek gibi...
- Vacip olan sünnetler:Dinimizin vacipleri. Mesela gece namazını üç rekat olarak kılmak vaciptir.
- Nafile olan sünnetler:İbadetleri yaparken farz ve vaciplerin dışındaki yaptığımız şeylerdir. Mesela, namaz kılarken Kur'an'dan bazı sûreleri okumak farz, ama Sübhaneke duasını okumak nafiledir.
- Adab olan sünnetler:Bunlara da edeb diyoruz.Yemek yerken, yatarken, camiye, tuvalete girip çıkarken vb. günlük işlerimizi yaparken Peygamberimiz (asm)'e uyarsak, o işi adabına uygun yapmış oluruz. Bunlara uymayan ise günah işlemiş olmaz.
Demek ki sünneti farz, vacip, nafile ve adap diye ayırabiliriz. Sünnetin en yükseği ve en faziletlisi bu sıraya göredir.
Bunu bir insanın vücudu gibi düşünebiliriz. İnsanın yaşaması için gerekli organları vardır. Beyin, kalp, kafa vs... İşte iman etmemiz gereken esaslarda ruhumuzun beyni, kalbi gibidir.
Vücudumuzun gözü, kulağı, eli, ayağı vs. duyu organları vardır. Farzlar da bunun gibidir. Ruhumuzun gözü, kulağı, eli, ayağıdır. Farzları yapmayan elsiz, ayaksız, gözsüz, kulaksız bir insan gibi eksiktir.
Vücudumuz da bir de parmak, kaş, saç gibi güzellikler ve süsler vardır. Bunlar olmasa da yaşarız. Ama olduğu zaman daha mükemmel insan oluruz. Bunun gibi sünnetin nafile ve adab kısımları da ruhumuzun süsü ve güzelliğidir. Yapsak çok sevabı var, yapmasak günahı yok.
Özetlersek,farz ve vacip kısımlar mutlaka yapılması gereken sünnetlerdir. Nafile ve adap kısımlar ise yaparsak çok sevabı var.
Haramların durumu ise vücudunuzu AIDS, zehir ve ateş gibi öldürücü şeylerden koruduğumuz gibi, ruhumuzu da öldürücü ve zehirleyici haramlardan korumamız gerekir.
Karnı tok bir şekilde koltuğuna kurulmuş olan bazı kimselerin ‘Bize Kur’an yeter…' diyeceği zamanlar yakındır." hadisi sahih midir?
Soran : CengizAndak
Tarih: 13.06.2011 - 11:16 | Güncelleme:
Cevap
Değerli kardeşimiz,
İlgili hadisin tam meali şöyledir:
“Şunu iyi biliniz ki, bana Kur'an-ı Kerim ile birlikte onun bir benzeri de verilmiştir. (Bu konuda) dikkatli olun; (çünkü) koltuğuna kurulan tok bir adamın ‘Size (Hz. Peygamberin sünneti / hadisleri değil) sadece şu Kur'an lazımdır, onda bulduğunuz helali helal, haramı da haram kabul ediniz yeter!’ diyeceği (günler) yakındır...”
Bu hadis-i şerif -farklı nüanslarla- kütübü sitte ve diğer bazı kaynaklarda geçmektedir (bk. Ebu Davud, Sünnet, 5(6), İmaret,33; Tirmizî, İlim, 10; İbn Mace, Mukaddime, 2; Darimî, Mukaddime,49; Ahmed b. Hanbel, 2/367, 4/131-132, 6/8).
Tirmizî’nin bir rivayeti şöyledir:
"Dikkat edin! Sizden birinizi; emrettiğim veya yasakladığım konulardan birisi kendisine ulaştığında -koltuğuna yaslanmış bir hâlde- ‘bilmiyorum Allah’ın kitabında ne bulursak ona uyarız (hadisleri tanımayız derken)’ bulmayayım."
Tirmizî, bu hadisin hasen-sahih olduğunu belirtmiştir. (bk. Tirmizi, İlim,10).
İslam alimleri bu gibi hadislere dayanarak, Kur’an’da olmayan (en azından açıktan görülmeyen) birçok hükmün Allah Resulünün (asm) sünnetiyle sabit olduğunu söylemişlerdir. İmam Şafiî gibi bazı büyük alimler bu hadislere dayanarak “Hz. Peygamberin sünneti, Kur’an’ın bir tefsiri, bir açıklaması hükmünde olduğunu...” belirtmişlerdir.
Çok açıktır ki, İslam’ın temel esaslarından olan namaz, oruç, hac, zekât gibi vecibelerin hiçbiri Kur’an’da detaylandırılmamıştır. Bu detayların tamamını sünnetten öğreniyoruz. Hz. Peygamber (asm)'in şu hadisleri de bu gerçeğe işaret etmektedir:
“Namazı nasıl kıldığımı gördüyseniz, siz deöyle kılın!” (Buhârî, Ezan, 18)
"Hayır, Rabbın hakkı için, onlar aralarında çıkan çekişmede seni hakem yapıp sonra da verdiğin hükme karşı içlerinde bir burukluk duymadan tam teslim olmadıkça, iman etmiş sayılmazlar."(Nisa, 4/65)
mealindeki ayet ve benzerleri, Hz. Peygamber (asm)'in sünnetinin de İslam dininin ikinci kaynağı olduğunu göstermektedir.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
.
Kur'an'ın insanlar tarafından yazılmadığına nasıl inanabiliriz?
Soran : penguin
Tarih: 19.07.2006 - 18:03 | Güncelleme:
Cevap
Değerli kardeşimiz,
Bu mevzuda şimdiye kadar, hiçbir tereddüde, hiçbir şüpheye meydan bırakmayacak şekilde, pek çok şey söylenmiş ve pek çok şey yazılmıştır. Biz, sual-cevap sütununun müsaadesi ölçüsünde ve hülâsa mahiyetinde birkaç ana başlığı zikretmekle yetineceğiz.
Kur'ân-ı Kerim'in, Efendimiz (asm) veya başka biri tarafından tertib edildiği iddiası birkaç gözü dönmüş cahiliye insanıyla, günümüzün, Kur'ân düşmanı müsteşrikleri tarafından sık sık ortaya atılan bir mevzudur ve bununla bilgisiz, görgüsüz kimselerin zihinlerinin bulandırılması hedeflenmektedir. Kanaatimce, dünün müşrikleri gibi, bugünün müşrikleri de, bu mevzuda düşünmeden garazlı davranıyor ve garazlı konuşuyorlar. Zira Kur'ân, kim tarafından olursa olsun, insafla ele alındığı zaman bir beşere mal edilemeyecek kadar muallâ ve ilâhî olduğu anlaşılacaktır. Şimdi bu ciddî mevzuun derinlemesine tahlilini dev adamların devâsâ kitaplarına havale edip sadece birkaç ana başlığı hatırlatacağız:
1. Bir kere Kur'ân'ın üslubuyla hadislerin üslubu birbirlerinden o kadar farklıdır ki; Araplar, Efendimizin (asm) Kur' ân dışı beyanlarını, kendi muhavere ve konuşma tarzlarına uygun buluyorlardı ama, Kur'ân karşısında hayret ve hayranlıktan kendilerini alamıyorlardı.
2. Hadisleri okurken, arkasında düşünen, konuşan, Allah haşyetiyle iki büklüm olan bir insan imajı sezilir. Oysa ki, Kur'ân'ın sesinde yüksek bir celâdet, heybetli bir edâ ve cebbar bir şive hissedilir. Bir insan beyanında, birbirinden öyle çok farklı iki üslubu birden tasavvur etmek ne makuldür ne de mümkün.
3. Mektep-medrese görmemiş Ümmî Bir İnsanın -O ümmîye ruhlar feda olsun- eksiksiz, kusursuz; ferdî, ailevî, içtimâî, iktisâdî ve hukukî bir sistem getirip vaz' etmesi, her şeyden evvel düşünce ve aklın bedâhetine terstir. Hele bu sistem, asırlar boyu, dost-düşman bir sürü millet tarafından tatbik edilecek kadar harika ve bugüne kadar tazeliğini korumuşsa.
4. Kur'ân'da varlık, hayat ve bunlarla alâkalı ibadet, hukuk ve iktisad gibi mevzular birbiriyle öyle dengeli ve yerli yerince ele alınmıştır ki; bunları görmemezlikten gelerek onu beşer kelâmı farzetmek, bir bakıma onun mübelliğini beşer kabul etmemek demektir. Zira, yukarıdaki meselelerin bir teki bile, süreklilik ve zaman üstü olma gibi, hususiyetleriyle en büyük dâhilerin dahi altından kalkamayacağı ağır meselelerdir. Böyle, yüzlerce meselesinden herbiri, birkaç dâhinin üstesinden gelemeyeceği zengin muhtevalı bir kitabı, mektep-medrese görmemiş bir ümmîye isnad etmek mücerred bir iddiadır.
5. Kur'ân, geçmişe-geleceğe dair verdiği haberler itibariyle de hârikadır ve katiyyen beşer kelâmı olamaz. Bugün, yeni yeni keşiflerle ortaya çıkarılan, geçmiş kavimlerin yaşayış tarzları, iyi veya kötü akıbetleri kelimesi kelimesine asırlârca evvel Kur'ân-ı Kerim'in haber verdiği gibi çıkmıştır. İşte, Hz. Sâlih (as), Hz. Lut (as) ve Hz. Musa (as) gibi peygamberler, işte onların kavimleri ve işte herbiri başlı başına birer ibret meşheri olan meskenleri!..
Kur'ân'ın, geçmişe dair verdiği haberlerin katiyyet ve doğruluğu kadar, geleceğe aid ihbarâtı da o ölçüde önemli ve başlı başına bir mucizedir. Mesela, senelerce evvel Mekke'nin fethedileceğini ve Kâbe'ye emniyet içinde girileceğini,
"Allah dilediğinde, güven içinde başlarınızı traş ederek ve saçlarınızı kısaltarak korkmadan Mescid-i Haram’â gireceksiniz." (Fetih, 48/27)
ayetiyle haber verdiği gibi, İslâm'ın bütün bâtıl sistemlere galebe çalacağını da
"O, Resûlünü, hidayet ve hak dinle gönderdi ki bütün dinlere galebe çalsın. Şâhid olarak.Allah yeter." (Fetih, 48/28)
beyanıyla ilân etti. Kezâ, o gün Romalılar karşısında savaş galibi görünen Sâsânilerin yenileceğini ve aynı zamanda, Bedir gâlibiyetiyle Müslümanların da sevineceğini,
"Rum yenildi (bölgenize) en yakın bir yerde. Onlar bu mağlubiyetden sonra (yeniden) galebe çalacaklar. Birkaç yıl içinde. Bundan önce de sonra da iş Allah'a aiddir. O gün mü'minler de sevinirler." (Rum, 30/2-4)
müjdesiyle duyurmuşdu; vakti gelince Kur'ân'ın haber verdiği gibi çıktı. Bunun gibi,
"Ey Resûl, Rabbinden sana indirileni duyur; eğer bunu yapmazsan O'nun elçiliğini yapmamış olursun. Allah seni (insanlardan gelen kötülüklerden) koruyacaktır." (Maide, 5/67)
ayetiyle de, en yakınındaki amcasından, düşman millet ve düşman devletlere kadar çevresi düşmanlıklarla sarılı olduğu halde, hayatını emniyet içinde geçireceği va'dolunmuşdu ve öyle de oldu.
Değişik ilim dallarının inkişâfıyla, âfâk ve enfüsün yâni insan mâhiyeti ve mekânların didik didik edileceğini, ilmî buluş ve tesbitlerin, yeni yeni keşiflerin insanoğlunu inanmaya zorlayacağını,
"Biz onlara, ufuklarda ve kendi nefislerinde mucizelerimizi göstereceğiz ki, o (Kur'ân ve Kur'ân'ın getirdikleri)nin gerçek olduğu onlara iyice belli olsun. Rabbinin her şeye şâhid olması yetmez mi?" (Fussilet, 41/53)
mucizevî beyanıyla ifâde etmişti ki, günümüzde süratle o noktaya doğru gidilmektedir. Ayrıca, Kur'ân, nazil olduğu günden bu yana,
"Deki: And olsun, eğer insanlar ve cinler şu Kur'ân'ın bir benzerini getirmek için toplansalar, yine O'nun benzerini getiremezler. Birbirlerine arka verseler de." (İsra, 17/88)
deyip, hasımlarının damarlarına dokundurduğu halde, bir-iki küçük hezeyanın dışında, kimsenin ona nazire yapmaya teşebbüs etmemesi ve edememesi, onun verdiği haberi doğrulamakda ve mucize olduğunu ilan etmektedir.
Kur'ân-ı Kerim'in nâzil olduğu ilk yıllarda, Müslümanlar az, zayıf, iktidarsız ve geleceğe aid hiçbir düşünceleri yoktu. Ne bir devlet, ne dünya hakimiyeti ne de yeryüzündeki sistemleri altüst edecek dinamikleri hâvi yeni dinin güç kaynağı adına hiçbir şey bilmiyorlardı. Oysa ki, Kur'ân
"Allah sizden, inanıp iyi işler yapanlara va'deti ki; onlardan öncekilerini nasıl hükümrân kıldıysa, onları da yeyüzünde hükümran kılacak ve kendileri için seçip beğendiği dinlerini sağlama bağlayacak ve korkularının ardından da onları güvene erdirecektir." (Nur, 24/55)
ayetiyle onlara, bu yüksek hedefleri gösteriyor ve cihanın hakimi olacakları müjdesini veriyordu. Daha bunlar gibi, Müslümanlığın ve Müslümanların geleceği, zafer ve hezimetleri, terakkî ve tedennîleriyle alâkalı pekçok ayetler varki, hepsini burada zikretmemiz mümkün değil. Kur'ân-ı Kerim'in gelecekle alâkalı verdiği haberlerin büyük bir bölümünü, değişik ilim dallarının varacakları nihâi hudutlarla ilgili olan ayetler teşkil eder. İlmî tesbitlerle alâkalı, kısa fezlekeler halinde, Kur'ân'ın verdiği haberler o kadar hârika ve o kadar erişilmezdir ki, onun bu mevzudaki beyanlarını kulak ardı etmek mümkün olmayacağı gibi, bu mevzudaki beyanlarıyla ona beşer kelâmı demek de mümkün değildir. Yüzlerce âyetin sarâhat, delâlet ve işaret yoluyla ifâde ettikleri harikalara dair pekçok eser yazıldığından, bu meselenin tafsilâtını o eserlere havale ederek, misâl teşkil edecek birkaç ayetin işaret ve delâlet ettikleri hususları kaydedip geçeceğiz:
1. Kâinatın Yaratılışı
Kâinatın yaratılışıyla alâkalı olarak,
"İnkâr edenler, gökler ve yer bitişik bir durumdayken, onları birbirinden ayırdığımızı, sonra da bütün canlıları sudan yarattığımızı görüp düşünmüyorlar mı? Halâ imân etmeyecekler mi?" (Enbiya, 21/30)
ayetinin anlattığı yüksek hakikat, teferruatına dair farklı mütalâalar ileri sürülse bile ilk hilkatla alâkalı değişmeyen en sabit bir prensiptir. Ayette anlatılan, bitişik olma ve ayrılma, ister gazlardan müteşekkil kitlenin, nebulolara ayrılması, ister güneş sistemi gibi sistemlere bölünüp şekillenmesi ve manzumelerin ortaya çıkması, isterse bir sehâbiye ve bir dumanın bölünüp, parçalanıp, zabt-ü rabt altına alınması şeklinde olsun netîce değişmez. Âyet, kullandığı malzeme ve seçtiği üslup itibariyle, ilmî araştırmalar için hep bir ışık kaynağı olmuş, bütün faraziye ve nazariyelerin eskiyip atılmasına karşılık o, tazeliğini korumuş, bugünlere gelmiş ulaşmış ve yarınlara hakim olmaya da namzed görünmektedir.
2. Astronomi
Kur'ân-ı Kerim'de astronomiye esas teşkil edecek o kadar çok âyet vardır ki, bunların biraraya getirilerek teker teker tahlil edilmeleri, cildler ister. Biz bir-iki âyetin işaretiyle iktifâ edeceğiz.
"Allah o zattır ki, gökleri, görebildiğiniz bir direk olmaksızın yükseltti; sonra da iradesini (tekvin) arşına yöneltti. Artık hepsi belli bir süreyle kayıtlı olarak akıp gitmektedir." (Ra'd, 13//2)
Âyet, göklerin yükseltilmesini, genişleyip büyümesini hatırlattığı gibi, her şeyin nizam içinde baş başa, omuz omuza olmasını da (bilebileceğimiz cinsten bir direk olmaksızın) sözüyle ifade etmektedir. Evet, kubbe-ı âsumânı tutup, dağılmasına meydan vermeyen, görebileceğimiz cinsten bir direk yok ama, yine de bütün bütün direksiz değil. Zira, kütlelerin dağılmaması ve gelip birbirine çarpmaması için, görülsün görülmesin mevcut nizama esas teşkil edebilecek kanun, kaide, prensip mânâsında böyle bir direğin vücudu zarurîdir. Kur'ân bu ifadesiyle bizlere, kütlelerarası ile'1-merkez (merkez çek) an'il-merkez (merkez kaç) prensibini düşündürmektedir ki, bunun, Newton'un çekim kanununa veya Einstein'in (hayyiz)'ine* uyup uymaması bir şey ifade etmez. Hele âyetin, Güneş ve Ay'ın akıp gittiğini ifade etmesi çok enteresandır ve üzerinde durulmaya değer. Rahmân suresindeki "Güneş ve Ay'ın hareketleri. tamamen bir hesaba bağlıdır." (Rahman, 55//5), Enbiya suresindeki "Geceyi, gündüzü, Güneşi, Ay'ı yaratan O'dur. Bunların herbiri bir yörüngede yüzmektedirler." (Enbiya, 21/33), Yâsin suresindeki "Güneş kendine mahsus yörüngede akıp gitmektedir." dedikten sonra "Bunların herbiri belli bir yörüngede döner dururlar." (Yasin, 36/38-40) diyerek, Güneş, Ay ve sair gezegenlerin bir nizama göre yaratıldıklarını, bir âhengi temsil ettiklerini ve riyazî bir gerçeğe dayalı bulunduklarını apaçık dile getirmektedir. Yerin Yuvarlaklığı "Geceyi gündüzün üstüne, gündüzü de gecenin üstüne doluyor." (Zümer, 39/5) ayeti, kullandığı malzeme itibariyle, gece ve gündüzün birbirini takib etmesini, sarığın başa sarılması gibi, ışık ve karanlığın, Yerküre'nin başına "sarık gibi dolanması" sözüyle anlatıyor.
diyerek müşahidlere peygamberlik buudunda varılmış en nihâi noktayı göstermektedir. Mekân genişlemesi hususunda:
"Semâyı biz kendi elimizle kurduk ve sürekli genişletmekteyiz." (Zariyat, 51/47)
Bu genişleme ister Einsteine'nin anladığı mânâda, ister Edwin Hubble'in Güneş sisteminin dahil olduğu galaksiden, nebulozların uzaklaşması şeklinde olsun fark etmez. Önemli olan Kur'ân'ın, ana teme parmak basıp, tecrübî ilimlerin çok önünde zirveleri tutup onlara ışık neşretmesidir.
3. Meteoroloji
Hava akımları, bulutların kesâfet kazanması, havanın elektriklenmesi, şimşeklerin çakması ve yıldırımların meydana gelmesi Kur'ân-ı Kerim'de, yer yer ilâhî nimetleri hatırlatma ve yer yer de insanları tehdid etme sadedinde çokça zikredilen hususlardan biri. Meselâ,
"Baksana, Allah bulutları sürüyor, sonra toparlayıp birleştiriyor, sonra da üstüste yığıyor.. Bir de bakıyorsun bunun arkasından yağmur ortaya çıkıyor. Doluyu da yukarıda dağlar gibi olanlardan indiriyor; onunla dilediğini vuruyor, dilediğinden de onu öteye çeviriyor." (Nur, 24/43)
Her yerde olduğu gibi, burada da Kur'ân yağmur vak'asının nihâî durumunu ihtâr ederek, fezâyı velveleye veren, bulut, yağmur, şimşek ve yıldırımlar gibi ürperten, haşyet veren hadiselerin arkasındaki in'amperver eli göstermek ve ruhları ona karşı uyanık olmaya çağırmakta aynı anda, belli disiplinlere bağlı olarak yağmur ve dolunun meydana geliş keyfiyetlerini ve sonra da yeryüzüne inmelerini öyle garib bir biçimde anlatmaktadır ki; böyle bir anlatış tarzından hemen herkes bugün bilinene ters düşmeyecek şekilde yağmur ve dolunun meydana geliş keyfiyetlerini anlar ve Kur'ân'ın beyanına hayranlık duyar. Kur'ân, iki ayrı çeşit elektriğin birbirini çekmesi, aynı cinsten elektrik yükünün birbirini itmesi, rüzgârların devreye girerek birbirini iten bu bulutları birleştirmesi; yerden yukarıya yükselen pozitif yüklü akımların fezadaki mevcut elektrikle birleşmesi neticesinde elektriklenmenin meydana gelmesi ve bu noktada buharın su damlaları halinde yere inmesi gibi teferruâtla meşgul olmaz.
O ana vak'a ve asıl tema üzerinde durur; teferruata ait diğer meselelerin izah ve isimlendirilmelerini zamanın tefsirine bırakır. Hicr suresindeki,
"Aşılayıcı rüzgârları gönderip onunla gökyüzünden su indirip size takdim ettik, (yoksa) siz o suyu depo edemezdiniz." (Hicr, 15/22)
ayeti, bu hususa ayrı bir buud ilâve ederek ağaçların ve çiçeklerin aşılanmasında rüzgârların fonksiyonuna dikkati çektiği gibi onların bilhassa, bulutları aşılama vazifesini de ihtar etmektedir. Oysa ki, Kur'ân nâzil olduğu zaman, ne otun, ağacın, çiçeğin ne de bulutların aşılanma ihtiyaçları bilinmediği gibi, rüzgârların çelik-çavak bu önemli vazifeyi gördüklerinden de hiç kimse haberdar değildi...
4. Fizik
Varlığın ana unsuru madde ve onun çift ve tek olma gibi hususiyetleri de Kur'ân-ı Kerim'in ele alıp anlattığı mevzulardandır. Meselâ, Zâriyat suresinde
"İyice düşünesiniz diye biz herşeyi çift olarak yarattık." (Zariyat, 51/49)
her şeyin çift olarak yaratıldığı ve Kur'ân'ın kullandığı malzeme itibariyle, bunun önemli bir esas ve âlem-şümul bir prensip olduğu anlaşılmakta. Şuarâ suresindeki ayette ise
"Yeryüzüne bakmıyorlar mı? Biz onda nice içaçıcı çiftler yaratıp yetiştirdik." (Şuara,26/7)
denilerek, her sene gözümüzün önünde haşr-ü neşr olan yüzbinlerce çifte dikkat çekilmekte ve Allâh'ın nimetleri hatırlatılmakta. Yâsin suresindeki ayet ise, daha şümullü ve daha enteresan:
"Ne yücedir o Allah ki toprağın bitirdiklerinden, (onların) kendilerinden ve daha bilmedikleri nice şeylerden hep çiftler yaratmıştır." (Yasin, 36/36)
şeklindeki beyanıyla, bugün bilip tesbit edebildiğimiz çift yaratıkların yanında, henüz bilemediğimiz birçok çiftlerin varlığı da, ihtar edilmektedir.
Evet, Allah, insanlardaki erkeklik ve dişilikten, otların, ağaçların çift olma esasına; atomlar, atomlardaki elektron ve çekirdek ikiliğinden, madde -anti madde zıd eşliliğine kadar, canlı-cansız, yerde-gökte değişik keyfiyet ve buudda ne kadar çift varsa, umum nimetlerini tâdâd sadedinde, kendinden başka her şeyin çift olduğunu zikredip bizleri düşünmeye davet ediyor. Sırf birer misal teşkil etsin diye, yukarıda zikrettiğimiz âyetlerden başka, pekçok ilâhî beyan var ki, herbirisi başlı başına birer mucize olması itibariyle, hem Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğuna hem de Peygamberimizin (asm) O'nun elçisi bulunduğuna apaçık delâlet etmektedir.
Evet, Kur'ân yeryüzünde hayatın ortaya çıkışından, bitkilerin aşılanma ve üremelerine, hayvan topluluklarının yaratılmasından hayatlarını onlarla devam ettirdikleri bir kısım sırlı düsturlara, bal arısı ve karıncanın esrarlı dünyalarından kuşların uçuş keyfiyetine, hayvan sütünün hasıl olma yollarından insanın anne karnında geçirdiği safhalara kadar pekçok mevzuda, kendine has ifade tarzıyla, öyle veciz, öyle muhtevâlı, öyle hâkim bir üslupla ele aldığı şeyleri takib etmektedir ki; bizim yorumlarımız bir yana, ne zaman onlara müracaat edilse hep taze, genç ve ilimlerin varabilecekleri en son hedefleri tutmuş oldukları görülecektir. Şimdi, bir kitap, binlerce insanın, bilmem kaç asırlık çalışmaları neticesinde varabildikleri noktaların dahi ötesine parmak basıyor, mevzua hakim bir üslupla o mevzuun hülâsasını veriyorsa, o kitabı, değil on dört asır evvelki bir insana, günümüzün mütefennin yüzlerce, binlerce dâhisinin mesâisine vermek dahi mümkün değildir. Hele o kitap, Kur'ân gibi muhtevası zengin, ifadeleri çarpıcı, üslubu âli, şivesi de ilâhi olursa...
Şimdi dönüp muhatabımıza şunları soralım:
- Ümmîliği mucize o Zât, mektebin, medresenin, kitabın bilinmediği o cahilî vasatta, canlılarda sütün meydana geliş keyfiyetini kimden öğrendi?
- Rüzgârların aşılayıcı olduğunu, nebatât ve bulutları telkih ettiğini, yağmur ve dolunun meydana gelme noktalarını nasıl bilebildi?
- Yerkürenin geoit olduğunu O'na kim ta'lim etti?
- Mekân genişlemesini hangi rasathanede ve hangi dev teleskoplarla tesbit edebildi?
- Atmosferin yapı taşlarını ve yukarılara doğru çıktıkça oksijenin azlığını hangi laboratuvarda öğrendi?
- Hangi röntgen şualarıyla cenînin anne karnında geçirdiği safhaları aynı aynıya tesbit etti?
- Sonra da bütün bu bilgilerin teferruâtına vâkıf, mütehassıs bir ilim adamı edasıyla, tereddüdsüz, fütursuz ve kendinden gayet emin bir tarzda muhatablarına anlattı?..
5. Kur'ân-ı KerimEfendimizin (asm) vazife, mes'uliyet ve selâhiyetlerini anlatıp O'na yol gösterdiği gibi, yer yer de seviyesine uygun olarak O'na itâbda bulunmakta ve ikaz edip ırgalamaktadır.
Meselâ: Bir defa münafıklara, izin vermemesi gerekirken izin verdiğinden dolayı,
"Allah seni affetsin, doğru söyleyenler sana iyice belli olup ve yalan söyleyenleri bilmezden önce, niçin onlara izin verdin?" (Tevbe, 9/43)
şeklinde tenbihde bulunduğu gibi, Bedir esirleri hakkındaki tatbikatından dolayı da
"Yeryüzünde tam yerleşip istikrar kazanıncaya kadar hiçbir peygambere esirler sahibi olmak yakışmaz. Siz geçici dünya malını istiyorsunuz, Allah ise (sizin için) ahireti istiyor. Allah daima üstün ve hikmet sahibidir..." (Enfâl, 8//67)
"Eğer Allah'tan (affınıza dair) bir yazı ve takdir geçmemiş olsaydı, aldığınız fidyeden dolayı size mutlaka büyük bir azab dokunurdu." (Enfal, 8/68)
mahiyetinde itabda bulunmuştu. Bir keresinde, Allah'ın dilemesine havale etmeden, "Yarın bu işi yaparım!.." dediği için,
"Hiçbir şey için, bunu yarın yapacağım deme. Ancak Allah dilerse(de). Unuttuğun zaman Rabbini an ve "Umarım Rabbim beni bundan daha doğru bir bilgiye ulaştırır de." (Kehf, 18/23-24)
emir ve tenbihinde bulunmuş, bir başka sefer
"İnsanlardan korkup çekiniyordun; oysa asıl çekinmeye lâyık olan Allah idi." (Ahzab, 33/37)
itab işmâm eder mahiyette sadece AIlah'tan korkulması lâzım geldiğini ihtar etmişti. Zevcelerini bir meseledeki tavırlarına karşı bal şerbeti içmemeye yemin edince,
"Ey Peygamber! Eşlerinin rızasını arıyarak Allah'ın sana helâl kıldığı şeyi niçin haram kılıyorsun? Allah çok gafûr ve rahimdir." (Tahrim, 66/1)
diyerek sertçe ikaz ediyordu.
Daha bunlar gibi, pekçok âyetle, bir taraftan O'nun vazife, mes'uliyet ve selâhiyetlerinin sınırları belirlenirken, diğer taraftan az dahi olsa bu sınırlara riâyet edilmediği, vazife ve mesuliyetin mukarrabine göre yerine getirilmediği zamanlarda O'na itab edilmiş, tenbihde bulunulmuş ve yeryer sertçe uyarmalar yapılmıştır. Şimdi hiç akıl kabul eder mi ki, bir insan bir kitap telif etsin, sonra da o kitabın muhtelif yerlerine kendi hakkında, itab, kınama, ikaz ve ihtar ifade eden âyetler yerleştirsin. Hâşâ!.. O kitap Allah kitabı, O Zât (asm) da O'nun şerefli mübelliğidir...
6. Kur'ân-ı Kerim, bir belâğat harikasıdır ve bu sahada eşi menendi yoktur.
Bu itibarla da onu bir beşere maletmek mümkün değildir. Efendimiz (sav) peygamberlikle ortaya çıktığı zaman, kitleleri arkasından sürükleyen bir sürü şâir, edib ve söz üstâdı vardı. Bunlar pekçoğu itibariyle de O'na muârız idiler. Yeryer kafa kafaya verip düşünüyor; Kur'ân'ı bir kalıba yerleştirmek, bir şeye benzetmek ve ne olursa olsun mutlaka hakkından gelmek istiyorlardı. Hatta, zaman zaman Hristiyan ve Yahudi âlimleriyle de görüşüyor, onların düşüncelerini alıyorlardı. Ne pahasına olursa olsun Kur'ân çağlayanını durdurmak ve kurutmak için akıllarına gelen her şeyi yapma kararındaydılar. Bütün bu engellere ve engellemelere, akla hayâle gelmedik karşı koymalara aldırmadan yoluna devam eden Hz. Muhammed (sav), bilumum inkârlara, ilhadlara karşı sadece ve sadece Kur'ân'la muâraza ediyor ve mücadelesini de zaferle noktalıyordu. Hem de bunca hasıma rağmen.
Evet, o gün, Hristiyan ve Yahudi ulemasıyla beraber, belâğatın dev temsilcileri, tek cebhe olup etrafı velveleye verdikleri bir dönemde, Kur'ân o üstün ifade gücü, o büyüleyici beyanı, o başdöndürücü üslûbu, o insanın içini ürperten ledünniliği ve ruhâniliğiyle muhatablarının gönlüne girdi; arşı, ferşi çınlatacak bir ses, bir soluk oldu yükseldi... Bir mübâriz gibi hasımlarını muârazaya çağırdı, tehdit etti, meydan okudu "Siz de Kur'ân'a benzer bir kitap, hiç olmazsa onun bir suresine denk bir şey, daha da olmazsa aynı ağırlıkta bir âyet ortaya koyun; yoksa savulun gidin!.." dediği ve o günden bugüne de
"Eğer kulumuz Muhammed'e (sav) indirdiğimizden şüphe içindeyseniz, haydi onun gibi bir sûre getiriniz ve eğer doğru iseniz; Allah'tan başka bütün yardımcılarınızı da çağırınız." (Bakara, 2/23)
"De ki: and olsun, eğer insanlar ve cinler şu Kur'ân’ın bir benzerini getirmek için toplansalar, yine onun benzerini getiremezler. Birbirlerine arka çıkıp yardım etseler de." (İsra, 17/88)
"Yoksa onu uydurdu mu diyorlar? De ki: Öyle ise siz de onun benzeri on uydurulmuş (dahi olsa) sure getiriniz. (Hatta) eğer doğru iseniz, Allah'dan başka çağırabildiklerinizi de çağırınız." (Hud, 11/13)
ayetleriyle aynı şeyleri tekrar edip durduğu halde, bir-iki hezeyanın dışında, Kur'ân'ın bu meydan okuyuşuna cevab verilmemesi, onun kaynağının beşerî olmadığını gösterir. Zira, tarih şahitdir ki, Kur'ân'ın muârızları O'na ve O'nun mübelliğine her türlü kötülük yapmayı denedikleri halde, Kur'ân'a nazire yapmayı akıllarından bile geçirmediler. Böyle bir şeye güçleri yetseydi, nazire ile Kur'ân'ın sesini kesecek, tehlikelerle dolu muharebe yoluna girmeyeceklerdi.
Evet, o koca belâğat üstadları, şeref, haysiyet hatta ırz, namus gibi en değerli şeylerini tehlikeye atıp muharebe yolunu seçmeleri, Kur'ân'a nazire yapılamamasının en açık delîlidir. Eğer nazire yapmak mümkün olsaydı, münazara yolunu muharebe yoluna tercîh edecek ve geleceklerini katiyyen tehlikeye atmayacaklardı. Arap şâir ve nâşirlerinin, Kur'ân'ın benzerini getirememeleri tahakkuk edince, ona Hristiyan ve Yahudiler arasında menşe' aramak beyhude ve bir çaresizlik ifadesidir.
Hem, Hristiyan ve Yahudiler bu muhteva ve bu ifade zenginliğinde bir kitap hazırlayıp ortaya koymaya güçleri yetseydi, ne diye onu başkasına nisbet edeceklerdi. "Biz yaptık" der ve onunla övünürlerdi...
Kaldı ki, dünden bugüne, dikkatsiz veya garazlı bir iki müsteşrik ve müşrike bedel, bir sürü ilim adamı, araştırmacı ve mütefekkir Kur'ân'ın muhteva zenginliği, ifade gücü karşısında hayranlıklarını gizleyememiş ve onu alkışlamışlardır.
Charles Milles; Kur'ân'ın üslubundaki zenginlik itibariyle tanzîr ve tercüme edilmeyecek kadar yüksek bir edâya sahib olduğunu...
Victor İmberdes; Kur'an'ın, bütün hukuk esaslarına kaynak olabilecek zengin bir muhtevaya sahib bulunduğunu...
Ernest Renan; Kur'ân'ın dînî bir inkılâb kadar edebî bir inkılâb da yaptığını...
Gustave Le Bon; Kur'ân'la gelen İslâm'ın en saf, en hâlis bir tevhid anlayışını dünyaya tebliğ ettiğini...
CI. Huart; Kur'ân'ın Allah kelâmı olup, vahiy yoluyla Hz. Muhammed'e (sav) tebliğ edildiğini...
H. Holman; Hz.Muhammed (sav)'in Allah'ın son peygamberi, İslâmiyetin de vahyedilmiş dinlerin en sonuncusu bulunduğunu...
Emile Dermenyhem; Kur'an'ın, Peygamber (asm)'in birinci mucizesi olduğunu, edebî güzelliği itibariyle de erişilmez bir muamma olduğunu...
Arthur Bellegri; Hz. Muhammed'in (sav) tebliğ ettiği Kur'ân'ın bizzat Allah'ın eseri olduğunu...
Jean Paul Roux; Peygamberimizin en güçlü mucizesinin melek vasıtasıyla gönderilen Kur'ân-ı Kerim olduğunu...
Raymond Charles; Kur'ân'ın, hükmü hâlâ devam eden ve Allah'ın bir elçi vasıtasıyla müminlere tebliğ ettiği beyanların en canlısı olduğunu...
Dr. Maurice; Kur'an'ın her türlü tenkîdin fevkinde bir mucize, bir harika olduğunu hatta daha da ileri giderek, edebiyatla ilgilenenler için Kur'ân'ın bir edebî kaynak, lisan mütehassısları için lâfızlar hazinesi ve şairler için bir ilham menbaı bulunduğunu...
Manuel King; Kur'ân'ın, peygamberimizin peygamberliği süresince Allah'dan aldığı emirlerin mecmuu bulunduğunu...
Mr. Rodwell; İnsanın Kur'ân'ı okudukça hayretler içinde kaldığını ifâde eder ve onu takdirlerle alkışlarlar.
Sadece birer cümleciklerini alıp naklettiğimiz bu seçkin ilim adamı ve mütefekkirler gibi, daha yüzlerce düşünür ve araştırmacı bilgilerinin vüs'ati nisbetinde, aynı hakikatlara parmak basmış ve Kur'ân karşısında takdirle iki büklüm olmuşlardır. Binlerce mütehassıs ve üstad kalemlerden çıkmış çok ciddi eserlerin yanında, Kur'ân hakkında söz söylemek bize düşmezdi ama, başta sâhib-i Kur'ân'ın, sonra da kalem erbâbıbın bağışlayacağı mülâhazasıyla, yaptıkları hizmete iştirak arzusuyla bu cür'ette bulunduk.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
.
Kur'an, o dönemin koşullarına göre mi inmiştir?
Soran : bilgeRuh
Tarih: 28.02.2013 - 06:28 | Güncelleme:
Soru Detayı
- Kimi arkadaşlarım, "Kur'an şu an inse idi daha ayrı olurdu." diyorlar. Bu olabilir mi?
Cevap
Değerli kardeşimiz,
Kur’an evrensel ve ezeli bir kitaptır. Yani, hem tüm dünyaya hem de tüm zamanlara hitap eden bir kitaptır. Bu noktadan hükümleri tüm zamanları kapsamaktadır. Dolayısıyla getirdiği hükümler sadece belirli bir kavme veya zamana bağlı değil, tüm zamanlara ve milletlere hitap etmektedir.
Diğer taraftan, Allah’ın iki şeriatı vardır.
1.Tekvini şeriat ki, kainattaki kanunlardır. 2. Teşrii şeriat ki, Kur’anın hükümleridir.
Birinci şeriata herkes yaratılışından gelen bir mecburiyetle uymak zorundadır. Uymazsa cezasını peşin çeker. Su içmeye mecbur olması gibi. Fakat ikinci şeriata herkes uymak zorunda değildir. Buna uymak iradidir. Yani uymazsa yaşamı sona ermez.
İşte kainatta geçerli olan şeriat için, birisi “Bu diğer asırlara hitap ediyordu, bizim asrımıza hitap etmiyor.” derse, o zaman, Allah'ın yarattığından başka bir su, hava, güneş bulması gerekiyor.
Aynen öylede Kur’an'ın hükümleri, her asrı doyurmaktadır ve kıyamete kadar geçerlidir. "Bundan gıdalanmam." diyen birisinin, onun hükümleri gibi canlı ve taze hükümler ve kanunlar getirmesi gerekir. Bu da zaten mümkün değildir.
Peygamber Efendimiz (asm)'in tebliğ edip açıkladığı Allah kelamı Kur’an; varlığını ve rehberliğini dünya durdukça sürdürecek olan, çağları kucaklayan ve aşan, daima tazeliğini ve güncelliğini koruyan, insanları geriye değil daima ileriye götüren, bilimsel ve teknik gelişmelerle çatışmayan, bir kitaptır. Bu kitabın insanlığa sunduğu öğüt ve ilkeler, hüküm ve tavsiyeler, helal ve haramlar, emir ve yasaklar, misal ve kıssalar ve bildirdiği gerçekler zamanın geçmesiyledeğişmez, eskimez ve değerini yitirmez.
Yüce Rabb’imiz bu hususu Kur’an-ı Kerîm’de şöyle bildirmektedir:
“Rabb’inin sözü (Kur’an), hem doğruluk hem de adalet bakımından tamamlanmıştır. Onun sözlerini değiştirebilecek kimse yoktur.”(En’am, 6/115)
Geçmişi ve geleceği kuşatan Allah’ın kelamı olan Kur’an’ın değişmezliğine, evrenselliğine, çağları kucaklayan insanları her zaman en doğruya götüren bir kitap olduğuna inancımız tamdır. Kur’an âyetleri değişmez. Ancak insanlar ilim, kültür ve teknik bakımından geliştikçe Kur’an’ın anlaşılması ve hayata geçirilmesi de gelişip değişebilir. Kur’an’ın hedeflediği amaçlar değişmez ancak araçlar değişebilir. Mesela Kur’an’da “temizlik” emredilmiştir. Bu bir ilkedir. Bu ilke değişmez. Ama temizlik vasıtaları her zaman gelişip değişebilir. İnsanın avret yerlerini örtmesi farzdır. Bu farz değişmez fakat avret yerlerini örtecek giysilerin kumaşı, şekli ve biçimi değişebilir. Kur’an’da
“Düşmanlara karşı gücünüz yettiği kadar kuvvet ve cihat için bağlanıp beslenen atlar hazırlayın.”(Enfal, 8/60)
buyurulmuştur. Ayette geçen “at” bir vasıtadır. Bu vasıta değişebilir. Çağımızda atın yerini motorlu vasıtalar, tanklar, uçaklar ve füzeler almıştır, dolayısıyla bu vasıtalar her zaman gelişip değişebilir.
Bu misalleri çoğaltmak mümkündür. Vurgulamak istediğimiz gerçek, âyet ve hadislerin değişmezliğidir. Ancak amaçlara götüren vasıtalar ile âyet ve hadislerde açıkça zikredilmeyen, yorum ve içtihada dayanan hükümler değişebilir.
İslam’ın bütün emir ve yasakları insanların mutluluğu içindir. Dünya ve âhirette mutlu olmak için İslam’ı iyi öğrenmeli, iyi anlamalı, emir ve yasaklarına tam uymalıyız. Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyurur:
"Ey İnsanlar! Size sımsıkı sarılıp ahkamını uyguladığınızda asla sapıtmayacağınız iki şey bıraktım. Bu iki şey; Allah’ın Kitabı ve Peygamberinizin sünnetidir.” (el-Münzirî, et-Tergîp ve’t-Terhib, I, 80.Beyrut, 1968)
Böyle sonsuz bir ilim ve hikmet sahibi tarafından kıyamete kadar devam etmek üzere gönderilen Kur’an için “şimdi indirilseydi farklı olurdu” demek hiç de isabetli değildir.
.Belki en son söylenmesi gereken şeyi biz en başta söyleyelim: “Kur’an bize yeter” söylemi, ne Allah’ın ne Resulullah’ın ne sahabenin ne de güvenilir kadim alimlerin ifadesidir. Bu söylem, sonradan uydurulmuş dış güçlerin içimize soktuğu kulağa hoş gelen ama ilmi gerçekliği bulunmayan suni bir ifadedir. Biz şu anda bildiklerimizin tamamını Kur’ân dahil sahabeden aldık. Sahabenin bize miras bıraktığı iki emanet Kur’ân ve sünnettir. Bunlardan Kur’ân’a güvenirim ama hadise güvenmem demek, ya cehalet ya da ihanettir. Zira bunun bir sonraki adımı Kur’ân’a şüpheyle bakmaktır. İnsanlar sahabeden şüphe edip onlardan gelen hadisleri reddetmeye alışınca, sahabeden bize ulaşan Kur’ân’dan da şüphe etmeleri kolay olur. Hedef Müslümanları Kur’ân hakkında şüpheye düşürmektir ve bunu yavaş yavaş söylemeye de başladılar. Zira gavur, yıllar öncesinden planlar yapar.
Kadim ulema, “Usul olmadan vusul (sonuca varma) olmaz” demişlerdir. Söz konusu kadim alimlerin önüne dini herhangi bir mesele geldiğinde takip ettikleri usul kısaca şöyledir: Önce Kur’ân’a bakar eğer Kur’ân’da net bir cevap yoksa sünnete bakar, onda da yoksa başta sahabe olmak üzere alimlerin bu konudaki görüşlerine bakılır. Sonra kendi görüşünü ortaya koyar. Biz de burada “Kur’ân bize yeter” sözünü bu kriterlere vurup böyle bir söylemin geçerli olup olmadığını anlayabiliriz. Başka bir değişle şu soruların cevabı sorumuzun da cevabı olacaktır.
1. Allah (Kur’ân) İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
2. Resulullah (Sünnet) İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
3. Sahabe İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
4. Sahabeden sonra gelen alimler İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmışlar mıdır?
Eğer bu sorulara verilen cevaplar “evet” olursa o zaman bu söylem doğru demektir. Yok eğer cevap “hayır” olursa o zaman bu söylem dediğimiz gibi uydurma bir söylem olmaktan öteye gitmez.
Birinci sorudan itibaren konuya bakalım:
1. Allah yani Kur’ân, İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
Kur’ân’a baktığımız zaman böyle bir sınırlama olmadığını aksine birçok ayette İslam’ın sünnetle anlaşılacağının açıkça emredildiğini görürüz. “Kim peygambere itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur. Kim yüz çevirirse, (bilsin ki) biz seni onlara bekçi göndermedik”(Nisa, 4/80);“(Resulüm) De ki: “Allah’ı seviyorsanız bana uyun. Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah affeder ve merhamet eder” (Al-i İmrân, 3/31); “Peygamber size ne verdiyse onu alın, size ne yasakladıysa ondan da sakının. Allah’tan korkun. Çünkü Allah’ın azabı çetindir”(Haşr, 59/7). Bu ve benzeri ayetleri çoğaltmak mümkündür. Gördük ki Kur’ân, İslam’ı sadece Kur’an’la sınırlandırmamakta aksine Peygamberi (s.a.v.) de referans olarak göstermektedir. Yani Kur’ân’ın yanında Sünnetin de dini kaynak olduğunu göstermektedir. O halde sünnet bizi ilgilendirmez, diyemeyiz.
2. Resulullah (sünnet) İslâm’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
Allah Resulü’nün Arapça inmiş olan bir kitabı, Arap olan bir kavme 23 yıl anlattığını ve bunun sonunda da 23 yıldır size anlattıklarımı unutun, Kur’an size yeter dediğini aklı başında hiç kimse söyleyemez. Aksine Allah’ın Resulü “Sizden birine bir emrim veya bir yasağım ulaştığında, koltuğuna kurulmuş vaziyetteki bir şahsın ‘Ben bilmem, ben sadece Allah’ın Kitabı’nda bulduklarıma uyarım’ dediğini görmeyeyim” buyurarak böyle bir söylemi reddetmiştir. (Tirmizi, ilim, 10; İmam Şafiî de buna er-Risâle adlı eserinde yer vermiştir. Bkz. Er-Risâle, s. 89). Başka bir hadiste de Allah’ın Resulü “(Bakınız) bana hem Kur’ân hem de onun bir benzeri (sünnet) verildi…Şunu iyi bilin ki, Resulünün haram kıldıkları da tıpkı Allah’ın haram kıldıkları gibidir” (Ebû Dâvud, Sünnet, 5) buyurarak İslâm’ın sadece Kur’ân’la sınırlı olmadığını, sünnetin de teşri (hüküm koyma) kaynağı olduğunu göstermiştir.
Görüldü ki Allah’ın Resulü da Kur’ân size yeter, başka bir şeye gerek yok dememiştir. Aksine sünnete sarılmayı emretmiştir. Kaldı ki sünnet (hadis) olmadan Kur’ân’ı anlamak mümkün değildir. Bundan dolayıdır ki, Allah’ın Resulü Arapça bilen bir kavme Arapça olan bir kitabı söz, fiil ve takrir ile (sünnet ile) 23 yıl boyunca izah etmiştir. Din böyle kemale ermiştir. Eğer Kur’ân yetseydi Arapça bilen sahabeye Peygamber 23 yıl boyunca niye izahta bulundu, neyi anlattı? Allah’ın Resulü Arap olan sahabeye siz bana bakmayın, ben size Kur’ân’ı getirdim, bana bir şey sormanıza gerek yok, Kur’ân size yeter, demiş midir? Hayır. Aksine her fırsatta sahabe Kur’ân’ın inen ayetlerini nasıl anlamaları gerektiğini sormuş, Peygamber de onlara sözlü ve fiili olarak izah etmiştir. Bu durumu Kur’ân’ı Kerim şu ayetle de açıkça gözler önüne sermektedir:
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ “O Allah ki, ümmîlere kendi içlerinden, onlara ayetlerini okuyacak, onları her türlü günah kirlerinden temizleyip arındıracak, onlara kitabı ve hikmeti öğretecek bir peygamber göndermiştir. Oysa onlar, daha önce apaçık bir şaşkınlık ve sapıklık içindeydiler.” (Cuma, 62/2). Buradaki okumayı öğretmekten maksat, Allah’ın Resulü’nün ayetleri izah etmesi ve nasıl anlamaları gerektiğini açıklamasıdır ki buna da sünnet denir. Demek ki Arapça bilen sahabe bile tek başına bazı ayetlerin ifade ettiği hükmü anlamayabiliyordu. Allah’ın Resulü onlara açıklamalarda bulunuyordu. Yani Resulullah (sünnet) da İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmamıştır.
3. Sahabe İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmış mıdır?
Paygamberimiz (s.a.v.) hayatta iken sahabenin dinlerini iki temel kaynaktan yani Kur’ân ve Peygamberden (sünnetten) öğrendikleri açıkça görülmektedir. Sahabe inen ayetlerin anlamını bildiği halde uygulamada ve anlamada farklılıklar gösterebiliyor ve bunun doğrusunun hangisi olduğunu öğrenmek için Allah’ın Resulüne müracaat ediyordu. Bunu soğuk bir günde teyemmüm alıp almama gibi meselede gördüğümüz gibi birçok konuda görmekteyiz. İnen ayetler, namaz kılın, zekat verin” şeklinde emrettiğinde sahabe “tamam ben anladım, şöyle namaz kılacağım, hac şöyle olacak diyemiyordu. Çünkü bilmiyordu. Bunun için Allah’ın Resulü’ne soruyordu. Allah’ın Resulü de bana bakın ben nasıl namaz kılıyorsam siz de öyle kılın; ben nasıl hac yapıyorsam siz de öyle yapın” diyor ve uygulamalı olarak da öğretiyordu. Sahabenin öğrendiği bu uygulamalar ile biz bugün namazı haccı vs. biliyoruz.
Kısaca hiçbir sahabe “Ey Allah’ın Resulü! Tamam ben Arapça biliyorum. Kur’ân’a da imân ediyorum. Sizin bana bir şey anlatmanıza gerek yok, Kur’ân bana yeter” dememiştir. Resul’den sonra da hiçbiri hadise bakmayın Kur’an var dememiş aksine bir sorunla karşılaştıklarında Kur’ân’da yoksa hükmü hemen biri birlerine sorar acaba bu konuda bir hadis bilen var mı diye araştırırlardı. Konuyla ilgili bir hadis bulduklarında da onunla amel ederlerdi. O halde sahabe de İslâm’ı Kur’ânla sınırlandırmamıştır.
4. Sahabeden sonra gelen alimler İslâm’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmışlar mıdır?
Sahabeden sonra gelen büyük alimlerimiz de İslam’ı sadece Kur’ân’la sınırlandırmamışlardır. Ne İmâm A’zam, ne İmam Mâlik, ne İmam Şafii, Ne İbn Hanbel, ne Gazzzalî, ne İmam Nevevi, ne İmâm Süyüti, ne de diğer âlimler. Aksine 1400 yıldır tüm İslam alimleri; Resulullah’ın (s.a.v.) Muaz b. Cebel’i yemen’e vali olarak gönderdiği zaman aralarında geçen; “ (Ey Muaz!) eğer sana bir dava gelirse, neyle hükmedeceksin? Muaz ‘Allah’ın kitabıyla’ dedi. Eğer Allah’ın kitabında bulamazsan? Muaz ‘Resulullah’ın (s.a.v.) sünnetiyle hükmederim’ dedi. Eğer Sünnet ve kitapta bir şey bulamazsan ne yaparsın? Muaz ‘Kendi ictihadımla hükmederim” dedi…” (Ebû Dâvud, el-Akdiyye, 11) hadisiyle amel etmiş ve İslami konularda Kur’ân, sünnet, ictihad (İcmâ) ve kıyasla hükmetmişlerdir. Ancak bu şekilde hüküm vermek de her meal okuyanın yapacağı bir şey değil, işin uzmanı peygamber varisi gerçek müctehid âlimlerin işidir. Kısaca hiçbir müctehid alim, Kur’ân bize yeter, biz sünneti, icmal kabul etmeyiz dememiştir.
O halde kim demiş veya diyor? Bunun için tarihe baktığımız zaman toplu halde bir ekol olarak hiçbir devirde Kur’ân yegane kaynak olarak kabul edilmemiş ve “Kur’ân bize yeter” denilmemiştir. Sadece Hakem olayında Hz. Ali’yi tutumundan dolayı tekfir ederek onu şehit etmiş olan Haricilerin bir kolu olan Ezarika’nın böyle bir söylemde bulunduğu görülür ki, bu da Haricilerin diğer fırkaları dahil tüm İslam alimlerince reddedilmiştir. Bunun dışında Kur’ân bize yeter, hadisler bizi bağlamaz” gibi bir söylem, olmamıştır. Söz konusu söylem, son yüz, yüz elli yıl önce ortaya atılmıştır. Bilinçli ve organizeli olduğu anlaşılan bu söylemi ilk ortaya atan kişi, 19. Yüzyılda yaşamış olan ve Avusturya asıllı İngiliz vatandaşı Dr. Aloys Sprenger (ö. 1893)’dir. Sprenger, İngilizler tarafından işgal edilen Hindistan’ın Delhi şehrinde kurulan İslami İlimler Akademisi’nin başına geçirilmiştir. Tarihte ilk kez hadislere hiçbir şekilde güvenilemeyeceğini söyleyen kişi, Sprenger olmuştur. Ona göre hadislerin tamamına yakını uydurmadır. Bu konuyu işleyen yazı ve makaleler yayınlamış olan Sprenger’i bir başka müşteşrik olan Hollandalı R.P. Dozy (ö.1883) desteklemiş ondan sonra W. Muir bu fikirleri yayma işini üstlenmiştir. Daha sonra I. Golziher, j. Schacht, D.S. Margoliouth vb. müsteşriklerce (Müslüman olmadığı halde İslami araştırma yapanlar) devam ettirilmiş, hadislerin çoğunun uydurma olduğu dolayısıyla bunlara sahih denilmiş olmasının bir anlamının olmadığı fikri bir ekol olarak ilk kez bunlar tarafından savunulmuştur. (Bkz. Osman Güner, Kur’ân Sünnet İlişkisini Doğru Okumak)
Müsteşrikler tarafından Hindistan’da başlatılan bu söylemi onlardan sonra İslâm aleminde ilk dillendiren kişi, Hintli Müslümanların kurtuluş ve bekasının İngiliz yönetimine sadakatle bağlı kalmasında olduğunu savunan Seyyid Ahmed Han (ö. 1898) olmuştur. Ona göre müşteşriklerin dediği gibi, Müslümanların yegane sahih ve sağlam kaynağı Kur’ân’dır. Bunun için Müslümanlar sadece Kur’ân’la meşgul olmalı ve hadisleri terk etmelidirler. Aynı fikri Çerağ Ali (1895) de savunmuştur. Daha sonra bu düşünceyi müesseseleştiren kişi Abdullah Çekralevi (ö. 1914) olmuştur. Bu ekolü daha sonra dış güçlerin de gizli açık desteği ile Ahmedüddîn Amsritsarî (ö.1936), Muhammed Eslem Cerâcpurî (ö. 1955), Gulam Ahmed Perviz (ö.1985) sürdürerek günümüze ulaşmasını sağlamışlardır. Bu görüşün Mısırdaki savunucusu ise bir tıp doktoru olan Dr. Tevfik Sıdkı (ö. 1920) olmuştur. Tevfik Sıdkı’nın yolunu devam ettiren bir diğer kişi ise M. Ebu Reyye (ö. 1970) olmuş ancak getirdikleri yorumlarla gülünç duruma düşmüşlerdir. Bu fikrin ülkemizde görülmesi ise 1970’li yıllarda mealciler denilen ekolle görülmüştür. Hüseyin Atay, Yaşar Nuri Öztürk ve Edip Yüksel gibi kimselerle devam etmiştir. Konunun detaylarına girmek işi uzatacağından bu kadar bilgiyle yetiniyoruz.
Bize Kur’an yeter mi? Bugün “bize Kur’an yeter” diyenler Kur’an ile Peygamberimizin (sav.) arasını ayırmaya çalışarak ne büyük bir cürüm işlediklerini fark ediyorlar mı?
Amentü dinin temelidir; neye inanılması gerektiğini ifade eder. Bu kavramda yer alan umdeler Kur’an’da farklı şekillerde sıralanır. Bir ayetteki (Bakara, 177) sıralama “Allah’a, âhiret gününe, meleklere, kitaba ve peygamberlere iman” şeklindedir. Diğer bir ayette (Nisa, 136) ise sıralama “Allah’a, peygamberine (Hz. Muhammed’e), peygamberine indirdiği kitaba (Kur’an’a) ve önceden indirdiği kitap” şeklinde yapılmıştır. Bakara Suresi’nin 285. ayetinde ise iman umdeleri: “Peygamber, Rabbinden kendisine indirilene iman etti ve mü’minler de iman ettiler. Hepsi Allah’a, meleklerine, kitaplarına ve peygamberlerine inandılar da; ‘O’nun peygamberleri arasında hiçbir ayırım yapmayız’ dediler” şeklinde ifade edilmiştir.
Hadislerde de iman umdelerinin sıralaması benzer mahiyettedir. Peygamber Efendimiz bir hadislerinde: “İman; Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe, iyisi ve kötüsüyle kadere inanmandır.” (Müslim, Îmân, 1) buyurmuştur. Cibril hadisinde, “İman nedir?” sorusuna Peygamberimiz: “Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine iman etmendir” (Buhari, İman 37) şeklinde cevap vermiştir. Tirmizi’de geçen bir hadiste (Fiten 63) yine Peygamber Efendimiz: “Ben Allah’a, meleklerine, kitaplarına ve âhiret gününe inandım” şeklinde bir sıralama ile amentünün muhtevasını ortaya koymuştur. O’nun yaptığı tasniflerde ilk iki sırayı Allah ve meleklerinin aldığı görülür.
Âlimlerimiz amentünün aslü’l-usûlünü yani özünü Allah’a iman olarak ifade etmiştir. Amentü Allah’a iman ile kaimdir. İkili bir tasnif yapılacaksa bu ilk umdeye Peygamberimize iman eklenir. Üçlü bir tasnif yapıldığında ise ahiret gününe iman eklenir. Aslında bu üç esasın birbirinden ayrı düşünülemeyeceği açıktır. Allah’a iman eden O’nun peygamberine de hesabına da inanır; akıl bunu gerektirir. Aklın gerektirdiği önemli bir nokta da şudur: İman umdeleri arasındaki sıralama fiiliyatta Peygamberimiz sallallâhu aleyhi ve sellem’e imanı önceler. Müslümanlar olarak bizler evvela Peygamberimize iman etmişizdir. O’na iman etmeden ne bildirdiği Allah’ı bilebilir, ne O’na inen kitabı tanıyabilir, ne de diğer iman esaslarına inanabilirdik.
İman yolculuğu, önce bir insana inanmakla başlar. O insan, En Güzel İnsan Peygamber Efendimiz sallallâhu aleyhi ve sellem’dir. Dinimizi ve neye inanmamız gerektiğini biz O’nunla bildik. Sözlerinin hangisi ayettir, hangisi kendi ifadesidir, ayırımı O’nun işaretiyle yaptık. Kur’an’ı bize O talim etti. Okudu, izah etti, hayatın ufku yaptı. Kur’an’ın nasıl anlaşılması gerektiğini bize O anlattı. Kur’an’ın nasıl yaşanması gerektiğini bizzat hayatıyla O gösterdi. O’nun dindeki belirleyiciliği o kadar açıktır ki itikadın temeli olan Allah’ımızı bile biz O’ndan öğrendik. O’nunla nasıl bir münasebet kurmamız gerektiğini, O’na nasıl bir kulluk yapacağımızı Peygamberimiz ve her ayetin beşerin zihnine ve hayatına işlendiği siyer olmasaydı nasıl bilecektik?
Şunu hiç unutmayalım; biz evvela bir insana inandık. O insanın iman edin diyerek telkin ve tebliğ ettikleriyle beraber kendi kendisine iman edişi, söylediklerini yaşayışı ve hayatının merkezine koyuşu bizi cezbetti, çünkü dini kıymetli kılan hayatı diriltişiydi. O’nun Rabbi ve indirdiği Kur’an ile münasebeti bize itikat hiyerarşisini öğretti. İlk iman eden ve edilen olarak önceliği Rabbine ve kelamına tahsis etti. Dinin sağlam temelinin ve iman hiyerarşisinin tesisi O’nun muhteşem ahlâkının bir tezahürüdür. Ne öncülük, ne merhamet ne de tevazu bu tesisin sıhhatine mâni olmamıştır. İmanın kapısı olduğu halde mü’minleri itikadın özü ile buluşturmayı başarmış, merhametini adaleti ile dengelemiş, mahviyet ve hayâsı dindeki asli temsilini gölgelememiştir.
Peygamber Efendimizin dindeki ve itikat hiyerarşisi içerisindeki yerini iyi tespit etmek zorundayız. O olmasaydı biz dinimizi öğrenemezdik. O’nun tatbikatı olmasa biz dinimizi yaşayamazdık. Din heyecanla yaşanır. Biz o heyecanı Peygamberimizden öğrendik. Sevginin, korkunun ve umudun nasıl terbiye edilmesi gerektiğini bize O’nun hayatı gösterdi. Bugün hangi durum ve şartta olursa olsun bir insanın İslam’ın diriltici çağrısı ile buluşması O’nun sünnetini yaşamakla mümkündür. Sünnet bu mânâda dinin olmazsa olmazıdır. Kur’an dinin en mühim rehberi, sünnet ise Kur’an’ın anahtarıdır. İnsanlığın kurtuluşu sünneti bir hayat tarzına dönüştürmeden gerçekleşmeyecek. O’nun siyeri ve ahlâkı olmadan ne muhabbet ne rahmet ne de merhamet asli anlamını bulmayacak.
“BİZE KUR’AN YETER” DİYENLERE CEVAP
Bugün “bize Kur’an yeter” diyenler Kur’an ile Peygamberimizin arasını ayırmaya çalışarak ne büyük bir cürüm işlediklerini fark ediyorlar mı? Bunu hak namına yaptıklarını iddia ederek aslında kelimeleri yerlerinden eden İsrailoğullarından farkları yok. Hak bir sözle büyük bir bâtıla sebep oluyorlar. İlk vahiyden bu yana İslami hayatı ve nesilleri gergef gergef dokumuş sünnetin ve dolayısıyla Peygamber Efendimizin belirleyiciliğini yok saymak dinin temelini oymaktır. Sahabe efendilerimiz böyle bir tavrı şiddetle reddetmişler, Peygambersiz bir din tasavvuruna asla geçit vermemişlerdi. Selefin bu tavrı sonraki nesilleri de derinden etkilemiş, dini Peygamber Efendimizin getirdiği, anladığı, anlattığı ve yaşadığı şekilde benimsemek ehl-i sünnetin temel gayesi olmuştur.
Bugün Kur’an’ı öncelediğini iddia ederek hadis ve sünneti küçümseyen tipler aslında hadis ve sünnetle yoğurulmuş bir zihniyet dünyasının imkânlarını kullanıyorlar. “Ol mahiler ki derya içredirler, deryayı bilmezler” fehvasınca sünnetin İslam toplumunun esas kuvveti olduğunu göremiyorlar. Sünnet, modern her türlü mazarrata alternatif bir hayat tarzıdır. Sünnet ve hadisin iklim olduğu bir zeminde “Kur’an bize yeter” diye rüzgâr estirmek sonu Kur’an’ı da sorgulamaya ve inkâra götürecek bir yıkıma sebep olmak demektir. Hadis ve sünnetin dindeki belirleyiciliğine yönelik saldırılar her şeyin kendisine inanmamızla başladığı insanın bir postacı mesabesine indirgenmesi demektir. Bu hain teşebbüs bir menzil sonra alaca bulaca, iki menzil sonra modern, üç menzil sonra kayıp nesiller çıkaracaktır.
Kelimeleri bağlamından koparıp “Kur’an bize yeter” diyenlere sözü de bağlamı da yerine oturtacak bir cümle ile cevap vermek isteriz. Bu cümle şudur: “Peygamber Efendimize indirilen Kur’an bize yeter.” Biz yola Peygamberimizle çıktık. O’nun Kur’an’ın bize intikalindeki rolü küçümsenecek, yok sayılacak, görmezden gelinecek bir rol değildir, zira bu bir zihni aktarım değildir. Kur’an Peygamberimizin kalbine indirilmiştir. Kalbe indirilen bir kelam bir mânâ aktarımından daha fazlasını talep eder. Daha fazlası, o insanın yürümesinden, konuşmasına, bakışından susmasına, tefekküründen tezekkürüne kadar her hareketinin Kur’an patentli olmasıdır. Peygamber Efendimizin hayatı bu mânâda Kur’an’ın fiili tefsiridir. Kur’an, o En Güzel İnsan’ın hayatı olmadan anlaşılmaz, anlaşılamaz. Siyeri ve hadisi ortadan kaldırmak aslında Kur’an’ın can damarlarını kesmek demektir.
Kur’an’ı önceleme derdinde olanların modernlikle başı beladaki insanlığa neyi teklif ettikleri muammadır. Ayetlerin bağlamlarından, maslahatından ya da gayesinden söz açanların Kur’an’da hedeflenen örnek insan tipine dair söyleyecek bir sözleri yoktur. “Kur’an bize yeter” diyenler modernlikle gözleri kamaşmış, iddiası kalmamış tiplerdir. Bu tiplerin bir iddiası varsa o da içinden çıktıkları dünyanın tahribine dairdir. Kur’an’la meşguliyetleri onları insanlığı yok oluşa götüren çürümüş bir zihniyetle mücadeleye sevk etmiyor, tam tersi onları zamanla Kur’an’la da bağlarını koparacak, kendi kendileri ile bir kavgaya sürüklüyor. Kur’an’ı getiren insanın önemini azaltmaya çalışmak, O’nu yok saymak ya da bir postacıya indirgemek Kur’an’a hizmet değil aksine ihanettir.
Bugün Kur’an’a rağbeti artırmanın, Kur’an’la ülfeti çoğaltmanın ve Kur’an’dan istifadeyi ziyade kılmanın yolu Peygamberimiz Efendimizin onunla kurmuş olduğu istisnai münasebeti idrakten geçmektedir. Bu idrakin salt zihni bir çabaya mütevakkıf olduğunu düşünmek, “Kur’an bize yeter” diyenlerin düştüğü vartaya düşmeye müncerdir. Kur’an’dan istifadenin yolu ve yöntemini bize Rasûlullah Efendimiz öğretmiştir. Kur’an O’nun kalbine indirilmiştir. Dolayısıyla Peygamber Efendimiz ile kalbi bir irtibat kurmadan, sevmeden, sevilmeden ve sevgiye erdirecek amelleri artırmadan olmaz.
Kur’an’dan nasibini artırmak isteyenler bu nasibin ilk indiği insanın hayat tarzının, ahlâkının ve hadislerinin belirleyiciliğinin hiç bitmediğini görsünler. Selefe Allah’ı ve Kur’an’ı tanımak nasıl bir insana inanmak şartı ile bağışlanmışsa bugün de Allah’ı ve Kur’an’ı diriltici bir çağrı olarak yüreğimizin ortaya yerine almak ve onunla insanlığa kurtuluş umudu olmak aynı şarta bağlıdır. Kur’an’la rüşde ermek isteyen, her ayetin tek tek gönlüne inmesini bekleyen O’nu bize getiren insana inansın, O’nun ahlâkıyla ahlâklansın ve O’nu her şeyden daha çok sevsin.
Bize Peygamber Efendimize indirilen Kur’an yeter. Peygamber Efendimiz diye başladığımız cümle bizi Kur’an’ın hakikatine götürecek, çünkü O’nun her hali, hareketi ve sözü Kur’an’ın hedeflediği ve insanlığın önüne ufuk olarak koyduğu bir hayatın tezahürüdür. Biz Peygamberimizle başlayan ve O’nunla yürüdüğümüz her işin bizi Kur’an’a taşıyacağını biliriz, Peygamberimizi yok sayarak başlayan cümlelerin bizi götüreceği yerden ve akıbetten ise Allah’a sığınırız.
Kaynak: Mehmet Lütfi Arslan, Altınoluk Dergisi, Sayı: 462
hadis-i şerifinden hareketle açıklamalarımızı sadece namaz örneği üzerinde yapmakla yetineceğiz. Diğer ibadetlerdeki fikir sapmaları da bundan farksız.
Yine bunların telakkisine göre, Peygamber Efendimiz (asm.) de namazın nasıl kılınacağını ümmetine öğretmeyen, onları bu noktada kendi görüşleriyle baş başa bırakan birisi olarak görülüyor. 
